18 ліпеня ў гісторыі. Пажар ў Рыме. Уцёкі польскага караля. Перамога Т. Касцюшкі. Путч у Іспаніі. Нараджэнне беларуса «Mr. Nyet», Intel.

64 год. У ноч з 18 на 19 ліпеня, пачаўся жудасны пажар у Рыме.

За тыдзень пажару з 14 раёнаў выгарэла ўшчэнт 4, большай часткай – 7. Мноства цудоўных храмаў, палацаў і грамадскіх збудаванняў ператварылася ў руіны, сотні гараджан загінулі, паўсюль панавала паніка.

Нарадзіліся чуткі, што Рым падпалены па загадзе імператара Нерона, які задумаў “расчысціць” сталіцу для далейшай грандыёзнай перабудовы. Сам Нерон апрануты ў тэатральны касцюм назіраў за пажарам, граў на ліры і дэкламаваў паэму аб гібелі Троі. 

Нерон абвінаваціў у пажары хрысціянскую абшчыну, справакаваўшы, такім чынам, першыя ў Рымскай імперыі ганення на хрысціян.

1574 год. Пабыўшы крыху больш за год польскім каралём і Вялікім князем ВКЛ, Генрых III Валуа ўцёк на радзіму і заняў французскі трон.

Каралём Францыі ён зрабіў занадта шмат саступак пратэстантам і праз 15 гадоў быў зарэзаны манахам-фанатыкам. Смерць нялюбага караля парыжане адсвяткавалі масавымі гуляннямі, а каталіцкія цэрквы – падзячнымі імшамі. 

1613 год. Памёр Іпацій (Адам) Пацей (1541-1613).

Царкоўны і дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай, пісьменнік-палеміст, асветнік, фундатар школ.

Прамовы вёў у асноўным на беларускай мове. Абаронца царкоўнай уніі, змагар за канфесійную талерантнасць.

Першым у беларускай літаратуры сфармуляваў ідэю роўнасці грамадзянскіх і палітычных правоў для людзей свецкага і духоўнага станаў.

1792 год. Армія ВКЛ на чале з Т. Касцюшкам разбіла расійскае войска М. Кахоўскага пад Дубенкай.

Касцюшка адбіў атаку праціўніка, які колькасна пераўзыходзіў яго, умела выкарыстоўваючы перашкоды мясцовасці і палявыя ўмацаванні. Маючы толькі 5 300 жаўнераў ён перамог 25 000 рускіх. Перамога паказала геніальнасць Касцюшкі.

1903 год. У Магілёве ўрачыста закладзены Трохсвяціцельскі храм.

Храм у імя Трох Свяціцеляў праваслаўнай царквы Васіля Вялікага, Рыгора Багаслова, Іаана Залатавуста. Архітэктар П.Калнін.

Будаўніцтва было скончана ў 1914 годзе.

Храм, пабудаваны ў формах рускай архітэктуры, мае ў плане форму крыжа і ўвянчаны сямю купаламі, над уваходам – званіца.

У час знаходжання ў Магілёве Стаўкі Вярхоўнага галоўнакамандуючага сабор часта наведваў расійскі імператар Мікалай II.

З невялікімі перапынкамі царква дзейнічала да 1959 года. У 1961 годзе зачынена і апаганена, будынак быў аддадзены пад клуб завода «Строммашына». Тады ж была знесена званіца, а з будынка знялі купалы і крыжы. Амаль праз 30 гадоў будынак вярнулі вернікам, 25 снежня 1989 года храм зноў быў асвечаны і пачаў дзейнічаць.

1909 год. У в. Старыя Грамыкі Веткаўскага раёна нарадзіўся Андрэй Грамыка (1909-1989).

Савецкі дзяржаўны дзеяч, доктар эканамічных навук, дыпламат. Двойчы Герой Сацыялістычнай працы, старшыня Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР.

Ад імя СССР паставіў подпісы пры стварэнні ААН, зацвярджэнні Статута ААН. Кіраўнік дэлегацыі СССР на 22-х сесіях Генеральнай Асамблеі ААН, міністр замежных спраў СССР (1957-1985).

На Захадзе Грамыка атрымаў мянушку «Mr. Nyet» (Містар «Не») за своеасаблівы стыль вядзення перамоў. Грамыка вёў савецка-амерыканскія перамовы падчас Карыбскага крызісу, прадухіліў вайну паміж Індыяй і Пакістанам у 1966 годзе.

Памяць ўшанавана ў Гомелі (бюст, сквер), г. Ветка (вуліца, СШ № 1, помнік).

Памёр 2 ліпеня 1989 года.

1936 год. Адбыўся ваенны путч у Іспаніі. Пачалася грамадзянская вайна.

Вайна (ліпень 1936 – красавік 1939) паміж рэспубліканцамі і дыктатурай Франка. У ёй прымалі ўдзел на баку рэспубліканаў некалькі соцень беларусаў з 2 100 савецкіх “дабраахвотнікаў”.

Першымі Героямі Савецкага Саюза – беларусамі ў 1936 годзе сталі менавіта ўдзельнікі гэтай вайны Мікалай Сяліцкі і Павел Купрыянаў, першым Двойчы Героем у СССР стаў удзельнік вайны ў Іспаніі беларус Сяргей Грыцавец.

1939 год. Нарадзіўся Генадзь Шутаў (1939-2017).

Беларускі мастак-графік. Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, старшыня Віцебскай суполкі мастакоў.

Яго творы знаходзяцца ў калекцыях як Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі, так і самых вялікіх і прадстаўнічых сусветных музеяў, такіх як The Metropolitan Museum of Art у Нью-Ёрку, Траццякоўская галерэя ў Маскве.

1943 год. У баі з карнікамі ў Бялыніцкім раёне загінуў 17-гадовы Леанід Лорчанка (1925-1943).

Падпольшчык і партызан 600-га партызанскага атрада.

Нарадзіўся ў Магілёве.

Падарваў 2 чыгуначныя масты і варожы эшалон.

У ліпені 1943 года яго атрад адбіваў атакі карнікаў. 18 ліпеня каля в. Антонава Буда Бялыніцкага раёна група прыкрыцця, у якую быў уключаны Лорчанка, уступіла ў бой з колькасна праўзыходным праціўнікам. Пасля таго, як скончыліся боепрыпасы, пакінуты адзін у жывых Леанід з апошняй супрацьтанкавай гранатай кінуўся ў гушчу войскаў суперніка.

Герой Савецкага Саюза (1965). У яго гонар у Бялынічах названы вуліца, школа, у Магілёве ўсталявана мемарыяльная дошка.

1968 год. У ЗША зарэгістравана кампанія  “NM Electronics”.

Хутка перайменавана ў Intel. Кампанія – сусветны лідар вытворчасці працэсараў, чыпсетаў, паўправадніковых кампанентаў, сецевага абсталявання.

Кантралюе 75% рынку. Працуе больш за 110 000 чалавек. У 2022 годзе Intel набыла ізраільскага вытворцу чыпаў Tower Semiconductor.

1974 год. У польскім мястэчку Канстанцінаў уведзена ў строй самае высокае ў свеце збудаванне ХХ стагоддзя — мачта Варшаўскага радыё.  

Яе вышыня дасягла 646,38 м. Нажаль мачта вагой 420 (іншыя даныя – 550 тон) абрынулася 8 жніўня 1991 года пад час правядзення рамонтных работ пры парывах моцнага ветру. Нават на сёння толькі два збудаванні большыя за Варшаўскую мачту: Бурдж-Халіфа (828 м, Дубай) і Merdeka 118 (678,9 м, Малайзія).

1979 год. Званне Ганаровы грамадзянін Магілёва прысвоена І.Д. Краснаштанаву (1900-1983).

Савецкі военачальнік, генерал-лейтэнант. Двойчы прадстаўляўся да звання Героя Савецкага Саюза.

У 1927-1932 гадах служыў у пагранатрадах у БССР.

Камандаваў 238-й стралковай дывізіяй, якая 27 верасня 1943 года вызваліла Клімавічы, у чэрвені 1944 года прымала ўдзел у вызваленні Магілёва, Шклова, Быхава.

Удзельнік Парада Перамогі.

Так і не змог забрацца ў лодку – пад Клімавічамі патануў мужчына

Трагедыя здарылася на гэтых выхадных на вадаёме каля вёскі Мілаславічы Клімавіцкага раёна. 42-гадовы жыхар Касцюковіч адпачываў на беразе разам з сябрам, лавілі рыбу. У нейкі момант касцюкаўчанін захацеў паплаваць на лодцы. Адплыўшы на 50 метраў ад берага, мужчына звалтўся ў ваду. Самастойна вярнуцца ў лодку ён не здолеў, не змог яму дапамагчы і сябар. Назаўтра ратавальнікі знайшлі ў вадаёме цела мужчыны – паведамляе прэс-служба МНС.

Фота: МНС

Нашчадкі клімавіцкіх яўрэяў наведаліся ў горад, каб адшукаць мацэвы сваіх продкаў

Менахем-Мендл, Леві і Міхаіл разам з блізкімі сваякамі прыехалі ў Клімавічы, каб пабыць на магілах сваіх дзядоў і прадзедаў.

У Клімавічы наведаліся рабін Менахем-Мендл Альпяровіч з Магілёва, рабін Леві Камянецкі з Томска і Міхаіл Шагалаў з Масквы. Мужчынаў паміж сабой аб’ядноўвае не толькі сяброўства, але і агульныя карані, бо ва ўсіх продкі жылі ў Клімавічах і пахаваныя на мясцовых яўрэйскіх могілках.

Менахем-Мендл Альпяровіч і Леві Камянецкі – далёкія сваякі. У іх агульны прапрадзед Мардэхай Пэўзнер, які быў адным з сябраў абшчыны Хабад у Клімавічах. Пэўзнер набыў шырокую вядомасць як выдумшчык нігуноў, некаторыя з якіх пад назвай «Мелодыі Клімавічаў» захаваліся і ўзнаўляюцца дагэтуль.

Госці горада разам з прадстаўніком грамадскай арганізацыі «Магілёўская габрэйская абшчына» Ідай Шэндэровіч спачатку наведаліся на магілы продкаў, каб дасканала вывучыць мацэвы, а пасля прайшліся па вуліцы Пралетарскай, на якой некалі пражывала шмат яўрэяў. 

Акрамя таго сямейная дэлегацыя пабывалі каля памятнага знака, які быў усталяваны на месцы масавага растрэлу яўрэяў у 1941 годзе. Прычым дзеці паклалі на магільную пліту каменьчыкі, што згодна яўрэйскай традыцыі, сведчыць пра памяць аб продках – паведамляе раённая клімавіцкая газета “Родная ніва”.

Адзначым, што Клімавічы ў ХІХ – пачатку ХХ стагоддзя з’яўляліся адным з цэнтраў Любавіцкага хасідызму – рэлігійнага кірунку, які да гэтага часу застаецца адной з найбольш шматлікіх плыняў у юдаізме (Хабат). 

У мястэчку, якое яўрэі называлі Клімэвіч жылі нашчадкі сям’і заснавальніка Хабата Шнэура Залмана (Шнэйрсана) з Ляд і яго паслядоўнікі. З Клімавічаў бяруць пачатак карані многіх вядомых рэлігійных дзеячаў, якія жывуць зараз у розных краінах свету.

Фота: “Родная ніва”

На пажары ў Клімавіцкім раёне загінуў пастух

Цела 50-гадовага пастуха было знойдзена ў старожцы – паведамляе прэс-служба МНС. 

Пажар вартоўні адбыўся апоўначы з 20 на 21 чэрвеня. Загарэлася старожка на полі каля прадпрыемства “Прымежны-Агра” ў аграгарадку Звянчатка Клімавіцкага раёна. Ратавальнікі знайшлі на месцы трагедыі 50-гадовага мясцовага жыхара, які працаваў пастухом і даглядаў статак цялят на летнім выпасе. Прычына пажару высвятляецца, але гледзячы па публікацыі навіны на сайце МНС, супалі такія частыя фактары, як алкаголь і неасцярожнасць з агнём.

Фота: МНС

У Клімавічах мінак ледзь не спаліў рэдакцыю раённай газеты

Пра выпадак паведамляе клімавіцкая раённая газета “Родная ніва”. Мінак шпурнуў недакурак праз плот у двор рэдакцыі, той патрапіў на трухлявы пень, які задыміўся і загарэўся. Пажар своечасова пабачылі супрацоўнікі рэдакцыі і залілі агонь вадой з вядра.

Здарэнне адбылося ў працоўны дзень, таму рэдакцыі ўдалося пазбегнуць большай бяды.

Фота: “Родная ніва”

Вось такія небяспечныя ямы ёсць каля жылога квартала ў Клімавічах

Недалека ад дамоў густанаселенага квартала ў Клімавічах з’явіліся вялізныя ямы, якія ўяўляюць небяспеку для людзей, і ў прыватнасці для дзяцей.  

На вуліцы 50 гадоў СССР, праз дарогу насупраць дома №16, у зялёным насаджэнні можна ўбачыць некалькі вельмі глыбокіх ямак у зямлі. Некаторыя з іх ледзь бачныя з-за травы і тым яшчэ больш небяспечныя. Нават у светлы час сутак ёсць верагоднасць партапіць у такую пастку. Прычым, сярод ямаў ёсць і адтуліна каналізацыйнага калодзежа, якая не мае крышкі – паведамляе клімавіцкая газета “Родная ніва”. 

На вялікія і глубокія ямы ўжо звярнулі ўвагу мясцовыя жыхары і адрасавалі праблему ў адпаведныя службы. Калі не паправіць сітуацыю з упарадкаваннем тэрыторыі, якая лакалізуецца некалёка ад дамоў, то наступствы могуць быць сур’ёзныя і нават драматычныя.

Фота: Родная ніва”

На Магілёўшчыне зноў рытуальна выклікалі дождж, мінулым разам дапамагло

У вёсцы Гамарня Быхаўскага раёна правялі рытуал па выкліканні дажджу – піша “Маяк Прыдняпроўя”. Удзельніцы абраду, захапіўшы з сабой саматканае вузкае палатно, адправіліся да крыніцы. Палатно ткалі на працягу некалькіх дзён “самыя паважаныя ў сяле жанчыны” – сцвярджае выданне. Палатно падчас рытуала сімвалізавала бесперапынныя струмяні дажджу.

Потым у ваду апусцілі дробку маку, які сімвалізуе дождж, з просьбай аб пасланні дажджу. А таксама крыжападобна асвяцілі крыніцу дробкай чацвярговай солі з малітвай да ўсіх святых.

Напрыканцы мінулага тыдня на Магілёўшчыне ўжо выклікалі дождж. Пра рытуал у Клімавіцкім раёне з распашкай берага ракі плугам пісалі mogilev.media. Што цікава, у мінулую суботу ў многіх раёнах Магілёўшчыны сапраўды прайшоў дождж – адзіны за доўгія тыдні засушлівага надвор’я.

Фота: “Маяк Прыдняпроўя”

У Клімавічах выбралі маленькую «Міс Залатая пчолка»

Сёлета на міжнародным фестывалі “Залатая пчолка” ў Клімавічах прайшоў конкурс “Міс Залатая пчолка – 2023”, які сабраў шэсць маленькіх удзельніц. Усе дзяўчынкі з мясцовых клімавіцкіх школаў. 

Мерапрыемства атрымалася відовішчным. Канкурсанткі падрыхтаваліся да конкурсу найлепшым чынам: іх выступленні былі яркімі і запамінальнымі. Свае здольнасці дзяўчаты дэманстравалі ў самапрэзентацыі “Я і мая сям’я”, у дэфіле “Ох, гэтая мода!”, творчых і танцавальных конкурсах.

Прывітала канкурсантак пераможца “Міс Залатая пчолка – 2022”  Марыя Ткачук. – паведамляе раённая газета “Родная ніва”. 

У паўзах паміж конкурснымі выпрабаваннямі адбываліся выступленні школьных творчых калектываў, а таксама вакальныя і танцавальныя нумары. 

Па выніках усіх выпрабаванняў ганаровае званне “Міс Залатая пчолка – 2023” прысвоена Карыне Емяльяненка, якая прадстаўляла гарадскую школу №3. Аднак каб адзначыць таленты ўсіх удзельніц конкурсу, журы кожнай дзяўчынцы надалі тытулы: «Міс элегантнасць» «Міс Шарм», «Міс Артыстызм», «Міс Какетка», «Міс Грацыя». Усім удзельніцам былі ўручаны прызы і падарункі. 

Фота: “Родная ніва”

Дзіцячы фестываль “Залатая пчолка” пройдзе ў Клімавічах з 1 па 4 чэрвеня – вось праграма

Міжнародны фестываль дзіцячай творчасці “Залатая пчолка” збярэ больш за 900 удзельнікаў. Аднак творчыя калектывы і выканаўцы прадстаўлены толькі чатырма краінамі: Беларусь, Расія, Узбекістан і Кыргызстан.

Удзельнікі 21-га фестываля прадставяць сваю творчасць у трох жанрах – вакальнае, харэаграфічнае і выяўленчае мастацтва. Кожны напрамак падзелены на асобныя намінацыі. Дзеці выступяць у трох узроставых катэгорыях: малодшая (9-12 гадоў), сярэдняя (13-15 гадоў) і старэйшая (16-18 гадоў). 

Узельнікаў з іншых краін катастрафічна мала, бо ў папярэднія гады ў фестывалі прымалі ўдзел выканаўцы з Польшчы і Украіны, краін Балтыі і Малдовы. А часам у Клімавічы даязджалі нават удзельнікі з Германіі, Фінляндыі, Сербіі, Славакіі, Чэхіі і Румыніі.

У першы дзень “Залатой пчолкі” будуць арганізаваны мерапрыемствы, прысвечаныя Міжнароднаму дню абароны дзяцей.

У другі дзень фестывалю адбудзецца конкурснае праслухоўванне ўдзельнікаў. У 20:30 удзельнікі і госці “Залатой пчолкі” збяруцца на святочнае адкрыццё фестывалю, а завершыцца дзень святочным феерверкам – паведамляе інфармацыйнае агенства БелТА.

У суботу, 3 чэрвеня, пройдуць круглыя сталы з удзелам чальцоў міжнароднага журы фэсту. Будуць працаваць розныя тэматычныя, гульнявыя пляцоўкі. Адбудзецца цырымонія ўзнагароджання пераможцаў фестывалю і гала-канцэрт удзельнікаў форуму. Будзе арганізаваны конкурс “Малюнак на асфальце”. Увечары адбудзецца канцэртная праграма творчых калектываў Клімаўшчыны.

У нядзелю, 4 чэрвеня, у гарадскім парку пачнуць працаваць творчая і выставачна-гандлёвая пляцоўкі. Свае экспазіцыі прадэманструюць майстры дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва ўстаноў раёна. Будзе арганізавана спартыўна-забаўляльная праграма – інфармуюць пра штогадовы фестываль “Магілёўскія ведамасці”. 

Падрабязную праграму XXI Міжнароднага фестывалю дзіцячай творчасці

«Залатая пчолка» вы зможаце паглядзець па гэтай спасылцы.

Фота з адкрытых крыніц.

Паглядзіце, што робіцца за будынкам адміністрацыі «Дамачая» ў Клімавічах

Падчас маніторыгну грамадскіх тэрыторый на адной з уcкраінаў Клімавічаў быў выяўлены стыхійны сметнік. 

У хмызняку за адміністрацыйна-вытворчым корпусам клімавіцкага філіяла кандытарскай кампаніі «Дамачай» размешчана вялізная куча бытавога смецця. 

Што цікава – летась менавіта на гэтым месцы падчас агляду гарадскіх тэрыторый працаўнікі санітарнай службы ўжо выяўлялі несанкцыянаваны сметнік. Тады адпаведныя службы навялі там парадак – паведамляе клімавіцкая газета “Родная ніва”. 

Аднак сёлета сметнік з’явіўся зноўку і складаецца з разнастайнага поліэтылена, бутэлек, рыззя і іншага непатрэбнага хлама.

Фота: “Родная ніва”