У Маскве 21 верасня двое мужчын былі экстрана шпіталізаваны ў цяжкім стане з прыкметамі батулізму, паведамляюць “Известия”. Захварэлыя ніяк не звязаныя адзін з адным, акрамя таго, што абодва елі набыты ў супермаркетах селядзец галандскай засолкі брэнда “Матыяс” ад беларускага вытворцы “Санта Брэмар”. Медыкі змаглі своечасова выратаваць мужчын і прывесці іх у стабільны стан.
Фота з адкрытых крыніц
22 верасня ва ўсім свеце праводзіцца штогадовая акцыя – Сусветны дзень без аўтамабіля. Гэта міжнародная падзея, якая заклікае адмовіцца ад выкарыстання аўтамабіля хаця б на адзін дзень. ДАІ Магілёўскага РАУС адзначае, што мэта акцыі – скараціць колькасць аўтамашын на вуліцах і дарогах і падтрымаць іншыя віды ўстойлівага транспарту, уключаючы грамадскі і веласіпедны транспарт.
Лепшы спосаб адзначыць Сусветны дзень без аўтамабіля – проста не карыстацца сваім аўтатранспартам, заўважаюць спецыялісты. Калі вам трэба кудысьці пайсці, прагуляйцеся ці пракаціцеся на ровары. Калі ў вас ёсць электрасамакат, выкарыстоўвайце яго. Або ж проста скарыстайцеся грамадскім транспартам.
Для матывацыі аўтамабілістаў перасесці на грамадскі транспарт, у Мінску аб’явілі бясплатны праезд для аўтааматараў 22 верасня ў аўтобусах, тралейбусах, трамваях і метро пры прад’яўленні пасведчання кіроўцы. Пра падобную ініцыятыву ў гарадах Магілёўшчыны не паведамлялася.
Фота: mogilev.media
Навукоўцы NASA, якія працуюць на касмічным тэлескопе імя Джэймса Уэба, асцярожна заяўляюць, што, магчыма, знайшлі прыкмету жыцця на адной з экзапланет. Яны лічаць, што тэлескоп выявіў малекулу дыметылсульфід (DMS) у атмасферы планеты K2-18 b за 120 святлавых гадоў ад нас. На Зямлі такая малекула вырабляецца толькі жывымі арганізмамі піша ВВС.
Даследчыкі падкрэсліваюць, што выяўленне на планеце ў 120 светлавых гадах ад нас гэтай малекулы – “ненадзейнае”, і для пацверджання яе прысутнасці неабходна больш дадзеных. Навукоўцы таксама адзначылі, што выявілі метан і CO2 у атмасферы планеты. Выяўленне гэтых газаў можа азначаць, што планета пад назвай K2-18b мае водны акіян.
Прафесар Ніку Мадхусудхан з Кембрыджскага ўніверсітэта, які кіраваў даследаваннем, сказаў BBC News, што ўся яго каманда была «ў шоку», калі ўбачыла вынікі. “На Зямлі DMS выпрацоўваецца толькі жыццём. Асноўная частка яго ў атмасферы Зямлі выкідваецца з фітапланктону ў марскім асяроддзі” – сказаў ён.
Гэта першы раз, калі астраномы выявілі магчымасць DMS на планеце, якая круціцца вакол далёкай зоркі. Але яны ставяцца да вынікаў з асцярогай, нагадваючы, што сцвярджэнне, зробленае ў 2020 годзе аб наяўнасці іншай малекулы – фасфіна – якая можа вырабляцца жывымі арганізмамі ў аблоках Венеры, было аспрэчана праз год.
Планета K2-18 b круціцца вакол халоднай карлікавай зоркі (на фота паказанай чырвоным), на дастатковай адлегласці, каб яе тэмпература падтрымлівала жыццё.
Фота: ВВС
Маладыя іранцы перавялі свае пратэсты супраць аўтарытарнага рэжыму ў падполле праз год пасля смерці ў зняволенні 22-гадовай Махсы Аміні. Яе смерць 16 верасня мінулага года прывяла да найбуйнейшай за апошнія гады хвалі народных пратэстаў у Іране і іх жорсткага разгону спецслужбамі, у выніку чаго сотні мужчын, жанчын і дзяцей былі забітыя і тысячы атрымалі раненні.
Маладыя іранцы, якія размаўлялі з выданнем, кажуць, што працягваюць таемна пратэставаць. «Магчыма, мы часова сышлі з вулічных пратэстаў, але мы не сышлі [наогул] з пратэстаў» – кажа Рэза, тэгеранскі ды-джэй і студэнт універсітэта, які грае «рэвалюцыйную» музыку, каб падтрымліваць «імпульс».
«Я пратэставаў першыя два месяцы і неяк здолеў не трапіць пад раздачу. Неўзабаве пасля таго, як мы даведаліся пра першы расстрэл, нас папярэдзілі бацькі і выкладчыкі, каб мы кінулі пратэставаць на вуліцах. Вось тады ў нас і ўзнікла ідэя начных пратэстаў».
Рэза і яго калегі па ўніверсітэце, хлопцы і дзяўчаты, арганізавалі ў сталіцы падпольную акцыю. «Адзін з нашых любімых спосабаў пратэсту – хадзіць каля дзяржаўных установаў і пакрываць сцены плакатамі свабоды. Мы вяртаемся і граем музыку, асабліва песні, якія не ўспрымае рэжым.
«У нас быў пратэст Шэрвіна Хаджыпура [іранскага спевака, арыштаванага пасля таго, як яго песня пратэсту стала віруснай] увечары пасля таго, як ён выйграў прэмію «Грэмі», каб адзначыць нашу барацьбу за свабоду. Усё, што мы робім у гэтых начных акцыях пратэсту, лічыцца нармальным для падлеткаў на Захадзе – напрыклад, жанчыны танцуюць, спяваюць, не носяць шалік – але мы павінны рабіць гэта таемна.
«Гэтыя сустрэчы аб’ядноўваюць нас і матывуюць працягваць змагацца ўсімі магчымымі спосабамі».
Голназ, 19-гадовая студэнтка эканомікі з Ісфахана, рэгулярна наведвае падпольныя акцыі пратэсту. Яна накіравала сваю любоў да мастацтва ў форму нязгоды. «Многія думаюць, што тусоўкі адбываюцца толькі ў дамах, на гарышчах ці ў гаражах. Мы выходзім на вуліцу і пратэстуем рознымі спосабамі» – кажа яна.
«Рызыкуючы быць злоўленай, я ездзіла на ровары без хіджаба і паспяхова пакрывала сцены графіці. Затым мы вяртаемся дамоў да аднаго з нашых сяброў, не спім, танцуем, спяваем і спрабуем вярнуць нашых універсітэцкіх калегаў на вуліцы ў знак пратэсту.»
«Ад падпольных пратэстаў да сямейных сходаў, мы зразумелі, што менавіта гэтыя невялікія пратэсты ў прыватных колах падтрымліваюць жаданне свабоды сярод моладзі Ірана» – кажа Саед, студэнт з горада Мехшэда. «Дзякуй тым жанчынам і дзяўчатам, якія настолькі адважныя, што ўсё яшчэ пратэстуюць на адкрытым паветры, здымаючы хусткі. Яны сапраўдныя героі, за якіх мы працягваем змагацца. Паколькі свабодзе слова няма месца ў Іране, людзі павінны выкарыстоўваць кожны форум, каб выказаць сваю барацьбу за свабоду».
Фота: Guardian
У канцы 2023 – пачатку 2024 года ў свеце можа назірацца рост захворванняў на новыя штамы грыпу, пры гэтым цячэнне хваробы можа быць больш цяжкім, чым пры каронавірусе – паведамляе Пяты канал. Да новых штамаў адносяцца падвіды грыпу А (H1N1), або свінога грыпу, грыпу A (H3N2), або ганконскага грыпу, вірусы грыпу груп B-Victoria і B-Yamagata.
СААЗ папярэджвае, што асноўная небяспека новых відаў заключаецца ў цяжкім працяканні хваробы і працяглым выздараўленні. Новыя штамы грыпа могуць прывесці да смяротных выпадкаў. Сярод асноўных сімптомаў эксперты вылучаюць высокую тэмпературу, закладзенасць носа, запаленне горла, млявасць, слабасць, агульную інтаксікацыю. Хвароба можа выклікаць шэраг ускладненняў, у тым ліку пнеўманію, гаймарыт, франтыт і атыт.
У якасці прафілактыкі рэкамендуецца прытрымлівацца стандартных рэкамендацый урачоў. Трэба зрабіць сезонную прышчэпку, лепш за ўсё паклапаціцца пра гэта ў верасні, да старту сезона прастуд. Акрамя таго, важна штодня праветрываць памяшканні, старанна мыць рукі, адмовіцца ад наведвання масавых мерапрыемстваў, насіць маску, займацца спортам і сачыць за якасцю сну і харчавання.
Фота ілюстрацыйнае, з адкрытых крыніц
Паліцыя кітайскай правінцыі Шансі затрымала двух мужчын, якія абвінавачваюцца ў нанясенні незваротнай шкоды аднаму з участкаў Вялікай кітайскай сцяны. Мужчыны падазраюцца ў разбурэнні часткі сцяны экскаватарамі – піша Guardian. Пацярпелы ўчастак, размешчаны прыкладна ў шасці гадзінах язды на захад ад цэнтра Пекіна, узыходзіць да часоў кітайскай дынастыі Мін з XIV па XVII стагоддзе.
У панядзелак кітайскае дзяржаўнае інфармацыйнае агенцтва CCTV паведаміла, што падазраваныя нанеслі «незваротную шкоду» сцяне эпохі Мін, якая была апісана як «адносна некрануты» ўчастак, які мае значную даследчую каштоўнасць.
На кітайскім тэлебачанні паказалі выяву, дзе пыльная дарога была прарэзана праз доўгі ўзвышаны ўчастак зямлі, які, верагодна, раней быў рэшткамі старажытнага бар’ера.
«У цяперашні час двое падазраваных затрыманыя ва ўстаноўленым законам парадку, расследаванне справы працягваецца» — паведамляе CCTV. Мяркуецца, што яны прабілі дарогу праз сцяну з-за таго, што былі незадаволеныя неабходнасцю рабіць вялікі аб’езд.
Фота: Guardian
Былы прэзідэнт ЗША Дональд Трамп прыбыў у турму акругі Фултан штата Джорджыя, дзе прайшоў фармальную працэдуру арышту ў рамках справы аб умяшанні ў выбары 2020 года – паведамляе CNN.
У турме яго абшукалі, узялі адбіткі пальцаў і сфатаграфавалі. Дональд Трамп стаў першым прэзідэнтам ЗША з афіцыйным турэмным фота. Пры гэтым у папярэдніх выпадках, калі палітык “здаваўся ўладам” у будынку суда, яго магшот не рабілі.
Акрамя таго, пры фармальным арышце сталі вядомыя фізічныя параметры Трампа. Экс-прэзідэнт ЗША важыць 97,5 кілаграма пры росце 190,5 сантыметра.
Яго зарэгістравалі і прысвоілі нумар зняволенага № P01135809. Працэс афармлення заняў каля 20 хвілін.
Пасля гэтага яго адпусцілі пад заклад у 200 тысяч долараў, і яго картэж накіраваўся ў аэрапорт.
Былы прэзідэнт ЗША ў штаце Джорджыя абвінавачваецца ў крымінальных злачынствах у рамках шырокамаштабнай крымінальнай справы, звязанай са спробамі былога прэзыдэнта адмяніць сваю паразу на выбарах 2020 году ў Джорджыі.
У Цвярской вобласці пацярпеў крушэнне самалёт Embraer ERG 135 з бартавым нумарам RA-02795. Ён належыць Яўгену Прыгожыну – пра гэта паведамляе канал BAZA.
Па дадзеных МНС Расіі, загінулі 10 чалавек – 7 пасажыраў і 3 члены экіпажа.
Сярод пасажыраў значыўся Яўген Прыгожын, паведамляе Расавіяцыя.
Фота: BAZA
Праводзіцца па ініцыятыве Міжнароднага альянсу па барацьбе з гепатытам у гонар дня нараджэння амерыканскага лекара Баруха Блумбэрга, лаўрэата Нобелеўскай прэміі, які адкрыў вірус гепатыта B.
Гепатыт – віруснае захворванне печані, якое наносіць зруйнавальны ўдар па ўсім арганізме. Захворванне прызнана глабальна небяспечнай праблемай аховы здароўя. На гепатыт віруснай мадыфікацыі хварэе больш за 2 мільярды чалавек – кожны чацвёрты жыхар Зямлі.
У гэты дзень ладзяцца асветніцкія акцыі, прафілактычныя мерапрыемствы: правядзенне дыягностыкі, вакцынацыя.
Гепатыты B і C у сукупнасці штогод забіраюць жыцці да 1,5 мільёнаў чалавек. А на фоне пандэміі COVID-19 колькасць смерцяў ад віруснага гепатыту павялічылася.
Вада меншала да 10-га месяца. У 11-ы месяц, у 1 дзень Ной адчыніў вакенца, і паслаў крумкача, каб даведацца, ці адступіла вада. Птушка накінулася на целы мёртвых і не вярнулася да Ноя.
Ной паслаў галубку. Яна, не знайшоўшы апоры нагам сваім, палятала і вярнулася да Ноя. Праз 7 дзён, другі раз даслаў галубку. Птушка вярнулася да Ноя і прынесла ў дзюбе галінку алівы. Так Ной зразумеў, што адступіла вада. Яшчэ праз 7 дзён, паслаў галубку, і яна не вярнулася ў каўчэг, бо сышла вада з улоння зямлі. Ной жа дабраславіў птушку, хай будзе чыстай і наймудрэйшай сярод усіх птушак. Крумкача ж пракляў, залічыў да нячыстых птушак.
Было Ною 601-е лета яго жыцця. Працягваўся патоп на зямлі 20 месяцаў.
Хрышчэнне адбылося ў 988 годзе.
Лічыцца, што полацкія крывічы хрысціліся ў Дзвіне, радзімічы – у Блакітнай Крыніцы.
На Беларусь бульбу (гульбу) ў Гродна завезлі ў 1600-я гады шатландцы, а распаўсюджвацца яна пачала па ВКЛ з 1664 года з Бярозы – уладанняў Францішка Сапегі.
Бульба выратавала беларусаў ад голаду пасля вайны 1654-1667 гадоў.
Прыніжальная назва беларусаў “бульбаш” з боку рускіх спачатку адносілася толькі да ўніятаў, потым – да навабранцаў з літоўска-беларускіх губерняў.
У Расійскай імперыі па пасяўных плошчах і зборах бульбы выдзялялася Магілёўская губерня.
У СССР беларусы больш за іншых вырошчвалі і спажывалі бульбу. Хаця бульба – адзін з сімвалаў Беларусі, яе часта імпартуюць з Афрыкі, Азіі.
Беларускі і польскі пісьменнік, “польскі Дзюма”.
Гісторык, фалькларыст, рэдактар, выдавец, публіцыст, музыка, мастак, акадэмік. Удзельнік паўстання 1830-1831 гадоў. Пачынальнік польскай рэалістычнай прозы, аўтар больш за 600 тамоў твораў.
У Польшчы яго творы ўваходзяць у канон школьнай праграмы. Паўплываў на творчасць шматлікіх аўтараў, у тым ліку Э. Ажэшкі, Я. Купалы.
Дзеяч беларускай эміграцыі, рэлігійны і культурна-асветны дзеяч, навуковец, пісьменнік, драматург і публіцыст.
Доктар філасофіі і тэалогіі. Адзін з відных тэолагаў і вучоных у гісторыі беларускага хрысціянскага руху XX стагоддзя.
У 1938 годзе выехаў у ЗША да ксяндза Яна Тарасевіча ў Ліс-Ілінойс каля Чыкага, дзе ўступіў у ордэн бенедыкцінцаў.
Аўтар рэлігійных і навуковых кніг “З Хрысьціянскай Аполёгэтыкі”, “Сьвятыя”, “Асновы хрысціянскай веры для беларускага народа”, “Кароткі Катэхізм для Беларусаў-Каталікоў”. Адзін з распрацоўшчыкаў статуту Лігі абароны правоў беларусаў-каталікоў.
Пад псеўданімам Язэп Рушчанец выдаў п’есы “Першыя Ластаўкі”, “Зорка-ідэя”.
Беларускі паэт, перакладчык.
Псеўданімам Лучына падпісваў толькі творы на беларускай мове. Пісаў на польскай, рускай, беларускай мовах і ў розных жанрах.
Аўтар аднаго з першых твораў пра паўстанне 1863-1864 гадоў.
Пачалася Першая сусветная вайна (28 ліпеня 1914-11 лістапада 1918), якая знішчыла чатыры вялікія імперыі Старога Свету – Германскую, Расійскую, Аўстра-Венгерскую і Асманскую.
У 38 краінах-удзельніцах загінула 10 млн. чалавек. Страты Беларусі склалі ад 600 тысяч да 1 мільёна жыхароў.
Магілёў з 1915 да 1918 года з’яўляўся ваеннай сталіцай Расіі, у 1915-1917 гадах знаходзілася царская Стаўка.
Разагнаў усе мясцовыя “саветы” і партыі, закрыў газету “Молат”, навёў парадак у вайсковых часцях.
Беларускі паэт, празаік, драматург, публіцыст, грамадскі дзеяч.
Віцэ-старшыня Усебеларускага з’езда 1917 года, сустваральнік БНР, рэдактар газеты «Беларускі шлях», адзін са стваральнікаў беларускай нацыянальнай арміі.
У 1907 годзе быў арыштаваны за антыўрадавую дзейнасць, асуджаны на ссылку і пажыццёвае пасяленне ў Сібіры. Працаваў у Іркуцкай губерні, на баржы на рацэ Лене, на залатых прыісках у Якуціі.
Публікаваўся ў газеце «Наша ніва». Аўтар вершаў, паэм, паэтычных водгукаў на вершы сучаснікаў, зборніка «Матчын дар», які з’яўляецца адным з найвыдатнейшых паэтычных дасягненняў ХХ стагоддзя.
Памёр у Кракаве па дарозе на курорт Закапанэ.
У гонар паэта ў Фрунзенскім раёне Мінска названа вуліца.
Беларусь цалкам вызвалена з-пад варожай акупацыі.
Беларускі акцёр, Народны артыст.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут.
З 1985 года працуе ў Магілёўскім абласным драматычным тэатры, вядучы акцёр.
Беларускі грамадскі і культурны дзеяч, педагог, мемуарыст.
Сын прэм’ер-міністра БНР Антона Луцкевіча.
Скончыў Віленскую беларускую гімназію.
У Другую сусветную вайну настаўнічаў у Радашковічах і Баранавічах, прымаў удзел у нацыянальным падполлі.
Арыштаваны НКДБ у Польшчы ў канцы 1945, быў асуджаны на судовым працэсе над кіраўніцтвам Беларускай Незалежніцкай Партыі.
У 1988 годзе стварыў віленскае беларускае культурнае таварыства. З канца 1980-х г. актыўна падтрымліваў беларускі адраджэнскі рух. Аўтар кнігі “Вандроўкі па Вільні”.
Адкрыты да 60-годдзя расстрэлу палонных афіцэраў польскага войска – усяго 21 857 чалавек, у тым ліку ўраджэнцаў Беларусі.
У 2010 годзе пад Катынню адбылася авіакатастрофа, у якой загінула польская дэлегацыя на чале з Прэзідэнтам Польшчы, якая ляцела на 70-годдзе Катынскага расстрэлу. Расійскія ўлады зараз імкнуцца да закрыцця мемарыяла.
Аўтар помніка скульптар Андрэй Вараб’ёў.
Шклоў – рэгіянальная агурковая сталіца, радзіма самага смачнага ў свеце, смарагдава-зялёнага і пурпурна-хрумсткага агурка.
З 2006 года ў Шклове ладзяць сваё свята – Дзень агурка.
27 ліпеня 1900 года амерыканскі гастраном Луі Лесінг прадаў першы гамбургер.
Ён атрымаўся выпадкова, калі скончыліся стэйкі. Лесінг пасмажыў катлету з рэшткаў мяса і паклаў яе паміж двума круглымі булачкамі, дадаў соус і лісцік салаты. Бутэрброд спадабаўся кліенту.
Гамбургеры атрымалі шырокую вядомасць у 1904 годзе на Сусветнай выставе ў Сэнт-Луісе. А пачалі распаўсюджвацца па свеце з 1948 года разам з заснаванай сеткай McDonald’s.
Гамбургер нароўні з джынсамі застаецца сімвалам амерыканскай культуры і самай дэмакратычнай ежай.
Крыжакі страцілі ўсіх 40 братоў-рыцараў і іх дапаможны кантынгент. І гэта адбылося за 90 гадоў да Грунвальдскай бітвы, пасля якой ордэн перастаў існаваць.
Гэта адбылося пад час Лівонскай вайны (1558-1583). Маскоўскае войска на чале з М. Катыровым-Растоўскім, А. Хварасцініным. і іншымі ваяводамі скарысталася перамір’ем паміж ваюючымі бакамі і раптоўна напала на ВКЛ, выбраўшы аб’ектам нападу Беларускае Падняпроўе.
Былі выпалены пасады за Дубравенкай, Лупалава, Падміколле. Сярод рускіх быў «ваявода данскіх казакоў Ярмак Цімафеевіч – атаман казацкі…» – будучы заваёўнік Сібіры.
Рускія войскі аблажылі магілёўскі замак, але, нягледзячы на перавагу ў сіле, яны не змаглі захапіць горад.
Каля 200 гусараў разам з гараджанамі на працягу 7 гадзін абаранялі Магілёў ад 30-тысячнага маскоўскага-татарскага войска. Гусары абаранялі не на сценах, біліся ў чыстым полі. У вырашальны момант бою да Магілёва падышлі атрады ВКЛ на чале з Троцкім, Казаноўскім і Цемруком. Маскоўскім ваяводам падалося, што ім супрацьдзейнічаюць галоўныя сілы ВКЛ, і яны загадалі перапраўляцца праз Дняпро.
У момант пераправы ліцвіны нанеслі вялікія страты ворагу, шмат маскоўскіх салдат было забіта і паранена. Летапісец паведамляў: «Страшно было трупу московского гледети, реку Днепр силным трупом язовища загородили, иж колко недель днепровое рыбы не ядали и воды не пивали, для великого гнюсу…». Пераправіўшыся на левы бераг Дняпра, маскоўскія акупанты спалілі на сваім шляху ўсе вёскі.
Сёння – горад у Гродзенскім раёне, 9,7 тысяч чалавек, на р. Скідзелька. Вядомы сваімі цукровым камбінатам і племптушкарэпрадуктарам «Юбілейны».
Дзяржаўны дзеяч ВКЛ.
Удзельнічаў у бітве з туркамі пад Хоцінам (1673), у вайне 1683 года. Падскарбі надворны літоўскі, падканцлер літоўскі, вялікі канцлер літоўскі, маршалак Трыбунала Літоўскага, староста лідскі, ваўкавыскі, вярбілаўскі, ардынат клецкі.
Пасол на шматлікія соймы.
Герой Сацыялістычнай Працы.
У 1944-1965 гадах – старшыня прыгараднага Ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга калгаса “Камінтэрн” (зараз – ААТ “Палыкавічы”)
Памёр 27 мая 1991 года.
У 2021 годзе на будынку канторы ААТ “Палыкавічы” у яго гонар адкрыта мемарыяльная ўыльда.
Прыродазнавец, палеантолаг, фалькларыст.
Збіраў беларускі фальклор. У штогодніку «Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej» апублікаваў «Беларускія прыказкі з Навагрудскага павета», «Беларускія загадкі з Мінскай губерні».
Даследаваў выкапнёвыя рэшткі Усходняй Прыбалтыкі, Сібіры, флору i фаўну Навагрудчыны i іншых мясцін Расійскай імперыі.
За ўдзел у паўстанні 1863–1864 гадоў адседзеў у турме.
Міжнароднае навуковае аб’яднанне географаў. Месца размяшчэння Сакратарыята – Дэлі, Індыя. Першы Міжнародны геаграфічны кангрэс прайшоў у 1871 годзе ў Антверпене.
Геаграфічны саюз аб’ядноўвае больш 88 краін.
7 сакавіка 2022 году прыпынена членства Рускага геаграфічнага таварыства з прычыны расійскай агрэсіі ва Украіну.
Беларускае геаграфічнае таварыства – член Міжнароднага геаграфічнага саюзу з 1991 году.
Першы тэрытарыяльны (абласны) аддзел Беларускага гаеаграфічнага таварыства – Магілёўскі, створаны ў 1959 годзе.
Магілёўская камсамолка-падпольшчыца.
У Вялікую Айчынную вайну член падпольнай групы К. Мэтэ. Кватэра Карпіпскіх па вуліцы Вялікая Грамадзянская была асноўнай яўкай падпольшчыкаў. Тут Таня і яе маці друкавалі ўначы па пішучай машынцы падпольную газету «За Родину» (пазней – «За Советскую Родину»), лістоўкі і зводкі Саўінфармбюро, захоўвалі боепрыпасы і медыкаменты для партызан, данясенні разведкі. У сакавіку 1943 нацысты арыштавалі Карпінскіх і пасля жорсткіх катаванняў расстралялі ў ліпені 1943 года.
Пасмяротна ўзнагароджана ордэнам Айчыннай вайны 1-й ступепі. Яе імем названы завулак у Магілёве і карабель. На будынку СШ №1 (да рэвалюцыі – прыватная Марыінская жаночая гімназія) г. Магілёва, якую яна скончыла (1941), усталявана мемарыяльная дошка.
Да 5 лютага 1942, потым да 28 чэрвеня 1944 як “Беларуская газета”. Выдавалася на беларускай мове. Самае буйное беларускае антысавецкае перыядычнае выданне ў перыяд Другой сусветнай вайны. Рэдактары: А. Сянькевіч, У. Казлоўскі, А. Дземчанка, М. Шкялёнак.
Інфармавала пра дзейнасць Беларускай народнай самапомачы, Беларускай краёвай абароны, Беларускай цэнтральнай рады, Саюза беларускай моладзі. Шмат увагі аддавала праблемам моўнай палітыкі, выкладання ў пачатковай школе, падрыхтоўкі настаўніцкіх кадраў, выхавання нацыянальнай самасвядомасці, арганізацыі культурнага жыцця на месцах.
Друкавала папулярныя нарысы па гісторыі і культуры Беларусі. На старонках газеты змешчаны ўспаміны ўдзельнікаў грамадзянскай вайны, матэрыялы пра сталінскія злачынствы – артыкулы пра Катынскі расстрэл, лагеры НКУС, успаміны Ф. Аляхновіча, сведчанні былых вязняў, творы Н. Арсенневай, Л. Геніюш, М. Зарэцкага, М. Багдановіча, М. Загорскага, літаратурна-крытычныя артыкулы, рэцэнзіі.
Выйшла 272 нумары.
Мастацтвазнавец, педагог. Кандыдат мастацтвазнаўства (1989).
Даследчык беларускага мастацтва XVII–XVIII стагоддзяў, барока.
Працаваў у Віцебскім педінстытуце, Міністэрстве культуры, прарэктарам і загадчыкам кафедры Беларускай акадэміі мастацтваў, загадчыкам аддзела старажытнай беларускай культуры Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАНБ, дырэктарам Музею старажытнабеларускай культуры.
Даследчык беларускага мастацтва XVII-XVIII стагоддзяў, праблем барока. Аўтар вучэбнага дапаможкіка «Гісторыя мастацтваў».
Педагог, дзеяч беларускай эміграцыі.
Член Навукова-тэрміналагічнай камісіі пры Наркамасвеце БССР, сакратар аддзелу прыроды і народнай гаспадаркі Інстытуту беларускай культуры.
Двойчы арыштоўваўся савецкімі органамі ўнутраных спраў. Быў фігурантам сфальсіфікаванай крымінальна-палітычнай справы «Саюзу вызвалення Беларусі». Рэабілітаваны 10 чэрвеня 1988.
Аўтар кнігі ўспамінаў пра савецкія лагеры «З іхняга раю».
Стваральнік Аб’яднання беларускіх вязняў савецкіх лагераў.
Член Беларускага кангрэсавага камітэту Амерыкі. Публікаваўся ў беларускай эмігранцкай прэсе. Успаміны Яўхіма Кіпеля захоўваюцца ў архіве Беларускага інстытуту навукі і мастацтва ў Нью-Ёрку.
Беларускі пісьменнік, перакладчык.
Фіналіст літаратурнага конкурса імя Н. Арсенневай Беларускага ПЭН-цэнтра.
Аўтар кніг сэнр’ю, танка, кароткай прозы, прозы.
Друкаваўся ў «Нашай ніве», «Літаратуры і мастацтве», «Дзеяслове», «ARCHE», ўматлікіх альманахах, зборніках.
Адзін са 198 перакладчыкаў, што прымалі ўдзел у стварэнні фундаментальнай анталогіі беларускага перакладу «Галасы з-за небакраю».
Аўтар перакладаў на беларускую мову Г. Гесэ, Э. Фрыда, Э. Рэмарка, Г. Бёля, К. Нёстлінгер, І. Бадмерсгоф, Р. Лінке, Х. Крупы, Г. Айгі і іншых.
Яго творы перакладзены на англійскую, польскую і рускую мовы.
Украінскі і беларускі оперны спявак, акцёр. Народны артыст. Пры жыцці яго называлі «Беларускі Арфей» або «Наш Каруза».
Вучыўся ў Кіеўскай і Беларускай кансерваторыях, працаваў у ансамбле песні і танца Прыкарпацкай ваеннай акругі, оперных тэатрах Кіева, Львова, у Дзяржаўным тэатры оперы і балета Беларусі.
Характару голасу і артыстычнай індывідуальнасці спевака ў найбольшай ступені адпавядалі партыі драматычнага плана.
Талент і майстэрскае валоданне голасам дазволілі артысту ствараць непаўторныя вобразы на сцэне, у тым ліку, у класічных операх – Фаўст («Фаўст» Ш. Гуно), Хазэ («Кармэн» Ж. Бізэ), Каніо («Паяцы» Р. Леанкавала), у творах рускіх кампазітараў — Герман («Пікавая дама» П. Чайкоўскага), Арэст («Арэстэя» С. Танеева), у операх нацыянальнага рэпертуару – Сяргей («Алеся» Я. Цікоцкага).
Меў вялікі канцэртны рэпертуар, які ўключаў 18 сольных праграм з твораў розных эпох і стыляў.
Гастраляваў у Балгарыі, Венгрыі, ГДР, Польшчы, Францыі, Канадзе.
Ініцыятыва належала Сойму Беларускага Народнага Фронту «Адраджэнне». За прыняцце Дэкларацыі прагаласавала 229 дэпутатаў.
25 жніўня 1991 году пасля спробы дзяржаўнага перавароту ў Савецкім Саюзе Дэкларацыя аб дзяржаўным суверэнітэце набыла статус канстытуцыйнага закона і захоўвала юрыдычную сілу да 15 сакавіка 1994 году.
Ад 1991 да 1996 году галоўнае нацыянальнае свята – Дзень незалежнасці, быў прымеркаваны да даты прыняцця «Дэкларацыі».
У 1996 году з ініцыятывы Аляксандра Лукашэнкі быў праведзены рэферэндум, у выніку якога Дзень незалежнасці быў перанесены на 3 ліпеня.
Дошка адкрыта па адрасе вуліца Першамайская, 83 (дарэвалюцыйны дом генерала М. Цынамзгварава, зараз – будынак тэлерадыёкампаніі).
У 1941 годзе на тэрыторыі завода імя Дзімітрава (пасля вайны – «Строммашына») СС быў створаны лагер прымусовай працы для абслугоўвання сваіх падраздзяленняў на акупаваных тэрыторыях.
У працоўны лагер накіроўвалі ўсялякага роду майстравых людзей, як з цывільнага насельніцтва, так і з ваеннапалонных.
Беларускі артыст балета, педагог. Народны артыст.
Вядучы саліст Дзяржаўнага тэатру оперы і балета Беларусі, выканаўца роляў у шматлікіх пастаноўках «Князь-возера», «Лебядзінае возера», «Спячая прыгажуня».
Скончыў Маскоўскае харэаграфічнае вучылішча. Служыў у Дзяржаўным тэатры оперы і балета Беларусі, выкладаў у Беларускім харэаграфічным вучылішчы.
Танцоўшчык пераважна лірычнага плана, з рамантычнай накіраванасцю. Мастацтва Міронава вызначалі пераканальнасць у раскрыцці ўнутранага свету персанажаў, чысціня і лёгкасць выканання, высокая тэхніка дуэтнага танца.
У нацыянальных балетах стварыў рэльефныя вобразы Васіля («Князь-возера» В. Залатарова), Алеся («Святло і цені» Г. Вагнера).
Зацьменне было цалкам бачна ва Усходняй Афрыцы, Цэнтральнай і Паўднёвай Азіі, у Антарктыдзе. У Паўднёвай Амерыцы, Заходняй Афрыцы і Еўропе зацьменне пачалося пры ўзыходзе Месяца, ва Усходняй Азіі і Аўстраліі — наадварот, пры захадзе.
