Трагедыя адбылася вечарам 28 студзеня. 66-гадовы веласепідыст, абазначаны флікерам, рухаўся па рэгуляваным пешаходным пераходзе на Мінскай шашы. У выніку наезду аўтамабіля Skoda, якім кіраваў 55-гадовы мужчына, раварыст атрымаў траўмы, ад якіх памёр на месцы здарэння – паведамляе Тэлеграм-канал прэс-службы абласнога УУС.
Фота: УУС
Дзень мабілізацыі супраць ядзернай пагрозы (Day of mobilization against the nuclear threat, з 1985 года).
Адзначаецца з моманту прыняцця Дэлійскай дэкларацыі аб прынцыпах свабоды ад ядзернай зброі і негвалтоўнага міру. Дэкларацыя змяшчае заклік да спынення гонкі ядзернага ўзбраення, скарачэння і паступовай ліквідацыі ядзерных арсеналаў і ліквідацыі пагрозы ядзернай вайны.
Заснавальнікі даты сцвярджаюць, што магчымасці ратавання ад уздзеяння ядзернага выбуху вельмі абмежаваныя. У выніку буйнамаштабнай ядзернай вайны адбудзецца глабальная кліматычная катастрофа.
Хоць ядзерная зброя выкарыстоўвалася ў ваенных дзеяннях усяго двойчы, у 1945 годзе, усе наступныя дзесяцігоддзі міжнародная дыпламатыя і ваенная стратэгія дзяржаў знаходзіліся пад моцным уплывам планаў вядзення магчымай ядзернай вайны, якія распрацоўваліся.
Трынітраталуолавы эквівалент бомбы, скінутай на Хірасіму, складаў 13 кт. Выбуховая моц савецкай стратэгічнай ракеты SS-18, у 1540 разоў больш.
Занепакоенасць выклікае агрэсія Расіі, якая мае значны ядзерны арсенал, супраць Украіны.
Міжнародны Дзень Без інтэрнэту (International Internet-Free Day), апошняя нядзеля студзеня.
Сваю гісторыю гэтае свята вядзе з пачатку 2000-х гадоў, а ініцыятарам яго ўстановы, па адных дадзеных, з’яўляецца “Брытанскі Інстытут сацыяльных вынаходстваў”, а па іншых – брытанскі некамерцыйны анлайн-праект “DoBe.org”.
Галоўная мэта дадзенага свята – цалкам адцягнуць людзей ад кампутараў і глабальнай сеткі хаця б на адзін дзень, каб пражыць гэты дзень выключна ў “рэальным” свеце, мець зносіны з іншымі людзьмі выключна “ўжывую” або прысвяціць яго свайму ўлюбёнаму хобі, вядома ж, не звязанаму з інтэрнэтам.
Дзень беларускай навукі (з 1993 года).
Апошняя нядзеля студзеня. Вядучым даследчым і навуковым цэнтрам краіны з’яўляецца Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, заснаваная ў 1928 годзе. У Нацыянальнай акадэміі працуе больш за 18 тысяч даследчыкаў, тэхнікаў, дапаможнага і абслуговага персаналу, сярод якіх нямала дактароў і кандыдатаў навук.
Адзін з найважнейшых паказчыкаў навуковай дзейнасці – навукаёмістасць ВУП – у апошнія гады складае каля 1%. Гэта вышэй, чым у большасці краін СНД, але значна ніжэй, чым у развітых краінах. У краінах супастаўных з Беларуссю па памеры і насельніцтве – Фінляндыі і Швецыі – навукаёмістасць ВУП роўная 3%.
1720 год. Нарадзіўся Францішак Багамолец.
Польскі і беларускі драматург, публіцыст, выдавец. Выкладчык у Віленскім, Варшаўскім езуіцкіх калегіумах. Вылучаўся шматбаковай дасведчанасцю.
Заснаваў і рэдагаваў у Варшаве часопісы «Wiadomości Uprzywilejowane Warszawskie», «Kurier Warszawski».
Аўтар вершаў, больш за 20 камедый для школьнага тэатра, у якіх з пазіцый памяркоўнага асветніцтва крытыкаваў норавы Рэчы Паспалітай, заганы шляхты. Складаў вершы.
Апублікаваў хронікі М. Бельскага, М. Стрыйкоўскага, М. Кромера, А. Гваньіні, лісты Я. Каханоўскага, П. Каханоўскага, С. Любамірскага, М. Сарбеўскага.
Выступаў супраць засілля ў літаратуры лацінскай мовы, але дапускаў запазычанні з блізкароднасных моў, у тым ліку з беларускай. Збіраў беларускія прыказкі і прымаўкі, якімі хацеў дапоўніць зборнік С. Рысінскага.
Меў непасрэднае дачыненне да першай польскай оперы – «Ашчасліўленая беднасць», напісанай паводле яго лібрэта кампазітарам М. Каміньскім і пастаўленай 11 ліпеня 1778 ў Нацыянальным тэатры ў Варшаве.
Памёр 24 красавіка 1784 года.
1864 год. У Вільні арыштаваны Вінцэнт-Канстанцін Каліноўскі.
Палітычны дзеяч, публіцыст, паэт. Адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гадоў.
Царскім уладам ён быў выдадзены камісарам Магілёўскай губерні Вітаўтам Парфяновічам.
Публічна павешаны 22 сакавіка 1864 года на гандлёвай плошчы Лукішкі ў Вільні.
Таемна пахаваны на Гедзімінавай (Замкавай) гары ў Вільні, побач з іншымі лідарамі і ўдзельнікамі паўстання, забітымі на загад расійскай акупацыйнай улады. Усе магілы былі зраўняныя з зямлёй.
Урачыстае перапахаванне К. Каліноўскага і іншых паўстанцаў адбылося 22 лістапада 2019 года на могілках Росы ў Вільні.
Адзін з першых беларускіх мастацкіх фільмаў быў «Кастусь Каліноўскі» (1928). У 1943 годзе ў гонар героя была названая савецкая партызанская брыгада, якая дзейнічала каля Гродна і Беластока.
У гонар деяча названыя вуліцы ў Мінску, Гродна, Магілёве, Пінску і іншых гарадах Беларусі, гімназія № 1 у г. Свіслач. Адзіны беларускі помнік усталяваны ў Свіслачы. Бюст усталяваны ў Нью-Ёрку.
Указ прэзідэнта Беларусі ад 15 студзеня 1996 года № 26 зацвердзіў Ордэн Кастуся Каліноўскага. Узнагарода не выкарыстоўваецца, але не выходзіла і адпаведнай пастановы аб яе скасаванні.
У 2022 годзе на Украіне створаны беларускі полк імя Каліноўскага.
1878 год. Нарадзіўся Уладзімір Самойла. Беларускі публіцыст, літаратурны крытык, філосаф.
Удзельнік беларускага літаратурна-грамадскага руху, адзін з заснавальнікаў кніжнага таварыства «Мінчук» (1906). Супрацоўнічаў у мінскіх і віленскіх перыядычных выданнях «Минский курьер», «Наша ніва».
Хатні настаўнік Івана Луцэвіча, адыграў значную ролю ў творчым станаўленні Янкі Купалы, адзін з першых высока ацаніў яго здольнасці і літаратурную творчасць.
Аўтар артыкулаў, эсэ прысвечаных творчасці расійскіх і замежных пісьменнікаў.
З 1918 года жыў у Вільні, працаваў выкладчыкам у гімназіі і публіцыстам у газетах «Віленская мова», «Віленскія навіны», быў адным з вядучых публіцыстаў заходнебеларускага друку вызваленчага кірунку, рэцэнзентам на выданні Інбелкульта і Акадэміі Навук, працаваў бібліятэкарам Беларускага музея імя І. Луцкевіча.
Арыштаваны НКУС у кастрычніку 1939 года. Вязень беластоцкай турмы.
Расстраляны, верагодна, у 1941 годзе.
1884 год. Нарадзіўся Антон Луцкевіч.
Беларускі палітычны і грамадскі дзеяч, публіцыст, літаратурны крытык, гісторык, мовазнаўца, выдавец.
Адзін з заснавальнікаў Беларускай сацыялістычнай грамады, сябра рэдакцый газет “Наша доля” і “Наша ніва”, адзін з выдаўцоў газеты “Гоман”. Старшыня Віленскай беларускай рады, сябра Рады БНР.
Ініцыятар абвяшчэння і аўтар праекта Трэцяй Устаўной граматы, паводле якой Беларуская Народная Рэспубліка абвешчаная незалежнай дзяржавай. З кастрычніка 1918 года старшыня Народнага сакратарыята БНР, з лістапада – старшыня Рады Народных Міністраў (прэм’ер-міністр) і міністр замежных спраў.
Грамадска-палітычны дзеяч у Заходняй Беларусі.
Арыштаваны НКУС 30 верасня 1939 года ў Вільні. Перавезены ў мінскую турму, 14 чэрвеня 1941 года прыгавораны да 8 гадоў лагераў. Памёр 23 сакавіка 1942 года ў лагеры ў Аткарску Свярдлоўскай вобласці.
1904 год. У Магілёўскім Іосіфаўскім кафедральным саборы праасвяшчэнным Максімам быў прачытаны народу Найвышэйшы маніфест аб вайне з Японіяй і здзейснены малебен аб дараванні перамогі расійскім войскам.
У маі 1910 года тут 3 дні знаходзіліся мошчы Святой Еўфрасінні Полацкай, якія накіроўваліся з Кіева ў Полацк. Праз 25 гадоў, 29 студзеня 1929 года гарадскія улады вырашылі сабор зачыніць. У 1932 годзе, у будынку адкрыўся музей гісторыі рэлігіі і атэізму. У 1937 годзе было прынята рашэнне аб зносе сабора і будаўніцтве гасцініцы “Дняпро” для новай беларускай сталіцы ў Магілёве.
Сабор Святога Іосіфа – першы ўзор класіцызму ў культавым дойлідстве на тэрыторыі Беларусі, праваслаўны сабор на Саборнай плошчы ў Магілёве. Першы камень у падмурак будучага сабора, ля пляцоўкі з драўлянай царквой Уваскрэсення Хрыстова, быў закладзены 29 мая 1780 г. Кацярынай ІІ і аўстрыйскім імператарам Іосіфам II.
Храм быў пабудаваны ў 1798 годзе па праекце М. Львова і ўпрыгожаны карцінамі і іконамі Ул. Баравікоўскага.
У кастрычніку 2011 года намеснік старшыні Магілёўскага гарвыканкама Ігар Шардыка заявіў, што Іосіфаўскі сабор у ліку першых стаіць у чарзе на аднаўленне разбураных архітэктурных помнікаў Магілёва. Прайшло 11 гадоў, але ніякіх выразных крокаў па аднаўленні святыні не зроблена.
1924 год. Нарадзіўся Арцём Баханькоў.
Беларускі мовазнавец, доктар філалагічных навук, прафесар.
Працаваў ў Інстытуце мовазнаўства акадэміі навук, загадчыкам кафедры беларускай мовы пры Прэзідыуме НАН Беларусі.
Даследаваў лексіку, дыялекталогію, гісторыю беларускай мовы, лексіку мовы Ф. Скарыны. Аўтар і суаўтар шматлікіх даследаванняў, сярод якіх «Гістарычная лексікалогія беларускай мовы», «Лексікалогія сучаснай беларускай літаратурнай мовы», «Тлумачальны слоўнік беларускай мовы», «Беларуска-рускі слоўнік».
Памёр 12 жніўня 2001 года.
1956 год. Нарадзіўся Сяргей Бароўскі.
Беларускі футбаліст і трэнер.
У 1972-1987 гадах – гулец, у 1984-1985 – капітан мінскага «Дынама». У чэмпіянаце СССР правёў 400 матчаў, з іх 270 у вышэйшай лізе. Чэмпіён СССР (1982).
У 1981-1985 гадах выступаў за зборную СССР, у 1982 годзе ўдзельнічаў у чэмпіянаце свету ў Іспаніі.
У 1989 годзе пачаў трэнерскую кар’еру: нацыянальная зборная, у розных клубах Латвіі, Малдовы, Літвы, Украіны, Беларусі (“Металург”, “Дынама” Мінск, “Шахцёр”, БАТЭ).
Пад яго кіраўніцтвам зборная атрымала адну з найвядомейшых перамог – у 1995 годзе над зборнай Нідэрландаў (1:0) і адно з найцяжэйшых паражэнняў – у 2000 годзе ад Андоры (0:2).
У 2014 годзе прывёў салігорскі «Шахцёра» да перамогі ў Кубку Беларусі 2013/2014, вывеў яго ў раўнд плэй-оф Лігі Еўропы, на 3 месца чэмпіяната Беларусі.
З 2019 года трэнер каманды «Іслач».
У Магілёве абвясцілі збор сродкаў на ўсталяванне скульптурнага помніка самаму вядомаму і паспяховаму з магілёўскіх губернатараў – паведамляе Тэлеграм-канал “Могилев – мой город”.
Мяркуецца, што скульптура з’явіцца ў парку імя Горкага – тым самым парку, які да рэвалюцыі насіў імя самога Дэмбавецкага і які быў пры ім створаны.
Аляксандр Дэмбавецкі кіраваў Магілёўскай губерніяй у 1872 – 1893 гадах і пакінуў значны след у жыцці рэгіёна. Пры ім адсталая Магілёўская губернія пачала эканамічны і сацыяльны рост, былі рэалізаваныя масштабныя сацыяльныя праекты. У Магілёве былі ўзведзены манументальныя, глыбокія па архітэктурным змесце будынкі Аляксандраўскага рэальнага вучылішча, Магілёўскага жаночага духоўнага вучылішча, гарадскога драматычнага тэатра, Магілёўскай фельчарскай школы, Магілёўскай жаночай гімназіі, Губернскага дваранскага сходу, Гарадской управы. Дэмбавецкі – ініцыятар выдання і рэдактар фундаментальнай калектыўнай працы “Вопыт апісання Магілёўскай губерніі”.
Пра асабістае жыццё губернатара, аднак, вельмі мала звестак. Існуе легенда, што бацькам Аляксандра Дэмбавецкага з’яўляўся расійскі імператар Аляксандр ІІ. Гісторыкам не вядома амаль нічога пра паходжанне і раннія гады жыцця Дэмбавецкага. Застаецца таямніцай і дата яго смерці. Апошняя дакладна вядомая дата яго жыцця, зафіксаваная ў дакументах – 25 кастрычніка 1918 года. Вядома, што пасля рэвалюцыі ён прыняў літоўскае грамадзянства і знаходзіўся пад абаронай Германскай імперыі.
Фота: Wikipedia
Весьма негативное влияние на эффективность функционирования строительной отрасли оказывает коррупционная составляющая, связанная с присвоением средств, уклонением от выплаты налогов, махинациями и воровством, завышением объемов и стоимости проектных и строительных работ.
Коррупция пронизывает белорусское строительство сверху донизу. По оценкам экспертов, именно коррупционная составляющая приводит к удорожанию строительства на 30-50 %. Истоки коррупции в строительстве во-многом предопределяются его высокой затратностью, привлекающей крупные инвестиционные потоки.
Строительная отрасль Могилевской области также является одной из наиболее коррумпированных сфер экономической деятельности. Ежегодно правоохранительными органами в области выявляется до 50 преступлений коррупционной направленности, совершенных должностными лицами предприятий, организаций и учреждений в сфере строительства, что составляет до 13 % от общего количества выявленных коррупционных преступлений в области.
Половину из них составляет злоупотребление служебным положением, 24 % – факты взяточничества. В строительстве фиксируется до 20 % от общего количества нарушений в виде отступлений от требований налогового и бюджетного законодательств.
При этом, вред и негативное воздействие коррупции в строительстве, на самом деле, не всегда определяется только цифрами и показателями. Впрочем, даже официально зарегистрированные суммы предотвращенного вреда измеряются десятками миллионов рублей, что характеризует отрасль как наиболее непрозрачную и подверженную коррупции.
Коррупции подвержены все уровни в организации строительных работ, независимо от источников финансирования, форм собственности и местонахождения объектов. К примеру, еще в 2013 г. Комитет государственного контроля (КГК) Могилевской области предотвратил завышение стоимости строительства 101 объекта и ряда государственных программ, финансируемых из бюджета, на общую сумму в 37,2 млрд. руб. (до деноминации).
В частности, при выполнении строительно-монтажных работ при строительстве многоквартирного дома в Горках генподрядчиком в акт выполненных работ необоснованно включены работы и материалы на сумму 1,4 млрд. руб. По итогам проверок эта сумма была снята из расчетов и, таким образом, предотвращен соответствующий урон государственным интересам. Виновные понесли наказание.
Не изменилась ситуация и в 2015 г. – уже на другом «конце» Могилевской области, в Кричевском районе при проверке Комитетом деятельности местного управления капитального строительства (УКС) выявлено необоснованное завышение подрядчиками объемов строительно-монтажных работ на общую сумму более 1 млрд. руб., в том числе на бюджетных строительных объектах.
Наглость подрядчиков вышла далеко за пределы разумного: в отдельных случаях стоимость использованных материалов была завышена в 2 500 раз. Естественно, нарушался порядок проведения тендеров, что «потянуло» на перерасход бюджетных средств еще на 300 млн. руб. Опять выводы, опять наказания должностных лиц.
Повсеместно в области при проверке УКСов выявляются нарушения порядка проведения подрядного строительства, организации строительного процесса, нормативных сроков введения ряда объектов, некачественное исполнение на них строительно-монтажных работ, искажения государственной статистической отчетности. И из всех изложенных позиций «торчат уши» коррупции, минимум в виде воровства, незаконно полученных зарплат и премий.
Казалось бы, во главе борьбы с нарушениями в строительстве должно стоять областное руководство УКСов. Но отнюдь – ситуация оказалась не лучше, чем в районных подразделениях, а вот масштабы ограбления государства гораздо «солиднее». Только в период 2013-2016 гг. на 39 бюджетных объектах завышение объемов строительства составило 90,9 млрд. руб. Кстати, по итогам проверки оштрафовано 5 должностных лиц и 8 работников предприятия.
Характерным для строительных организаций стало уклонение от налогообложения. В частности, в 2017 г. бухгалтер домостроительного комбината в Бобруйске осуждена на 2,5 г. за неуплату налогов в сумме 182,9 тыс. руб.
В частном секторе ситуация еще сложнее: к 6 годам заключения приговорен гендиректор могилевской фирмы в том числе и за уклонение от уплаты налогов в особо крупном размере (1,6 млрд. руб.).
К сожалению, в 2017 г. был задержан один из самых авторитетных руководителей стройорганизации из Круглого, который в тюрьме и скончался, а ПМК, им возглавляемое, закономерно потеряло ведущую роль в отрасли строительства в стране.
В 2018 г. гендиректор могилевской стройорганизации дал подчиненным указания на закупку оборудования в коммерческой фирме по ценам в 5 раз превышающим стоимость на рынке. Государству нанесен ущерб на 630 тыс. руб., а гендиректор сел на 6,5 лет, директор-взяткодатель коммерческой фирмы – на 6 лет. Также в 2018 г. за взятку в размере 1 400 долларов США осужден главный специалист управления архитектуры и градостроительства Могилевского горисполкома.
В 2019 г. привлечены к уголовной ответственности директор и начальник участка одного из ОАО в Могилеве за подделку документов, для необоснованного перечисления денежных средств в сумме 85 633 руб.
В 2020-2021 гг. исполняющий обязанности директора одной из организаций по предварительному сговору с главным бухгалтером похитил 8,9 тыс. руб. В 2021 г. в Могилеве ОБЭП раскрыл аферу в строительной сфере: задержаны местный бизнесмен и его сын, обманувшие десятки человек почти на 2,5 миллиона рублей.
В 2022 г. оперативники по борьбе с экономическими преступлениями задержали должностное лицо одного из предприятий Бобруйска, который отвечал в организации за линию капитального строительства.
Кстати, благодаря КГК в Могилевской области в 2022 г. сэкономлено более Br9 млн при возведении объектов с господдержкой.
Так что в строительстве воруют всюду, воруют как у государства, так и у граждан, в реале коррупция в Могилевской области приобрела системный характер.
Правоохранительные органы отмечают, что во время проверок строительных организаций фиксируется рост выявленных излишков основных средств и товарно-материальных ценностей, безосновательное списание горюче-смазочных материалов, фиктивных документов по командировкам. Настоящим бичом строительства является воровство материалов.
Еще одна проблема строительной отрасли – это латентные прибыли и расходы – высокая цена квадратного метра жилья определяется существующей системой откатов и других подобных манипуляций. Способствует данной ситуации тот факт, что свыше 90 % проектной документации исполняется с недоработками и ошибками.
Более того, коррупция в строительстве становится возможной из-за закрытости для общества процедуры закупок, аргументом для чего является необходимость сохранения коммерческой тайны участников и организации-заказчика. Естественно, требует совершенствования работа правоохранительных органов по оперативному сопровождению закупок, осуществляемых для реализации в регионах государственных программ.
Для строительной отрасли Могилевской области характерно грубое нарушение подрядными организациями графиков строительства и превышение договорных сроков строительства. Создается впечатление, что графики производства строительных работ составляются формально и с одной целью – для обеспечения получения от заказчика максимального объема денежных средств и минимизации потерь от индексации несвоевременно отработанных авансов.
Ликвидация данных предпосылок и действий в строительном процессе позволит заметно снизить стоимость вводимых в эксплуатацию объектов. Впрочем, важно элементарное наведение порядка, сохранение трудовой и технологической дисциплины, обеспечение исполнения регламента строительного процесса, повышение культуры строительства.
Очевидно коррупционный характер носит деятельность руководителей ряда строительных организаций, которые занимаются строительством жилья. Аукционы, как правильно, выигрывают заинтересованные застройщики, потом сразу же утверждаются разрешение и проект. Различного рода юридические нюансы, в том числе и общественное обсуждение, реализуются формально.
Эффективной профилактической мерой ограничения коррупции в строительстве могло бы стать создание при крупных строительных организациях независимых служб безопасности, расходы на функционирование которых в обозримом будущем окупятся эффективностью всей экономики страны.
Необходимо отметить, что коррупционные преступления в строительстве, кроме экономического вреда, как правило, имеют большой общественный резонанс. Высоким остается в области – особенно в Могилеве и Бобруйске – и количество обращений граждан и юридических лиц о работе строительных организаций.
Кроме объективных составляющих, большое количество обращений стало возможным из-за недостаточной проработки решений гор-райисполкомами, самоустранение местного управления капитальным строительством от функции единого заказчика-застройщика и отсутствия соответствующего контроля строительной отрасли со стороны исполнительной власти.
Как проявления коррупции в строительстве, так и меры борьбы с ней многолики и есть надежда, что в Беларуси коррупция будет заметно ограничена и ее влияние на экономику сведется к минимуму.
Фото иллюстративное.
У магілёўскай турме журналісту і палітзняволенаму Сяргею Сацуку (на фота) не даюць лекаў у неабходнай колькасці – паведамляюць праваабаронцы са словаў родных. Сваякі Сяргея Сацука атрымалі ад яго два лісты запар, у якіх ён скардзіцца, што па-ранейшаму не мае патрэбнага лячэння:
– Моцна захварэў, паднялася тэмпература і абвастрыўся гаймарыт. Піша, што гэтым разам прыхапіла грунтоўна. Але толькі калі адкрыўся рэзкі кашаль, лекар даў антыбіётык і нават дазволіў два дні пасцельнага рэжыму – само па сабе небывалае паслабленне. Па-ранейшаму праблемы з сэрцам, здарыўся прыступ мярцальнай арытміі, бо для эканоміі таблетак, якія заканчваюцца, ужывае толькі палову ад неабходнага. Лекі, што мы высылалі раней, не аддаюць, хоць ён рэгулярна звяртаецца. На жаль, хваравіты стан ігнаруюць.
Супрацоўнік архіва Магілёўскай вобласці затрыманы сілавікамі. Інфармацыя пра гэта з’явілася 27 студзеня ў набліжаным да ГУБАЗіК тэлеграм-канале. На камеру мужчыну прымусілі расказаць, што ён з’яўляецца супрацоўнікам дзяржустановы, і прызнацца ў тым, што ў 2021 годзе ён «уступіў у забароненае экстрэмісцкае фармаванне».
За каментары і пасты ў сацыяльных сетках на спецыяліста раённай бальніцы ў Крычаве ўзбуджана крымінальная справа па ч. 2 арт. 367 і ч. 1 арт. 368 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь. У выніку жанчына гарантавана пазбавіцца свайго працоўнага месца і ў лепшым выпадку павінна будзе заплаціць штраф. Пры горшым раскладзе яе могуць асудзіць і даць рэальны турэмны тэрмін.
Фота з адкрытых крыніц
Паведамленне пра ўдзел беларускіх вайскоўцаў у вайне ва Ўкраіне ўскалыхнула інфармацыйную прастору. Бацькі дэсантнікаў у Бабруйску і Магілёве забілі трывогу. Але цвярозы аналіз інфармацыі паказвае, што найхутчэй мы маем справу з ваеннымі чуткамі.
Украінскія крыніцы спасылаюцца на мэра акупаванага Мелітопаля Івана Фёдарава, які заявіў, што ў Кірылаўцы заўважылі беларускіх вайскоўцаў. Прычым ён настойвае, што “на самай справе гэта беларусы”, і што “гэта тое, што бачаць нашы жыхары”. Паведамлялася нават пра “шаўроны брыгады з Віцебска”.
Беларускія як незалежныя, так і афіцыйныя крыніцы скептычна аднесліся да паведамлення. Узнікла гіпотэза, што магчыма мэр Мілітопаля, які сам знаходзіцца не ў горадзе і толькі звязваецца са сваімі гараджанамі з дапамогай інтэрнэта, пераказаў ваенную байку.
Напачатку ўзнікла гіпотэза пра наяўнасць вайсковай формы беларускай арміі ў расійскіх вайскоўцаў. У Расіі ў сувязі з правядзеннем мабілізацыі назіраецца недахоп вайсковай амуніцыі. Многія магілёўскія швейныя прадпрыемствы загружаны ваеннымі заказамі. У межах супрацоўніцтва ў Расію магла быць пастаўлена і гатовая беларуская вайсковая форма.
Але больш рэалістычнай выглядае версія звычайнай блытаніны. У Амурскай вобласці Расіі дыслакуецца 38-я асобная гвардзейская матарызаваная стралковая Віцебская ордэна Леніна, Красназнамённая, ордэна Суворава брыгада Расійскай Федэрацыі. Брыгада ніяк не звязана з Беларусю, але яе вайскоўцаў маглі прыняць за беларусаў.
Летам мінулага году было шмат паведамленняў пра беларускіх добраахвотнікаў, якіх пачалі вербаваць на вайну. Размова ішла як пра вайскоўцаў, так і пра цывільных грамадзян. Сур’ёзныя эксперты называлі лічбу да 16 тыс беларусаў, якія ваююць за Расію ў Данбасе. Але за гэты час пацверджанняў тым паведамленням няма. Украінцы пакуль не ўзялі ваеннапалонных беларусаў, няма фота ці відэаматэрыялаў.
Найбольш верагодна, што паведамленні пра віцебскіх дэсантнікаў у Запарожскай вобласці не больш, чым недакладная і неправераная інфармацыя.
Міжнародны дзень памяці ахвяр Халакоста (International Holocaust Remembrance Day, з 2005 года).
Устаноўлены Генеральнай Асамблеі ААН і прымеркаваны да гадавіны вызвалення канцлагера Асвенцым у 1945 годзе.
Прысвечаны трагедыі Халакоста, якая адбылася падчас Другой сусветнай вайны і якая прывяла да гібелі 6 мільёнаў яўрэяў ад рук нацысцкага рэжыму.
Біблейскае слова «Халакост» азначае «усеспаленне» або «ахвяра ўсеспалення». Пад гэтым тэрмінам разумеюць масавае знішчэнне розных сацыяльных і этнічных груп падчас існавання нацысцкай Германіі, жахлівую спробу нацыстаў цалкам вынішчыць габрэйскі народ.
1527 год. Перамога войска ВКЛ на чале з Канстанцінам Астрожскім над войскам крымскіх татараў у бітве на рацэ Альшаніцы.
На прытоку Дняпра Альшаніцы, паміж Каневам і Кіевам, 7 000 коннікаў вялікага гетмана К. Астрожскага, палявога гетмана Я. Радзівіла, князёў Юрыя Сямёнавіча Слуцкага, Андрэя Неміровіча, Івана і Аляксандра Вішнявецкіх і іншыя дагналі войска татар у 24 000 чалавек на чале з царэвічам Малаем, разбілі іх і вызвалілі 80 000 палонных, вярнулі нарабаваную маёмасць.
Малай узяты ў палон, а потым забіты.
Пасля гэтага Крымскае ханства спыніла значныя набегі на землі ВКЛ.
1880 год. Амерыканскі вынаходнік Томас Эдысан запатэнтаваў электрычную лямпачку.
Эдысан неяк заявіў: «Мы зробім электрычнасць гэтакай таннай, што толькі багатыя будуць паліць свечкі».
Ягоная з Дж. П. Морганам кампанія Edison Electric Light да канца 1883 года выпускала 3/4 лямпаў напальвання ў ЗША. Каб заваяваць рынак, Эдысан усталяваў продажную цану лямпачкі 40 цэнтаў пры яе сабекошце 110 цэнтаў.
Чатыры гады Эдысан павялічваў выпуск лямпачак, зніжаючы іх сабекошт, аднак трываў страты. Калі сабекошт лямпы зваліўся да 22 цэнтаў, а іх выпуск вырас да 1 мільёна штук, ён за адзін год пакрыў усе выдаткі.
У 1892 годзе кампанія Эдысана з’ядналася з іншымі кампаніямі ў General Electric.
Эдысан атрымаў у ЗША 1093 патэнты і каля 3 тысяч у іншых краінах. Удасканаліў тэлеграф, тэлефон, кінаапаратуру, пабудаваў першыя электравозы, вынайшаў фанограф, прапанаваў выкарыстоўваць у пачатку тэлефоннай гутаркі слова «алё».
1904 год. Нарадзіўся Іван Чымбург.
Беларускі філосаф, кандыдат філасофскіх навук. Рэктар БДУ.
Скончыў Слуцкую беларускую гтімназію, Саратаўскі ўніверсітэт. Працаваў выкладчыкам у Варонежы, БДУ.
Пасля дэмабілізацыі ў 1944 годзе працаваў загадчыкам кафедры марксізму-ленінізму БДУ, дырэктарам Інстытута гісторыі партыі ЦК КП(б)Б, рэктарам БДУ (1949-1952).
Пры яго рэктарстве была зачынена кафедра гісторыі БССР, адбылося аб’яднанне біялагічнага і хімічнага факультэтаў, некаторых кафедр, пераўтварэнне геаграфічнага факультэта ў геолага-геаграфічны, былі ўтвораны кафедры філасофіі і логікі (яе і ўзначаліў), эксперыментальнай фізікі, глебазнаўства, наладжана праца аспірантуры, навуковых экспедыцый, студэнцкміх навуковых таварыстваў.
У 1952-1970 гадах працаваў у Інстытуце філісофіі і права АН БССР, у Беларускім політэхнічным інстытуце, Мінскім педінстытуце.
Памёр у 1978 годзе.
1913 год. Адбылася першая пастаноўка знакамітай камедыі Янкі Купалы «Паўлінка».
Была пастаўлена рэжысёрам А. Бурбісам у віленскім рабочым клубе «Сокал» сіламі Беларускага музычна-драматычнага гуртка ў прысутнасці Купалы.
Выканаўцай ролі Паўлінкі стала Соф’я Маркевіч (Маркевічанка).
На спектакль 1 лютага станоўча адгукнулася газета «Наша ніва».
1935 год. Нарадзіўся Зіновій Бабій.
Беларускі оперны спявак, акцёр. Народны артыст. Пры жыцці яго называлі «Беларускі Арфей» або «Наш Каруза».
Вучыўся ў Кіеўскай і Беларускай кансерваторыях, працаваў у оперных тэатрах Кіева, Львова, у Дзяржаўным тэатры оперы і балета Беларусі.
Характару голасу і артыстычнай індывідуальнасці спевака ў найбольшай ступені адпавядалі партыі драматычнага плана.
Талент і майстэрскае валоданне голасам дазволілі артысту ствараць непаўторныя вобразы на сцэне, у тым ліку, у класічных операх – Фаўст («Фаўст» Ш. Гуно), Хазэ («Кармэн» Ж. Бізэ), Каніо («Паяцы» Р. Леанкавала), у творах рускіх кампазітараў – Герман («Пікавая дама» П. Чайкоўскага), Арэст («Арэстэя» С. Танеева), у операх нацыянальнага рэпертуару – Сяргей («Алеся» Я. Цікоцкага).
Меў вялікі канцэртны рэпертуар, які ўключаў 18 сольных праграм з твораў розных эпох і стыляў.
Гастраляваў у Балгарыі, Венгрыі, ГДР, Польшчы, Францыі, Канадзе.
Памёр 27 ліпеня 1984 года ў Мінску.
1938 год. Расстраляны НКУС Уладзімір Беняшэвіч.
Гісторык царквы, візантыст, акадэмік Берлінскай, Мюнхенскай і Страсбургскай акадэмій навук.
Скончыў юрыдычны факультэт Пецярбургскага ўніверсітэта, слухаў лекцыі ў Лейпцыгскім, Берлінскім, Гайдэльбергскім універсітэтах.
Працаваў прафесарам Пецярбургскага / Ленінградскага ўніверсітэта, галоўным бібліятэкарам аддзела рукапісаў Публічнай бібліятэкі, рэдактарам перыёдыкаў “Памятники древнерусского канонического права”, “Обзор трудов по славяноведению, 1908-1913”.
Склаў бібліяграфію па гісторыі, этнаграфіі, мовазнаўстве, літаратуры Беларусі.
Арыштоўваўся ДПУ ў 1929, 1931 гадах, асуджаны да лагераў.
Дзякуючы хадайніцтву А. Эйнштэйна, Ф. Нансена і У. Бонч-Бруевіча вызвалены ў 1933 годзе.
27 лістапада 1937 года зноў арыштаваны. Расстраляны разам з двума сынамі і братам.
1955 год. У Магілёве нарадзіўся Аляксандр Саковіч.
Беларускі пратэстанцкі святар, пастар заснаванай ім поўнаевангельскай царквы «Слова веры».
З 1970-х гадоў у Мінску займаўся падпольным распаўсюджаннем хрысціянскай літаратуры.
Кіраваў Рэлігійным аб’яднаннем супольнасцяў хрысціян поўнага Эвангелля ў Рэспубліцы Беларусь (РАСХПЭ), ініцыяваў адкрыццё Біблейскага каледжа РАСХПЭ.
З’ехаў на лячэнне ў Дзюсельдорф, дзе і памёр 19 сакавіка 2015 года.
1973 год. Нарадзіўся Валянцін Бялькевіч.
Беларускі футбаліст.
У 1991-1996 выступаў за «Дынама (Мінск)». У 1995 быў прызнаны найлепшым футбалістам Беларусі.
У 1996 перайшоў у «Дынама (Кіеў)». Менавіта ён арганізоўваў ільвіную долю імклівых і паражальных контратак, якія сталі фірмовым стылем «Дынама» канца 1990-х. У 2001 прызнаны найлепшым гульцом украінскага чэмпіянату.
Да кастрычніка 2005 года уваходзіў у нацыянальную зборную Беларусі, за якую згуляў 56 матчаў, забіў 10 галоў, быў адным з лідараў у кваліфікацыі да чэмпіянату свету ФІФА 2002 года.
У 2008 годзе атрымаў украінскае грамадзянства.
«Мозг» каманды, прыроджаны плэймейкер, «дырыжор» гульні, які здольны адной вострай перадачай вырашыць лёс матчу. Вельмі тэхнічны і элегантны футбаліст, ад гульні якога заўзятары атрымлівалі велічэзнае эстэтычнае задавальненне. Майстар звышдакладных перадач, футбаліст, які «гуляе» галавой і цудоўна «бачыць» поле.
Адрозніваўся джэнтэльменскімі паводзінамі на полі. Абіраўся капітанам і віцэ-капітанам каманды.
Памёр 1 жніўня 2014 года ў Кіеве.
2004 год. У выніку абрушвання даху ў школе ў Краснаполле загінула 4 чалавекі.
Трагедыя адбылася а 10:28 раніцы ў спартыўнай зале СШ №1 у Краснаполлі: абрынулася сцяна, а за ёй і столь. Падчас трагедыі ў зале знаходзілася каля 40 чалавек. Загінуў настаўнік П. Любашэнка і трое вучняў.
Дах мог накрыць 250 чалавек.
Трохпавярховая школа была адкрыта ў 2002 годзе. Будаўніцтва было пачата ў 1988 годзе, але закансервавана на 11 гадоў з-за недахопу грошай.
На думку спецыялістаў, трагедыя можа быць вынікам памылкі праекціроўшчыкаў ці тых, хто праводзіў паўторную экспертызу будынка пасля кансервацыі.
2003 год. Памерла Ніна Абрамчык (Ляўковіч).
Беларускі грамадска-палітычны дзеяч, пісьменніца, паэтка, фалькларыстка.
Была членам Беларускага студэнцкага саюза ў Вільні, настаўнічала на Пружаншчыне.
З 1941 года жыла ў Берліне, дзе пабралася шлюбам з Міколам Абрамчыкам, будучым Прэзідэнтам Рады БНР, потым у Парыжы.
Працавала ў газеце «Раніца» і Беларускім камітэце самапомачы, старшынёй Аб’яднання беларускіх жанчын у Францыі, у парыжскім Музеі чалавека. Удзельнічала ў міжнародным кангрэсе «Мацярынскае жыццё», арганізаваным у 1947 годзе Жаночым грамадзянскім і сацыяльным хаўрусам.
У Германіі выдала «Сымон-музыка» Якуба Коласа, «Ад родных ніў» Л. Геніюш, апрацавала і выдала ў 1942-1943 гадах кнігі «Беларусь у песнях», «Гісторыя Беларусі ў картах», «Калядныя песні», «Пад гоман вясёлы»
Аўтар вершаў, апавяданняў, даследаванняў па фалькларыстыцы і этналогіі, па гісторыі і значэнні колераў у беларускай культуры «Couleurs de Biélorussie (Belarus)» (Колеры Беларусі).
Пахавана ў Парыжы на могілках Пэр-Ляшэз каля свайго мужа.
Савет Міністраў вызначыў пералік арганізацый і інвестыцыйных праектаў па будаўніцтве, рэканструкцыі малочнатаварных комплексаў – паведамляецца на Нацыянальным прававым інтэрнет-партале.
У кожнай вобласці будзе рэалізавана па 10 інвестыцыйных праектаў. З 10 праектаў на тэрыторыі Магілёўскай вобласці 2 будуць рэалізаваныя ў Бабруйскім раёне, 3 – у Кіраўскім, 4 – у Магілёўскім раёне.
Інцыдэнт адбыўся ў адным з рэстаранаў на вуліцы Першамайскай у Магілёве – паведамляе прэс-служба абласнога УУС. 53-гадовы, раней неаднаразова судзімы за крадзяжы дворнік адной з арганізацый горада скраў у 56-гадовай наведвальніц я гаманец, у якім аказалася грошай на 800 рублёў. Каб аказацца незаўважаным, ён вырашыў замаскіравацца пад тэхнічнага работніка – апрануўся ў працоўную вопратку, а пры ўваходзе ў рэстаран стаў перастастаўляць нейкія каробкі з месца на месца. Зліўшыся з абстаноўкай, незаўважна скраў чужы кашалёк і знік. Супраць злачынцы ўзбуджана крымінальная справа.
Фота ілюстрацыйнае.
Читатель mogilev.media обратил внимание на кощунственную обрезку деревьев в парке Горького в Могилеве.
– Понимаю, деревья надо подстригать… хотя нет, не понимаю. А чтобы ТАК и в ПАРКЕ, не понимаю категорически. Если зелёные зоны это лёгкие города, то это ампутированных лёгкие. Был в Кишинёве. Парк – буйство зелени, кроны деревьев закрывают небо, на улицах из кроны деревьев образуется туннель, потому что на высоте они смыкаются с противоположной стороной. Весь город утопает в зелени. И это красиво и даёт городу кислород. А что может дать городу оставшийся ствол, а если этих стволов целый парк, а если весь город? И вишенкой на торте, выбросы “Кроноспана”, когда центр Могилёва и не только (слышал запах и в Казимировке), утопает в запахе ”свежих опилок”. Теперь нас будут защищать от этих выбросов обрубки деревьев парка Горького? Спасибо. А дышать чем?
Фото предоставлено читателем mogilev.media
