Вечарам 21 сакавіка ў Афганістане адбыўся землятрус магнітудай 6,6-6,8, заявілі Еўрапейска-Міжземнаморскі сейсмалагічны цэнтр і геалагічная служба ЗША.
Эпіцэнтр землятрусу знаходзіўся ў правінцыі Бадахшан – гэта паўночны ўсход краіны, правінцыя мяжуе з Таджыкістанам.
Сейсмічнае падзея адчувалася ў суседніх краінах – Індыі (у прыватнасці, у Нью-Дэлі), Казахстане (Шымкент, Тараз), Кітаі, Кіргізіі, Пакістане, Таджыкістане, Туркменіі і Узбекістане (Ташкент).
Інфармацыі аб пацярпелых і разбурэннях пакуль няма.
Фота з адкрытых крыніц, мае ілюстрацыйны характар.
Сусветны дзень вады (World Water Day, з 1993 года).
Абвешчаны Генеральнай Асамблеяй ААН.
У рэзалюцыі Генеральнай Асамблеі прапанавана дзяржавам праводзіць у гэты дзень мерапрыемствы, прысвечаныя захаванню і засваенню водных рэсурсаў.
Па велічыні водных рэсурсаў рэк Беларусь займае чацвёртае месца ў Еўропе пасля Нарвегіі.
Патэнцыял водных рэсурсаў Беларусі: 20 000 рэк і ручаёў, 11 000 азёр, 85 вадасховішчаў, 1 500 сажалак.
Разведаныя запасы прэсных падземных вод – 6,35 млн куб.м/суткі (609 радовішчаў).
Міжнародны дзень Балтыйскага мора (Baltic Sea Day, з 1986 года).
Абвешчаны ў 1986 годзе на 17-м пасяджэнні Хельсінкскай Канвенцыі ў гонар падпісання самой канвенцыі па Балтыйскаму мору ў 1974 годзе.
49% тэрыторыі Беларусі адносіцца да басейна Балтыйскага мора, рачных басейнаў Нёмана, Заходняй Дзвіны, Заходняга Буга.
Рака Заходняя Дзвіна
Сорак сарокаў (народны каляндар).
Прыход вясны пасля раўнадзенства і сустрэча птушак з цёплых месцаў. “Жаўрукі прыляцелі, на галоўку дзецям селі”.
У хрысціянстве шануюць памяць сарака пакутнікаў Севастыйскіх – воінаў-хрысціян, якія прынялі пакутніцкую смерць. Усе яны былі родам з Кападокіі і служылі ў рымскім войску. Ваеначальнік запатрабаваў, каб хрысціяне разам з астатнімі салдатамі прынеслі ахвяру паганскім багам. Пасля адмовы іх падвергнулі катаванням, а потым распранулі і прымусілі стаяць у пакрытым лёдам возеры на працягу ночы. Да раніцы адзін з воінаў не вытрымаў – і пабег да цёплай лазні. Аднак яго месца сярод пакутнікаў заняў рымлянін Аглай, якога ўразіла стойкасць духу хрысціян.
У народзе гэты дзень лічыўся днём другой сустрэчы вясны (першая была на Грамніцы, трэцюю чакаюць на Дабравешчанне), адным з самых вялікіх свят у годзе. Сяляне казалі, што “на Сарокі дзень з ноччу мераецца, зіма канчаецца, вясна пачынаецца”. А прадвеснікамі вясны былі жаўрукі (хоць на Сарокі, па павер’і, з-за мора прыляталі 40 розных птушак).
Гаспадыні загадзя выпякалі з цеста печыва ў выглядзе птушак, як правіла, 40 штук – па колькасці загінулых пакутнікаў.
У гэты дзень вернікі прыходзяць у храм і ставяць 40 свечак у памяць аб загінуўшых.
Жавароначкі, прыляціце,
Цёпла лецейка прынясіце,
А зімачку прыбярыце,
Бо зімачка надаела,
Нам хлебушак пераела.
1609 год. Нарадзіўся Ян Казімір Ваза (1609–1672).
Кароль польскі і вялікі князь літоўскі(1648–1668), апошні манарх з дынастыі Ваза.
У час яго панавання адбыліся разбуральныя войны з Маскоўскай дзяржавай, казакамі, са Швецыяй.
Пры ім былі страчаны Прусія, Смаленскае ваяводства, Кіеў і левабярэжная Украіна.
Агульны гаспадарчы заняпад дзяржавы, няўдачы ў войнах, аслабленне міжнароднага становішча, напружаныя адносіны з магнатамі і шляхтай, смерць энергічнай і актыўнай у палітыцы каралевы Марыі Людвікі прывялі да адрачэння ад трона і эміграцыі ў Францыю ў верасні 1668 года.
1619 год. Кароль Жыгімонт III Ваза перадаў усе магілёўскія праваслаўныя цэрквы уніятам.
Гэта адбылося па скарзе уніяцкага арцыбіскупа І. Кунцэвіча на бясчынствы часткі гараджан супраць уніатаў.
Указам караля прадпісвалася ўдзельнікаў узброенага выступу ў Магілёве ў 1618 годзе супраць уніятаў пакараць смерцю, на жыхароў накласці штраф, усе праваслаўныя цэрквы перадаць уніятам.
1659 год. Пастанова Сойма Рэчы Паспалітай аб біцці меднага шэлега (барацінкі) і заснаванні Брэсцкага манетнага двара.
Падчас правядзення грашовай рэформы 1659–1666 гадоў для выпуску меднага соліда (барацінкі) пачалося будаўніцтва манетнага двара ў Брэсце. Ён працаваў з 4 снежня 1665 да 16 снежня 1666 года і выбіў каля 241 мільёна медных солідаў на суму 2 674 268 злотых 10 грошаў.
На аверсе размяшчаўся бюст Яна II Казіміра Вазы, пад якім ініцыялы TLB (арандатара меднага двара). На рэверсе быў герб ВКЛ “Пагоня”, пад ім манаграма І. Кіршэнштэйна. Соліды брэсцкага двара падобныя на медныя соліды Віленскага меднага двара.
Ёсць меркаванне, што большая частка тыражу мае адметныя рысы: шчыт з вострым вуглом, малая манаграма, палеаграфічныя асаблівасці.
1864 год. Публічна павешаны на гандлёвай плошчы Лукішкі ў Вільні Кастусь Каліноўскі (1838–1864).
Палітычны дзеяч, публіцыст, паэт. Адзін з кіраўнікоў паўстання 1863–1864 гадоў.
Скончыў юрыдычны факультэт Пецярбургскага ўніверсітэта, прымаў удзел у таемнай ваенна-рэвалюцыйнай арганізацыі афіцэраў Генштаба, якую ачольвалі З. Серакоўскі і Я. Дамброўскі.
На Гародзеншчыне ствараў рэвалюцыйныя арганізацыі, у 1862 годзе з паплечнікамі распачаў выпуск «Мужыцкай праўды» – першай у гісторыі газеты на беларускай мове. У 1862 годзе ачоліў Літоўскі правінцыяльны камітэт па падрыхтоўцы паўстання, у студзені 1863 распачаў паўстанне, 1 лютага 1863 года узначаліў Часовы правінцыяльны ўрад Літвы і Беларусі.
29 студзеня 1864 года выдадзены царскім уладам камісарам Магілёўскай губерні Вітаўтам Парфяновічам.
Таемна пахаваны на Гедзімінавай (Замкавай) гары ў Вільні, побач з іншымі лідарамі і ўдзельнікамі паўстання, забітымі на загад расійскай улады. Усе магілы былі зроўнены з зямлёй.
Урачыстае перапахаванне К. Каліноўскага і іншых паўстанцаў адбылося 22 лістапада 2019 года на могілках Росы у Вільні.
Адзін з першых беларускіх мастацкіх фільмаў быў «Кастусь Каліноўскі» (1928). У 1943 годзе ў гонар героя была названая савецкая партызанская брыгада, якая дзейнічала каля Гродна і Беластока.
У гонар деяча названыя вуліцы ў Мінску, Гродна, Магілёве, Пінску і іншых гарадах Беларусі, гімназія № 1 у г. Свіслач. Адзіны беларускі помнік усталяваны ў Свіслачы. Бюст усталяваны ў Нью-Ёрку.
Указ прэзідэнта Беларусі ад 15 студзеня 1996 года № 26 зацвердзіў Ордэн Кастуся Каліноўскага. Узнагарода не выкарыстоўваецца, але не выходзіла і адпаведнай пастановы аб яе скасаванні.
У 2022 годзе ва Украіне створаны беларускі полк імя Каліноўскага.
1865 год. Нарадзіўся Уладзіслаў Сівы-Сівіцкі, Стары Улас.
Беларускі паэт.
Дэбютаваў вершамі ў 1907 годзе ў «Нашай ніве». Шэраг вершаў надрукаваны ў «Анталогіі беларускай паэзіі» (1961), зборніку «Беларуская дакастрычніцкая паэзія» (1969).
У 1990 годзе выйшла яго кніга вершаў і публіцыстыкі «Год беларуса».
Памёр 30 верасня 1939 года.
1882 год. Нарадзіўся Эдуард Будзька.
Беларускі грамадскі дзеяч, паэт, публіцыст, настаўнік.
Аўтар і папулярызатар «Нашай нівы». Член прэзідыума Беларускага нацыянальнага камітэта, член Вялікай беларускай рады, сакратар Камісіі па стварэнні БДУ.
Удзельнічаў у стварэнні беларускіх школ, Будслаўскай беларускай гімназіі. Удзельнік беларускага нацыянальнага руху ў Літве, Латвіі, ЗША.
У час Другой сусветнай вайны, падчас нямецкай акупацыі Беларусі, працаваў настаўнікам у Мінску і Баранавічах. Прымаў удзел у Другім Усебеларускім кангрэсе.
Цяжка хворы выехаў у Канаду, потым у ЗША. Актыўна ўдзельнічаў у жыцці беларускай эміграцыі ў ЗША. Апублікаваў свае ўспаміны ў месячніку «Бацькаўшчына».
Памёр 14 жніўня 1959 года ў Чыкага.
1920 год. У в. Высокі Барок (цяпер Краснапольскі раён) нарадзіўся Аляксей Пысін.
Беларускі паэт. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР імя Янкі Купалы (1968) за кнігу вершаў «Твае далоні».
Пасля далучэння Заходняй Беларусі да БССР працаваў у газэце ў Бельску на Беласточчыне. Удезльнік Другой сусветнай вайны.
Працаваў у краснапольскай газеце «Чырвоны сцяг», у чэрыкаўскай раённай газеце, магілёўскіх абласных «За Радзіму», «Магілёўская праўда». З 1974 года да апошніх дзён быў сакратаром Магілёўскага абласнога аддзялення Саюза Пісьменнікаў.
Аўтар 12 кніг паэзіі, 4 зборнікаў вершаў для дзяцей, кніг вершаў і паэм, кнігі пра народныя песні і іх выканаўцаў «Бярозка ля кожных варот». Двойчы выходзілі Выбраныя творы ў 2 тамах.
Пераклаў на беларускую мову «Маабіцкі сшытак» М. Джаліля, зборнік вершаў М. Ханінава «Жураўлі над стэпам».
Памёр 27 жніўня 1981 года ў Магілёве. Пахаваны на каталіцкіх могілках.
У яго гонар названа школа (у ёй мемарыяльны музей паэта) у Палужы Краснапольскага раёна, вуліца ў Магілёве. На доме, у якім ён жыў па праспекце Міра, 35А ўсталявана мемарыяльная дошка. Магілёўская абласная бібліятэка арганізуе Пысінскія чытанні.
1943 год. Разам з жыхарамі спалена Хатынь.
У гэты дзень 149 жыхароў вёскі былі спалены жыўцом або расстраляны нямецкімі салдатамі і дапаможным паліцэйскім батальёнам за аказанне жыхарамі вёскі дапамогі партызанам.
У карнай аперацыі ўдзельнічалі 118-ы батальён шуцманшафта і асобны карны батальён СС «Дырлевангер».
Апошні сведка трагедыі, Віктар Жалабковіч, памёр у 2020 годзе.
У 1969 годзе створаны мемарыял у памяць аб 9200 беларускіх вёсках, знішчаных нацыстамі.
1998 год.Памёр Пятро Шасцерыкаў (1919–1998).
Беларускі пісьменнік. Выхаванец магілёўскага педінстытута (1941), сакратар Магілёўскага аддзялення Саюза пісьменнікаў, аўтар твораў на мясцовую тэматыку.
Яго пяру належаць шматлікія кнігі, аповесці, апавяданні. Ён з’яўляецца аўтарам літаратурнай апрацоўкі кніг успамінаў “Салдатамі былі ўсе”, “Арлы”, тэкстаў да фотаальбомаў “Магілёў”, “Магілёўская вобласць”.
Яго імем названа вуліца ў Магілёве.
2006 года. У Магілёве стартаваў Першы Міжнародны маладзёжны тэатральны форум M.@rt.кантакт.
У першы год у ім прынялі ўдзел 10 тэатраў з Беларусі, Расіі, Украіны, Польшчы, Літвы.
Мінулым годам, у сувязі з агрэсіяй Расіі супраць Украіны, тэатральны форум з міжнароднага ператварыўся ў форум тэатраў Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі.
Сёлета з 20 па 27 сакавіка праводзіцца XVI Міжнародны форум. У асноўнай праграме запланавана 19 спектакляў калектываў з Беларусі, Расіі, Казахстана і Балгарыі.
Сусветны дзень паэзіі (World Poetry Day, з 1999 года).
Устаноўлены ЮНЕСКА.
Паэзія аб’ядноўвае краіны, народы, культуры і дапамагае людзям зразумець адзін аднаго. На працягу стагоддзяў думкі і пачуцці, надзеленыя ў паэтычную форму, пранікаюць у сэрцы людзей, нагадваючы, што мы ўсе адна вялікая сям’я і што мы, такія розныя, насамрэч вельмі падобныя.
Асноўная мэта Дня паэзіі заключаецца ў падтрымцы моўнай разнастайнасці сродкамі паэтычнага самавыяўлення. Гэты дзень закліканы садзейнічаць развіццю паэзіі, вяртанню да вуснай традыцыі паэтычных чытанняў, выкладанню паэзіі, аднаўленню дыялогу паміж паэзіяй і іншымі відамі мастацтва, даць магчымасць маладым талентам заявіць аб сабе.
У гэты дзень таленавітым аўтарам прысуджаюць узнагароды, уручаюць прэміі. Праводзяцца літаратурныя чытанні. Праводзяцца прэзентацыі кніг, паэтычныя вечары.
У навучальных установах ладзяцца тэматычныя вечары. Навучэнцы выступаюць з дакладамі аб жыцці літаратурных дзеячаў, чытаюць на памяць рыфмаваныя радкі.
Міжнародны дзень лялечніка (International Puppetry Day, з 2003 года).
Лялечны тэатр любяць гледачы ўсіх узростаў. Мова лялек універсальная, яе разумеюць без слоў жыхары ўсіх кантынентаў і краін. Лялькі выступаюць сёння не толькі на сцэне, але і на экранах. Мастацтва артыстаў лялечнікаў, нажаль, амаль заўсёды ананімна.
Ініцыятарам прафесійнага свята выступіў вядомы іранскі тэатральны дзеяч Джывад Золфагарыха. У 2000 годзе на XVIII Кангрэсе Міжнароднага саюза дзеячаў тэатра лялек у Магдэбургу ён вынес дадзеную прапанову на абмеркаванне. Дзень зацверджаны ў 2003 годзе.
Дзень лялечніка – выдатная нагода для правядзення лялечных фестываляў, на якія з’язджаюцца лепшыя артысты жанру з усёй планеты, каб паказаць калегам і гледачам новыя творчыя знаходкі. І натуральна, прыхільнікі лялечнага тэатра заўсёды 21 сакавіка прыходзяць павіншаваць акцёраў.
У Беларусі працуюць лялечныя тэатры ў Мінску, Віцебску, Брэсце, Гомелі, Гродна, Магілёве, Докшыцкая батлейка Патупчыка, Мінскі абласны тэатр лялек «Батлейка».
Дзень Зямлі (Earth Day)
Назва, якая выкарыстоўваецца ў дачыненні да розных мерапрыемстваў, якія праводзяцца ўвесну і закліканы заахвоціць людзей быць больш уважлівымі да далікатнага навакольнага асяроддзя на планеце Зямля. Сімвалам дня з’яўляецца зялёная грэчаская літара Θ на белым фоне.
Дні Зямлі праводзяцца ў сакавіку, на дзень вясновага раўнадзенства і 22 красавіка.
Дзень Сусветнага раўнадзенства ў 2023 годзе прыпаў на 21 сакавіка. Раўнадзенства па Мінску фіксуецца а 05:24:21. Натуральны год для планеты доўжыцца не 365 сутак, а 365,24, таму дата заўсёды крыху зрушваецца і надыходзіць крыху раней ці пазней.
1562 год. Гомель атрымаў Магдэбургскае права і герб “у чырвоным полі сярэбраны кавалерскі крыж”.
Горад бярэ пачатак ад 1142 года як цэнтр радзімічаў. Уваходзіў у ВКЛ (1335–1772), меў замак, быў цэнтрам староства. Пад час знаходжання ў Расійскай імперыі – павятовы цэнтр Магілёўскай губерні.
У 1919–1926 гадах быў у складзе РСФСР. Цэнтр вобласці ад 1938 года.
Моцна пацярпеў ад катастрофы на Чарнобыльскай АЭС.
Зараз – другі ў краіне па насельніцтву (504 тысячы чалавек), адзін з самых зяленых, буйны культурны, прамысловы цэнтр. Працуюць знакамітыя сваёй прадукцыяй заводы і фабрыкі “Гомсельмаш”, ліцейны, хімічны, шпалерны, «Камінтэрн», кандытарская «Спартак». Дзейнічаюць цырк, 3 тэатры, 7 вну, палацава-паркавы ансамбль Румянцавых-Паскевічаў.
1840 год. Нарадзіўся Францішак Багушэвіч.
Беларускі грамадскі дзеяч, адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры, яе класік.
Яго літаратурная творчасць і грамадская дзейнасць стала падмуркам ідэалогіі беларускага нацыянальна-вызваленчага руху пачатку XX стагоддзя.
Карыстаўся псеўданімамі Мацей Бурачок, Сымон Рэўка з-пад Барысава.
Скончыў Віленскай гімназію. Выключаны з Пецярбургскага ўніверсітэта за ўдзел у студэнцкіх хваляваннях. Актыўны ўдзельнік паўстання 1863-1864 гадоў, быў паранены ў баі ў Аўгустоўскіх лясах.
Служыў Чарнігаве, на Сумшчыне, у Валагодскай губерні, Вільні ў судовых палатах.
Пасля звальнення са службы ў 1898 годзе жыў у Кушлянах (цяпер Смаргонскі раён), дзе і памёр.
Аўтар вершаў, апавяданняў, баек на польскай, беларускай мове, публіцыстычных артыкулаў, зборнікаў «Дудка беларуская», «Смык беларускі», «Скрыпачка беларуская» і «Беларускія апавяданні Бурачка».
У яго творчасці таленавіта спалучаны гісторыка-філасофскае і мастацкае асэнсаванне лёсу беларускага народа, моцныя матывы нацыянальнага адраджэння.
Творчасць Багушэвіча ў значнай ступені садзейнічала працэсу развіцця беларускай мовы.
Пры жыцці яго творы ў Расійская імперыі былі забаронены. Яны выдадзены асобнымі кнігамі і лістоўкамі ў час рэвалюцыі 1905-1907 гадоў, аднак у 1908 на іх накладзены арышт.
У БССР былі ўпершыню выдадзены ў 1922 годзе («Дудка беларуская»). Аднак у 1930-я гады ў БССР творчасць Багушэвіча была абвешчана буржуазна-кулацкай, нацыяналістычнай, да 1940 года яго кнігі не друкаваліся.
3 чэрвеня 1937 года Галоўліт БССР выдаў загад № 33, згодна з якім усе выданні твораў Францішка Багушэвіча павінны былі спальвацца.
Памёр 15 красавіка 1900 года.
1935 год. Нарадзіўся Філарэт (Кірыл Вахрамееў).
Праваслаўны царкоўны дзеяч Беларусі, іерарх Рускай праваслаўнай царквы, прадстаяцель Беларускай Праваслаўнай Царквы, мітрапаліт, патрыяршы экзарх усяе Беларусі (1989–2013). Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР і Вярхоўнага Савета Беларусі (1990–1995). Герой Беларусі, кавалер Ордэна Ф. Скарыны.
Прыняў манаства ў 1959 годзе. З 1978 года служыў на Беларусі. Падчас дэпутатства апекаваўся праграмамі дапамогі ахвярам Чарнобыльскай катастрофы.
З 1989 года займаўся стварэннем і разбудовай Беларускай Праваслаўнай Царквы, пры ім былі адроджаны ўсе гістарычна існаваўшыя епархіі, аднавілі дзейнасць мужчынскія і жаночыя манастыры, брацтвы і сястрыцтвы, Мінская духоўная семінарыя, былі заснаваны Мінская духоўная акадэмія, духоўнае вучылішча, школа катэхізатараў, адноўлены Крыж Еўфрасінні Полацкай.
Па яго ініцыятыве ў царкоўны каляндар унесена новае свята «Сабор Беларускіх святых» і ўстаноўлены агульнацаркоўныя святы ўсіх беларускіх святых, сярод якіх імёны прападобнай Еўфрасінні Полацкай, свяціцеляў Кірылы Тураўскага, Георгія Каніскага і іншых.
Арганізаваў пераклад кніг Свяшчэннага Пісання на сучасную беларускую мову.
Памёр 12 студзеня 2021 года. Пахаваны ў Жыровіцкім манастыры.
1945 год. Нарадзіўся Аляксандр Патупа.
Савецкі, беларускі фізік, філосаф, пісьменнік, папулярызатар навукі.
Скончыў фізічны факультэт МДУ імя М. В. Ламаносава. Кандыдат фізіка-матэматычных навук, доктар філасофіі, прафесар.
Працаваў у Інстытуце фізікі АН БССР, БДУ, дырэктарам Цэнтра даследаванняў будучыні.
Аўтар прац у вобласці квантавай тэорыі, фізікі высокіх энергій, касмалогіі, электрадынамікі, праблем прагназавання, сацыялогіі, паліталогіі, эканомікі, права, мастацкіх кнігі «Фантакрим-CCI», «Ловушка в цейтноте», «Нечто невообразимое», больш за 300 артыкулаў публіцыстыкі.
Арганізатар і генеральны дырэктар выдавецка-паліграфічнай кампаніі «Эридан», найстарэйшага прыватнага выдавецтва Беларусі.
З’яўляўся старшынёй Назіральнага камітэта Беларускай Праваабарончай Канвенцыі і Назіральнага Сойма «Хельсінкі-CCI», прэзідэнтам Беларускага Саюза прадпрымальнікаў, віцэ-старшынёй Беларускай Канфедэрацыі прамыслоўцаў і прадпрымальнікаў і удзельнікам шматлікіх грамадскіх арганізацый і ініцыятыў 3-га сектара.
Памёр 1 чэрвеня 2009 года.
1959 год. Памёр Павел Растаргуеў (1881–1959).
Беларускі мовазнаўца.Правадзейны член Інбелкульта, доктар філалагічных навук, прафесар.
У 1918 г. чытаў курс лекцый беларускай мовы ў Беларускім народным універсітэце ў Маскве. Вывучаў беларускія гаворкі, гаворкі расійска-беларуска-ўкраінскага памежжа, праблемы беларускай літаратурнай мовы.
У 1934 годзе арыштаваны ДПУ, асуджаны, высланы ў Караганду.
Пасля Другой сусветнай вайны, у 1947-1948 гадах па запрашэнні Якуба Коласа працаваў у Інстытуце мовы, літаратуры і мастацтва АН БССР.
1987 год. Памёр Адам Русак (1904-1987).
Беларускі паэт-песеннік. Заслужаны дзеяч культуры.
Скончыў Беларускі музычны тэхнікум і Ленінградскую кансерваторыю.
Быў салістам аркестра Ленінградскага Малога опернага тэатра, Белдзяржфілармоніі.
Аўтар вершаў, вершаў для дзяцей, больш за 10 зборнікаў паэзіі.
На тэксты яго вершаў напісана каля 300 песень. З іх найбольш вядомымі сталі песні: «Бывайце здаровы», «Лясная песня», «Толькі з табою», «Не шукай», «Не за вочы чорныя», «Як правёў мяне Цімох».
2010 год. Пачалося буйное вывяржэнне вулкана Эяф’ядлаёкюдль на Ісландыі.
Вывяржэнне прывяло да закрыцця паветранай прасторы часткі Еўропы і адмены авіярэйсаў у сакавіку – красавіку 2010 года. Вулкан лічыўся нядзейсным, бо папярэдняе вывяржэнне было зарэгістравана ў 1821 годзе.
Вышыня вулкана 1666 м, дыяметр кратара – каля 4 км. Знаходзіцца за 200 км на ўсход ад Рэйк’явіка.
Намеснік старшыні Савета бяспекі Дзмітрый Мядзведзеў апублікаваў у тэлеграм-канале паведамленне з пагрозай прымяніць кропкавы ўдар гіпергукавой ракеты па будынку суда ў Гаазе ў адказ на выдачу міжнародным судом ордэра на арышт Пуціна.
Па словах Мядзведзева, Міжнародны крымінальны суд дарэмна “паднімае руку на найбуйнейшую ядзерную дзяржаву”. І далей ён празрыста намякнуў, што адна з гіпергукавых ракет Расіі можа кропкава ўдарыць па будынку суда ў Гаазе.
– Суддзі МУС раздухарыліся дарма. Глядзіце, маўляў, мы адважныя, не аб…ся падняць руку на найбуйную ядзерную дзяржаву. Нажаль, спадары, усе ходзяць пад Богам і ракетамі. – напісаў у сваім канале Дзмітрый Мядзведзеў.
Самай гучнай міжнароднай навіной мінулага тыдня стала інфармацыя пра тое, што за злачынствы супраць украінскіх дзяцей Міжнародны крымінальны суд выдаў ордэр на арышт Пуціна.
Падзеяй тыдня на Беларусі стала інфармацыя пра забойства ў Гродна “замежніка, які планаваў тэрарыстычны акт” і нібыта адстрэльваўся і кідаў гранаты ў спецназ КДБ.
Магілёў на мінулым тыдні пачаў жыць крыху па-новаму – тут перакрылі вуліцу Камсамольскую на рамонт, з-за чаго ў горадзе пачала дзейнічаць іншая схема грамадскага транспарту.
Рамонт Камсамольскай вуліцы пры гэтым падараваў магілёўцам турыстычную цікавостку – адкрыўся выкшталцоны дарэвалюцыйны брук.
У Магілёве адбылася жуткаватая аварыя – ад удару таксі вылецела на тратуар. Мы сабралі поўнае відэа з розных крыніц.
Міністр юстыцыі Германіі Марк Бушман абвясціў, што выканае ордэр на арышт прэзідэнта Расіі У. Пуціна, калі ён ступіць на нямецкую зямлю – паведамляе Zeit.
У выпадку прыезду Пуціна Міжнародны крымінальны суд хутка звернецца да Інтэрпола і дагаворных дзяржаў і запатрабуе выканання ордэра.
– Тады Нямеччына будзе абавязаная арыштаваць прэзідэнта Пуціна, калі ён заедзе на нямецкую тэрыторыю, і перадаць яго ў Міжнародны крымінальны суд – сказаў міністр.
У адрозненне ад нацыянальных праваахоўных органаў, Міжнародны крымінальны суд можа таксама прымаць меры супраць кіраўнікоў дзяржаў, дадаў Бушман.
Раней канцлер Германіі Олаф Шольц прывітаў рашэнне МУС і заявіў, што ордэр на арышт Пуціна паказвае, што ніхто не стаіць над законам.
Mogilev.media ўжо паведамляў, што Палата дасудовай вытворчасці Міжнароднага крымінальнага суда выдала ордэры на арышт прэзідэнта Расіі У. Пуціна і М. Львовай-Бяловай, якая з’яўляецца ўпаўнаважаным прэзідэнта РФ па правах дзіцяці.
Сёння стала вядома таксама, што міністры юстыцыі з больш як 40 краін сустрэнуцца ў панядзелак у Лондане, каб абмеркаваць павелічэнне падтрымкі Міжнароднага крымінальнага суда і расследавання ваенных злачынстваў ва Украіне.
Эквадор ускалыхнуў магутны землятрус. Штуршкі адчуваліся па ўсім рэгіёне і ў суседнім Перу. Ён адбыўся ва ўзбярэжным рэгіёне Гуаяс, пасля чаго паследавалі два афтэршокі магнітудай менш за 4,8. Эпіцэнтр землятрусу знаходзіўся за 80 км на поўдзень ад Гуаякіля, другога па велічыні горада Эквадора.
Паводле кампутарных мадэляў Геалагічнай службы ЗША, землятрус маглі адчуць да 13,5 мільёна чалавек, у тым ліку 5,1 мільёна адчулі падземныя штуршкі як “моцныя” ці “вельмі моцныя”.
Камунікацыйнае агенцтва прэзідэнта ЗША паведаміла, што падчас землятрусу загінулі 14 чалавек. Яшчэ больш за 380 атрымалі раненні, у асноўным у правінцыі Эль-Ора – паведамляе 24tv.ua. Яшчэ адзін чалавек загінуў у правінцыі Асуай, калі сцяна ўпала на аўтамабіль.
Агенцтва таксама адзначыла, што сама меней 44 дамы былі разбураныя, яшчэ 90 – пашкоджаныя. Акрамя таго, пацярпелі каля 50 навучальных устаноў і больш за 30 медыцынскіх цэнтраў, а шматлікія дарогі былі заблакіраваны апоўзнямі, выкліканымі землетрасеннем. Аэрапорт Санта-Роза атрымаў нязначныя пашкоджанні, нафтавая кампанія Petroecuador эвакуявала і прыпыніла дзейнасць на некалькіх аб’ектах.
Камісія ААН пацвердзіла, што менавіта ўзброеныя сілы Расіі нясуць адказнасць за невыбарчыя авіяцыйныя атакі на драмтэатр і радзільнае аддзяленне ў Марыупалі, за ракетныя абстрэлы чыгуначнага вакзала ў Краматорску.
Усе падзеі адбыліся вясной 2022 года, гаворыцца ў дакладзе Незалежнай міжнароднай камісіі па расследаванні парушэнняў ва Украіне.
У дакуменце зазначаецца, што расійскія ваенныя не прынялі магчымыя меры для праверкі прысутнасці грамадзянскіх асоб.
“Камісія расследавала абставіны нападаў… і прыйшла да высновы, што большасць нападаў насілі невыбарчы характар. У прыватнасці, у такіх шырока асветленых выпадках, як атака на гарадскі драматычны тэатр 16 сакавіка 2022 года падчас аблогі Марыўпаля, у выніку якой загінула і была паранена вялікая колькасць людзей, напад 8 красавіка 2022 года на чыгуначны вакзал у Краматорску, у выніку чаго загінулі 59 і паранены 92 чалавекі, напад 27 чэрвеня 2022 года на гандлёвы цэнтр у Крэменчугу, у выніку чаго загінулі 21 чалавек і дзясяткі былі параненыя” – зазначаецца ў дакладзе.
Камісія не выключае, што абстрэлы аб’ектаў з грамадзянскім насельніцтвам былі зроблены свядома, таму што не ведаць аб знаходжанні там сотняў людзей было немагчыма.
“Сотні грамадзянскіх асоб знаходзіліся ў месцах, якія пацярпелі ад абстрэлаў чыгуначнага вакзала Краматорска і драматычнага тэатра ў Марыупалі. Таксама сотні грамадзянскіх асоб знаходзіліся ў жылых раёнах Чарнігава падчас нападаў 3 сакавіка 2022 года, у выніку чаго загінулі сама меней 20 чалавек, а многія іншыя атрымалі раненні” – гаворыцца ў дакуменце.
Нягледзячы на спробы Крамля перакласці адказнасць на узброеныя сілы Украіны, камісары ААН пацвердзілі, што менавіта Расія нясе адказнасць таксама за атаку на радзільнае аддзяленне ў Марыупалі, калі загінула мінімум адна цяжарная жанчына і яе ненароджанае дзіця.
“Расійскімі ўзброенымі сіламі здзяйсняліся, а ў некаторых выпадках, верагодна, здзейсніліся невыбарчыя і непрапарцыйныя напады”, што з’яўляецца парушэннем міжнароднага гуманітарнага права.
Міжнародны дзень шчасця (International Day of Happiness, з 2012 года).
Заснаваны Генеральнай Асамблей ААН па ініцыятыве Каралеўства Бутан пры падтрымцы прадстаўнікамі ўсіх 193 дзяржаў-членаў ААН. Мэта святкавання – звярнуць увагу людзей на задаволенасць жыццём і падтрымаць іх імкненне быць шчаслівымі.
Дата прымеркавана да вясновага раўнадзенства (у гэтым годзе выпадае на 21 сакавіка), калі дзень становіцца роўны ночы па працягласці. Такім чынам, заснавальнікі свята хацелі падкрэсліць, што ўсе людзі планеты маюць роўныя правы на шчасце.
Навукоўцы Універсітэта Мінесоты высветлілі, што шчасце залежыць на 50% ад генаў, на 10% – ад умоў жыцця (праца, сям’я) і на 40% – ад думак.
Навукоўцы лічаць, што лепшы колер для шчасця – жоўты.
Згодна з Сусветным дакладам шчасця, самыя шчаслівыя Фінляндыя (6-ы год запар, раней – Данія), Данія, Ісландыя, Швейцарыя, Нідэрланды. Люксембург, Ізраіль і Новая Зеландыя. Расія ў 2022 годзе перамясцілася з 60 га на 80-е месца (у 2017 годзе – 47 месца). Беларусь займае 65 месца паміж Кыргызстанам і Калумбіяй.
Сусветны дзень вераб’я.
Да 2022 года святочныя мерапрыемствы ў Беларусі арганізоўвала “Ахова птушак Бацькаўшчыны” (АПБ). Але 19 сакавіка 2022 года Вярхоўны суд прызнаў яе экстрэмісцкай і ліквідаваў за тое, што “пад выглядам валанцёрства па выратаванні птушак… ажыццяўляе экстрэмісцкую дзейнасць, накіраваную на дэстабілізацыю грамадска-палітычнай абстаноўкі”. АПБ абвінавачвалі за выказванне “Птушкі з народам”.
1440 год. Змоўшчыкамі забіты Жыгімонт Кейстутавіч (1365-1440)
Вялікі князь літоўскі (1432–1440), брат Вітаўта.
Падчас барацьбы за ўладу паміж Вітаўтам і Ягайлам быў зняволены апошнім. Прымаў удзел у перамовах і заключэнні пагадненняў з Тэўтонскім ордэнам у 1398, 1411, 1422, 1431 гадах, уній з Польшчай. Удзельнічаў у бітве на Ворскле (1399), Грунвальдскай бітве (1410).
У выніку змовы каталікоў, князёў Івана і Аляксандра Чартарыйскіх, віленскага ваяводы Даўгерда і троцкага ваяводы Лялюша забіты ў Троцкім замку.
1664 год. Кароль Ян II Казімір Ваза (1609–1672) падчас вайны паміж Масковіяй і Рэччу Паспалітай 1654–1667 гадоў прыбыў у Магілёў.
Ян II Казімір – апошні, трэці кароль польскі і вялікі князь літоўскі з дынастыі Ваза, брат Уладзіслава IV, знаходзіўся ў горадзе да 8 красавіка і з’ехаў у сувязі з вялікім пажарам у горадзе.
У горадзе вырашаў пытанні ваенна-палітычнага і сацыяльна-эканамічнага характару, інспектаваў тэрыторыі.
1690 год.Людвіка Караліна Радзівіл, уладальніца абшырных зямель, у тым ліку Копысі, выдала прывілей, у якім абвяшчала на будучыню ў сваіх гарадах і маёнтках свабоду веравызнання пратэстантам і праваслаўным.
Яна гарантавала, што царкоўная унія ў яе ўладаннях не будзе ўведзена. Яе спадкаемцы прытрымліваліся гэтага акта.
1876 год. Памёр Януар Сухадольскі (1797–1876).
Беларускі жывапісец-баталіст.
Удзельнічаў у руска-іранскай вайне (1826–1828), знаходзіўся пры штабе фельдмаршала І. Паскевіча, на заказ якога стварыў цыкл карцін прысвечаны кампаніі.
Удзельнічаў у паўстанні 1830–1831 гадоў.
Па запрашэнні імператара Мікалая I, у Пецярбурзе напісаў цыкл карцін па сцэнах руска-французскай вайны 1812 года.
Частка карцін захоўваецца ў карпаратыўнай калекцыі Белгазпрамбанка ў Мінску, у Гомельскім краязнаўчым музеі.
Я. Сухадольскі. Бітва пад Самасьерай. 1860.
1896 год. Нарадзіўся Майсей (Мойшэ) Кульбак.
Яўрэйскі пісьменнік, драматург, перакладчык.
Працаваў выхавацелем у сірочым доме Коўны, настаўнікам у школах і гімназіях Смаргоні, Мінска, Вільні, Берліне, лектарам на яўрэйскіх настаўніцкіх курсах, старшынёй віленскага «яўрэйскага ПЭН-клуба», у мінскіх рэдакцыях перыядычных выданняў, у яўрэйскім сектары АН БССР.
Арыштаваны НКУС БССР у 1937 годзе. Расстраляны ноччу з 29 на 30 кастрычніка.
Аўтар вершаў на іўрыце, ідыш, зборнікаў вершаў, паэм, раманаў, казкі «Вецер, які гняваўся», драм, п’ес «Разбойнік Бойтра» (пастаўлена Маскоўскім, Беларускім яўрэйскімі, тэль-авіўскім камерным тэатрам, драматычным калектывам у Вільнюсе).
Яго верш «Зорачка» («Штэрндл») стаў народнай песняй.
Аўтар драмы «Якаў Франк» (Вільня, 1923),
Пераклаў на мову ідыш паасобныя творы Янкі Купалы, Якуба Коласа, М. Гогаля, рамана М. Астроўскага “Як гартавалася сталь”.
Творы Кульбака на ідышы і ў перакладах выдаваліся ў СССР, Аргенціне, ЗША, Ізраілі, Францыі і іншых краінах.
Яго творы на беларускую мову перакладалі В. Вольскі, Ф. Баторын, Э. Агняцвет, А.Хадановіч і іншыя.
1922 год. Памёр Алесь Бурбіс (1885–1922).
Беларускі грамадска-палітычны дзеяч, публіцыст, акцёр, рэжысёр. Адзін з пачынальнікаў беларускага тэатра, аўтар даследаванняў па эканамічнай геаграфіі, гісторыі, этнаграфіі, сельскай гаспадарцы, банкаўскай справе.
Аўтар манаграфіі «Кароткі нарыс па эканамічнай геаграфіі Беларусі»
Адзін з заснавальнікаў Беларускай сацыялістычнай грамады. У студзені 1906 года ў Мейшагольскай воласці Віленскага павета аб’явіў Беларускую Рэспубліку («Мейшагольская рэспубліка»).
Удзельнік З’езда беларускіх нацыянальных арганізацый (1917). Консул Беларускай Народнай Рэспублікі ў Маскве. Намеснік народнага камісара замежных спраў БССР, адзін з арганізатараў таварыства Чырвонага Крыжа БССР. Сябра ЦВК БССР у 1921–1922 гадах.
Памёр ад сухотаў. Пахаваны на мінскіх Старажоўскіх могілках, якія ў 1950-х гадах былі зруйнаваныя бульдозерам.
1952 год. У в. Забалацце Чавускага раёна нарадзіўся Алесь Емяльянаў.
Беларускі паэт, перакладчык, адзін з заснавальнікаў БНФ «Адраджэнне».
Скончыў Чавускую СШ № 1, Беларускую сельскагаспадарчую акадэмію, БДУ.
Працаваў у газетах «Чырвоная змена», «Піянер Белаpyci», на Беларускім тэлебачанні, літкансультантам Саюза пісьменнікаў, У 1990-1991 гадах з’яўляўся старшынёй Каарданацыйнай рады Нацыянальна-дэмакратычнай партыі Беларусі.
Аўтар вершаў, зборнікаў паэзіі.
Сусастваральнік тэлечасопіса «Літаратурная Беларусь». Курыраваў выхад у эфір літаратурна-мастацкага часопіса «Буг» Брэсцкай студыі тэлебачання. Пад яго рэдакцыяй выходзілі штомесячныя перадачы «Сугучча» аб перакладзе на беларускую мову твораў замежных пісьменнікаў.
Пісаў пра жыццё сучасніка, яго любоў да Радзімы, роднай мовы, прыроды.
Памёр 6 кастрычніка 2005 года.
1953 год. У в. Расна Дрыбінскага раёна нарадзіўся Уладзімір Бутрамееў.
Выпускнік магілёўскага геафака, вядомы расійскі і беларускі пісьменнік, празаік і драматург, перакладчык, літаратуразнаўца.
Працаваў у школах Горацкага і Чэрыкаўскага раёнаў, Слоніма, у Слонімскім тэатры.
Аўтар кніг аповесцей і апавяданняў на рускай і беларускай мовах, зборнікаў прозы.
Вядомасць як драматургу прынёс спектакль на сцэне тэатра імя Янкі Купалы «Страсці па Аўдзею» («Крык на хутары», 1989). П’еса «Ізноў Несцерка» створана паводле фальклорных крыніц.
Аўтар кінасцэнараў, многіх гісторыка-публіцыстычных твораў, у тым ліку, «Мифы и легенды древних славян», «Древо бытия Омара Хайяма», літаратуразнаўчых прац, літаратурных апрацовак, перакладаў, твораў для дзяцей, у тым ліку 10-цітомнага «Детский Плутарх. Всемирная история в лицах». Удзельнік больш 50 выдавецкіх праектаў у розных выдавецтвах.
Многія з яго кніг удастоены прэміі «Кніга года» Рускага біяграфічнага інстытута, Расійскай дзяржаўнай бібліятэкі і іншых. Кніга «Амар Хайям і персідскія паэты X-XVI стагоддзяў» удастоена дыплома ЮНЕСКА «Лепшае выданне, якое ўносіць значны ўклад у дыялог культур».
1963 год. Нарадзілася Кацярына Анціпава (Перапяліца).
Беларускі эканоміка-географ і дэмограф, доктар геаграфічных навук, прафесар БДУ, эксперт Фонду ААН у галіне народанасельніцтва ў Беларусь па пытаннях геаграфіі насельніцтва, дэмаграфіі і ўстойлівага развіцця.
Усё жыццё прысвяціла працы ў альма-матэр – БДУ: прайшла шлях ад лабаранта да загадчыка кафедры эканамічнай геаграфіі замежных краін.
Займаецца пытаннямі дэмаграфіі, рассялення Беларусі.
З’яўлялася распрацоўшчыкам дзяржаўных мэтавых праграм, у тым ліку Нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага сацыяльна-эканамічнага развіцця, Нацыянальнай праграмы дэмаграфічнай бяспекі, Нацыянальнай стратэгіі “Актыўнае даўгалецце-2030».
1976 год. Памёр Уладзімір Дубоўка (1900–1976).
Паэт, класік беларускай паэзіі, празаік, перакладчык, крытык. Старэйшы брат Язэпа Дубоўкі.
Паэт незалежніцкай арыентацыі, член кіраўніцтва літаратурных аб’яднанняў «Маладняк», «Узвышша». Ініцыятар стварэння адмысловых літар для перадачы на пісьме ўнікальных гукаў беларускай мовы: «дж», «дз».
Творы Уладзіміра Дубоўкі вабяць хараством і дасканаласцю мастацкай формы, нечаканасцю вобразных асацыяцый, глыбіннай сувяззю з традыцыяй і здольнасцю да смелых авангардных эксперыментаў. Яны маюць свой эстэтычны код і выяўляюць няпросты – палемічны і сімвалічны – дыялог паэта са сваёй эпохай.
У 1926 годзе напісаў палітычны верш «За ўсе краі, за ўсе народы свету…», які быў надрукаваны ананімна ў часопісе «Беларуская культура». Савецкія спецслужбы выявілі аўтара верш і ён быў выкарыстаны для абвінавачвання паэта ва ўдзеле ў неіснуючым «Саюзе вызвалення Беларусі».
Арыштаваны ў 1930 годзе. Тройчы яго судзілі з абвінаваўчым прысудам. Па рэабілітацыі з 1958 году жыў у Маскве.
1986 год. У Магілёве адчыніў дзверы для гасцей горада гатэль «Турыст».
Зараз гатэльны комплекс катэгорыі “тры зоркі”. Размешчаны на левым беразе Дняпра, у старажытным прадмесці – Лупалава.
Гатэль мае 7-павярховы корпус са 135 нумарамі катэгорый “Стандарт”, “Камфорт”, “Люкс” і “Студыя” на 237 месцаў.
1992 года. Заснаванне Узброенных сіл Беларусі.
Сфарміраваны на базе Беларускай ваеннай акругі Узброенных Сіл СССР пасля абвяшчэння дзяржаўнай незалежнасці.
У 1992-1996 гадах былі скарочаныя або перафарміраваны 250 воінскіх часцей, якія засталіся з эпохі СССР, завершана ракетна-ядзерная дэмілітарызацыя.
У кастрычніку 2022 года Узброеныя сілы Беларусі разам з расійскімі фармаваннямі, якія знаходзяцца ў краіне, у поўным складзе былі ўключаны ў Рэгіянальную групоўку войскаў Беларусі і Расіі.
Ва Узброеныя Сілы ўваходзяць Сухапутныя войскі, Ваенна-паветраныя сілы і войскі супрацьпаветранай абароны, Сілы спецыяльных аперацый, спецыяльныя войскі (службы), органы тылу.
Колькасць Узброеных Сіл каля 50 000, у запасе – 290 000. Бюджэт каля 640 мільёнаў долараў (2021 год).
Роўна тыдзень таму прайшла 95-я цырымонія ўручэння прэміі “Оскар”, на якой трыумф атрымаў фільм “Усё, усюды і адразу”, заваяваўшы сем узнагарод. Выданне Guardian расказвае малавядомы бок цырымоніі – які рынкавы кошт знакамітай статуэткі.
У 2000 годзе, за тры тыдні да ўручэння прэміі “Оскар”, уся партыя з 55 статуэтак 72-й цырымоніі ўручэння загадкава знікла. Увесь шоў-бізнэс быў шакаваны прапажай, за інфармацыю пра статуэткі была абвешчана прэмія ў 50 000 долараў, а да пошуку ўзнагарод далучылася ФБР. Злодзеяў хутка знайшлі, імі апынуліся пара грузаперавозчыкаў, якія вырашылі няблага ўзбагаціцца на знакамітых статуэтках, пакрытых золатам у 24 караты.
Калі б гэтыя злодзеі нейкім чынам змаглі прадаць “Оскар” на адкрытым рынку, яны маглі б быць шакіраваныя. Кошт 55 новых статуэтак Оскара складае 55 долараў. З 1951 года ўсе лаўрэаты прэміі «Оскар» павінны падпісаць пагадненне аб тым, што яны «не будуць прадаваць або іншым чынам распараджацца статуэткай “Оскар”, а таксама дазваляць яе прадаваць або распараджацца ёю ў адпаведнасці з законам, без папярэдняй прапановы прадаць яе Акадэміі за суму ў 1 долар». Правіла таксама распаўсюджваецца на тых, хто атрымлівае статуэтку ў спадчыну.
Як можна зразумець з гэтага абмежавання, легальны і прыбытковы рынак статуэткамі “Оскар” адносіцца толькі да тых узнагарод, якія былі атрыманыя артыстамі да 1951 года.
Лічыцца, што сур’ёзны гандаль статуэткамі пачаўся ў 1993 годзе, калі сям’я Вівіен Лі прадала на аўкцыёне яе ўзнагароду як лепшай актрысе за фільм “Знесеныя ветрам” за 563 000 долараў. Паколькі гэта была статуэтка да 1951 года, Акадэмія не магла накласці абмежаванні, але выступіла з заявай, у якой гаварылася, што «шкадуе аб гандлі Оскарам».
Але некаторыя наступныя патэнцыйныя прадаўцы не змаглі выкарыстаць падобныя «законныя магчымасці». Напрыклад, у 2008 годзе тры спадчыннікі зоркі нямога кіно Мэры Пікфард (а яна – адна з першапачатковых заснавальніц Акадэміі кінематаграфічных мастацтваў і навук) былі заблакаваныя ў іх спробах прадаць яе ўзнагароду за найлепшую актрысу 1930 года ў фільме “Какетка” з-за ганаровага “Оскара”, якога яна атрымала ў 1976 годзе. Акадэмія паспяхова даказала на судзе, што пагадненне, падпісанае Пікфард у 1976 годзе, распаўсюджвалася на абедзве статуэткі.
Прэміі «Оскар» да 1951 года рэгулярна выстаўляцца на законны продажах. Напрыклад, у 2012 годзе калекцыя з 15 прэмій «Оскар» была прададзена на аўкцыёне за 3 мільёны долараў. Пакупнікі былі неназваныя, а прадавец быў ідэнтыфікаваны толькі як «бізнэсмэн з Лос-Анджэлеса, звязаны з індустрыяй забаў». У ліпені мінулага года аўкцыёны Heritage Auctions прадалі «Оскар» аператара Клайда дэ Віны 1930 года за фільм «Белыя цені ў паўднёвых морах», другі ў гісторыі «Оскар» за лепшую аператарскую працу, за 228 000 долараў.
Некаторыя калекцыянеры статуэтак змаглі някепска на іх зарабіць. Так, у 2003 годзе фокуснік Дэвід Каперфілд набыў на аўкцыёне «Оскар» Майкла Кёртыза як лепшага рэжысёра за фільм «Касабланка» за 232 тысячы долараў. Пэўны час ён захоўваў яго ў сваёй спальні, сцвярджаючы без іроніі: «Прадметы павінны быць там, дзе яны прыносяць найбольшую карысць». У 2012 годзе Каперфілд перапрадаў статуэтку больш чым за 2 мільёны долараў, што можна лічыць адным з яго найцікавых магічных трукаў.
