Эксперты ААН распрацавалі кіраўніцтва па выжыванні для чалавецтва

Міжурадавая група экспертаў па зменах клімату пад эгідай ААН апублікавала даследаванне пад назвай “кіраўніцтва па выжыванні для чалавецтва”, піша UN News. 

Вучоныя лічаць, што ключавы парог глабальнага пацяплення ў 1,5°С будзе пройдзены ўжо ў 2030-х гадах. “Кіраўніцтва” тлумачыць, як выкарыстоўваць чыстую энергію і тэхналогіі, каб пазбегнуць кліматычнай катастрофы. 

Навукоўцы занепакоеныя тым, што ключавая глабальная мэта па тэмпературы, верагодна, ужо недасяжная. Свет пацяплеў на 1,1°С, а ў 2030-х гадах ён, верагодна, перавысіць парог, які лічыўся недапушчальным, у 1,5°С. Ад змены клімату і далейшых паводак, паводле прагнозаў, мацней за ўсё пацерпяць прыбярэжныя раёны і невялікія астравы ў Ціхім акіяне.

Аўтары даклада падкрэсліваюць, што ў чалавецтва ёсць шанец прадухіліць кліматычную катастрофу, калі прыняць тэрміновыя меры па дэкарбанізацыі (змяншэння выкідаў вуглякіслага газа) эканомікі. Аўтары “кіраўніцтва” прапануюць пераход на сонечную і ветравую энергію, змену рацыёну харчавання, разумнае абыходжанне з адыходамі і выкарыстанне нізкавугляроднага транспарту.

Нядаўна навукоўцы высветлілі, што плошча лёду вакол Антарктыды паменшылася да рэкорднага ўзроўню.

Фота мае ілюстрацыйны характар

Трапічныя лясы кампенсуюць толькі чвэрць выкідаў вугляроду

Даследаванне супрацоўнікаў Брыстольскага ўніверсітэта, апублікаванае ў часопісе Nature паказала, што дэградаваныя пад ўздзеяннем чалавечай дзейнасці і другасныя лясы (выгадаваныя з нуля) штогод паглынаюць каля 107 мільёнаў тон вугляроду. Такія вынікі заснаваны на спадарожнікавых назіраннях за трыма арэаламі найбуйнейшых трапічных лясоў свету. 

Навукоўцы падлічылі, што зараз такія лясы кампенсуюць каля 26% ад усіх выкідаў вугляроду. Яны таксама выявілі, што ў адрозненні ад трапічных лясоў Амазоніі і Цэнтральнай Афрыкай, лясы на інданезійскім востраве Барнэа нашмат больш эфектыўна скарачаюць выкіды вугляроду.  Наяўнасць вялікай колькасці балот, клімат і навакольнае асяроддзе на Барнэа спрыяюць таму, каб вуглярод паглынаўся там прыкладна на 50% хутчэй, чым у іншых рэгіёнах.

Даследчыкі адзначаюць, што траціна з тых лясоў, якія пацярпелі ад высечкі або пажару – потым так і не былі адноўлены, што яшчэ раз падкрэслівае ўразлівасць трапічных дрэў.

Вядома, што павялічэнне аб’емаў выкідаў вуглякіслага газа спрыяе пацяпленню клімата. Агульныя выкіды вуглякіслага газу ў 2022 годзе ўзраслі на 1% у параўнанні з 2021-м.

У цэлым вугляроднае забруджванне, хоць і працягвае павялічвацца, расце не такімі хуткімі тэмпамі, як 10-15 гадоў таму. Але навукоўцы выказваюць сумнеў у тым, што чалавецтву удасца стрымаць пацяпленне ў межах 1,5 градуса вышэй за даіндустрыяльныя значэнні. 

Фота з адкрытых крыніц

Наступае вясна – надвор’е на тыдзень

На новы рабочы тыдзень у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць у асноўным пахмурнае з невялікімі дажджамі надвор’е, з тёплымі начамі да +4 +8°С і дзённымі тэмпературамі да +11 °С.

Цяплыні да +18 +20°С як у 1990 годзе і марозаў да -20 -24 °С, як у 1963 годзе не прагназуецца. 

Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 18 хвілін і дасягне 12 гадзін 25 хвілін, што паспрыяе прыходу большай колькасці сонечнай радыяцыі і праграванню глебы, а ад яе – паветра. Ужо ў канцы працоўнага тыдня сонца ўзыдзе ў 6:42, зойдзе ў 19:17.

Сінаптычны прагноз на панядзелак, 20 сакавіка. У ноч з нядзелі на панядзелак ападкаў па вобласці не чакаецца, хаця ўжо днём месцамі на захадзе краіны пройдуць кароткачасовыя дажджы. Тэрыторыі вобласці вільготныя паветраныя масы дасягнуць толькі ў сераду. Раніцай ад +1 да +6°С, у дзённыя гадзіны паветра прагрэецца да +8 +11°С, увечары будзе каля +7 +9°С, цёпла будзе і ўноч +4 +7°С. На працягу сутак будзе пахмурна. Вятры паўднёвага напрамку хуткасцю да 2-3 м/с. Убываючы месяц. Магнітнае поле спакойнае.

У аўторак, 21 сакавіка, у Дзень раўнадзенства, надвор’е абяцае быць пахмурным, без ападкаў з панаваннем заходніх вятроў хуткасцю 2-3 м/с, месцамі да 5 м/с. Раніцай тэмпература +4 +8°С, днём ад +7 да +9°С, увечар +7 +8°С, захаваецца цёплае надвор’е і ўноч +4 +6°С. Маладзік на небе. Магнітнае поле спакойнае.

У сярэдзіне рабочага тыдня, 22 сакавіка, прагназуецца воблачнае надвор’е з невялікім дажджом у другой палове дня. Уранні  +4°С, удзень да +7  +9°С, уноч да +8°С. На працягу сутак прагназуецца прыток паветраных мас з паўднёвага захаду і поўдня. Хуткасць вятроў да 6–8 м/с. Маладзік на небе. Магнітнае поле спакойнае. 

У чацвер, 23 сакавіка, на Сусветны метэаралагічны дзень і Дзень працаўнікоў гідраметэаралагічнай службы Беларусі, сіноптыкі спадзяюцца, што надвор’е не прынясе сюрпрызаў. Вецер захавае свой паўднёва-заходні накірунак. Хуткасць ветра падрасце да 3-6 м/с. Прагназуецца пахмурнае даждлівае цёплае надвор’е. З рання да +8 +9°С, удзень  да +10 +11°С, да ночы тэмпература панізіцца да камфортных +6 +7°С. Снегавое покрыва амаль ўжо дэградаванае і снег застаецца ў паніжэннях рэльефа, у лясных гушчарах. Прыбываючы месяц на небе.

У апошні дзень працоўнага тыдня, 24 сакавіка, па папярэдняму прагнозу будзем чакаць у асноўным пахмурнае з невялікімі дажджамі на працягу дня надвор’е, з панаваннем цёплых паўднёва-заходніх вятроў хуткасцю 3-6 м/с. Раніцай +5 +6°С, днём да +7 +11°С, да ночы тэмпература панізіцца да  +5 +6°С. Прыбываючы месяц на небе.

Фота mogilev.media

Пацяплее, пройдуць дажджы і мокры снег, але зіма працягваецца – надвор’е на тыдзень

На новы рабочы тыдзень у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць неустойлівае надвор’е, з плюсавымі тэмпературамі. Яно будзе ў асноўным пахмурнае з праясненнямі, з невялікім снегам, мокрым снегам, дажджамі, што прывядзе да дэградацыі снегавога покрыва. 

Цяплыні да +10 +13°С як у 1961 і 2002 годах не прагназуецца. Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 18 хвілін і дасягне 11 гадзін 55 хвілін.

https://yandex.ru/pogoda/mogilev?lat=53.894548&lon=30.330654 

Сінаптычны прагноз на панядзелак, 13 сакавіка: раніцай -4 -7°С, удзень 0 +3°С, уноч  да +3 +4°С. Прагназуецца невялікі снег у першай палове дня і невялікі дождж – у другой. З рання воблачна з праясненнем, на працягу астатняга дня пераважна пахмурнае неба. Хуткасць ветра да 5-8 м/с. На дарогах галаледзіца.

У аўторак, 14 сакавіка, надвор’е абяцае быць пахмурным, месцамі з кароткімі праясненнямі, з невялікім дажджом. Раніцай тэмпература +4 +5°С, днём ад +6 да +9°С, увечар +7 +8°С.

У сярэдзіне рабочага тыдня, 15 сакавіка, прагназуецца воблачнае надвор’е з дажджом у другой палове дня. Уранні +1 +4°С, удзень да +7 +9°С, у ноч +2 +5°С. На працягу сутак прагназуецца прыток паветраных мас з паўднёвага ўсхода. Хуткасць вятроў да 6–8 м/с.

У чацвер, 16 сакавіка, вецер памяняе свой накірунак на паўночна-заходні з хуткасцю да 5 м/с, прагназуецца пахмурнае даждлівае надвор’е. З рання да +1+3°С, удзень да +6, да ночы тэмпература панізіцца да  0 +1°С. 

У апошні дзень працоўнага тыдня, 17 сакавіка, па папярэдняму прагнозу будзем чакаць у асноўным пахмурнае з дажджом, а месцамі дажджом і снегам, надвор’е з панаваннем паўночна-заходніх вятроў хуткасцю 4-5 м/с. Раніцай каля 0°С, днём да +4 +6°С, да ночы тэмпература складзе 0 +1°С.

 Фота: mogilev.media

Невялікія маразы зменяцца калянулявымі тэмпературамі, у асноўным будзе пахмурна

Надвор’е на бліжэйшыя дні – канец лютага, пачатак сакавіка.

На новы рабочы тыдзень, на які прыпадае першы тыдзень паста ў праваслаўных, канец лютага і пачатак сакавіка, у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць неустойлівае надвор’е, з невялікімі маразамі ўночы і блізкімі да нуля тэмпературамі ўдзень, у асноўным пахмурнае, з праясненнямі і ападкамі. Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 18 хвілін і дасягне 10 гадзін 54 хвіліны.

Сінаптычны прагноз на панядзелак, 27 лютага: раніцай -6 -4°С, удзень каля -2 -4°С, увечар -5 -10°С. Прагназуюцца снегапады, пахмурнае з праясненнямі надвор’е. Вецер днём заходні і паўночна-заходні, пад вечар – паўночны, які і прынясе паніжэнне тэмператур, хуткасцю да 3-5 м/с. На дарогах галаледзіца.

Кірыла (народны каляндар). Прыкметы.

Добрае надвор’е на Кірылу абяцае працяг маразоў.

У аўторак, апошні дзень месяца, 28 лютага, надвор’е абяцае быць пахмурным з праясненнямі, з невялікім снегам. Раніцай тэмпература -5 -10°С, але паўночна-заходнія вятры прынясуць з Балтыкі ужо павышэнне тэмператур да 0 +1°С. Хуткасць ветра 4-6 м/с.

Прыкметы. Вялікія ледзяшы прадказваюць, што вясна будзе доўгай.

У сярэдзіне рабочага тыдня і ў першы дзень сакавіка, будзе крышачку марознае з невялікім снегам, пераважна пахмурнае надвор’е. Уранні -1 -3°С, удзень -2 -3°С, увечары -4 -5°С. На працягу сутак працягнецца панаванне паўночна-заходніх вятроў хуткасцю да 3–5 м/с. Пераважна без ападкаў.

Прыкметы. Звычайна ўпершыню ў новым годзе з’яўляюцца кучавыя аблокі.

У чацвер, 2 сакавіка, пры пануючых заходніх вятрах хуткасцю да 5-7 м/с, з рання прагназуецца невялікі мароз да -5 -6°С, днём тэмпература падрасце да 0 +1°С, увечары каля 0°С. Пахмурна, пераважна без ападкаў.

Вялікапакутнік Фёдар. Прыкметы.

З гэтага дня варона пачынае будаваць гняздо.

Якое надвор’е на Фёдара, такое яна і ўлетку.

У апошні дзень працоўнага тыдня, 3 сакавіка, па папярэдняму прагнозу будзем чакаць у асноўным пахмурнае без ападкаў надвор’е з панаваннем заходніх вятроў хуткасцю 3-5 м/с. Раніцай каля -1°С, днём да +1 +2°С, да ночы тэмпература будзе вагацца каля 0 -2°С.

Які сноп – пшанічны, жытні ці іншы пакрыецца больш інеем, на той і ўраджай будзе больш.

Птушку-аўсянку пачыталі, ды прыгаворвалі: “балёк у яе жаўтлявы, хрыбцік зялёны”.

З’яўленне звычайнай аўсянкі азначала набліжэнне цёплых вясновых дзён.

Пасля марозаў прыйдзе Масленіца са снегам і дажджом.

Надвор’е на выходныя – чакаюцца тэмпературныя «арэлі».

На выходныя ў Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць скачок тэмператур, у сярэднім на 12°С. Пасля іх – зноў маразы. Установіцца пасля яснага надвор’я пераважна пахмурнае. Пройдуць снег, снег з дажджом, а ў суботу і дождж. Працягласць дня расце на 4-5 хвілін і ўжо ў пятніцу, 24 лютага складзе амаль 10,5 гадзін. Усход сонца а 7:59, заход а 18:24. Расце Месяц.

Сінаптычны прагноз на апошні рабочы дзень тыдня, 24 лютага: раніцай да -4°С, а па адчуваннях  -10°С, удзень да -1 +2°С, уноч да +2°С. Неба будзе пахмурным, на працягу большай часткі дня пройдзе снег, які да ночы пяройдзе ў дождж. Вецер паўднёва-заходні і паўднёвы, хуткасцю да 4-6, месцамі да 8 м/с. На дарогах галаледзіца. Месцамі магчымы туман. 

Верагодна, надвор’е не перашкодзіць зяцям прымаць сваіх цёшч на бліны ў пяты дзень Масленічнага тыдня.

Вялес, Улас, Аўлас (народны каляндар). Прыкметы.

Уласьеўскія маразы апошнія, якія завяршаюць зіму: “Улас збей Рог з зімы”.

Суботняе, 25 лютага, надвор’е абяцае быць у асноўным пахмурным, раніцай прагназуецца дождж, у абед – снег, снег з дажджом, у другой палове дня – невялікі снег. Раніцой і ўвечары тэмпература +1 +2°С, днём чакаецца +2 +4°С. На асобных участках дарог захаваецца галаледзіца. Прагназуецца панаванне паўднёвых і паўднёва-заходніх вятроў, хуткасцю да 4-6 м/с, месцамі пры парывах – да 8 м/с.

Народныя прыкметы і традыцыі.

У гэты дзень не толькі святкавалі, але і выносілі на мароз пасяўное насенне, бо верылі, што прамарожанае насенне дасць лепшы ўраджай.

Чым сцюдзёней надвор’е ў гэтыя дні, тым цяплей будзе сакавік.

Адлятаюць на поўнач амялушкі (па-руску свиристели).

У Дараваную нядзелю, у апошні дзень Масленічнага тыдня, 26 лютага, раніцай і ўдзень магчымы тэмпературы да 0 -2°С, да ночы ртутны слупок тэрмометра панізіцца да -3 -5°С. На працягу сутак вызначаць надвор’е будуць заходнія і паўднёва-заходнія вятры хуткасцю да 3-5 м/с, месцамі да 6-8 м/с. 

Пахмурнае с невялікім снегам надвор’е не перашкода для спальвання пудзіла Зімы, сустрэчы Вясны.

Прыкметы. Чым халадней у гэты дзень, як і падчас усяго апошняга тыдня лютага, тым больш спякотным і сухім будзе лета.

Новы працоўны тыдзень з апошнімі двума днямі лютага – 27 і 28 пачнецца з марозаў, праўда, невялікіх.

Фота: mogilev.media 

Маразы да -18°С, снег – надвор’е на Масленіцу

На новы рабочы тыдзень, на які прыпадае Масленіца, у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць лютаўскае, з маразамі да -18°С надвор’е, з праясненнямі зімовага неба, з ападкамі. Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 17 хвілін і дасягне 10 гадзін 25 хвілін. 

У першы дзень Масленіцы, панядзелак, 20 лютага – раніцай і ўвечары да -2 0°С, удзень каля 0 -2°С. Прагназуюцца снегапады, пахмурна. Вецер у першай палове дня заходні і паўночна-заходні, хуткасцю да 8-10 м/с у другой палове дня памяняецца на паўднёвы хуткасцю да 5 м/с. На працягу сутак будзе неустойлівае геамагнітнае поле. На дарогах захаваецца галаледзіца.

Лука (народны каляндар). Прыкметы.

Калі дзьме паўдзённы вецер – да ўраджаю яравых.

Калі сонца заходзіць чырвона – да халоднага лета. Да вятроў калючых.

Аблокі плывуць высока – да добрага надвор’я. Сінія аблокі плывуць – цяпло нясуць.

У аўторак, 21 лютага, на Дзень роднай мовы, надвор’е абяцае быць пахмурным, з невялікім снегам. Раніцай тэмпература 0 -1°С, але паўночныя вятры прынясуць ужо днём паніжэнне тэмператур да -2 -3°С, да ночы да -5 -7°С, месцамі да -10°С. Хуткасць ветра 3-5 м/с, месцамі да 7-10 м/с.

Захар (народны каляндар)

Чым халаднейшы апошні тыдзень лютага, тым цяплейшы апошні тыдзень у сакавіку.

Перастае кляваць (“дзяўбсці”) рыба.

У сярэдзіне рабочага тыдня, 22 лютага, маразы ўзмацняцца, пакажа свой нораў люты. Уранні ўжо слупок тэрмометра апусціцца да -10 -12°С, месцамі пры праясненнях нават і ніжэй. Удзень каля -8 -10°С, да ночы слупок тэрмометра апусціцца да -13 -15°С. Пахмурна з праясненнямі. На працягу сутак працягнуць панаваць паўночна-заходнія і паўночныя вятры хуткасцю да 3–5 м/с. Ціск высокі, таму – без ападкаў.

Нічыпар (народны каляндар)

На Нічыпара ноч цёмная – уцякае зіма.

У чацвер, 23 лютага, пры пануючых паўночных вятрах хуткасцю да 5 м/с, захаваецца марознае надвор’е: уранні слупок тэрмометра упадзе да рэкордных тыднёвых  -16  -18°С, у некаторых месцах, магчыма, і да -20°С, днем тэмпература падрасце да -8   -10°С, увечары каля -9 -11°С. Ясна, пераменна воблачна. Вецер паўднёвы і паўднёва-ўсходні, хуткасцю да 2-3 м/с. Пахмурна, без ападкаў.

Прохар (народны каляндар)

Прыйшоў Прохар ды Улас – хутка вясна ў нас.

На Прохара і зіма-зіма завохкала, а люты бушуе, але вясну чуе.

На Прохара пачынаецца паварот на вясну.

Прыйшоў Прохар – вясна зазірнула на двор.

У апошні дзень працоўнага тыдня, 24 лютага, па папярэдняму прагнозу будзем чакаць у асноўным пахмурнае снежнае надвор’е з рэем на павышэнне тэмператур. Раніцай -5 -8°С. Дзённыя паўднёвыя і паўднёва-заходнія вятры хуткасцю да 5 м/с прынясуць пацяпленне і снег: днём да 0 -1°С, месцамі да -2°С, да ночы тэмпература можа падняцца да адзнакі 0 і вышэй за 0°С.

Вялесаў дзень. Валоссе. Валосы. Улас, Аўлас (народны каляндар). Сярэдзіна зімы.

Уласаў дзень — каровіна свята. Каля Уласа сем маразоў – тры да Уласа, адзін на Уласа і тры пасля Уласа.

Фота: mogilev.media 

Надвор’е на канец тыдня – ваганні тэмпературы ад 0 да -4°С, снег, завіруха, вецер

На выходныя ў Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць адносна цёплае для зімы надвор’е, невялікія начныя маразы, пахмурнасць, з праясненнямі, узмацненне вятроў. Працягласць дня расце на 4-5 хвілін і ўжо ў суботу, 18 лютага складзе амаль 10 гадзін. Усход сонца а 8:13, заход а 18:12.

Вялікіх марозаў да -24 -27°С, як у 1979 годзе, і цяпла да +6 +8°С, як ў 1998 годзе не прагназуецца.

Сінаптычны прагноз на апошні рабочы дзень тыдня, 17 лютага: раніцай да -3  -4°С, удзень да -3°С, уноч да -2°С, неба захаваецца пахмурным, на працягу дня пройдзе невялікі снег, уночы чакаецца снегапад. Вецер паўднёва-усходні хуткасцю да 4-7, месцамі да 10 м/с. На дарогах захаваецца галаледзіца. Уноч і ўранні месцамі магчымы туман, раніцай і днём ў асобных раёнах – наліпанне мокрага снега.

Суботняе, 18 лютага, надвор’е абяцае быць у асноўным пахмурным, у першай палове дня магчымы снегапад, у другой палове – невялікі снег. Раніцой і ўвечары тэмпература 0 +2°С, днём чакаецца +2 +4°С. На асобных участках дарог захаваецца галаледзіца. Прагназуецца панаванне паўднёва-ўсходніх і заходніх вятроў, хуткасцю да 8 м/с, месцамі пры парывах – да 10 м/с.

Агата (народны каляндар). Прыкметы.

Калі ў гэты дзень мароз, то вясна будзе “дружная”, а лета – сухое і спякотнае.

18 лютага 1979 года ў пустыні Сахара, на поўдні Алжыра выпаў снег.

У нядзелю, 19 лютага, раніцай і ўдзень магчымы тэмпературы да 0 +1°С, уноч да 0 -1°С. На працягу сутак працягнуць заходнія вятры хуткасцю да 4-8 м/с, месцамі да 10-12 м/с. На працягу дня магчымы невялікі снег, пахмурнае, месцамі з праясненнямі надвор’е. Захаваецца галаледзіца.  

Вукола Цялятнік.

Мароз на Вуколу прадвесціць, што вясна будзе бурлівай, а лета сухім і спякотным.

19 лютага 1855 года ў Еўропе была створана першая карта надвор’я.

Фота: mogilev.media

Днём да +2°С, невялікія маразы, воблачна, невялікі снег – прагноз на рабочы тыдзень

На новы рабочы тыдзень у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць адносна цёплае для лютага дзённае надвор’е, невялікія начныя маразы, пахмурнасць, з праясненнямі. Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 16 хвілін і дасягне 9 гадзін 55 мінут. У канцы працоўнага тыдня сонца ўзыйдзе а 8:15 і зойдзе у 18:10.

Сінаптычны прагноз на панядзелак, 13 лютага такі: раніцай да -1 0°С, удзень да +2°С, уноч да 1 +2°С, неба зноў пахмурнее, толькі месцамі магчыма праясненне, у асноўным без ападкаў. Вецер заходні і паўднёва-заходні, хуткасцю да 5, месцамі да 6–7 м/с. На дарогах захаваецца галаледзіца.

Мікіта Конік. Народныя прыкметы:
На Мікіту чырвоны агонь у печы абяцае халоднае надвор’е, а белы цёплае.
Галкі і вароны крычаць бесперапынна – будзе снегапад, а магчыма, і завіруха.
У аўторак, 14 лютага, надвор’е абяцае быць пахмурным, з невялікім снегам. У Дзень закаханых ужо вее вясной: раніцай да 0 +1°С, днём чакаецца тэмператра каля +1 +2°С, уноч каля 0 -1°С. На дарогах захаваецца галаледзіца. Прагназуецца панаванне паўночна-заходніх і паўночных вятроў, хуткасцю да 5 м/с, месцамі – да 8 м/с.

Валянцін. Трыфан Зорысты. Народныя прыкметы:

Калі вецер моцны і халодны, то і вясна не будзе песціць цяплом, а лета будзе дажджлівым.
Калі на вуліцы штыль, то вясна будзе цёплай.
Калі неба на Трыфана зорна – вясна позняя.
Зорапад на Трыфана прадвесціць ціхую вясну.
Калі на Трыфана ідзе снег – вясна будзе дажджлівая.
Калі ў Трыфанаў дзень халады пачнуцца – вясна будзе позняя і халодная.

У сераду, 15 лютага, раніцай магчымыя тэмпературы да -2 -3°С, удзень каля 0°С, да ночы слупок тэрмометра апусціцца да -5 -6°С. На працягу сутак працягнуць панаваць паўночна-заходнія і паўночныя вятры хуткасцю да 3–5 м/с. На дарогах захаваецца галаледзіца. Раніцой і днём пераважна пахмурнае надвор’е, пераважна без ападкаў, увечары магчыма праясненне.

Грамніцы. Зіма з летам сустрэліся: сонца на лета, зіма на мароз.
Раніцай на Грамніцы снег – да ўраджаю ранняй збажыны, апоўдні – сярэдняй, увечары – позняй.
На Грамніцы сняжок – увесну дажджок.
Кропель на Грамніцы прадвесціла ўраджай пшаніцы.
Грамніцы – час апошніх зімовых маразоў.
Калі неба бяззорнае – вясна заплача позна.

На чацвер, 16 лютага, прагназуецца наступнае надвор’е: уранні да -6°С, днем тэмпература падрасце да -2 0°С, да ночы зноў апусціцца да – 4 -5°С. Вецер паўднёвы і паўднёва-ўсходні, хуткасцю да 2-3 м/с. Пахмурна, без ападкаў.

Сямён і Ганна.
Калі на Сямёна і Ганну снег валіць шматкамі – лета будзе дажджлівым.

У апошні дзень працоўнага тыдня, 17 лютага, прагназуецца ў асноўным пахмурнае надвор’е. Раніцай -4 -5°С. Паўднёвыя і паўднёва-заходнія вятры хуткасцю да 3–4 м/с удзень і ўвечар прынясуць пацяпленне і снег: днём да -1 -2°С, месцамі да 0, а к ночы тэмпература вырасце да 0 +1°С.

Сцюдзёны Мікола.
Рэдкі год у гэты дзень не было маразоў.
Мікалай Сцюдзёны – час звярыных вяселляў
Калі лес счарнеў, значыць варта чакаць адлігу.
Калі доўгія сухія яловыя галіны згінаюцца – будзе завіруха, а калі распростваюцца – надвор’е будзе спрыяльным.

Катаклізмы.

16 лютага 1600 года зафіксавана першае моцнае еўрапейскае пахаладанне. Яно было звязана з выбухам вулкана за тысячы кіламетраў ад нашых земляў, у Паўднёвым Пяру – ажыў Хуайнапуціна (Huaynaputina, на мове кечуа – “малады вулкан”).

Пасля гэтага ў Еўропе фактычна не было лета – снег мог выпасці нават у чэрвені, пастаянна ішоў халодны дождж. У некаторых беларускіх хроніках пісалася, што Балтыйскае мора замярзала да «Гоцкага вострава» (Готланд), і да яго можна было даехаць ледзь не на санях. Караблі не плавалі, рыбу не лавілі і не перавозілі.

Глыбокае прамярзанне беларускіх рэк, асабліва Нёмана і Дзвіны, вельмі турбавалі мясцовых купцоў, для якіх гэтыя рэкі былі асноўнымі гандлёвымі шляхамі. У пачатку XVII стагоддзя у нашых гарадах згадваюцца лядовыя кірмашы, калі гандаль выходзіў па-за межы гарадскіх рынкаў і размяшчаўся проста на лёдзе. Тое было прывольна, навокал рынка можна было будаваць лядовыя крэпасці і кідацца сняжкамі.

Хроніка размешчанага недалёка ад Быхава Баркулабаўскага манастыра падае жудасныя карціны прыроднай і гуманітарнай катастрофы, якая ахапіла Рэч Паспалітую і ВКЛ. Пачаўся “вялікі голад”. У суседняй Масковіі за 1601-1604 гады ён забраў 500 000 жыццяў.

У Арктыцы зафіксавалі самую зацяжную навальніцу, і гэта трывожны сігнал

Навукоўцы з расійскага Арктычнага і антарктычнага навукова-даследчага інстытута (ААНДІ) зафіксавалі самую зацяжную навальніцу ў высокашыротнай Арктыцы за ўсю гісторыю назіранняў – паведаміла прэс-служба інстытута.

Працягласць прыроднай з’явы склала 55 хвілін і адбылася яна ў ліпені 2022 года на расійскай гідраметэаралагічнай абсерваторыі “Лядовая база “Мыс Баранава”.

Той факт, што навальнічныя аблокі дабраліся да высокіх шырот Арктыкі, з’яўляецца чарговым сведчаннем змен цыркуляцыі атмасферы. Раней навальніцы былі неўласцівыя для паўночных раёнаў Арктыкі. 

Першыя афіцыйныя дадзеныя аб навальніцы ў гэтым рэгіёне зарэгістраваны ў чэрвені 2019 года на востраве Бальшавік – тады навальніца доўжылася 40 хвілін.

Фота: Michał Mancewicz/CC0