Tag: осиповичи

Жыццёвы шлях Віктара Хурсіка – ад інжынера да Магдалены Радзівіл і гісторыі родных мясцін. 40 дзён памяці

Навіна ад

Вынаходнік, беларускі выдавец, гісторык, перакладчык, адраджэнец і нават акупант – такім разнастайным і неардынарным уяўляецца спадчына выдатнага сына Асіповіцкага раёна праз 40 дзён пасля яго канчыны 6 студзеня. 

Віктар Хурсік нарадзіўся 9 траўня 1953 года на чыгуначнай станцыі Ўборак Асіповіцкага раёну. Вычыўся ва Ўборкаўскай, Жорнаўскай і Дараганаўскай школах. Некаторы час з бацькамі жыў у Дараганава.

Затым ён скончыў палітэхнічны тэхнікум і інстытут. Праходзіў тэрміновую службу ў Чэхаславакіі (1972-1974), якая пасля 1968-га была акупавана войскамі краін варшаўскай ваеннай дамовы. 

Пасля службы ў войску Віктар Хурсік працаваў канструктарам-механікам на станкабудаўнічым заводзе імя Кірава ў Мінску. І ў часы СССР стаў аўтарам двух вынаходстваў у станкабудаванні і ўвогуле любіў праектаваць машынабудаўнічыя канструкцыі. Але не гэтым ён увайшоў у гісторыю краіны. 

Журналіст і выдавец. 

З 1980 года Віктар рэгулярна публікаваўся ў беларускай прэсе, асабліва шчыльна з 1991 па 2009 гады ён супрацоўнічаў з газетай «Звязда». Журналісцкая дзейнасць і грамадска-палітычныя змены вызначылі рэзкі разварот накірунку яго жыцці.  

У час набыцця Беларуссю незалежнасці ў 1991 годзе Віктар Хурсік пачаў займацца выдавецкай справай. Менавіта беларускае адраджэнне паспрыяла таму, што спачатку ён стварыў малое прадпрыемства «Арэлі», затым прыватнае выдавецтва «Пейто», а ў 2003 годзе стаў прыватным выдаўцом і выдаў больш за 350 кніг, у тым ліку 14 брашур пра вёскі Беларусі. 

Сярод аўтараў, якім паспрыяў Віктар Хурсік былі такія вядомыя асобы, як беларускі гісторык Яўген Анішчанка, пісьменніца Лідзія Арабей, паэты Іван Бурсаў, Уладзімір Някляеў, Сяргей Панізнік, пісменнік і краязнаўца Алесь Карлюкевіч, перакладчык Андрэй Каляда і іншыя.

Хурсік прызнаваўся, што адчуваў сябе шчаслівым чалавекам, бо займаўся выданнем гістарычных даследаванняў, друкаваў важныя для нацыянальнай спадчыны кнігі, якія застануцца і пасля яго.

Ураджэнец Асіповіцкага раёну быў сапраўдным пасіянарыем, арганізоўваў іншых, але і сам любіў даследаваць мінуўшчыну, у тым ліку гісторыю родных мясцін. Невыпадкова Віктар быў абраны як членам Саюза беларускіх пісьменнікаў, так і Беларускай асацыяцыі журналістаў.

Магдалена Радзівіл

Асаблівую ролю ў жыцці Віктара Хурсіка сыграла Магдалена Радзівіл. Яна была арыстакраткай, мецэнаткай, асветніцай і вядомай дзяячкай беларускага культурнага руху напачатку 20 стагоддзя. Напрыклад, дзякуючы яе падтрымцы выйшаў адзіны прыжыццёвы зборнік вершаў Максіма Багдановіча «Вянок». 

Магдалена Іванаўна была адукаванейшым чалавекам свайго часу, вольна валодала рускай, беларускай, нямецкай, англійскай, польскай мовамі, а на французскай вяла перапіску. Яна кіравала родавым маёнткам Жарноўкі, і адна з яе сядзіб знаходзілася на месцы колішняй вёсцы Дуброва Асіповіцкага раёна.

Сам Віктар Хурсік казаў пра сваё гістарычнае захапленне так: “Калі я пачынаў займацца даследаваннем лёсу Магдалены Радзівіл, у Беларусі пра яе ведалі толькі асобныя знаўцы гісторыі. Я ж нарадзіўся ў яе былым маёнтку і прайсці міма яго ўладальніцы не мог. У 2001 годзе з’явілася мая першая кніжачка пра Магдалену, пазней я прысвяціў ёй шмат газетных публікацый. Потым зразумеў, што яна – маё жыццёвае наканаванне”. 

Галоўным выданнем Віктара Хурсіка можна лічыць кнігу «Vale! Кніга пра род і лёс Магдалены Радзівіл!» (2018). Над гэтым творам ён працаваў цягам 20 гадоў. Для кнігі ён знайшоў і выкарыстаў больш за 300 дакументаў з архіваў Літвы, Польшчы, Расіі і Беларусі. За гэтую кнігу аўтар атрымаў Нацыянальную літаратурную прэмію ў жанры публіцыстыкі.

Краязнаўца, гісторык і пісьменнік. 

Віктар Хурсік за сваё жыццё напісаў шэраг гістарычных кніг: «Белы лебедзь у промнях славы. Магдаліна Радзівіл» (2001), «Трагедыя белай гвардыі. Беларускія дваране ў паўстанні 1863-1864 гг.» (2002), «Кроў і попел Дражна. Гісторыя партызанскага злачынства» (2006).

Пісьменніцкая дзейнасць праяўлялася і ў яго шматлікіх артыкулах на гісторыка-краязнаўчую тэматыку, якія публікаваліся ў беларускай перыёдыцы.

Таксама наш зямляк выдаў тры кнігі з асабістым перакладам з польскай мовы: «Успаміны Крыштафа Завішы ваяводы Мінскага. 1666-1721» (2011), «Маскоўская ўлада на Літве. 1863-1869» (2013), «Мінскія абразкі. 1850-1863» (2019).

Краязнаўца таксама ўдзельнічаў у стварэнні гісторыка-дакументальнай хронікі «Памяць. Асіповіцкі раён». Ён дапамог Дараганаўскаму музею ў зборы архіўных матэрыялаў, паспрыяў краязнаўцу Уладзіміру Кісялёву ў выданні кнігі пра акупацыйнае жыццё Дараганава.

Хурсік стаў ініцыятарам «Магдаленаўскіх чытанняў» у Асіповіцкім раёне, якія ўпершыню прайшлі ў гонар Магдалены Радзівіл у 2017 годзе ў вёсцы Дуброва. Гэтую акцыю можна назваць фестывалем беларускай культуры: у вёсцы ладзіліся паэтычныя чытанні, гучала народная і класічная музыка, мастакі праводзілі выставы фотаздымкаў і жывапісу.

Цяпер «Магдаленаўскія чытанні» ўжо можна назваць традыцыйнымі: ва Ўборку яны ладзіліся таксама ў 2018 і 2019, у 2021-м у фармаце аўтамабільнай экскурсіі па важных мясцінах Беларусі, звязаных з мецэнаткай, а ў 2022-м – у раённым гісторыка-краязныўчым музеі ў выглядзе міні-спектаклю.

Віктар Уладзіміравіч пражыў цікавае захапляльнае жыццё, аддаваў сябе любімай справе, роднаму краю, беражліва ставіўся да беларускай гісторыі і памяці. Згадаем і мы яго добрым словам.

Фота ўзяты са старонак Хурсіка ў сацыяльных сетках.

“Усходняя бездань” – Магілёўшчына на самым дне ў рэйтынгу беларускіх гарадоў

Навіна ад

У апублікаваным рэйтынгу беларускіх гарадоў абласны і тры раённыя цэнтры Магілёўшчыны трапілі ў канец спісу, як самыя дэпрэсіўныя і безініцыятыўныя.

Даследчы “Цэнтр новых ідэй” правёў статыстычны і сацыялагічны аналіз 40 гарадоў Беларусі з усіх рэгіёнаў. Па такіх крытэрыях, як дэмаграфічная ўстойлівасць, стан эканомікі, якасць жыцця і грамадска-палітычныя практыкі горад Магілёў трапіў на 18-е месца ў спісе. Гэта самы нізкі вынік сярод усіх абласных цэнтраў краіны, перадапошні, Гомель ідзе дзявятым. 

Раённыя цэнтры Магілёўшчыны – а ў спіс патрапілі гарады з насельніцтвам больш чым 20 000 чалавек – размясціліся на наступных месцах: Горкі 22-я, Асіповічы 35-я, Бабруйск і Крычаў занялі 28 і 39 месцы з 40.

“У 2023-ым годзе мы сумняваемся, што ідэя “найлепшага горада Беларусі”, вакол якой мы і рабілі гэты рэйтынг раней, працуе. – адзначаюць аўтары даследавання – Ва ўмовах штораз мацнейшых рэпрэсій, эканамічнага спаду, саўдзелу Беларусі ў расійскай вайне супраць Украіны канцэпцыя “найлепшага горада”, хутчэй, ператварылася ў “горад, куды можна перабрацца для лепшага жыцця, калі не хочаш эміграваць”. Гэта балюча для нас як для даследчыкаў і для беларусаў, але, ацэньваючы гэты рэйтынг, кожны з чытачоў мусіць памятаць пра гэты нюанс.”

Найгоршы сярод абласных цэнтраў – Магілёў

Паводле метадалогіі даследавання, найлепшым горадам, “куды можна перабрацца”,выступае горад з найбольш устойлівым, але адначасова дынамічным жыццём. Гэта горад, у якім – зыходзячы з мноства фактараў – людзям прасцей гадаваць дзяцей і зарабляць годныя грошы. Або сюды можна прыехаць, каб здабыць вышэйшую адукацыю.

І пры гэтым тут пры неабходнасці можна лёгка атрымаць сацыяльныя і медыцынскія паслугі. І, вядома, важна быць упэўненым, што ты можаш паўплываць на рашэнні мясцовай улады, ці хаця б мець поўную інфармацыю аб яе дзейнасці.

Складзены рэйтынг паводле крытэрыяў, якія выкарыстоўваюцца для шматлікіх аналагічных рэйтынгаў гарадоў свету. Улічваюцца адкрытыя статыстычныя дадзеныя – напрыклад, для крытэрыя дэмаграфічнай устойлівасці за аснову бярэцца натуральны прырост насельніцтва на тысячу жыхароў і доля людзей, якія перакрочылі прадукцыйны век, ад агульнай колькасці насельніцтва. Крытэрый “годнасць жыцця” ўключае ў сябе: колькасць злачынстваў на тысячу жыхароў, колькасць лекараў на тысячу жыхароў, колькасць студэнтаў дзённай формы навучання на тысячу жыхароў а таксама экспертны рэйтынг славутасцяў. Верагодна, менавіта колькасць студэнтаў вывела Горкі на лепшы вынік сярод усіх раённых цэнтраў вобласці.

Першыя тры месцы ў агульным рэйтынгу чакана занялі Мінск, Гродна і Брэст. Магілёў разам з Віцебскам і Гомелем патрапіў у кампанію “абласных цэнтраў, якія адстаюць. 

“Сярод абласных “уломкаў” традыцыйна вылучаюцца Гомель, Віцебск і Магілёў. – гаворыцца ў даследаванні – Калі зірнуць на дадзеныя, то гэтыя тры гарады мала дзе абганяюць нават некаторыя раённыя цэнтры ў плане заробкаў ды прыросту насельніцтва. Падобная сітуацыя назіраецца з інвестыцыямі ў асноўны капітал. Трэнд, вызначаны ў развіцці гэтых гарадоў у мінулым рэйтынгу, не змяніўся, і для пералому сітуацыі неабходная зусім іншая гарадская і рэспубліканская палітыка развіцця.”

“Усходняя бездань”

Разам з некаторымі гарадамі Віцебшчыны і Гомельшчыны, Горкі, Асіповічы і Крычаў былі ўключаныя ў дэпрэсіўную катэгорыю “Усходняя бездань”.

“Як і ў выпадку з адсталымі абласнымі цэнтрамі, дно нашага рэйтынга амаль прабілі раённыя цэнтры, якія знаходзяцца на ўсходзе Беларусі. – адзначаюць даследчыкі – Гэтыя гарады вельмі розныя, напрыклад, у Рэчыцы (за кошт нафты) і ў Оршы (як у буйным транспартным вузле) сярэдні заробак вышэйшы, чым у большасці раённых цэнтраў. Адначасова гэтыя гарады знаходзяцца моцна ніжэй паводле якасці жыцця: праблемы з адукацыяй і лекарамі, слабая грамадская актыўнасць. Усход Беларусі па-ранейшаму застаецца рэгіёнам, якому патрэбная дадатковая дапамога, каб забяспечыць прывабны ўзровень жыцця.”

“Охрана, отмена!” – как в Осиповичах торговый объект скрыл от налогов 2,2 миллиона

Навіна ад

Налоговики нашли махинации у частной торговой организации в Осиповичах, и теперь ей предстоит вернуть в бюджет 1,2 миллиона рублей.

Сотрудники частного торгового предприятия в Осиповичах при помощи операций “отмена” и “коррекция” на кассовом оборудовании скрыли выручку от реализации товаров на сумму 2,2 миллиона рублей – выяснила Инспекция министерства по налогам и сборам, пишет БелТА.  

Деньги, полученные от покупателей за проданный товар и не отраженные в составе выручки, передавались директору организации. Эти суммы признаны доходом руководителя, и предприятию как налоговому агенту предъявлен к уплате подоходный налог с физических лиц.

Также проверкой установлены факты выплаты зарплаты в конвертах работникам, как состоящим в трудовых отношениях с фирмой, так и привлекаемым к трудовой деятельности без заключения договоров. Сумма выплат составила 13,6 тысяч рублей.

Всего фирме предъявлено к уплате Br1,2 млн, в том числе Br1 млн налогов и Br0,2 млн пени.

Фото иллюстративное.

22 гады – двум бабруйскім рэйкавым партызанам далі жахлівыя тэрміны

Навіна ад

Дзмітрыю Клімаву і Уладзіміру Аўрамцаву (першы і другі на фота) прысудзілі 22 гады пазбаўлення волі. Яўгену Мінкевічу далі 1,5 года пазбаўлення волі і выпусцілі ў зале суда.

Паводле версіі абвінавачвання, Клімаў і Аўрамцаў датычныя да знішчэння двух рэлейных шаф сігнальнай ўсталёўкі пад Асіповічамі. Падчас затрымання Дзмітрый Клімаў быў паранены сілавікамі. Праваабаронцы мяркуюць, што больш мяккі прысуд Мінкевічу тлумачыцца тым, што ён не ведаў пра спаленне рэлейных шафаў, а толькі падвозіў сваіх сяброў на машыне.

Дзмітрыя Клімава і Уладзіміра Аўрамцава судзілі па пяці цяжкіх артыкулах Крымінальнага кодэкса, у тым ліку за «акт тэрарызму», «здраду дзяржаве» і «ўдзел у тэрарыстычнай арганізацыі». Справу ў закрытым рэжыме два тыдні разглядаў суддзя Ігар Шведаў.

Фота з адкрытых крыніц.

100 імгненняў прыгажосці – што паглядзець на выхадных у магілёўскай Выставачнай зале, фотарэпартаж

Навіна ад

Замчышча Свіслач і пясчаныя барханы Елізава ў іх непаўторнасці – у Выставачнай зале Музея гісторыі Магілёва ідзе арыгінальная фотавыстава.

У сутоку Свіслачы і Беразіны а таксама ў Елізава мастакі з двух фотаклубаў – “Раніца” з Асіповіч і “Радуга” – спрабавалі знайсці тыповае і ўнікальнае, з’яднаць іх і адлучыць адно ад другога. І вось цяпер 18 майстроў і аматараў фатаграфіі паказваюць сваё бачанне свіслацкай прыгажосці ў выставачнай зале на Болдзіна ў Магілёве.

Выстава – вынік пленэраў, паміж якімі 34 гады. Першы адбыўся ў 1988 годзе, а другі ў 2022 – пісалі mogilev.media. І ўжо адно гэта робіць яе ўнікальнай. Да таго ж цікава, як адны і тыя ж майстры бачаць аб’ект у такой вялікай адлегласці ў часе.

Працы атрымаліся сакавітыя і аднастайныя, кантрастныя і прыглушаныя, панарамныя і партрэтныя. Пачынаецца ўсё з чорна-белых постсавецкіх фотаздымкаў, а завершваецца фотаздымкамі з дронаў. Карацей, працы найперш розныя і ў той жа час аб’яднаныя прадметам з’дымак і пазітыўным настроем.

Для тых хто не паспее наведаць выставу, прапануем дайджэст асноўных тэм свіцлацкай непаўторнасці:

Хаця найлепш усё пабачыць на свае вочы і ўзняць сваё светаадчуванне.
Фота: mogilev.media

Счастливая семья, сильные регионы – как это от нас далеко. Аналитический разбор

Навіна ад

Кадровый голод и отсутствие технологических прорывов – заключительный пассаж большой аналитики про перспективы развития Могилевского региона. Предыдущую часть можно найти здесь.

Если рассуждать о вероятном ближайшем будущем нашего региона, то перспектива Могилевской области вырисовывается в диапазоне внедрения цифровых технологий отдельными предприятиями на одном полюсе и дефицитом кадров в целом по экономике на другом.

Счастливая семья, сильные регионы, интеллектуальная среда, государство-партнер – это курс на предстоящую пятилетку. В региональном развитии Могилевской области в качестве приоритетов являются жилье, комфортная среда, дороги. Акцент на кадровое обеспечение изложенных ценностных ориентиров просматривается лишь через создание условий для самореализации. Но это слишком уж опосредованно для решения важнейших задач государства.

Не модные профессии

Между тем, дефицит кадров и их качество являются факторными составляющими процветания Могилевской области. Дефицит кадров присутствует в большинстве отраслей экономики области. В сельском хозяйстве, как правило, на весеннюю посевную собирают недостающих работников по всему региону, та же картина с заготовкой кормов, уборкой зерновых и севом озимых культур. Тысячи горожан отправляются на село в авральном порядке, но не забываем и о дефиците кадров животноводов, слесарей, токарей, электриков.

Амплитуда потребности в строителях в большинстве случаев зависит от востребованности соответствующих услуг в РФ, но также и от складывающейся ситуации на территории области. Особенно страдают в финансовом плане строительные организации-застройщики сельских территорий, что закономерно сказывается на кадровом обеспечении. В их списке как откровенные неудачники, так и конкретные банкроты: кировская ПМК № 255, ПМК № 284 (Могилев), горецкие СПМК и ПМК № 1, шкловская ПМК № 2, кличевская ПМК № 258, мстиславская ПМК № 271, чериковская ПМК № 280, чаусская ПМК № 278, дрибинская ПМК № 4 и многие другие строительные организации.

На 1 ноября 2022 г. в органах по труду, занятости и социальной защите в Могилевской области числилось 6,7 тысяч вакансий по рабочим специальностям, из них 3 тысячи – в промышленности. 

Мода на рабочие профессии у молодого поколения практически отсутствует. Если посмотреть на кадровый состав большинства промпредприятий, то костяк ведущих специалистов – профессионалы, многие из которых получили образование еще в при Советском Союзе. В силу возраста это поколение покидает производство – кто придет им на смену? «Тренд нынче такой – большинство молодых людей желает находиться в костюме в кабинете, а не в спецовке на заводе» – так высказался один из производственников. А ведь сегодня на заводах появляется уже такое промышленное оборудование, которое нормально могут обслуживать только специалисты со знаниями на уровне высшего образования. Кстати, это весомый стимул для повышения статуса рабочих профессий.

В целом же, реализация программы по созданию эффективно действующей системы, направленной на удовлетворение потребностей в кадрах всех отраслей народного хозяйства должна получить пристальное государственное внимание с обязательным эффектом.

А Васька слушает да ест

Особый разговор о качестве кадров. Если для субъектов хозяйствования кадровые проблемы находятся в плоскости их хозяйственной деятельности, то для вертикали власти они приобретают статус государственных. Пусть даже и для того, чтобы периодически грамотно напоминать о социальной ориентированности нашего государства.

Областные чиновники для более качественной работы кадров местной вертикали периодически вовлекают их в совещания, семинары, на выставки, организуют учебу. Для более авторитетного воздействия на совесть и трудоспособность местных чиновников рангом пониже подтягиваются должностные лица республиканского уровня. 

18 января с активом Могилевской области встречалась руководитель Совета Республики Н. Качанова с пожеланием благополучного движения вперед и стремления быть в числе передовых. В конце января в Чаусском районе на выездном семинаре-практикуме с участием председателей районных и городских исполкомов выступил глава Администрации Президента И. Сергеенко с акцентом на высокие требования к кадрам по вопросам территориальной обороны и экономики. Напомнил о необходимости реализации хотя бы одного инвестпроекта в каждом районе области. Остановился на важности кадровой работы, недопустимости излишней миграции, компетентности и моральных качеств работников.

Параллельно вспомнилась почти забытая басня И. Крылова о паршивце-коте Ваське, который «слушает да ест».  Даже поверхностный анализ ситуации в экономике области говорит о повсеместном недобросовестном отношении руководителей местной вертикали к решению поставленных задач. 

В сельском хозяйстве сегодня важнейший фронт работы – молочное скотоводство. На 24 января в области «минусуют» надой на 1 корову 12 районов из 21. «Минусует» и область в целом (- 100 г.). За год практически не изменилась ситуация в Климовичском райое: – 2,2 кг, в Дрибинском (- 0,6 кг), в Круглянском (- 0,4 кг), Осиповичском (- 1,0 кг), столько же минусует Хотимский район, окончательно упал в производстве молока Шкловский район (- 0,5 кг). 

Не учить руководителей этих районов, а заставить написать «три письма» без устройства на теплые места в администрации. Может такой подход вынудит бодрее занимать чиновничьи кресла и, хотя бы периодически выезжать к народу с целью контроля. Впрочем, один такой «ненормальный» (в добром смысле слова) в Шкловском районе уже работал и был снят с должности председателя райисполкома обоср… коровой в ходе визита в район руководителя государства. 

Именно Василий Витюнов заставлял всех работать на местах, приучил руководителей хозяйств к своим ранним визитам на фермы… и молоко район стал добавлять. А еще при В. Витюнове уровень коррупции в Шкловском районе снизился в 2 раза. При нынешнем руководстве за последний год уже 2 передовых руководителя (СП «Газовик-Сипаково» и шкловского льнозавода) потеряли должности за личную нечистоплотность. Может В. Витюнова вернуть (если согласится)?

Кстати, к достижениям областного уровня за прошлый год можно отнести лишь увеличение доли частной собственности (43,1 %) в отчислениях в областной бюджет по сравнению с предыдущими годами (+ 4 процентных пункта). Кстати, положительная динамика в работе частного сектора наблюдается в области уже продолжительное время даже при нестабильности регионального валового продукта. И за то спасибо, что не мешают развитию предпринимательства на Могилевщине.

Важность работы с кадрами предопределяют мировые тренды в развитии экономики, многие из которых на областном уровне еще придется сформировать. Даже в условиях санкций необходимо быть готовыми к изменению качества и структуры факторов производства, адаптации к новым моделям международных инвестиций и организации международного производства. 

Где мы, и где тренды

Среди предприятий области по уровню технологического развития идеально подходит «Кроноспан» (правда, со временем нужно будет решить проблемы торговых отношений с развитыми странами Запада и Украиной). 

Весьма насущным является в целом вопрос уровня соответствия продукции могилевских производителей мировому потреблению. А что, собственно, инновационное котируется из Могилева на международном рынке? 

В целом Республика Беларусь «придвинулась» к мировым грандам в фармацевтике, производстве суперкомпьютеров, медоборудования, атомной энергетике, оптоэлектронике, лазерной технике. Что из перечня товаров этих отраслей производится в Могилеве? Кажется, ничего.

Вопрос кадрового обеспечения региональной экономики весьма проблематичен с таким уровнем отношения к обязанностям чиновников, но и требования к ним вышестоящих руководителей должно быть соответствующим. Да и критерием оценки явно не должны быть итоги выборов.

Фото иллюстративное, из открытых источников.

Амаль паўтара дзясяткі помнікаў археалогіі на Магілёўшчыне пазбаўлены аховы

Навіна ад

14 помнікаў Асіповіцкага, Бабруйскага, Бялыніцкага і Мсціслаўскага раёнаў выключаны са Спісу помнікаў і фактычна прызнаны страчанымі.  

Пастановай Міністэрства культуры на падставе рашэння Навукова-метадычнай рады ў студзені 2023 года шэраг помнікаў археалогіі рэгіёна – найперш курганы ды курганныя могільнікі, а таксама адно гарадзішча – пазбаўлены ахоўнага статусу.

У Беларусі помнікі гісторыі і культуры, у тым ліку археалогіі, знаходзяцца на асаблівым палажэнні і могуць быць выключаны з Дзяржаўнага спісу пры наяўнасці заключэння аб іх поўным вывучэнні і толькі па рашэнні Міністэрства культуры. Такая высокая ступень аховы павінна забяспечваць захаванасць помнікаў ад знішчэння. 

І вось Міністэрства вырашыла вельмі спецыфічна ахоўваць археалагічную спадчыну вобласці – выключыць помнікі з ахоўнага спісу. У Асіповіцкім раёне выключана найбольшая колькасць помнікаў – 9, у Бабруйскім – 2, у Бялыніцкім – 1, у Мсціслаўскім – 2. 

Абвінавачванне ў знішчэнні гісторыка-культурнай спадчыны ў адрас Міністра культуры А. Маркевіча будуць па-чалавечы зразумелыя, але горкая праўда заключаецца ў тым, што дэ факта пастанова прызнае існуючы стан рэчаў. З-за нездавальняючай аховы амаль усе гэтыя курганы ўжо знішчаны ў ранейшыя або цяперашнія часы. Іх папросту няма. Часам спецыялісты  не могуць нават знайсці месца, дзе раней быў курган. 

У дадзенай сітуацыі археолагаў і краязнаўцаў заўсёды найбольш бянтэжыць выключэнне гарадзішчаў, бо той жа вал ці роў – гэта элементы фартыфікацыйнага дойлідства. І таму пры поўным вывучэнні археалагічнага пласта яны працягваюць мець гісторыка-архітэктурную вартасць, і было б лагічна захоўваць іх як помнікі гісторыі, а не проста выкідаць са Спісу. 

Адзінае ліквідаванае ў пастанове гарадзішча І тыс. г. нашай эры знаходзіцца каля вёскі Лютня на 0,3 км на захад ад вёскі на беразе ракі Суточка.  Як можна было непрыкметна знішчыць цэлае гарадзішча – незразумела. 

На вялікі жаль, адсутнасць рэальнай сістэмы аховы помнікаў археалогіі пры іх фармальнай юрыдычнай абароне дазваляе думаць, што гэтая пастанова Савета Міністраў будзе не апошняй. І яшчэ шмат археалагічных помнікаў будзе выведзена са спісу гісторыка-культурных каштоўнасцяў.

Палымяныя абяцанні некаторых магілёўскіх парламентарыяў пра тое, што распрацоўка сістэмы абароны помнікаў, найперш археалогіі – іх галоўнае перадвыбарчае абяцанне народу, так і застаецца пустым гукам. 

Фота з адкрытых крыніц.

Адмяняюцца цягнікі на Мінск і Салігорск – ідзе рамонт маста. Графік змен

Навіна ад

Як паведамляе прэс-служба Беларускай чыгункі, у сувязі з рамонтам маста паміж станцыямі Друць і Вендрыж адмяняецца некалькі цягнікоў у студзені, лютым, сакавіку і красавіку 2023 года. Гэта цягнікі Магілёў – Мінск і Магілёў – Салігорск. Таксама ў гэтыя перыяды асобныя цягнікі рэгіянальных ліній эканомкласа на ўчастку Асіповічы – Магілёў будуць курсіраваць змененым раскладам і маршрутам.

Змены ў раскладзе будуць адбывацца 25 студзеня, 21, 22 лютага, 14, 15, 28, 29 сакавіка, 11, 12 красавіка 2023 года. Адмяняюцца: цягнікі № 742/741 Мінск – Магілёў адпраўленнем з Мінска ў 6:58, з Магілёва – у 15:33; – цягнікі № 879/880 Магілёў – Салігорск адпраўленнем з Магілёва 6:18, з Салігорска – у 17:21. 

Акрамя таго, у названыя дні поезд нумар 744 Мінск – Магілёў будзе адпраўляцца са станцыі Мінск-Пасажырскі ў 16:52 (замест 15:35) і прыбываць на станцыю Магілёў-1 у 20:13 (па звычайным графіку – 18:18). Таксама 25 студзеня, 22 лютага, 15 і 29 сакавіка і 12 красавіка поезд № 744/745 Магілёў – Мінск адправіцца са станцыі Магілёў-1 у 7:22 (замест 6:58) і прыбудзе на станцыю Мінск-Пасажырскі ў 10:44 ( па графіку – 9:42). Гэтыя цягнікі будуць рухацца змененым маршрутам праз Оршу (без высадкі і пасадкі пасажыраў на прамежкавых станцыях).

Фота ілюстрацыйнае.

Асіповічы і Бабруйск рыхтуюць да прыёму атамнай энергіі

Навіна ад

Энергію з БелАЭС няма куды дзяваць, пагэтаму ў Асіповічах і Бабруйску будуюць новыя электрасеткі.

Амаль 42 кіламетры размеркавальных сетак 0,4-10 кВ пабудавалі і рэканструявалі ў мінулым годзе «Бабруйскія электрасеткі». Інтэнсіўнае будаўніцтва завязана на неабходнасці выкарыстання пакуль не вельмі патрэбнай “атамнай” энергіі з БелАЭС. 

РУП «Магілёўэнерга», паведаміла, што за мінулы год толькі па філіялу «Бабруйскія электрычныя сеткі» было пабудавана і рэканструявана амаль чатыры дзясяткі кіламетраў размеркаваных сетак. 

Асаблівая ўвага была нададзена кабельным сеткам у 10 кВ у Бабруйску і Асіповічах, дзе рэканструявана 16,36 км кабельных ліній 10 кВ. Электрычныя сеткі 10 кВ былі рэканструяваны ў паселішчах Даманава і Думаноўшчына Бобруйского района, Азярышча Асіповіцкага раёна, а таксама ў Асіповічах. Агульная даўжыня сетак склала 20,62 км, 

Паралельна будаўніцтву электрасетак было ўстаноўлена 9 камплектных трансфарматарных падстанцый. Акрамя таго, гаспадарчым спосабам былі мадэрнізаваны KРУН-10кВ на падстанцыях 35 кВ «Туркі», «Бортнікі», «Тэйкавічі», «Обча». У бягучым годзе плануецца мадэрнізацыя ПС-35 кВ «Цэль».

Чым выклікана такая ўвага да будаўніцтва новых электрычных магутнасцяў у вобласці? Развіццё электрасетак – нармальны працэс, але ўвага да іх рэканструкцыі відавочна павялічылася ў апошнія гады. І гэтаму павінны быць важкія прычыны. 

Афіцыйнае паведамленне дае наступны адказ: “Для рэалізацыі плана развіцця электраэнергетычнай прамысловасці да 2025 года з улікам нескарыстаных сёння магутнасцяў Беларускай атамнай электрастанцыі неабходна павялічваць магутнасць трансфарматарных падстанцый і развіваць электрычныя сеткі”. 

Аказваецца, амбіцыйны праект будаўніцтва БелАЭС павялічыў магутнасці электрастанцый краіны і выклікаў іх лішак. Планы па экспарту электраэнергіі ў Еўропу праваліліся з-за пазіцыі краін Балтыі, а спажыванне электраэнергіі ўнутры Беларусі амаль не расце з 2014 года з-за эканамічнага крызісу і дэпрэсіі.

Усё гэта і прывяло да распрацоўкі планаў штучнага павелічэння спажывання электрычнасці ўнутры краіны. Цяпер праектуюцца мікрараёны буйнапавярховых дамоў з электрычным абагрэвам. Найперш яны будуюцца ў Мінску, але ёсць і ў Магілёве – Міжгор’е (Саломенка-2), новы мікрараён на Першамайскай, пра які пісалі mogilev.media. 

Для павелічэння спажывання электрычнасці неабходна развіццё прапускных магчымасцяў электрасетак і павелічэнне магутнасці трансфарматарных падстанцый. 

Фота з адкрытых крыніц.

На пажарах у Бабруйску загінулі трое, у Асіповічах цягнік збіў дзяўчыну – ранішняя зводка

Навіна ад

Два чалавекі загінулі на пажары ў прыватным доме па вуліцы Спартакаўскай у Бабруйску вечара 23 студзеня – паведамляе прэс-служба МНС. Прычыны ўзгарання высвятляюцца. Таксама ў Бабруйску ў гэты дзень гарэў дом па вуліцы Звязды. Гаспадар дома 1979 года нараджэння атрымаў апёкі і быў выратаваны, а яго сужыцельніца, жанчына 1981 года нараджэння, загінула.

Яшчэ адзін пажар у прыватным доме ў Бабруйску – на вуліцы Кірава – завяршыўся менш трагічна. Гаспадар дома 1958 года нараджэння спрабаваў самастойна загасіць полымя, атрымаў апёкі і быў шпіталізаваны.

Таксама гарэў дом у Чавусах па вуліцы Забалоцкай. Гаспадар дома 1951 года нараджэння выратаваўся, атрымаўшы атручэнне дымам, і быў шпіталізаваны.

У вёсцы Машавое Касцюковіцкага раёна ў сваім доме быў знойдзены мужчына 1969 года нараджэння, які атруціўся ўгарным газам – зарана закрыў дымаход у печы.

У Асіповічах на чыгунцы адбыўся наезд электрацягніка на чалавека. Пацярпела дзяўчына 1999 года нараджэння, якая з траўмамі рознай ступені цяжкасці была шпіталізаваная.

Фота ілюстрацыйнае.