Пракурор Дрыбінскага раёна ў інтарэсах сельскагаспадарчага прадпрыемства прад’явіў іск аб спагнанні з вінаватых асоб страту ў суме больш як 4,5 тыс. рублёў, прычыненага вяртаннем малака – паведамляе Генпракуратура.
У ліпені 2023 года на малочнатаварны комплекс адной з аграрных арганізацый з-за парушэння тэхналагічных патрабаванняў па вытворчасці малака было вернута 6 550 літраў малака ў сувязі з павышанай кіслотнасцю. Гаспадарцы ў выніку прыйшлося яго ўтылізаваць.
Праверка паказала, што вінаватай у тым, што малако скісла, з’яўляецца лабарант сельгаспрадпрыемства. У выніку такіх дзеянняў сельгаспрадпрыемству быў нанесены ўрон у суме звыш 4,5 тыс. рублёў. Адказчыкамі па іску выступілі кіраўнік, брыгадзір і лабарант аграрнага прадпрыемства як асобы, адказныя за невыкананне тэхналагічных патрабаванняў па вытворчасці малака.
Суд асудзіў трох працаўнікоў да кампенсацыі ўрону.
Слесар ААТ «МушынаАгра» здзейсніў крадзеж 20 л малака з малочнатаварнага комплексу аг. Мушына Мсціслаўскага раёна. Мужчына прыцягнуты да адміністрацыйнай адказнасці ў выглядзе штрафу ў памеры 74 рублі – паведамляе «Святло Кастрычніка».
Міжнародны дзень дзяцей (International Children’s Day, з 1949 года). Дзень абароны дзяцей.
Прыпадае на першы дзень лета. Адно з самых старых міжнародных святаў.
1 чэрвеня 1925 года ў Жэневе праходзіла І Міжнародная канферэнцыя, падчас якой абмяркоўваліся праблемы дзяцей. Так выйшла, што Генеральны консул Кітая ў Сан-Францыска сабраў групу кітайскіх дзяцей-сірот, якія прыехалі ў ЗША з Паднябеснай, і арганізаваў для іх урачыстасці з нагоды нацыянальнага кітайскага свята, якое сімвалізуе сабой пачатак лета – Дуань-у цзе (Фестываль лодак-драконаў).
Задума дыпламата з Кітая вельмі спадабалася сусветнай супольнасці. Лічыцца, што гэтая падзея і спрыяла зараджэнню ідэі заснаваць спецыяльнае свята для дзяцей, дата якога якраз прыпала на 1 чэрвеня. Па шчаслівай выпадковасці, дзень супаў і з часам правядзення “дзіцячай” канферэнцыі ў Жэневе.
У лістападзе 1949 года ў Парыжы адбылася спецыяльная сесія Міжнароднай дэмакратычнай федэрацыі жанчын, на якой і было прынятае рашэнне заснаваць Дзень абароны дзяцей.
У Міжнароднага дня дзяцей ёсць сцяг. На зялёным фоне, які сімвалізуе рост, гармонію, урадлівасць, вакол знака Зямлі размешчаны стылізаваныя фігуркі – чырвоная, жоўтая, сіняя, белая і чорная, якія сімвалізуюць разнастайнасць. Знак Зямлі – сімвал нашага агульнага дома.
У Беларусі каля 1,9 мільёна дзяцей ва ўзросце да 18 гадоў.
Больш за палову нараджэнняў звязаны з нараджэннем жанчынай другога, трэцяга і наступных дзяцей. Штогод нараджаецца больш хлопчыкаў.
Топ-10 самых папулярных дзіцячых імёнаў у Беларусі: Максім, Міхаіл, Мацвей, Аляксандр, Арцём, Сафія, Марыя, Ганна, Ксенія, Дар’я.
Сусветны дзень малака (World Milk Day, з 2001 года).
Адзначаецца па ініцыятыве Харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыі ААН.
Мэта свята – папулярызацыя малака і малочных прадуктаў сярод людзей, а таксама інфармаванне насельніцтва аб дзейнасці, звязанай з малаком і малочнай вытворчасцю.
Цікавыя факты.
Малако – самадастатковы прадукт: не напой, а ежа, у народзе так і кажуць – “паесці малака”.
Вымя каровы здольна змясціць да 23 л малака.
На год чалавеку патрэбна да 300 кг малочных прадуктаў.
У 50% дарослых на планеце малако не засвойваецца з прычыны зніжэння актыўнасці лактозы пры пераходзе на дарослы тып харчавання.
Кабылінае малако ўтрымлівае шмат лактозы і мала бялкоў і тлушчаў, за кошт гэтага яно лягчэй засвойваецца арганізмам. У ім больш вітамінаў А і С, чым у каровіным. Такое малако трэба ўжываць пры гастрытах, язвах, дысбактэрыёзе, розных жаночых захворваннях.
У казінага малака саладзейшы смак, чым у каровінага, у ім вышэй утрыманне вітамінаў, бялкоў. Гэтае малако здольна ўсмоктвацца без удзелу жоўці – гэты працэс адбываецца праз вянозную сетку, абыходзячы лімфатычныя капіляры.
Шклянка цёплага, лепш парнога малака з мёдам, за гадзіну да сну – выдатны сродак ад бяссоння.
Малако кісне падчас навальніцы.
Бялкі каровінага малака здольныя звязваць таксіны ў арганізме: тыя, хто працуе на шкодных вытворчасцях, атрымлівае бясплатнае малако.
Для вытворчасці 1 кг натуральнага сметанковага масла патрабуецца аж 21 л малака. 1 кг сыра атрымліваецца з 10 л малака.
Самае тлустае малако ў цюленяў – больш за 50% і кітоў – каля 50%.
1434 год. Памёр Ягайла Альгердавіч (~1350-1434).
Князь віцебскі, вялікі князь літоўскі (1377-1392), кароль польскі (1386-1434, каранаваны пад імем Уладзіслаў II Ягайла) і вярхоўны князь літоўскі (1392-1434).
У 1410 годзе разам з Вітаўтам кіраваў саюзным войскам у час Грунвальдскай бітвы, пасля якой Тэўтонскі ордэн ужо не здолеў аднавіць сваю былую магутнасць.
Ягайла заклаў падмурак для шматвяковай польска-літоўскай уніі, заснаваў дынастыю Ягелонаў – адну з самых уплывовых у Цэнтральнай і Усходняй Еўропе.
1804 год. Нарадзіўся Міхаіл Глінка (1804-1857).
Рускі кампазітар, заснавальнік рускай класічнай музыкі. Па выразу У. Стасава Пушкін і Глінка “стварылі новую рускую мову – адзін у паэзіі, другі ў музыцы”.
Яго прадзед, які паходзіў са старажытнага каталіцкага шляхецкага рода гербу Тшаска, пры захопу Смаленска рускімі ў 1654 годзе вымушаны быў прыняць маскоўскае падданства.
Найбольш вядомыя творы: оперы «Жыццё за цара», «Руслан і Людміла», «Вальс-фантазія», скерца для аркестра «Камарынская».
Апошнія гады жыцця правеў у Іспаніі, Аўстрыі і Германіі.
Памёр 15 лютага 1857 года ў Берліне. Перапахаваны ў Пецярбурзе.
У 1982 годзе ў радавой сядзібе кампазітара Наваспаскае ў Смаленскай вобласці адчынены Дом-музей М. Глінкі.
У Беларусі імя Глінкі носяць Мінскі музычны каледж, вуліцы ў Віцебску, Гомелі, Гродна, Бабруйску, завулак у Магілёве.
1838 год. У Магілёве-на-Дняпры пачалі выдавацца “Магілёўскія губернскія ведамасці”.
Першая газета ў рэгіёне. Выходзіла да 1918 года.
Наклад ад некалькіх соцен да 2 000 паасобнікаў. Да сярэдзіны XIX стагоддзя – штотыднёвік, потым друкавалася двойчы, у 1904 годзе – нават тройчы на тыдзень.
Газета друкавала не толькі афіцыйную інфармацыю, навіны, але з выпуску ў выпуск змяшчаліся дадзеныя аб цэнах на асноўныя прадукты харчавання, аб базарных днях, надвор’і, рэпертуары гарадскіх тэатра і кінатэатраў, аб чыноўніках і прыватных асобах, якія прыбылі ў горад, з указаннем гасцініц, дзе яны спыніліся, аб тарыфах на білеты на экіпажы, цягнікі і параходы, якія адпраўляюцца з Магілёва, і шматлікае іншае. Сярэднестатыстычны магілёвец мог адкінуцца на канапу з суботнім нумарам газеты і даведацца не толькі пра чытанні ці вечары ў гарадскіх гімназіях, пра рэальную вучэльню, фельчарскую школу, але як, напрыклад, праходзіць англа-бурская вайна, да якога горада ўжо дамчаўся сфармаваны ў Магілёве мясцовым таварыствам Чырвонага крыжа санітарны цягнік для салдат, параненых на сопках Манчжурыі.
1943 год. Наразіўся Андрэй Майсяёнак.
Беларускі вучоны ў галіне біяхіміі, гісторык медыцыны, вітамінолаг, грамадскі дзеяч, член-карэспандэнт НАНБ, доктар біялагічных навук, прафесар.
Аўтар больш за 450 навуковых прац, 7 манаграфій, 20 патэнтаў і пасведчанняў на вынаходніцтвы. Мае навуковыя працы ў галіне біяхіміі чалавека і жывёл, нутрыцыялогіі, па гісторыі медыцыны на Беларусі.
Адзін з заснавальнікаў беларускага фонду А. Міцкевіча. 3 1991 года актыўна займаецца стварэннем нацыянальнага фонду рукапісаў, старадрукаў, рэдкай кнігі і перыёдыкі імя Я. Храптовіча.
1945 год. Нарадзіўся Аляксей Кузьміч (1945-2013).
Беларускі мастак-жывапісец.
Пісаў навакольны свет, людзей. Займалі праблемы філасофскага плана – аб сэнсе прысутнасці чалавека на Зямлі, пра маральны абавязак, аб прызначэнні жанчыны-маці (Мадонны), аб духоўнай ролі славянскіх народаў у эвалюцыі ўсяго чалавецтва.
Галоўнай гераіняй яго жывапісу заўсёды была Жанчына. Сам мастак характарызаваў сваё крэда наступным дэвізам: «Хто любіць жанчыну, хто любіць свет, хто піша жанчыну, таму дапамагае бог». У стылістыцы твораў на тэму Мадонны стала праступаць некаторая іконная вобразнасць, якая мае значнае мастацкае ўздзеянне.
Напісаў шэраг партрэтаў вядомых дзеячаў культуры, у тым ліку Стэфаніі Станюты, Галіны Макаравай, Здзіслава Стомы, Міхаіла Пташука.
Памёр 31 кастрычніка 2013 года.
А.Кузьміч. Плач Еўфрасінні Полацкай. 1992 год.
1954 год. Нарадзіўся Сяргей Журавель (1954-2015).
Беларускі акцёр тэатра і кіно. Народны артыст Беларусі. Лаўрэат прэміі імя І. Буйніцкага.
Скончыў Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут.
Працаваў у Беларускім рэспубліканскім тэатры юнага гледача, Беларускім дзяржаўным моладзевым, Купалаўскім тэатрах.
Быў мастацкім кіраўніком тэатральнага праекта «Нікаля-тэатр», мастацкім кіраўніком «Альфа радыё», вядучым дакументальнага серыяла «Лёс чалавека» на тэлеканале «Лад».
Здымаўся ў фільмах і серыялах: «Батанічны сад», «Зорка Венера», «Каменская», «Гатэль „Выкананне жаданняў“», «Неба і зямля», «Вар’яцкае каханне».
Памёр 14 жніўня 2015 года.
1957 год. Нарадзіўся магілёўскі мастак Аляксандр Сувораў.
Скончыў аддзяленне графічнага дызайну Беларускага тэатральна-мастацкага інстытута.
Працуе ў станковым жывапісе, графіцы і графічным дызайне, дэкаратыўна-прыкладным мастацтве.
Для твораў характэрны філасофскае асэнсаванне рэчаіснасці, сувязь з гісторыяй і культурнай спадчынай. Сярод работ: палотны “Адвечнае”, “Метафізічны матыў”, “Зацьменне”, “Узыходжанне”, “Пастараль”, “Крыжовы шлях”, “Міндаўгава кола”, «Мадэль у ружовых танах», «Прастора сімвалаў», «Палёт» (2014), «Вяртанне», «Іра», «Горад сонца», трыпціх «Гармонія і рух» і іншыя); серыя графічных лістоў “Краявіды зямлі маёй”.
Аўтар серыі карцін, якія прысвечаны Магілёву: «Беларускае барока», «Хроніка аднаго горада», «Вячэрні шпацыр у бок Ратушы», «Гульні ў падкіднога», «Вяртанне блуднага сына». Паганскія матывы выявіліся ў творах: “Абуджэнне паганства”, “Вайдалот”, “Лірнік”, “Міфалагічны матыў”.
Выканаў роспіс капліцы мемарыяльнага комплексу «Буйніцкае поле».
А. Сувораў. Горад Сонца. 2017 год.
1962 год. Першы дзень хваляванняў працоўных у г. Новачаркаску Растоўскай вобласці.
Працоўныя пачалі пратэсты супраць павышэння коштаў. Былі выкліканы войскі, пралілася кроў: 24 чалавекі загінулі, 39 паранены. Сямёра расстраляны па пастанове Вярхоўнага суда РСФСР.
Распачата і расследавана 57 крымінальных спраў, па якіх былі асуджаныя 114 чалавек. Герой Савецкага Саюза, франтавік, генерал-лейтэнант танкавых войск М. Шапашнікаў (1906-1994) адмовіўся выконваць злачынны загад: “Не бачу перад сабой такога суперніка, якога варта было б атакаваць нашымі танкамі”. Каб пазбегнуць выпадковых інцыдэнтаў Шапашнікаў загадаў салдатам разрадзіць аўтаматы і карабіны і здаць боепрыпасы. За гэты грамадзянскі подзвіг генерал быў выключаны з КПСС і звольнены з арміі, супраць яго КДБ распачаў крымінальную справу з абвінавачаннямі ў антысавецкай прапагандзе.
На помніку на магіле генерала надпіс: “У кожнага ёсць свая вайна і свой Новачаркаск, але не кожны выходзіць з іх як…” (і ніжэй ініцыялы супругаў Шапашнікавых)
Каб сябе паводзілі так усе вайсковыя камандзіры, як Шапашнікаў, не было б трагедый у Тбілісі, Вільнюсе, у Мінску…
2009 год. Памёр Аляксандр Патупа (1945-2009).
Савецкі, беларускі фізік, філосаф, пісьменнік, папулярызатар навукі.
Скончыў фізічны факультэт МДУ імя М. Ламаносава. Кандыдат фізіка-матэматычных навук, доктар філасофіі, прафесар.
Працаваў у Інстытуце фізікі АН БССР, БДУ, дырэктарам Цэнтра даследаванняў будучыні.
Аўтар прац у вобласці квантавай тэорыі, фізікі высокіх энергій, касмалогіі, электрадынамікі, праблем прагназавання, сацыялогіі, паліталогіі, эканомікі, права, мастацкіх кніг «Фантакрим-CCI», «Ловушка в цейтноте», «Нечто невообразимое», больш за 300 артыкулаў публіцыстыкі.
Арганізатар і генеральны дырэктар выдавецка-паліграфічнай кампаніі «Эридан», найстарэйшага прыватнага выдавецтва Беларусі.
З’яўляўся старшынёй Назіральнага камітэта Беларускай Праваабарончай Канвенцыі і Назіральнага Сойма «Хельсінкі-CCI», прэзідэнтам Беларускага Саюза прадпрымальнікаў, віцэ-старшынёй Беларускай Канфедэрацыі прамыслоўцаў і прадпрымальнікаў і удзельнікам шматлікіх грамадскіх арганізацый і ініцыятыў 3-га сектара.
Анализируем, как складывается ситуация с производством молока в Могилевском регионе. Несмотря на подготовленные запасы кормов, область медленно идет на дно, и некоторые ее районы уже сейчас – худшие в стране, даже Шкловский.
По итогам работы за I квартал 2023 г. аграрный сектор могилевской экономики прирос к соответствующему уровню предыдущего года на 2,9 %. При этом, в сельскохозяйственных организациях и фермерских хозяйствах добавили продукции на 3,2 %, а вот домашние хозяйства закономерно снизили темпы производства.
Итоги работы аграриев в текущем году вызывают неоднозначную реакцию. Второй год подряд наблюдается рост производства мяса скота и птицы, а вот с молоком опять необъяснимые проблемы. Но, если в прошлом году снижение объемов производства молока к 2021 г. (на 2,2 %) объяснялось отсутствием кормов в достаточных объемах, то в текущем – кормов на 1 апреля имелось на 29,2 % больше (в т.ч. концентрированных на 5 %), чем в 2022 г. Тем не менее, валовое производство молока снизилось в области на 0,3 %.
Десять лет падения
А если взять удой на 1 корову, то за первые три месяца 2023 г. мелкий, мелкий шажок вперед – приплюсовали аж 3 кг, но все-таки удержали предпоследнее место в республике (978 кг), в то время как Витебская область с ее глобальными экспериментами надоила на 54 кг (924 кг) меньше.
Впрочем, витебские животноводы прибавили по удою 24 кг на 1 корову за квартал, так что с такими темпами витебчан, по итогам полугодия Могилевская область может скатиться на последнее место в республике. Для неприятного сравнения: Брестская область на 1 корову надоила 1768 кг или в 1,8 раза больше. А ведь еще десяток лет назад могилевские животноводы шли вровень с брестчанами!
Ухудшили турнирную ситуацию по удою на 1 корову животноводы лучшего района области – Кировского. Даже прибавив удой за квартал на 19 кг, район потерял 9 позиций в республике и занимает 23 место (ранее 14 место). Из могилевской тройки лидеров: Кличевский район занимает 43 место (+ 157 кг), Могилевский – 47 место (+ 21 кг).
А вот дальше только хуже: Шкловский и Горецкий районы отминусовали по 55 кг, Осиповичский – 62, Кричевский – 51, Славгородский – 61, Климовичский – 189 кг. «Лучом света» в молочном царстве можно назвать относительные успехи глусских и чериковских животноводов: + 319 кг и + 119 кг на 1 корову соответственно.
Ларчик просто открывается
Что же не дает «размахнуться» могилевским производителям молока? Ларчик бед открывается просто: проблемы с поголовьем скота. На 1 апреля 2023 г. поголовье крупного рогатого скота в области сократилось на 3,6 тыс. голов или на 0,7 %, а коров стало меньше на 800 голов или на 0,5 %. И это уже довольно большой шаг в сторону ухудшения перспективы производства.
А ведь элементарный подсчет показывает, что сохрани численность коров на прошлогоднем уровне при достигнутом удое молока Могилевская область по валовому надою переместилась бы на 4 место в республике, намного обойдя Гомельскую область.
Кстати, в последней десятке республиканской турнирной таблицы по удою молока четыре района Могилевской области: Мстиславский, Хотимский, Климовичский и Чаусский. Замыкают ее Чаусский район вместе с Климовичским – 85 и 63 % соответственно по валовому надою к уровню предыдущего года.
Чаусский район доит на 1 корову 313 кг, или в 7,7 раза меньше, чем в передовом Гродненском районе 2416 кг.
Откровенно Могилевскую область тянут на молочное дно Горецкий (95,4 %), Круглянский (96,6 %), Осиповичский (95,3 %) и Шкловский (96,1 %) районы. А ведь в областном валовом производстве эти районы суммарно занимают 35 %. Так что успехи Глусского и Чериковского районов просто теряются в минусах вышеозначенных молочных гигантов.
В целом удивляет спокойствие областного руководства по ситуации в Горецком и Шкловском районах. Горецкий район провалил все показатели за квартал, хотя сегодня и плюсует по молоку. Шкловский район имеет хороший показатель по мясу, но устойчиво минусует удой молока на 1 корову. Впрочем, по удою на 1 корову за квартал отминусовали в области 11 районов из 21 – поди тут разберись, кого приглашать на биржу труда из председателей райисполкомов.
А тот факт, что вновь назначенные руководители проблемных районов быстро исправили ситуацию в производстве молока, наталкивает на мысль, что в Горецком и Шкловском районах специалисты о своей карьерной судьбе не слишком-то и задумываются.
И еще один фактор: в республике однозначно не определились с преимуществами круглогодового однотипного кормления поголовья дойного стада (технология для комплексов) по сравнению с пастбищным его содержанием. И этот шажок специалистам необходимо обеспечить.
Если сравнивать с другими регионами Беларуси, Могилевская область скатывается на последнее место по всем показателям по производству молока. Читайте продолжение экономического обзора, а начало – здесь.
Дела часто расходятся с планами чиновников: по итогам работы за 2022 г. в Кировском районе планировали выйти на рубеж в 7 000 кг удоя на 1 корову. Увы, недобрали до заветной цифры 283 кг. Более того, “отминусовали” к уровню 2021 г. 114 кг. Тогда почему в районе произвели молока на 6,4 % больше прошлогоднего уровня?
Ларчик просто открывается: в районе увеличили численность коров на 700 голов. В районе нет проблем с кормами, используются современные технологии содержания скота, молоко сдается на 99 % сортом экстра. В ОАО “Рассвет имени К.П. Орловского” построена умная ферма последнего поколения, ряд хозяйств самостоятельно ведет модернизацию и новое строительство животноводческих помещений.
Кстати, кировский “Рассвет” по удою на 1 корову (9 213 кг) занимает 3 место в области после могилевской “Зари” (9 370) и кличевского “Добровольца (9 227). Есть и тяжелый момент в районе, не поддающийся разумению: ГП “Красный боец” надоил в 2022 г. на 1 корову меньше на 2679 кг. Хочется думать, что это статистическая ошибка. Впрочем…
Знаменитый колхоз “Родина” Белыничского района постепенно сдает многие позиции: в частности, надой на 1 корову за год снизили на 738 кг. Все чаще под критику попадают ведущие хозяйства Шкловского района, но и за дело: за 2022 г. в “Александрийском” удой на 1 корову снизили на 764 кг., а валовое производство на 10,3 %. В ОАО “Нива” меньше надоили на 1 корову на 550 кг., вал снизили на 6,4 %. Сдали позиции горецкие хозяйства: РУП “Учхоз БГСХА” – надоил меньше на 1 корову, -118 кг, вал меньше на 1,7 %; ОАО “Горецкое” соответственно уменьшил надой на 424 кг и вал на 6,2 %.
По отстающим районам области нет смысла делать глубокий анализ: в десятке республиканских аутсайдеров 6 районов Могилевской области, 5 из которых дружно снизили удой на корову и все 6 – валовое производство молока.
О какой перспективе в производстве молока может идти речь, если менее 3 000 кг в Могилевской области доит 10 районов, большинство из которых “минусует” удой и на начало февраля 2023 г. Из 366 хозяйств республики, перешагнувших удой на 1 корову свыше 6 000 кг, только 20 из Могилевской области. Кстати, Кировский район надоил 6 831 кг – единственный в области, перешагнувший рубеж в 6 000 кг на 1 корову.
Наращивание производства животноводческой продукции для сельского хозяйства имеет стратегическое значение еще и с точки зрения поставки белорусского продовольствия на экспорт. К сожалению, и тут провал: в целом экспорт в области нарастили на 5,2 %, но за счет увеличения цен на 18,5 %, а в реале имеем снижение в физическом исчислении по видам продукции на 1-2 %.
Могилевская область является “лидером” по непроизводительному выбытию скота – почти 11 %. Это в скором времени приведет к отрицательным последствиям в производстве молока и мяса. В целом по области превысили нормативное значение падежа животных (норматив 3 %) в 8 районах. И опять мы видим среди особенно неудачно работающих одни и те же сельскохозяйственные “лица”: Климовичский, Круглянский и Хотимский районы.
В некоторых районах области технологические группы Министерства сельского хозяйства выявили факты бесхозяйственности при хранении и использовании кормов, хранении ветеринарных препаратов с истекшим сроком годности. Во всех сельхозорганизациях Славгородского и Хотимского районов даже не соизволили в срок зарегистрировать как падеж скота, так и его приплод.
И совсем уж молочный параметр – выход телят на 100 коров: в Глусском и Мстиславском районах он не превышает 56 голов. Практически каждая вторая корова осталась яловой. О каком молоке и экономике можно говорить при таком подходе к делу?
Если сравнивать с другими регионами Беларуси, Могилевская область медленно но верно скатывается на последнее место по всем показателям по производству молока. Не спасает даже кировский “Рассвет”. Встречайте наш новый экономический обзор.
На 2022 г. в Могилевской области планировалось увеличение роста производства сельскохозяйственной продукции на 6,3 %, но в итоге еле добрались до 102 % к уровню предыдущего года. Своеобразным камнем на шее аграрной экономики области “повисло” производство молока, кстати, основного поставщика финансов в закрома хозяйств и Родины. Почему сложилась такая ситуация в данной важнейшей отрасли животноводства?
По итогам работы за 2021 г. Могилевская область занимала 4 место по среднему удою от коровы, обойдя Гомельскую и Витебскую области. Мы помним эйфорию областного руководства еще в 2019 г., замахнувшегося на рубеж в 5 000 кг от одной коровы. Итоги работы за 2021 г. в молочном хозяйстве в определенной степени подтверждали серьезность намерений – удой на корову добавили на 142 кг, валовое производство молока увеличилось на 3,6 %.
Но в 2022 г. все пошло не по плану: нас уверяли, что кормов не хватает, с кадрами беда, материально-техническая база (инвестиции) не так уж и современна. Словоблудие чиновников вряд ли находило понимание в минских верхах – они периодически меняли ответственных за прогрессивное функционирование аграрной отрасли с надеждой на успех. Кстати, Гомельская область при всех трудностях с кормами в 2022 г. увеличила удой на 1 корову на 5 кг и сместила Могилевскую на привычное предпоследнее место.
Молока на корову в прошлом году могилевчане надоили на 107 кг меньше, валовое производство снизилось на 3,4 %, вот-вот могилевские достижения будут превзойдены соседями из Витебской области.
Но есть ли объективные обстоятельства проваливать молочное производство? Как оказалось, в Могилевской области эксплуатируется 270 современных молочно-товарных комплексов, что минимум в 2 раза больше, чем в Брестской, Гродненской и Минской областях, которые по удою на 1 корову превышают нас в 1,5 раза.
Более того, на 2023 г. запланировано строительство еще 10 современных комплексов. По обеспеченности специалистами у могилевчан второе место в республике после Витебщины, которая уже наступает на молочные пятки могилевчан. Энерговооруженность, количество энергонасыщенных тракторов в расчете на гектар сельхозугодий тоже выше. Чего нам не хватает? Ума, трудолюбия, грамотности, настоящих профессиональных амбиций, смелости взять на себя ответственность на всех уровнях исполнения?
Что мешает нарастить поголовье коров, как это делают в Кировском, Бобруйском, Кричевском районах? Ведь по области традиционно сократили численность коров (на 0,4 %) – вот и одна из причин снижения валового надоя. И ведь не скажешь, что кормить нечем – травянистых кормов заготовили на 13 % больше прошлогоднего уровня, а концентратов на 1 января 2023 г. в области оказалось 122,3 % к прошлогоднему уровню. Примечательно, что по численности крупного рогатого скота и удою первое место в области занимает Кировский район. Есть о чем подумать специалистам Чаусского, Климовичского и Горецкого районов.
2 последних года устойчиво “минусуют” Климовичский, Костюковичский, Краснопольский, Чаусский, Хотимский и Осиповичский районы. При этом, Климовичский район умудрился надоить на 1 корову меньше уровня 2021 г. на 1 079 кг – своеобразный республиканский антирекорд.
Печальная ситуация в Осиповичском районе (- 683 кг), Круглянском (- 338), Чериковском (- 503), Хотимском (- 575), Чаусском (- 338), Дрибинском (- 219). Тревожный молочный звоночек случился и в Кировском районе с минусом в 114 кг на 1 корову, потерей 6 мест в республиканской турнирной таблице удоев и со своим антирекордом. Все перечисленные районы продолжают минусовать, и в текущем году к ним добавились Быховский, Горецкий, Кричевский, Славгородский и Шкловский районы.
Юго-Восточный регион Могилевской области, объединяющий семь районов, несмотря на миллиардные инвестиции показывает ужасающую динамику по производству одного из самых важных для хозяйств ресурсов.
На фоне блистательных результатов по урожаю вновь назначенного в стране “золота” – зерна, как-то меньше уделяется внимания производству золота “белого” – молока. Зерно в Беларуси превратилось в политическую культуру – больше урожай, успешнее власть с ее заботой о столе белорусов. И неважно, что вырученные деньги от его реализации давно проедены, и не все хозяйства могут позволить полноценный рацион кормления животных – главное вовремя обозначить достижение по урожайности и валу к уровню предыдущего года. Что ж, порадуемся и мы, но если наращивание объема производства зерновых превратится в тенденцию…
На самом деле особого внимания (в том числе и через увеличение зерна на кормовые цели) требует производство молока. Ежедневная его реализация позволяет держать оборотные средства хозяйств в “боевом” состоянии, обеспечивая повседневную деятельность субъектов хозяйства во всем ее многообразии. Естественно, забота о молочном стаде и наращивание эффективности его использования – не только вопрос, но и проблема № 1 почти для всех сельскохозяйственных организаций как Беларуси, так и нашей области.
Производство молока можно нарастить по двум направлениям: увеличение численности коров и их продуктивности, что требует наличия соответствующей кормовой базы, помещений с современном оборудованием, грамотного обслуживания буренок, их осеменения и лечения. Отдельно стоит проблема сохранности стада и увеличения срока эксплуатации каждого животного.
И тут мы в Могилевской области и, в частности, в Юго-Восточном регионе (ЮВР) наблюдаем весьма занимательную (и трагическую) картину. За 7 прошедших лет с момента начала действия Указа № 235, вдохнувшего жизнь в семь юго-восточных районов Могилевщины, показатели в производстве молока резко ухудшились.
С 2015 по 2022 год производство молока в области снизилось на 5,6 % (недобрали 41 341 тонну), а в ЮВР и того хуже – валовый надой “упал” на 19,7 % (минус 22 331 тонна). Фактически юго-восток в производстве молока потерял условный Климовичский район. Надой в 2022 году по сравнению с 2015 годом в Славгородском и Костюковичском районах составил только по 70 %, в Хотимском – 74,5 %, в Чериковском – 89 %. Относительно неплохо сработал Краснопольский район – 99,9 %, а вот Кричевский район, единственный в ЮВР, добавил 6,4 %.
Опять же, если по области удой на 1 корову с 2015 года уменьшился на 0,5 %, то данный показатель для Костюковичского района составил 29 %, Славгородского – 26,5 %, Хотимского – 20,9 %. Краснопольский район удой не потерял, а вот Кричевский район его нарастил почти на 30 %. Увы, на достижениях двух районов зоне ЮВР и дальше в светлое финансовое будущее дорога весьма проблематична.
А как же с поголовьем скота, за счет роста которого и обеспечивается увеличение валового надоя, правда, при условии эффективной эксплуатации коров ?
К сожалению, провал и в этом направлении. За 7 лет в Могилевской области сократилось поголовье дойного стада на 6,8 % (меньше коров стало на 12 449 голов), а в ЮВР – на 11,6 % или на 3 825 голов. По поголовью дойного стада фактически стерт с экономического лица самый успешный Кричевский район. При этом, ни один район ЮВР поголовья коров не добавил: их численность в Чериковском районе сократилась на 21 %, в Костюковичском и Славгородском районах – по 8 %, в Хотимском – на 6 %.
ЮВР, получивший от государства миллиард рублей помощи в принципе должен был вытянуть область из “минусов” как в социальном, так и экономическом плане. Пока безрезультатно, но, мы надеемся, что разноплановые инвестиции обязательно сработают и зона ЮВР в ближайшие годы покажет эффективное их освоение.
Продолжение. Начало экономического анализа положения дел у Юго-Восточного региона Могилевщины можно прочитать здесь и здесь.
Паводле Вадзіма Шагойкі «звужэнне асартыменту малочнай прадукцыі звязанае з упакоўкай».
«Ёсць пэўныя складанасці з тэтрапакам, але гэтае пытанне вырашаецца» – адзначае ўрадовец.
Па яго словах, вытворцы малака занятыя пошукам іншых пастаўшчыкоў такой упакоўкі, каб вярнуць звыклы людзям асартымент, які быў да санкцый. Прапрацоўваецца супрацоўніцтва з вытворцамі Кітаю, іншых дружалюбных краінаў і ўжо завезены партыі для выпрабаванняў.
«Пакуль, каб не было змяншэння аб’ёмаў, беларускія вытворцы актыўна перабудаваліся на вытворчасць малака ў ПЭТ-бутэльцы, у плёнцы» – кажа ён.
«У краіне вельмі высокі ўзровень развіцця малочнай жывёлагадоўлі. Пры вытворчасці ў мінулым годзе 7,8 мільёнаў тон малака мы спажываем каля 3 мільёнаў, а астатняе экспартуецца» – падкрэслівае ўрадовец, словы якога падае «БелТА»
_____________________________________
Беларускія прадпрыемствы закупляюць упакоўку Tetra Pak, вырабленую на заводзе ў Маскоўскай вобласці. Праблемы на расійскіх заводах шведска-швейцарскай кампаніі ўзніклі пасля поўнамаштабнага ўварвання Расіі ва Украіну.
З падобнымі праблемамі сутыкнуліся і ў Беларусі. Яны пачалі шукаць альтэрнатыўную замену ўпакоўцы Tetra Pak, пісаў Магілёў.media
На мінулым тыдні стала вядома, што Tetra Pak наагул сыходзіць з Расіі і перадае сваё расійскае падраздзяленне мясцоваму кіраўніцтву.
У кампаніі тлумачаць, што ў выніку сукупнага ўплыву экспартных абмежаванняў у дачыненні да Расіі, якія прывялі да парушэнняў у ланцужках паставак, кампанія Tetra Pak больш не можа працягваць падтрымку сваёй аперацыйнай дзейнасці ў гэтай краіне.
Кіраўніцтва раёну патрабуе карміць і даглядаць жывёлаў згодна з існуючымі нормамі і правіламі. Чыноўнікі ўпікаюць аграрыям, што тыя не выконваюць працоўнай і тэхналагічнай дысцыпліны.
Па стану на 1 ліпеня ў сельгасарганізацыях раёну буйной рагатай скаціны было 22870 галоў. Гэта на 1862 жывёлы менш, чым летась.
Асноўнымі прычынамі зніжэння пагалоўя ската называецца «недаатрыманне прыплоду і павелічэнне выбыцця жывёлаў», піша газета Клімавіцкага райвыканкаму «Родная ніва».
За першыя сёлетнія паўгода ў сельгаспрадпрыемствах надаілі 7964,7 тоны малака (гэта 64,5% да ўзроўню мінулага года).
Малако гатунку «Экстра» прадаюць толькі з трох ферм сельгасарганізацыяў.
Старшыня райвыканкаму Дзмітрый Хайноўскі патрабуе ад кіраўнікоў «калгасаў» выправіць сітуацыю і арганізаваць кармленне і догляд жывёлы згодна з існуючымі нормамі і правіламі.
Паводле яго, некаторыя спецыялісты “па-ранейшаму не выконваюць вытворчую і тэхналагічную дысцыпліну, што наўпрост адбіваецца на выніках працы”.
Фотаздымак з кітайскамоўнай этыкеткай на ўпакоўцы малака даслаў у Магілёў.media чытач. У іранічным каментары да фота ён адзначыў:
«Не дайшло малако да кітайцаў, сталі прадаваць у нас».
Пра тое, што прадукт збіраліся экспартаваць у Кітай сведчыць, як раз, налепка з іерогліфамі. Вытворца такой прадукцыі акцыянернае таварыства «Бабушкіна крынка».
Нараканні пакупнікоў, што гэтае прадпрыемства аддае ў продаж беларускім крамам тавар з пазначэннем інфармацыі на кітайскай мове былі і раней.
«Падыходжу да паліцы з вяршкамі, ручанькі цягнуцца па звычцы да «Бабушкінай крынкі», а бабулька раптам загаварыла на кітайскай», – з гумарам камэнтавала сытуацыю ў краме пісалапакупніца з Віцебску.
Яна выказала думку, што такая прадукцыя «хутчэй за ўсё, нерэалізаваны экспарт для КНР».
З тым жа сутыкнуліся бабруйскія пакупнікі. Ім праз газету «Вечерний Бобруйск» сітуацыю тлумачыў дырэктар мясцовага філіялу «Бабушкінай крынкі» Сяргей Казлоў.
«Для беларускага спажыўца на ўпакоўцы ўся інфармацыя на рускай мове, але паводле стандартаў, мы можам дубляваць тэкст і на замежнай», – даводзіў ён.
Па яго словах у беларускія крамы прадукцыя з кітайскімі іерогліфамі трапіла, бо цяпер прадпрыемства супрацоўнічае з Кітаем і плануе з лютага пастаўляць туды свае вырабы.
На сайце «Бабушкінай крынкі» тавараў з этыкеткай на кітайскай мове няма. У раздзеле «геаграфія паставак» адсутнічае згадка пра супрацоўніцтва прадпрыемства з Кітаем. Але, ёсць кітайскамоўная версія сайту.
