27 чэрвеня ў гісторыі. Пакаранне З. Серакоўскага. Званне Героя – О. Шміту. Утварэнне ТБМ. Беларускамоўная Гайнаўка. Помнік Альгерду.

Сусветны дзень рыбалоўства (World Fisheries Day, з 1985 года).

Рыбалка – адно з самых масавых захапленняў чалавека, актыўны від адпачынку, які спрыяе ўмацаванню фізічных сіл, здароўя і псіхалагічнага стану. 

Чалавек пачаў займацца рыбалоўствам у далёкім мінулым. Яшчэ ў старажытных людзей з’явіліся гарпуны і гаплікі. А першую вуду змайстравалі недзе 16 000 гадоў назад з палкі і прымацаванай да яе ліяны. У Старажытным Егіпце вынайшлі сеткі і сачкі

Па дадзеных Харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыі ААН, у цяперашні час аб’ём прадукцыі сусветнага прамысловага рыбалоўства штогод складае каля 90 мільёнаў тон, з іх вылаў у морах – прыкладна 90%, астатняе – ва ўнутраных вадаёмах. Рыбалоўныя промыслы забяспечваюць прамую і ўскосную занятасць да 120 мільёнаў чалавек ва ўсім свеце, з’яўляюцца магутным фактарам развіцця тэрыторый, садзейнічаючы вырашэнню праблемы занятасці і дабрабыту насельніцтва.

1581 год. Магілёў адбіваецца ад маскоўскіх акупантаў.

Падчас Лівонскай вайны, горад у чарговы раз абложвала рускае войска ваяводаў Дз. Хварасцініна і Катырова-Растоўскага. Штурм адбіты з вялікімі стратамі для ворага.

1697 год. Каралём Рэчы Паспалітай і вялікім князем ВКЛ абраны Аўгуст II Моцны (1670-1733).

Курфюрст саксонскі (1694-1733), кароль Рэчы Паспалітай і вялікі князь ВКЛ (1697-1706, 1709-1733). Імкнуўся да абсалютнай улады і да пераўтварэння ВКЛ у незалежную дзяржаву, больш клапаціўся пра развіццё Саксоніі. Саюзнік Пятра I, пры ім пачалося актыўнае ўмяшанне Расіі ва ўнутраныя справы Рэчы Паспалітай.

Скараціў войска з 80 000 да 18 000 у Рэчы Паспалітай і да 6 000 у ВКЛ. 

1707 год. Расійскае войска ўзяло Быхаў.

Гэта адбылося ў другі раз падчас Паўночнай вайны (1700-1721).

Першы раз Быхаў быў захоплены рускімі 5 кастрычніка 1702 года з прычыны пераходу уладальнікаў горада Сапегаў на бок Швецыі. Тады Пётр I зруйнаваў горад і замак. У 1707 годзе горад і замак заняты, каб не дапусціць туды шведскія войскі.

1784 год. Нарадзіўся Лявон Бароўскі (1784-1846).

Беларускі і польскі літаратуразнаўца, публіцыст, прафесар Віленскага ўніверсітэта.

Адзін з заснавальнікаў рамантызму ў польскай літаратуры. Аказаў значны ўплыў на А. Міцкевіча, першы хто распазнаў у ім нацыянальнага генія.

1863 год. Рускія карнікі павесілі на Лукішскай плошчы ў Вільні Зігмунта Серакоўскага (1826-1863).

Серакоўскі – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гадоў. Капітан расійскага Генштаба, супрацоўнік часопісаў «Колокол» і «Современник».

Быў у ссылцы разам з Т. Шаўчэнкам. Саратнік М. Дабралюбава, М. Чарнышэўскага, А. Герцана, Дж. Гарыбальдзі. Яшчэ ў 1857 годзе стварыў у Санкт-Пецярбургу рэвалюцыйную суполку афіцэраў, куды ўваходзілі і браты Каліноўскія. Месца яго пахавання да 2017 года было невядомым.

Пасля апоўзня на гары Гедыміна ў Вільнюсе была знойдзена магіла мужчыны са звязанымі ззаду рукамі і з залатым пярсцёнкам на пальцы з выгравіраваным на ім надпісам па-польску «Zygmónt Apolonija», які дазволіў індэнтыфікаваць яго як З. Серакоўскага (Апалонія – імя ягонай жонкі).

1905 год. Пачалося паўстанне на браняносцы “Князь Пацёмкін Таўрычаскі”.

Абураныя гнілой ежай, паўсталі матросы браняносца, які знаходзіўся ў Тэндроўскай затоцы пад Адэсай. Часткай перабіўшы, часткай арыштаваўшы афіцэраў, яны прывялі карабель у ахопленую стачкай Адэсу.

Але ні насельніцтва, ні іншыя караблі паўстанне не падтрымалі, і, не маючы магчымасці папоўніць запасы вугалю і харчавання, пацёмкінцы сышлі ў Канстанцу і здаліся румынскім уладам. Вернуты Расіі браняносец быў перайменаваны ў “Святога Панцеляймона”. У 1917 году ён ізноў стаў “Пацёмкіным”, а ў 1918-м – у пазбяганне захопу інтэрвентамі ўжо пад імем “Змагар за волю” быў падарваны бальшавікамі.

1925 год. Нарадзілася Лідзія Арабей (1925-2015).

Беларускі празаік, крытык, літаратуразнавец, пісьменніца, кандыдат філалагічных навук.

Даследчыца творчасці А. Пашкевіч (Цёткі). Аўтар шмалікіх твораў, у тым ліку «Сузор’е Вялікай Мядзведзіцы», «Пошукі кахання», «Ісці ў разведку».  

1929 год. Камісія ЦК ВКП(б) па вывучэнні практыкі правядзення новай нацыянальнай палітыкі ў БССР раскрытыкавала дзейнасць беларускай творчай інтэлігенцыі, кіраўніцтва.

Камісія працавала з 9 мая 1929 года. Пасля крытыкі пачалася барацьба з нацыянал-дэмакратызмам, сфабрыкавана справа гэтак звананага “Саюза вызвалення Беларусі”, пачаліся арышты дзеячаў навукі і культуры, праводзіцца палітыка абмежавання беларускай мовы. А ў 1933 годзе праведзена рэформа правапісу, якая штучна наблізіла беларускую мову да рускай.

1937 год. Званне Героя Савецкага Саюза прысвоена ўраджэнцу Магілёва Ота Шмідту (1891-1956).

Першы ў Магілёўскай вобласці Герой Савецкага Саюза. Савецкі матэматык, географ, геафізік, астраном. Даследчык Паміру, Поўначы, галоўны рэдактар першай Вялікай савецкай энцыклапедыі.

Акадэмік АН СССР, Украінскай АН, акадэміі навук ЗША. Распрацаваў касмаганічную гіпотэзу ўтварэння целаў Сонечнай сістэмы ў выніку кандэнсацыі каласонечнага газава-пылавага воблака.

Яго імем названы першы савецкі навуковы ледакол, вуліцы, плошчы у 1 200 населенных пунктах былога СССР.

У Магілёве ёсць праспект імя славутага ўраджэнца. У 1956 годзе былі прапановы па перайменаванню Магілёва ў Шмідт-на-Дняпры. У адным з інтэрнатаў па праспекце Шмідта размешчаны мемарыяльны куток вучонага, да 1990-х гадоў працаваў музей пры магілёўскім Палацы піянераў.

1941 год. НКУС распачаў масавыя расстрэлы палітзняволеных у Віцебску.

За 3 дні было забіта каля 2 000 чалавек. Было зроблена ўсё, каб вязняў не змаглі вызваліць немцы.

1941 год. На станцыю Лупалава прыбылі першыя эшалоны са штабам 61-га корпуса і 110-й стралковай дывізіі, якім ставілася задача па абароне Магілёва.

У Магілёўскі абкам партыі  прыбылі прадстаўнікі Стаўкі вярхоўнага галоўнакамандуючага маршалы Савецкага Саюза К. Варашылаў і Б. Шапашнікаў. Яны 1 ліпеня прынялі ўдзел ў першай нарадзе пад Магілёвам, каля в. Малая Бароўка, па абароне Дняпроўскага рубяжа і стварэнні падпольных атрадаў у тыле ворага.

1944 год. Падчас аперацыі “Баграціён” войскамі 1-га Беларускага фронту пад камандаваннем К. Ракасоўскага пачалося вызваленне ад нямецкіх войск Бабруйска.

Знаходзіўся пад акупацыяй з 28 чэрвеня 1941 года. Поўнасцю вызвалены 29 чэрвеня.

1989 год. На Устаноўчым з’ездзе заснавана «Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны» (ТБМ).

За гады сваёй дзейнасці ТБМ дасягнула значных поспехаў у пашырэнні ўжывання беларускай мовы ў сучасным беларускім грамадстве.

8 лістапада 2021 года Вярхоўны суд Беларусі прыняў рашэнне аб ліквідацыі арганізацыі.

2007 год. Рада горада Гайнаўка (Польшча) прыняла закон аб выкарыстанні беларускай мовы як дапаможнай у мясцовай адміністрацыі.

У Гайнаўцы самая вялікая ўдзельная вага беларусаў сярод усіх гарадоў Польшчы.

У шэрагу школ і гімназій сотні дзяцей як дадатковы прадмет вывучаюць беларускую мову. Акрамя таго, дзейнічаюць гімназія і ліцэй з дадатковым навучаннем беларускай мовы, дзе гэты прадмет з’яўляецца абавязковым.

Гайнаўка – адзін з найбольш значных цэнтраў беларускай культуры ў Польшчы. Тут у 1990 годзе была адкрыта першая экспазіцыя Гайнаўскага музея помнікаў беларускай культуры. Цяпер музей мае 3 будынкі, 6 экспазіцыйных залаў, кіназалу, бібліятэку, гатэль. У музейнай экспазіцыі прадстаўлены сельскагаспадарчыя прылады працы, творы народнага мастацтва і культурныя здабыткі беларусаў у Польшчы.

Царква Святой Тройцы – месца правядзення штогадовага міжканфесійнага фестывалю царкоўнай музыкі, лаўрэатамі якога шматразова станавіліся калектывы з Беларусі.

2014 год. У Віцебску на Рыначнай адкрыты помнік Альгерду.

Першы і адзіны помнік вялікаму князю ВКЛ у Беларусі, другі конны помнік у краіне – пасля помніка Усяславу Чарадзею ў Полацку. Усталяваны на Рыначнай плошчы ў Віцебску насупраць Свята-Васкрасенскай царквы.

Адкрыццё прымеркавана да 1040-годдзя Віцебска.

Вага 3,5 тоны, вышыня скульптуры 3,6 м, пастамента — 2,8 м.

Дзень у гісторыі. 9 мая. Свята Перамогі. Нарадзіўся графік Л. Асецкі. Наступ на беларушчыну. Часопіс «Маладосць». Мсціслаўскі музей. Буйніцкі заасад.

Дзень Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941–1945 гадоў.

Вялікая Айчынная вайна – частка Другой сусветнай вайны 1939–1945 гадоў, пачалася досвіткам 22 чэрвеня 1941 года, калі фашысцкая Германія напала на СССР. На баку Нямеччыны выступілі Румынія, Італія, 23 чэрвеня да іх далучылася Славакія, 25 чэрвеня – Фінляндыя, 27 чэрвеня – Венгрыя, 16 жніўня – Нарвегія.

Вайна доўжылася амаль чатыры гады і стала самым буйным узброеным сутыкненнем у гісторыі чалавецтва. На фронце, які распасціраўся ад Баранцава да Чорнага мораў, абапал у розныя перыяды вайны адначасова ваявалі ад 8 мільёнаў да 13 мільёнаў чалавек, ужывалася ад 6 тысяч да 20 тысяч танкаў, ад 85 да 165 тысяч гармат і мінамётаў, ад 7 тысяч да 19 тысяч самалётаў.

Падчас вайны ў Беларусі загінула больш за 2,3 мільёны жыхароў, былі разбураны і разрабаваны 209 з 270 гарадоў і раённых цэнтраў (на 80-90% былі разбураны Мінск, Гомель, Віцебск), 9200 вёсак.

Улада і апазіцыя адзіны ў тым, што свята – усенароднае. Іх пазіцыі, аднак, адрозніваюцца ў падыходах да “напаўнення” свята, да таго, хто павінен быць у калонах на парадах. Так, 9 мая 1994 года АМАП не прапусціў на мінскую плошчу Перамогі народнага пісьменніка, франтавіка, пісьменніка Васіля Быкава.

У Дзень Перамогі выйшаў Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР аб заснаванні медаля “За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.” на георгіеўскай стужцы. Ён стаў самым масавым медалём: 14,9 млн. узнагароджаных. Асобы, якія атрымалі медаль, мелі права на ўзнагароды юбілейнымі медалямі да 20, 30, 40, 50, 60, 65, 70, 75 год Перамогі.

1878 год. У сям’і беларуса – выхадца з Чавускага павета нарадзіўся сын, географ Міхаіл Самбікін (1878–1968).

Вядомы савецкі  фізіка-географ, метэаролаг, прафесар, член-карэспандэнт Галоўнай геафізічнай абсерваторыі Пецярбургскай акадэміі навук.

У 1934–1941 гадах працаваў прафесар і загадчыкам кафедры метэаралогіі  Беларускай сельгасакадэміі, прафесарам кафедры фізічнай геаграфіі Магілёўскага педінстытута.

1913 год. Нарадзіўся Васіль Івашын (1913–2009).

Беларускі літаратуразнаўца, акадэмік НАНБ, АПН СССР, Расійкай акадэміі адукацыі, доктар філалагічных навук, прафесар, даследчык літаратурнай спадчыны Янкі Купалы.

Скончыў Мінскі педінстытут. Працаваў у Віцебскім педвучылішчы, у Інстытуце літаратуры АН БССР, дырэктарам НДІ педагогікі Міністэрства адукацыі БССР (зараз – Нацыянальны інстытут адукацыі).

Аўтар навуковых прац па пытаннях тэорыі і гісторыі беларускай літаратуры, літаратурных сувязей, метадалогіі і методыкі выкладання літаратуры ў школе. Аўтар падручніка па беларускай літаратуры для 8-9 класаў.

1929 год. У в. Продзвіна Бабруйскага раёна нарадзіўся Людвіг Асецкі (1929–2005).

Беларускі графік, заслужаны дзеяч мастацтваў. Узнагароджаны медалём Ф. Скарыны.

Скончыў Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут. Выкладаў у ім, быў старшынём Мастацкага фонду БССР.

Працаваў у галіне станковай і кніжнай графікі, манументальнага жывапісу, графіцы.

Стварыў ілюстрацыі да кніг «Мы раскажам пра Мінск», «Людзі на балоце» і «Подых навальніцы» І. Мележа і іншыя.

Да 90-годдзя з дня нараджэння Максіма Багдановіча падрыхтаваў серыю «Ад родных ніў».

Творы знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі, Літаратурным музеі імя Я. Купалы, Беларускім музеі Вялікай Айчыннай вайны, музей сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску, Магілёўскім абласным мастацкім музеі імя П. Масленікава.

1929 год. Пачала працу камісія ЦК ВКП(б) па вывучэнні практыкі правядзення новай нацыянальнай палітыкі ў БССР.

Камісія 27 чэрвеня 1929 года зрабіла крытычны даклад на адрас беларускай творчай інтэлігенцыі. Апагеем барацьбы з нацыянал-дэмакратызмам стала сфабрыкаваная прысланым з Масквы старшынём ДПУ БССР Р. Рапапортам справа так званага “Саюза вызвалення Беларусі”, па якой увясну-ўлетку 1930 былі арыштаваныя больш за 110 дзеячаў навукі і культуры Беларусі, у 1931 многія з іх былі асуджаны. 

З гэтага часу пачалася палітыка абмежавання мовы тытульнай нацыі, працягам якой стала рэформа беларускага правапісу 1933 года, якая штучна наблізіла беларускую мову да рускай.

1953 год. У Мінску выйшаў першы нумар часопісу «Маладосць».

Штомесячны літаратурна-мастацкі і грамадска-палітычны ілюстраваны часопіс Саюза пісьменнікаў Беларусі на беларускай мове.

Публікуе прозу, паэзію, публіцыстыку, крытычныя і літаратуразнаўчыя артыкулы, рэцэнзіі і пераклады. Тыраж на канец 2022 года склаў 460 экзэмпляраў.

Выйшла больш за 830 нумароў.

У 2002-2012 гадах уваходзіў у склад рэдакцыйна-выдавецкай установы “Літаратура і Мастацтва”, затым у складзе рэдакцыйна-выдавецкай установы “Выдавецкі дом “Звязда”. З 2021 года ўваходзіць у склад выдавецтва “Мастацкая літаратура”.

У часопісе друкаваліся В. Быкаў – “Жураўліны крык”, “Трэцяя ракета”, “Альпійская балада”, “Мёртвым не баліць”, “Круглянскі мост”, У. Караткевіч – “Дзікае паляванне караля Стаха”, “Чорны замак Альшанскі”, І. Шамякін – “Ах, Міхаліна, Міхаліна”, І. Чыгрынаў – «Плач перапёлкі» і іншыя.

1986 год. У Мсціславе адкрыты мемарыяльны комплекс Курган Славы.

Прысвечаны землякам, якія загінулі ў гады Вялікай Айчыннай вайны.

1995 год. Адчынены Мціслаўскі гістарычна-археалагічны музей – адзіны ў Магілеўскай вобласці гісторыка-археалагічны.

Створаны ў чэрвені 1988 года. Значная частка экспанатаў была атрымана падчас археалагічных раскопак Л. Аляксеева, М. Ткачова, А. Трусава.

Пастаянная экспазіцыя займае тры залы: “Духоўныя крыніцы зямлі Мсціслаўскай”, “З гісторыі Мсціслаўшчыны ад старажытнасці да канца XVIII стагоддзя”, “Павятовы горад Мсціслаў”. Колькасць экспанатаў музея перавышае 20 000, з іх болей за 12 000 уваходзіць у асноўны фонд.

Найбольш цікавай калекцыяй з’яўляецца “Археалогія”.

З 2007 года музей прымае ўдзел у арганізацыі і правядзенні свята сярэднявечнай культуры “Рыцарскі фэст. Мсціслаў”.

2002 год. Апублікаваны канчатковы варыянт Рамкавай канвэнцыі ААН па змене клімату.

Сярэднія тэмпературы на Беларусі павялічаліся амаль на 1С, клімат памякчэў, стаў менш кантынентальным, зіма ў сярэднім стала цяплей на 5-6С у параўнанні з 1960-мі  гадамі.

2005 год. У Магілёве на плошчы Славы адкрыта першая чарга Алеі Славы “Гонар і слава Магілёўшчыны”.

На ёй 137 дошак з імёнамі Герояў Савецкага Саюза – ураджэнцаў Магілёўскай вобласці.

Першым Героем Савецкага Саюза стаў акадэмік О. Шміт ў 1937 годзе, апошнім – воін-“афганец” А. Мельнікаў у 1988 годзе пасмяротна.

2005 год. У Буйнічах Магілёўскага раёна адчыніўся заасад.

Заснаваны ў 2004 годзе пры Магілёўскім агралесатэхнічным каледжы імя К. Арлоўскага яго дырэктарам Г. Маліноўскім.

Размяшчаецца на правым беразе Дняпра на плошчы ў 124 га. Асноўную частку заасада займаюць прасторныя вальеры, у якіх жывуць насельнікі беларускіх лясоў і экзатычныя для Беларусі звяры.

Да заасаду прымыкае стылізаваная «Этнаграфічная беларуская вёска» – музей пад адкрытым небам. Тут можна наведаць дом каваля, ганчара, азнаёміцца з побытам беларускага народа пачатку ХХ стагоддзя. У маёнтку памешчыка размясціліся кафэ і гасцініца, у сялянскіх хатах – майстэрні рамеснікаў і сувенірныя крамы.

2009 год. Свой першы рэйс здзейсніў цягнік на чыгуначнай міні-дарозе ў заасадзе ў Буйнічах.

Першымі пасажырамі сталі ветэраны вайны і школьнікі Буйніцкай школы.

Цягнік можа развіваць хуткасць да 10 км/г. Працягласць дарогі складае 2 км і дазваляе пазнаёміцца бліжэй з насельнікамі заасада: зубрамі, еўрапейскай ланню і плямістым аленем, казулямі.

Падарожнічаючы па чыгунцы, можна назіраць разгалінаваную сістэму каньёнаў, якія ўтварыліся на тэрыторыі заасаду ў ледніковы перыяд. У зоне інтэнсіўнага наведвання заасада частка каньёна ператворана ў штучны вадаём, на якім жывуць прадстаўнікі вадаплаўнай фаўны краіны – качкі і лебедзі.

Фота з адкрытых крыніц

Рэканструкцыя савецкага воінскага мемарыяла ў Клайпедзе можа каштаваць больш за мільён еўра

Правядзенне конкурса па рэканструкцыі савецкага мемарыяла ў Клайпедзе разбурае прапагандысцкія клішэ расійскіх прапагандыстаў аб непавазе да памяці савецкіх воінаў у краінах Балтыі.

6 мая у Клайпедзе прайшло пасяджэнне конкурснай камісіі, якая да вечара 8 мая вызначыць лепшую ідэю перапланіроўкі пахавання савецкіх воінаў у Парку скульптур. 

На конкурс свае прапановы прапанавалі шэсць аўтараў. Па папярэдніх падліках, кошт іх рэалізацыі можа вар’іравацца ад 160 000 да 1 350 000 еўра – паведамляе atviraklaipeda.lt.

Пішам, як вайна ва Ўкраіне ўплывае на жыццё еўрапейскіх гарадоў, якія маюць партнёрскія дачыненні з гарадамі Магілёўскай вобласці.

У склад конкурснай камісіі ўваходзяць галоўны архітэктар Клайпеды, кіраўнік Дэпартамента аховы спадчыны, скульптар, архітэктары, гісторык.

Умовы конкурсу ўключалі патрабаванне абапірацца на сусветную практыку стварэння мемарыяльных аб’ектаў, іх прыклады і аналіз. 

Аўтары праекта «FHV0409» прапануюць на месцы існуючага мемарыяла стварыць зусім новы мемарыял. Яны хочуць зрабіць прастору, якая распасціралася б ад вуліцы С. Даўканта да Парка скульптур, злучаная своеасаблівым тунэлем з нанесенымі на сценах прозвішчамі загінулых салдат.

Праект «KLP0700» прапануе стварыць новы акцэнт, які абазначыў бы салдацкія могілкі, якія існуюць на гэтым месцы.

Праект “KNT1724”  максімальна выкарыстоўвае старыя элементы існуючага мемарыяла.

У бачанні праекта «NAU2023» месца ранейшага мемарыялу становіцца максімальна інтэгравальнай прасторай у рашэнні Парка скульптур, які рэканструюецца ў цяперашні час.

Аўтары праекта “ААА4321” прапануюць трансфармаваць існуючы мемарыял у сквер, у якім з’явіўся б намёк на тое, што тут былі могілкі, але без звыклай сімволікі могілак. Цікавы дадатак – фантан.

Праект “SSS2023” прапануе закансерваваць старыя канструкцыі мемарыяла: пакінуць бетонныя сцены, увесь пляц і пруд і пераўтварыць іх у прастору тыпу сквера. Цікавым з’яўляецца пошук кропак судотыку з сістэмай фартыфікацыйных умацаванняў, якая была ўсталявана яшчэ падчас напалеонаўскіх войн, прапануецца новы акцэнт – алтар 

Рэканструкцыя Парку скульптур патрабуе і дадатковых раскопак – перапахаванне савецкіх воінаў на гэтай тэрыторыі праводзілася ў 1956 годзе і няма дакладных звестак аб тым, хто і дзе быў пахаваны.

Ва ўсіх прадстаўленых на конкурса праектах не прадугледжана напісанне прозвішчаў салдат лацінскімі літарамі. Іх пакінуць так, як яны былі напісаны ў ваенных дакументах – на мове арыгінала, кірыліцай. У існуючым мемарыяле імёны воінаў напісаны на літоўскай і рускай мовах.

Дамова аб Пабрацімстве Клайпеды і Магілёва была падпісана 8 сакавіка 1997.

27 лютага 2022 году, на трэці дзень уварвання расійскіх войск ва Ўкраіну, мэр Клайпеды заявіў аб спыненні пабрацімскіх сувязяў з расійскімі і беларускімі гарадамі. Паводле яго ён звярнуўся да кіраўніцтва гарадоў партнёраў, каб тыя супраціўляліся агрэсіі супраць Украіны, але рэакцыі не было. У афіцыйным спісе гарадоў пабрацімаў Клайпеды Магілёва няма.

Магілёў. media працягвае сачыць за жыццём Клайпеды, нягледзячы на спыненне партнёрскіх сувязяў з Магілёвам са спадзевам, што пабрацімства між гарадамі адновіцца.

Клайпеда месціцца на захадзе краіны і з’яўляецца портам на Балтыйскім моры. Насельніцтва 160 тысяч чалавек.

Віна за атакі на драмтэатр і радзільны дом у Марыупалі, вакзал у Краматорску, на Расіі – камісія ААН

Камісія ААН пацвердзіла, што менавіта ўзброеныя сілы Расіі нясуць адказнасць за невыбарчыя авіяцыйныя атакі на драмтэатр і радзільнае аддзяленне ў Марыупалі, за ракетныя абстрэлы чыгуначнага вакзала ў Краматорску. 

Усе падзеі адбыліся вясной 2022 года, гаворыцца ў дакладзе Незалежнай міжнароднай камісіі па расследаванні парушэнняў ва Украіне.

У дакуменце зазначаецца, што расійскія ваенныя не прынялі магчымыя меры для праверкі прысутнасці грамадзянскіх асоб.

“Камісія расследавала абставіны нападаў… і прыйшла да высновы, што большасць нападаў насілі невыбарчы характар. У прыватнасці, у такіх шырока асветленых выпадках, як атака на гарадскі драматычны тэатр 16 сакавіка 2022 года падчас аблогі Марыўпаля, у выніку якой загінула і была паранена вялікая колькасць людзей, напад 8 красавіка 2022 года на чыгуначны вакзал у Краматорску, у выніку чаго загінулі 59 і паранены 92 чалавекі, напад 27 чэрвеня 2022 года на гандлёвы цэнтр у Крэменчугу, у выніку чаго загінулі 21 чалавек і дзясяткі былі параненыя” – зазначаецца ў дакладзе.

Камісія не выключае, што абстрэлы аб’ектаў з грамадзянскім насельніцтвам былі зроблены свядома, таму што не ведаць аб знаходжанні там сотняў людзей было немагчыма.

“Сотні грамадзянскіх асоб знаходзіліся ў месцах, якія пацярпелі ад абстрэлаў чыгуначнага вакзала Краматорска і драматычнага тэатра ў Марыупалі. Таксама сотні грамадзянскіх асоб знаходзіліся ў жылых раёнах Чарнігава падчас нападаў 3 сакавіка 2022 года, у выніку чаго загінулі сама меней 20 чалавек, а многія іншыя атрымалі раненні” – гаворыцца ў дакуменце.

Нягледзячы на спробы Крамля перакласці адказнасць на узброеныя сілы Украіны, камісары ААН пацвердзілі, што менавіта Расія нясе адказнасць таксама за атаку на радзільнае аддзяленне ў Марыупалі, калі загінула мінімум адна цяжарная жанчына і яе ненароджанае дзіця.

“Расійскімі ўзброенымі сіламі здзяйсняліся, а ў некаторых выпадках, верагодна, здзейсніліся невыбарчыя і непрапарцыйныя напады”, што з’яўляецца парушэннем міжнароднага гуманітарнага права.

Рост у 300% за два гады – столькі дзяцей засталіся без апекі бацькоў у Магілёўскім раёне

Магілёўскім раёне колькасць непаўналетніх, якія сталі сіротамі з прычыны пазбаўлення бацькоў іх правоў, у параўнанні з 2021 годам павялічылася адразу ў 3 разы. 

У параўнальна эканамічна шчасным Магілёўскім раёне 137 дзяцей з 62 сем’яў знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы – зазначылі на выніковым паседжанні камісіі па справах непаўнагадовых Магілёўскага райвыканкама.

Па стане на 1 студзеня бягучага года 9 дзяцей набылі статус дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў. У 2021 годзе такіх было толькі 3 – паведамляе “Прыдняпроўская Ніва”.

У 2022 годзе было адабрана з 3 сем’яў 7 дзяцей, якія мелі патрэбу ў дзяржаўнай абароне. 

Фота мае ілюстрацыйны характар

Адноўлены транзіт падсанкцыйных тавараў у Калінінградскую вобласць. Расія пагражала мерамі ў адказ

Літва дазволіла транзіт грузаў у Калінінградскую вобласць, якія знаходзіліся пад еўрапейскімі санкцыямі. Забарона трывала з сярэдзіны чэрвеня. Расія страшыла мерамі ў адказ, каб абараніць «свае нацыянальныя інтарэсы».

Пра аднаўленне транзіту падсанкцыйных тавараў у расійскі анклаў паведаміла напярэдадні кампанія грузаперавозак LTG Cargo, якая належыць Літоўскай чыгунцы.

«Згодна з рэгламентам Савету Еўрапейскага саюзу і кіраўніцтвам ЕК (Еўрапейскай камісіяй), а таксама тлумачэнням кампетэнтных органаў, у адпаведнасці з умовамі ўзмацнення кантролю транзітных тавараў, прадугледжанымі ў кіраўніцтве ЕК, LTG Cargo адновіць такія перавозкі з сённяшняга дня, г.зн. 22 ліпеня. Яны будуць ажыццяўляцца з захаваннем умоў узмацнення кантролю транзітных тавараў, прадугледжаных у кіраўніцтве ЕК», – гаворыцца ў паведамленні для кліентам кампаніі грузаперавозак LTG Cargo.

Транзіт тавараў, забароненых санкцыямі, будзе дазволены толькі ў выпадку, калі яны неабходныя, не лічацца незвычайным патокам і не абыходзяць абмежаванні, піша выданне Delfi.

Літва спыніла транзіт некаторых расійскіх тавараў у Калінінград пасля таго, як у сярэдзіне чэрвеня набылі моц санкцыі Еўрасаюзу, уведзеныя праз уварванне Масквы ва Украіну.

17 чэрвеня набыла моц забарона на ўвоз на тэрыторыю ЕС расійскай сталі і чорных металаў, 10 ліпеня – цэменту, алкаголю, вырабаў з драўніны, шкла, алюмінію, папяровых вырабаў, гіпсу, суднавых дэталяў. З 10 жніўня набудзе моц забарона на транспартаванне вугалю і іншага цвёрдага выкапнёвага паліва, а з 5 снежня – на расійскую нафту і нафтапрадукты.

20 чэрвеня Расія запатрабавала аднавіць транзіт. Такія дзеянні былі названыя «варожымі». Яго спыненне было расцэнена, як парушэнне міжнародна-прававых абавязацельстваў Літвы аб транзіце паміж Калінінградскай вобласцю і астатняй тэрыторыяй Расійскай Федэрацыі.

Калі транзіт не будзе адноўлены ў поўным аб’ёме, пагражала Міністэрства замежных спраў, то “Расія пакідае за сабой права на дзеянні па абароне сваіх нацыянальных інтарэсаў”.