Адзін з лепшых твораў старажытнабеларускага мастацтва аказаўся паходжаннем з Мсціслава

Навукоўцы правялі новую атрыбутацыю знакамітага “Укрыжавання з Галубічаў” з фондаў Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі. Месца і час яго стварэння аказаліся нечаканымі.

Укрыжаванне з Галубічаў доўгі час лічылася самым старажытным скульптурным творам беларускага мастацтва. У навуковай літаратуры яго датавали XIV стагоддзем і характарызавалі як прыклад раманскага стылю – а гэта нават больш старажытны чым гатычны стыль у сярэдневяковай культуры.

На працягу дзесяцігоддзяў мастацтвазнаўцы былі перакананыя, што скульптура паходзіць з Заходняй Беларусі – вёскі Галубічы ў Віцебскай вобласці. Ёй былі прысвечаныя шматлікія навуковыя публікацыі, у якім хдзначалася, што гэта самы ранні з падобных помнікаў на тэрыторыі Беларусі. “Паліхромнае драўлянае распяцце з Галубічаў з’яўляецца ўзорам дасведчанасці мясцовага майстра-разьбяра, на чыю творчасць паўплывалі асаблівасці суровага стылю еўрапейскага абарончага дойлідства і пэўныя павевы італьянскага мастацтва. Асаблівасцямі твора з’яўляюцца суровасць вобраза, манументальнасць, лаканізм выразных сродкаў.”

Але, як высветлілі навуковыя супрацоўнікі Нацыянальнага мастацкага музея, дзе захоўваецца твор, гэтая атрыбутацыя аказалася памылковай. Лекцыю вядучага навуковага супрацоўніка аддзела старажытнабеларускага мастацтва​ Станіслава Чавуса, прысвечаную распяццю “з Галубічаў” размясціла на сваёй старонцы ў Youtube рэдакцыя “Радыё Марыя”.

Пераблыталі два распяцці

Прычынай для памылковай атыбутацыі вядучы навуковы супрацоўнік Нацыянальнага мастацкага музея Станіслаў Чавус называе элементарную блытаніну. Падчас навуковай апрацоўкі твора, калі ён ужо знаходзіўся ў фондах музея пасля Другой Сусветнай вайны, мастацтвазнаўца Ала Лявонава звязала гэты твор з інвентарным нумарам, пад якім значылася “Распяцце Хрыстос з дрэва, рук не хапае…” з Галубічаў. 

инвентаризация
Запіс у інвентарнай кнізе, які заблытаў даследчыкаў.

Сучасныя даследчыкі звярнулі ўвагу на той факт, што пад гэтым нумарам адзначана распяцце значна меншага памеру – усяго 40 сантыметраў у вышыню. Аналіз фондаў дазволіў ім знайсці сапраўднае распяцце з Галубічаў, якое цалкам адпавядае апісанню і гісторыі паходжання. Вось яно.

распятие 

Пасля інтэнсіўных фондавых пошукаў спецыялістам удалося прасачыць храналогію перамяшчэнняў мастацкага твору па музейных калекцыях. Высветлілася, што ў Нацыянальны мастацкі музей ён патрапіў у выніку пасляваеннага вяртання культурных каштоўнасцяў, вывезеных у Германію. Нямецкія інвентарныя надпісы дазволілі прасачыць першапачатковае месцазнаходжанне скульптуры – створаны ў 1920-х гадах у Мінску Беларускі Дзяржаўны музей, куды звозіліся творы мастацтва з усёй Беларусі. 

Як высветлілася, у Беларускі Дзяржаўны музей распяцце трапіла ў выніку перавозу ў сталіцу цэлага комплексу культурных каштоўнасцяў з Мсціслаўскага царкоўна-гістарычнага музея ў 1924 годзе.

Не XIV а XVІ стагоддзе?

Ранейшая мастацтвазнаўчая характарыстыка распяцця абапіралася і на мясцовасць, і на гісторыю пасялення, з якога, як меркавалася, паходзіў твор. Заходнебеларускі рэгіён знаходзіўся пад моцным уплывам еўрапейскіх культурных стыляў ужо з часоў сярэднявечча, а самі Галубічы вядомыя пачынаючы з XIV стагоддзя. Лаканічныя, суровыя рысы скульптуры натыкнулі даследчыкаў на выснову, што распяцце больш старажытнае, чым распаўсюджаныя пазней на беларускіх землях традыцыі Рэнесанса і барока. Пагэтаму і сфармаваўся кансэнсус лічыць гэты твор прыкладам раманскага стылю.

Цяпер жа гэтыя высновы можна смела аспрэчваць і прапаноўваць новыя інтэрпрэтацыі выбітнай гісторыка-культурнай каштоўнасці. Некаторыя з даследчыкаў, звяртаючы ўвагу на спецыфічнае мадэліраванне галавы скульптуры, а таксама асаблівасці выпуклых элементаў на грудзях фігуры выказваюць меркаванні, што найбольш верагодная даціроўка твору – XVІ стагоддзе. Але – як час яго стварэння, так і стыль, і асаблівасці бытнавання цяпер патрабуюць новага, і не менш займальнага даследавання.

Фота: “Радыё Марыя”

Пад Бабруйскам сутыкнуліся дзве легкавушкі, пяць чалавек шпіталізаваныя

Пра ДТЗ на трасе пад Бабруйскам паведамляе прэс-служба Міністэрства аховы здароўя. 7 жніўня на трасе Р-31 у Бабруйскім раёне сутыкнуліся два легкавыя аўтамабілі. У выніку аварыі пяць чалавек былі шпіталізаваныя. Афіцыйныя крыніцы МУС пакуль не каментавалі гэтае здарэнне, але пра падрабязнасці аварыі ўдалося даведацца карэспандэнтам бабруйскага “Камерцыйнага кур’ера”.

ДТЗ адбылося каля 17.00 недалёка ад вёскі Лысая Горка. Па папярэдніх дадзеных, кіроўца аўтамабіля «Нісан» пры здзяйсненні развароту не пераканаўся ў бяспецы манёўру: у машыну ўрэзаўся іншы транспартны сродак.

Фота ілюстрацыйнае

Культ личности расширяется – остановку в Шклове украсили “Трофимовой криницей”

Украшение остановок в Шклове изображениями исторических памятников начали с “Трофимовой криницы”.

В Шклове объявили о преображении общественных остановок – пишет районная газета “Ударны фронт”. За основу здесь будут брать изображения исторических памятников, чтобы повысить туристическую привлекательность города. 

“На данный момент утверждены концепции 11 остановок общественного транспорта. – сообщает издание – Задумка и результат первой работы уже удивляет жителей на улице 70 год Великой Перамоги (так в тексте).”

Год лести

Заместитель председателя шкловского райисполкома Максим Лисовский, рассказывая про преображение остановок общественного транспорта в городе, делал упор на:

  •       год качества;
  •       стремление сделать родной город еще краше;
  •       увековечивание знаковых мест.

Скоро у каждой из остановок появится свой стиль. В качестве примера размещена фотография одной из уже преображенных остановок.

За основу преображения взята «Трофимова крыница». И это в городе, где сохранилась одна из красивейших ратуш в Беларуси. Не храм, не старинное здание, не знаменитая скульптура огурца, а место с явно выдуманной идеологами «родословной».

Криница с мутной историей вдруг стала памятником природы

«Памятник природы известен далеко за пределами Шклова, и, несомненно, вызывает у шкловчан самые трепетные чувства» – льстиво пишет шкловская районная газета.

Благоговение шкловчан перед «памятником природы», конечно, преувеличено. Местные как никто знают подноготную этого трепета – ностальгия Лукашенко по беззаботному детству так и взывает создать религиозный культ из каждой мелочи, что окружала его на малой родине.

И уже вроде как не нужно обращать внимание на тот факт, что качество воды в подземных источниках на Могилевщине очень сомнительное – о чем mogilev.media недавно публиковали большой материал. Или на то, что подобное украшение остановки, как бы наивно это ни выглядело, не что иное, как вклад в формирование культа личности Лукашенко.

 Фото: “Трыбуна працы”

Вышел указ об автолавках – что теперь?

Предпринята очередная попытка реанимировать Белкоопсоюз. Могилевская область получит 46 автолавок.

В качестве введения, проговорим несколько ключевых вещей. Белкоопсоюз – это громадная торговая организация, которая досталась нам в наследство от системы торговли времен СССР. Именно этой сети принадлежит львиная доля магазинов на селе и в районных центрах. Чаще всего это “Родны кут”.

Как и любая громоздкая государственная организация, Белкоопсоюз работает в убыток и его постоянно сотрясают коррупционные скандалы. Дело в том, что воровать на этом предприятии ужасно легко. А сделать его прибыльным, не меняя систему управления и вообще форму собственности – нереально.

Новый указ – старые фокусы

5 августа Лукашенко подписал указ “О поддержке организаций потребительской кооперации”, который начинается словами «в целях создания условий для повышения качества торгового обслуживания населения, проживающего на территории сельской местности, и компенсации объективно высоких затрат на осуществление такой деятельности организациям потребительской кооперации, а также финансового оздоровления данных организаций”.

За качественное обслуживание жителей сельской местности и финансовое оздоровление организаций потребкооперации белорусские власти борются уже тридцать лет. Однако оздоровления не наступает, а Белкоопсоюз стабильно дряхлеет вместе с теми, кто его поддерживает.

Попытки оказались пыткой

Всего в Беларуси появится 240 новых автолавок, сорок шесть из которых достанется Могилевской области.

Белкоопсоюз уже предпринимал ряд попыток идти в ногу со временем:

  •       копировался внешний и внутренний антураж сетевых магазинов;
  •       оптимизировалась численность сотрудников за счет присоединения убыточных райпо к менее убыточным;
  •       в торговых точках устанавливливалось кассовое оборудование класса “Супермаг”;

Затраты не окупились и прибыль не выросла. Однако слепая вера чиновников в советскую торговлю снова и снова толкает их на новые бесполезные траты бюджетных средств.

Автолавки, кинопередвижки и избы-читальни

О торговле на селе – отдельный разговор. И мы его еще будем вести – следите за новыми материалами, посвященными Белкоопсоюзу. 

А пока что, очень простой вопрос. О каком качестве обслуживания сельчан может идти речь, если в отдаленных населенных пунктах не работает сотовая связь, а следовательно не могут стабильно функционировать кассовые аппараты с СКНО и терминалы, которыми пользуются водители автолавок? Или – если учесть, что в отдельных магазинах даже простого, проводного телефона нет, не говоря уже о сотовой связи?

Но главное здесь, все же, не это. Можно сколь угодно долго вливать в Белкоопсоюз технику и технологии, но результат будет один и тот же. Потому что на этом предприятии, как мы уже отмечали, ужасно легко воровать.

Что теперь?

Прогнозируем, что не поменяется ровным счетом ничего. 46 новых автолавок – это просто очередной информационный повод заявить о каком-то улучшении чего-то и где-то. Хотя скорее всего и эта крупная закупка – всего лишь латание дыр в состарившемся автопарке. А в реальности это никак не повлияет ни на цены в самих этих автолавках, ни на экономическую целесообразность всего предприятия.

Фото: “СБ”

Пару грыбнікоў пад Бабруйскам шукалі да позняй ночы

У жанчыны быў уключаны тэлефон, але знайсці іх змаглі толькі калі сям’я грыбнікоў натыкнулася на квартальны слупок у лесе.

Пажылыя муж і жонка адправіліся па грыбы яшчэ днём 6 жніўня. Калі пад вечар яны так і не вярнуліся дадому, трывогу забіў іх дарослы сын. Каля 21:00 ён выклікаў супрацоўнікаў МНС. Пошукі працягваліся да глыбокай ночы. Нягледзячы на тое, што ў грыбнікоў былі з сабой уключаны тэлефон, і добра працавала мабільная сувязь, ратавальнікі на трох адзінках тэхнікі доўга не маглі вызначыць месцазнаходжанне пары. Сітуацыю выратавала тое, што грыбнікі выйшлі на квартальны слупок у лесе, пасля чаго знайсці іх у начным лесе стала справай тэхнікі.

грибники заблудились

Фота: МНС

Быховский консервно-овощесушильный завод перестал существовать

«Крепкие хозяйственники» довели до ручки еще один завод Могилевской области и продали предприятие частнику.

Из флагманов – в банкроты

30 июля завершилось ликвидационное производство Быховского консервно-овощесушильного завода. Оно длилось девятнадцать месяцев и «за этот период частично погашены требования кредиторов денежными средствами, полученными от продажи имущества и взыскания дебиторской задолженности».

Суд решил, что:

  •       требования кредиторов, не удовлетворенные по причине недостаточности имущества должника, признаются погашенными;
  •       погашенными признаются также непризнанные и непредъявленные требования кредиторов, если кредиторы не обращались в экономический суд;

Короче, кредиторы больше не имеют претензий к банкроту – открытому акционерному обществу и позволяют ему уйти в небытие, а плодоовощные консервы продолжает выпускать ООО «Быховский консервный завод» – частное предприятие, принадлежащее российской компании «Экспресс-Кубань».

История кризиса

Завод оказался в частном владении только после многолетних мытарств, когда его пытались «спасти» несколько директоров и антикризисных управляющих, которые своими безграмотными, а порой и откровенно вредительскими действиями, только усугубили кризис.

Сергей Сидорский на открытии нового цеха
Сергей Сидорский на открытии нового цеха Быховского консервно-овощесушильного завода.

Вот наиболее примечательные факты из истории завода:

  1.   В 2006 году указом Лукашенко ОАО определено базовым предприятием по производству плодоовощной консервной продукции в Могилевской области.
  2.   В 2009 году было объявлено об окончании масштабной реконструкции завода и участие в открытии нового цеха принял премьер-министр Беларуси Сергей Сидорский.
  3.   В 2012 году предприятие посетил Александр Лукашенко, который уже тогда говорил об успешном преодолении западных санкций.
  4.   В 2016 году антикризисный управляющий Александр Морозов заявил о заключении договора на поставку березового сока в Китай и начало поставок томатов в Австралию.
  5.   В 2021 году власти продлили процедуру санации завода, признанного банкротом.
  6.   В 2022 году приговорен к 7,5 годам заключения в ИТК усиленного режима антикризисный управляющий завода Александр Морозов.

Печальная история завода – яркая иллюстрация экономических «чудес» Беларуси и памятник некомпетентности плеяды «крепких хозяйственников», которые, если что и умеют, так только воровать.

Фото из открытых источников.

Жанчыне з Чавускага раёна, якая лічылася памерлай 20 гадоў, вярнулі права на жыццё

Абставіны жыцця загадкавай жыхаркі Чавускага раёна расследавала раённая пракуратура – піша газета “Іскра” – і нарэшце ў гэтай гісторыі пастаўлена кропка. Як высветлілася, яна нарадзілася ў горадзе Бяроза Брэсцкай вобласці і яшчэ ў сярэдзіне 1990-х двойчы адсядзела ў турме за забойства і крадзёж. Падчас зняволення яна так і не атрымала пашпарт грамадзянкі Беларусі, а пасля вызвалення не змагла заставацца ў сябе дома, а пасялілася пад Чавусамі. У выніку жанчына ўсе гэтыя гады пражывала з пашпартам СССР.

Лёс жанчыны, якую завуць Галіна, падрабязна асвятляўся беларускімі СМІ. Галіна сцвярджае, што за прызнаннем яе памерлай стаіць сястра – нібыта тая выгнала яе з дому і адмовіла ёй пражываць разам з сынам, бацькоўскіх правоў у дачыненні да якога яна пазбаўленая. Таксама, менавіта сястра, на думку жанчыны, была зацікаўленая ў тым, каб прызнаць яе памерлай. Гэта давала ёй магчымасць авалодаць сумеснай спадчынай бацькоў.

У 2004 годзе Галіна была афіцыйна абвешчана памерлай, пра што быў складзены запіс акту аб смерці ў Бярозаўскім ЗАГСе. Цяпер жа, як заявілі ў Чавускай пракуратуры, рашэнне аб прызнанні яе памерлай адмененае. Жанчына зможа атрымаць новы пашпарт, уладкавацца на працу і атрымліваць пенсію.

Фота: газета “Іскра”

Правоохранители задержали в Дрибине «террориста с боеприпасами»

Силовики задержали жителя Дрибина за комментарий и попутно изъяли у него две пули и порох. Теперь бравые милиционеры записывают в свой актив очередную победу над терроризмом.

Знаменитый маразм Лукашенко «принесли заточки, ножи и прочую взрывчатку» живет и побеждает. По крайней мере, в среде беларусских «слабовиков», которые чуть ли не каждый день предотвращают по террористическому акту.

Новая «победа» над экстремизмом одержана в Дрибине. Основанием для громкого заявления стало то, что:

  • мужчину задержали за комментарий в соцсетях;
  • у него нашли две пули и порох; 
  • изъятое квалифицировано, как «боеприпасы»;
  • мужчина работает не в Беларуси.

На покаянном видео «террорист» признался в том, что занимался «черным копательством» – так и нашел свой «арсенал».

Две пули, горстка пороха и нежелание работать в Беларуси, конечно же, представляют серьезную угрозу для национальной безопасности и если бы не бдительность дрибинских «контртеррористов», беда была бы неминуемой.

По данным Медиазоны, задержанного в Дрибине мужчину зовут Александр Шиков.

Фото носит иллюстративный характер.

Адна прапагандыстка і тры суддзі – вось хто з Магілёўшчыны трапіў пад новыя санкцыі ЕС

Сёння Рада Еўрапейскага Саюза абвясціла пра новы пакет персанальных санкцый супраць беларускіх чыноўнікаў “за іх ролю ў існуючых унутраных рэпрэсіях і парушэннях правоў чалавека ў Беларусі”. Усяго пад санкцыі трапілі 28 чалавек. Чатыры з іх прадстаўляюць Магілёўшчыну, альбо паходзяць з нашага рэгіёна.

Самай высокапастаўленай ураджэнкай Магілёва ў спісе з’яўляецца генеральны дырэктар БелТА Ірына Акуловіч. Яна пачынала працаваць у рэгіянальнай журналістыцы, а на пасаду кіраўніка самай буйной дзяржаўнай інфармацыйнай агенцыі краіны была пераведзеная з Магілёўскага абласнога тэлебачання, дзе таксама займала пасаду дырэктара.

Акулович под санкциями

Таксама ў санкцыйны спіс трапілі тры суддзі з Магілёўшчыны. Гэта суддзі Магілёўскага абласнога суда Ігар Шведаў і Ігар Зямцоў, а таксама суддзя суда Бабруйскага раёна і г. Бабруйска Антон Дудаль.

“Сённяшні спіс уключае розных прадстаўнікоў судовай сістэмы, а менавіта пракурораў і шматлікіх суддзяў, якія выносілі палітычна матываваныя рашэнні, у тым ліку ў дачыненні да грамадзянаў, якія выступалі супраць сфальсіфікаваных прэзідэнцкіх выбараў у 2020 г., ці проста выказвалі ўласнае меркаванне супраць рэжыма Лукашэнкі.  – гаворыцца ў заяве Рады ЕС – Нарэшце, у спіс уключана таксама група доўгатэрміновых прыхільнікаў Лукашэнкі, якія атрымоўвалі выгоды ад рэжыма.”

Агулам абмежавальныя меры ЕС у дачыненні Беларусі прымяняюцца цяпер да 261 асобы і 37 юрыдычных асоб.

Фота: consilium.europa.eu

У Горках перасталі абвяшчаць прыпынкі – жыхары скардзяцца, але праблему рашыць няма каму

У гэтым годзе ў Горках на ўсіх аўтобусных маршрутах адключылі галасавое абвяшчэнне прыпынкаў, і да гэтага часу яно не працуе. Пра гэта распавёў дырэктар аўтапарка Мван Вабішчэвіч і патлумачыў, што гэтае адключэнне было звязана са зменай гарадскіх маршрутаў і назваў прыпынкаў.

У адказ на скаргі жыхароў, якія заўважаюць, што праблема становіцца асабліва актуальнай у часы прыёмнай кампаніі ў Горацкую сельгасакадэмію і ў першыя дні новага навучальнага года, дырэктар аўтапарка развёў рукамі. Зараз у штаце няма спецыяліста, які змог бы начытаць і ўсталяваць на кожную машыну новы тэкст. Заказваць падобную працу ў Магілёве для прадпрыемства занадта затратна, бо прыйдзецца адвозіць у абласны цэнтр усе гарадскія аўтобусы.

Вырашыць сітуацыю Іван Вабішчэвіч паабяцаў да 1 верасня.

Фота: “Горацкі Веснік”