14 ліпеня ў гісторыі. Штурм Іерусаліма. Узяцце Бастыліі. Бітва пад Галоўчынам. Дэманстрацыя дынаміту, “Кацюш”. Нарадзіўся гісторык Г. Штыхаў.

1099 год. На досвітку ўдзельнікі першага крыжовага паходу пачалі штурм Іерусаліма.

Войска крыжакоў пад кіраўніцтвам французскага герцага Готфрыда Булёнскага складалася з 1200-1300 рыцараў і 12 000 пяхоты.

Крыжакі спрабавалі прысунуць да сцен Іерусаліма аблогавыя вежы, аднак ім замінаў глыбокі роў. Штурм працягваўся ўвесь дзень, але горад трымаўся. Калі настала ноч, абодва бакі працягвалі не спаць – мусульмане баяліся, што рушыць услед новая атака, а хрысціяне асцерагаліся, што абложаным атрымаецца нейкім чынам падпаліць аблогавыя прылады. Раніцай 15 ліпеня, калі роў быў засыпаны, крыжакі змаглі нарэшце бесперашкодна наблізіць вежы да крэпасных сцен.

Яны перакінулі на сцены драўляныя масткі і накіраваліся ў горад. Убачыўшы, што горад паў, эмір гарнізона вежы Давіда здаўся і адкрыў вароты горада. Пасля таго, як пераможцы ўварваліся ў горад, пачалася разня. Крыжакі разілі мячом усіх запар – мусульман, яўрэяў, і нават тых нямногіх хрысціян, што жылі ў горадзе.

Пасля падзення Іерусаліма кіраўніком новаўтворанага Іерусалімскага Каралеўства стаў Готфрыд Булёнскі. Ён не пажадаў называцца каралём у горадзе, дзе Хрыстос быў увянчаны цярновым вянком, і прыняў тытул Абаронцы Труны Гасподняй. 

Пасля гэтай перамогі воіны Хрыстовыя палічылі свой абавязак выкананым, і большасць з іх з багатай здабычай вярнулася на радзіму.

1708 год. Бітва пад Галоўчынам.

Пад час Вялікай Паўночнай вайны (1700-1721), каля мястэчка Галоўчын (зараз – Бялыніцкі раён) адбыўся бой паміж расійскімі і шведскімі войскамі, які скончыўся ўпэўненай перамогай апошніх. 

Галоўчын быў зруйнаваны.

1789 год. Узяцце Бастыліі.

Бастылія – крэпасць і дзяржаўная турма ў прадмесці Сэнт-Антуан у Парыжы, пабудаваная ў 1382 годзе.

За 400 гадоў сярод вязняў Бастыліі было нямала знакамітых асоб Францыі. Для многіх пакаленняў французаў крэпасць была сімвалам усеўладдзя і дэспатызму каралёў.

Прычынай аблогі Бастыліі сталі чуткі аб рашэнні караля Людовіка XVI разагнаць утвораны 9 ліпеня 1789 года Устаноўчы сход і аб зняцці з пасады дзяржаўнага кантралёра фінансаў рэфарматара Жака Нэкера.

Абураныя парыжане выйшлі на вуліцы. Перш за ўсё паўстанцы захапілі арсенал Дома Інвалідаў – 25 000 стрэльбаў і 5 гармат. Узброіўшыся, натоўп рушыў да Бастыліі. Гарнізон Бастыліі налічваў 110 салдат. Са сцен прагучалі першыя стрэлы, але яны толькі распалілі гараджан. Некалькі герояў перабраліся праз равы, рассеклі ланцугі пад’ёмнага маста, і парыжане ўварваліся ў крэпасць. Штурм крэпасці доўжыўся каля 4 гадзін. У хуткаплынных сутычках паўстанцы страцілі каля 100 чалавек.

Ніхто з паўстанцаў не думаў пра штурм Бастыліі як пра сімвалічную падзею. Традыцыйна лічыцца, што штурм быў зроблены з мэтай вызвалення палітвязняў Бастыліі. Але такіх там не было. Сярод 7 вязняў былі чацвёра фальшываманетчыкаў, двое псіхічна хворых і адзін забойца.

1867 год. Шведскі хімік і прадпрымальнік Альфрэд Нобель упершыню прадэманстраваў дынаміт.

Дынаміт – пастападобнае выбуховае рэчыва, прыгатаванае з кізельгура, прасякнутага трынітратам гліцэрына.

Наіўны вынаходнік паверыў у тое, што дынаміт прынясе мір усім народам планеты: “Хто ж будзе ваяваць, калі адным снарадам можна забіць цэлы ўзвод?”

1911 год. У в. Стары Дзедзін (зараз – Клімавіцкі раён) нарадзіўся Павел Пруднікаў (1911-2000).

Беларускі пісьменнік. Заслужаны работнік культуры.

Стрыечны брат паэта Алеся Пруднікава.

Працаваў карэспандэнтам шматлікіх газет, на будаўніцтве шаўковай фабрыкі ў Магілёве, ў БелТА. Рэпрэсаваны ў 1937 годзе.

Аўтар зборнікаў вершаў, успамінаў аб беларускіх літаратарах, пачынаючы са Зм. Жылуновіча (Цішкі Гартнага) і канчаючы Іванам Мележам, твораў на тэму сталінскіх рэпрэсій

У Клімавіцкім і Браслаўскім краязнаўчых музеях працуюць экспазіцыі, прысвечаныя пісьменніку.

1913 год. У Вільні заснавана Беларускае выдавецкае таварыства ў мэтах духоўнага адраджэння беларускага народа.

Створана на базе выдавецтва «Нашай Нівы» Б. Даніловічам, І. Луцкевічам, К. Шпакоўскім, пад ідэйным уплывам Беларускай сацыялістычнай грамады.

Існавала ў 1913-1915 і 1919-1930 гадах, выдавала і распаўсюджвала творы беларускай літаратуры, у т.л. Я. Коласа, М. Гарэцкага, Ядвігіна Ш., К. Буйло, Я. Лёсіка, «Беларускія календары».

У 1913-1914 сакратаром выдавецтва працаваў Янка Купала. Спыніла дзейнасць у пачатку 1930-х гадоў пасля забароны ўрадам Польшчы легальных форм вызваленчага руху.

1920 год. Нарадзіўся Алесь Астапенка (1920-1970).

Беларускі паэт, перакладчык. Меў псеўданім Мсьціслаўцы (разам з А. Куляшовым і Ю. Таўбіным).

Працаваў у рэдакцыі газеты «Звязда», рэдактарам і дыктарам беларускай рэдакцыі Усесаюзнага радыёкамітэта, загадваў аддзелам літаратуры і мастацтва газеты «Чырвоная змена», аддзелам піянерскага жыцця часопіса «Бярозка».

Аўтар 4-х зборнікаў паэзіі. Паасобныя вершы пакладзены на музыку. Перакладаў на беларускую мову творы рускіх, украінскіх, літоўскіх, латышскіх, нямецкіх паэтаў, грузінскія казкі.

Сябрукі-Мсьціслаўцы: А. Астапенка, Ю. Таўбін, А. Куляшоў

1927 год. Нарадзіўся Георгій Штыхаў (1927-2018).

Беларускі археолаг, гісторык-медыявіст. 

Доктар гістарычных навук, прафесар, галоўны навуковы супрацоўнік аддзела археалогіі сярэднявечнага перыяду Інстытута гісторыі НАН Беларусі, Лаурэат Дзяржаўнай прэміі.

Даследчык старажытных гарадоў Полацкай зямлі, вытокаў беларускай народнасці. Падрыхтаваў 2 дактароў і 19 кандыдатаў навук.

Аўтар амаль 500 прац. Узначальваў Беларускую асацыяцыю ахвяр палітычных рэпрэсій.

1941 год. На беразе Дняпра пад Оршай савецкае войска ўпершыню ўжыла ракетную ўстаноўку “Кацюша”.

У выніку магутнага агнявога ўдару адначасова 112 рэактыўнымі снарадамі былі знішчаны варожыя эшалоны, боепрыпасы і пераправа цераз раку Аршыцу. Так, пераправа суперніка была сарваная і развіць поспех на гэтым кірунку яму не ўдалося. Першы вопыт прымянення новай ракетнай зброі паказаў яе высокую баявую эфектыўнасць, што і стала адной з прычын найхутчэйшага яе ўводу ў строй і аснашчэння ёй Сухапутных войскаў Чырвонай Арміі. 

Фашысты гэтую страшную прыладу з жаночым імем з-за гуку снарада, які вые, называлі сталінскім арганам.

А тым часам пачалася нямецкая акупацыя Мсціслаўскага раёна.

1968 год. Памёр Канстанцін Паустоўскі (1892-1968).

Рускі пісьменнік, які значную частку жыцця пражыў ва Украіне.

Абаронца дысідэнтаў. Яго творы ўвайшлі ў праграму савецкіх, беларускіх школ па літаратуры.

Чатыры разы намінаваўся на Нобелеўскую прэмію па літаратуры.

У 1915 годзе служыў на Беларусі. Іграў ў більярд з Радзівіламі ў Нясвіжы. У «Аповесці пра жыццё» шмат раздзелаў прысвяціў  Беларусі: «Карчма на Брагінцы», «Мястэчка Кобрын», «У балотных лясах», «Гнілая зіма» і іншыя.

Яго творы на беларускую мову пераклалі Я. Брыль, А. Кучар, А. Марціновіч і іншыя. Блізкі сябар ураджэнца Магілёва пісьменніка Рувіма Фраермана.

1992 год. Памёр Аляксей Карпюк (1920-1992).

Беларускі пісьменнік, грамадскі дзеяч Гродненскай вобласці. Заслужаны работнік культуры, Лаўрэат Літаратурнай прэміі.

Удзельнік вайны: падпольшчык, вязень канцлагера Штутгоф (з яго уцёк), камандзір партызанскага атрада імя К. Каліноўскага.

Працаваў на кіраўнічых пасадаў ва ўстановах адукацыі, культуры, турызму, у газетах. Актывіст БНФ, адзін з заснавальнікаў ЗБС «Бацькаўшчына».

За сувязь з дысідэнтамі пераследваўся КДБ, быў зволены з працы (аднавілі па загаду П. Машэрава). У яго абарону пісаў В. Быкаў. Iмя А. Карпюка носiць адна з вулiц Гродна, усталявана Мемарыяльная шыльда па вуліцы Э. Ажэшкі ў Гродне.

1994 год. У ЗША памёр Пётр Конюх (1910-1994).

Беларускі сусветна вядомы оперны спявак, бас, “беларускі Шаляпін”.

Падчас Другой сусветнай вайны ваяваў польскім корпусе генерала Андэрса на поўначы Афрыцы і на поўдні Еўропы. Удзельнік бітвы пры Монтэ-Касіна.

Скончыў Рымскую акадэмію мастацтваў. Спяваў у операх усяго свету на беларускай, італьянскай, польскай, французскай, англійскай, нямецкай, рускай і ўкраінскай мовах.

Жыў у ЗША, выконваў беларускія песні, дапамагаў ставіць голас беларускаму спеваку Данчыку. 27 гадоў працаваў у хоры данскіх казакоў С. Жарава, запісваў беларускія песні на пласцінкі, у тым ліку і «Магутны Божа». У 1975 годзе прыязджаў у Беларусь.

Дзень у гісторыі. 8 сакавіка. Жаночы дзень. Рабаванне Кіева. Першая лётчыца. Нарадзіліся палітыкі А. Чарвякоў, А. Саннікаў, “беларускі Шаляпін” П. Конюх, паэт С. Адамовіч. Памёр дзеяч БНР П. Крачэўскі.

Міжнародны жаночы дзень – свята, якое адзначаюць у шэрагу краін як «жаночы дзень». 

Сэнс, закладзены ў гэтае вызначэнне, вар’іруецца ад дня барацьбы жанчын за грамадзянскія і сацыяльныя правы да дня шанавання жанчын, што некаторымі ўспрымаецца як праява сексізму.

У 1910 годзе ў Капенгагене адбылася 2-я Міжнародная канферэнцыя працоўных жанчын. Лідэр жаночай групы сацыял-дэмакратычнай партыі Германіі Клара Цэткін прапанавала, каб Жаночы дзень адзначаўся штогод у кожнай краіне ў адзін і той жа дзень. Мэтай гэтага свята Цэткін назвала барацьбу жанчын за свае правы. Гэтая прапанова атрымала аднадушную падтрымку канферэнцыі з удзелам больш за 100 жанчын з 17 краін.

Міжнародны жаночы дзень упершыню адзначаўся 19 сакавіка 1911 года ў Аўстрыі, Германіі, Даніі і Швейцарыі. 8 сакавіка 1914 года камуністкі, суфражысткі і эмансіпе Еўропы правялі мітынгі ў знак салідарнасці са сваімі сёстрамі.

У ходзе вайны, расійскія жанчыны, работніцы ткацкіх фабрык сталі адзначаць дзень жанчын 23 лютага па юліянскім календары, аднак па грыгарыянскім календары гэта было 8 сакавіка.

У СССР Дзень жанчын стаў афіцыйным святам, але быў рабочым днём. Толькі з 1965 года гэтае свята стала не працоўным.

У 1975 годзе падчас Міжнароднага года жанчын ААН зацвердзіла дзень 8 сакавіка ў якасці Міжнароднага. 

1169 год. Кіеў узяты войскам уладзімірскага князя Андрэя Багалюбскага “на шчыт” і ўпершыню падвергнуты рабаванню ва ўнутрыусобных войнах.

Летапісы павядамляюць, што за тры дні былі “разрабаваны ўвесь горад, Падол і Гара, і манастыры, і Сафія, і Дзесяцінная Багародзіца, і не было памілавання нікому і ніадкуль. Жонкі адведзены былі ў палон. Цэрквы агалілі ад абразоў, кніг, рыз, і званы вынеслі. Усімі смольнянамі, і суздальцамі, і чарнігаўцамі, і Вольгавай дружынаю ўсе святыні ўзяты былі. Запалены быў манастыр Пячэрскай Святой Багародзіцы, але Бог малітвамі Святой Багародзіцы збярог ад такой страты. І было ў Кіеве ўсім людзям стогн, і туга, і скруха няўцешная, і слёзы няспынныя”.

Узяцце Кіева ўспрымалася сучаснікамі як нешта беспрэцэдэнтнае: “яго не было ніколі”, пісаў суздальскі летапісец. 

З гэтага моманту Кіеўская Русь няўхільна рухалася да поўнага заняпаду. 

1882 год. Нарадзіўся Аляксандр Чарвякоў (Чарвяк).

Дзяржаўны дзеяч БССР, партыйны дзеяч РКП(б) і КП(б)Б.  Старшыня Беларускага нацыянальнага камісарыята, падпісант “Маніхвэста аб абвяшчэнні ССРБ” 1 студзеня 1919 года, член Часовага рабоча-сялянскага савецкага ўрада Беларусі. Камісар асветы ССРБ, намеснік наркама асветы Літоўска-Беларускай ССР, член ЦВК Літоўска-Беларускай ССР.

Падпісант Дэкларацыі аб абвяшчэнні незалежнасці Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусі 31 ліпеня 1920 года. Першы Старшыня ЦВК БССР (1920-1937), СНК БССР (1920-1924), Прэзідыума ЦВК СССР ад БССР (1922-1937), 1-ы Народны камісар замежных спраў БССР (1920-1923).

Скончыў Віленскі настаўніцкі інстытут. Служыў у царскай арміі, прапаршчык. Прымаў актыўны ўдзел у ліпеньскіх падзеях у Петраградзе 1917 года, пазнаёміўся з І. Сталіным.

Адзін з арганізатараў і кіраўнікоў Беларускай сацыял-дэмакратычнай рабочай партыі, удзельнік Кастрычніцкай рэвалюцыі ў Петраградзе,  Першага Усебеларускага з’езда ў Мінску (1917).

Вялікую ўвагу аддаваў умацаванню і развіццю беларускай савецкай дзяржаўнасці, нацыянальнай культуры, асветы, ліквідацыі непісьменнасці, прыхільнік беларусізацыі. Аўтар прац па гісторыі барацьбы беларускага народа за савецкую ўладу, эканамічным і культурным становішчы беларускай рэспублікі.

У канцы 1920 – пачатку 1930-х гадоў стаў абвінавачвацца ў падтрымцы поглядаў М. Бухарына.

Асабліва жорстка яго крытыкавалі на XVI з’ездзе КП(б)Б, ад яго патрабавалі тлумачэнняў, чаму ў часе праверкі партыйных дакументаў не выкрыў ні аднаго «ворага народа», абвінавачвалі ў тым, што ён з’яўляецца ідэйным натхняльнікам і кіраўніком нацыянал-апартуністычнай плыні ў партыі. 

16 чэрвеня 1937 года ў перапынку з’езда застрэліўся ў сваім службовым кабінеце.

1910 год. Нарадзіўся  Пётр Конюх.

Беларускі сусветна вядомы оперны спявак, бас, “беларускі Шаляпін”. 

Падчас Другой сусветнай вайны ваяваў польскім корпусе генерала Андэрса на поўначы Афрыцы і на поўдні Еўропы. Удзельнік бітвы пры Монтэ-Касіна. 

Скончыў Рымскую акадэмію мастацтваў. Спяваў у операх усяго свету на беларускай, італьянскай, польскай, французскай, англійскай, нямецкай, рускай і ўкраінскай мовах. Жыў у ЗША, выконваў беларускія песні, дапамагаў ставіць голас беларускаму спеваку Данчыку. 

27 гадоў працаваў у хоры данскіх казакоў С. Жарава, запісваў беларускія песні на пласцінкі, у тым ліку і «Магутны Божа». У 1975 г. прыязджаў у Беларусь.

Памёр у ЗША 14 ліпеня 1994 года.

1910 год. Францужанка Эліз дэ Лараш стала першай жанчынай-пілотам.

Здзейсніла экзаменацыйны палёт і стала 36 пілотам у Францыі і першай жанчынай-пілотам.

Лараш раз’язджала з “лятаючым цыркам” па Еўропе. У чэрвені 1919 гады паставіла два “жаночых” сусветных рэкорды – на вышыню і далёкасць палёту.

18 ліпеня 1919 года дэ Лараш загінула ў авіякатастрофе на аэрадроме Кротуа. Яна ляцела пасажыркай.

Помнік лётчыцы ўстаноўлены ў аэрапорце Ле Буржэ.

1917 год. Нарадзіўся Сяргей Селіханаў.

Беларускі скульптар, класік партрэтнага жанру ў беларускай скульптуры. Народны мастак. Лаўрэат Ленінскай прэміі за стварэнне цэнтральнай скульптурнай групы мемарыяльнага комплексу «Хатынь».

Прадстаўнік старэйшага пакалення беларускіх савецкіх скульптараў, адзін з найбольш вядомых скульптараў эпохі росквіту сацыялістычнага рэалізму ў мастацтве.

Найбольш вядомыя яго помнікі – К. Заслонаву ў Оршы, М. Казею ў Мінску, «Няскораны чалавек» у Хатыні.

Аўтар партрэтаў І. Мележа, А.Якімовіча, Г. Цытовіча і іншых.

У яго гонар у Віцебску, Мінску ўстаноўлены мемарыяльныя дошкі.

Памёр 28 верасня 1976 года.

1928 год. Памёр Пётр Крачэўскі (1879-1928).

Беларускі палітычны і грамадска-культурны дзеяч, трэці старшыня Рады БНР.

Удзельнік Усебеларускага з’езда. Арганізатар Усебеларускай канферэнцыі 1921 года  ў Празе, якая асудзіла Рыжскі мірны дагавор і пацвердзіла ідэалы незалежнасці Беларусі, дамогся ад урада Чэхаславакіі стыпендый для беларускіх студэнтаў.

Адзін са стваральнікаў Беларускага загранічнага архіва ў Празе, выдавец альманаха «Замежная Беларусь».

Аўтар вершаванай драмы «Рагнеда», вершаў, гістарычных і літаратурных эсэ, перакладаў з рускай, чэшскай і ўкраінскай моў.

Пахаваны на Ольшанскіх могілках у Празе.

Дзеячы БНР, 1918 год. Злева направа, сядзяць: А. Бурбіс, Я. Серада, Я. Варонка, В. Захарка; стаяць: А. Смоліч, П. Крачэўскі, К. Езавітаў, А. Аўсянік, Л. Заяц

1931 год. Нарадзіўся Сямён Падокшын.

Беларускі філосаф і гісторык-медыявіст, даследчык культуры Адраджэння і Рэфармацыі, культуролаг. Доктар філасофскіх, кандыдат гістарычных навук.

Працаваў у Інстытуце філасофіі і права АН БССР.

Аўтар прац «Рэфармацыя і грамадская думка Беларусі і Літвы (2-я палова XVI – пачатак XVII ст.», «Скарына і Будны: Нарыс філасофскіх поглядаў», «Францыск Скарына», «Філасофская думка эпохі Адраджэння ў Беларусі: Ад Францыска Скарыны да Сімяона Полацкага», «Унія. Дзяржаўнасць. Культура: Філасофска-гістарычны аналіз», «Беларуская думка ў кантэксце гісторыі і культуры» і іншых.

Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР.

Памёр 21 снежня 2004 года.

1941 год. Нарадзілася Жанна Дапкюнас.

Беларускі літаратуразнавец і арганізатар музейнай справы. Унучатая пляменніца Янкі Купалы.

Скончыла БДУ. Працавала намеснікам дырэктара, дырэктарам у Літаратурным музеі Янкі Купалы. Заснавальнік і нязменны намеснік старшыні Міжнароднага фонду Янкі Купалы.

Ініцыятар і арганізатар стварэння ландшафтнага заказніка «Купалаўскі», філіялаў Літаратурнага музея Янкі Купалы ў Акопах (Лагойскі раён) і Яхімоўшчыне (Маладзечанскі раён, 2001).

Кіравала творчай групай па стварэнні галоўнай экспазіцыі музея, экспазіцый у філіялах музея ў Вязынцы і Ляўках, музея-кватэры Янкі Купалы ў Пячышчах (Татарстан), гісторыка-літаратурнага музея «Над ракою Арэсай» у Любанскім раёне.

Аўтар шматлікіх артыкулаў пра жыццёвы шлях і творчасць Янкі Купалы, навукова-папулярнага кінафільма «Янка Купала», радыёперадач, складальнік зборніка Я. Купалы «Публіцыстыка», 3-га тома збору твораў Купалы ў трох тамах, укладальнік кніг, буклетаў і альбомаў, якія прысвечаны Купале.

1952 год. Нарадзіўся Аляксандр Козак.

Беларускі акцёр, тэатральны дзеяч, Заслужаны дзеяч мастацтваў, дырэктар і мастацкі кіраўнік Брэсцкага акадэмічнага тэатра драмы, дырэктар Міжнароднага тэатральнага фестывалю «Белая Вежа» (Брэст).

Скончыў Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут. Усё сваё жыцце прысвяціў служэнню ў Брэсцкім  тэатры драмы імя Ленінскага камсамола Беларусі.

Найбольш значныя яго ролі ў пастаноўках «Брэсцкая крэпасць» К. Губарэвіча, «Пакажыце пропуск» Я. Шабана, «І змоўклі птушкі» І. Шамякіна, «Апраўданне крыві» паводле І. Чыгрынава і іншыя.

1954 год. Нарадзіўся Андрэй Саннікаў.

Беларускі палітычны і грамадскі дзеяч. Унук рэжысёра К. Саннікава. Мае ранг Надзвычайнага і Паўнамоцнага Пасла, каардынатар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь», кандыдат у прэзідэнты Рэспублікі Беларусь на выбарах у 2010 годзе, палітвязень Беларусі, вязень сумлення.

Скончыў Дыпламатычную акадэмію Міністэрства замежных спраў СССР у Маскве.

Працаваў у Нью-Ёрку ў сакратарыяце ААН, саветнікам прадстаўніцтва Беларусі ў Швейцарыі, намеснікам міністра замежных спраў Беларусі.

У 1996 годзе, напярэдадні рэфэрэндуму падаў у адстаўку ў знак пратэсту. Выступіў ініцыятарам стварэння «Хартыі-97». Разам з Г.Карпенкам стварыў Каардынацыйныю Раду дэмакратычных сілаў Беларусі. Адзін з ініцыятараў грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» (2008), арганізатар шматлікіх маршаў пратэсту, акцый супраць фальсіфікацыі выбараў у 2001, 2004, 2006, 2008 гадах.

У 2010 годзе быў зарэгістраваны ў якасці кандыдата ў Прэзідэнты Беларусі. Затрыманы падчас мітынгу супраць афіцыйных вынікаў прэзідэнцкіх выбараў 19 снежня 2010 года ў Мінску, жорстка збіты і змешчаны пад варту ў СІЗА КДБ. Жонка палітыка, Ірына Халіп, таксама была арыштаваная, а трохгадовага сына Даніка ўлады спрабавалі выкрасці з дзіцячага садку і адправіць у дзіцячы дом.

11 студзеня 2011 года Amnesty International прызнала Саннікава вязнем сумлення.

14 мая 2011 года судом асуджаны  да 5 гадоў пазбаўлення волі. Пакаранне адбываў ў калоніях Наваполацка, Бабруйска, Віцебска. У 2012 годзе памілаваны А. Лукашэнкам, атрымаў палітычны прытулак у Вялікабрытаніі.

1962 год. Нарадзіўся Славамір Адамовіч.

Беларускі паэт, грамадскі дзеяч. Адзін з заснавальнікаў Таварыства маладых літаратараў «Тутэйшыя», лідар арганізацыі «Правы рэванш», сябра «Таварыства вольных літаратараў», актывіст Руху салідарнасці «Разам».

Скончыў БДУ. Працаваў у «Настаўніцкай газеце». Атрымаў літаратурную прэмію «Гліняны вялес» за зборнік вершаў «Каханне пад акупацыяй».

За верш «Убей президента!» быў арыштаваны 6 красавіка 1996 года. У турме КДБ трымаў сухую галадоўку. Праз 10 месяцаў выпушчаны пад падпіску пра нявыезд.

У жніўні 1997 на адным з апазіцыйных мітынгаў публічна зашыў сабе рот у знак пратэсту супраць ціску ўладаў на незалежныя СМІ і незалежных журналістаў.

У 2000 годзе жыў ў Нью-Ёрку, потым у Нарвегіі, Беларусі.

2004 год. У Парыжы памёр Міхась Наўмовіч (1922–2004).

Дзеяч беларускай эміграцыі, старшыня Беларускага Згуртавання ў Францыі «Хаўрус» і член рады БНР, мастак, фізіятэрапэўт.

Скончыў Наваградскую гімназію (1944). Пасля далучэння Заходняй Беларусі да БССР не хацеў разумець і прызнаваць савецкую ўладу, таму ў гімназіі адбываліся канфлікты на гэтай глебе.

У 1944 годзе быў мабілізаваны ў Беларускую краёвую абарону, адкуль уцёк, прабраўся ў Францыю і далучыўся да францускіх партызанаў, потым уступіў у армію Андэрса.

Пасля дэмабілізацыі ў 1947 годзе пераехаў у Парыж. Скончыў факультэт скульптуры Нацыянальнай вышэйшай школы прыгожых мастацтваў, школу фізіятэрапіі ў Парыжы. Выкладаў анатомію і марфалогію ў дзяржаўных і прыватных школах фізіятэрапіі і мастацтва.

З 1946 года ўзначальваў Аб’яднанне беларускіх работнікаў у Францыі. Сустваральнік Беларускай незалежніцкай арганізацыі моладзі, выдавец часопіса «Моладзь», кіраўнік Аб’яднання беларускіх студэнтаў, Беларускага аб’яднання камбатантаў, прадстаўнік у Францыі Беларускага камітэту дапамогі ахвярам радыяцыі, арганізаванага ў 1989 годзе пры Беларускай каталіцкай місіі ў Лондане з ініцыятывы айца Аляксандра Надсана.

Аўтар больш за 10 скульптурных твораў з каменю, у тым ліку помніка на магіле М. Равенскага, скульптур для касцёлаў, мосту Аляксандра III і Новага мосту ў Парыжы, працы «Вяселле ў Кане Галілейскай», пераможца конкурсу на стварэнне статуі Жанны д’Арк.

Аформіў выдадзеныя ў замежжы кнігі «Спадчына» Янкі Купалы, «Сымон-музыка» Якуба Коласа, «Матчын дар» Алеся Гаруна, альманах «Ля чужых берагоў». Маляваў і акварэллю.

Некаторыя мастацкія працы захоўваюцца ў Беларускай бібліятэцы і музэі імя Ф. Скарыны ў Лондане.

Беларуская бібліятэка ў Лондане.

Дзень у гісторыі. Паўстала выдавецкае таварыства, друкавала творы беларускіх пісьменнікаў. Нарадзіўся Павел Пруднікаў, пісаў пра сталінскія рэпрэсіі. Памёр Пётр Конюх, оперны спявак, у яго рэпертуары быў гімн «Магутны Божа»

14 ліпеня 1911 года нарадзіўся Павел Пруднікаў.

Пісьменнік, заслужаны работнік культуры. У Клімавіцкім і Браслаўскім краязнаўчых музеях працуюць экспазіцыі, прысвечаныя яму.

Аўтар твораў пра сталінскія рэпрэсіі. Сам ён быў рэпрэсаваным.

11 жніўня 1937 году яго арыштавалі. Некалькі месяцаў утрымліваўся ў ленінградскіх «Крыжах». Атрымаў восем гадоў ссылкі. Быў этапаваны ў Бурацію. Працаваў на будаўніцтве чыгунак, шыннага заводу ў Омску і горна-металургічнага камбіната ў Нарыльску, грузчыкам у рачным порце.

Аўтар зборнікаў вершаў, успамінаў аб беларускіх літаратарах.

Нарадзіўся ў вёсцы Стары Дзедзін (цяпер – Клімавіцкі раён).


14 ліпеня 1913 года ў Вільні заснаванае Беларускае выдавецкае таварыства.

Паўстала на базе выдавецтва «Нашай Нівы» і знаходзілася пад ідэйным уплывам Беларускай сацыялістычнай грамады. Галоўную мэту сваёй дзейнасці бачыла ў духоўным адраджэнні беларускага народу.

Існавала ў 1913-1915 і 1919-1930 гадах. Выдавала і распаўсюджвала творы беларускай літаратуры.

Спыніла дзейнасць у пачатку 1930-х гадоў пасля забароны ўрадам Польшчы легальных формаў вызваленчага руху.


14 ліпеня 1927 года нарадзіўся Георгій Штыхаў.

Археолаг, гісторык-медыявіст.

Даследчык старажытных гарадоў Полацкай зямлі, вытокаў беларускай народнасці. Узначальваў Беларускую асацыяцыю ахвяр палітычных рэпрэсій.


14 ліпеня 1992 года памёр Аляксей Карпюк.

Пісьменнік, грамадскі дзеяч.

Аўтар твораў пра жыццё Заходняй Беларусі ў 1-й палове 19 стагоддзя. Гэта тэма дазваляла ва ўмовах савецкай цэнзуры раскрываць старонкі нацыянальнай гісторыі

21 красавіка 1972 быў выключаны з КПСС па абвінавачванні ў нацыяналізме, кулацкім паходжанні, хлусні пра сваё мінулае. У 1970–1972 не мог нідзе ўладкавацца на працу.

У яго абарону пісаў Васіль Быкаў.

Імя Карпюка носіць адна з вуліц Гродна, усталявана Мемарыяльная шыльда на гродненскай вуліцы Алаізы Ажэшкі.


14 ліпеня 1994 года памёр Пётр Конюх.

Сусветна вядомы оперны спявак, бас,

Спяваў у операх усяго свету на беларускай, італьянскай, польскай, французскай, англійскай, нямецкай, рускай і ўкраінскай мовах. Жыў у ЗША, выконваў беларускія песні.

Запісваў на пласцінкі беларускія песні, сярод якіх быў гімн «Магутны Божа».

Падчас Другой сусветнай вайны ваяваў у польскім корпусе генерала Андэрса на поўначы Афрыцы і на поўдні Еўропы. Герой бітвы пры Монтэ-Касіна. Скончыў Рымскую акадэмію мастацтваў.

У 1975 г. прыязджаў у Беларусь. Памёр у ЗША.


У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу «Вікіпедыя» і з іншых адкрытых у інтэрнэце крыніц