16 ліпеня ў гісторыі. Хіджра. Раскол Хрысціянскай царквы. Еўратунэль. Партызанскі парад. Музей гісторыі Магілёва. Трагічная маланка.

622 год. Прарок Мухамед перабраўся ў Медыну. Дзень Хіджры.

Заснавальнік ісламу Прарок Мухамед з групай сваіх паслядоўнікаў у сувязі з ганеннямі, якім падвяргалася новае веравучэнне ў яго родным горадзе, перабраўся з Мекі ў Медыну.

Дата гэтага перасялення (Хіджра – “адкачоўка”, “уцёкі”) пры халіфе Амары I прынята за пачатак мусульманскага летазлічэння.

1054 год. Раскол Хрысціянскай Царквы.

Патрыярх Канстанцінопальскі Міхаіл Кіруларый, баючыся пашырэння ўплыву каталікоў на грэцкіх хрысціян, закрыў усе лацінскія манастыры на тэрыторыі Візантыі і накіраваў у Італію ліст, у якім крытыкаваў дамаганні рымскіх першасвятароў на поўную ўладу ў хрысціянскім свеце.

У 1054 годзе для вырашэння спрэчкі папа Леў IX паслаў у Канстанцінопаль сваіх паслоў-легатаў на чале з кардыналам Гумбертам для вырашэння канфлікту. У суправаджальным лісце ён заяўляў, што ніхто не мае права крытыкаваць папу і аспрэчваць яго правы (як прамога спадчынніка апостала Пятра) на вяршэнства над усімі хрысціянамі.

Знайсці шлях да прымірэння не ўдалося, і 16 ліпеня 1054 года ў саборы Святой Сафіі ў Канстанцінопалі афіцыйныя прадстаўнікі Папы Рымскага аб’явілі аб звяржэнні Патрыярха Канстанцінопальскага Міхаіла Керуларыя і яго адлучэнні ад Царквы.

У адказ на гэта 20 ліпеня патрыярх і скліканы ім сабор адлучылі ад Царквы Папу і ягоных легатаў. Ніхто тады і ўявіць сабе не мог, што падзел, які адбыўся паміж тымі Цэрквамі, якія неўзабаве назавуць Праваслаўнай і Рымска-Каталіцкай, будзе доўжыцца стагоддзямі.

Так хрысціянства раскалолася на каталіцтва і праваслаўе.

Пакінуўшы Канстанцінопаль, папскія легаты адправіліся ў Рым акруговым шляхам, каб апавясціць аб адлучэнні Міхася Кіруларыя іншых усходніх патрыярхаў. Сярод іншых гарадоў яны наведалі Кіеў, дзе сустрэліся са старажытнарускімі клірыкамі і былі прыняты пры княжым двары. Пры гэтым руская Царква захавала прыхільнасць да праваслаўя.

Папа рымскі Леў IX і патрыярх Канстанцінопальскі Міхаіл Кіруларый

1819 год. Пачалася кругасветная экспедыцыя шлюпаў “Усход” і “Мірны” пад камандаваннем М. Лазарава і Ф. Белінсгаўзена.

Мэта экспедыцыі – прабіцца як мага бліжэй да Паўднёвага полюса.

28 студзеня 1820 года адбылася сапраўды вялікая падзея – радасны крык вахтавага матроса “Зямля! Зямля!” абвясціў аб адкрыцці шостага кантынента, Антарктыды.

У пачатку жніўня 1821 года караблі шчасна вярнуліся ў Кранштадт.

1880 год. У Вялікабрытаніі прыступілі да пракладкі з боку Дуўру тунэлю пад Ла-Маншам.

На французскім беразе таксама заклалі разведвальную галерэю. Праз 2 гады, калі сумарная даўжыня падземных галерэй (дыяметр 2,8 м) з абодвух берагоў дасягнула 1 840 м, брытанскае міністэрства абароны запатрабавала неадкладнага спынення ўсіх прац, бо яны падрываюць дзяржаўную бяспеку краіны.

Да праекту вярнуліся толькі ў 1987 годзе, і 6 мая 1994 года каралева Вялікабрытаніі Лізавета II і французскі прэзідэнт Ф. Мітэран урачыста адкрылі “Еўратунэль”.

Даўжыня тунэля – каля 51 км, з іх 39 праходзяць непасрэдна пад марскім дном.

1941 год. Пачалася акупацыя Чэрыкаўскага раёна нямецка-фашысцкімі захопнікамі.

Немцы захапілі і Смаленск.

А абарончыя баі вакол Магілёва, тым часам, працягваліся.

1944 год. У вызваленым Мінску прайшоў Партызанскі парад.

Урачыстае мерапрыемства адбылося ў нядзелю 16 ліпеня на полі былога іпадрома з нагоды вызвалення Мінска ад нямецкай акупацыі.

У парадзе ўзялі ўдзел 30 партызанскіх брыгад. Кожная брыгада мела ўласны сцяг і плакаты. На мітынг і парад сабраліся больш за 30 000 партызан і 50 000 мінчукоў.

На парадзе была вялікая дэлегацыя байцоў і камандзіраў Чырвонай Арміі на чале з камандуючым 3-м Беларускім фронтам генералам арміі І. Чарняхоўскім.

Адкрывала парад брыгада “Народныя мсціўцы” імя В. Варанянскага. За ёй ішлі партызанскія разведчыкі, падрыўнікі, кулямётчыкі ў поўным баявым узбраенні з брыгад імя Шчорса, Чапаева, “Беларусь”, “Буравеснік”.

У калоне партызан таксама ішоў і казёл па мянушцы Малыш, які быў упрыгожаны стужкай з нямецкімі ордэнамі.

1950 год. Фінал чэмпіянату свету па футболе ў Бразіліі сабраў на стадыёне “Маракана” 199 854 гледача – рэкорд для спартыўных спаборніцтваў.

Тады зборная Уругвая нанесла паражэнне гаспадарам з лікам 2:1.

Увесь стадыён рыдаў, асабліва востра перажывалі гэтую сітуацыю бразільскія футбалісты і іх суайчыннікі. Бразілія фактычна пагрузілася ў жалобу. Штодня сталі паступаць паведамленні аб самагубствах. Неўзабаве журботны спіс ужо налічваў тры з лішнім сотні чалавек.

А ўрад Уругвая абвясціў 16 ліпеня нацыянальным святам.

1976 год. У ЗША памёр Ян Станкевіч (1891-1976).

Беларускі мовазнавец, гісторык, палітычны дзеяч. Доктар славянскай гісторыі і філалогіі. Працаваў у газеце «Наша ніва», выдаваў часопіс «Веда», «Незалежнік», супрацоўнічаў з Беларускім інстытутам навукі і мастацтва і яго выданнем «Запісы», часопісам «Сяўбіт», газетай «Бацькаўшчына» і іншымі.

Пасол Сейму Польшчы. Член Беларускай народнай самапомачы, Беларускай незалежніцкай партыі, навуковага аддзела Беларускай цэнтральнай рады. Удзельнічаў у працы Беларуска-амерыканскага задзіночання, Беларуска-амерыканскага звязу, сузаснавальнік Вялікалітоўскага фонду імя Л. Сапегі.

1990 год. Вярхоўны Савет УССР прыняў Дэкларацыю аб дзяржаўным суверэнітэце. 

Украіна абвясціла свой намер стаць пастаянна нейтральнай дзяржавай, якая не будзе прымаць удзел у ваенных блоках і абавязуецца выконваць тры няядзерныя прынцыпы: не прымяняць, не вырабляць і не набываць ядзернай зброі.

Дэкларацыя абвяшчала права Украіны непасрэдна рэалізаваць адносіны з іншымі дзяржавамі, заключаць з імі дагаворы, абменьвацца дыпламатычнымі, консульскімі, гандлёвымі прадстаўніцтвамі.

З 1991 года Дзень незалежнасці Украіны сталі святкаваць 24 жніўня у гонар таго, што 24 жніўня 1991 года Вярхоўны савет УССР прыняў Акт аб абвяшчэнні незалежнасці.

1990 год. Заснаваны Музей гісторыі Магілёва.

Быў створаны віртуальна – не было ні будынка, ні фондаў, ні штата. Рэальная праца музея на базе будынка былога архірэйскага палаца на чале з першым дырэктарам Ігарам Пушкіным пачалася ў 1992 годзе. Ігар Пушкін працаваў дырэктарам у 1992-2001 гадах.

Больш за ўсё дырэктарам прабыў 7-ы дырэктар Аляксей Бацюкоў (2011-2021), пры якім праводзіліся найбольш значныя мерапрыемствы, актыўна папаўняліся фонды.

У маі 1999 года гарадскімі ўладамі выдзелена для размяшчэння службовых памяшканняў і выставачнай залы музея 1-ы паверх будынка па вул. Ленінскай, 13, дзе музей прыняў першых наведвальнікаў.

Пасля адбудовы гарадской ратушы ў 2008 годзе, музей пераведзены ў яе. У 2006  створаны філіял музея – мемарыяльны комплекс «Буйніцкае поле».  Музей з’яўляецца ініцыятарам і арганізатарам міжнароднай навуковай канферэнцыі «Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць», якая праводзіцца з 1998 г.

1990 год. Памёр Мікалай Арэхва (1902-1990).

Дзеяч рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, беларускі гісторык. Заслужаны работнік культуры.

Удзельнік грамадзянскай і польска-савецкай войнаў. Працаваў на падпольнай рабоце ў Заходняй Беларусі. Падчас Другой сусветнай вайны – ў Войску Польскім.

З 1945 года працаваў у апараце дзяржбяспекі Польскай Народнай Рэспублікі.

З 1956 года працаваў у Інстытуце гісторыі партыі пры ЦК КПБ. Аўтар шматлікіх публікацый па гісторыі рэвалюцыйнага нацыянальна-вызваленчага руху, Камуністычнай партыі і камсамола.

2002 год. Маланка ў Чэхіі.

Унікальнае, але ўсё роўна сумнае здарэнне адбылося ў Чэхіі. На поўдні гэтай краіны адным адзіным разрадам маланкі быў забіты цэлы статак з 22-х кароў.

У жніўні 2016 года ў Нарвегіі адным разрадам маланкі было забіта 323 алені.

 

У Чэрыкаве некалькі дзён будуць святкаваць заснаванне горада і раёна

Мерапрыемствы, прымеркаваныя да Дня горада і раёна, распачнуцца з 15 ліпеня і завершацца масавымі гуляннямі ў пятніцу 21 ліпеня. 

Сёлета спаўняецца 99 гадоў з моманту ўтварэння Чэрыкаўскага раёна і 419 гадоў з часу з’яўлення горада. Пагэтаму  было вырашана адсвяткаваць з размахам. Распачнецца святкаванне з 15 ліпеня, калі на гарадскім стадыёне ў 11.00 пройдзе таварыскі матч паміж футбольнымі камандамі з Чэрыкава і Крычава.

З 17 і па 21 ліпеня запланаваны шэраг тэматычных мерапрыемстваў ва ўстановах адукацыі і культуры: літаратурныя выставы, віктарыны, конкурсы дзіцячых малюнкаў, акцыі, квэст-гульні, экскурсіі ў гісторыка-краязнаўчым музеі. 19 ліпеня маладыя спецыялісты раёна прымуць удзел у квэст-гульні “Чэрыкаўшчына: ад вытокаў да сучаснасці”, якая пройдзе ў гарадскім парку.

Аднак асноўнае свята горада пройдзе 21 ліпеня на пляцоўцы раённага дома культуры з чатырох гадзін дня ажно да гадзіны ночы. Гасцей урачыстасці чакае святочны канцэрт, тэматычныя пляцоўкі, фотазоны, святочны кірмаш з выставамі-дэгустацыямі і продажам фермерскіх прадуктаў, сувеніраў, вырабаў дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, дзіцячымі атракцыёнамі і разнастайным гандлем – паведамляе “Веснік Чэрыкаўшчыны”.

Фота ілюстрацыйнае і “Веснік Чэрыкаўшчыны”.

Вясковец у Чэрыкаўскім раёне падстрэліў сябра з паляўнічай пнеўматыкі

Двое сяброў у аграгарадку Верамейкі Чэрыкаўскага раёна ў траўні гэтага года зладзілі страляніну па бутэльках. Перад гэтым яны выпілі – паведамляе прэс-служба судовых экспертыз. Стралялі з пнеўматычнай вінтоўкі «Hatsan» мадэлі «Dominator 200C», пазычанай у знаёмага – такая вінтоўка мае высокую дульную энэргію (больш за 13 Джоўль) і адносіцца да катэгорыі паляўнічай зброі.

Падчас стральбы па бутэльках адзін сябар перастаўляў мішэні, а другі выпадкова націснуў на спускавы кручок. Куля патрапіла роўна ў галёнку першаму мужчыне, засеўшы ў ране. Яму прыйшлося звяртацца да медыкаў, якія паведамілі праваахоўнікам пра раненне.

Высветлілася, што карыстанне вінтоўкай падобнай моцы дазваляецца толькі людзям, якія маюць пасведчанне на права палявання. На 35-гадовага жыхара Верамеек, што падстрэліў сябра, заведзена адміністрацыйная справа за незаконнае нашэнне паляўнічай зброі.

Фота ілюстрацыйнае

Турзлёт для сеньёраў “Чэрыкаўскі прывал” пройдзе 23 чэрвеня

Абласны турзлёт “Чэрыкаўскі прывал-2023” пройдзе ў пятніцу 23 чэрвеня на тэрыторыі зоны адпачынку ў вёсцы Горкі Чэрыкаўскага раёна. Ён збярэ  каманды з Горак, Клімавіч, Краснаполля, Круглага, Слаўгарада, Чавус і Чэрыкава – паведамляюць мясцовыя СМІ. 

Турыстычны злёт праводзіцца з 2016 года сярод грамадзян пажылога ўзросту, якія наведваюць аддзяленні сацыяльнай рэабілітацыі, рэабілітацыі інвалідаў і дзённага знаходжання для грамадзян пажылога ўзросту на тэрыторыі Магілёўскай вобласці. Мерапрыемства праводзіцца ў рамках Нацыянальнай стратэгіі “Актыўнае даўгалецце- 2030”.

У праграму турзлёту ўключаны творчыя конкурсы, спартыўныя, інтэлектуальны і гастранамічныя спаборніцтвы.

Мэта спартыўнага форума –  прыцягнуць грамадзян пажылога ўзросту, сеньёраў, да рэгулярных заняткаў фізічнымі практыкаваннямі і спортам, далучэння да здаровага ладу жыцця, павышэння працаздольнасці і даўгалецця. 

Арганізатары запэўніваюць, што такія мерапрыемствы развіваюць камандны дух, садзейнічаюць устанаўленню кантактаў, умацаванню сувязей паміж сеньёрамі розных рэгіёнаў краіны. 

Фота з адкрытых крыніц.

У Чэрыкаве пройдзе турнір па міні-футболе

12 чэрвеня ў Чэрыкаве стартуе чэмпіянат па міні-футболе сярод аматарскіх каманд, прадпрыемстваў і арганізацый памяці ветэрана фізічнай культуры і спорту М.С.Ляпкова.

У чэмпіянаце, які будзе праходзіць па кругавой сістэме, прымуць удзел не толькі чарыкаўляне, бо плануецца ўдзел каманд з Клімавіч і Крычава. Упершыню змогуць прыняць удзел у турніры юныя футбалісты, якія дасягнулі 16-гадовага ўзросту і паспрабаваць забіць свой гол у старэйшым за сябе сапернікам – паведамляе раённая газета “Веснік Чэрыкаўшчыны”. 

Гульні будуць праходзіць штотыдзень па панядзелках, серадах і пятніцах на гарадскім стадыёне.

Фота ілюстрацыйнае

Пад Чэрыкавам тры чалавекі шукалі могілкі і заблукалі ў лесе

Група з трох чалавек – сямейная пара і іх знаёмы – прыехала для наведвання могілак у вёсцы Навамалінаўка Чэрыкаўскага раёна. Падчас пошукаў могілак двое мужчын і жанчына заблудзіліся ў лесе. Каля 14:00 4 чэрвеня яны падалі сігнал трывогі, і ў 16:35 іх знайшлі ратавальнікі. У пошуках удзельнічалі 11 чалавек на 5 адзінках тэхнікі – паведамляе прэс-служба МНС.

Фота: МНС

Жыхар Чэрыкава фатаграфаваў непаўналетнюю пляменніцу аголенай і забыў тэлефон у сяброў

На 10 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму асуджаны жыхар Чэрыкава за сэксуальныя дзеянні ў дачыненні да непаўналетняй пляменніцы. Дачакаўшыся, калі дзяўчынка застанецца адна дома, ён фатаграфаваў яе аголеную і здзяйсняў іншыя дзеянні супраць полавай недатыкальнасці – паведаміў пракурор Чэрыкаўскага раёна Аляксандр Маісееў на старонках выдання “Веснік Чэрыкаўшчыны”.

Мужчына мэтанакіравана застаўся сам насам са сваёй пляменніцай, калі дома не было яе бацькоў і зрабіў серыю парнаграфічных фотаздымкаў дзеля свайго самазадавальнення. Дзяўчынка пры гэтым, з-за асаблівасцяў развіцця, не магла ўсвядоміць таго, што адбываецца – адзначаецца ў публікацыі. Злачынства было раскрыта выпадкова. Пасля п’янкі ў кампаніі сяброў, мужчына забыў свой тэлефон дома ў знаёмай жанчыны. Каб даведацца, каму належыць тэлефон, жанчына разблакіравала яго і паглядзела галерэю фотаздымкаў. Пабачыўшы фота непаўналетняй дзяўчынкі, якую яна і сама ведала, адразу звярнулася ў міліцыю.

Фота ілюстрацыйнае

Тры горада Магілёўшчыны прызнаны лепшымі ў краіне па добраўпарадкаванні

Савет міністраў Беларусі зацвердзіў пастанову аб выніках агляда-конкурса паміж гарадамі Беларусі па ўзроўні добраўпарадкавання і санітарным стане. У першай катэгорыі, куды адносяцца абласныя цэнтры, перамог Брэст. У другой катэгорыі, сярод гарадоў з насельніцтвам звыш 50 000 чалавек, лепшымі сталі Мазыр і Бабруйск.

У чацвёртай катэгорыі, сярод гарадоў да 10 000 насельніцтва, у ліку лепшых апынуліся Бялынічы і Чэрыкаў.

Фота: bobrlife.by

У крамах Чэрыкава акцыя – за знойдзены пакупніком пратэрмінаваны прадукт свежы дадуць бясплатна

На Чэрыкаўшчыне ўведзена праграма “Спажывецкі кантроль”. Асноўны яе прынцып: калі ты знайшоў у краме няякасны тавар – атрымай бясплатна добры.

У гэты праект уключыліся амаль з дзясятак крамаў чэрыкаўскага спажывецкага таварыства. Мэта такой праграмы – выключыць выпадкі рэалізацыі тавараў са скончаным тэрмінам захоўвання. Кіраўнікі чэрыкаўскіх магазінаў адзначаюць, што прадаўцы самі ўзмацнілі кантроль над захаваннем тэхналогіі захоўвання і рэалізацыі прадуктаў харчавання. Натуральна, што такі падыход пойдзе на карысць як пакупнікам, так і іміджу гандлёвых аб’ектаў – паведамляе раённая газета “Веснік Чэрыкаўшчыны”.

У сваю чаргу ў аддзеле эканомікі Чэрыкаўскага райвыканкама тлумачаць, што праграма “Спажывецкі кантроль” – гэта нават не акцыя, а гандлёвая палітыка, і заклікаюць далучацца да яе ўладальнікаў іншых гандлёвых аб’ектаў.

Фота ілюстрацыйнае

Пешаходная дарожка ў Чэрыкаве, пра якую проста забылі – фота

Пешаходную дарожку на вуліцы Міра ў Чэрыкаве будаўнікі проста кінулі недарабіўшы. Гарадскія службы не заўважаюць праблемы. 

Яшчэ з мінулага года ў Чэрыкаве актыўна вяліся працы па падрыхтоўцы аб’язнога шляху падчас рэканструкцыі маста праз Сож. Тады па шэрагу ўчасткаў вуліц Карла Маркса, Чырвонарэвалюцыйная, Пралетарская, Міра быў выкладзены новы асфальт, па адным баку гэтых жа вуліц былі абсталяваны тратуары. Але адзін з участкаў для руху пешаходаў застаўся недаробленым.

Мяцовыя жыхары занепакоены станам тратуара, бо паворот з Пралетарскай на вуліцу Міра – адзін з самых крутых участкаў аб’язнога шляху, мае практычна 90 градусаў. Пры гэтым ён не праглядаецца, што стварае небяспеку ў першую чаргу для пешаходаў.

Так званая пешаходная дарожка мала на яе падобная, бо ўся ў ямах, няроўнасцях, з глыбокім ровам па правым краі. Выглядае, што тратуар проста кінулі, не дарабіўшы. Чэрыкаўляне рэдка карыстаюцца такімі прыгодамі і аддаюць перавагу перасоўванню па краю праезжай часткі. Хаця, мяркуючы па самой канструкцыі, намеры ў дарожных работнікаў зрабіць усё па правілах першапачаткова былі сур’ёзныя – паведамляе раённая газета “Веснік Чэрыкаўшчыны”. 

Фота: “Веснік Чэрыкаўшчыны”