“Магілёўхлебапрадукт” можа стаць банкрутам

Заяву пра неплацёжаздольнасць прадпрыемства падаў аблвыканкам.

Эканамічны суд Магілёўскай вобласці адкрыў конкурсную вытворчасць адносна ААТ “Магілёўхлебапрадукт” – паведамляе сайт Вярхоўнага суда Беларусі.

Агульная сума крэдыторскай запазычанасці прадпрыемства складае 37 373 056,87 рублёў. Пры гэтым кошт маёмасці даўжніка недастатковы для задавальнення патрабаванняў крэдытораў. Так, актывы даўжніка па стане на 1 жніўня 2022 года складаюць 24 056 тысяч рублёў.

Акцыянерамі 15 жніўня 2022 года прынята рашэнне аб немэтазгоднасці дасудовага аздараўлення і аб падачы ў эканамічны суд заявы аб эканамічнай неплацежаздольнасці даўжніка. Асноўнымі акцыянерамі “Магілёўхлебапрадукта” з’яўляюцца Магілёўскі абласны выканаўчы камітэт з доляй у 99,26% і Слаўгарадскі раённы выканаўчы камітэт з доляй 0,73%.

Наступнае судовае паседжанне па справе прызначанае на 7 лютага 2023 года, на якім плануецца прыняць рашэнне аб санацыі альбо ліквідацыі прадпрыемства. Санацыя дазволіць прадпрыемству пазбегчы банкруцтва.

“Магілёўхлебапрадукт” – буйное беларускае прадпрыемства, якое больш за 60 гадоў займаецца выпускам прадукцыі птушкагадоўлі, мяса і мясных вырабаў, жытняй і пшанічнай мукі оптам. Гэта шматпрофільная арганізацыя, у складзе якой знаходзіцца некалькі прадпрыемстваў, у тым ліку – “Магілёўская птушкафабрыка”.

Пачалася прыхаваная мабілізаця ў Беларусі?

“Шмат людзей забралі на зборы” ў Асіповічах – паведамляюць крыніцы .

Усё больш звестак аб схаванай мабілізацыі, якая пачалася ў краіне, прыходзіць з розных рэгіёнаў Беларусі. Беларускія СМІ паведамляюць, што позвы ў ваенкамат раздаюць у Гомелі і Рагачове. Выклікаюць нібыта для праверкі інфармацыі, але па прыбыцці некаторыя атрымліваюць загад з’явіцца на “зборы”. 

У Докшыцах паведамляюць, што нібыта ўсе прадпрыемствы горада атрымалі з ваенкамата лісты з патрабаваннем прадаставіць спісы ваеннаабавязаных супрацоўнікаў.

Таксама, нібыта прадпрыемствам Гомельскай і Віцебскай вобласці пачалі паступаць загады прадставіць спісы ваеннаабавязаных. А ў адзін з пашпартных сталоў Мінскай вобласці паступіў загад падрыхтаваць спісы ваеннаабавязаных мужчын ва ўзросце да 60 гадоў, прапісаных па месцы жыхарства.

Ёсць звесткі, што ў Асіповічах “шмат людзей забралі на зборы”.

Што азначае рэжым контртэрарыстычнай аперацыі, уведзены ў Беларусі?

Кароткі адказ: асабліва нічога не памянялася, бо сілавікі і так дазваляюць сабе ўсё што заўгодна, а ўвагу трэба звярнуць на верагодную прыхаваную мабілізацыю.

У сваім інтэрв’ю газеце “Известия” глава беларускага міністэрства замежных спраў Уладзімір Макей зрабіў некалькі рэзанансных заяваў. Самай растыражыраванай у сусветных СМІ стала наступная цытата: 

– Кіраўнік нашай краіны правёў шэраг нарад з сілавымі структурамі, уведзены рэжым контртэрарыстычнай аперацыі. Сапраўды, была інфармацыя аб тым, што з боку асобных, сумежных дзяржаў плануюцца правакацыі, звязаныя ледзь не з захопам асобных участкаў тэрыторыі Беларусі. 

Рэжым контртэрарыстычнай аперацыі дае сілам бяспекі шырокія паўнамоцтвы, уключаючы затрыманні для праверкі асобы, увядзенне забароны на перамяшчэнне, праслухоўванне і кантроль усіх камунікацый, а таксама бесперашкоднае пранікненне супрацоўнікаў спецслужбаў у любыя памяшканні.

Але неабходна ўлічваць, што ва ўмовах прававога дэфолту, які працягваецца ўжо другі год у краіне, не засталося такіх абмежаванняў, якія б стрымлівалі дзеянні сілавікоў што да цывільнага насельніцтва. Калі прасцей – у рэжыме спецаперацыі і беспрэцэдэнтнага ціску беларускі народ і так ужо даўно жыве.

Але ў інтэрв’ю Уладзіміра Макея звяртае на сябе ўвагу яшчэ адна цытата. Разважаючы пра праблемы з мабілізацыяй вайсковаабавязаных у Расійскай Федэрацыі, міністр МЗС сказаў:

– Напэўна, у нас такіх праблем няма. Але [Лукашэнка] ўсё ж такі яшчэ раз просіць праверыць гатоўнасць Узброеных сіл, войскаў тэрытарыяльнай абароны да ўзнікнення нечаканых сітуацый. Таму будуць праведзены зборы, каб праверыць: хто лічыцца на ўліку, ці падыходзяць яны для вайсковай службы. Гэта неабходна, каб не прызвалі інвалідаў ці людзей, якія не павінны служыць у войску. Потым у планавым парадку тыя людзі, каму належыць, будуць праходзіць адпрацоўку на палігонах, каб узгадаць навыкі абыходжання са зброяй.

Раней беларускія СМІ, абапіраючыся на свае крыніцы ў вайсковых структурах, паведамлялі, што “Лукашэнка прыняў прынцыповае рашэнне аб правядзенні схаванай мабілізацыі ў Беларусі для даўкамплектацыі баявых часцей. Яна будзе ісці пад выглядам праверкі баяздольнасці. На першым этапе яна не будзе закранаць вялікія гарады, мабілізоўваць будуць найперш сельскае насельніцтва. Даўкамплектацыя баявых часцей робіць сцэнар эскалацыі на мяжы Беларусі з Украінай імаверным.”

Нейрасетка DALL-E намалявала Магілёў па нашай просьбе – шмат карцінак

Паглядзіце, як мяняецца горад, калі ў ім прадаюцца разрэзаныя курыцы.

DALL-E – гэта нейронная сетка, створаная пры фінансавай падтрымцы Microsoft, здольная генераваць высокаякасныя выявы, сыходзячы з тэкставых апісанняў. Яна працуе як стваральнік новых ілюстрацый, якія абапіраюцца на ўжо існуючыя, адвольна змешваючы рысы розных выяваў у цэласную карцінку, а штосьці дадаючы па толькі ёй зразумелым алгарытмам. 

Для таго, каб працаваць з ёй, неабходна ўвесці ў пошукавае поле некалькі словаў, якія ахопліваюць усю палітру вашага запыту. Для пачатку мы ўвялі ў пошук усяго адно слова – Магілёў. У выніку атрымалі чатыры выявы.

Варта адзначыць, што на гэтых “чыстых” выявах горада дамінуе гістарычная архітэктура, горад ілюструецца з жывапісным і велічным рэльефам. Грацыёзныя вежы, відавочна, натхнёныя магілёўскай ратушай – адной з улюбёных для гараджан і гасцей горада  архітэктурных дамінант.

Калі павялічыць пошукавы запыт, то ў выніковыя карцінкі нейрасетка дабаўляе адвольныя рысы іншых з’яваў. Мы спачатку асабліва не вычвараліся, і папрасілі DALL-E намаляваць лірыку на гарадскую тэматыку, а таксама на тэму восені, людзей і горада ў яго мінулым, сучаснасці і будучыні. У наш новы запыт увайшлі словы “Магілёў, гісторыя, сучаснасць, будучыня, гараджане, архітэктура, восень”. 

Набярэжная Дубравенкі, будынак былой філармоніі каля “Кас Аэрафлота”, зноў жа ратуша і пляцоўка перад музеем этнаграфіі на Першамайскай – першыя асацыяцыі ад гэтай працы нейрасеткі. Пагадзіцеся, атрымалася вельмі па-магілёўску.

Далей мы вырашылі адгукнуцца на сучасныя і вострыя сацыяльныя праблемы, і да папярэдняга запыту дабавілі яшчэ два словы: “разрэзаныя курыцы”.

І ўжо першая ж карцінка выклікала шчырае захапленне яркай мастацкай вобразнасцю штучнага інтэлекта. 

Пагадзіцеся, на гэтай выяве ёсць усё пра восеньскі Магілёў – старая тратуарная плітка пад нагамі і экспрэсіўныя абрысы апалых чорных дрэў на фоне вусцішнага ў сваёй банальнасці і афарбоўцы трохпавярховіка.

Наступныя выявы таксама дадалі Магілёву трохі экспрэсіі, трохі загадкавасці і трохі курэй.

На гэтым мы прыпынілі свае эксперыменты, але можам іх працягнуць дзеля вас, шаноўныя чытачы. Задавайце нам свае пошукавыя запыты, і мы з радасцю апублікуем новыя творы нейрасеткі на магілёўскую тэматыку. 

Ну, а які Магілёў выглядае лепш – з разрэзанымі курыцамі ці без, вырашаць вам, чытачы.

 

Магільнік ядзерных адыходаў плануюць пабудаваць у Беларусі – магчыма, на Магілёўшчыне

У лік прыярытэтных месцаў пад будаўніцтва ўключылі раёны, што пацярпелі ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС.

Калі працуе АЭС, то яна выпрацоўвае адкіды. Гэта азначае, што краіне неабходна стварэнне пункта пахавання радыёактыўных адыходаў. Гэты аб’ект павінен быць цэласным, адзіным і дазваляць рэгуляваць пытанні абыходжання з такімі адходамі па ўсёй краіне і на доўгі прамежак часу.

Зараз у краіне праходзіць грамадскае абмеркаванне праекта стратэгіі абыходжання з радыёактыўнымі адкідаміі. Разглядаецца ўся тэрыторыя Беларусі.

Сёння прадстаўнікі Дзяржатамнагляду паведамілі журналістам аб планах па будаўніцтва пункта пахавання радыеактыўных адкідаў у Беларусі.

Пра якія адкіды ідзе гаворка.

“На тэрыторыі Беларусі будуць пахаваны радыёактыўныя адкіды, якія ўтварыліся ў нашай краіне. – распавёў першы намеснік начальніка Дзяржатамнагляду Леанід Дзядуль – Радыёактыўныя адкіды – гэта рэчывы, якія змяшчаюць радыёнукліды, якія ўжо не плануецца ў далейшым выкарыстоўваць. А адпрацаванае ядзернае паліва падлягае перапрацоўцы. У адпаведнасці з пагадненнем з Расійскай Федэрацыяй перапрацоўка будзе праводзіцца на тэрыторыі Расіі, а ўжо астатнія прадукты перапрацоўкі мы пахаваем у Беларусі”.


Нагадаем, што Беларуская АЭС пабудавана каля беларуска-літоўскай мяжы, за 18 кіламетраў ад горада Астраўца Гродзенскай вобласці. Афіцыйны запуск першага блока станцыі адбыўся 7 лістапада 2020 года. 26 красавіка 2022 года адбыўся фізічны запуск другога энергаблока. Але БелАЭС працуе ўсе гэтыя гады нестабільна, з пастаяннымі перапынкамі на рамонт.


Прапрацоўваемыя варыянты пляцоўкі:

– зона паблізу дзеючай станцыі, 

– тэрыторыі, якія пацярпелі ў выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Гэта найперш раёны Магілёўскай і Гомельскай абласцей.

Пункт пахавання радыёактыўных адкідаў бачыцца як модульна арганізаваны аб’ект.

Гэта значыць, для кожнага тыпу адыходаў будуць асобныя модулі. Яго плануецца будаваць паэтапна.

“Праз 10 гадоў будзе неабходна размясціць адкіды, якія ўжо ўтвараюцца на БелАЭС, на пункце пахавання. Таму першую чаргу гэтага аб’екта плануецца стварыць і ўвесці ў эксплуатацыю менавіта праз 10 гадоў. У планах прыпаверхневае пахаванне, а не глыбіннае” – адзначыў начальнік упраўлення Дзяржатамнагляду Дзмітрый Паўла.

Пункт пахавання радыёактыўных адкідаў патрабуе стварэння дадатковай інфраструктуры. “Гэты аб’ект у стратэгіі прапанавана разглядаць як пункт эканамічнага росту, адзначаны яго патэнцыял для развіцця рэгіёну, у якім ён будзе размешчаны”, – звярнуў увагу Дзмітрый Паўлаў.

Пытанні бяспекі

Першы намеснік начальніка Дзяржатамнагляду Леанід Дзядуль падкрэсліў, што пытанні бяспекі персаналу пункта пахавання радыёактыўных адкідаў, насельніцтва, якое пражывае паблізу пункта, уплыву на навакольнае асяроддзе пастаўлены як галоўныя. 

“Вакол гэтага пункта можна стварыць навуковы кластар, каб распрацоўваць новыя тэхналогіі і мерапрыемствы па забеспячэнню ядзернай і радыяцыйнай бяспекі” – дадаў ён.

фота з адкрытых крыніц 

Новая мятла. Увесь месяц Магілёў будзе праводзіць суботнікі, бо Студнеў рашыў, што пасля Цумарава ў горадзе шмат праблем

Толькі што прызначаны старшыня магілёўскага гарвыканкама пачаў сваю дзейнасць з агучвання праблем, якія кінуліся яму ў вочы і даўно патрабуюць вырашэння. Пасля іх абмеркавання ён загадаў навесці парадак, “закасаць рукавы” і да канца кастрычніка праводзіць суботнікі. 

Так часцяком бывае, што новы начальнік яшчэ мае смеласць казаць пра праблемы, тым больш што засталіся яны яму ад былога кіраўніка. А былога хаця б ускосна пакрытыкаваць – гэта ж мілая справа. Да таго ж свежы позірк сапраўды дазваляе пабачыць тое, да чаго “старое” вока ўжо прызвычаілася. 

Можа таму Аляксандр Студнеў пачаў сваю дзейнасць са шматзначнага слогана «Навядзі ў сябе парадак, і парадак цябе захавае». Новы слоган ён прамовіў на пашыранай нарадзе гарадскога актыву, і яго ўжо піараць афіцыйныя гарадскія рэсурсы і патрабуючы вырашэння застарэлых праблем.

Першачарговыя магілёўскія праблемы вачамі новага мэра

Сярод мноства працоўных пытанняў на нарадзе актыву пераважала тэма добраўпарадкавання і навядзення парадку, пра што піша Веснік Магілёва. 

Недобраўпарадкаванасць тэрыторыі пасля завяршэння земляных работ. Па даручэнні Аляксандра Студнева аддзел жылёва-камунальнай гаспадаркі гарвыканкама правёў рэйд па месцах, дзе праводзіліся земляныя працы для правядзення будаўніча-мантажных работ. Было праманіторана 33 аб’екты, і на многіх выяўлены парушэнні. Недзе падрадчык не ўклаўся ў адведзеныя тэрміны, недзе няякасна добраўпарадкаваў тэрыторыю пасля завяршэння работ. Прычым непарадкі знаходзілі нават побач з цэнтральнымі гарадскімі магістралямі. 

У гэтым пытанні, адзначыў Аляксандр Студнёў, неабходна аператыўна наводзіць парадак, узмацніць жорсткі кантроль за падрадчыкамі з боку ўпраўлення камунальных прадпрыемстваў і даў два тыдні на прыбіранне недапрацовак.

Нічога новага Студнеў не адкрыў. Амаль кожны раз пасля земляных работ гараджане бачаць або непрыбранае смецце, або крывыя тратуары ці зямлю замест асфальту… Добра, што ў чарговы раз на гэта звернута ўвага, і нейкі час будаўнікі будуць больш ахайнымі. 

Тэма гарадскога асвятлення – яшчэ адно пытанне, якое патрабуе ўзмацнення ўвагі. Мэр упэўнены, што Магілёў недастаткова асветлены ў цёмную пару сутак. Кожны ліхтар, які ўсталяваны ў горадзе, павінен гарэць. Прадпрыемству “Гарсвятло” даручана дадаткова прапрацаваць пытанне і зрабіць усё магчымае, каб Магілёў адпавядаў свайму статусу абластнога цэнтра.

Абмеркаванне транспартнай праблемы таксама прайшло пад знакам навядзення парадку. Аляксандр Студнеў запатрабаваў ад кіраўнікоў прадпрыемстваў грамадскага транспарту ўзмацніць кантроль за выкананнем санітарных норм. Аўтобусы і тралейбусы не павінны выходзіць у рэйс бруднымі. У адваротным выпадку яны проста будуць здымацца з ліній, а вінаватыя будуць пакараныя – заверыў гарадскі галава.

Маніторынг цэн – самая актуальная сёння тэма. Тут, на думку Аляксандра Студнева, патрэбная адказная праца кожнага на сваім месцы і канкрэтная праца з людзьмі. Для прадстаўнікоў улады і кіраўнікоў прадпрыемстваў гэта мусіць быць галоўным прынцыпам.

Шляхі вырашэння праблем. 

Новы кіраўнік Магілёва нічога арыгінальнага прыдумваць не стаў. Ён заклікаў прадстаўнікоў мясцовых уладаў і дырэктарскага корпуса горада навесці нарэшце парадак. А ўжо потым на ўсялякі выпадак папярэдзіў, што ранейшыя заслугі ўлічвацца не будуць – пачынаць трэба з чыстага аркуша.

Яшчэ Аляксандр Студнеў выказаў падзяку магілёўцам, якія ў мінулую суботу прынялі ўдзел у добраўпарадкаванні і навядзенні парадку. Але гэтага, на ягоную думку, аказалася мала. Падчас нарады было прынятае рашэнне ў наступную суботу, 15 кастрычніка, правесці паўторныя раённыя суботнікі, а агульнагарадскі суботнік арганізаваць яшчэ праз тыдзень, 22 кастрычніка.

Дзень у гісторыі. 11 кастрычніка. Міжнародны дзень дзяўчынак. Адкрыццё “Скансена”, універсітэта Стэфана Баторыя. Прыняцце Канстытуцыі БНР

Міжнародны дзень дзяўчынак (International Day of the Girl Child, з 2011 года). Абвешчаны Генеральнай Асамблеяй ААН у знак прызнання правоў дзяўчынак.

Ва ўсім свеце амаль кожная чацвёртая дзяўчынка ва ўзросце 15-19 гадоў не мае адукацыі, прафесійнай падрыхтоўкі ці працы. Для параўнання, сярод хлопчыкаў такая сітуацыя назіраецца ў адным з дзесяці выпадкаў.

У 2021 годзе каля 435 мільёнаў жанчын і дзяўчынак жылі менш чым на 2 даляра ў дзень. З іх 47 мільёнаў апынуліся ў галечы ў выніку COVID-19.

Кожная трэцяя жанчына ў свеце падвяргалася фізічнаму або сэксуальнаму гвалту. Па некаторых дадзеных, у выніку ўспышкі COVID-19 рэзка выраслі выпадкі гвалту ў дачыненні да жанчын і дзяўчынак, і асабліва хатні гвалт.

Каля 60% краін па-ранейшаму дыскрымінуюць правы дачок на атрыманне ў спадчыну зямлі і іншых актываў як па законе, так і на практыцы.

1424 год. Пры аблозе Пршыбіслава ў Чэхіі ад чумы памёр Ян Жыжка. 

Кіраўнік гусітаў, выдатны чэшскі палкаводзец. Нацыянальны герой Чэхіі. 

Не пацярпеў ніводнай паразы. 

У 1410 годзе ў складзе чэшскіх добраахвотнікаў ваяваў пад сцягамі Ягайлы і Вітаўта супраць Тэўтонскага ордэна, удзельнік Грунвальдскай бітвы.

На чале 4 тысяч табарытаў Жыжка ў ліпені 1420 года на гары Віткоў пад Прагай разбіў 30-тысячнае войска крыжакоў, у лістападзе разбіў імператарскія войскі Жыгімонта пры Панкрацэ і авалодаў крэпасцю Вышаград.

Страціўшы пры аблозе замка Рабі сваё другое вока, сляпы Жыжка працягваў кіраваць войскамі.

У 1623 годзе паводле загаду імператара магіла Жыжкі ў Чаславе была разбураная, а рэшткі яго выкінутыя.

1760 год. Памёр Міхал Антоні Сапега. 

Дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Падканцлер вялікі літоўскі. Адзін з найбольш заможных магнатаў ВКЛ. 

На Магілёўшчыне валодаў Старым і Новым Быхавам, Баркалабавам, Дабоснай. Быў старостам амсціслаўскім (з 1757).

Працаваў у камісіі па павелічэнні войска. Адзін з ініцыятараў аднаўленьня павятовых попісаў і Генеральнага з’езда ВКЛ.

1783 год. У рускім Пецярбурзе Кацярынай II заснавана Расійская акадэмія

Прэзідэнтам (дырэктарам) акадэміі была прызначана Кацярына Дашкава. Дашкава валодала маёнткам Круглае (зараз – цэнтр раёна Магілёўскай вобласці). 

Кацярына Дашкава мае пэўныя адносіны да ўвядзення ў Расіі літары “ё” (мілагучнае ёканне яна пачула ў беларускім маёнтку, прычым асабліва спадабалася, што ёсць словы лёс і лес). 

Не мае ніякіх адносін да назвы вёскі Дашкаўка пад Магілёвам.

1891 год. У цэнтры Стакгольма адчынены першы ў свеце этнаграфічны музей пад адкрытым небам «Скансен». 

У ім сабраны дамы і пабудовы з розных рэгіёнаў краіны: кузні, майстэрні, млыны. 

Зараз у Скансене прадстаўлены больш за 150 дамоў, сядзіб XVIII – XX стагоддзяў з захаваным убраннем. 

Наглядчыкі дамоў, якія апрануты ў касцюмы адпаведнай эпохі, могуць правесці наведвальнікаў па пакоях і расказаць пра экспанаты.

У сувязі з вялікай папулярнасцю назва «Скансен» стала намінальнай для абазначэння музеяў такога роду. 

Можна пачуць пра беларускія скансены –  Музей народнай архітэктуры  – агрсядзіба «Ганка» і Музей народнай архітэктуры і побыту паміж вёскамі Строчыцы і Азярцо пад Мінскам.

Магілёўскаму парку “Падміколле” безумоўна бракуе свайго скансена.

1913 год. Нарадзілася Эдзі Агняцвет (Эдзіт Каган). 

Беларуская паэтэса, перакладчыца. Пісала пераважна для дзяцей.

Выдала 26 кніг паэзіі, шэраг паэм, лібрэта, кнігу для чытання ў 4 класе «Роднае слова». Перакладала на беларускую мову творы рускіх, украінскіх, французскіх і іншых класікаў. 

Узнагароджана міжнародным Ганаровым дыпломам імя Х. Андэрсена.

Пемерла ў 2000 годзе.

1918 год. Рада БНР зацвердзіла часовую Канстытуцыю і перайменавала Народны сакратарыят у Раду Народных Міністраў Беларускай Народай Рэспублікі. 

Раду ачоліў Антон Луцкевіч.

1919 год. У Вільні адкрыўся Універсітэт Стэфана Баторыя. 

На месцы былога імператарскага Віленскага ўніверсітэта. Мовай выкладання была выключна польская.

У 1939 года пераўтвораны ў Вільнюскі ўніверсітэт.

Універсітэт  – спадкаемца Віленскага езуіцага калегіума (1570-1578), Віленскай акадэміі (1578-1781, адчынена па прывілею Стэфана Баторыя), Галоўнай школы Вялікага княства Літоўскага, Галоўнай віленскай школы, Імператарскага Віленскага ўніверсітэта (1803-1832).

1922 год. Распачала працу Дзяржаўная калегія БНР

Орган выканаўчай ўлады Беларускай Народнай Рэспублікі.

Дзейнічала з 11 кастрычніка 1922 да 20 красавіка 1923 года ў Коўне. У склад калегіі ўваходзілі Самуіл Жытлоўскі, Лявон Заяц, Пётра Крачэўскі (старшыня), Вацлаў Ластоўскі, Аляксандар Цвікевіч.

На ФОТА першы прэзідэнт БНР Пётр Крачэўскі

1934 год. Нарадзіўся Язэп Крупскі. 

Беларускі мастак. Працаваў у станковым жывапісе і манумэнтальна-дэкаратыўным мастацтве.

Важнае месца ў творчасці займала тэма вайны: вядомы яго карціны «Берасце», «Фарсіраванне Дняпра», «Невядомыя салдаты», «Абарона Брэсцкага вакзалу».

У пошуках новых тэм для твораў шмат вандраваў па краіне.

У сваіх творах часта звяртаўся да тэматыкі роднай Берасцейшчыны і Палесся: карціны «Палессе», «Вербы над Бугам», «Вёска майго дзяцінства», «Пружанскія балоты» і іншыя.

Памёр ў 2014 годзе.

2001 год. Памёр Канстанцін Дамарад. 

Беларускі гісторык. Кандыдат гістарычных навук.

У  1941-1944 гадах служыў у органах ваеннай разведкі і контрразведкі Заходняга фронту, у Барысаўска-Бягомльскім партызанскім злучэнні.

Працаваў у інстытутах гісторыі партыі пры ЦК КПБ, гісторыі АН Беларусі. Даследаваў гісторыю падпольнага і партызанскага рухаў у часы Другой сусветнай вайны.

 

Буйным беларускім вытворцам мясамалочнай прадукцыі забаранілі экспарт

Абмежаванне закранула таксама магілёўскага вытворцу “Сервалюкс-Агра”.

Сем буйнейшых беларускіх вытворцаў мяса-малочнага сектара яшчэ 5 кастрычніка атрымалі лісты ад дэпартамента ветэрынарнага і харчовага нагляду Міністэрства сельскай гаспадаркі Беларусі – паведамляе расійская газета “Коммерсантъ”. У гэтых лістах дэпартамент паведамляе пра прыпыненне выдачы ветэрынарных сертыфікатаў на экспарт. Таксама ў дакуменце гаворыцца, што дадзеная забарона звязаная з неабходнасцю насычэння прадукцыяй унутранага рынку. 

Пад абмежаванні трапілі “Сервалюкс Агра” (брэнд “Петруха”), Віцебская бройлерная птушкафабрыка (брэнд “Ганна”), птушкафабрыка “Дружба”, Баранавіцкая птушкафабрыка (выпускае яйкі пад маркай “Златко”) і 1-я Мінская птушкафабрыка (гандлёвы знак “Знатныя”). Сярод вытворцаў малочнай прадукцыі забарона на экспарт закранула таксама Рагачоўскі і Лепельскі камбінаты.

Расійскія вытворцы сельскагаспадарчай прадукцыі істотна выйграюць ад дадзенай забароны, адзначае “Коммерсантъ”, паколькі яны сутыклуліся з крызісам перавытворчасці.

Забарона на экспарт мясамалочнай прадукцыі супала з забаронай на павышэнне цэн у Беларусі, уведзенай 6 кастрычніка.

Дзень у гісторыі. 10 кастрычніка. Сталін перадаў Літве беларускую Вільню. Нараджэнне “рускай” водкі, гісторыкаў Міхаіла Без-Карніловіча, Кастуся Тарасава, Валеря Галубовіча і «паэта з рысамі рыцара» Леаніда Дранько-Майсюка

 Сусветны дзень псіхічнага здароўя (World Mental Health Day, з 1992 года). Псіхічнае здароўе з’яўляецца неад’емнай часткай і найважнейшым кампанентам здароўя. 

Яно вызначаецца як стан дабрабыту, пры якім кожны чалавек можа рэалізаваць свае здольнасці і ўласны патэнцыял, супрацьстаяць звычайным жыццёвым стрэсам, прадуктыўна і плённа працаваць і ўносіць уклад у жыццё сваёй супольнасці. 

У гэтым пазітыўным сэнсе псіхічнае здароўе з’яўляецца асновай дабрабыту кожнага чалавека і эфектыўнага функцыянавання ўсёй супольнасці.

У свеце больш за 450 мільёнаў чалавек пакутуюць на псіхічныя захворванні. 

Кожны сёмы – дакучлівы параноік / умераны шызафрэнік, альбо схільны дэпрэсіям і алкагалізму, розным фобіям.

1503 год. Манахі маскоўскага Крамля ўпершыню атрымалі “рускую” водку. Яе выкарыстоўвалі як антысептычны сродак.

Тэрмін «водка» уваходзіць шырока ў мову з 1533 года ў адносінах да лекавай спіртавой настойкі са збожжа. 

На землях ВКЛ першыя моцныя алкагольныя рэктыфікаваныя напоі называліся хлебнае віно, акавіта (з 1398), гаржалка (gorzałka, 1528-1532), віні крамаці (“паленае віно”,  1537 год).

1702 год. Капітуляцыяй абаронцаў горада скончылася аблога Быхава казакамі і войскам ВКЛ.

Гераічны старабыхаўскі гарнізон мусіў здацца на ганаровых умовах і прысягнуць каралю Аўгусту II. 

Усе абаронцы амнісціраваліся. Мяшчанам пакідаліся ўсе вольнасці і прывілеі.

Аблога цягнулася з 29 жніўня да 10 кастрычніка 1702 года. 

Прычына аблогі ў тым, што ўладальнік Быхава К. Сапега падтрымліваў шведскага караля Карла XII і быў супраць хаўруса Рэчы Паспалітай з Пятром І.

1783 год. Пайшоў з жыцця Людвік Грынцэвіч. 

Вялікалітоўскі архітэктар эпохі позняга барока, манах-дамініканец.

Злучыў традыцыі архітэктуры барока з элементамі мясцовай архітэктуры. 

Пабудаваў шэраг храмаў, у тым ліку  касцёл і дамініканскі кляштар Святога Юрыя каля в. Валынцы (зараз Верхнядзвінскі раён), спраектаваў фасад віленскага касцёла Узнясення Гасподняга.

У 1749 годзе апублікаваў неаднаразова перавыдаваны малітоўны даведнік па Жэмайцкай Кальварыі.

1794 год. У баі пад Мацяёвіцамі быў цяжка паранены і трапіў ў расійскі палон Тадэвуш Касцюшка.

На наступны дзень Т. Касцюшку, пад імем Шыманскага, праз Кіеў, Чарнігаў, Магілёў, Шклоў, Віцебск і Ноўгарад адправілі ў Санкт-Пецярбург.

Начальнікам узброеных сіл 12 кастрычніка 1794 года Найвышэйшая Рада прызначыла Тамаша Ваўжэцкага.

1796 год. Нарадзіўся Міхаіл Без-Карніловіч.

Беларускі гісторык, краязнавец, этнограф, вайсковы тапограф, статыстык, генерал-маёр. 

Брат дзекабрыста Аляксандра Карніловіча.

Карніловіч стаў Без-Карніловічам у выніку бюракратычнай памылкі.

Праводзіў тапаграфічнае і ваенна-статыстычнае вывучэнне Мінскай, Віцебскай і іншых губерняў, Беластоцкай акругі. 

Збіраў звесткі аб беларускіх старажытнасцях.

Аўтар ваенна-статыстычнага агляду Віцебскай губерніі, кнігі «Гістарычныя звесткі пра выдатныя мясціны на Беларусі…» (1855).

Тэрыторыю Беларусі абмяжоўваў Віцебскай i Магілёўскай губернямі, астатнія землі называў Літвой. 

Беларусамі лічыў нашчадкаў крывічоў, гаварыў пра беларусаў як пра асобны народ. 

1867 год. Памёр Ігнат Легатовіч

Беларускі і польскі паэт, педагог. 

Вёў педагагічную дзейнасць у Лепелі, Полацку, Вількаміры, Мінску. Блізкі сябар Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіч.

Бібліёграф, выдавец гісторыка-літаратурных помнікаў, перакладчык, збіральнік афарызмаў. Меў багаты кнігазбор з унікальнымі выданнямі.

Аўтар навуковай працы «Даследаванне пра лісты» (1817), кніг на польскай мове «Эпіграмы» (Вільня, 1848), дыдактычных двухрадковых максімаў «Алафтэгмы» (Вільня, 1854), павучальных кніг для дзяцей і юнацтва.  

1938 год. Памёр у ГУЛАГу Адам Бабарэка

Беларускі пісьменнік і крытык, паэт, філосаф.

Адзін з арганізатараў і кіраўнікоў літаратурных аб’яднанняў «Маладняк», «Узвышша». Працаваў у БДУ, Інстытуце беларускай культуры.

Аўтар кнігі прозы, літатурна-крытычных прац, распрацоўваў  метадалагічныя пытанні літаратуразнаўства і эстэтыкі.

Даследаваў гісторыю беларускай літаратуры, творчасць Я. Коласа, М. Багдановіча, У. Дубоўкі, М. Чарота, З. Бядулі і іншых.

Рэпрэсаваны НКУС у 1930 годзе па справе «Саюза вызвалення Беларусі».

На фота А. Бабарэка сядзіць 2-гі злева

1939 год. Вільня і частка Віленскай вобласці БССР перададзены Літве. 

Сталінам перададзена Літве 6909 км² з 490 тысячамі жыхароў.

У склад БССР тэрыторыя ўваходзіла з 24 верасня 1939 года. 

Арганізоўваліся  беларускія школы, установы, выходзіла газета “Вiленская праўда”. Абмяркоўваліся планы аб переносе сталіцы БССР з Мінска ў Вільню.

Пасля далучэння Літоўскай ССР да СССР у кастрычніку 1940 года ад БССР дадаткова перададзена Літве тэрыторыя ў 2637 км².

1940 год. Нарадзіўся Кастусь Тарасаў. 

Беларускі пісьменнік, гісторык, дзеяч нацыянальна-дэмакратычнага руху.

Працаваў у  геалагічнай экспедыцыі, у выдавецтвах, часопісах, газетах, на кінастудыі «Беларусьфільм».

Аўтар кніг аповесцяў, эсэ, раманаў на гістарычныя тэмы, пра Грунвальдскую бітву, Рагнеду, Міндоўга. 

Па матывах яго аповесці  «Чорны шлях» драматург Аляксей Дудараў напісаў п’есу «Ядвіга» (Купалаўскі тэатр, рэжысёр Валер Раеўскі).

Узнагароджаны Прэміямі Міністэрства абароны СССР за раман «Пагоня на Грунвальд» (1988), «Залаты апостраф» журнала «Дзеяслоў» (2007), імя Францішка Багушэвіча Беларускага ПЭН-цэнтру (2010).

Памёр 20 сакавіка 2010 года.

 1943 год. У Магілёве нарадзіўся Валеры Галубовіч. 

Беларускі гісторык. Кандыдат гістарычных навук, прафесар.

Даследчык гісторыі гаспадаркі ў IX-XIII стагоддзях, БССР у 1940-1980-я, гісторыі развіцця ў Беларусі эканамічнай навукі і адукацыі.

Пад яго кіраўніцтвам упершыню для студэнтаў эканамічных спецыяльнасцяў распрацаваны курсы «Эканамічная гісторыя Беларусі», «Эканамічная гісторыя Беларусі і замежных краін».

Сябар рэдакцыйнай калегіі “Беларускага гістарычнага часопіса”.

1957 год. Нарадзіўся Леанід Дранько-Майсюк. 

Беларускі паэт. Аўтар 16 кніг. 

Асобныя яго вершы пакладзены на музыку. Уладзімір Караткевіч называў яго  «паэтам з рысамі рыцара». 

Па словах Уладзіміра Някляева, ўяўленні пра рыцарства Дранько-Майсюка «злучаны з яго стаўленнем да жанчыны, да сяброў, да паэзіі, да Беларусі і ўсяму крэўнаму, беларускаму».

 

У Магілёве сёння вось так – лірычнае відэа з берагоў Дняпра

Залатая восень у хвалях спакойнай і ціхай ракі. Відэа знята ў наваколіцах вуліцы Вялікай Чавускай.