24 ліпеня ў гісторыі. Распушчальная кава. Падзенне метэарыта. Першы Буквар. Нарадзіўся артыст Г. Гарбук.

Дзень нараджэння распушчальнай кавы.

24 ліпеня 1938 года дзякуючы швейцарскаму хіміку Максу Моргенталеру з кампаніі Nestle на рынку з’явілася першая папулярная марка гэтага напою – Nescafe. 

Такая кава стала абавязковай у рацыёне амерыканскіх салдат падчас Другой сусветнай вайны.

Распушчальная кава карыстаецца вялікім попытам з-за лёгкасці прыгатавання. 

Штодня ў свеце выпіваецца каля 2,5 мільярдаў кубкаў кавы, і больш за палову прыпадае на долю распушчальнай. 

У скандынаўскіх краінах, ФРГ больш за 70% насельніцтва п’юць заварную каву, а бразільцы, амерыканцы, беларусы, наадварот, больш любяць распушчальную.

1618 год. У Еўе (цяпер Вевіс, Літва) выдадзены першы «Буквар мовы славенскай…».

Першы ў свеце элементарны падручнік пад назвай “Буквар”. А другі буквар надрукаваў магілёвец Спірыдон Собаль (1631).

1790 год. Упершыню ў гісторыі дакументальна зафіксавана падзенне метэарыта на Зямлю.

Метэарыт упаў у Паўднёва-Заходняй Францыі, каля гасконскага гарадка Барбатан.

Хоць гэтае здарэнне было афіцыйна засведчана мясцовымі ўладамі, адзін з акадэмікаў Клод Бертолле заявіў: “Як сумна, што цэлы муніцыпалітэт заносіць у пратакол народныя казкі, выдаючы іх за сапраўды бачанае, тады як не толькі фізічным чыннікам, але і наогул нічым разумным гэта нельга растлумачыць”.

Будучы ўпэўненымі, што “гасконцы заўсёды былі вялікімі фантазёрамі і выхвалякамі”, навукоўцы прынялі пастанову, якая заклікала суграмадзян надалей не рэагаваць на падобныя “забабоны”.

У той час навукоўцы яшчэ не верылі, што метэарыты падаюць на Зямлю з касмічнай прасторы. Толькі ў 1803 годзе рэальнасць “нябеснага” паходжання метэарытаў была імі афіцыйна прызнана. Калі ў мястэчку Эгле выліўся жудасны “каменны дождж”, які ўсыпаў зямлю аскепкамі і быў засведчаны мноствам узбуджаных відавочцаў, Французская акадэмія навук змушаная была пагадзіцца, што гэта сапраўды былі “камяні з неба”.

1820 год. Нарадзіўся Люцыян Крашэўскі (1820-1892).

Беларускі і польскі мастак, фатограф, прыродазнавец, краязнавец. Брат Юзэфа Крашэўскага і Каятан Крашэўскага. Ілюстратар іх твораў.

Аказваў дапамогу ўдзельнікам паўстання 1863-1864 гадоў, за што быў сасланы на Урал.

Рабіў замалёўкі помнікаў архітэктуры і народных тыпаў на Гродзеншчыне. У ссылцы навучыўся фатаграфаваць, рабіў здымкі краявідаў Панямоння.

Памёр 2 лютага 1892 года.

1884 год. У Магілёве створана губернская паштова-тэлеграфная кантора 3-га класа.

Да 1890 года ў Магілёўскай губерні дзейнічалі паштова-тэлеграфныя канторы: Магілёўская, Гомельская, Аршанская, Шклоўская, Рагачоўская, Горы-Гарэцкая, Чэрыкаўская, Мсціслаўская, Быхаўская, Сенненская, Дубровенская, Клімавіцкая, паштова-тэлеграфныя аддзяленні: Чавускае, Прапойскае, Веткаўскае, Копыскае, Ляднянскае, Хаславіцкае, Бабрскае, Чачэрскае, Касцюковіцкае, Краснапольскае, Любавіцкае, Руднянскае, Добрушскае, Коханаўскае, Талачынскае і Смальянскае; паштовыя аддзяленні: Бялыніцкае, Манастыршчынскае, Раснянскае, Пятровіцкае, Шамаўскае і Кармянскае. 

Да пачатку XX стагоддзя дзейнічала 29 паштова-телеграфных і 35 паштовых аддзяленняў, у самім Магілёве было 12 паштовых скрынь.

Кантора ў Оршы

1896 год. Нарадзіўся Аляксандр Орса (1896-1959).

Беларускі педагог, грамадскі і культурны дзеяч.

Скончыў настаўніцкія курсы ў Навагрудку, Карлаў ўніверсітэт у Празе.

Выкладаў у навагрудскіх беларускай гімназіі, школах, педвучылішчы. Падчас Другой сусветнай вайны быў школьным інспектарам Навагрудскай акругі.

Прымаў удзел у Другім Усебеларускім кангрэсе. У 1944 выехаў у Германію, дзе быў дырэктарам Беларускай гімназіі імя Янкі Купалы ў Рэгенсбургу (Міхельсдорф).

З 1949 года ў Нью-Ёрку. Адзін з заснавальнікаў Беларуска-амерыканскага задзіночання, стваральнік першай парафіі Беларускай аўтакефальнай праваслаўнай царквы, Беларускага інстытута навукі і мастацтва, арганізатар першых беларускіх школ у Нью-Ёрку. Уваходзіў ва ўрад БНР у эміграцыі (міністр асветы).

Памёр 2 лістапада 1959 года.

1911 год. Нарадзіўся Анатоль (Акім) Астрэйка (1911-1978).

Беларускі паэт, журналіст.

Працаваў у газетах розных гарадоў, у тым ліку ў Горках.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны быў адказным сакратаром сатырычнай газеты-плаката «Раздавім фашысцкую гадзіну».

У 1948-1953 гадах – адказны сакратар часопіса «Вожык».

Аўтар вершаў, зборнікаў, кніг вершаў, вершаванай казкі «Елка», паэмы для дзяцей «Прыгоды дзеда Міхеда», тэкстаў многіх беларускіх песень: «Ой бацька мой, Нёман», «Песня пра Заслонава», «Шаўковыя травы», «Песня мінаеўцаў».

Памёр 23 жніўня 1978 года.

1921 год. Падчас аперацыі ў Маскве памёр Сцяпан Булат (1894-1921).

Беларускі палітычны дзеяч, журналіст. Працаваў загадчыкам аддзела ЦК КП(б)Б па працы ў вёсцы.

Рэдактар газеты «Савецкая Беларусь», заснавальнік і рэдактар газеты «Белорусская деревня».

Адстойваў ідэю беларускай дзяржаўнасці, дамагаўся пашырэння БССР на ўсход, беларусізацыі краю, надання беларускай мове статуса дзяржаўнай. На смерць Сцяпана Булата адгукнуліся вершамі Янка Купала, Міхась Чарот, Зм. Бядуля.

1934 год. Нарадзіўся Генадзь Гарбук (1934-2018).

Беларускі акцёр тэатра і кіно. Народны артыст Беларусі. Лаўрэат Дзяржпрэмій БССР і СССР.

Працаваў у Нацыянальным акадэмічным тэатры імя Янкі Купалы. Сыграў больш за 50 роляў у тэатры і больш за 50 у кінастужках.

1941 год. Абаронцы Магілёва з 394-га палка палкоўніка Я. Слепакурава на заходнім беразе Дняпра захапілі 3 нямецкіх штабных аўтамашыны і штабнога афіцэра.

У машынах былі ўзнагародныя знакі, сцягі, падарункі для нямецкіх салдат, якія павінны былі ўзяць Маскву.

Магілёў быў цалкам акружаны 16 ліпеня, аднак абаронцы працягвалі ўпарта змагацца.

У гэты ж дзень Заходні фронт падзелены на Заходні і Цэнтральны.

1976 год. Нарадзіўся Іван Ціхан.

Беларускі атлет, кідальнік молата, чэмпіён Беларусі, Еўропы, трохразовы чэмпіён свету, сярэбраны прызёр Летніх Алімпійскіх гульняў у Рыа-дэ-Жанейра (2016), шматразовы рэкардсмэн. 

Заслужаны майстар спорту Беларусі. Старшыня Беларускай федэрацыі лёгкай атлетыкі.

1984 год. Адкрыты для наведвальнікаў Клімавіцкі краязнаўчы музей.

Створаны паводле рашэння ЦК КПБ 11 ліпеня 1978 года. Размяшчаецца ў асабняку князёў Мяшчэрскіх.

Асноўны фонд музея налічвае каля 6 000 адзінак захоўвання, навукова-дапаможны – каля 8 000.

Найбольш цікавыя прадметы з калекцый музея: бівень маманта, каменныя прылады працы 3-2-га тыс. г. да н.э., кнігі ХІХ стагоддзя, прадметы нумізматыкі, ткацтва, народнага побыту, узоры зброі, творы выяўленчага мастацтва. Экспазіцыя музея размешчана ў 6 залах: «Прырода раёна», «Далёкае мінулае», «Сацыялістычная рэвалюцыя», «Вялікая Айчынная вайна», «Прамысловасць раёна», «Знакамітыя землякі».

2009 год. Міністэрства сувязі і інфарматызацыі Рэспублікі Беларусь увяло ў паштовы зварот марку “350 гадоў Баркалабаўскай іконе Божай Маці”.

Ікона з’явілася ў Баркалабаўскім жаночым манастыры (заснаваны 24 чэрвеня 1641 года Б. Статкевічам каля мястэчка Баркалабава) у 1659 годзе.

Паводле падання з манастырскага архіва рускі князь Пажарскі вяртаўся «з Польшчы», маючы пры сабе патаемна гэты абраз Багародзіцы. Калі атрад князя праходзіў каля манастыра, «абраз стаў нерухомы» і ніякія намаганні людзей не здолелі зрушыць яго з месца. Пажарскі зразумеў, што абраз жадае застацца ў манастыры і перадаў яго ігуменні Фацінні Кіркораўне.

Фота з адкрытых крыніц.

23 ліпеня ў гісторыі. Аблога Дамаска. Магілёўскіх яўрэяў выселілі за гарадскі вал. Створана беларуская мітраполія.

Сусветны дзень кітоў і дэльфінаў (World Whale and Dolphin Day, з 1986 года).

Міжнародная кітабойная камісія, пасля 200 гадоў бязлітаснага знішчэння кітоў, увяла забарону на іх промысел, гандаль кітовым мясам.

Забарона дзейнічае і дагэтуль і азначае, што ва ўсім свеце паляванне на кітоў, а таксама гандаль кітовым мясам забаронены.

Аднак, кітовы промысел – не адзіная пагроза для дадзеных жывёл. Яшчэ адзін з галоўных фактараў знікнення кітоў, дэльфінаў і іншых марскіх млекакормячых – гэта іх адлоў для дэльфінарыяў, акіянарыумаў і цыркаў.

Штогод у гэты дзень розныя прыродаахоўныя групы і арганізацыі праводзяць акцыі і дэманстрацыі ў абарону кітоў і іншых марскіх млекакормячых. 

1148 год. Крыжакі падышлі да Дамаска.

На наступны дзень пачалася яго аблога. Адбывалася падчас Другога крыжовага пахода (1147-1149) у адказ на захоп мусульманамі Эдэскага графства.

4-х дзённая аблога Дамаска была безвыніковай. Дамаскам правіў візір Муйнадзін Унар, які прыняў рашэнне абараняць горад ад крыжакоў. Ён адправіў паслоў у Сірыю за дапамогай.

Аблога Дамаска скончылася 28 ліпеня адступленнем крыжацкага войска.

Восенню 1148 года войска крыжакоў пакінула тэрыторыю Святой Зямлі, морам адправіўшыся назад у Еўропу. Гэта ў канчатковым выніку прывяло да падзення Іерусаліма і пачатку трэцяга крыжовага паходу.

1610 год. У Магілёве на Ільінскай гары на Папенцы пакараны завадатары бунту супраць гарадскога магістрата.

Падчас новага буйнога выступлення гарадскія нізы імкнуліся падняць узброенае паўстанне, але яно было падаўлена войскамі, а пяць кіраўнікоў паўстання былі прыгавораны на смерць.

На гэтым скончылася першае гарадское паўстанне ў Магілёве (1606-1610), якое спачатку ўзначаліў Стахор Міткавіч.

1633 год. Па прывілею караля Жыгімонта ІІІ жыхарам Магілёва, усім яўрэям, што пасяліліся на гарадской гандлёвай плошчы, было загадана выселіцца за гарадскі вал.

1867 год. У Расійскай імперыі створана Туркестанскае генерал-губернатарства на чале з выхадцам з Кругляншчыны, выхаванцам Магілёўскай гімназіі Міхаілам Чарняевым (1828-1898).

Знакаміты і як галоўнакамандуючы сербскай арміяй (1876), і як выдавец пецярбургскай газеты “Русский мир” (1873-1878).

1881 год. У бельгійскім Льежы заснавана Міжнародная федэрацыя гімнастыкі, FIG (Federation Internationale de Gymnastique).

Найстарэйшая ў свеце спартовая арганізацыя.

Толькі праз 11 гадоў былі створаны яшчэ два міжнародныя аб’яднанні – Саюз канькабежцаў і Федэрацыя веславання, яшчэ годам пазней – Міжнародны алімпійскі камітэт (МАК), а ўсе астатнія аб’яднанні спартсменаў – стварэнні XX стагоддзя. Спачатку ў гэтую арганізацыю ўваходзілі ўсяго тры дзяржавы: Бельгія, Нідэрланды і Францыя. 

Да 1897 года ў ёй налічвалася ўжо 17 еўрапейскіх краін. Зараз у федэрацыі 130 краін свету.

1888 год. У Кіеве на Сафійскай плошчы адкрыты помнік гетману Багдану Хмяльніцкаму.

Выраблены па малюнку мастака і архітэктара-беларуса Міхала Мікешына (1835–1896). Постаць гетмана вырабіў скульптар П. Велёнскі, а каня – А. Обер (ён жа аўтар помніка з арлом у в. Лясная, у гонар бітвы пад Лясной).

1918 год. У Савецкай Расіі ўступіла ў сілу “Часовая інструкцыя аб пазбаўленні волі”.

Першы савецкі дакумент, які вызначаў парадак утрымання зняволеных.

Месцы пазбаўлення волі падзяляліся на мужчынскія і жаночыя, а па прызначэнні – на турмы, рэфарматорыі, земляробчыя калоніі, выпрабавальныя ўстановы, карна-лячэбныя ўстановы для арыштантаў з выяўленымі псіхічнымі дэфектамі і турэмныя бальніцы.

Існавалі таксама арыштныя дамы – для перасылкі і кароткатэрміновага ўтрымання затрыманых.

1922 год. Стварэнне аўтаномнай беларускай мітраполіі.

У мінскім кафедральным праваслаўным саборы Святых апосталаў Пятра і Паўла адбыўся царкоўны сінод, які абвясціў аб стварэнні аўтаномнай беларускай мітраполіі і выбраў мінскага біскупа Мелхіседэка (Паеўскага) Беларускім і Мінскім мітрапалітам. Патрыярх Ціхан прыняў яго ў Маскоўскі патрыярхат, але тытул не прызнаў.

1964 год. Нарадзіўся Ігар Сідарук.

Беларускі празаік-фантасмагорык, драматург-сюррэаліст, выказнік маргінальнай свядомасці, майстар чорнага бурлеску.

Аўтар шэрагу паэтычных зборнікаў, кніг “Квадратная варона”, “Выкраданьне вепрука”, п’ес.

Найбольш вядомая п’еса “Галава” ставілася на сцэне Тэатра нацыянальнай драматургіі “Вольная сцэна” ў пастаноўцы Валерыя Мазынскага.

1983 год. Анекдатычная сітуацыя ледзь не прывяла да трагедыі з “Боінг-767”.

Пасажырскі самалёт “Боінг-767” авіякампаніі “Эйр Канада” прызямліўся з выключанымі рухавікамі на былой ваеннай базе.

На вышыні 40 000 футаў (12 000 м) спыніліся абодва рухавіка, і самалёт змушаны быў планаваць, для таго каб здзейсніць незапланаваную пасадку на былой ваеннай авіябазы Гілмі ў правінцыі Манітоба, бо на паўдарогі ў самалёта скончылася паліва. 

Гэты канадскі лайнер быў першым самалётам, на якім выкарыстоўваліся абазначэнні паліва ў кілаграмах, але пілот і штурман па звычцы палічылі запраўку ў фунтах. У выніку няправільнага пераліку на борце самалёта аказалася замест разлічаных 20 400 кг усяго 9 144 кг авіягазы.

1995 год. У аўтакатастрофе загінуў Алесь Ставер (1929-1995).

Беларускі паэт, празаік, драматург.

Аўтар шматлікіх паэтычных зборнікаў, песень, раманаў.

Вядомы песні на яго вершы: “Песня пра Якуба Коласа”, “Жураўлі на Палессе ляцяць”, “Беларусачка” і шматлікія іншыя. 

Фота з адкрытых крыніц.

29 чэрвеня ў гісторыі. Ягелончык – збіральнік зямель. Нараджэнне партызаншчыны. Таран над Магілёвам. Вызваленне Бабруйска. Нарадзіўся Сэнт-Экзюперы.

Ціхан (народны каляндар).

Ціхан-суцішнік. На святога Ціхана сонца ледзьве дыхае.

На Ціхана пявучыя птушкі заціхаюць (акрамя салаўя і зязюлі).

У гэты дзень заканчваецца маладое лета, падыходзіць сталае. Лета перасягнула гарачы ўзрост. Канчаюцца спякотныя дні. Ночы становяцца халаднейшымі.

Дзень завяршэння сяўбы жыта і пачатак вывазу гною. У гэты дзень талакой чысцілі хлявы, двары, а потым садзіліся абедаць усе разам – ладзілі свята для працаўнікоў, якія ўгнойвалі палі.

1440 год. Вялікім князем ВКЛ абраны Казімір Ягелончык (1427-1492).

Кароль польскі (1447-1492).

Пры абранні абяцаў вярнуць ВКЛ Валынь і Падолле захопленыя Польшчай, што пазней і было выканана. Вярнуў і Дарагічынскую зямлю. У Казіміра было 13 дзяцей. Аказваў матэрыяльную дапамогу студэнтам з дзяржаўнага скарбу. Выдаў Судзебнік, ліквідаваў удзельныя княствы.

Пры яго панаванні васалам Польшчы стала Мазавецкае княства, было далучана Асвенцімскае княства. У выніку трынаццацігадовай вайны з крыжакамі (1454-1466) вярнуў Памор’е, прыдбаў Заходнюю Прусію, а Тэўтонскі ордэн трапіў у васальную залежнасць. Казіміру давялося амаль штогод адбіваць татарскія наезды. Падтрымаў намер наўгародскіх баяр на чале з Марфай Барэцкай далучыць Вялікі Ноўгарад да ВКЛ, але Іван III пасля доўгай аблогі захапіў Ноўгарад і жорстка расправіўся з баярамі.

1455 год. Ва ўрачыстай абстаноўцы папа Калікст III зачытаў булу з заклікам 1 мая 1456 года выступіць у крыжовы паход супраць турак.

У 1453 годзе яны разбурылі 1000-гадовую Візантыйскую імперыю, і перад асманскай дзяржавай ужо трапятала ўся Еўропа. Але з паходам так нічога і не выйшла. А “Турэцкай буле” папы быў прыгатаваны лёс найкаштоўнейшага помніка гісторыі культуры: адціснуты на толькі што запушчаным станку першадрукара Іагана Гутенберга, яна захавалася. У адзіным экзэмпляры.

1875 год. Нарадзіўся Гергард Шэнберг (1875-1954).

Буйны расійскі і савецкі географ.

Скончыў Берлінскі, Цюрыхскі, Пецярбургскі ўніверсітэты.

Прафесар 10 універсітэтаў, загадык кафедры фізічнай геаграфіі Магілёўскага педінстытута (1946-1954), аўтар тэрміна “паўпустыня”, даследчык прыроды Магілёўшчыны.

1896 год. Нарадзіўся Уладзіслаў Казлоўскі (1896-1943).

Беларускі грамадска-палітычны дзеяч, паэт, публіцыст.

Скончыў Віленскую каталіцкую духоўную семінарыю, беларускія настаўніцкія курсы, школу падхарунжых у Варшаве.

Уваходзіў у ЦК Беларускай сялянскай партыі, быў інструктарам мінскага Беларускага нацыянальнага камітэта па арганізацыі нацыянальнага жыцця ў Ігуменскім павеце, інструктарам 1-га батальёна беларускіх стральцоў. У 1921-1930 гадах служыў у польскім войску, адначасова браў удзел у беларускім нацыянальным руху.

У 1930-х актыўна працаваў у Вільні ў беларускіх нацыянальных арганізацыях і ўстановах. Быў сакратаром Беларускага нацыянальнага камітэта, Цэнтральнага ўрада Беларускага інстытута гаспадаркі і культуры, Беларускай нацыянал-сацыялістычнай партыі, рэдактарам партыйнай газеты «Новы шлях», сакратаром (1939-1940) Беларускай групы дапамогі пацярпелым ад вайны пры Літоўскім Чырвоным Крыжы. Аўтар шэрагу кніг па фізічным выхаванні, паэтычных зборнікаў.

Забіты 13 лістапада 1943 года партызанамі ў рэдакцыі «Беларускай газэты» (рэдагаваў газету з 1941 года). Пахаваны на Кальварыйскіх могілках.

Рэдакцыя «Беларускай газеты» і «Голасу вёскі». Сядзяць (злева направа): Уладзіслаў Казлоўскі, Наталля Арсеннева, Аляксей Сянкевіч. Стаяць (злева направа): Уладзімір Кушаль, Антон Адамовіч, Караленка. Мінск, снежань 1942 года

1871 год. Памёр Ксенафонт Гаворскі (1821-1871).

Беларускі гісторык, археолаг, выдавец.

Піянер археалагічных даследаванняў на тэрыторыі Беларусі: займаўся археалагічнымі раскопкамі курганаў каля Полацка, Ушачаў, па р. Дрыса.

Першым у Беларусі падрабязна апісаў структуру курганных насыпаў. Даследчык царкоўнай гісторыі Беларусі. Заходнерусіст.

1900 год. Нарадзіўся Антуан дэ Сент-Экзюперы (1900-1944).

Французскі сусветна вядомы пісьменнік, прафесійны лётчык.

Загінуў у разведвальным палёце.

Вядомы па раману «Планета людзей» і казцы «Маленькі прынц». Паводле яго казкі ў Магілёве скульптарам А. Вараб’ёвым пастаўлена 30 чэрвеня 2017 года скульптура на вул. Будзённага.

1934 год. Памёр Эдвард Пякарскі (1858-1934).

Беларускі этнограф, географ, фалькларыст. Складальнік слоўніка якуцкай мовы, «бацька» якуцкай літаратуры.

Акадэмік АН СССР.

Вучыўся ў Мінскай, Мазырскай, Чарнігаўскай гімназіях, у Харкаўскім ветінстытуце. За ўдзел у народніцкім руху сасланы ў Якуцію (1881). Даследаваў геаграфію, фальклор і мову, супрацоўнічаў з Усходне-Сібірскім аддзяленнем Рускага геаграфічнага таварыства. Працаваў вучоным захавальнікам Музея антрапалогіі і этнаграфіі, сакратаром аддзялення этнаграфіі Рускага геаграфічнага таварыства. Працаваў у Інстытуце ўсходазнаўства Акадэміі навук СССР.

Прымаў удзел у экспедыцыях Усходне-Сібірскага аддзялення Рускага геаграфічнага таварыства (1894-1896), Аяна-Нельканскай (1914-1917) экспедыцыі.

Аўтар прац па этнографіі якутаў і эвенкаў. Рэдакар часопіса «Жи­вая старина» (1914-1917).

Пахаваны на ленінградскіх Смаленскіх лютэранскіх могілках.

Надмагілле ўнесена ў Пералік аб’ектаў гістарычнай і культурнай спадчыны федэральнага значэння, якія знаходзяцца ў Санкт-Пецярбургу.

1941 год. Савет Народных Камісараў СССР і ЦК ВКП(б) выдалі дырэктыву, у якой заклікалі распачаць падпольную і партызанскую барацьбу ў раёнах, пакінутых Чырвонай арміяй пры адступленні.

На Беларусі да канца чэрвеня 1941 года дзейнічалі 4 партызанскія атрады, у ліпені – 35, а ў жніўні – 61.

Спачатку атрады былі па 25-70 чалавек, потым – 100-350, былі і да 800 і больш партызан.

1941 год. Лётчык-знішчальнік старшы лейтэнант Анатоль Кобец (1910-1941) здзейсніў у небе над Магілёвам першы таран нямецкага самалёта.

У адрозненне ад аналагічнага выпадку, які адбыўся са знішчальнікам Мікалаем Цярохіным з 161-га авіяпалка, чый подзвіг апеў у баладзе «Сакрэт перамогі» К. Сіманаў, пра таран Кобеца ў друку згадваюць мала і скупа.

Праз некалькі дзён Кобец загінуў у Дрыбінскім раёне.

1944 год. З вызваленнем Бабруйска, Магілёўшчына поўнасцю ачышчана ад гітлераўскіх акупантаў.

Бабруйск быў пад акупацыяй 3 гады і 1 дзень.

24 чэрвеня 1944 года войскі правага крыла 1-га Беларускага фронту пад камандаваннем К. Ракасоўскага пачалі наступальную аперацыю па авалоданню Бабруйска.  27 чэрвеня ў «Бабруйскім катле» апынуліся варожыя дывізіі 9-й нямецкай арміі – каля 40 000 чалавек.

29 чэрвеня 1944 года горад на Бярэзіне быў вызвалены. «Сёння нашыя войскі цалкам ліквідавалі акружаную ў раёне Бабруйска варожую групоўку. У палон узята 33 тысячы нямецкіх салдат і афіцэраў…». Так пачыналася зводка ад Савецкага Інфармбюро 29 чэрвеня 1944 г.

За гераічнасць, праяўлены пры вызваленні горада, І. Кабякову, Н. Масонаву, К. Навумаву было прысвоена званне Герояў Савецкага Саюза. З ліку ўраджэнцаў Бабруйска гэтага высокага звання былі ўдастоены С. Гарэлік, У. Ярмак, С. Сікорскі.

1958 год. Упершыню бразільцы сталі чэмпіёнамі свету па футболе.

У фінальным матчы шостага па ліку футбольнага чэмпіянату свету на стакгольмскім стадыёне “Расунда” зборная Бразіліі разграміла шведаў – гаспадароў чэмпіянату з лікам 5:2 і ўпершыню заваявала чэмпіёнскі тытул.

Хоць першы гол забілі шведы, гульня фактычна прайшла “пад дыктоўку” гасцей з Паўднёвай Амерыкі, якія прадэманстравалі датуль нябачаны ў Еўропе віртуозны атакуючы футбол. Два рэдкія па прыгажосці галы, якія выклікалі бурнае захапленне гледачоў, правёў на 55-й і 90-й хвілінах самы малады з удзельнікаў турніру – бразільскі нападаючы Пеле, які яшчэ не дасягнуў 18 гадоў.

Гэты чэмпіянат быў першым, фінал якога трансляваўся па тэлебачанні.

Зборная Бразіліі па футболе, 1958 год

1958 год. памёр Фабіян Ярэміч (1891-1958).

Беларускі грамадска-палітычны дзеяч.

Старшыня Беларускага нацыянальнага камітэта ў Вільні, сябра Рады БНР. Адзін з арганізатараў і лідараў Беларускага сялянскага саюза, Беларускага інстытута гаспадаркі і культуры.

Удзельнік Другога Усебеларускага кангрэса (1944).

У 1945-1956 гадах рэпрэсаваны і зняволены савецкімі ўладамі ў канцлагеры. Выйшаўшы на волю, жыў у Вільні.

Фабіян Ярэміч пад сцягам «Сялянскі саюз» на карыкатуры ў часопісе «Маланка» № 15, 1926

1984 год. Пачаўся рэгулярны рух цягнікоў ад станцыі «Маскоўская» да станцыі «Інстытут культуры» Маскоўскай лініі Мінскага метрапалітэна.

Зараз мінскае метро мае 33 станцыі на трох лініях: Аўтазаводскай, Маскоўскай і Зялёналужскай лініі, даўжыня 41,8 км.

Будаўніцтва метро пачалося 3 мая 1977 года. Аб’ём перавозкі пасажыраў метрапалітэнам амаль 220 мільёнаў чалавек. Сярэднясутачная перавозка пасажыраў складае каля 600 тысяч.

2011 год. Званне «Ганаровы грамадзянін горада Магілёва» прысвоена Уладзіміру Саханько і Людміле Мішчанка.

У. Саханько (1946-2020) – генеральны дырэктар ААТ «Магілёўскі завод «Строммашына»,  Л. Мішчанка (н. 1939) – дырэктар Магілёўскай гімназіі-каледжа мастацтваў. 

Зоркі з іх імёнамі закладзены на плошчы Зорак.