Гэтую мясцінку ў цэнтры гораду ведае кожны магілёвец. Пешаходніца – улюблёная вуліца шпацыру гараджанаў. Яны прыязджаюць з аддаленых куткоў Магілёва, каб прайсціся ёю. Адпачыць ад будзённасці, акунуцца ў свет гісторыі роднага гораду і, магчыма, угледзець будучыню.
Працягласць нашай пешаходніцы 1490 метраў. Іх мы пройдзем з відэакамерай і пакажам тое, што можа не разгледзелі землякі заклапочаныя сваімі справамі, ці захопленыя прыяцельскімі гутаркамі.
Такім чынам, у дарогу. На відэа сённяшняга дня – першы адцінак нашага падарожжа.
Юбілей Асіповічы адзначылі на прамінулых выхадных – 6-7 жніўня. Паводле афіцыйнай інфармацыі, святкавалі яго з размахам.
«Сотні жыхароў гораду былі задзейнічаны ва ўрачыстым шэсці прадпрыемстваў, працоўных калектываў і грамадскіх арганізацый, – паведаміламясцовая раёнка. – На галоўнай плошчы гораду яблыку не было дзе ўпасці. Прыкавала ўвагу шматлікіх гледачоў сваім выступленнем рота Ганаровай варты Мінскай ваеннай камендатуры ў суправаджэнні ваеннага аркестра».
Асіповічы, як “цэнтр сусвету”
Асіповічы, адзін з самым «маладых» райцэнтраў Магілёўшчыны, але пасля Магілёва і Бабруйску – найвялікшы горад рэгіёну. Тут жыве амаль 30 тысяч чалавек.
Асіповічы буйны чыгуначны вузел. Цягнікі разыходзяцца тут на захад у бок Слуцка, поўнач – у Мінск, поўдзень – у Бабруйск і Гомель і на ўсход у Магілёў. Ад Асіповічаў да сталіцы 90, а да Магілёва – 140 кіламетраў.
Лічыцца, што ад 18 стагоддзя на месцы Асіповіч была аднайменная вёска. Яе насельніцтва займалася земляробствам, рыбалоўствам, паляваннем ды сплаўляла лес. З гістарычных звестак вядома, што ў 1777 годзе ў ёй было 16 сялянскіх двароў. Ёю валодаў Дамінік Еранім Радзівіл – апошні прадстаўнік нясвіжскай мужчынскай лініі роду Радзівілаў.
Чым славуты Дамінік Еранім Радзівіл
З 1810 году ён служыў у войску Княства Варшаўскага, меў званне палкоўніка. У чэрвені 1812 годзе наперадзе свайго палку ачоліў урачысты ўваход войскаў Напалеона ў Вільню, калі той паабяцаў свабоду і незалежнасць Вялікаму Княству Літоўскаму і Рэчы Паспалітай.
Дамінік Еранім Радзівіл удзельнічаў у напалеонаўскай выправе на Маскву, за ўдзел у бітве пад Смаленскам узнагароджаны Ордэнам Ганаровага легіёну.
З кастрычніка 1812 году атрымаў званне маёра Імператарскай Гвардыі, браў удзел у бітве пад Ліпскам. Атрымаўшы цяжкую кантузію ў бітве пад Ханаў, памёр у Францыі 11 лістапада 1813 году.
Улады Расейскай імперыі арыштавалі маёнткі Дамініка Радзівіла за ўдзел яго ў вайне на баку Напалеона.
З вёскі да гораду…
Асіповічы разрасліся да памераў мястэчка, а затым гораду падчас будаўніцтва Лібава-Роменскай чыгункі ў другой палове XIX стагоддзя. Асіповічы – сталі першым паселішчам сучаснай Магілёўшчыны, дзе праклалі чыгунку. У Магілёве тагачасная прыкмета цывілізацыі з’явілася толькі напачатку 20 стагоддзя.
Асіпаўчане лічаць сімвалам гораду помнік паравозу, а дзень чыгуначніка святкуюць тут з асаблівым размахам.
Подзьвіг партызана
У 1943 годзе на станцыі Асіповічы партызан Фёдар Крыловіч знішчыў чатыры нямецкія эшалоны з палівам, снарадамі і танкамі «Тыгр». Гэтая дыверсія ў тым ліку паспрыяла перамозе Савецкіх войск у бітве на Курскай дузе.
За подзвіг Кірыловіча ўзнагародзілі ў 1949 годзе ордэнам Леніна і тое, дзякуючы заступніцтву будучага кіраўніка савецкай Беларусі Кірыла Мазурава. Помнік герою паставілі толькі ў 2009 годзе, калі Беларусь была незалежнай.
Асіповічы – горад артылерыстаў-ракетчыкаў
У Асіповічах за савецкім часам было некалькі буйных вайсковых частак. Цяпер тут дыслакуюцца артылерысты-ракетчыкі. Непадалёк ад райцэнтру распрасціраецца вайсковы палігон, які выкарыстоўваецца падчас беларуска-расійскіх манеўраў.
Фота з рэсурсаў: gzt-akray.by, planetabelarus.by, be-tarask.wikipedia.org, ekskursii.by
Металічную канструкцыю сарвала дужым парывам ветру. Цяпер у горадзе шугае навальніца.
Гэта адбылося на вуліцы Болдзіна, у цэнтры гораду, непадалёк ад тралейбуснага прыпынку. Агароджа з даху абрынулася на ходнік. У гэты момант на ім нікога не было.
Цяпер металічную канструкцыю прыбіраюць камунальнікі, якім стала вядома пра здарэнне.
У Вінніцы развіталіся з 4-гадовай Лізай Дзмітрыевай, якая імгненна загінула 14 ліпеня ў выніку ракетнага ўдару расіянаў па горадзе.
img.tsn.ua
Цырымонія прайшла ў Спаса-Праабражэнскім кафедральным саборы. На службу прыйшлі некалькі дзясяткаў гараджан з кветкамі і дзіцячымі цацкамі, піша «Суспільне Новини».
img.tsn.ua
У дзень абстрэлу Ліза з мамай ішла да лагапеда. Дзяўчынка была з сіндромам Дауна, у паўгода перанесла цяжкую аперацыю на сэрцы.
Ліза памерла адразу. Маці, Ірына Дзмітрыева, шпіталізавана з траўмай брушной поласці.
cdn4.suspilne.media
«У Ірыны цяжкі, але стабільны стан. Добра, што яна апрытомнела. Шмат акалічнасцяў яна не ведае, і пра сённяшнюю падзею мы ёй нават не паведамлялі. І мы толькі спадзяемся на яе выздараўленне, на сілы патрэбам і тым людзям, якія пацярпелі ад трагедыі. Бо акрамя гісторыі Ірыны і Лізанькі, ёсць і іншыя гісторыі, калі пацярпелі бацькі і дзеці », – кажа знаёмая пацярпелай.
У выніку расійскага нападу ў Вінніцы загінулі яшчэ двое хлопчыкаў сямі і васьмі гадоў.
cdn4.suspilne.media
Адзін з іх знаходзіўся на абследаванні ў лякарні, памёр разам з маці. Другі чакаў дзядзьку ў прыпаркаванай машыне.
14 ліпеня ў 10.45 Расія нанесла ракетны ўдар па Вінніцы ракетамі тыпу «Калібр» з падводнай лодкі з акваторыі Чорнага мора.
Загінулі 24 чалавекі, у тым ліку трое дзяцей. Медычная дапамога аказана 202 чалавекам. У стацыянарах гораду працягваюць лячыцца 68 пацыентаў, у тым ліку 4 дзіцяці.
“Асцярожна міны” папярэджваюць знакамі наведнікаў мясцовых пляжаў. Паліцыя рэгулярна праводзіць рэйды. Такія рэаліі курортнага гораду, які чакае ўварвання расійскіх войск.
У Беларусі, тым часам, пачынаюцца перыяд летніх адпачынкаў. Пра тое нагадвае і спёка, апанаваўшая краіну. Многія, нягледзячы на цяжкасці жыцця, праглядаюць сайты турыстычных агенцтваў у пошуках бюджэтнага адпачынку.
images.unian.net
Яшчэ год таму суседняя Ўкраіна з яе чарнаморскімі курортамі і пляжамі была ўлюблёным краем, які беларусы з задавальненнем наведвалі. На адным з інфармацыйных рэсурсаў чытайма: “Адэская вобласць – чарнаморскі рай для беларуса, які атрымаў адпускныя. Нават невялікага бюджэту даволі, каб адчуць сябе ля мора, калі не Абрамовічам, то кімсьці з ягонага атачэння”.
Наўрад ці адэсіты ў няпросты для сябе час ухвалілі б згадку пра набліжанага да Пуціна расійскага алігарха Рамана Абрамовіча.
static.ukrinform.com
Цяпер Адэса прыфрантавы горад. Расійскія войскі спрабуюць авалодаць ім. Яго пастаянна атакуюць артылерыйскімі абстрэламі з расійскіх ваенных караблёў, а таксама ўдарамі з паветра. У выпадку высадкі дэсанта пляжы стануць першым рубяжом абароны гораду.
Адэскія пляжы і марская акваторыя замініраваныя. Купацца забаронена. Размініраваннем украінскія вайскоўцы зоймуцца па сканчэнні вайны і гэта зойме нямала часу.
i.obozrevatel.com
«Не перасоўваецеся па ўзбярэжнай тэрыторыі і пляжам Адэсы і вобласці, – папярэджваюць жыхароў прадстаўнікі абласной ваеннай адміністрацыі і заклікаюць не ігнараваць рэкамендацыяў.
Паводле вайскоўцаў падчас штармоў міны зрывае і прыносіць да берагу.
Разам з тым жыхары ўпарта цягнуцца да ўзбярэжжа. – загараюць і купаюцца. Як правіла адпачынак сканчаецца гутаркамі з паліцыянтамі, якія рэгулярна праводзяць рэйды па пляжах.
focus.ua
«Да жалю не ўсе рэагуюць адэкватна. Калі адны выбачаюцца і сыходзяць, то другія бунтуюць, – апавядае пра сітуацыя на пляжах прадстаўніца рэгіянальнай патрульнай паліцыі.
Адэсіты ўзвялі трывалыя абаронныя збудаванні і спадзяюцца, што ўзброеныя сілы Ўкраіны не дапусцяць акупацыі гораду.
Эксперты лічыць, што наўпроставае ўварванне расійскіх войск у Адэсу магчымае, але самагубнае. Сярод прычын называюцца складанае геаграфічнае размяшчэнне гораду, і глыбока эшаланіраваная абарона. З праблемаў для ўкраінскага войска называецца практычна поўная адсутнасць флоту.
Жыхары Магілёва адзначаюць, што сёлета на вуліцах паболела бадзягаў. Бяздомнікі, па словах гараджанаў, на летні перыяд, звычайна знаходзілі сябе занятак, каб пракарміцца, за межамі гораду. Гэтае лета стала выключэннем. Чаму, невядома.
Чытачы Магілёў.media даслалі серыю аднатыпных фотаздымкаў з просьбай апублікаваць іх і імі прыцягнуць увагу да праблемаў бяздомнікаў.
Цяпер убачыць бадзягу з ягоным небагатым скаргам выпадае не толькі ля цэркваў. Нямала іх збіраецца ў прыёмных бальніц. У кожнага свае праблемы. Шмат бяздомнікаў начуе на лаўках. Свой ладунак яны пакідаюць у схованцы.
Жывуць, як правіла яны, з таго, што знойдуць на сметніках ды звалках. Збіраюць металалом, макулатуру, адыходы пластыку. Выгаданыя грошы найчасцей прапіваюцца. Канфліктаў з шчаслівейшымі гараджанамі пазбягаюць. Стараюцца наагул не сутыкацца з імі.
На лета выбіраюцца з гораду і наймаюцца пастухамі, ці памагатымі па гаспадарцы. Нярэдка становяцца ахвярамі ашуканства. Адпрацаваўшы іх праганяюць.
Статыстыкі пра колькасць бадзягаў у горадзе ў адкрытых крыніцах адшукаць не ўдалося. Вядома, аднак, што ўчастковыя маюць сваю базу дадзеных на гэтую катэгорыю гараджанаў.
У кожнага бадзягі свая гісторыя, якая прывяла да беспрытульнага жыцця. Вярнуцца ў звыклае жыццё многія не могуць ды не хочуць. Паміраюць яны ад холаду, атручванняў, хваробаў. На лаўсанаўскіх могілках ёсць дзялянкі, на якой нямала безыменных магілаў. Невядома колькі іх забраў ковід.
Магілёў. media вырашыў дапамагчы і сабраў 10 фактаў пра гарадзкія каштаны.
– Для Беларусі каштан чужародны, інтрадукаваны. Адшукаць звестак, калі ён да нас трапіў не ўдалося. Некаторыя даследнікі мяркуюць, што на Магілёўшчыне ў буйных маентках яго сталі высаджваць не раней за 18 стагоддзе.
Вядома, што каштан завезлі ў Еўропу ў 15 стагоддзі з Турцыі. Ён стаў дужа папулярны на новай радзіме, як найлепшая расліна для паркаў і сквераў.
– У нас распаўсюджаны пераважна каштан конскі звычайны. Выкарыстоўваецца ў гарадах для азелянення вуліц. Эфектыўна ачышчае навакольную атмасфэру ад выхлапных газаў, сярністых злучэнняў і свінцу. Расшчапляе шкодныя рэчывы без шкоды для свайго здароўя.
– Наш каштан звычайна цвіце даволі позна, што дазваляе яму пазбягае замаразкаў у час набухання каткоў. Цвет раскрываецца ў маі, а цвіценне доўжыцца да трох тыдняў пасля чаго з’яўляюцца невялікія арэхі зялёнага колеру.
– Плады выспяваюць у жніўні-верасні. Адмыслоўцы засцерагаюць, што плады конскага каштана не варта блытаць з іншым відам. Плады «нашага» каштана горкія на смак і імі можна нават атруціцца, як зашмат зʼесці. Іх выкарыстоўваюць у фармацэўтыцы, як сыравіну для вытворчасці лекаў ад сасудзістых захворванняў. Пладамі не грэбуе свойская скаціна, бо ў іх шмат крухмалу і бялку.
– Каштан – выдатны меданос, чым заваблівае да сябе пчол.
– У прыродзе размнажаецца насеннем. Без цяжкасці пераносіць перасадку ў дарослым узросце. Валодае добрай парасткавай здольнасцю ад пня. Ценевынослівы.
– Хутка расце і сягае 30 мэтраў. Самы буйны экзэмпляр быў узростам 2-4 тысячы гадоў з ахопам камля ў 57 мэтраў.
– Паколькі каштан не тутэйшае дрэва, то ў яго слабая генетычная памяць і ён кепска рэагуе на змены надвор’я. Калі тое адбываецца ён можа зацвісці ў нязвыклы для сябе час. Гэта шкодна для дрэва. Усё часцей мы становімся сведкамі такой анамаліі.
– Конскі каштан устойлівы да шкоднікаў і хваробаў. Але, апошнім часам, расліну даймае мініруючая моль. Па словах спецыялістаў «мінёры» рассяліліся шмат на якіх гарадскіх каштанах. Спачатку на лісцях зʼяўляецца «іржа», яны пачынаюць заўчасна жаўцець. Скручваюцца па краях. Выратаваць хворае дрэва практычна не магчыма.
Калі дрэвы рэгулярна не апрацоўваць, не змагацца з моллю, то ў перспектыве каштаны давядзецца замяніць іншымі пародамі.
– У Магілёве ёсць вуліца Каштанавая. Яе закладалі як пешаходную ў 1980 гадох у мікрараёне Саломенка. Яна засаджаная каштанамі. На Саломенцы іх наагул шмат. Тут яны паўсюль.
Фотаздымкі фіксуюць рэчаіснасць. Перадаюць атмасфэру, у якой жыве чалавек ды грамадства. Са з’яўленнем смартфонаў рамяство фатаграфавання стала больш даступным і цяпер кожны ўладальнік гаджэта спрабуе сябе ў ролі фатографа.
Чытачы нашага выдання рэгулярна дасылаюць фота з упадабанымі ракурсамі. Калі іхныя работы не публікуюцца, то абураюцца. Вядома ж, кожны шукае прызнання. Такім чынам і зʼявілася рубрыка «Фотаальбом Магілёў. media».
Фотаздымкі першай яго старонкі зробленыя на працягу першых 11 дзён мая. Мы не каментуем іх, а пакідаем гэты прывілей чытачу. Няхай ён адзначыць у фота прыхаванае і відавочнае.
Каля абласнога мастацкага музея імя Паўла Масленікава выстаўлена вялізнае крэсла для гігантаў. Яно прыцягвае ўвагу магілёўцаў і выклікае шматлікія пытанні.
Памеры крэсла сапраўды ўражваюць. Вышыня яго большая за 2 метры. Проста забрацца на крэсла звычайнаму чалавеку зусім не проста, а для большасці мінакоў немагчыма. Таму натуральна ўзніклі самыя розныя, часам экзатычныя версіі прычын яго ўсталявання.
Версія пра жаданні магілёўцаў патрапіць у кнігу рэкордаў Гінеса аказалася лагічнай па накіраванасці думкі, але непраўдзівай. У свеце ёсць і большыя крэслы для гэтых мэтаў.
Таксама не спраўдзілася здагадка пра з’яўленне ў Магілёве новага Гулівера і атракцыён з ім.
Усё аказалася больш банальна. Крэсла з’яўляецца адметным вялікім магнітам, які павінен заманіць у музей наведвальнікаў.
Справа ў тым, што ў Магілёўскім абласным мастацкім музеі імя П.У.Масленікава працуе інтэрактыўная выстава “Экспірыментус”. Па сутнасці, гэта не выстава, а незвычайная экспазіцыя прыбораў і прылад, якая дэманструе фізічны бок разнастайных і дзіўных па прыгажосці з’яў. Наведвальнікам гэтага праекту адкрыюцца розныя законы фізікі, прыродныя з’явы, аптычныя ілюзіі, прынцыпы працы тэхнічных прылад і шматлікае іншае.
Выстава – гэта яшчэ і займальная вольная гадзіна для ўсёй сям’і, дзе навочна дэманструюцца прыродныя з’явы і заканамернасці. Як кажуць арганізатары, тут вялікая колькасць экспанатаў, якія не толькі можна, але і трэба чапаць, круціць, націскаць. Усе наведвальнікі нечакана для сябе становяцца даследчыкамі дзіўнага і незвычайнага.
Дзецям да 7 гадоў уваход толькі ў суправаджэнні дарослых!
А стул? Ён проста ўсталяваны замест рэкламнага шчыта. І слава Богу, што арганізатарам выставы хапіла розуму не быць банальнымі і ў гэтай частцы свайго праекту.
О том, как изменится Мстиславль и Мстиславский район в этом году рассказала в интервью mstlife.by Галина Драгунова, начальник отдела архитектуры и строительства райисполкома.
На улице Революционной отремонтируют дорожное покрытие, а на Кирова – реконструируют газоны. Велосипедные парковки появятся около центральной районной больницы и магазина “Гермес”. В Мстиславле, Ходосах и Мазолово установят и отремонтируют контейнерные площадки и контейнеры для сбора отходов.
На месте отдыха “Четвертый песочек” и пляжах “Ласточка” и “Пятый песочек” отремонтируют малые архитектурные формы, а на пляже “Пятый песочек” – автомобильную парковку. Для сбора отходов на пляжах и в местах отдыха установят контейнеры. На пляжах “Ласточка” и “Пятый песочек” обустроят спортивные площадки.
В Мстиславском районе снесут 60 пустующих и ветхих домов.
В городе и на селе высадят две тысячи деревьев, райцентр украсят более пятнадцати тысяч цветов.
