Мсціслаўская міжраённая прыродаахоўная інспекцыя затрамала каля аграгарадка Леніно Горацкага раёна рыбака на лодцы і з двума сеткамі. Усяго мужчына вылавіў сем карасёў і аднаго рака, прычым лоўля ажыццяўлялася не толькі забароненымі сродкамі, але і ў перыяд нераста. Інспектары налічылі рыбаку штраф у 151,5 базавую велічыню, альбо 5 605 рублёў штрафа – піша “Горацкі веснік”.
Фота ілюстрацыйнае
Як высветлілася, кампанія дзяцей гуляла ў двары з мячом, калі да іх прывязаўся 60-гадовы мясцовы жыхар. Мужчына адабраў у дзяцей мячык, а потым праз нейкі час кінуў яго ўбок. Калі дзеці забралі мяч і працягвалі гуляць, мужчына спачатку стаяў збоку, назіраючы за імі, а потым кінуў у групу хлопчыкаў камень. Той патрапіў пад вока аднаму з дзяцей, пакінуўшы траўму.
Праваахоўнікі затрымалі мужчыну. Раней ён быў судзімы за злоснае хуліганства. Прычын свайго цяперашняга ўчынку жыхар Горак патлумачыць не змог.
Фота ілюстрацыйнае
Казус з рамонтам аварыйнага дома адбыўся ў аграгарадку Леніно Горацкага раёна. Падчас сустрэчы кіраўніцтва Горацкага райвыканкама з жыхарамі пасёлка выявілася, што запланаваны на 2023 год капітальны рамонт дома №33 па вуліцы Ленінскай быў аднабакова адменены камунальным прадпрыемствам – піша “Горацкі веснік”.
Вялікія расколіны сцен у пад’ездзе, абсыпаная тынкоўка фасада, разбураны ганак і пастаяннае заліццё кватэр пасля дажджу – пра гэтыя і іншыя праблемы жыхары дома не аднойчы паведамлялі спецыялістам УКПП «Камунальнік». У 2020 годзе на фасадзе ўстанавілі маячкі, якія ўжо далі расколіны, пазней паабяцалі правесці капітальны рамонт. Ён быў запланавана на 2023 год, але чамусьці са спісу аб’ектаў, якія падлягаюць грунтоўнаму рамонту, дом прыбралі.
Адзінае, што зрабілі камунальнікі – адбілі віслыя кавалкі тынкоўкі з фасада, так і пакінуўшы іх пад вокнамі.
Як растлумачыў намеснік дырэктара УКПП “Камунальнік” Андрэй Новікаў, аб’ект сапраўды быў запланаваны для капрамонту. Але, паводле дзейнага заканадаўства, у першую чаргу рамантуюць дамы, у якіх людзі гатовыя фінансава ўдзельнічаць ва ўцяпленні фасадаў.
Але ж справа ў тым, што жыхары гэтага дома таксама былі гатовыя заплаціць за ўцяпленне. Спецыялісты ж камунальнага прадпрыемства прыйшлі да высновы, што фасад будзе пакрывацца пенаполіўрэтанавай сумессю, даволі вялікі пласт якой павінен забяспечыць уцяпленне фасада. Атрымалася, што за саміх жыхароў вырашылі, што іх грошы на гэты від работ не патрэбны, таму рамонт будзе весціся на іншых аб’ектах.
“Горацкі веснік” піша, што старшыня райвыканкама паручыў унесці прапановы па рамонце дома.
Фота: “Горацкі веснік”
Вялікая Айчынная вайна – частка Другой сусветнай вайны 1939–1945 гадоў, пачалася досвіткам 22 чэрвеня 1941 года, калі фашысцкая Германія напала на СССР. На баку Нямеччыны выступілі Румынія, Італія, 23 чэрвеня да іх далучылася Славакія, 25 чэрвеня – Фінляндыя, 27 чэрвеня – Венгрыя, 16 жніўня – Нарвегія.
Вайна доўжылася амаль чатыры гады і стала самым буйным узброеным сутыкненнем у гісторыі чалавецтва. На фронце, які распасціраўся ад Баранцава да Чорнага мораў, абапал у розныя перыяды вайны адначасова ваявалі ад 8 мільёнаў да 13 мільёнаў чалавек, ужывалася ад 6 тысяч да 20 тысяч танкаў, ад 85 да 165 тысяч гармат і мінамётаў, ад 7 тысяч да 19 тысяч самалётаў.
Падчас вайны ў Беларусі загінула больш за 2,3 мільёны жыхароў, былі разбураны і разрабаваны 209 з 270 гарадоў і раённых цэнтраў (на 80-90% былі разбураны Мінск, Гомель, Віцебск), 9200 вёсак.
Улада і апазіцыя адзіны ў тым, што свята – усенароднае. Іх пазіцыі, аднак, адрозніваюцца ў падыходах да “напаўнення” свята, да таго, хто павінен быць у калонах на парадах. Так, 9 мая 1994 года АМАП не прапусціў на мінскую плошчу Перамогі народнага пісьменніка, франтавіка, пісьменніка Васіля Быкава.
У Дзень Перамогі выйшаў Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР аб заснаванні медаля “За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.” на георгіеўскай стужцы. Ён стаў самым масавым медалём: 14,9 млн. узнагароджаных. Асобы, якія атрымалі медаль, мелі права на ўзнагароды юбілейнымі медалямі да 20, 30, 40, 50, 60, 65, 70, 75 год Перамогі.
Вядомы савецкі фізіка-географ, метэаролаг, прафесар, член-карэспандэнт Галоўнай геафізічнай абсерваторыі Пецярбургскай акадэміі навук.
У 1934–1941 гадах працаваў прафесар і загадчыкам кафедры метэаралогіі Беларускай сельгасакадэміі, прафесарам кафедры фізічнай геаграфіі Магілёўскага педінстытута.
Беларускі літаратуразнаўца, акадэмік НАНБ, АПН СССР, Расійкай акадэміі адукацыі, доктар філалагічных навук, прафесар, даследчык літаратурнай спадчыны Янкі Купалы.
Скончыў Мінскі педінстытут. Працаваў у Віцебскім педвучылішчы, у Інстытуце літаратуры АН БССР, дырэктарам НДІ педагогікі Міністэрства адукацыі БССР (зараз – Нацыянальны інстытут адукацыі).
Аўтар навуковых прац па пытаннях тэорыі і гісторыі беларускай літаратуры, літаратурных сувязей, метадалогіі і методыкі выкладання літаратуры ў школе. Аўтар падручніка па беларускай літаратуры для 8-9 класаў.
Беларускі графік, заслужаны дзеяч мастацтваў. Узнагароджаны медалём Ф. Скарыны.
Скончыў Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут. Выкладаў у ім, быў старшынём Мастацкага фонду БССР.
Працаваў у галіне станковай і кніжнай графікі, манументальнага жывапісу, графіцы.
Стварыў ілюстрацыі да кніг «Мы раскажам пра Мінск», «Людзі на балоце» і «Подых навальніцы» І. Мележа і іншыя.
Да 90-годдзя з дня нараджэння Максіма Багдановіча падрыхтаваў серыю «Ад родных ніў».
Творы знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі, Літаратурным музеі імя Я. Купалы, Беларускім музеі Вялікай Айчыннай вайны, музей сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску, Магілёўскім абласным мастацкім музеі імя П. Масленікава.
Камісія 27 чэрвеня 1929 года зрабіла крытычны даклад на адрас беларускай творчай інтэлігенцыі. Апагеем барацьбы з нацыянал-дэмакратызмам стала сфабрыкаваная прысланым з Масквы старшынём ДПУ БССР Р. Рапапортам справа так званага “Саюза вызвалення Беларусі”, па якой увясну-ўлетку 1930 былі арыштаваныя больш за 110 дзеячаў навукі і культуры Беларусі, у 1931 многія з іх былі асуджаны.
З гэтага часу пачалася палітыка абмежавання мовы тытульнай нацыі, працягам якой стала рэформа беларускага правапісу 1933 года, якая штучна наблізіла беларускую мову да рускай.
Штомесячны літаратурна-мастацкі і грамадска-палітычны ілюстраваны часопіс Саюза пісьменнікаў Беларусі на беларускай мове.
Публікуе прозу, паэзію, публіцыстыку, крытычныя і літаратуразнаўчыя артыкулы, рэцэнзіі і пераклады. Тыраж на канец 2022 года склаў 460 экзэмпляраў.
Выйшла больш за 830 нумароў.
У 2002-2012 гадах уваходзіў у склад рэдакцыйна-выдавецкай установы “Літаратура і Мастацтва”, затым у складзе рэдакцыйна-выдавецкай установы “Выдавецкі дом “Звязда”. З 2021 года ўваходзіць у склад выдавецтва “Мастацкая літаратура”.
У часопісе друкаваліся В. Быкаў – “Жураўліны крык”, “Трэцяя ракета”, “Альпійская балада”, “Мёртвым не баліць”, “Круглянскі мост”, У. Караткевіч – “Дзікае паляванне караля Стаха”, “Чорны замак Альшанскі”, І. Шамякін – “Ах, Міхаліна, Міхаліна”, І. Чыгрынаў – «Плач перапёлкі» і іншыя.
Прысвечаны землякам, якія загінулі ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
Створаны ў чэрвені 1988 года. Значная частка экспанатаў была атрымана падчас археалагічных раскопак Л. Аляксеева, М. Ткачова, А. Трусава.
Пастаянная экспазіцыя займае тры залы: “Духоўныя крыніцы зямлі Мсціслаўскай”, “З гісторыі Мсціслаўшчыны ад старажытнасці да канца XVIII стагоддзя”, “Павятовы горад Мсціслаў”. Колькасць экспанатаў музея перавышае 20 000, з іх болей за 12 000 уваходзіць у асноўны фонд.
Найбольш цікавай калекцыяй з’яўляецца “Археалогія”.
З 2007 года музей прымае ўдзел у арганізацыі і правядзенні свята сярэднявечнай культуры “Рыцарскі фэст. Мсціслаў”.
Сярэднія тэмпературы на Беларусі павялічаліся амаль на 1⁰С, клімат памякчэў, стаў менш кантынентальным, зіма ў сярэднім стала цяплей на 5-6⁰С у параўнанні з 1960-мі гадамі.
На ёй 137 дошак з імёнамі Герояў Савецкага Саюза – ураджэнцаў Магілёўскай вобласці.
Першым Героем Савецкага Саюза стаў акадэмік О. Шміт ў 1937 годзе, апошнім – воін-“афганец” А. Мельнікаў у 1988 годзе пасмяротна.
Заснаваны ў 2004 годзе пры Магілёўскім агралесатэхнічным каледжы імя К. Арлоўскага яго дырэктарам Г. Маліноўскім.
Размяшчаецца на правым беразе Дняпра на плошчы ў 124 га. Асноўную частку заасада займаюць прасторныя вальеры, у якіх жывуць насельнікі беларускіх лясоў і экзатычныя для Беларусі звяры.
Да заасаду прымыкае стылізаваная «Этнаграфічная беларуская вёска» – музей пад адкрытым небам. Тут можна наведаць дом каваля, ганчара, азнаёміцца з побытам беларускага народа пачатку ХХ стагоддзя. У маёнтку памешчыка размясціліся кафэ і гасцініца, у сялянскіх хатах – майстэрні рамеснікаў і сувенірныя крамы.
Першымі пасажырамі сталі ветэраны вайны і школьнікі Буйніцкай школы.
Цягнік можа развіваць хуткасць да 10 км/г. Працягласць дарогі складае 2 км і дазваляе пазнаёміцца бліжэй з насельнікамі заасада: зубрамі, еўрапейскай ланню і плямістым аленем, казулямі.
Падарожнічаючы па чыгунцы, можна назіраць разгалінаваную сістэму каньёнаў, якія ўтварыліся на тэрыторыі заасаду ў ледніковы перыяд. У зоне інтэнсіўнага наведвання заасада частка каньёна ператворана ў штучны вадаём, на якім жывуць прадстаўнікі вадаплаўнай фаўны краіны – качкі і лебедзі.
Фота з адкрытых крыніц
Георгій нарадзіўся ў III стагоддзі ў Бейруце ў хрысціянскай сям’і. У рымскім войску ён стаў старэйшым ваеначальнікам.
Георгій здзейсніў нямала ратных подзвігаў і цудаў, за што быў названы Пераможным. Аднак, калі імператар Дыёклетыян пачаў ганенні на хрысціян, воін раздаў сваю маёмасць жабракам, з’явіўся да імператара і абвясціў сябе паслядоўнікам Хрыста. У засценцы ён быў падвергнуты жорсткім пакутам – яго білі дубінкамі і пугамі, прывязвалі да кола з вострымі нажамі, абувалі яму на ногі распаленыя жалезныя боты і шмат іншага, чаму сведчаць шматлікія абразы.
Ні ўгаворы, ні пакуты не змаглі схіліць яго да паганства – і па загадзе імператара Георгій быў абезгалоўлены. Пакаранне смерцю здзейснілася 6 мая (па новым стылі) 303 года. З таго часу Георгій лічыцца самым дасканалым прыкладам доблесці і адвагі.
З даўніх жа часоў святы Георгій зрабіўся “народным”, і імя яго перараблялася: Ёргу ў сярэднявечных немцаў, Жорж у французаў, Ягор або Юры ва ўсходніх славян, Гергі ў балгараў, Hophe у сербаў, Jerzy у палякаў, Jiry у чэхаў, Джэрджыс у арабаў і гэтак далей.
На Беларусь культ святога Георгія прыйшоў з Візантыі ў X-XI стагоддзях. Ён адлюстроўваўся на абразах у выглядзе стаячага ваяра з дзідай і шчытом або з мячом і дзідай. Паступова стаячага воіна замяняе вершнік-змеяборац, якому прысвячаўся сказ “Цуд Георгія аб Зміі”.
У ім апавядалася аб тым, як святы воін Георгій выратаваў царскую дачку ад жахлівага змея-людаеда, уціхамірыўшы яго пры дапамозе крыжа і малітвы, а затым працяў змея дзідай. З таго часу падобная выява Св. Георгія сімвалізуе перамогу дабра над злом.
Адмысловае шанаванне святога на Русі ўвёў Яраслаў Мудры, у хрышчэнні Георгій. Ён першым садзейнічаў яго шанаванню сярод праваслаўных. У 1030 годзе пасля перамогі над чуддзю, ён зладзіў Юр’еў храм пад Ноўгарадам, у 1036 пасля перамогі над печанегамі, заснаваў у Кіеве манастыр Св. Георгія.
Сімвалічна, што поўны разгром фашысцкай Германіі прыйшоўся на свята Георгія Перамаганосца і што яе капітуляцыю 8 мая 1945 года прыняў маршал Георгій Жукаў, які кіраваў пераможнымі бітвамі Вялікай Айчыннай.
Георгій – заступнік усіх вайскоўцаў, а таксама Бабруйска, у Бабруйску ёсць мост і праспект у гонар Георгія, Георгіеўская царква і капліца.
Пасля доўгіх і цяжкіх перамоваў з боку Рэчы Паспалітай ваявода Пазнанскі, дыпламат К. Гжымултоўскі, з расійскай – канцлер і начальнік Пасольскага загада князь В. Галіцын падпісалі ў Маскве “Вечны мір”.
Расія пагадзілася далучыцца да антытурэцкай кааліцыі Рэчы Паспалітай, Аўстрыі, Венецыі і Рыма і здзейсніць паход супраць Крымскага ханства, што цалкам адпавядала яе ўласным інтарэсам. Па дамове Кіеў назаўжды прызнаецца рускім горадам з выплатай 146 000 рублёў кампенсацыі Рэчы Паспалітай. Кіеў Масква купіла са зніжкай 27% ад першапачатковага кошту.
Прыродазнавец, адзін з першых даследчыкаў расліннага і жывёльнага свету Беларусі, доктар філасофіі і тэалогіі, прафесар Віленскага ўніверсітэта, загадчык кафедры гісторыі прыроды.
Атрымаўшы пасвячэнне на ксяндза, настаўнічаў у піярскіх школах.
Пасля сканчэння Віленскай акадэміі, кіраваў шчучынскай школай піяраў, рэфармаваў у ёй выкладанне ў адпаведнасці з новым статутам Адукацыйнай камісіі, пачаў ствараць навуковы гербарый мясцовай флоры. Пры ім школа стала адной з лепшых піярскіх школ.
Працаваў у піярскай школе Вільні, калекцыянаваў насякомых, птушак, гербарныя ўзоры ў наваколлях Вільні, Ліды і Шчучына, складаў настаўленні-дапаможнікі са звесткамі пра лекавыя расліны Беларусі, Літвы і Польшчы і іх выкарыстання, напісаў навуковы трактат па батаніцы, бібліяграфічны нарыс, працы «Апісанне лiтоўскіх раслін паводле сістэмы Лінея», «Аб саляных радовішчах і солі ў Стоклішках».
Пад псеўданімам Ваўрынец Кастрыца выдаваў сатырычны часопіс «Бібліяфобія».
Беарускі батанік, заолаг і прыродазнавец, адзін з першых даследчыкаў расліннага і жывёльнага свету Беларусі, доктар філасофіі і тэалогіі, прафесар Віленскага ўніверсітэта.
Беларускі прыродазнавец, медык, педагог, зрабіў першае апісанне расліннага свету Белавежскай пушчы.
Скончыў Віленскі ўніверсітэт. Працаваў загадчыкам батанічнага сада Віленскага ўніверсітэта, прафесарам Віленскай медыка-хірургічнай акадэміі, працаваў у Паставах, Берліне, у маёнтку А. Кубліцкага ў Свянцянскім павеце.
За спачуванні нацыянальна-вызваленчаму руху высланы ў Сібір, дзе скончыў жыццё самагубствам.
Адзін з першых даследчыкаў Белавежскай пушчы. Аўтар прац па батаніцы і энтамалогіі. Публікаваў нататкі з падарожжаў па батанічных садах Еўропы. Арганізаваў шырокі абмен гербарыямі паміж вучонымі Еўропы. Многія адкрытыя ім віды раслін названы яго імем.
Фота. Белавежская пушча.
Беларускі паэт, публіцыст. Сябра літаратурнага аб’яднання «Маладняк».
Скончыў Беларускі педтэхнікум, у якім наведваў лекцыі Якуба Коласа, М. Грамыкі, У. Ігнатоўскага, сустракаўся з Янкам Купалам, Цішкам Гартным і іншымі. Быў пастаянным удзельнікам студэнцкага хору. Наладжваў пастаноўкі п’ес, быў акцёрам, маляваў дэкарацыі. займаўся апрацоўкай фальклорна-паэтычных матэрыялаў для кампазітараў У. Тэраўскага, Н. Сакалоўскага, Р. Пукста, І. Любана.
Выдаў два зборнікі паэзіі, апублікаваў больш за 60 сваіх твораў у перыёдыцы, суаўтар серыі літаратурных пародый. Пасмяротна выйшлі «Творы» (1935), кніг Выбраных твораў (10 выданняў, у 1931-1979), «Новай квадры настаў маладзік». Для дзяцей была выдадзеная кніга паэзіі «Падаюць сняжынкі».
У яго гонар названыя вуліцы ў Мінску і Уздзе.
Беларускі рэжысёр, паэт, літаратурны крытык, патрыярх беларускага нацыянальнага перакладу, Выкладчык Горацкай акадэміі і Магілёўскага педінстытута.
Скончыў Вышэйшы літаратурна-мастацкі інстытут імя В. Брусава ў Маскве. Запісваў на Случчыне беларускі фальклор. Член «Маладняка». Працаваў дацэнтам кафедры беларускай мовы і літаратуры БСГА у Горках (1925–1931), кафедры літаратуры Магілёўскага педінстытута (1931–1935).
Арыштаваны 8 лютага 1935 года ў Магілёве, асуджаны да 8 гадоў пазбаўлення волі, высланы з БССР. Больш за 20 гадоў працаваў у Карэліі, Усходняй Сібіры, Комі АССР.
У 1957–1967 гадах працаваў у купалаўскім, коласаўскім тэатрах, рабіў для пастановак пераклады п’ес з сусветнай класікі.
Перакладчык з французскай, англійскай, нямецкай, польскай, рускай, украінскай моў.
Аўтар баек, жартаў, песень, апрацовак расказаў сялян, фальклорнага матэрыяла, першага на Беларусі зборніка паэтычных перакладаў «Кветкі з чужых палёў», кніг арыгінальных вершаў і перакладаў, зборніка выбраных перакладаў паэзіі, артыкулаў па тэорыі і практыцы мастацкага перакладу, эсэ, якія ўвайшлі ў кнігу «Ступень адказнасці».
Беларускі географ, ландшафтазнавец, адзін з заснавальнікаў беларускай медыцынскай геаграфіі, прафесар МДПІ імя А. Куляшова.
У корпусе №3 МДУ імя А. Куляшова ў яго гонар усталявана шыльда (2019) на сродкі геаграфічнага таварыства. У СШ в. Сакольнічы адчынены мемарыяльны куток.
Беларускі каталіцкі святар, грамадска-нацыянальны дзеяч, паэт.
Удзельнік беларускага нацыянальнага руху. Скончыў Віленскую каталіцкую духоўную семінарыю. Служыў у касцёлах у Камаях, Клюшчанах, іншых у мястэчках Заходня Беларусі. З 1915 года вёў казанні на беларускай мове. Часта выязджаў на лячэнне ў Закапанэ.
Аўтар вершаў, зборніка вершаў, вершаванага апавядання. Выступаў як публіцыст, пісаў драматычныя творы. Асобнымі выданнямі выйшлі «Янка Канцавы», «Купалле». Напісаў філасофскі дзённік «Дзея маёй мыслі, сэрца і волі» з «Аўтабіяграфіяй».
У 1990 годзе А. Мальдзіс падчас візіту ў Ватыкан пры размове з Папам унёс прапанову прылічыць К. Стаповіча да ліку блаславёных.
У Вільні ўсталявана мемарыяльная дошка ў яго гонар.
Беларускі паэт.
Скончыў БДУ. Працаваў у газетах «Чырвоная змена», «Літаратура і мастацтва», на Беларускім радыё.
Аўтар вершаў, зборнікаў вершаў. Малюнкі прыроды, жыццё і праца людзей, гераічныя і мужныя старонкі барацьбы з ворагам у перыяд Вялікай Айчыннай вайны складаюць змест яго паэтычных кніг.
Пераклаў на беларускую мову асобныя творы А. Пушкіна, М. Лермантава, А. Фета, Ф. Цютчава, Б. Пастарнака, С. Ясеніна, А. Твардоўскага, М. Ціханава, М. Браўна і іншых, вершы ўкраінскіх, літоўскіх, малдаўскіх, грузінскіх, азербайджанскіх, армянскіх, узбекскіх, татарскіх, асецінскіх, чувашскіх паэтаў.
Многія яго творы перакладзены на рускую, украінскую, літоўскую, грузінскую, таджыкскую, польскую, англійскую мовы.
Песні на яго вершы напісалі М. Аладаў, Э. Зарыцкі, В. Кандрасюк, М. Наско, Ю. Семяняка і іншыя.
Памёр 31 жніўня 2010 года.
Беларускі грамадзкі і палітычны дзеяч. Консул БНР пры ўрадзе Чэхаславакіі. Узначальваў Беларускую грамаду ў Празе. Заснавальнік і кіраўнік Беларускага Замежнага Архіву, упаўнаважаны БНР у справах ваеннапалонных беларусаў у Чэхаславакіі. Прафесар.
Удзельнік рэвалюцыі 1905-1907 гадоў, сасланы ў Сібір.
Актыўна ўдзельнічаў у жыцці беларускай эміграцыі ў Чэхаславакіі.
Беларускі пісьменнік ініцыятар і старшыня фестывалю народнага гумару ў Аўцюках.
Працаваў на Гарадзейскім цукровым заводзе, у нясвіжскай газеце «Чырвоны сцяг», першым сакратаром Нясвіжскага райкама камсамола, у ЦК ЛКСМБ, адказным сакратаром праўлення Саюза пісменнікаў БССР, галоўным рэдактарам часопіса «Вясёлка», старшынём, прэзідэнтам праўлення Беларускага аддзялення Савецкага дзіцячага фонду.
Аўтар кніг публіцыстыкі, нарысаў, аповесцей, зборнікаў прозы, апавяданняў, казак для дзяцей. Творы для дзяцей адметныя веданнем дзіцячай псіхалогіі, займальнасцю, жывой народнай мовай, дасціпнасцю. Паводле аповесці «Вясёлая азбука» ў Дзяржаўным музычным тэатры пастаўлены мюзікл «Прыгоды ў замку Алфавіт» (1996).
Адкрыты каралевай Вялікабрытаніі Лізаветай II і прэзідэнтам Францыі Ф. Мітэранам.
Упершыню ідэя звязаць Вялікабрытанію з кантынентам з’явілася яшчэ ў пачатку ХІХ стагоддзя, калі французскі інжынер А. Мацье прадставіў праект падводнага тунэля. На працягу двух стагоддзяў вучоныя распрацоўвалі розныя спосабы пераадолення праліва Ла-Манш, вылучаючы ўсё больш фантастычныя праекты. Але практычных вынікаў прыйшлося чакаць амаль 100 гадоў.
У 1984 годзе ўрады Вялікабрытаніі і Францыі прыйшлі да высновы, што без прыцягнення прыватных сродкаў будаўніцтва немагчыма, і аб’явілі конкурс на лепшы праект тунэля. У 1986 годзе такі праект быў абраны, і краіны падпісалі дамову на будаўніцтва. Галоўным падрадчыкам стаў англа-французскі кансорцыум, які складаўся з 10 кампаній і 5 інвестыцыйных банкаў.
Работы пачаліся на англійскім беразе ў снежні 1987 года, а на французскай – на тры месяцы пазней. Велізарныя машыны праходзілі па 1 км тунэля у месяц.
У вызначаным пункце бакі сустрэліся ў снежні 1990 года, апошнія метры свідроўшчыкі прарабілі ўручную. Скончыўшы збойку службовага тунэля, будаўнікі працягнулі збудаванне двух асноўных, затым пачалася кладка рэек, пракладка камунікацый, тэхнічнае абсталяванне чыгуначных тэрміналаў у Фолькстаўне (Брытанія) і ў наваколлях Кале (Францыя).
Рэгулярныя транспартныя зносіны Брытаніі з кантынентам былі адкрыты ў канцы 1994 года. У рэальнасці Еўратунэль складаецца з двух асноўных тунэляў, якія маюць рэйкавы шлях для цягнікоў, і аднаго службовага, які выконвае эксплуатацыйныя функцыі. Спецыяльныя цягнікі з платформамі для аўтамабіляў і вагонамі для пасажыраў адпраўляюцца кожную гадзіну. Сёння падарожжа ад Лондана да Парыжа займае менш як 3 гадзіны.
Тунэль пад Ла-Маншам стаў помнікам XX стагоддзя. Яго агульная працягласць складае 51 км, з іх 38 км – непасрэдна пад дном мора.
Фота з адкрытых крыніц
У магілёўскі аддзел міліцыі звярнуліся адразу сем чалавек з розных рэгіёнаў краіны, якія распавялі, што сталі ахвярамі махляра. Следчыя высветлілі, што пакупнікоў падманваў 19-гадовы магілёвец, які нідзе не працуе.
На онлайн-пляцоўках ён размяшчаў аб’явы аб продажы арыгінальнай прадукцыі, прымацоўваючы да абвестак пераканаўчыя фатаграфіі брэндавых рэчаў. Як толькі людзі пераводзілі прадаўцу грошы, ён альбо пераставаў ім адказваць ці дасылаў пасылкі з незамоўленымы і бескарыснымы рэчамі – паведамляе упраўленне ўнутраных спраў Магілёўкага аблвыканкама.
У дачыненні да маладога магілёўца ўзбуджана крымінальная справа.
Другім фігурантам свядомага махлярства стаў малады жыхар Горак, які таксама нідзе не працуе. Ён нібыта прадаваў шалік-снуд, якога насамрэч у яго не было. Сам прадавец прызнаўся супрацоўнікам міліцыі, што на ўчынак ён вырашыўся свядома, хацеў такім чынам зарабіць. На інтэрнэт-пляцоўцы па продажы рэчаў ён правёў аналіз тавараў і вызначыў для сябе, што будзе онлайн “прадаваць” снуд, бо ён карыстаецца попытам у моладзі.
Размясціў аб’яву, дадаўшы фатаграфію шаліка з інтэрнэту. У той жа дзень на аб’яву адгукнуўся пакупнік, які захацеў набыць снуд за 65 рублёў. Дамовіліся аб адпраўцы тавару поштай. Аднак, замест неіснуючага тавара прадавец адправіў поштай старую спадніцу сваёй дзяўчыны – пішуць пра гэты выпадак “Магілёўскія ведамасці”.
Пасля адпраўкі пасылкі ён заблакаваў акаўнт пакупніка на онлайн-пляцоўцы, каб той не змог звязацца з ім. Аднак гэта не дапамагло – маці непаўнагадовага пакупніка з Пінскага раёна своечасова звярнулася ў міліцыю з просьбай прыцягнуць да адказнасці несумленнага прадаўца.
У выніку горацкага махляра прыцягнулі да адміністрацыйнай адказнасці. Грошы падманутаму пакупніку прыйшлося кампенсаваць.
Фота ілюстрацыйнае
Дзень дачкі – выдатны час, каб не толькі павіншаваць сваіх дачок, але і задумацца аб тым, як выправіць праблему з уплывам знешняга свету на ўяўленне дзяўчынак аб іх вобразе, а галоўнае іх ролі ў свеце.
Свята звяртае ўвагу бацькоў на тое, наколькі важная для іх дачок іх любоў і ўвага, як важна быць лепшай мадэллю для пераймання, лепшым прыкладам паспяховага чалавека, які заўсёды гатовы прыйсці на дапамогу іншым.
Адзначаецца ў гонар таго, што ў гэты дзень у 1953 годзе, Джэймс Уотсан, Фрэнсіс Крык, Марыс Уілкінс, Разалінд Франклін і калегі апублікавалі артыкулы ў навуковым часопісе «Nature», у якіх апісалі структуру ДНК. У гэты ж дзень у 2003 было абвешчана, што Праект геному чалавека вельмі блізкі да завяршэння.
Штогадовае святкаванне арганізавана Нацыянальным інстытутам даследавання геному чалавека ЗША з 23 красавіка 2010 года.
Адкрыццё структуры ДНК стала для ўсяго навуковага свету сапраўды рэвалюцыйным. Выяўленне гэтай малекулы дазволіла расшыфраваць код спадчыннасці, ідэнтыфікаваць генетычную пагрозу.
Цікавыя факты.
Арганізм людзей уключае 40 трыльёнаў клетак, кожная з якіх захоўвае 1,5 гігабайта генетычных дадзеных.
ДНК усіх жыхароў планеты на 99,9% аднолькава. Унікальнасць кожнага складае толькі 0,1%.
Адзіныя клеткі арганізма, у якіх адсутнічае дадзеная малекула – гэта чырвоныя крывяныя цельцы.
Генны код людзей ідэнтычны кодам асобных прадстаўнікоў жывёльнага і расліннага свету: з шымпанзэ гэтая сувязь складае 95%, мышшу – 70%, бананам – 50%.
Заклікае людзей памятаць аб неабходнасці захавання жывёльнай разнастайнасці нашай планеты ў цэлым і разнастайнасці яе асобных рэгіёнаў і прадстаўнікоў у прыватнасці.
Пінгвін – сімвал Антарктыды, нелятаючая марская птушка, якая добра плавае і нырае.
Самы вялікі – імператарскі пінгвін, яго рост можа дасягаць 120 см, а вага – больш за 40 кг. Самы маленькі прадстаўнік віда – малы пінгвін, які не вышэй калена дарослага чалавека, а яго вага не перавышае 2,5 кг.
Дата святкавання Сусветнага дня пінгвінаў выпадае на перыяд, калі праходзіць міграцыя пінгвінаў на мацярык з мэтай спарвання і выседжвання яек.
У аўторак другога тыдня пасля Вялікадня, праз дзень пасля Фамінай нядзелі (ці Антыпасхі), Праваслаўная Царква ўстанавіла дзень памінання памерлых, першы пасля свята Вялікадня.
У дзень Радуніцы хрысціяне сімвалічна падзяляюць велікодную радасць аб уваскрэсенні Збавіцеля з членамі царквы, якія ўжо пакінулі гэты свет. Па сведчанні свяціцеля Іаана Залатавуста, гэтае свята адзначалася на хрысціянскіх могілках ужо ў старажытнасці.
На Беларусі на Радуніцу да абеду – пашуць, у абед – плачуць, апасля абеду – танчаць.
Марк – адзін з чацвярых евангелістаў, аўтар Евангелля ад Марка. Уключаны ў лік апосталаў ад сямідзесяці і атаясамліваецца з Маркам-Янам, вучнем апостала Пятра. Яму прыпісваецца роля заснавальніка александрыйскай царквы, якая пазней стала адным з найважнейшых біскупскіх пасадаў. Сімвалам святога Марка з’яўляецца крылаты леў.
Шануецца каталіцкім, праваслаўным і ўніяцкім насельніцтвам Усходняй Беларусі як цудатворны.
Існуюць розныя паданні, якія апавядаюць пра гісторыю абраза: манахі прынеслі яго пасля разгрому Кіева татарскімі войскамі Батыя, перанесена з Аршанскага Куцеінскага манастыра ў кармеліцкі манастыр, ікона была намалявана анёлам на аконнай аканіцы, абраз напісаў пілігрым-жывапісец падчас спеваў манахамі літаніі Божай Маці.
Большасць гісторыкаў схільныя лічыць, што цудатворны абраз у Бялынічах быў напісаны ў 1634-1635 гг. невядомым мастаком.
Першы аўтамабіль у Беларусі з’явіўся ў 1895 годзе.
У 1970–1992 гадах на нумарах першыя дзве з трох літар паказвалі рэгіён: Брэсцкая вобласць – БН, Віцебская – ВТ, Гомельская – ГС, Гродзенская – ГК, Магілёўская МГ, Мінская – МО, Мінск – МН.
У 1992-2000-х гадах нумары мелі чырвоныя літары і лічбы на белым фоне, у 1992-1996 гадах на знакі дадавалася выява герба “Пагоня”. На сучасных нумарах прыналежнасць аўтамабіля да пэўнага рэгіёна абазначаецца лічбай, напрыклад, Магілёўская вобласць – 6, Мінск – 7.
Сучасная вытворчасць аўтазнакаў знаходзіцца ў Ваўкавыску на базе папраўчай калоніі №11.
Апошні кіраўнік ЦК КПБ, Герой Сацыялістычнай працы, дэпутат Вярхоўнага савета СССР (1979–1989), Народны дэпутат СССР (1989–1991).
Выхаванец Горацкай сельскагаспадарчай акадэміі.
А. Фядута некалі пра яго напісаў наступнае: “Сакалоў – амаль ідэал кіраўніка. Ніхто ніколі не чуў, каб ён узвысіў голас на падначаленага. Ніхто не бачыў яго нецвярозым. Ніхто не мог падазраваць яго ў хабарніцтве”.
У Горках на алее Славы Герояў у яго гонар устаноўлены мемарыяльны знак, пасаджаны імянны каштан.
Беларуская тэлезорка, народная артыстка. Палымяная патрыётка і прапагандыстка роднага слова, мужная змагарка за незалежную і беларускую Беларусь.
Скончыла БДУ. Працавала дыктарам Гомельскай абласной студыі тэлебачання, на Беларускай рэспубліканскай студыі тэлебачання
Яе творчую дзейнасць вызначаюць артыстызм, абаяльнасць, нацыянальны характар. Прадстаўляла Беларусь на фестывалях СССР i за мяжой.
У 1996 годзе рэзка выказалася на адрас А. Лукашэнкі, які вырашыў сустрэцца з журналістамі, каб аддзячыць іх за падтрымку на рэфэрэндуме па пашырэнню ягоных паўнамоцтваў. Хутка пасля гэтага была вымушана звольніцца з тэлебачання.
Была вядучай урачыстай часткі «Свята незалежнасці» ў Мінску, якое адбылося 25 сакавіка 2018 года ў гонар 100-годдзя БНР.
Узнагароджана медалём 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.
Былі павешаны Міхаіл (Георгій) Мяцёлкін (Каровін), Анатоль Ражкоў (Рыжкоў), Павел Хахлоў (Пяхоцін).
Лічыцца, што ўсе трое пакараных былі афіцэрамі Чырвонай Арміі. Але спроба атрымаць больш інфармацыі, зыходзячы з імёнаў і прозвішчаў, не мела поспеху. Лейтэнант (капітан) Міхаіл Мяцёлкін і старшы лейтэнант-лётчык Анатоль Рыжкоў зніклі без вестак у 1941 годзе і ў пачатку 1942 года ў базе «Мемарыял» не лічыліся. Магчыма ў мэтах канспірацыі яны назвалі немцам выдуманыя імёны і прозвішчы, пад якімі і ўвайшлі ў гісторыю Магілёва.
Савецкая і беларуская эстрадная спявачка, клавішніца, кампазітар, удзельніца першага складу ансамбля “Верасы”. Народная артыстка. Жонка А. Ціхановіча.
Скончыла Беларускую кансерваторыю.
Сузаснавальніца і ўдзельніца ВІА “Верасы” (1971–1987), удзельніца Дзяржаўнага аркестра Беларусі пад кіраўніцтвам М. Фінберга, групы «Шчаслівы выпадак».
Гастралявала ў Расіі, Беларусі, Балгарыі, Чэхаславакіі, Германіі, Югаславіі, Польшчы, Венгрыі, Фінляндыі, Францыі, Канадзе і Ізраілі.
Суарганізатар (1988) Тэатра песні Ядвігі Паплаўскай і Аляксандра Ціхановіча, праз студыю якога прайшло шмат маладых беларускіх выканаўцаў – Аляксандр Саладуха, гурт «Ляпіс Трубяцкой» і іншыя.
Рэкорд Кнігі Гінэса. Такі ж рэкорд паставіла, але толькі ў 2005 годзе, харвацкая карова “Златуле”.
Каровы целяцца звычайна адным цялём на год.
Нават двайняты ў кароў рэдкасць. Тройні бываюць адна на 367 000 ацёлаў, чацвёра цялят нараджаюцца раз у 310 000. Пяцёра цялят – гэта адзінкавыя выпадкі, як напрыклад ў Ленінградскай вобласці ў 2012 годзе.
Горад ўзнагароджаны за ратныя і працоўныя подзвігі. Гэта як бы кампенсацыя за тое, што горад не атрымаў ганаровае званне “Горад-герой” за 23-дзённую абарону ў ліпені 1941 года.
Падчас Магілёўскай аперацыі 1944 года ўдзельнік фарсіравання Проні, Басі, Расты, пры вызваленні Магілёва – начальнік перапраў праз Днепр войскаў 2-га Беларускага фронта.
Генерал-маёр.
Галоўнай мэтай яго заснавання стала ўзняцце і вырашэнне праблем сацыяльнай абароны моладзі, дзяржаўнай моладзевай палітыкі, адукацыі, культуры і вольнага часу.
Акрамя гэтага, ёсць і іншыя моладзевыя святы: 12 жніўня – Міжнародны дзень моладзі, 10 лістапада – Сусветны дзень моладзі.
У гэты дзень моладзь усяго свету заклікаюць да кансалідацыі і актыўнасці ў вырашэнні надзённых праблем – прапагадна здаровага ладу жыцця, набыццё ведаў аб правах моладзі, інфарміраванне моладзі пра працаўладкаванее і адукацыю.
На думку экспертаў, што займаюцца пытаннямі моладзі, сёння трэба зрабіць усё магчымае, каб выхоўваць моладзь у духу патрыятызму, умацоўваць пераемнасць пакаленняў, весці барацьбу з дзіцячай беспрытульнасцю, падлеткавай злачыннасцю, наркаманіяй, п’янствам, маральнай распустай.
Сёння ў свеце асноўнымі праблемамі моладзевай грамадскасці з’яўляюцца недастатковае ўзаемадзеянне паміж уладамі і творчымі калектывамі, грамадскімі, палітычнымі таварыствамі, СМІ, камерцыйнымі структурамі і простымі грамадзянамі і, як след, слаба выражаная грамадская пазіцыя і актыўнасць моладзі. Толькі праз кансалідацыю прадстаўнікоў улады і моладзевых прапаноў можна дасягнуць павышэння арганізаванасці і творчай актыўнасці моладзі ў рэалізацыі эканамічных, сацыяльных, навукова-тэхнічных і маральных праблем грамадства.
Як паказваюць апытанні, беларускую моладзь сёння больш за ўсё хвалюе пытанне працаўладкавання, жылля і вайсковага абавязку.
Беларускі асветнік, адзін з заснавальнікаў навучання глуханямых дзяцей мове жэстаў у Беларусі і Польшчы.
Быў рэктарам школы ў Шчучыне Гродзенскай губерні. Менавіта па яго ініцыятыве і пры падтрымцы дзяржавы быў створаны інстытут для глуханямых.
У ЗША быў атрыманы патэнт на яе вытворчасць.
Яшчэ ў 1767 годзе брытанскі хімік Дж. Прыстлі адкрыў адну з уласцівасцяў дыяксіду вугляроду, з дапамогай якога і стала магчымым стварыць газаваную ваду, вырабіў першую бутэльку з ёй.
Цікавыя факты.
Швед Тоберн Бергман у 1770 году сканструяваў апарат, які дазваляе пад ціскам, з дапамогай помпы, насычаць ваду вуглякіслымі бурбалкамі і назваў яго сатуратарам (ад лац. saturo – насычаць).
Першым прамысловую вытворчасць газаванай вады пачаў Якаб Швеп у 1783 годзе. Ён выпускаў “содавую” ваду, заснаваў кампанію J.Schweppe&Co, ад якой пайшла гандлёвая марка “Швепс”.
У СССР пасля Другой сусветнай вайны газіраваную ваду прадавалі з латкоў і спецыяльна абсталяваных калясак. Пазней з’явіліся вулічныя аўтаматы, у якіх простая порцыя газаванай вады каштавала 1 капейку, а з сіропам – 3.
Сярэдні амерыканец выпівае 180 літраў (у чатыры разы больш, чым у 1950-я гады) газаванай вады ў год, сярэдні расеец – 50, кітаец – 20, беларус – каля 45 л.
Людвік Звяждоўскі (прозвішча Тапор; 1829–1864), капітан расійскай арміі, член тайнага таварыства З. Серакоўскага.
Скончыў Акадэмію Генштаба ў Пецярбургу. З 1860 года на службе ў Вільні. Да кастрычніка 1862 года ўзначальваў віленскі паўстанцкі цэнтр, меў уплыў на таварыства рускіх афіцэраў у Польшчы. Падчас паўстання камандаваў паўстанцкім аддзелам у Магілёўскай губерні, які быў сабраны з студэнтаў Горы-Горацкага земляробчага інстытута.
Горкі не утрымаў. 6 мая 1863 года яго аддзел уступіў у бой з расійскімі войскамі і пацярпеў паражэнне. Сутыкнуўшыся з нядобразычлівасцю і нежаданнем ваяваць з боку тутэйшых жыхароў, распусціў свой аддзел і выехаў у Царства Польскае, дзе быў прызначаны галоўнакамандуючым войскамі Сандамірскага ваяводства, камандзірам кракаўскай дывізіі II-га Корпуса.
Паранены ў баі пад мястэчкам Апатаў, захоплены ў палон і пакараны на смерць на рынку мястэчка 23 лютага 1864 года.
Матэрыял пра Звяждоўскага змешчаны ў экспазіцыі Горацкага гісторыка-этнаграфічнага музея і музея гісторыі Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі.
Беларускі і польскі вайсковец, адзін з двух ідэнтыфікаваных генералаў войска польскага, якія былі забітыя падчас катынскага расстрэлу.
Служыў у царскай арміі, 1918 годзе далучыўся да польскага войска, кіраваў аддзелам мясцовай самаабароны ў Гродна, які потым быў перафармаваны ў беларуска-літоўскую пяхотную дывізію.
У 1919 годзе ўзначаліў 81-ы пяхотны полк, потым служыў у 18-й пяхотнай дывізіі, у 1927 годзе атрымаў чын брыгаднага генерала.
У 1939 годзе быў арыштаваны НКУС і вывезены ў Казельск на тэрыторыі СССР. Увесну 1940 года быў расстраляны ў Катыні.
Цела Багатырэвіча было знойдзена і ідэнтыфікавана немцамі ў 1943 годзе падчас эксгумацыі на месцы расстрэлу.
Ён дзеліць Зямлю на Заходняе і Усходняе паўшар’і (паўкулі). Мерыдыян праходзіць праз вось пасажнага інструмента Грынвіцкай абсерваторыі.
Грынвіцкі мерыдыян служыць пачаткам адліку геаграфічных даўгот; з’яўляецца сярэднім мерыдыянам нулявога гадзіннага пояса. Мясцовы сярэдні сонечны час на грынвіцкім мерыдыяне шырока ўжываецца ў астраноміі для сінхранізацыі сусветнага часу.
Да канца XIX стагоддзя ў розных краінах для адліку геаграфічных даўгот выкарыстоўвалі свае ўласныя нацыянальныя нулявыя мерыдыяны, якія праходзяць, як правіла, праз цэнтральныя абсерваторыі гэтых краін. Так, у Англіі і ЗША нулявым лічыўся Грынвіцкі мерыдыян, у Францыі для гэтай мэты выкарыстоўваўся «парыжскі мерыдыян», у Расійскай імперыі — Пулкаўскі мерыдыян (ён жа – магілёўскі) і г. д.
У 1884 годзе на Міжнароднай канферэнцыі ў Вашынгтоне за нуль-пункт адліку даўгот на ўсім зямным шары было прапанавана прыняць Грынвіцкі мерыдыян.
Камандзір першай у Чырвонай Арміі асобнай эксперыментальнай батарэі рэактыўнай артылерыі (“Кацюшы”). Герой Расіі (1995).
Упершыню БМ-13 былі выкарыстаны на тэрыторыі Беларусі, пад Оршай 13-14 ліпеня 1941 года.
Праходзіў службу ў Чырвонай Арміі з 1927 года. Скончыў Артылерыйскую акадэмію. Удзельнік вайны з Фінляндыяй.
28 чэрвеня 1941 года быў прызначаны камандзірам асобнай эксперыментальнай батарэі рэактыўнай артылерыі.
Пасля залпаў ў раёне Оршы батарэя здзейсніла залпы па захопніках пад Ельняй, Рославам, Спас-Дземенскам.
У ноч на 7 кастрычніка калона машын батарэі трапіла ў засаду недалёка ад в. Багатыр Знаменскага раёна Смаленскай вобласці. Будучы цяжка параненым, Флёраў падарваў сябе разам з галоўнай пускавой устаноўкай.
У гонар Флёрава ў Оршы названа вуліца, пастаўлены помнікі на месцы апошняга бою батарэі, каля в. Багатыр, у г. Балашыха Маскоўскай вобласці.
Вада пералівалася праз мост на Пушкінскім праспекце, затапіла Падміколле, Лупалава, часткова Палыкавічы. Блізкі пад’ём быў 1956 годзе – 834 см.
Крытычным з’яўляецца ўзровень у 610, а небяспечным – 620 см.
Абасалютны максімум ХХІ стагоддзя – 661 см – быў дасягнуты 19 красавкіа 2013 года.
У 2023 годзе максімум вады ў Дняпры ў Магілёве быў 7 красавіка – 570 см. На сёння, 24 красавіка, па дадзеным гідрапаста ў Магілёве, узровень вады складае 513 cм над нулем паста.
Беларускі эканаміст, заслужаны эканаміст БССР, кандыдат эканамiчных навук, прафесар.
Скончыў БСГА, працаваў у Горацкім райвыканкаме, БСГА, загадчыкам кафедраў кіравання, эканамічных зносін і кіравання ў АПК, аграбізнесу БСГА.
Аўтар больш за 280 навуковых і вучэбна-метадычных прац па пытаннях адаптацыі сельскагаспадарчай вытворчасці да рыначнай эканомікі ў пераходны перыяд, станаўлення і развіцця аграбізнеса.
Заснавальнік навуковай школы, падрыхтаваў 5 кандыдатаў эканамічных навук.
Яго актыўная праца па ўмацаванні навуковых і культурных сувязяў паміж Беларуссю і Польшчай была адзначана медалём камісіі народнай адукацыі Польшчы.
Англійская паэтэса і перакладчыца з усходнеславянскіх моў, у тым ліку беларускіх твораў на англійскую мову. Аўтар прац аб творчасці Максіма Багдановіча, аб беларускіх элементах у скандынаўскіх сагах.
Скончыла Оксфардскі ўніверсітэт. Доўгі час працавала журналісткай у часопісах «Nature», «New Scientist».
Заснавала літаратурны часопіс «Manifold», на старонках якога друкавала свае пераклады. Чытала лекцыі па славянскіх літаратурах у Бірмінгемскім універсітэце.
Аўтар прац па беларусістыцы ў часопісе «The Journal of Byelorussian Studies», перакладаў зборнікаў беларускай паэзіі «Like Water, Like Fire» («Як вада, як агонь», творы 41 аўтара), М. Багдановіча, А. Гаруна, Зм. Бядулі «The Images Swarm Free» («Снуецца зданяў рой»), паэмы «Тарас на Парнасе», санетаў і «Кургана» Янкі Купалы.
Выступала з лекцыямі пра беларускую літаратуру.
Дзейнічаў да 15 жніўня 1945 года. У яго склад уваходзілі 5-я, 31-я, 39-я і 1-я паветраная арміі, у далейшым – 2-я і 11-я гвардзейскія, 3-я, 21-я, 28-я, 33-я, 43-я, 48-я, 50-я арміі, 5-я гвардзейская танкавая і 3-я паветраная арміі.
Войскі фронту пад час Беларускай аперацыі (1944), сумесна з іншымі франтамі правялі Віцебска-Аршанскую (1944), Мінскую (1944), сваімі сіламі Вільнюскую аперацыю (1944), на заключным этапе вайны адыгралі вырашальную ролю ў правядзенні Усходне-Прускай аперацыі (1945).
Камандуючыя: генерал-палкоўнік, з 26 чэрвеня 1944 г. генерал арміі І. Чарняхоўскі (красавік 1944 – люты 1945), Маршал Савецкага Саюза А. Васілеўскі (люты – красавік 1945), генерал арміі І. Баграмян (з красавіка 1945). Член ваеннага савета генерал-лейтэнант В. Макараў, начальнік штаба генерал-палкоўнік А. Пакроўскі.
Беларускі палітык і грамадскі дзеяч, археолаг, мастацтвазнаўца, пісьменнік. Кандыдат мастацтвазнаўства. Адзін з заснавальнікаў “Мартыралогу Беларусі” і Беларускага Народнага Фронту “Адраджэнне”, старшыня Кансерватыўна-Хрысціянскай партыі – БНФ.
Унук беларускага дзеяча ў Заходняй Беларусі Янкі Пазняка.
Займаўся выратаваннем ад знішчэння гістарычнай вуліцы Няміга, Траецкага, Ракаўскага прадмесцяў, Верхняга горада ў Мінску, мастацтвазнаўствам, археалогіяй.
Працаваў у інстытутах мастацтвазнаўства, гісторыі акадэміі навук, адкрыў і археалагічна даследаваў масавыя пахаванні людзей у Курапатах.
Як дэпутат Вярхоўнага Савета БССР (1990–1996) дабіваўся адкрыцця праўды пра маштабы Чарнобыльскай катастрофы, вяртання бел-чырвона-белага сцяга, герба Пагоні, мемарыялізацыі Курапатаў, незалежнасці Беларусі.
Вылучаўся кандыдатам у прэзідэнты Беларусі на выбарах 1994 і 1999 гадоў.
З 1996 года жыве на эміграцыі, займаецца палітычнай дзейнасцю.
Пад яго кіраўніцтвам распрацавана праграма «Вольная Беларусь» як праект новай Беларусі.
Даследаваў археалогію і архітэктуру сярэдневяковых гарадоў і мястэчак Беларусі, беларускае мастацтва і мастацкую культуру, займаўся тэорыяй і практыкай аховы і аднаўлення культурна-гістарычнай спадчыны Мінска.
Аўтар кніг па мастацтве і архітэктуры, некалькіх зборнікаў паэзіі і фотаальбомаў.
Беларуская спартсменка-парашутыстка. Першай у Беларусі здзейсніла больш за 10 тысяч скачкоў з парашутам.
Майстар спорту СССР міжнароднага класа (1978) па парашутным спорце, абсалютная чэмпіёнка СССР (1984), 2-разовая чэмпіёнка свету ў камандным заліку (1984, Францыя; 1986, Турцыя), 2-разовая рэкардсменка свету. Сярэбраны прызёр II Сусветных авіяцыйных гульняў у камандным заліку (2001, Гранада, Іспанія). З 2004 – галоўны трэнер зборнай Беларусі па парашутным спорце.
Кампутар меў 64 кілабайты аператыўнай памяці, флопі-дыскавод, аперацыйную сістэму DOS.
Могілкі ў вёсцы Коцелева Горацкага раёна трапілі ў поле зроку выдання horki.info. Чытачы рэсурса падзяліліся сумнымі назіраннямі – на могілках наогул адсутнічае кантэйнер для смецця. Няма таксама пяску, які бывае патрэбны сваякам для папраўкі магіл родных, і які абавязкова павінен прысутнічаць на могілках. Таксама няма агароджы, затое ёсць куча наваленых дрэў – на фота. Пры гэтым падыйсці да могілак можна толькі праз нізіну, у якой пастаянна стаіць вады па калена.
Фота: horki.info
Mogilev.media паведамлялі, што цэлае грамадскае абмеркаванне было прызначана горацкім райвыканкамам на 3 красавіка па поваду бярозы, што расла на вуліцы Якубоўскага. Вопыт масштабнай падзеі быў, відаць, прызнаны станоўчым, пагэтаму на 26 красавіка ў Горках прызначылі грамадскае абмеркаванне яшчэ адной бярозы – што расце на вуліцы Пагодзінскай. Адзначаецца, што дрэва “перашкаджае эксплуатацыі будынкаў, збудаванняў і іншых аб’ектаў, бо расце на адлегласці менш за 5 м. да восі аб’екта”.
Фота ілюстрацыйнае.
