1869 год. Дз. Мендзялееў публічна прадставіў сваю перыядычную сістэму элементаў.
Перыядычная сістэма хімічных элементаў (табліца Мендзялеева) – класіфікацыя хімічных элементаў, якая ўстанаўлівае залежнасць розных уласцівасцей элементаў ад зарада атамнага ядра. Сістэма з’яўляецца графічным выразам перыядычнага закона, які ўстанавіў рускі хімік Дз. Мендзялееў.
Усяго прапанавана некалькі соцень варыянтаў малюнка перыядычнай сістэмы (аналітычных крывых, табліц, геаметрычных фігур і іншых). У сучасным варыянце сістэмы мяркуецца звядзенне элементаў у двухмерную табліцу, у якой кожны слупок (група) вызначае асноўныя фізіка-хімічныя ўласцівасці, а радкі ўяўляюць сабой перыяды, у пэўнай меры падобныя адзін аднаму.
1896 год. Нарадзіўся Ізі (Ісак) Харык.
Беларускі габрэйскі паэт. Член-карэспандэнт Беларускай акадэміі навук.
Друкаваўся ў габрэйскіх газэтах, працаваў рэдактарам менскага часопіса «Штэрн». Быў членам ЦВК БССР. Аўтар вершаў, 13 кніг вершаў на габрэйскай мове, артыкулаў, нарысаў у беларускамоўных выданнях. Перакладаў на габрэйскую мову творы Якуба Коласа, Міхася Чарота.
Яго паэзія перакладалася на беларускую мову, вершы «Над Бярозай», «Хлеб», «У шэрым змроку», «Век настане такі…» пакладзены на музыку. Паэзію Харыка выконвала Т. Гвердцытэлі (на музыку Мотла Палянскага).
Арыштаваны НКУС і асуджаны ў 1937 годзе як «сябар трацкісцка-зіноўеўскай арганізацыі» да вышэйшай меры пакарання з канфіскацыяй маёмасці.
Расстраляны ў «Чорную ноч» 29 кастрычніка 1937 году ва ўнутранай турме НКУС у Менску ў ходзе масавага расстрэлу, які таксама атрымаў назву «Ноч расстраляных паэтаў».
5 лістапада 1937 года была арыштавана, потым саслана ў лагер у Казахстан і яго жонка, маці дваіх сыноў, ураджэнка Бабруйска Дзіна Харык (Матліна).
1899 год. Нямецкі хімік Фелікс Хофман з кампаніі Bayer атрымаў патэнт на ацэтыльсаліцылавую кіслату пад камерцыйнай назвай “аспірын”.
Аспірын – адны з галоўных лекаў XX стагоддзі.
Па традыцыі нашы продкі зніжалі жар і здымалі боль воднай настойкай кары вярбы.
У 1763 годзе святар Эдвард Стоўн зрабіў у Каралеўскім таварыстве Лондана даклад аб лячэнні ліхаманкавых дрыжыкаў настойкай кары вярбы. А ў 1838 годзе было паказана, што актыўным кампанентам кары вярбы з’яўляецца саліцылавая кіслата. Італьянскі хімік Рафаэль Пірыа вылучыў з вярбовай кары саліцылавую кіслату, вызначыў хімічны склад гэтага рэчыва і паспяхова сінтэзаваў яго. Яно атрымала назву саліцылавай кіслаты.
Каб атрымаць іншыя віды саліцылавай кіслаты, лячэбная ўласцівасць якіх магла б быць яшчэ больш дзейснай, Ф. Хофман распрацаваў тэхналогію вытворчасці ацэтыльсаліцылавай кіслаты.
1910 год. Нарадзіўся Аляксандр Мазалёў.
Беларускі савецкі жывапісец, графік, педагог.
Скончыў Ленінградскі інстытут пралетарскага мастацтва. Выкладаў у Віцебскім, Мінскім мастацкіх вучылішчах, Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце.
Падчас вайны за ўдзел у дзейнасці падпольнай арганізацыі акупантамі быў адпраўлены ў канцлагер. Пасля вызвалення з яго ў 1944 годзе ваяваў у Чырвонай Арміі.
Працаваў у галіне станковых жывапісу і графікі, у пейзажным, партрэтным, бытавым і батальным жанрах. Быў аўтарам тэматычных карцін, у якіх вельмі ёміста ўвасабляліся характэрныя прыкметы таго часу і галоўныя грамадскія ідэалы.
Сярод творчай спадчыны мастака таксама шмат эцюдаў, накідаў і замалёвак. Творы мастака захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі.
Памёр 1 жніўня 1970 года.
1913 год. Падчас святкавання 300-годдзя дома Раманавых у Санкт-Пецярбургу з-за цісканіны загінулі сотні людзей, пасля чаго Мікалай II атрымаў мянушку “Крывавы”.
За 19 гадоў да гэтага, 18 траўня 1894 года, на Хадынскім полі ў Маскве, падчас раздачы царскіх падарункаў з нагоды каранацыі Мікалая II з-за халатнасці ўлад адбылася цісканіна. Па афіцыйных дадзеных, загінула 1389 чалавек, знявечана было 1300. Слова Хадынка стала намінальным для гібелі людзей у цісканіне.
1923 год. Нарадзіўся АнатольЛяляўскі.
Беларускі тэатральны рэжысёр. Народны артыст.
У 1956-1986 гадах працаваў рэжысёрам Беларускага дзяржаўнага тэатра лялек, выкладаў у Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце.
Сярод яго лепшых пастановак па творах беларускіх аўтараў «Дзед і жораў» В.Вольскага, «Сярэбраная табакерка» паводле Змітрака Бядулі, «Ліпавічкі» У.Галубка, «Сымон-музыка» паводле Якуба Коласа і іншыя. Ставіў таксама – «Кот у ботах» Г. Уладычынай, «Канёк-гарбунок» паводле П. Яршова, «Доктар Айбаліт» паводле К. Чукоўскага, «Зорны хлопчык» паводле О. Уайлда.
Памёр 7 студзеня 1995 года.
1937 год. Нарадзілася Валянціна Церашкова.
Першая жанчына-касманаўт (1963), першая беларуска-касманаўт, генерал-маёр авіацыі, Герой Савецкага Саюза, кандыдат тэхнічных навук. Старшыня Камітэта савецкіх жанчын, Расійскага цэнтра міжнароднага навуковага і культурнага супрацоўніцтва пры расійскім урадзе.
Нарадзілася ў в. Вялікае Масленікава Яраслаўскай вобласці ў сялянскай сям’і выхадцаў з Беларусі. Бацька – з Бялыніцкага, маці — з Дубровенскага раёна. Па сведчанні самой Валянціны Церашковай, у дзяцінстве яна гаварыла па-беларуску.
1937 год. У Асіповічах нарадзіўся Уладзімір Крукоўскі.
Беларускі мастак-плакатыст. Суаўтар эталона дзяржаўнага герба «Пагоня», аўтар сцяга і малой эмблемы БНФ.
Скончыў мастацка-графічны факультэт Віцебскага педагагічнага інстытута.
Працаваў у часопісах «Маладосць», «Мастацтва Беларусі», «Спадчына», бюлетэні Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. Член БНФ з дня заснавання.
Асноўная тэматыка плакатаў – гісторыя, культура, экалогія, антываенныя і юбілейныя тэмы, афішы. Аўтар публікацый па гісторыі беларускай прыватнай геральдыкі.
Творы захоўваюцца ў музеях Беларусі, Польшчы, Літвы і Расіі.
Узнагароджаны медалём «За заслугі ў выяўленчым мастацтве», медалём 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.
Памёр 3 красавіка 2022 года.
1944 год. Пачалося фарміраванне Беларускай краёвай абароны (БКА).
БКА – вайсковае фарміраванне на тэрыторыі генеральнай акругі «Беларусь», якое планавалася зрабіць ядром Нацыянальных узброеных сіл незалежнай Беларусі. Рашэнне аб стварэнні БКА было прынята 23 лютага 1944 года выконваючым абавязкі генеральнага камісара Беларусі К. фон Готбергам і прэзідэнтам Беларускай цэнтральнай рады Р. Астроўскім. Кіраўніком стаў маёр Ф. Кушаль.
Аснову фарміравання складала мабілізаванае мужчынскае насельніцтва 1908-1924 гадоў нараджэння – усяго каля 25 000 чалавек, з якіх планавалася стварыць 48 батальёнаў па 450-500 чалавек. Да сярэдзіны красавіка было створана 39 пяхотных і 6 сапёрна-будаўнічых батальёнаў.
Пад уплывам агітацыі партызанаў і падпольшчыкаў, поспехаў Чырвонай Арміі частка вайскоўцаў БКА перайшла са зброяй да партызанаў. У той жа час, частка насельніцтва з раёнаў, якія знаходзіліся пад кантролем партызанаў, дабраахвотна ішла служыць у БКА.
Частка жаўнераў БКА вырашылі ісці з немцамі на захад. Ва Усходняй Прусіі і Польшчы было каля 10 000 жаўнераў БКА.
На базе частак БКА на пачатку 1945 года была ўтворана 1-я беларуская грэнадзёрская брыгада, пазней —30-я грэнадзёрская дывізія, якая ўдзел у баях не брала і здалася ў палон да амерыканцаў.
Пасля вайны значная частка ўдзельнікаў БКА апынулася ў эміграцыі.
1964 год. Нарадзіўся Уладзімір Міхно.
Беларускі журналіст і пісьменнік.
Скончыў факультэт журналістыкі БДУ. Працаваў у Чашніцкай раённай газеце «Чырвоны прамень», у «Чырвонай змене», «Настаўніцкай газеце».
Аўтар кніг, зборнікаў прозы, аповесцей. З апавяданнямі выступаў у беларускім друку, на радыё.
Памёр 26 лістапада 2019 года.
1972 год. Заснавана выдавецтва «Мастацкая літаратура».
Утворана на аснове рэдакцый мастацкай і дзіцячай літаратуры выдавецтва «Беларусь». Гэта быў час, калі інтэлектуальны і эстэтычны ўзровень грамадства патрабаваў выдання велізарнай колькасці мастацкай літаратуры розных кірункаў і жанраў, а ў адукацыйных дзяржаўных праграмах было прадугледжана глыбейшае вывучэнне класікаў беларускай і сусветнай літаратуры.
У савецкія часы ў выдавецтве існавалі рэдакцыі паэзіі і прозы, збораў твораў, выбраных твораў і перакладной літаратуры, крытыкі і драматургіі, літаратуры народаў СССР, гісторыка-дакументальных кніг «Памяць». Штогод выдавалася каля двухсот кніг, якія былі адрасаваны шырокаму кругу чытачоў. Тыраж кніг арыгінальнай паэзіі быў не меней трох тысяч, а арыгінальнай прозы – не меней шасці тысяч асобнікаў.
Выходзілі серыі «Першая кніга паэта», «Першая кніга празаіка», «Паэзія народаў», «Бібліятэка замежнай прозы», «Скарбы сусветнай літаратуры», «Бібліятэка беларускай класікі».
У выдавецтве выйшлі Зборы твораў амаль усіх буйных беларускіх пісьменнікаў.
Выдаюцца серыі «Беларуская паэзія ХХ стагоддзя», «Беларуская проза ХХ стагоддзя», «Беларуская паэзія ХХІ ст.», «Беларуская проза ХХІ ст.», «Жыццё знакамітых людзей Беларусі».
1975 год. Памёр ураджэнец беларускага г. Рэчыца Яфім Капелян (1912-1975).
Акцёр тэатра і кіно, адзін з вядучых акцёраў Вялікага драматычнага тэатра ў Ленінградзе. Народны артыст СССР.
Скончыў Рэчыцкую школу. Працаваў мастаком пры Рэчыцкім кінатэатры, у Вялікім драматычным тэатры імя М. Горкага. У гады вайны быў акцёрам франтавога Тэатра народнага апалчэння.
Адначасова шмат здымаўся ў кіно, выканаў мноства яркіх характэрных роляў у фільмах «Няўлоўныя мсціўцы», «Інтэрвенцыя», «Даўрыя», «Вечны кліч», «Саламяны капялюшык». Адна з найбольш вядомых работ – аўтарскі тэкст у тэлесерыяле “Семнаццаць імгненняў вясны”. Браў удзел у дубляжы замежных фільмаў на кінастудыі “Ленфільм”, агучыў адну із роляў у фільме “Паласаты рэйс”. Спрабаваў сябе ў рэжысуры, паставіў некалькі спектакляў на Ленінградскім тэлебачанні.
1990 год. У Мінску створана Згуртаванне беларусаў свету “Бацькаўшчына” (1990-2021).
Міжнароднае грамадскае аб’яднанне. Створана дзеля захавання беларускай прысутнасці ў свеце, яднання ў адзіную супольнасць усіх беларусаў, павышэння аўтарытэту беларускай нацыі на міжнародным узроўні.
Першым Прэзідэнтам ЗБС «Бацькаўшчына» быў абраны Васіль Быкаў, старшынёй Рады – Яўген Лецка. З’езды ЗБС праводзіліся ў 1993, 1997, 2001, 2005, 2009, 2013, 2017 гадах. Сярод наступных кіраўнікоў ЗБС былі Р. Гарэцкі, А. Грыцкевіч, А. Макоўская.
У чэрвені 2021 года павінен быў прайсці VIII з’езд, але праз распаўсюджванне COVID-19 у Беларусі Вялікая рада прагаласавала за перанос з’езда, у той час як кіраўніцтва ЗБС пракансультавалася з Міністэрствам юстыцыі, як не парушыць заканадаўства і статут арганізацыі. Аднак у рамках пагрому грамадскіх арганізацый у Беларусі Міністэрства юстыцыі выставіла прэтэнзіі да дзейнасці арганізацыі з нагоды пераносу з’езда.
20 жніўня 2021 года Следчы камітэт распачаў крымінальную справу па «прыкметах злачынства, прадугледжанага часткай 3 артыкула 361 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь» (заклікі да дзеянняў, накіраваных на прычыненне шкоды нацыянальнай бяспекі Рэспублікі Беларусь).
24 верасняВярхоўны суд (суддзя –Рыма Філіпчык) прыняў рашэнне задаволіць позву Міністэрства юстыцыі і ліквідаваць згуртаванне.
Туристическая привлекательность Беларуси и Могилевщины в частности переживает упадок после 2020 года – наш анализ.
В 2022 году в Могилевской области туристической деятельностью занимались 83 организации, их услугами воспользовалось 18,4 тысяч организованных туристов и 84,5 тысяч экскурсантов – приводит статистику Белстат.
3,4 туриста в день
Количество туристических организаций в области в 2000-2020 годах росло с 20 до 93, их доля в стране увеличивалась с 4,8 до 6,9%. В настоящее же время их количество опустилось на уровень 2013 года (в 2015 году было 89). Одна организация за год в среднем обслужила 1230 человек, или 3,4 человека в день.
Казалось бы, прекрасные показатели: каждый 10-й житель области куда-то выезжал, путешествовал. Но официальная статистика не приводит качественного состава туристов и экскурсантов. Среди 84,5 тысячи экскурсантов, вероятно 75-80%, составляют школьники, еще 10-20% работники по путевкам профсоюзов, а среди экскурсантов – львиная доля российских туристов.
Несмотря на достаточно хорошо развитую сеть гостиниц, агроусадеб, зарубежные гости не спешат в страну. По данным Министерства по налогам и сборам, в 2022 году 3043 агроусадьбы посетило 19,3 тысячи человек (3,4% общего потока), то есть среднестатистическая агроусадьба за год обслужила 6,3 человека, или полчеловека в месяц.
Вся Беларусь принимает туристов меньше, чем население Бобруйска
С 2005 по 2018 годы поток зарубежных туристов в Беларуси рос с 91 тысячи до более 300 тысяч. Для сравнения: Греция обслужила 24 миллиона туристов и получила доходы от туризма на 14 миллиардов евро; Латвия – 6,8 миллионов, в Польше одна только Варшава – 8,5 миллионов, Вильнюс – 1 миллион. Затем, в 2020 году поток туристов в нашу страну упал до 81 тысячи, в прошлом 2022 году вырос до 143 тысяч на более чем 9 миллионов населения.
Численность интуристов в Могилевской области в 2005-2020 годах росла с 700 человек до 2 500 человек, а доля от республиканского показателя составляла с 1,0 до 3,1%. Сколько их было, из каких стран в 2022 году статистика не сообщает.
Количество жителей Могилевской области, выезжавших в туристические поездки за рубеж в разы превышало количество въездных туристов. Пик выездов пришелся на благополучный в финансовом отношении для большинства белорусов 2010 год – с территории области выбыло в туристические поездки 29,1 тысяч человек, затем началось падение: 2015 год – 24,2, 2020 год – 11,3 тысячи (3-4% от всех выезжавших жителей страны). Участие в туристических поездках является важным показателем наличия свободных финансов у населения, их экономического благополучия.
Всемирный экологический форум (ВЭФ) оценивает туристическую конкурентоспособность по 14 критериям: качество нормативной базы, регулирующей развитие туризма; экологическая устойчивость; безопасность; качество системы здравоохранения и уровень гигиены; приоритетность туризма и путешествий; транспортная, туристическая, телекоммуникационная инфраструктура; ценовая конкурентоспособность в сфере путешествий и туризма; человеческие ресурсы; близость для путешествий и туризма; природно-ресурсный потенциал; культурные ресурсы.
По этим показателям в мире лидируют Швейцария, Австрия, ФРГ, Австралия, Испания, Великобритания, США, Швеция, Канада, Франция. А вот Беларусь в этом списке ВЭФ отсутствует.
Основная проблема белорусского туризма в том, что мало расписывать красоты, говорить о богатой истории, европейских традициях, безвизовости для многих гостей, сравнительной дешевизне товаров и услуг, хороших дорогах, придорожном сервисе, наличии туалетов и гостиниц. Здесь иные принципы.
99% туристов, посетивших Могилевскую область и получивших положительные эмоции в целом, все же указывают на основные проблемы: туалеты, плохое состояние дорог, особенно в зимнее время. Недостаточность, а то и полное отсутствие удобных парковок для туристических автобусов по пути турмаршрутов. Неработающие по выходным банки, недостаточное отражение могилевской истории, культуры, природы в сувенирной продукции. Скованность экскурсоводов при ответах на вопросы, которые не предусмотрены утвержденным “в верхах” текстом экскурсии.
Негативные черты национального туризма, справочно:
О Беларуси мало кто знает, а если кто и знает, то в основном получает плохие новости, особенно за последние 2-3 года.
Властные структуры ведут себя так, как-будто бы весь мир сам должен заставить своих граждан ехать в Беларусь.
Историко-культурное наследие часто рассматривается чиновниками как отягощение и помеха, а не как предмет гордости и объект защиты.
По нормативной базе в сфере туризма страна занимает 80-90-е места по привлекательности для бизнеса. Качество делового климата и инфраструктура – еще хуже.
По индексу человеческого, культурного и природно-ресурсного потенциалов для развития туризма – дальше за 100-е место.
В стране наблюдается сравнительно большое количество ДТП с участием людей, животных.
Отмечается грубость, неуважение на дорогах, недоброжелательность пограничников, таможенников, других представителей силовых ведомств.
Действует ограничение на приобретение собственности иностранцами и многое другое.
6% насельніцтва Магілёўскай вобласці жыве ніжэй бюджэта пражытачнага мінімумума.
Белстат апублікаваў дадзеныя аб узроўні жыцця хатніх гаспадарак у IV квартале 2022 года па выніках выбарачнага абследавання.
У адпаведнасці з афіцыйнай статыстыкай, у краіне ў IV квартале 2022 г. наяўныя рэсурсы ў разліку на хатнюю гаспадарку склалі 1849 рублёў у месяц, у тым ліку ў гарадах і пасёлках гарадскога тыпу – 1926,9 рублёў у месяц, у сельскіх населеных пунктах – 1596,3 рублі ў месяц.
Грашовыя выдаткі ў разліку на хатнюю гаспадарку склалі 1758,9 рублёў у месяц, з якіх 1309,8 рублёў (74,5%) прыпадае на спажывецкія расходы.
Дамашнія гаспадаркі (сям’я) трацяць на харчаванне 39,3%, на нехарчовыя тавары – 34,4%, на аплату паслуг (уключая жыллёва-камунальныя) – 23,8% месячных рэсурсаў.
Такім чынам, у беларусаў застаецца ўсяго 2,6% ад усіх сродкаў на адпачынак, вандроўкі, набыццё транспартных сродкаў, нерухомасці.
Пры гэтым, у еўрапейскіх краінах, у агульных выдатках затраты на жыллё (у тым ліку за ацяпленне, электраэнергію, водазабеспячэнне, каналізацыю) складаюць ад 9% на Мальце да 29% у ФРГ, Швецыі. На харчаванне ў ЕС расходуецца 7-12%, на нехарчовыя тавары – да 15%. Нармальная з’ява ў Еўропе, калі набываецца аўтамабіль, які каштуе 3-5 месячных заробкаў, і гэта не б/у – проста заробкі іншыя.
Паводле складзенай інфаграфікі, самы гаротны стан па доле насельніцтва, якое жыве ніжэй бюджэта пражытачнага мінімумуму, назіраецца ўжо ў 4-х з 7-мі беларускіх рэгіёнаў: У Магілёўскай – 5,9%, у Брэсцкай – 5,6, у Гомельскай – 5,5, у Віцебскай – 5,1%.
Дзівосы статыстыкі
Трэба заўважыць, што прыведзеныя дадзеныя статыстыкі ні на што не ўплываюць, ні аб чым не сведчаць і нічога асабліва не тлумачаць. Беларуская статыстыка жыве сама па сабе, народ – сам па сабе.
Напрыклад, афіцыйная статыстыка кажа, што ў кастрычніку 2022 года сярэдні заробак па краіне склаў 1636,4 рублі, у лістападзе – 1648,2, у снежні – 1915,6 рублі. То бок, у сярэднім у апошнім квартале мінулага года сярэдні заробак складаў 1733,4 рублі ў месяц. А наяўныя рэсурсы ў разліку на хатнюю гаспадарку склалі 1849 рублёў у месяц, што, верагодна, азначае, што ўсе хатнія гаспадаркі складаюцца толькі з 1,1 чалавека, які мае заробак, альбо толькі з аднаго працаўніка і пенсіянера, працаўніка і інваліда, працаўніка і дармаеда, двух працаўнікоў з заробкам па 925 рублёў.
Забарона на лоўлю шчупака ўведзена амаль па ўсёй Беларусі з 1 сакавіка – ўсюды, акрамя Віцебскай вобласці. Там забарона пачне дзейнічаць з 9 сакавіка. На Магілёўшчыне гэтае абмежаванне будзе дзейнічаць з 1 сакавіка па 15 красавіка (на Віцебшчыне – да 23 красавіка).
У адзначаны перыяд шчупак ідзе на нераст, пагэтаму любая такая рыбіна, што выпадкова патрапіцца рыбаку, павінна быць адпушчаная на волю – паведамляе БелТА.
Жыхары Гродна змаглі назіраць палярнае ззянне ў ноч з 27 на 28 лютага – паведамляе БелТА. Мяркуеца, што гэта звязана з інтэнсіўнай магнітнай бурай, індэкс геамагнітнай актыўнасці якой дасягнуў узроўню Кр-7.0.
На аэрадроме Мачулішчы, што ў Мінскім раёне, раніцай 26 лютага прагучалі два выбухі, быў пашкоджаны расійскі ваенна-транспартны самалёт і снегаўборачная тэхніка. Зараз у ваколіцах аэрадрома назіраецца павышаная актыўнасць сілавікоў, праводзіцца праверка на дарогах – паведамляюць СМІ. Чакаецца, што падрабязнасці здарэння стануць вядомымі да заўтрашняй раніцы.
Рэха спякоты адгукнецца на беларускіх выходных, праўда, у значна мяккай форме
Магілёўцаў, як і усіх беларусаў, магчыма, уразілі маразы апошніх двух сутак. А вось Еўропу ўразіла зімовая спякота.
У Заходняй і Цэнтральнай Еўропе – як паведамляе climatebook, з сярэдзіны лютага ўсталяваліся экстрэмальна высокія для зімы тэмпературы паветра.
У Германіі 18 лютага тэмпература паветра перавысіла +20°C нават у раёнах з адноснай вышынёй больш за 700 м над узроўнем мора.
У Аўстрыі, у Інсбруку тэмпература паветра дасягнула +21,7 °C – рэкорд зімы, самы гарачы зімовы дзень у гісторыі Ціроля.
Францыі слупок тэрмометра падняўся вышэй за +23°C, гэта адзін з самых засушлівых перыядаў у гісторыі краіны.
Першая хваля зімовай цеплыні ў Еўропе прыйшла пад Новы 2023 год.
Беларусь знаходзіцца ў цэнтры Еўропы і яе надвор’е фарміруецца пад ўздзеяннем паветраных мас, якія прыходзяць, як з Захаду, у большай ступені, так і з Усходу, Поўначы і Поўдня. Амаль, як у палітыцы.
Пракуратура Асіповіцкага раёна прызнана лепшай у Беларусі, бо ў рэгіёне летась – было шмат крадзяжоў, квітнела п’янства, не была выкаранена карупцыя – але затое не здарылася асабліва цяжкіх злачынстваў.
У інтэрв’ю карэспандэнту “Асіповіцкі край” раённы пракурор Дзяніс Іван’коў даволі шчыра абмаляваў карціну стану злачыннасці ў рэгіёне і дзейнасці пракуратуры. Пракурор лічыць, што прызнанне лепшымі – вынік працы яго каманды прафесіяналаў, з якой усе задачы могуць быць паспяхова вырашаны.
Афіцыйная статыстыка сапраўды выглядае аптымістычнай і паважнай. Іван’коў адзначыў, што летась агульная колькасць злачынстваў на Асіпоўшчыне знізілася з 609 да 590, іх раскрыццё павысілася і працэнт раскрыцця перавышае рэгіянальны і рэспубліканскі ўзровень. У раёне не зарэгістраваныя забойствы ці замахі на іх, не было фактаў наўмыснага нанясення цяжкіх цялесных пашкоджанняў, якія б прывялі да смерці, не было разбояў.
Каб пазбегнуць сур’ёзных злачынстваў супраць жыцця і здароўя грамадзян, пракурор распачаў дзевяць крымінальных спраў па фактах прычынення лёгкіх цялесных пашкоджанняў, катаванняў і пагроз забойствам.
Найбольш распаўсюджаныя злачынствы
Нягледзячы на аптымістычную справаздачнасць і вялікую працу мясцовых пракурораў, Асіповіцкі раён досыць часта мільгае ў зводках крымінальнай злачыннасці. Часткова прычына гэтага тлумачыцца самім пракурорам.
Са ловаў Дзяніса Іван’кова, крадзёж – займае па ранейшаму першае месца ў структуры злачынстваў. Значная колькасць крадзяжоў здзейснена шляхам змянення камп’ютарнай інфармацыі, ухілення бацькоў ад утрымання дзяцей альбо ад кампенсацыі выдаткаў на ўтрыманне дзяцей у дзяржаўным забеспячэнні.
Кіберзлачынцы таксама асабліва хвалююць пракурора. Хаця колькасць падобных злачынстваў і знізілася, але застаецца вялікай – 69. Пракурор яшчэ раз нагадаў землякам: каб не быць ахвярай, нельга нікому, у тым ліку асобам, якія называюць сябе “работнікамі банка” ці “міліцыя”, паведамляць свае асабістыя дадзеныя, дадзеныя банкаўскіх карт і коды ад Апавяшчэнні SMS банка.
Карупцыя таксама па-ранейшаму ўяўляе сабой значную пагрозу для нармальнага функцыянавання дзяржавы. Летась у рэгіёне было выяўлена 14 карупцыйных злачынстваў: 11 крадзяжоў маёмасці шляхам злоўжывання афіцыйнымі паўнамоцтвамі, два выпадкі атрымання хабару і злоўжывання службовымі паўнамоцтвамі.
У стане алкагольнага ап’яненнябыло здзейснена кожнае трэцяе ад агульнай колькасці злачынстваў – 134 крымінальна пакараныя дзеянні. Нападпітку здзяйсняліся крадзяжы (60), хуліганскія дзеянні (12), нанясенне лёгкіх цялесных пашкоджанняў (9).
А самае страшнае – у раёне шмат людзей паміраюць з-за алкаголю. З-за злоўжывання спіртовымі напоямі загінула 16 чалавек: сем у выніку атручвання алкаголем альбо яго сурагатамі, шэсць – у транспартных аварыях, двое – на пажары і адзін утапіўся.
Праблема вызначэння лепшых у праваахоўнай дзейнасці па статыстычных паказчыках заключаецца ў тым, што дастаткова здарыцца ў 2023 годзе хаця б аднаму цяжкому злачынству, як раён пакажа адразу вялікі рост злачыннасці, а асіповіцкая пракуратура перастане быць лепшай у рэспубліцы.
Пад час разбору сітуацыі з продажам бабруйскіх шын у Расію ніжэй за іх сабекошт нават Лукашэнка быў абураны тым, што “бчб-шнікаў” садзяць у турму, а сваіх чыноўнікі прыкрываюць.
Згодна з паведамленнем БелТА генеральны дырэктар “Белшыны” Андрэй Бунакоў знаходзіцца ў следчым ізалятары. Пра гэта стала вядома ўчора на пасяджэнні Савета міністраў, якое правёў Аляксандр Лукашэнка.
На пасяджэнні было адзначана, што паколькі заходнія канкурэнты пакінулі расійскі рынак, то цэны на шыны пачалі расці. А генеральны дырэктар Белшыны нібыта падпісаў кантракт з расійскімі партнёрамі на продаж вялікіх шын на 16-20% ніжэй за іх сабекошт. У выніку прадпрыемства нясе страты. Пры гэтым дамова паміж “Белшынай” і расійскімі камерцыйнымі структурамі прадугледжвае штрафныя санкцыі ў выніку невыканання Бабруйскім прадпрыемствам умоваў кантракту – 500 тысяч долараў у год. Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што “расійскія кампаніі – гэта ашуканцы, якія набылі шыны ніжэй за кошт, а прадавалі вышэй за кошт амаль на 60%”.
Але не менш Лукашэнку здзівіла пазіцыя беларускага чынавенства. Пасля затрымання генеральнага дырэктара некалькі кіраўнікоў высокага дзяржаўнага ўзроўню патэлефанавалі яму са словамі “які ён быў добры”. Кіраўнік уладнай вертыкалі нават заўважыў: “Ну, так, аказваецца: гэта наш – гэты адказваць не павінен, а гэты бчб-шнік – у турму яго…”
Праблему падвойных стандартаў пры разглядзе справаў апазіцыйна настроеных грамадзян і верных рэжыму чыноўнікаў даўно падымалі незалежныя СМІ. Цяпер яна стала настолькі відавочнай, што падымаецца нават самімі беларускімі чыноўнікамі.