Раніцай 24 лютага адбылася аварыя на трасе Р-55, што злучае Бабруйск і Глуск. Паводле папярэдняй інфармацыі, кіроўца трактара, выяжджаючы з другараднай дарогі, не прапусціў маршрутку, у якой ехалі 20 чалавек. Чатыры жанчыны, пасажыркі маршрутнага таксі, атрымалі траўмы сярэдняй цяжкасці і былі шпіталізаваныя. Усяго пацярпела 10 чалавек – паведамляе Telegram-канал прэс-службы абласнога УУС.
Сусветны дзень сацыяльнай справядлівасці (World day of social justice, з 2009 года).
Устаноўлены па рашэнню Генеральнай Асамблеі Арганізацыі Аб’яднаных Нацый.
Генеральная Асамблея прызнала, што сацыяльнае развіццё і сацыяльная справядлівасць неабходны для забеспячэння і падтрымання міру і бяспекі ўнутры краін і ў адносінах паміж імі і што, у сваю чаргу, сацыяльнае развіццё і сацыяльная справядлівасць не могуць быць дасягнуты ў адсутнасць міру і бяспекі або ва ўмовах адсутнасці павагі да ўсіх правоў чалавека і асноўных свабод.
Сацыяльная справядлівасць – адзін з распаўсюджаных грамадскіх ідэалаў.
Справядлівасці жадаюць усё – справядлівага стаўлення на працы і ў сям’і, а таксама справядлівасці ад дзяржавы. Некаторыя адстойваюць пазіцыю справядлівасці толькі да таго часу, пакуль гэта для іх выгадна, і гэта таксама нармальна. Псіхолагі лічаць, што здаровы эгаізм цалкам упісваецца ў вобраз звычайнага чалавека.
Гэты дзень дае нагоду палітыкам, журналістам, навукоўцам і проста неабыякавым грамадзянам падумаць аб тым, наколькі справядлівы сучасны свет, якія сацыяльныя праблемы існуюць.
Пачатак Масленічнага тыдня, 20-26 лютага.
Народнае свята развітання з зімой і сустрэчы вясны. Масленіцаў гэтым годзе прыпадае на 26 лютага, бо праводзіцца за восем тыдняў да Вялікадня (16 красавіка 2023) і за тыдзень да Вялікага посту. Масленічны тыдзень у гэтым годзе прыпадае на 20-26 лютага.
Галоўныя атрыбуты свята: гульні, песні, танцы і бліны.
1387 год. Ягайла выдаў першую грамату аб наданні прывілеяў баярам ВКЛ, якія прынялі каталіцкае веравызнанне.
Хрышчэнне Ягайлы ў 1386 годзе не прыпыніла ваенныя кампаніі тэўтонскіх рыцараў, якія сцвярджалі, што хрышчэнне было прытворствам, магчыма, нават ерассю, але значна паляпшыла становішча каталіцкай меншасці за кошт праваслаўнай часткі шляхты.
Паводле прывілея каталікам даваліся дадатковыя правы і вольнасці, недасяжныя для праваслаўнай шляхты. Гэта выклікала вялікае незадавальненне ў праваслаўнай знаці.
1530 год. Жыгімонт Аўгуст (1520–1572) каранаваны на караля польскага.
Вялікі князь літоўскі (1544–1572), кароль польскі (1548–1572). Сын Жыгімонта Старога і Боны Сфорца. Яго ўладарста было перыядам росквіту Адраджэння ў ВКЛ.
Знешняя палітыка Жыгімонта Аўгуста была накіравана на захаванне мірных стасункаў з суседнімі дзяржавамі. Стасункі з Швецыяй палепшыліся, але адносіны з Маскоўскай дзяржавай былі кепскія, Іван IV пачаў Лівонскую вайну (1558–1582), якая падштурхнула ВКЛ да заключэння Люблінскай уніі (1569).
Правёў рэформу скарбу, судоў, войска, садзейнічаў правядзенню Валочнай памеры ў ВКЛ, пачаў стварэнне ваенна-марскога флоту, стварыў Марскую камісію. Праводзіў палітыку талерантнасці ў адносінах да ўсіх канфесій. Віленскім прывілеем (1563) пацвердзіў роўнасць правоў праваслаўнага і каталіцкага баярства ВКЛ. Зацвердзіў Статут Вялікага Княства Літоўскага (1566).
Дазволіў дзейнасць езуітаў.
Быў мецэнатам, падтрымліваў мастакоў, архітэктараў, музыкантаў, акцёраў.
1810 год. Памёр Марцін Пачобут-Адляніцкі.
Астраном і асветнік. Прафесар Віленскай акадэміі,рэктар Галоўнай школы ВКЛ. Адзін з арганізатараў і першы дырэктар найстаражытнай у Еўропе Віленскай астранамічнай абсерваторыі. 39 гадоў вёў астранамічныя назіранні, вызначыў геаграфічныя каардынаты Вільні, Гродна, Полацка, іншых гарадоў.
Каралеўскі астраном. Актыўна падтрымаў паўстанне 1794 года. Звяртаўся да Папы Рымскага, каб аднавіць езуіцкі ордэн.
У яго гонар названы кратар на Месяцы.
1849 год. Нарадзіўся Леон Баршчэўскі (1849–1910).
Тапограф, географ, геолаг, этнограф, археолаг, даследчык Цэнтральнай Азіі. Член Рускага геаграфічнага таварыства.
За абарону паўстанцаў у дыспуце пра «польскае паўстанне» быў высланы на службу ў Херсонскую губерню.
Служыў ваенным тапографам у Туркестане, выконваў даследаванні мясцовасці і тапаграфічную здымку гандлёвых шляхоў у Кітай і Афганістан для пракладкі стратэгічных дарог. З фотаапаратам вывучаў Самарканд, падарожнічаў уздоўж рэк Зераўшан, Фандар’я, Іскандэрдар’я, Ягнаб, Гісарскі хрыбет.
Быў арганізатарам першых раскопак Афрасіяба – папярэдніка Самарканда, суарганізатарам шэрагу навуковых экспедыцый у Цэнтральную Азію. Сабраў багатыя калекцыі фотаздымкаў ландшафтаў, гарадоў, жыцця і побыту народаў, матэрыялы з легендамі, паданнямі.
З 1897 года служыў у Седльцы камандзірам палка, спрыяў заснаванню гімназіі імя каралевы Ядвігі, потым удзельнічаў у руска-японскай вайне, служыў у Чэнстахове. Беспадстаўна быў абвінавачаны ў растраце палкавой казны, 22 сакавіка 1910 годзе пакончыў з сабой дзеля выратавання гонару.
1892 год. У Гродна нарадзіўся Іван Жангаловіч.
Астраном, гравіметрыст, геадэзіст, падарожнік, даследчык Арктыкі, Заслужаны дзеяч навукі РСФСР, Ганаровы член Геаграфічнага таварыства СССР, Ганаровы палярнік, доктар фізіка-матэматычных навук, прафесар.
Кузен вядомага падводніка Жыгімонта Жангаловіча (1897–1935).
Удзельнік вывучэння Курскай магнітнай анамаліі, працаваў у экспедыцыях на Памір, у штогадовых экспедыцыях па даследаванні Паўночнага Ледавітага акіяна, у экспедыцыях на ледаколах «Садко», «Сядоў», «Малыгін».
Быў рэпрэсаваны (1936–1937).
Вывучаў гравітацыйнае поле Зямлі, пытанні спадарожнікавай геадэзіі, геафізікі, распрацоўшчык «рэферэнц-эліпсоіда Жангловіча» (блізкага да параметраў Красоўскага-Ізотава).
Распрацаваў спосаб вызначэння цэнтра масы Зямлі па назіраннях штучных спадарожнікаў Зямлі.
Яго імем названы востраў у архіпелагу Новая Зямля і астэроід Галоўнага пояса.
Памёр 29 жніўня 1981 года ў Пецярбургу.
1918 год. У Мінску створаны Народны сакратарыят – першы ўласна беларускі ўрад.
Працаваў з 21 лютага да 11 лістапада 1918 года. Пасада, раўназначная пасадзе міністра, называлася народны сакратар. У Першы склад Народнага Сакратарыята Беларусі ўвайшлі: Язэп Варонка (старшыня і адначасова народны сакратар замежных спраў), Палута Бадунова (сакратар апекі), Гелій Белкінд (фінансаў), Яфім Бялевіч (юстыцыі), Тамаш Грыб (земляробства), Мойша Гутман (яўрэйскіх спраў), Кастусь Езавітаў (вайсковых спраў), Павел Здобін (вялікарускіх спраў), Аляксандр Карабач (пошты і тэлеграфа), Пётра Крачэўскі (кантролю), Іван Макрэеў (унутраных спраў), Віктар Рэдзька (шляхоў зносін), Іван Серада (народнай гаспадаркі), Аркадзь Смоліч (асветы), Васіль Захарка (казначэй), Лявон Заяц (кіраўнік канцылярыі). Сябрамі ўрада былі пераважна прадстаўнікі Беларускай сацыялістычнай грамады.
1922 год. У Бабруйску нарадзіўся Міхаіл Цікоцкі.
Беларускі мовазнавец і журналіст. Сын вядомага кампазітара Я. Цікоцкага. Доктар філалагічных навук.
Удзельнік вайны. Скончыў БДУ. Працаваў у газетах «Савецкі селянін», «Калгасная праўда», часопісе «Вожык», прафесарам факультэта журналістыкі БДУ.
Даследаваў публіцыстыку Якуба Коласа (кандыдацкая дысертацыя), праблемы публіцыстычнага стылю (доктарская).
Заснавальнік беларускай стылістыкі, аўтар прац па вывучэнні мовы літаратурных класікаў – Я. Коласа, Я. Купалы, К. Чорнага, М. Лужаніна,У. Караткевіча, І. Мележа і іншых.
Памёр 24 сакавіка 2012 года.
1945 год. Нарадзілася Таіса Бондар.
Беларуская пісьменніца, перакладчыца.
Скончыла Мінскі дзяржаўны педінстытут замежных моў. Настаўнічала ў Малдове, працавала ў штотыднёвіку «Літаратура і мастацтва», часопісе «Беларусь», дырэктарам рэдакцыйна-выдавецкай установы «Лiтаратура i Мастацтва».
Аўтар вершаў, 10 зборнікаў паэзіі і паэм, а таксама кніг апавяданняў, аповесцей, рамана-містэрыі, перакладаў з малдаўскай, румынскай і англійскай моў.
У рамане «Спакуса» стварыла партрэт Ефрасінні Полацкай і яе драматычнай эпохі. У рамане «Ахвяры» адлюстравала складаныя перыпетыі жыцця ахвяр культу асобы і іх нашчадкаў.
Памерла 19 снежня 2005 года.
1946 год. Адбылася аварыя самалёта Лі-2 у аэрапорце Мінска.
Грузавы самалёт рэйсу Мінск-Масква, пры сустрэчна-бакавым ветры і праз памылкі лётчыкаў, не здолеў ўзляцець і ўрэзаўся ў цагляныя пасляваенныя руіны і разбіўся. Экіпаж, гарадскія пабудовы не пацярпелі.
1947 год. Нарадзіўся Валерый Мазынскі.
Беларускі тэатральны рэжысёр, стваральнік мінскага тэатра «Вольная сцэна» грамадскі дзеяч. Заслужаны дзеяч мастацтва. Лаурэат прэміі «За свабоду думкі» імя В. Быкава.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут. Працаваў галоўным рэжысёрам Беларускага тэатра імя Я. Коласа ў Віцебску. Сузаснавальнік тэатраў «Лялька», «Вольная сцэна»
Сярод галоўных яго пастановак: «Званы Віцебска», «Кастусь Каліноўскі», «Сымон-музыка», «Радавыя», «Барбара Радзівіл».
Яго творчасць вызначаецца метафарычнасцю, асацыятыўнасцю, гратэскавасцю і шматпланавасцю структуры.
Рэжысёр і чытальнік беларускага агучвання твораў замежнай і айчыннай літаратуры (звыш за 30 аўдыёкніг), зняў тэлевізійны фільм «Тутэйшыя», 4 дакументальныя фільмы пра Р. Лапіцкага, П. Бадунову, М. Чарняўскага, пра пасляваенны супраціў.
За крытыку беларускай улады ў галіне культуры ў 2021 годзе быў пазбаўлены пенсіі за асаблівыя заслугі перад краінай.
1963 год. Памёр Канстанцін Галкоўскі.
Беларускі і літоўскі кампазітар. Прафесар Літоўскай кансерваторыі.
Паводле паходжання беларус, бацька яго паходзіў з Магілёўшчыны. Вучань М. Рымскага-Корсакава, А. Глазунова, А. Лядава. Яго дыпломная праца ў Пецярбургскай кансерваторыі, трохактовая опера «Цыганы» па паэме А. Пушкіна была адзначана залатым медалём.
Жыў і працаваў у Вільні. З Беларусі часта да яго заязджалі Максім Танк, Рыгор Шырма, Алесь Траяноўскі.
Аўтар многіх твораў, заснаваных на беларускім фальклоры, музыкі рамансаў і хораў на вершы беларускіх паэтаў Ф. Багушэвіча, Я. Купалы, Я. Коласа, М. Танка, Зм. Бядулі, К. Буйло, апрацовак народных песень і народных харавых сюіт «Дуда» і «Каханне».
Яго апрацоўкі і арыгінальныя хары ўваходзяць у рэпертуар Дзяржаўнай харавой капэлы БССР.
Аварыя на вуліцы Крупскай у Магілёве – раніцай 15 лютага адбылося сутыкненне аўтамабіля таксі і самазвала, прычым самазвал выехаў на тратуар і збіў слуп з электраправадамі. Пашкоджанне электралініі спыніла рух тралейбусаў №2 у мікрараёне “Восьмы”. З аўтамабілем таксі працавалі ратавальнікі. Пра пацярпелых пакуль не паведамляецца.
Два пасажыры аўтамабіля Ford, якім кіраваў 25-гадовы мужчына, загінулі ў аварыі. Кіроўца пайшоў на абгон на трасе Бабруйск-Мазыр увечары 27 студзеня, і сутыкнуўся з аўтамабілем Peugeot. Сам вадзіцель і яшчэ адзін пасажыр атрымалі траўмы. Ахвярамі лабавога сутыкнення сталі 56-гадовая жанчына і 35-гадовы мужчына. Кіроўца і пасажыр Peugeot таксама атрымалі траўмы і былі шпіталізаваныя – паведамляе прэс-служба абласнога УУС.
Сёння раніцай у палове восьмай адбылося сутыкненне двух аўтамашын на мосце праз Днепр па Пушкінскім праспекце. У легкавым аўтамабілі “Nissan” апынуўся заціснуты 37-гадовы кіроўца, жыхар Магілёва – паведамляе прэс-служба МНС.
Работнікі МНС пры дапамозе выратавальнага інструмента дасталі пацярпелага з аўтамабіля, ён шпіталізаваны з траўмамі. 39-гадовы вадзіцель аўтамабіля “Toyota” пакінуў аўтамабіль самастойна, але таксама шпіталізаваны.
Тры асвятляльных ліхтары на вуліцы Крывуліна склаліся ад удараў пад’ёмнага крана, замацаванага на даху смеццевоза – распавёў сам кіроўца машыны.
Усё гэта адбылося з-за спешкі, патлумачыў супрацоўнік спецаўтапрадпрыемства. Дрэнна пачышчаныя двары ўскладняюць працу прыбіральшчыкаў, а план па вывадзе смецця меншым не становіцца.
Электрапровад ад ліхтароў быў сарваны і аказаўся на праездам частцы. На месцы здарэння працуе ДАІ.
Цяпер жыхарцы Магілёва пагражае пазбаўленне правоў кіроўцы да двух год.
Як паведамляе Упраўленне ўнутраных спраў Магілёўскага аблвыканкама, васямнаццацігадовая жыхарка Магілёва падчас кіравання аўтамабілем Nissan спрабавала прыпаркавацца на стаянцы каля парка ў Падніколлі і двойчы пашкодзіла аўтамабіль Opel, які знаходзіўся побач. Ігнаруючы патрабаванні правілаў дарожнага руху, дзяўчына з’ехала с месца аварыі.
Пасля гэтага інцыдэнта ў дачыненні да несумленнай кіроўцы складзена два пратакола. Дзяўчыне пагражае буйны штраф з пазбаўленнем правоў да двух год. Прычым атрымала іх маладая магілеўчанка ўсяго чатыры месяца таму.
Кіроўца аўтамабіля Acura сутыкнуўся з прычэпам, які буксіраваўся трактарам у папутным кірунку – паведамляе Тэлеграм-канал прэс-службы Магілёўскага абласнога УУС. Трагедыя адбылася ў 18.50 31 кастрычніка на трасе каля вёскі Зімніца Магілёўскага раёна. 33-гадовы вадзіцель, жыхар вёскі Раманавічы загінуў на месцы. Яго 22-гадовы пасажыр шпіталізаваны з траўмамі.
Увечары 29 кастрычніка на вуліцы Астроўскага ў Магілёве адбылося сутыкненне легкавушкі з карэтай хуткай дапамогі каля гіпермаркета “Green” – паведамляе VK-паблік “ДТП и ЧП Могилев”.
Паводле відавочцаў здарэння машына медыкаў рухалася з уключанымі пробліскавымі маячкамі з бульвара Непакораных. Кіроўца сінага легкавіка, аднак, не заўважыў, альбо не адрэагаваў на хуткую. Пра пацярпелых у выніку аварыі афіцыйных паведамленняў пакуль няма.