Эфект “губной памады” – беларусы сталі набываць больш танныя рэчы, алкаголь, падарункі, скарацілі расходы на кавярні і адзенне

Даследаванне кампаніі CIVITTA і аналітычнай платформы OpenBusiness паказала змены ў спажывецкіх паводзінах беларусаў у пераднавагодні перыяд. Але гэтыя паводзіны адлюстроўваюць і фінансавы стан грамадзян у цэлым.

У залежнасці ад індустрыі, спажыўцы ідуць двума асноўнымі патэрнамі (сцэнарамі) паводзін: пераход на больш танныя тавары – у гэты трэнд упісалася купля тэхнікі, ювелірных вырабаў, касметыкі і алкаголю і скарачэнне спажывання (на адзенне, грамадскае харчаванне, спортклубы, салоны прыгажосці і іншыя “другарадныя” катэгорыі).

У 2022 годзе беларусы эканомілі на алкаголі, часцей хадзілі ў харчовыя крамы і святкавалі дома.

Сярэдні чэк у крамах алкагольнай прадукцыі ў параўнанні з 2021 годам упаў на 6%, але колькасць транзакцый вырасла, з чаго вынікае, што набываліся больш танныя напоі.

Вырасла і наведванне звычайных супермаркетаў. Магчыма, таму, што больш беларусаў вырашылі сустракаць 2023 год за навагоднім сталом замест святкавання па-за домам, а падарункі вырашылі купіць больш танныя.

Улічваючы, што колькасць транзакцый і абарот у дыскаўнтэрах у параўнанні з супермаркетамі выраслі, можна зрабіць выснову, што людзі шукалі прадукты танней.

Нашы грамадзяне скарацілі таксама выдаткі на грамадскае харчаванне. Наведваць кавярні, заказваць піцы і сушы беларусы сталі значна радзей, чым у аналагічны перыяд 2021 года. Прычым ад сушы сталі адмаўляцца нашмат часцей з-за больш высокага іх кошту.

Зніжэнне транзакцый у сектары фастфуду ў асноўным тлумачыцца сыходам McDonald’s.

У сегменце рэстаранаў выручка вырасла – з-за росту наведвальнікаў пасля спаду ўзроўню напружанасці па COVID-19.

Беларусы больш сталі закупляцца на маркетплэйсах і зменшылі фэшн-расходы.

Маркетплэйсы павялічылі свае продажы. Асноўны гулец, які задаў дынаміку індустрыі, – Wildberries. Адток кліентаў назіраецца з пляцоўкі Lamoda – верагодна, з-за росту кошту тавараў. 

Сталі драматычна менш набываць адзення. 

Гэта можна растлумачыць тым, што пры росце коштаў на іншыя, «першачарговыя» катэгорыі (падарункі, прадукты для навагодняга стала), у насельніцтва проста не засталося грошай.

Менш спорту і больш эканоміі на б’юці-індустрыі. Абарот фітнес-цэнтраў упаў, што можа быць выклікана адмовай ад іх паслуг адчувальнай да цаны аўдыторыяй. Людзі з меншым прыбыткам сталі зразаць выдаткі на другарадныя запатрабаванні. Тыя, хто раней меў танны абанемент у спартзалу, адмовіліся ад яго падаўжэння. А тыя, хто раней наведваў салоны прыгажосці, – перасталі іх наведваць або сталі браць таннейшыя паслугі. Так, эстэтычныя запатрабаванні сышлі на другі план.

Індустрыя касметыкі і парфумерыі вырасла ў транзакцыях – спажыўцы цешаць сябе дробнымі пакупкамі, а аб росце сярэдняга чэка або абароту сегмента казаць не даводзіцца.

Беларусы не адмаўляюцца ад набыцця ўпрыгожванняў, але пераходзяць на больш танныя аналагі. 

Такія паводзіны называюцца эфектам “губной памады”. З-за недахопу фінансаў спажыўцы менш выдаткоўваюць на буйныя пакупкі, а замяшчаюць тавары, якія сталі менш даступнымі, больш таннымі, каб працягваць атрымліваць радасць ад эмацыйных пакупак і падтрымліваць адчуванне ранейшага ладу жыцця. Менавіта таму назіраецца зусім малаважны рост у крамах тэхнікі або прасадка ў фэшн-сегменце.

Такія паводзіны пакупнікоў, абмежаванне грамадзян у сродках вядуць да банкруцтва, закрыцця гандлёвых сетак, асобных крам. А калі не рэалізуецца нейкая прадукцыя, то банкруцяцца яе вытворцы.

Фота носіць ілюстрацыйны характар

На Беларусі рэзка падскочаць кошты на цыгарэты і алкаголь – з-за інтэграцыі з Расіяй

Рост акцызаў на беларускія цыгарэты, алкаголь і электронныя сістэмы курэння звязаны з беларуска-расійскім пагадненнем пра ўранаванне цэн.

Міністэрства фінансаў Беларусі паведаміла, што на працягу 2023 года адбудзецца рэзкае павышэнне акцызаў на цыгарэты і моцны алкаголь. У пералік падакцызных тавараў трапілі таксама электронныя сістэмы курэння. Рост акцызаў прывядзе да павышэння рознічных коштаў.

За 2023 год стаўкі акцызаў на цыгарэты першай цэнавай групы вырастуць у 2,2 разы, другой – на 60,9%, а на стыкі для электронных цыгарэт – на 86%. Павышэнне ставак акцызаў на іншыя тытунёвыя вырабы (тытунь трубачны, курыльны, для кальяна, цыгары, цыгарылы) будзе ў межах 13,1-21,3 працэнтаў.

На 2023 год таксама прадугледжана павышэнне ставак акцызаў на вадкасці для электронных сістэм курэння ў 5,1 раза, а на моцныя алкагольныя напіткі – на 31,1 працэнта.

Каментарый Міністэрства па падатках і зборах паказвае, што рост акцызаў звязаны з міжурадавымі пагадненнямі паміж Беларуссю і Расіяй на фоне інтэграцыі. Цыгарэты і алкаголь працягнуць даражэць і наступныя два гады, пакуль кошты на іх не зраўняюцца з коштам гэтых тавараў на расійскім рынку.

Фота ілюстрацыйнае

Ёсць рэкорд – на кватэры ў Чавусах знайшлі 150 літраў самагонкі

У  жыхара Чавус было выяўлена 150 літраў самагоннай брагі – паведамляе chausynews.   Як сведчыць мясцовы ўчастковы інспектар міліцыі І. Гулькоў, гэта першы ў Чавускім раёне вядомы выпадак вырабу моцных алкагольных напояў у такім аб’ёме.

Самагооншчыку цяпер пагражае штраф у памеры да 5  базавых велічынь (1 БВ зараз складае 37 рублёў) з канфіскацыяй названых напіткаў, паўфабрыкатаў і апаратаў.

Бабруйскія алкаголікі, не забудзьцеся закупіцца сёння!

У Бабруйску заўтра дзень не будуць прадаваць алкаголь з 00.00 да 24.00. Чаму абраны менавіта гэты дзень дакладна невядома. 

На тэрыторыі горада пройдзе прафілактычная антыалкагольная акцыя «Дзень цвярозасці», паведамляе Бабруйскі гарвыканкам. Не будуць прадавацца алкагольныя напоі, але выключэнне зрабілі для рознічнага гандлю спіртным у разліў у аб’ектах грамадскага харчавання. Таксама абмежаванні не распаўсюджваюцца на рэалізацыю алкагольных напояў раздробнымі гандлёвымі аб’ектамі для правядзення рытуальных абрадаў.

Пра падобныя акцыі ў розных раёнах вобласці ўжо паведамлялі Магілёў.media. Традыцыйна антыалкагольную акцыю «Дзень цвярозасці» чыноўнікі тлумачаць неабходнасцю правядзення мерапрыемстваў, накіраваных на прапаганду здаровага ладу жыцця, прафілактыку пʼянства і алкагалізму ды барацьбу з імі.

Чаму абрана менавіта пятніца 11 лістапада дакладна невядома. Гэтым разам гарадам і раёнам краіны ў рамках агульнанацыянальнай акцыі «Дзень цвярозасці» далі свабоду выбару, вось яны яшчэ напачатку года выбралі тыя даты, якія ім падаліся лагічнымі.

План акцыі ў Бабруйску быў зацверджаны яшчэ ўзімку 21 студзеня 2022 г. , і сёлета ў Бабруйску былі абвешчаны чатыры дні цвярозасці – 11 лютага, 13 траўня, 12 жніўня і 11 лістапада.

Ці варта закупляць сёння алкагольныя напоі на заўтра, кожны бабруйчанін вырашыць самастойна. Але памятаць пра неабходнасць разумнага абмежавання іх выкарыстання трэба заўжды. 

Фота носіць ілюстрацыйны характар і ўзята з адкрытых крыніц

Падлетак згвалтаваў чатырнаццацігадовую дзяўчыну на вечарынцы школьнікаў у Асіповічах

Кампанія школьнікаў адзначала заканчэнне вучэбнай чверці па-даросламу – з гарэлкай і півам. Бліжэй да ночы гаспадыня вечарынкі захмялела і заснула. Станам 14-гадовай аднакласніцы вырашыў скарыстацца 15-гадовы хлопец. Калі астатнія ўдзельнікі вечарыны выйшлі на перакур, ён, са словаў пацярпелай, пачаў яе гвалтаваць. Ахвяра хутка прыйшла ў прытомнасць і дала крыўдніку адпор. У выніку хлопца прагналі і выклікалі міліцыю.

На школьніка завялі крымінальную справу за згвалтаванне непаўналетняй, яму пагражае зняволенне як мінімум на пяць гадоў турмы. 

Статыстычна ўжыванне алкаголю і сэксуальныя адносіны маладых людзей з райцэнтраў пачынаюцца нават раней, чым у буйных гарадах. Здарэнне ў Асіповічах паказала, што задужа прагнае жаданне стаць дарослым можа скончыцца крымінальнай справай.  

 

Дзень у гісторыі. 8 кастрычніка. Выданне «Граматыкі словеньска языка». Вызваленне Чавусаў ад маскоўскай акупацыі. Самы разбуральны пажар у гісторыі ЗША

1500 год. У час знаходжання ў Браславе Вялікага князя ВКЛ Аляксандра гораду дараваны прывілей на магдэбургскае права (няпоўнае).  

Герб «Вока прадбачання»  горад атрымаў 2 чэрвеня 1792 г. у адпаведнасці з прывілеем Станіслава Аўгуста Панятоўскага. 

Горад вядомы з 1065 года. Мае 9,4 тысяч жыхароў, цэнтр турызму нацыянальнага значэння. 

У горадзе праводзіцца штогадовы фестываль “Віва Браслаў”.

1586 год. У Вільні ў друкарні Мамонічаў выдадзена першая друкаваная граматыка царкоўнаславянскай мовы –  «Граматыка словеньска языка»

Аўтарства трактату прыпісваецца Іаану Дамаскіну, пераклад на царкоўнаславянскую мову – Іаану Экзарху. 

Некаторыя даследчыкі лічаць аўтарам гэтага выдання Івана Фёдарава.

1660 год. Каля Чавусаў войска Рэчы Паспалітай адбіла наступленне рускай арміі, што вымусіла яе адступаць да Смаленска. 

Чавусы былі вызвалены ад маскоўскай акупацыі.

1831 год. Нарадзіўся Міхал Ельскі. 

Беларускі скрыпач, кампазітар, музычны пісьменнік.

Актыўны ўдзельнік грамадскага жыцця Беларусі, дабрачынных канцэртаў, сустваральнік Мінскага музычна-літаратурнага таварыства (1880).

Сабраў дзесяткі народных мелодый, напісаў працы «Народныя танцы Мінскай губерні», «Вывучэнне музыкі».

Аўтар каля 100 музычных твораў.

Выступаў з канцэртамі ў беларускіх і еўрапейскіх гарадах.

1871 год. У ЗША адбыўся самы разбуральны пажар у гісторыі краіны. 

Ці то з-за каровы, якая збіла ліхтар у хляве, ці то з-за злодзея, які быў неасцярожны з агнём, выгарэў увесь цэнтр Чыкага з 48 кварталамі. 

З 300 тысяч жыхароў 90 тысяч засталіся без прытулку. Загінула каля 300 чалавек.

1899 год. На тэрыторыі Магілёўскай губерні ўсталявалася самае ранняе снежнае покрыва за ўвесь час метэаназіранняў.

1902 год. У в. Выдранка Краснапольскага раёна нарадзіўся Канстанцін Кернажыцкі

Беларускі гісторык. Кандыдат гістарычных навук

Даследаваў аграрную гісторыю Беларусі познефеадальнай і капіталістычнай эпох, эвалюцыю феадальнага спосабу вытворчасці, капіталізму.

Разам з Дз. Дудковым абгрунтаваў капіталістычны характар аграрнага ладу Беларусі пасля сялянскай рэформы 1861 года.

Адзін са складальнікаў зборніка дакументаў «Гісторыя Беларусі ў дакументах і матэрыялах» (1936).

Памёр у ГУЛАГу ў 1942 годзе.

1910 год. Пайшла з жыцця Марыя Канапніцкая.

Паэтэса, перакладчыца, буйнейшы майстар польскай рэалістычнай літаратуры.

Змагарка за правы жанчын. Блізкая сяброўка Элізы Ажэшкі. 

Неаднаразова наведвала Беларусь, перапісвалася з Я. Лучынам.

Аўтар цыклаў вершаў, эпічных паэм, зборнікаў апавяданняў,  цыклаў народных песняў «З лугоў і палёў», «На жалейцы», кнігі «Міцкевіч, яго жыццё і душа» (1899).

Асноўныя матывы яе творчасці — сялянская нядоля, жыццё гарадской беднаты, любоў да радзімы, вера ў народ, у надыход справядлівасці.  

1943 год. Загінуў Андрэй Мрый. 

Беларускі празаік, журналіст, перакладчык. Ураджэнец в. Палуж Краснапольскага раёна.

Вязень ГУЛАГу. 

Найбольш вядомы сваім сатырычным раманам на савецкую рэчаіснасць «Запіскі Самсона Самасуя».

Супрацоўнік часопіса «Наш край», інспектар Цэнтральнага бюро краязнаўства, член літаратурнага аб’яднання «Узвышша», стылістычны рэдактар у газеце «Звязда».

У Магілёве яго імя носіць бульвар.

1967 года. У Вялікабрытаніі ўпершыню прыняты закон, які рэгламентуе ўтрыманне алкаголю ў крыві вадзіцеляў.

Калі б гэты закон не быў прыняты і паліцыя не кантралявала вадзіцеляў на алкаголь, то наша краіна  за 10 гадоў страціла б 62 000 чалавек.

1991 год. Памерла Зоська Верас (Людвіка Сівіцкая-Войцік). 

Беларуская пісьменніца і грамадскі дзеяч.

Аўтар «Беларуска-польска-расейска-лацінскага батанічнага слоўніка» (1924), «Гісторыя ўжывання зёлак у лячэнні» (1934), кнігі вершаў для дзяцей «Каласкі» (1985), успамінаў пра М. Багдановіча, У. Галубка, Ядвігіна Ш. і іншых.

 

На Магілёўшчыне вясковец замест алкаголю выпіў сродак ад паразітаў. Медыкі выратавалі

Вадкасць, якой пачаставаў знаёмы, мужчына палічыў віном.

Жыхар Краснапольскага раёну атруціўся ветэрынарным прэпаратам. Ён спажыў каля 30 мл невядомай вадкасці чырвонага колеру, падобнай на пладова-ягаднае віно, якой яго пачаставаў знаёмы. Неўзабаве пасля гэтага адчуў млоснасць, слабасць, пацямненне ў вачах, пачаліся ваніты, піша інфармацыйнае агенцтва «Белта».

Вяскоўца шпіталізавалі ў раённую больніцы. Медыкі паставілі дыягназ «атручэнне сурагатамі алкаголю». Па аказанні медычнай дапамогі жыццю і здароўю мужчыны нічога не пагражала.

Паводле спецыялістаў камітэту судовых экспертызаў настойка чамярыцы, якую глытнуў вясковец, ужываецца, як сродак, якім выклікаюць ваніты, а таксама для барацьбы з паразітамі. Пах, колер і смак яе падобныя з алкагольнымі напоямі.

Ужыванне прыводзіць да цяжкага атручэння, якое часта мае лятальны зыход. Смяротнай дозай для дарослага лічыцца 50 мл настойкі.

фота: ytimg.com

Беларусы сталі менш піць “чарніла” і пераходзяць на слабаалкагольныя напоі, але ўсё яшчэ самыя п’яніцы ў свеце – статыстыка

Беларусь год ад года атрымлівае ад сусветнай маніторынгавай арганізацыі World Population Review статус самай алкагалізаванай краіны ў свеце. Гэтае званне было пацверджана і ў 2021 годзе. На бягучы момант наша краіна ўваходзіць у тройку краін па спажыванні спіртнога насельніцтвам. 

Міністэрства аховы здроўя не згоднае

Міністэрства аховы здроўя пярэчыць выкладкам World Population Review і прапануе свае статыстычныя выкладкі, якія перамяшчаюць Беларусь ужо на 25-е месца па ўжыванні алкаголю сярод краін свету.

Розніца ў падыходах ад беларускага міністэрства і ад міжнароднай маніторынгавай агенцыі заключаецца ў тым, што міністэрства не бярэ да ўвагі алкаголь, выраблены нелегальна – самагон і розныя бражкі. У той час як World Population Review абавязкова дабаўляе імавернае значэнне (якое, аднак, верыфікуецца адмысловымі даследаваннямі) самаробнага спіртнога да афіцыйнай статыстыкі.

Чыноўнікі малююць аптымістычную карціну

Што ж да афіцыйных дадзеных, яны малююць даволі аптымістычную карціну тэндэнцый, якія пануюць у беларускім грамадстве ў сферы ўжывання алкаголю.

Так, паводле статыстыкі за першыя тры месяцы 2022 года ў параўнанні з аналагічным перыядам 2021 года ў краіне зменшыліся паказчыкі па ўжыванні піва (на 1%), вінаградных він (на 3%) і пладовых він (на 10,7%). Адначасова назіраецца рост спажывання шампанскага і іншых слабаалкагольных напояў – аж на 40%, каньякоў і брэндзі на 12%, лікёраў на 6%. 

А што кажуць тэндэнцыі

Калі прасачыць тэндэнцыю на большы перыяд, параўнаўшы з тым, колькі і што пілі беларусы за апошнія 10 гадоў, то мы будзем назіраць наступную тэндэнцыю. У параўанні з 2011 годам беларусы сталі ўжываць на 75% менш пладовых він, гарэлкі і лікёра-гарэлачных напояў менш на 30%, піва на 15% – паведамляе myfin.by.

Сем чалавек атруціліся алкаголем на Магілёўшчыне з пачатку года

У крыві 37-гадовага мужчыны ў Чавусах было шасціразовае перавышэнне смяротнай дозы метанола. Дзве жанчыны ў Магілёве, узростам 46 і 73 гады, таксама загінулі пасля ўжывання метылавага спірта. Гэтыя выпадкі адбыліся ў маі бягучага года – распавяла інфармацыйнаму агенцтву БелТА спецыяліст Камітэта судовых экспертыз Ірына Рачкоўская.

“Часцей за ўсё такія выпадкі адбываюцца з-за ўжывання вадкасцяў, якія ўтрымліваюць метанол. – паведаміла спецыяліст – Як правіла, гэта аўтамабільныя шклоамывальныя вадкасці кантрафактнага паходжання, набытыя з рук, або фальсіфікаваныя спіртныя напоі”.

У хатніх умовах адрозніць смяротна небяспечны метылавы спірт ад этылавага немагчыма. Таму, спецыялісты раяць пазбягаць ужывання алкагольных напояў невядомага паходжання, без акцызных марак, у неарыгінальным посудзе, набытых з рук.

Для каго ў Магілёве абвешчаны дзень цвярозасці?

У Магілёве сёння, 10 чэрвеня, дзень цвярозасці. Нагодай для яго сталі выпускныя вечары ў навучальных установах.

З 00.00 да 24.00 гадзін у крамах гораду цалкам забаронены продаж спіртовых напояў мацнейшых за піва.

Навошта гэта робіцца – пытанне рытарычнае. Робяць яго хутчэй для галачкі, бо выпускнікі даўно падрыхтаваліся да гэтага дня.

Вось толькі п’яных нават у такі дзень на вуліцах не паменела.

Пабачыўшы вясёлую парачку, мы вырашылі пацікавіцца, дзе запраўляюцца аматары выпіўкі. Атрымалася такая непрацяглая гутарка.

«А дзе ж так наліваюць у дзень цвярозасці?», – пытаемся.

«Да увяздзе. Вунь у бары, хоць залейся. Вунь туды і ідзі», – радасна паведаміў аматар, ды не, хутчэй прафесіянал ужывання спіртовых напояў і махнуў у бок гандлёвага цэнтру.

Карціну змагання з алкагалізмам разбавіў вядомы ў горадзе доктар навук, які нёс некалькі бутэлек піва. Відаць толькі для інтэлігентаў і зусім запойных пʼяніц, якія ўжываюць выключна чарніла, і пакутуюць ад гэтых сімвалічных «сухіх» дзён.