На Замкавай гары гарадка Радамля 29 ліпеня пройдзе этнакультурнае свята “У госці да радзімічаў”. На фестывалі плануюцца тэатралізаваныя дзеянні з удзелам клубаў гістарычнай рэканструкцыі, абрады, рытуалы, здабыча жывога агню, паказальныя баі рэканструктараў.
Пачатак свята ў 17.00, уваход вольны. Завершыцца мерапрыемства ў 22.00 рытуальным вогнішчам. З Чавус у Радамлю будуць арганізаваныя аўтобусы – туды ў 16.00, назад у 22.30 – пішуць “Магілёўскія ведамасці”.
“У госці да радзімічаў” заяўляецца як тэматычны фестываль, прысвечаны культуры дахрысціянскага перыяду на землях радзімічаў. Значнае месца падчас мерапрыемства займае імітацыя паганскіх традыцый і рытуалаў.
12 ліпеня 2023 года завяршылася шматгадовая эпапея з банкруцтвам “Магілёўсаюздрука”, пра якое пісалі mogilev.media і якое пакінула жыхароў рэгіёна без шапікаў са свежай прэсай. Усюды па Магілёўшчыне зачыніліся не толькі кіёскі, але часам – адзіныя друкарні на ўвесь горад, як, напрыклад, у Крычаве. У Бабруйску каля 50 шапікаў перасталі працаваць яшчэ ў мінулым годзе.
Але пачынаючы з чэрвеня гэтага года ў Бабруйску, Магілёве і Шклове сталі зноў працаваць некаторыя шапікі. У Бабруйску – два раней зачыненыя кіёскі, але цяпер ужо не пад вывескай “Магілёўсаюздрук”, а – “БелДрук”. Бабруйскія пры гэтым знаходзяцца ў падпарадкаванні Гомелскага філіяла “Белсаюздрука” – піша “Камерцыйны кур’ер”. Шклоўскія – ў падпарадкаванні Віцебскага філіяла.
У Бабруйску зараз працуюць два шапікі. Адзін знаходзіцца на вуліцы 50 гадоў ВЛКСМ, другі – на праспекце Будаўнікоў, побач з прыпынкам грамадскага транспарту каля гарадской паліклінікі №7. У найбліжэйшыя дні ў Бабруйску будзе адкрыты яшчэ адзін павільён “БелДрук” на вуліцы Ванцэці. Усяго ж да канца года плануецца, што бабруйчане змогуць набываць неабходныя тавары ў пяці павільёнах “БелДрук”, размешчаных у розных раёнах горада.
У Магілёве працуюць каля дзесяці, і ў іх, выглядае – мінскае падпарадкаванне. Графік развіцця адноўленай сеткі газетных кіёскаў на Магілёўшчыне можна пабачыць на сайце “БелДрука”.
365 год. У Александрыі Егіпецкай адбыўся землятрус.
Моцна пашкодзіў адзін з сямі цудаў свету Фароскі маяк, забраў 50 000 жыццяў. Маяк пабудаваны ў III ст. да н. э. на востраве Фарос.
На мармуровай вежы ў 180 м бесперапынна падтрымліваўся агонь. Маяк быў канчаткова “дабіты” землятрусам 1375 года.
У памяць аб збудаванні мы маем сучасны тэрмін фара (аўтамабільная).
1773 год. Соймам Рэчы Паспалітайутворана Адукацыйная камісія (Камісія народнай асветы).
Першая ў Еўропе ўстанова па кіраўніцтву народнай асветай – правобраз міністэрства адукацыі.
Камісія ажыццявіла рэформу школ і ўніверсітэтаў у духу ідэй Асветніцтва. Камісіі непасрэдна падпарадкоўваліся Ягелонскі універсітэт у Кракаве і Галоўная школа Вялікага княства Літоўскага (Віленскі ўніверсітэт). Сярэднюю ступень адукацыі складалі акруговыя і падакруговыя школы. Шматлікія беларускія школы карысталіся праграмамі Камісіі ледзь не да сярэдзіны ХІХ ст.
Віленскі ўніверсітэт
1781 год. Нарадзіўся Антоні Марціноўскі (1781-1855).
Беларускі публіцыст, педагог, выдавец.
Заснавальнік Віленскай друкарні, у якой выдаў 400 кніг па сельскай гаспадарцы, гісторыі, прыродазнаўству, этнаграфіі і іншыя.
За свой кошт выдаў «Літоўскую гісторыю» Т.Нарбута, «Гісторыю польскай літаратуры» З.Барташэвіча.
1812 год. Маршал Даву паслаў з Магілёва войскі каб перахапіць адступіўшы рускі гарнізон.
1-ы і 3-і французскія кавалерыйскія палкі рушылі на перахоп адступіўшыхза дзень да таго інвалідаў-апалчэнцаў магілёўскага гарнізона.
Французы нагналі іх на быхаўскай дарозе. Але да інвалідаў паспелі далучыцца два рускіх батальёна егераў, сотня казакаў.
Пад час боя ад французскіх палкоў засталася толькі сотня кавалерыстаў.
У гэты ж дзень французскімі салдатамі быў зроблены ператрус у магілёўскай Спаскай царкве, з мэтай пошуку зброі. У выніку былі канфіскаваны 8 турэцкіх гармат, якія ляжалі на вуліцы і былі падораныя гораду князем Г. Пацёмкіным.
Французская кавалерыя
1816 год. На Вілейшчыне нарадзіўся Эдвард Жалігоўскі (1816-1864).
Польскі паэт, філосаф, грамадскі дзеяч.
У 1838 годзе арыштаваны за ўдзел у падрыхтоўцы паўстання пад кіраўніцтвам Шымана Канарскага, інтэрніраваны.
У 1851 годзе зноў арыштаваны і сасланы ў Петразаводск, потым у Арэнбург.
Пасябраваў і падтрымліваў сувязі з Тарасам Шаўчэнкам, прысвяціў яму верш «Да народнага паэта».
У Пецярбургу дапамагаў Іасафату Агрызку выдаваць газету «Slowo». Апублікаваў зборнікі «Poezye», «Dziś i wczoraj», драму «Jordan».
Пераклаў на польскую мову творы А. Пушкіна і Г. Гейнэ.
Апошнія гады жыў у Жэневе.
У в. Карэкаўцы Вілейскага раёна 20 верасня 2009 года адкрыты памятны знак сяброўству Э. Жалігоўскага і Т. Шаўчэнкі.
1860 год. Нарадзіўся Антон Каменскі (1860/1861-1933).
Беларускі, польскі і французскі ілюстратар і графік.
Скончыў акадэміі мастацтваў ў Пецярбурзе і Парыжы. Працаваў у Варшаве, Кракаве, Парыжы.
Супрацоўнічаў з «Tygodnikiem Ilustrowanym», дзе размяшчаў свае працы.
У час 1-й сусветнай вайны жыў у Парыжы, у 1919 годзе. вярнуўся ў Варшаву.
Памёр 12 верасня 1933 года. Пахаваны на Павонзках у Варшаве.
1891 год. Нарадзіўся Сымон Кандыбовіч (1891-1972).
Беларускі дзяржаўны дзеяч, гісторык. Працаваў старшынёй валаснога выканкаму ў Бабруйскім павеце, дэлегатам Чацвёртага Усебеларускага з’езду саветаў.
Рэпрэсаваны НКУС.
Адзін з кіраўнікоў Беларускай народнай самапомачы, член Беларускай цэнтральнай рады, Беларускага нацыянальнага камітэта.
3 лета 1944 – у Германіі. Змяніў прозвішча на Кабыш. Працаваў у беларускім аддзеле радыёстанцыі «Свабода», рэферэнтам Сакратарыята па пытаннях народнай гаспадаркі.
1906 год. Нарадзіўся Барыс Кабішчар (1906-1959).
Беларускі дзеяч цыркавога мастацтва. Заслужаны дзеяч мастацтваў.
Зрабіў значны ўклад у развіццё цыркавога мастацтва Беларусі. Дырэктар цыркаў: Віцебскага, Мінскага, Магілёўскага, Гомельскага, Бабруйскага, шэрагу расійскіх.
1917 год. У Мінску пачаўся З’езд беларускіх арганізацый i партый.
Працаваў да 25 ліпеня. Утварыў Цэнтральную Раду беларускіх арганізацый – каардынацыйны орган беларускіх нацыянальных партый і грамадскіх арганізацый. Фактычным кіраўніком Рады быў географ А. Смоліч.
Рада перастала існаваць у кастрычніку 1917 года. Імкнулася аб’яднаць усе нацыянальна-дэмакратычныя сілы на тэрыторыі Беларусі і за яе межамі. Выдавала газету «Вольная Беларусь».
1920 год. Пры палітааддзеле 16 арміі адчынены Магілёўскі чырвонаармейскі ўніверсітэт (КРУНТ).
Працаваў да 15 лютага 1921 года. Падрыхтаваў 69 палітрукоў і 437 палітработнікаў. Тут вучыўся ўраджэнец Магілёва, беларускі і ізраільскі мастак Марк Жытніцкі (1903-1993).
Марк Жытніцкі
1960 год. Першай у свеце жанчынай прэм’ер-міністрам стала Сірымава Бандаранаіке (1916-2000).
Прэм’ер-міністр Шры-Ланкі ў 1960-1965, 1970-1977, 1994-2000 гадах, узначальвала міністэрствы замежных спраў і абароны.
Яна замяніла на гэтай пасадзе свайго мужа, Саламона, нацыянальнага лідэра Цэйлона, хрысціяніна, які быў застрэлены будысцкім манахам-фанатыкам.
У 1994-2000 гадах кіравала краінай разам з дачкой, Чандрыкай Бандаранаіке Кумаратунга, якая была абрана прэзідэнтам Шры-Ланкі.
1964 год. Нарадзілася магілёўская лучніца Алена Марфель.
Неаднаразовая чэмпіёнка і рэкардсменка БССР, СССР, Еўропы і свету.
Занесена ў Кнігу рэкордаў Гінеса.
1983 год.Зарэгістравана самая нізкая на планеце тэмпература – мінус 89,2˚С.
Яна зафіксавана беларускімі палярнікамі на савецкайантарктычнай станцыі “Усход”.
У снежні 2013 года амерыканскім спадарожнікам Landsat 8 была зафіксавана ў Антарктыдзе тэмпература -93,2°С, але яна не ўнесена ў кнігу рэкордаў Гінеса, бо не падцверджана данымі праз кантактны тэрмометр.
2011 год. Памёр Казімір Свёнтак (1914-2011).
Беларускі і польскі рымска-каталіцкі царкоўны дзеяч. У 1994 годзе стаў першым кардыналам у гісторыі незалежнай і суверэннай Беларусі.
Скончыў баранавіцкую гімназію імя Т. Рэйтана, Пінскую вышэйшую духоўную семінарыю. У 1939 быў пасвечаны ў святары.
У 1941 годзе быў арыштаваны савецкімі ўладамі па абвінавачванні ў шпіянажы i два месяцы ўтрымліваўся ў турме ў Брэсце, з якой яго вызвалілі немцы. Усю вайну заставаўся з парафіянамі ў Пружанах.
У снежні 1944 года ён зноў быў арыштаваны i асуджаны на 10 гадоў. Зняволенне адбываў у лагерах Сібіры і Комі АССР.
З 1954 года – пробашч у Пінску, з 1991 – архібіскуп, мітрапаліт Мінска-Магілёўскі, апостальскі адміністратар Пінскай дыяцэзіі. З 1994 года – кардынал.
Пахаваны ў крыпце кафедральнага касцёла Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў Пінску.
2015 год. У Шклове адкрыты памятны геральдычны знак.
Вышыня 11 м. На пастаменце – дата ўтварэння Шклова – 1535 год. Назва толькі на рускай мове, дата першага летапіснага ўспаміну абазначаны год, калі Шклоў быў спалены маскоўскім войскам.
«Атрымліваецца парадокс, – кажа шклоўскі краязнаўца А. Грудзіна. – Горад спалілі ў 1535 годзе, і лічыцца, што тады яго і заснавалі». Тым не менш, Шклоў згадваецца ў 1520 годзе падчас падарожжа ў Масковію аўстрыйскім дыпламатам Сігізмундам фон Герберштэйнам.
Такія ўбогія домікі можна пабачыць у вёсцы Сакольнічы, што знаходзіцца ў некалькіх кіламетрах ад Крычава. Некалькі домікаў ў вёсцы cтаяць нежылыя, з закалочанымі вокнамі. Натуральна, што калі іх пабудавалі ў часы так званай праграмы “адраджэння сяла” людзі спрабавалі ў іх жыць, але пабудовы аказаліся проста непрыдатны для жыцця, пагэтаму цяпер яны стаяць закінутыя.
Адзін з дамоў выглядае зусім жахліва: яго ганак рассыпаецца на вачах, тынкоўка абсыпаецца таксама, а па сценах пабудовы пайшлі вялікія шчыліны. Гэта значыць, што пройдзе яшчэ пяць-сем год і такі дом проста разваліцца. Для справядлівасці адзначым прысутнасць у Сакольнічах і нармальных аградомікаў, у якіх жывуць вяскоўцы, але такіх не больш за палову.
V рэгіянальнае свята паэзіі «Вянок Аляксею Пысіну» да 105-годдзя Краснапольскай раённай бібліятэкі, адбудзецца ў верасні бягучага года – паведамляе “Чырвоны сцяг. Краснаполле”.
На працягу апошніх 5 год, на пачатку восені ў Краснаполлі ладзіцца рэгіянальнае свята паэзіі “Вянок Аляксею Пысіну”. Назва паэтычнага свята “Вянок Аляксею Пысіну” з’явілася не выпадкова. Так названы зборнік успамінаў магілёўскага пісьменніка і краязнаўцы В. Арцем’ева, у якім пра Аляксея Пысіна расказваюць вядомыя пісьменнікі і паэты Беларусі, людзі, якія асабіста ведалі А.Пысіна і тыя, хто любіць і ведае яго творчасць: Пімен Панчанка, Аркадзь Куляшоў, Сяргей Грахоўскі, Янка Брыль, Ніл Гілевіч, Васіль Быкаў, Лідзія Пшанічнікава і іншыя.
У свяце паэзіі “Вянок Аляксею Пысіну” штогод прымаюць удзел мясцовыя паэты, у тым ліку С. Сыранкоў, Д. Кустаў, А. Амельчанка, Г. Каваленка, А. Войтаў, М. Шпунтоў, Д. Манько і іншыя.
У межах свята сваёй творчасцю падзеляцца паэты з суседніх раёнаў – Наталля Азаранка (Касцюковіцкі раён) і В. Стасенка (Слаўгарадскі раён).
Нагадаем, што Аляксей Пысін (1920-1981), беларускі савецкі паэт, перакладчык і журналіст, рэдактар. Заслужаны работнік культуры.
Нарадзіўся ў в. Высокі Барок на Краснапольшчыне. Вучыўся ў Палужскай СШ, Камуністычным інстытуце журналістыкі ў Мінску. Працаваў у раёнцы Бельска Беластоцкай вобласці, удзельнік вайны, быў двойчы паранены.
Пасля вайны працаваў у раённай газеце Краснаполля “Чырвоны сцяг”, у магілёўскай абласной “За Радзіму”, у чэрыкаўскай раёнцы, у рэдакцыі “”Магілёўская праўда”, быў сакратаром Магілёўскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў БССР.
Літаратурнай дзейнасцю займаўся з 1938 года. Першы верш быў надрукаваны ў газеце “Чырвоная змена”. Выпрабаваў на сабе ўплыў паэзіі М. Лермантава, Т. Шаўчэнкі, Я. Купалы, Я. Журбы, М. Чарота.
Дыяпазон яго паэтычнага таленту ўключае і грамадзянскі патрыятычны пафас, і тонкі лірызм. Адмысловае месца ў яго творчасці займаюць творы для дзяцей.
Памёр 27 жніўня 1981 года ў Магілёве. Пахаваны на Цэнтральных могілках.
На ўікенд у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць сярэднесутачныя тэмпературы крыху ніжэй за +20°С. Ноччу да +13°С, днём да 22°С. Будзе пераважаць воблачнае з ападкамі надвор’е. Працягласць дня паменшылася амаль на гадзіну і скарачаецца па 2 хвіліны на суткі. 23 ліпеня сонца ўзыйдзе ў 4:48, зойдзе ў 21:13, працягласць дня 16 гадзін 15 хвілін.
21 ліпеня, пятніца. Надвор’е абяцае быць воблачным і без ападкаў у большасці раёнаў. Уноч да +13°С, раніцай да +17°С, днём тэмпература падрасце толькі да +22°С. На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы з паўночнага-захаду, захаду, хуткасць вятроў да 2-4 м/с. Растучы Месяц. Магнітнае поле неўстойлівае.
У суботу, 22 ліпеня, на большай частцы тэрыторыі вобласці на працягу сутак прагназуюцца дажджы, вынікам якіх стане падзенне тэмператур. Уноч і ўранні да +12°С, днём слупок тэрмометра падымецца толькі да +15°С, месцамі і ў асобных раёнах да +17°С. На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы паўднёвых напрамкаў, к вечару – з паўночнага захаду, хуткасць вятроў да 4 м/с. Месяц расце. Магнітнае поле неўстойлівае.
У нядзелю, 23 ліпеня, прагназуецца воблачнае надвор’е, на большай часцы вобласці дажджы, уноч і раніцай да +11°С, удзень паветра прагрэецца да +19°С. З рання і да вечара вызначаць надвор’е будуць заходнія вятры хуткасцю да 4-6 м/с. Месяц расце.
Ранак панядзелка, 24 ліпеня, пачнецца з даждлівага надвор’я, з ранішнімі тэмпературамі да +12°С, з паўднёва-заходнімі вятрамі хуткасцю да 3-5 м/с. У другой палове дня захаваецца даждлівае надвор’е, тэмпература да +22°С.
22 ліпеня ў Слаўгарадзе пройдзе штогадовы гастранамічны фестываль “Гаспадарчы сыр” – пачынаючы з 2012 года мясцовыя гаспадыні прадстаўляюць на ім самаробныя сыры.
Будуць працаваць тэматычныя падворкі, дзе можна будзе пазнаёміцца з мясцовымі сыраварамі і іх прадукцыяй. Разгорнецца вялікі кірмаш, дзе можна будзе набыць харчовыя і прамысловыя тавары, а таксама вырабы ручной работы і сувеніры.
Свята пройдзе на адкрытай пляцоўцы раённага цэнтра культуры і народнай творчасці. Пачатак у11.30 – паведамляе БелТА.
Міжнародны дзень торта (International Cake Day, з 2011 года).
Прысвечаны сяброўству і міру паміж людзьмі, краінамі, народамі. Ён праходзіць пад дэвізам “I cake you” – “Я прыйду да цябе з тортам”, што, увогуле, лагічна – як, калі не тортам з гарбатай, адсвяткаваць мір і сяброўства?
Каля вытокаў салодкага свята стаяў “Міланскі Клуб” Каралеўства Любові – супольнасць сяброў, членамі якога з’яўляюцца музыкі, кулінары і іншыя захопленыя творчыя натуры. Менавіта гэты творчы саюз у 2009 годзе пачаў традыцыю стварэння сумесных музычных торцікаў, якая затым была падтрымана і іншымі краінамі.
Міжнародны дзень шахмат (International Chess Day, з 1966 года).
Устаноўлены ў гонар заснавання ў 1924 годзе Міжнароднай шахматнай федэрацыі (ФІДЕ, Federation Internationale des Echecs).
Беларусь у ФІДЕ з 1992 года. За нашу краіну выступаюць 22 міжнародных грасмайстра і 32 міжнародных майстра.
Шахматы прыйшлі да нас з Індыі. Паводле археалагічных даных гульня ў Беларусі вядома не пазней за XI стагоддзе: шахматныя фігуры знойдзены ва ўсіх буйных нашых гарадах і іх колькасць – наибольшая ва Усходняй Еўропе.
356 год да нараджэння Хрыстова. У той жа дзень, калі Герастрат спаліў цудоўны храм Артэміды ў Эфесе, у Пеле, сталіцы Македоніі, нарадзіўся Аляксандр III Вялікі (Аляксандр Македонскі, 356-323 гг. да н.э.).
Адзін з найбуйных палкаводцаў і дзяржаўных дзеячаў Старажытнага свету.
1636 год. Памёр Альбрэхт Уладзіслаў Радзівіл (1589-1636).
Дзяржаўны і вайсковы дзеяч ВКЛ, мецэнат. Сын Мікалая Крыштафа «Сіроткі».
3 1609 года на чале ўласных атрадаў удзельнічаў у войнах Рэчы Паспалітай са Швецыяй, Масковіяй, у аблозе ў 1611 годзе Пскова-Пячэрскага манастыра і ў выправах у 1611-1612 на Маскву.
Стольнік, крайчы ВКЛ, кашталян трокскі, віленскі.
Быў адным з багацейшых магнатаў ВКЛ.
Мецэнат, клапаціўся пра пашырэнне галерэі партрэтаў у Нясвіжы, фундаваў алтар Святога Міхаіла і ўсіх Анёлаў касцёла Святога Міхаіла, разбудаваў замак у Шыдлоўцы.
1812 год. Войскі напалеонаўскага маршалу Даву без боя ўвайшлі ў Магілёў.
За дзень да гэтага з горада ўцяклі адміністрацыя губерні, частка святароў, акрамя праваслаўнага архібіскупа Варлаама – які пазней прысягнуў Напалеону – найбольш заможныя грамадзяне.
Напярэдадні быў аддадзены загад начальніку рускага гарнізонага батальёна Колену не пускаць ворага. Але пасля першай невялікай сутычкі з французамі на вале каля Віленскай заставы, руская пяхота і інваліды адступілі ў бок Быхава.
Французскія часці адразу занялі плошчу перад ратушай, дзе адбылася сустрэча маршала Даву са світай з кіраўніком губернскага дваранства Кроерам.
1852 год. Дараваны герб Лепелю.
«У чырвоным полі Пагоня». У сучаснай Беларусі афіцыйны статус герб атрымаў 2 чэрвеня 2009 года.
17 тысячны горад, вядомы з 1439 года. У горадзе працуюць ГЭС, малочна-кансервавы камбінат, заводы хлебны, электрамеханічны, камбікормавы, рамонтна-механічны, ільнозавод.
1880 год. Нарадзіўся Гальяш Леўчык (1880-1944).
Беларускі паэт, беларусазнавец, публіцыст, перакладчык, музыкант.
Аўтар «Нашай нівы», зборніка вершаў «Чыжык беларускі». Збіральнік музейных экспанатаў, кніг, меў найбагацейшыя беларусазнаўчыя бібліятэкі ў Варшаве і Слоніме.
Блізкі сябар Янкі Купалы.
Гальяш Леўчык, Зоська Верас, Рамуальд Зямкевіч
1931 год. Нарадзіўся Гай дэ Пікарда (1931-2007).
Англійскі даследчык беларускай гісторыі і культуры, музыколаг.
Скончыў Оксфардскі ўніверсітэт, універсітэт у Сарбоне.
У канцы 1950-х адправіўся з экспедыцыяй на Падляшша, дзе збіраў старажытныя беларускія царкоўныя спевы. Вывучаў творчасць беларускіх кампазітараў М. Равенскага, М. Куліковіча (Шчаглова), жыццё і дзейнасць Ф. Скарыны, распрацоўваў гісторыю перакладаў Бібліі на беларускую мову, праблематыку гісторыі ВКЛ.
Займаўся пошукам старажытных беларускіх царкоўных спеваў і іх выданнем. У 1959 адшукаў у Кіеве Супрасльскі і Жыровіцкі ірмалоі – рукапісныя музычныя зборнікі XVI ст. рэлігійнага зместу.
Выкладаў музыку і спевы ў беларускай школе імя Кірылы Тураўскага ў Лондане. Выдаў зборнікі беларускіх спеўнікаў, склаў даведнік пра Беларускую бібліятэку імя Ф. Скарыны ў Лондане.
У 1997- 2007 гадах выдаваў англамоўны часопіс «Byelorussian Chronicle».
Памёр 20 красавіка 2007 года.
Яго парэшткі пахаваныя ў крыпце Чырвонага касцёла ў Мінску.
1941 год. Першае паведамленне ў савецкім друку аб баях пад Магілёвам.
Гэта быў нарыс К. Сіманава “Гарачы дзень” у газеце “Известия”.
«Полк, якім камандуе палкоўнік Куцепаў, ужо шмат дзён абараняе горад Д.
– Снарадаў і патронаў у нас дастаткова, а ісці назад мы ўсё роўна не збіраемся. – кажа т. Куцепаў. І калі заязджаеш у размяшчэнне палка, то адразу бачыш, што байцы тут вырашылі хутчэй памерці, чым адступіць».
Палкоўніку Куцепава на момант гэтай публікацыі заставалася жыць менш за тыдзень, а «Горад Д.» – гэта Магілёў. Такой была практыка савецкай ваеннай журналістыкі: згадваць канкрэтныя геаграфічныя аб’екты забаранялася з меркаванняў бяспекі, бо нямецкіх дыверсантаў хапала і ў тыле, і на перадавой, а падстаўляць сваіх нікому не хацелася.
1941 год. У Брэсцкай крэпасці, у раёне Беластоцкіх варот у заходняй частцы Цэнтральнай выспы, быў зроблены апошні надпіс.
“Я паміраю, але не здаюся! Бывай, Радзіма”. Лічыцца, што надпіс зроблены Фёдарам Рабавым.
Апошнія абаронцы Брэсцкай крэпасці працягвалі змагацца нават тады, калі немцы былі ўжо за Смаленскам.
А роўна праз 3 гады, 20 ліпеня 1944 года, савецкая армія выйшла на Буг.
1969 год. А 20:17 па сярэднееўрапейскім часе, пілатуемую пасадку на Месяц здзейсніў модуль Eagle карабля «Апалон-11» з астранаўтамі Нілам Армстрангам і Базам Олдрынам.
У ноч на 21 ліпеня Ніл Армстранг першым з зямлян ступіў на паверхню Месяца, праз 20 хвілін месяцовы грунт пад нагамі адчуў і Олдрын.
1970 год. Памёр Алесь Астапенка (1920-1970).
Беларускі паэт, перакладчык. Меў псеўданім Мсьціслаўцы (разам з А. Куляшовым і Ю. Таўбіным).
Працаваў у рэдакцыі газеты «Звязда», рэдактарам і дыктарам беларускай рэдакцыі Усесаюзнага радыёкамітэта, загадваў аддзелам літаратуры і мастацтва газеты «Чырвоная змена», аддзелам піянерскага жыцця часопіса «Бярозка».
Аўтар 4-х зборнікаў паэзіі. Паасобныя вершы пакладзены на музыку. Перакладаў на беларускую мову творы рускіх, украінскіх, літоўскіх, латышскіх, нямецкіх паэтаў, грузінскія казкі.
1971 год. Нарадзіўся Зміцер Вайцюшкевіч.
Беларускі спявак, музыкант, кампазітар.
Удзельнік гуртоў “KRIWI», «Палац», «WZ-Orkiestra», папулярных супольных праектаў “Я нарадзіўся тут”, “Budzma The Best Rock”і іншых.
Запісаў больш за 20 альбомаў.
1977 год. У ЗША памёр Іван Любачка (1915-1977).
Беларускі гісторык.
Выкладаў у Галоўчынскай СШ Бялыніцкага раёна. У 1943 годзе вывезены на працы ў Германію.
Доктар гісторыі, прафесар шэрагу ўніверсітэтаў ЗША. Аўтар даследавання «Беларусь пад савецкай уладай, 1917-1957». Заснавальнік стыпендыяльнага фонду падтрымання доследаў у галіне беларусазнаўства.
2004 год. У Магілёве адкрыўся новы рынак – Віленскі.
Знаходзіцца на тэрыторыі былога ваеннага шпіталя ваенгарадка №5, па былой вуліцы Віленскай (зараз – Лазарэнкі).
2016 год. У Кіеве загінуў Павел Шарамет (1971-2016).
Беларускі журналіст. Узарваны ў прыватным аўтамабіле.
Працаваў у Беларусі, Расіі і Украіне, на тэлеканалах, у газетах, адзін з заснавальнікаў вэб-сайта «Беларускі партызан», сузаснавальнік «Российского антифашистского фронта», суаўтар кнігі «Случайный президент», аўтар шэрагу дакументальных фільмаў на злабадзённыя тэмы.
Пераследаваўся сілавымі ведамствамі.
23 ліпеня 2016 года быў пахаваны на Паўночных могілках пад Мінскам.
Паводле інфармацыі Белстата, медыяны заробак у Беларусі ў маі 2023 года склаў 1400,9 рублёў. Для параўнання: у маі 2022 года паказчык быў на ўзроўні 1166,7 рублёў, а ў лістападзе мінулага года – 1248,1 рублёў.
Дадзеныя аб медыянным заробку публікуюцца двойчы ў год: па выніках за май і за лістапад. У гэтую статыстыку не ідуць паказчыкі мікраарганізацый і малых арганізацый без ведамаснай падпарадкаванасці.
Медыянны заробак – гэта паказчык, які адлюстроўвае суму ў цэнтры заробкавага шэрагу і дзеліць яго на дзве роўныя часткі: палова работнікаў маюць заробак менш гэтага значэння, палова – больш.
Калі браць медыянны заробак па відах эканамічнай дзейнасці, то самы высокі паказчык зафіксаваны ў сферы «Інфармацыя і сувязь» – 2718,8 рублёў. Далей ідуць фінансавая і страхавая дзейнасць (1901,6) і будаўніцтва (1682,0).
У прамысловасці памер медыяннай зарплаты склаў 1618,0, у сельскай, лясной і рыбнай гаспадарцы – 1303,4, у адукацыі – 1030,4, а вось у канцы спісу апынулася сфера “Творчасць, спорт, забавы і адпачынак” – 931,1 рублёў.
У разрэзе асобных відаў эканамічнай дзейнасці лідэрамі з медыянай у 3 554,5 рублёў сталі работнікі горназдабыўной прамысловасці. За імі ідуць работнікі: паветранага і трубаправоднага транспарту – 2670,2 і 2344,6 рублёў адпаведна, нафтаперапрацоўкі – 2418,5, гандлю аўтамабілямі і матацыкламі – 2181,5, хімічнай прамысловасці – 2073,7 рублёў.
Адметна, што сёлета Белстат не ўключыў у стандартны спіс айцішнікаў, якія былі лідэрамі па медыянных заробках. Раней – у траўні і лістападзе 2022 года – іх медыянныя заробкі складалі 4159,6 і 3812,1 адпаведна.
Самыя нізкія паказчыкі медыяны за май 2023 года адзначаны ў рыбалоўстве і рыбаводстве – 1000,5 рублёў, уў паштовай і кур’ерскай дзейнасці – 1036,8.
Новы ракетны ўдар па Мікалаеву адбыўся ў ноч на 20 ліпеня, прыблізна ў 03:30. Мэр Мікалаева Аляксандр Сянкевіч паведаміў, што сама меней 5 жылых шматпавярховых дамоў атрымалі пашкоджанні. Цяпер іх адключылі ад электразабеспячэння. Агульную колькасць будынкаў, што пацярпелі ў выніку абстрэлу, ацэньваюць у дзясяткі. Працягваецца выратавальна-пошукавая аперацыя.
Пішам, як вайна ва Ўкраіне ўплывае на жыццё еўрапейскіх гарадоў, якія маюць партнёрскія дачыненні з гарадамі Магілёўскай вобласці.
Начальнік Мікалаеўскай абласное ваеннай адміністрацыі Віталь Кім паведаміў, што ў выніку атакі на Мікалаеў усяго пацярпела 18 чалавек, з іх 9 шпіталізаваны, у тым ліку 5 дзяцей. Двух чалавек выратавалі з-пад завалаў. “Гэты цуд, што ўдалося выратаваць” – пракаментаваў Кім. Як удакладніў мэр горада Аляксандр Сянкевіч, выратаванымі аказаліся мужчына і жанчына.
У першыя гадзіны пасля ракетнай атакі паведамлялася пра наяўнасць ахвяр, аднак пазнейшыя зводкі не ўтрымліваюць інфармацыі пра загінуўшых.
Пабрацімства Мікалаева з Магілёвам было замацаванае дамовай у 2009 годзе.
31 мая 2022 году мэр украінскага гораду заявіў, што Пагадненне аб пабрацімстве з Магілёвам скасаванае і выказаў спадзеў, што яно будзе адноўленае, калі Беларусь стане свабоднай.
Магілёў. media працягвае сачыць за жыццём Мікалаева, нягледзячы на спыненне партнёрскіх сувязяў з Магілёвам.
Мікалаеў месціцца за 65 кіламетраў ад Чорнага мора. Да вайны ў ім жыло 460 тысяч чалавек. Амаль палова з іх вымушана была пакінуць горад. Паводле Генштабу Узброеных сіл Украіны Мікалаеў адзін з асноўных кірункаў наступу расіян.
Яго рэгулярна абстрэльваюць, знішчаючы гарадскую інфраструктуру і змушаючы мясцовую ўладу капітуляваць. Прэзідэнт Украіны Уладзімер Зяленскі прысвоіў Мікалаеву ганаровае званне «Горад-герой».
