Category: навіна дня

У Шклове на грошы мецэнатаў ратуюць «Чысцец» – унікальны помнік яўрэйскай культуры (фота)

Навіна ад

Чысцец знаходзіцца на мясцовых яўрэйскіх могілках. Працяглы час ён быў пакінуты на волю лёсу. Цяпер жа ўзяліся за яго ўпарадкаванне. Муры ўжо закансерваваныя. На саміх могілках з’явіліся новыя памятныя знакі – менгіры. Паволі старажытныя могілкі становяцца сапраўдным мемарыялам.

Знакаміты сёння «Чысцец» яшчэ пару дзесяцігоддзяў таму быў забытым, а яго муры разбураліся. Шклоўскі краязнаўца Аляксандр Грудзіна доўгі час звяртаў увагу навукоўцаў на бядотны стан адзінага ў Беларусі ацалелага тутэйшага ганку яўрэйскіх могілак. Намаганні рупліўца далі плён – пачалося вывучэнне будынку.

Настойлівасцю археолага, даследчыцы ўсходняй Беларусі, доктара навук Вольгі Ляўко Чысцец атрымаў афіцыйны статус помніка. Ён прызнаны гісторыка-культурнай каштоўнасцю. 

Тым не менш, заняпад працягваўся. Абваліўся дах парталу. Несці нябожчыка праз чысцец, што паводле мясцовых вераванняў дазваляе памерламу трапіць у рай, стала небяспечна.

На шчасце для помніка, знайшоўся неабыякавы да яго лёсу чалавек, чые продкі былі выхадцамі са Шклова. На праблему звярнуў увагу расійскі прадпрымальнік Ілья Клябанаў. Ягонымі намаганнямі быў зроблены праект аднаўлення і праведзена рэканструкцыя ўнікальнай мясціны.

Напачатку беларускія эксперты прапаноўвалі зрабіць поўную рэстаўрацыю з рэканструкцыяй помніка. Але большасць сусветных экспертаў лічаць менавіта кансервацыю выдатным спосабам захавання аўтэнтычнасці помніка.

Мастак Георгій Франгулян настаяў не на аднаўленні, а выключна на кансервацыі партальнай групы. З яго ініцыятывы на яўрэйскіх могілках паставілі 7 менгіраў. На яго думку,  гэтыя першыя рукатворныя вобразы чалавека будуць сімвалізаваць на могілках целы памерлых.

Комплекс уключае помнік забітых нацыстамі ў гады Другой сусветнай вайны мясцовых яўрэяў, 7 менгіраў і закансерваваны Чысцец.

Цягам бліжэйшага месяца чакаецца завяршэнне прац і ўрачыстае адкрыццё мемарыялу.

Менгір груба апрацаваны дзікі камень у выглядзе слупа. Камяні могуць стаяць як па адзіночцы так і прадстаўляць цэлую групу менгіраў, размешчаных недалёка адзін ад аднаго. Вядомыя з каменнага веку. Прызначэнне менгіраў не мае выразнага тлумачэння . Дапускаеца, што яны “кіравалі” культавымі збудаваннямі, звязанымі з услаўленнем Сонца.

 

На Магілёўшчыне ўшанавалі радзімічаў фэстам і акунаннем у атмасферу паганства (фота)

Навіна ад

Сёлетні фэст «У госці да радзімічаў» быў пазбаўлены афіцыёзу і непазбежнай паказушнасці. Наведнікі адзначаюць асаблівую гасціннасць, цеплыню і амаль сямейную атмасферу свята.

У мястэчка Радамля аматары старажытнай культуры з’яжджаюцца 9 год запар, каб згадаць часы летапісных Радзімічаў. На тутэйшай Замкавай гары, дзе археолагі адшукалі сведчанні жыцця гэтага народу, ладзіцца этнафестываль «У госці да радзімічаў». Ён ужо стаў мясцовым брэндам.

Радамля – паселішча ў Чавускім раёне. Лічыцца, што яно тысячу гадоў таму было адным з радавых цэнтраў славянскага саюзу радзімічаў, якое адыграла важную ролю ў фармаванні беларусаў. Сведка тых даўніх стагоддзяў – помнік археалогіі Радамльскае замчышча.

Этнафестываль «У госці да радзімічаў» упершыню адбыўся ў 2014 годзе. Тады ажыццяўляўся праект «Радамля: актыўнасць для адраджэння», які фінансаваўся Еўрапейскім саюзам і Інстытутам міжнароднага супрацоўніцтва Нямецкай асацыяцыі народных універсітэтаў. Задумваўся ён дзеля таго, каб уцягнуць мясцовых жыхароў у развіццё прыроднага, культурнага і гістарычнага патэнцыялу тэрыторыі з дапамогай арганізацыі мясцовага свята і стварэння турыстычнага маршруту. У падрыхтоўцы праекту былі задзейнічаны эксперты ў галіне археалогіі і гістарычных навук.

Цяпер часы змяніліся. Колішняя ініцыятыва грамадскіх актывістаў стала фестывалем, які падгарнула пад сябе дзяржава. Разам з тым, сутнасць фэсту засталася ранейшай.

Падчас свята праходзіць вялікі стылізаваны кірмаш, дзе прадаюцца вырабы майстроў і рамеснікаў, праходзяць майстар-класы па ганчарстве, ткацтве, кавальстве. Адным з галоўных складнікаў кірмашу з’яўляецца кулінарнае свята, на якім прадстаўленыя стравы мясцовай традыцыйнай кухні. З’яжджаюцца на фэст рамеснікі з усёй Магілёўшчыны.

У Радамлі створаны музей пад адкрытым небам, дзе рэканструяваны побыт далёкіх продкаў. Кожны ахвотны можна пабыць у славянскіх паўзямлянках, паглядзець, як яны выраблялі хатнія рэчы.

У праграме фэсту конкурсы, этнаімпрэзы і разнастайныя забавы. А традыцыйнае тэатралізаванае «Падарожжа ў сівую даўніну» дазволіла акунуцца ў атмасферу паганскіх часоў.

Сёлета чыноўнікі на фоне маштабных «Вытокаў» у Горках і «Купалля» у Александрыі троху прызабылі фэст у Радамлі. Гэта пазбавіла яго афіцыёзу і непазбежнай паказушнасці. Усю праграму зрабілі чавускія жыхары і работнікі сферы культуры. Можа, таму ўсе наведнікі адзначаюць асаблівую гасціннасць, цеплыню і амаль сямейную атмасферу свята.

«Санкцыі ў дзеянні». На паліцы магілёўскіх крамаў выстаўляюць нефарбаваныя ўпакоўкі з сокам

Навіна ад

Без звыклага дызайну белыя ўпакоўкі Tetra Pak на крамных паліцах выглядаюць дзіўнавата. «Вока рэжа», заўважаюць пакупнікі.

На дасланым чытачом Магілёў.media фотаздымку ў нефарбаванай упакоўцы прадаецца «яблычны нектар асветлены стэрылізаваны «Джой». Вырабляе яго вытворчае ўнітарнае прадпрыемства «ВЛАНПАК» са Смалявічаў.

«ВЛАНПАК» – сумеснае беларуска-літоўскае прадпрыемства з абмежаванай адказнасцю. Заснаванае ў 2004 годзе прадпрыемства спецыялізуецца на вырабе сокаў і нектараў пад знакамі «Добрый», «Magic Summer», «Joy», «RIO!».

Высветліць, чаму на ўпакоўцы знік колер на прадпрыемстве не ўдалося. Пазначаныя на сайце нумары тэлефоны аказаліся недаступнымі.

Вядома, што беларускія прадпрыемствы закупляюць упакоўку Tetra Pak, вырабленую на заводзе ў Маскоўскай вобласці. Праблемы на расійскіх заводах шведска-швейцарскай кампаніі ўзніклі пасля поўнамаштабнага ўварвання Расіі ва Ўкраіну.

У маі на вытворчасцях сталі заканчваецца фарба ды кардон. Прадпрыемствы перайшлі на рэжым строгай эканоміі.

З праблемамі нястачы ўпакоўкі тады сталі сутыкацца і беларускія вытворцы. Яны пачалі шукаць альтэрнатыўную замену ўпакоўцы Tetra Pak.

На мінулым тыдні стала вядома, што Tetra Pak наагул сыходзіць з Расіі і перадае сваё расійскае падраздзяленне мясцоваму кіраўніцтву.

У кампаніі тлумачаць, што ў выніку сукупнага ўплыву экспартных абмежаванняў у дачыненні да Расіі, якія прывялі да парушэнняў у ланцужках паставак, кампанія Tetra Pak больш не можа працягваць падтрымку сваёй аперацыйнай дзейнасці ў гэтай краіне.

Галаўная кампанія гандлёвай маркі Tetra Pak спрабавала пераканаць урад Швецыі адмяніць абмежаванне на экспарт сваёй прадукцыі ў Расію, але безвынікова.

«Тэатральны дывертысмент». Тэатралы і мастакі знаёмяць магілёўцаў з новым мастацкім дзействам (фота, відэа)

Навіна ад

У прыватнай мастацкай галерэі скульптара Андрэя Вераб’ёва адкрылі выставу «Тэатральны дывертысмент». На ёй прадстаўленыя традыцыйныя карціны, аграмадныя чалавечыя часткі цела і мудрагелістыя інсталяцыі. Не абышлося без льва, які на дзіва не быў падобны на скульптара Вераб’ёва.

Дывертысмент – гэта шэраг канцэртных нумароў, якія складаюць адмысловую забаўляльную праграму, якая дапаўняе спектакль або канцэрт.

Дзейства прэзентаванае, як дывертысмент, хутчэй нагадвае выставу мастацкай творчасці тэатру. Яднаюць яго з ім рэчы непасрэдна прывязаныя да спектакляў, створаных былымі і цяперашнімі супрацоўнікамі Магілёўскага драматычнага тэатру.

«Люблю прыходзіць на адкрыцці. Як правіла ёсць нейкі сюрпрыз, перлінка. Тусоўка знаёмых з палітрай супрацьлеглых думак стварае асаблівую атмасферу свята. Уразілі творы Печанка, якога такім ніколі не ўяўляў. Алега Рыбакова і Вераніку Юргелас для сябе адкрыў. Заўжды ў захапленні ад шматграннасці нашага мэтра Уладзіміра Пятровіча… Вось толькі, каб усё разгледзець, трэба будзе яшчэ раз прыйсці», – кажа пра выставу наведнік Аляксандр.

Большасць тэатральных работнікаў застаюцца ў ценю артыстаў, якія маюць свае хвіліны славы на сцэне. Але ж без мастацкага і музычнага суправаджэння тэатр не змог бы ўжо амаль тры тысячагоддзі заставацца адным з самых запатрабаваных мастацтваў. Спектакль без бутафорыі, без спеваў, без каляровага і прадметнага суправаджэння рэдка бывае паспяховым.

 

Алег Печанко, Алег Рыбакоў, Ларыса Будкевіч, Андрусь Церанкоў, Генадзь Кутовіч. Вераніка Юргелас, Уладзімір Пятровіч, Аксана Якіташчанка, Святлана Піліпенка – творцы, імёны якіх незнаёмыя для большасці аматараў тэатру. А яны, між тым, працуюць, каб гледачы на сцэне маглі пабачыць цуд тэатральнага пераўвасаблення.

«Чагосьці не хапае. Мабыць, чакаў больш дзеяння. Думаў ,што будзе мініспектакль з нумароў, а тут добрая, але выстава. Настрой мне гэта не сапсавала, але чакаў большага», – выказваецца яшчэ адзін наведнік Аляксей.

«А мне спадабалася, – не згаджаецца з мужам жонка Маргарыта. – Асабліва прыемна бачыць саміх творцаў. Глядзіце, як ім падабаецца, што створанае для сябе цяпер могуць паглядзець іншыя. Глядзіце, якія яны ўзбуджаныя. Ужо для гэтага аднаго трэба рабіць падобныя праекты».

Жывапіс, графіка і скульптура і музыка ад тэатральных творцаў чакае аматараў мастацтва. Усе было прадстаўлена ў суправаджэнні скрыпкі і жалейкі, што стварала адмысловую атмасферу.

Асаблівую цікавасць нечакана выклікалі работы не масцітых артыстаў, а прыкладам, частцы чалавечага цела аўтарства Алега Печанка.

«Леў», адзін з сімвалаў Магілёва, зроблены Алегам Печанко, бадай, упершыню з выгляду непадобны на Андрэя Вараб’ева, чые творы ўпрыгожваюць дняпроўскі мост і надзіва, нібыта, спісаны са скульптара.

Цікавыя і тэатральныя інсталяцыі, дзе, як кажуць, «без бутэлькі не разбярэшся», але яны насамрэч адлюстроўваюць канкрэтныя пастаноўкі спектакляў.

Без эротыкі ўявіць сабе мастакоў немагчыма. Была голая натура прадстаўлена і на выставе.

 

На выставе прадстаўлены працы не толькі дзейных, але і адпраўленых датэрмінова на пенсію пасля падзей 2020 года Магілёўскіх тэатральных творцаў. Яны не апусцілі рукі і разам зладзілі нешта новае і нечаканае для гораду. Адчуваецца, што ўсіх іх аб’ядноўвае любоў да тэатру!

Гледачы на адкрыцці з цікавасцю хадзілі, як па зачараванаму колу, зноў і зноў нешта выглядалі. Усе па рознаму, але спрабавалі пранікнуцца задумамі стваральнікаў дзеяння, адрэфлектаваць пабачанае, або проста атрымаць новыя пачуцці.

Выстава адкрыта ў будныя дні да 25-га жніўня з 9-00 да 17-00 у галерэі Вараб’ёва, якая на беразе Дубравенкі.

Дзяўчынка, якая нованароджанай захварэла каранавірусам, нанава вучыцца есці

Навіна ад

Нованароджаная дзяўчынка з Магілёва на працягу першых дзён жыцця мела сымптомы хваробы, якую медыкі не маглі дыягнаставаць. Станоўчы тэст на каранавірус агаломшыў – мала хто чакаў, што немаўлятка можа захварэць на яго.

Цяпер ёй дзесяць месяцаў. Яна праходзіць далейшае лекаванне ў хатніх умовах, і паступова адужвае. Невялічкімі порцыямі ежу можа спажываць самастойна. 

Пра хваробу і адужанне дзяўчынкі, пісаў раней Магілёў.media.

Як дазналася выданне з крыніц у медыцынскіх структурах, цяжкасці з лекаваннем дзяўчынкі найперш заключаліся ў тым, што было вельмі цяжка падключыць маленькую хворую да апарату штучнай вентыляцыі лёгкіх з-за мізэрных памераў яе дыхальных шляхоў. У той жа час абследаванне паказала 30-працэнтнае паражэнне лёгкіх. 

Яшчэ адной складанасцю для медыкаў стала кармленне дзяўчынкі. Падключаная да апарата з кіслародам, яна не магла карміцца натуральным чынам, пагэтаму медыкі выкарыстоўвалі зонд. Гэта ў сваю чаргу прывяло да таго, што нованароджаная магла не засвоіць глытальны рэфлекс. 

Магілёўскія медыкі звярнуліся па дапамогу да мінскіх калег, і дзяўчынка была перавезеная ў Рэспубліканскі навукова-практычны цэнтр дзіцячай хірургіі. Там яна атрымала кваліфікаванае лячэнне, і ўжо ў снежні 2021 года яе ўдалося вылекаваць ад каранавіруса. 

Мінскія медыкі ўлічылі пагрозу для будучага паўнавартаснага жыцця немаўляткі, чаго не ўлічылі магілёўскія – для фарміравання глытальнага рэфлекса, падчас рэабілітацыі ёй спалучалі кармленне праз зонд з натуральным кармленнем. Пакрысе, у дзяўчынкі стаў паяўляцца адпаведны рэфлекс.

Затрымка ў магілёўскай лякарні, як выявілася, магла прывесці да таго, што рэфлекс так і не быў бы засвоены арганізмам. Іншых наступстваў хвароба не пакінула – неўралагічна і фізічна яна па сваім стане здароўя не выклікае хваляванняў у медыкаў.     

Пачалі судзіць Рыгора Кастусёва, апазіцыйнага палітыка і жыхара Магілёўшчыны

Навіна ад

Разам з ім судзяць Аляксандра Фядуту, Юрыя Зянковіча, Вольгу Голубовіч, Дзяніса Краўчука. Іх вінавацяць у «змове з мэтаю захопу дзяржаўнай улады неканстытуцыйным шляхам».

Крымінальную справу разглядае Мінскі абласны суд. Працэс будзе адкрытым. Пачнецца а 14 у Мінскім раённым судзе.

Пяцёх абвінавачаных затрымалі ў сярэдзіне красавіка 2021 года.

 Лукашэнка тады заявіў, што яны нібыта рыхтавалі замах на яго і ягоных сыноў.

Паведамлялася, што арыштаваныя мелі такія намеры і абмяркоўвалі іх на зум-канфэрэнцыях.

Праваабаронцы прызналі палітвязнямі ўсіх арыштаваных, акрамя Зянковіча.

Перад яго пачаткам у судовую залю пусцілі журналістаў праўладных мэдыяў.

Фігурантамі справы з’яўляюцца таксама псіхіятр Дзьмітрый Шчыгельскі, экс-супрацоўнік спэцпадраздзялення МУС «Алмаз» Ігар Макар, а таксама Аляксандр Перапечка, Павел Кулажанка і Віталь Макаранка, якія пражываюць за мяжой.

фота: Белта

У англійскім стылі. Прыгожыя фотаздымкі з маёнткам на памежжы Гомельшчыны і Магілёўшчыны

Навіна ад

На рацэ Добасна ў мястэчку Красны бераг, гісторыя якога сягае ў пачатак 16 стагоддзя, размешчаны сядзібна-паркавы комплекс Козелаў-Паклеўскіх. Экскурсаводы лічаць яго «вельмі цікавым турыстычным аб’ектам».

Да 1919 году тутэйшыя мясціны былі памежнымі між Магілёўшчынай і Міншчынай. Цяпер гэта Гомельская вобласць. Гістарычна ж мясцовы люд цягнецца да Бабруйску, які быў часткай Мінскай губерні.

Да бліжэйшага райцэнтру Жлобіна ад Краснага берага 20 кіламетраў. Да Бабруйску напрасткі – 45 кіламетраў.

Сядзібна-паркавы комплекс помнік архітэктуры, узведзены ў стылі эклектыкі і садова-паркавага мастацтва канца 19 стагоддзя.

Маёнткам Красны Бераг у канцы 19 стагоддзя валодалі генерал-лейтэнант расійскай арміі Міхаіл Гатоўскі і яго жонка дваранка Марыя-Юзэфа Гатоўская. Для іх архітэктар з еўрапейскай адукацыяй Віктар Шротэр, спраектаваў палац. У 1893 годзе ён быў узведзены.

Адначасна з яго будаўніцтва вяліся працы па закладцы «англійскага парку». Гэтым займаўся варшаўскі садавод Францішак Шаніёр. Садова-паркаваму рамяству ён вучыўся ўва Францыі, а ў Варшаве быў адказным за сад і парк каралеўскага палацу.

Уклаўся ў будаўніцтва і зяць Гатоўскіх – Козел-Паклеўскі, ураджэнец Полаччыны, купец, мецэнат, грамадскі дзеяч.

У аздабленні 36 пакояў сядзібы спалучаюцца элементы 12 стыляў. Сярод іх готыка, ракако, барока і нават рэдкі арабскі стыль – альгамбра / маўрытанскі.

У 1905 годзе мясцовыя сяляне спрабавалі абрабаваць маёнтак, але прыбылыя з Бабруйскай крэпасці вайскоўцы такім намерам перашкодзілі.

У 1917 годзе бальшавікі маёнтак нацыяналізавалі, а пазней савецкая ўлада стварыла ў ім сельскагаспадарчую вучэльню. Гэта ўратавала комплекс ад разбурэння.

У часы Другой сусветнай вайны ў сядзібе гітлераўцы размясцілі шпіталь.

Паводле знаўцаў архітэктуры, комплекс выглядае цэласным. Добра захаваны сядзібны дом, флігель, гаспадарчыя пабудовы. Комплекс з’яўляецца філіялам Жлобінскага краязнаўчага музею. Тутэйшы парк – помнік прыроды рэспубліканскага значэння.

 

Фотарэпартаж з Баркалабаўскага манастыра – некалі вядомага асяродка беларускага праваслаўя, знішчанага дашчэнту і адбудаванага наноў

Навіна ад

Гісторыя старажытнага Баркалабава поўніцца летапіснай праўдай, міфамі і мноствам іх інтэрпрэтацыяў. Кажуць, што ў тутэйшым манастыры пісалася вядомая Баркулабаўская хроніка. Памятны знак ёй паставілі ў Быхаве.

Баркалабава, некалі вядомы асяродак беларускага праваслаўнага свету, знаходзіцца ў Быхаўскім раёне. Да райцэнтру меней за 15 кіламетраў. Да Магілёва – 40.

Тутэйшы манастыр заклаў у першай палове 17 стагоддзя праваслаўны мецэнат, дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага Багдан Статкевіч.

У 1924-ым бальшавікі святыню зачынілі, а мясцовы люд, які лічыўся набожным, расцягнуў яе маёмасць да цаглінкі.

Адраджэнне манастыра пачалося ў 2008 годзе. У 2010-ым адбудаваны мясцовы храм Святога Яна Прадцечы асвяцілі. Сюды быў вернуты з Быхава цудадзейны абраз Баркалабаўскай Маці Божай.

Гавораць, што гэты абраз пакінуў манастыру ў 1659 годзе маскоўкі князь Пажарскі, які прыйшоў ваяваць беларускія землі, але няўдала. Пад націскам войска Вялікага Княства Літоўскага ён вымушаны быў адступаць. У сваім абозе меў скрадзеную праваслаўную рэліквію. Праходзячы ля манастыра здарылася дзіва – коні ваяроў маскоўца не хацелі ісці далей. Іх нельга было зрушыць з месца. Аддаўшы абраз манастыру, Пажарскі працягнуў уцёкі.

Манастыр з моманту заснавання адносіўся да Канстанцінопальскай патрыярхіі. Цяпер ён падпарадкоўваецца Беларускай праваслаўнай царкве Маскоўскага патрыярхату.

Манастыр – папулярная турыстычная мясціна. Мноства людзей наведваюць яго, каб замаліць грахі і выбавіцца ад праклёнаў.

У манастыры стала жывуць больш за дзясятак манашак. Пры ім ёсць свая гаспадарка. Стаіць ён на дняпроўскай старыцы, а побач цячэ рака Лахва.

Пабачце, як выглядае 200-гадовы палац у Жылічах (фота)

Навіна ад

Палацава-паркавы ансамбль – гісторыка-культурная каштоўнасць рэспубліканскага ўзроўню. 

Палац знаходзіцца  на Магілёўшчыне ў Кіраўскім раёне. Да Магілёва — 118, а да Бабруйску — 36 кіламетраў.

Рэстаўруюць помнік архітэктуры 13 гадоў і абяцаюць працы скончыць сёлета.

Год таму палац наведала пад 6 тысяч турыстаў. Сёлета ўжо больш за 3 тысячы.

 

Палац у Жылічах узяўся ўзводзіць адзін з найбагацейшых шляхцюкоў Бабруйшчыны Ігнат Булгак. Будаўніцтвам пачалося ў 1825 годзе. У стылі класіцызму быў узведзены двухпавярховы корпус палацу. Парадны фасад упрыгожаны шасцікалонным порцікам, а бакавыя – порцікамі з чатырма калонамі. Вакол палаца гаспадар заклаў вялікі парк на 100 гектараў.

Па яго смерці Ігната Булгака маёнтак перайшоў да яго малодшага сына Эдгара, які працягнуў будаўніцтва. Палац быў пашыраны і дабудаваны. У правым крыле размясцілася карцінная галерэя і храм. Гэтага ўсяго не захавалася.

Левая частка будынку была аддадзеная пад аранжарэю і зімовы сад, дзе вырошчвалі паўднёвыя расліны і фрукты. Плошча ўсіх памяшканняў палаца тады дасягала каля 4000 квадратных метраў, што рабіла яго самым вялікім палацам у краі.

За савецкім часам у палацы месціўся дзіцячы дом, агранамічная школа. У вайну гітлераўцы разгарнулі ў ім шпіталь. З 1950-га года будынак займаў сельскагаспадарчы тэхнікум.

Помнік ахвярам Халакосту ў Магілёве аднавілі

Навіна ад

Пасля навальніцы, якая адбылася 29 чэрвеня, адно з дрэваў на Яўрэйскіх могілках па вуліцы Альчынскай, абрынулася на помнік жыхарам гораду, закатаваным нацыстамі падчас Другой Сусветнай вайны. Ад удару верхняя гранітная пліта помніка абрынулася, паведамляў Магілёў.media.

У сярэдзіне ліпеня пачалося аднаўленне помніка. Але тэхналогія, якую абралі дзеля гэтага спецыялісты рытуальнай службы выклікала па меншай меры здзіўленне. Замест выкарыстання надзейных механічных прылад, помнік падымалі пра дапамозе круглякоў з таго самага абрынутага дрэва.

Помнік на Яўрэйскіх могілках усталяваны на месцы перазахавання рэшткаў прыблізна 2 000 чалавек, што загінулі ад рук нацыстаў у магілёўскім гета. Магілёўскія ахвяры Халакосту пазначаныя на помніку абагульнена – само слова «Халакост» на эпітафіі адсутнічае, усе загінулыя адзначаныя, як савецкія грамадзяне.