Tag: В мире

У Калумбіі прайшло першае ў гісторыі судовае пасяджэнне ў метасусвеце

Навіна ад

Калумбійскі суд правёў свой першы судовы працэс у метасусвеце і плануе актыўна засвойваць віртуальную рэальнасць.

Двухгадзінныя судовыя слуханні адміністрацыйнага суда калумбійскага горада Магдалены цалкам прайшлі ў віртуальным метасусвеце – паведамляе Reuters. Удзельнікі дарожнага спрэчкі прымалі ўдзел у пасяджэнні ў выглядзе аватараў у віртуальнай зале суда, а аватар суддзі Марыі Кінонес Трыяны засядаў у чорнай судовай мантыі.

Калумбія з’яўляецца адной з самых развітых краін у галіне засваення сучасных тэхналогій, віртуальнай рэальнасці і лічбавых тэхналогій. Перанос судовага пасяджэння ў метасусвет – гэта адначасова і эксперымент, і спроба засвоіць новыя тэхналогіі, і вымушаны крок, здзейснены для аблягчэння той нагрузкі, якая кладзецца на судовую сістэму краіны.

Так, суддзя Марыя Кінонес Трыяна, якая вяла пасяджэнне ў метасусвеце, мяркуе, што зможа значную частку судовага разбіральніцтва і нават прысуд правесці ў віртуальнай прасторы:

– Гэта акадэмічны эксперымент, каб паказаць, што гэта магчыма. – сказала суддзя –  Але, калі ўсе згодныя на гэта, [мой суд] можа працягваць рабіць рэчы ў метасусвеце.

Судовы працэс паміж транспартным прафсаюзам і паліцыяй праходзіў 15 лютага і трансляваўся на Youtube. Трансляцыя і сам працэс прайшлі без асаблівых збояў, за выключэннем галавакружных рухаў камеры і некаторай скажонасці рухаў. Праўда, ролік пасяджэння на Youtube сабраў 70% адмоўных водгукаў, але самімі ўдзельнікамі працэс засядання перажываўся лепш, чым Zoom альбо Google канферэнцыя.

Хуан Дэвід Гуцьерэс, прафесар грамадскай палітыкі ў калумбійскім Універсітэце Расарыё, сказаў, што да выкарыстання метасусвету ў судовых працэсах трэба прайсці доўгі шлях.

– Для гэтага патрэбна апаратнае забеспячэнне, якое ёсць у нямногіх людзей. І гэта выклікае пытанні аб даступнасці правасуддзя і роўнасці. – сказаў ён Reuters.

Фота: Reuters

Навукоўцы раскрылі таямніцу зніклых амстэрдамскіх ровараў

Навіна ад

Амстэрдам – горад, максімальна ўтульны для тых, хто крадзе ровары, высветліла міжнародная каманда навукоўцаў з трох універсітэтаў свету.

Усяго ў Амстэрдаме налічваецца каля 850 000 веласіпедаў – амаль столькі ж, колькі жыве чалавек. І амаль 30 000 з іх кожны год знікае. Улады Амстэрдама, усхваляваныя лёсам транспартных сродкаў сваіх грамадзян, прапрацоўвалі самыя разнастайныя версіі таго, што адбываецца з веласіпедамі – іх прадаюць за мяжу, разбіраюць на запчасткі, альбо яны ўрэшце рэшт трапляюць на дно каналаў. 

Разабрацца з гэтай праблемай вырашылі амерыканскія навукоўцы з Масачусэцкага тэхналагічнага інстытута і Дэлфцкага тэхналагічнага універсітэта ў супрацоўніцтве з Амстэрдамскім інстытутам перадавых гарадскіх рашэнняў. Яны ўсталявалі трэкеры для адсочвання перамяшчэнняў на 100 ровараў і прыпаркавалі іх у розных грамадскіх месцах па ўсім Амстэрдаме. На працягу шасці месяцаў вялося назіранне за лёсам гэтых веласіпедаў, і ў канцы назірання выявілася, што скрадзенымі аказаліся 70 з іх. Такі высокі працэнт, аднак, навукоўцы растлумачылі мэтанакіраваным размяшчэннем транспартных сродкаў у папулярных грамадскіх месцах.

На аснове маніторынгу даследчыкі склалі карту руху скрадзеных ровараў. Высветлілася, што з 70 скрадзеных 68 засталіся ў Амстэрдаме і яго ваколіцах. Некаторыя з іх доўгі час знаходзіліся побач з магазінамі патрыманых веласіпедаў, таму даследчыкі прыйшлі да высновы, што, верагодна, там іх прадавалі. Некаторыя адправіліся ў месцы, вядомыя нелегальным продажам веласіпедаў. І хоць эксперымент не даў адказу на пытанне аб лёсе кожнага з ровараў і не паслужыў крымінальнаму пераследу злодзеяў, даследнікі палічылі, што ён даў каштоўную інфармацыю пра характар праблемы.

Калі раней лічылася, што большасць зніклых ровараў трапляюць за мяжу, то цяпер стала зразумела, што абсалютная большасць з іх нават не пакідае той раён, дзе яны зніклі, застаючыся цыркуліраваць у агульным веласіпедным патоку Амстэрдама, час ад часу мяняючы гаспадароў. 

– Самае дзіўнае, што гэта адбываецца лякальна.  – сказаў адзін з суаўтараў амстэрдамскага эксперыменту Фабіа Дуартэ з Масачусецкага тэхналагічнага інстытута – Выкрадзены ровар прадаецца, а новы ўладальнік выкарыстоўвае яго ў тым жа раёне, верагодна, не падазраючы, што ён быў скрадзены. 

Адкрыццё, зробленае вучонымі, здзівіла і гарадскія ўлады, якія вядуць барацьбу з крадзяжамі веласіпедаў. 

– Кожны год ровары крадуць у дзясяткаў тысяч жыхароў Амстэрдама. З гэтага даследавання становіцца ясна, што некаторыя з гэтых крадзяжоў арганізаваныя. – сказала намеснік мэра Амстэрдама, якая адказвае за транспарт Мелані ван дэр Хорст. 

Аднак, як гарадскія ўлады будуць выкарыстоўваць гэтае адкрыццё, пакуль невядома – піша выданне PIP.

Фота ілюстрацыйнае.

Насельніцтва Кітая ўпершыню за доўгі час пачало скарачацца – з-за дзесяцігоддзяў “палітыкі аднаго дзіця”

Навіна ад

Упершыню за 60 гадоў колькасць кітайцаў пачала скарачацца – на 850 000 чалавек за 2022 год. 

«Эпоха адмоўнага росту насельніцтва» Кітая наступіла пасля гістарычнага падзення колькасці людзей упершыню з 1961 года – піша The Guardian. Даследчыкі мяркуюць, што цяпер краіну чакае доўгі перыяд зніжэння кольксці насельніцтва і яго старэння ў выніку спрацоўвання дэмаграфічнай бомбы запаволенага руху.

Дзесяцігоддзі “палітыкі аднаго дзіцёнка”, якая заключалася ў прымусовым стрымліванні сямей у іх жаданні мець дзяцей больш за аднаго, а таксама рост кошту сучаснага жыцця прывялі да таго, што пары не схільныя да вялікіх сем’яў. У выніку, на канец 2022 года ў краіне было зарэгістравана 1,41175 мільярда чалавек у параўнанні з 1,41260 мільярда годам раней, паведаміла Нацыянальнае бюро статыстыкі – што на 850 000 менш.

Эпоха адмоўнага росту

Выступаючы напярэдадні апублікавання дадзеных, Цай Фан, намеснік старшыні Камітэта па сельскай гаспадарцы і сельскіх справах Усекітайскага сходу народных прадстаўнікоў, заявіў, што насельніцтва Кітая дасягнула свайго піку ў 2022 годзе, а гэта значна раней, чым чакалася. «Эксперты ў галіне народанасельніцтва і эканомікі прагназуюць, што да 2022 года або не пазней за 2023 год наша краіна ўвойдзе ў эпоху адмоўнага росту насельніцтва» – сказаў Цай.

Урад Кітая на працягу некалькіх гадоў спрабуе заахвоціць людзей нараджаць больш дзяцей і прадухіліць насоўванне дэмаграфічнага крызіса, выкліканага старэннем насельніцтва. Новая палітыка накіравана на паслабленне фінансавага і сацыяльнага цяжару пры выхаванні дзяцей або на актыўнае стымуляванне нараджэння дзяцей праз субсідыі і падатковыя льготы. Некаторыя правінцыі або гарады абвясцілі грашовыя выплаты бацькам, якія маюць другое ці трэцяе дзіця. На мінулым тыдні горад Шэньчжэнь абвясціў аб фінансавых стымулах, якія складаюць 37 500 юаняў (5 550 долараў) для сям’і з трыма дзецьмі.

Прыйдзецца паляпшаць адносіны з Захадам

І Фусянь, даследчык акушэрства і гінекалогіі з Універсітэта Вісконсіна-Мэдысан і эксперт па зменах насельніцтва Кітая, сказаў, што зніжэнне колькасці насельніцтва адбылося амаль на дзесяць гадоў раней, чым прагназавалі ўрад краіны і Арганізацыя Аб’яднаных Нацый.

– Гэта азначае, што рэальны дэмаграфічны крызіс у Кітаі выходзіць за межы ўяўлення і што ўся мінулая эканамічная, сацыяльная, абаронная і знешняя палітыка Кітая грунтавалася на памылковых дэмаграфічных дадзеных – напісаў І ў сваім Twitter.

– Дэмаграфічныя і эканамічныя перспектывы Кітая значна больш змрочныя, чым чакалася. Кітаю давядзецца прайсці стратэгічнае скарачэнне і скарэктаваць сваю сацыяльную, эканамічную, абаронную і знешнюю палітыку. Кітай будзе паляпшаць адносіны з Захадам.

Ніхто не хоча жаніцца і нават закахацца

У мінулым годзе каэфіцыент нараджальнасці ў Кітаі склаў 6,77 нараджэнняў на 1000 чалавек, знізіўшыся з паказчыка 7,52 нараджэння ў 2021 годзе, што азначае самы нізкі ўзровень нараджальнасці за ўсю гісторыю. У рэальных лічбах у 2022 годзе было зарэгістравана на мільён менш нараджэнняў дзетак у параўнанні з агульным паказчыкам папярэдняга года (10,62 мільёна). У краіне таксама зарэгістраваны самы высокі ўзровень смяротнасці з 1976 года – зарэгістраваны 7,37 смерці на 1000 чалавек у параўнанні з паказчыкам 7,18 смерцяў у 2021 годзе.

Цай Фан на гэты конт сказаў, што сацыяльная палітыка Кітая павінна быць скарэкціравана, уключаючы догляд за састарэлымі і пенсіі, нацыянальны фінансавы цяжар, ​​які ў будучыні пагоршыцца і паўплывае на эканамічны рост Кітая.

У Інтэрнэце некаторыя кітайцы не былі здзіўлены гэтай заявай, адзначаючы, што сацыяльны ціск, які абумовіў нізкую нараджальнасць, усё яшчэ захоўваецца.

«Цэны на жыллё, сацыяльнае забеспячэнне, адукацыя, ахова здароўя – прычыны, па якіх людзі не могуць дазволіць сабе мець дзяцей» – сказаў адзін з каментатараў на Weibo.

«Хто цяпер наважваецца нараджаць дзяцей, цэны на жыллё такія дарагія, ніхто не хоча жаніцца і нават закахацца, не кажучы ўжо пра дзяцей» – сказаў іншы.

Фота ілюстрацыйнае, з адкрытых крыніц.

Вытворчасць мармеладных мішак пад пагрозай з-за дэфіцыту паўправаднікоў – нечаканыя ўзаемасувязі глабальнага свету

Навіна ад

Дэфіцыт паўправаднікоў у гандлёвых пастаўках па ўсім свеце прывёў да спынення вытворчасці мармеладных мішак – піша Bloomberg.

Выданне выпусціла падкаст з дзіўнай гісторыяй аб тым, як уплываюць адзін на аднаго, здавалася б, не звязаныя сферы эканомікі. 

Найбуйнейшая кандытарская фабрыка Мексікі Grupo Bimbo сутыкнулася з дэфіцытам жэлаціну для вытворчасці мармеладу. Яго стала менш з-за падзення забою свіней, які ў сваю чаргу ўпаў з-за зніжэння попыту на свіную скуру з боку вытворцаў аўтамабіляў. А ён, у сваю чаргу, паменшыўся з-за падзення вытворчасці саміх аўтамабіляў з-за недахопу мікрачыпаў з Тайваня.

У сваю чаргу, падзенне вытворчасці мікрачыпаў стала вынікам цэлага комплекса эканамічных фактараў. За апошняе дзесяцігоддзе многія прадпрыемствы перайшлі да стратэгій своечасовай інвентарызацыі. Гэта рэнтабельна і эфектыўна, калі ў ланцужку паставак адсутнічаюць дэфіцыты, таму што гэта дазваляе прадпрыемству эканоміць месца для захоўвання запасаў і выдаткі, калі яны скарачаюць запасы ў ланцужку паставак. 

Такім чынам, прадпрыемствы залежаць ад магчымасцей завода для дакладнага павелічэння і памяншэння вытворчасці на падставе прагнозных заказаў і запасаў. Большасць прадпрыемстваў па вытворчасці паўправаднікоў зараз працуюць прыкладна на 80% – непрадказальныя падзеі апошніх 2 гадоў парушылі звыклы працоўны рытм.

У пачатку пандэміі ў 2020 годзе вытворцы аўтамабіляў рэзка скарацілі заказы на паўправадніковыя чыпы ў чаканні сур’ёзнага спаду продажаў – тлумачыць spglobal.com. Калі яны скарацілі вытворчасць, паскорылася патрэба ў лічбавай трансфармацыі, паколькі людзі масава сталі пераходзіць на навучанне ў Інтэрнэце а вялікая колькасць супрацоўнікаў пачалі працаваць дома. 

Продажы хатняга ІТ-абсталявання, якое дазваляе праводзіць інтэрнэт- і відэаканферэнцыі, павялічыліся, а таксама вырас попыт на смартфоны і тавары для адпачынку, такія як PlayStation і гарнітуры VR, каб адаптавацца да правядзення часу ў рэжыме самаізаляцыі.

У выніку вытворцы паўправаднікоў масава перайшлі ад вытворчасці танных аўтамабільных чыпаў да больш дарагіх працэсараў для ІТ-індустрыі. Да таго часу, як аўтамабільная прамысловасць заўважыла павелічэнне пакупніцкага попыту і аднавіла заказы на мікрасхемы, прастора ліцейных цэхаў была ўжо запоўнена іншымі прадуктамі.

Фота з адкрытых крыніц

Першы ў свеце закон, які забараняе курэнне для наступнага пакалення прымаецца ў Новай Зеландыі

Навіна ад

Новая Зеландыя стала першай краінай у свеце, што ўвяла закон, паводле якога тытунь не будзе прадавацца асобам, якія нарадзіліся 1 студзеня 2009 года ці пазней.

Намеснік міністра аховы здароўя Аеша Верал заявіла пры прыняцці закона ў аўторак: 

– Тысячы людзей будуць жыць даўжэй і будуць больш здаровымі, а сістэма аховы здароўя атрымае на 5 мільярдаў долараў больш, паколькі ім не трэба будзе лячыць хваробы, выкліканыя курэннем, такія як шматлікія віды раку, інфаркты, інсульты, ампутацыі.

Прадстаўляючы закон у першым чытанні, Верал сказала: «На працягу дзесяцігоддзяў мы дазвалялі тытунёвым кампаніям захоўваць сваю частку рынка, робячы іх смяротны прадукт усё больш і больш выклікаючым прывыканне. Гэта агідна і гэта дзіўна. У нас у краіне больш правілаў бяспекі продажу сэндвічаў, чым цыгарэт.”

– Узровень курэння рэзка падае. – дадала намеснік міністра аховы здароўя – Наша мэта – адмовіцца ад тытунёвага дыму да 2025 года – цалкам дасягальная.

Аднак новыя законы не будуць абмяжоўваць продаж вейпаў. Дадзеныя паказваюць, што, прынамсі, некаторыя новазеландцы адмовіліся ад курэння нікаціну і перайшлі з цыгарэт на вейпы.

Дадзеныя, апублікаваныя ў лістападзе, паказалі, што колькасць людзей, якія паляць штодня, упала ў Новай Зеландыі да 8% у параўнанні з 9,4% у мінулым годзе, што з’яўляецца самым нізкім паказчыкам з моманту пачатку рэгістрацыі.

Аднак рост колькасці штодзённых карыстальнікаў вейпаў стаў большым, чым колькасць штодзённых курцоў: 8,3% дарослых у цяперашні час паляць штодня, у параўнанні з 6,2% у мінулым годзе – піша The Guardian.

Фота ўзята з адкрытых крыніу і носіць ілюстрацыйны характар.

Новая Зеландыя стала першай краінай у свеце, што ўвяла закон, паводле якога тытунь не будзе прадавацца асобам, якія нарадзіліся 1 студзеня 2009 года ці пазней.

Намеснік міністра аховы здароўя Аеша Верал заявіла пры прыняцці закона ў аўторак: 

– Тысячы людзей будуць жыць даўжэй і будуць больш здаровымі, а сістэма аховы здароўя атрымае на 5 мільярдаў долараў больш, паколькі ім не трэба будзе лячыць хваробы, выкліканыя курэннем, такія як шматлікія віды раку, інфаркты, інсульты, ампутацыі.

Прадстаўляючы закон у першым чытанні, Верал сказала: «На працягу дзесяцігоддзяў мы дазвалялі тытунёвым кампаніям захоўваць сваю частку рынка, робячы іх смяротны прадукт усё больш і больш выклікаючым прывыканне. Гэта агідна і гэта дзіўна. У нас у краіне больш правілаў бяспекі продажу сэндвічаў, чым цыгарэт.”

– Узровень курэння рэзка падае. – дадала намеснік міністра аховы здароўя – Наша мэта – адмовіцца ад тытунёвага дыму да 2025 года – цалкам дасягальная.

Аднак новыя законы не будуць абмяжоўваць продаж вейпаў. Дадзеныя паказваюць, што, прынамсі, некаторыя новазеландцы адмовіліся ад курэння нікаціну і перайшлі з цыгарэт на вейпы.

Дадзеныя, апублікаваныя ў лістападзе, паказалі, што колькасць людзей, якія паляць штодня, упала ў Новай Зеландыі да 8% у параўнанні з 9,4% у мінулым годзе, што з’яўляецца самым нізкім паказчыкам з моманту пачатку рэгістрацыі.

Аднак рост колькасці штодзённых карыстальнікаў вейпаў стаў большым, чым колькасць штодзённых курцоў: 8,3% дарослых у цяперашні час паляць штодня, у параўнанні з 6,2% у мінулым годзе – піша The Guardian.

Фота independent.

Самая старая чарапаха ў свеце Джонатан рыхтуецца святкаваць сваё 190-годдзе трохдзённай вечарынкай

Навіна ад

Джонатан, гіганцкая сейшэльская чарапаха, падораная губернатару выспы Святой Алены ў 1882 годзе, таксама з’яўляецца найстарэйшай з вядомых цяпер наземных жывёл.

Джонатан жыве на востраве Святой Алены з 1882 года. Сюды ён прыбыў у якасці падарунка губернатару невялікай паўднёваатлантычнай выспы. Самец атрымаў прызнанне, трапіўшы ў Кнігу рэкордаў Гінэса як найстарэйшая з вядомых наземных жывёл.

У свой час Джонатан таксама быў у цэнтры рамантычных інтрыг – пасля перыяду раздражняльнасці яму ў 1991 годзе падарылі сяброўку, з якой ён шчасліва завязаў інтымныя адносіны. Але праз 26 гадоў адсутнасць патомства растлумачылася, калі яго любоўная напарніца – Фрыдэрыка – пры аглядзе апынулася самцом.

Джонатан таксама з’яўляецца ў некаторым родзе мясцовай знакамітасцю. Акрамя таго, што ён з’яўляецца вядомай славутасцю, ён намаляваны на рэверсе мясцовай манеты ў пяць пенсаў.

Джонатан і яго сябры на выспе Святой Алены ў 1886 годзе

Хоць Джонатан ужо даўно пакрыты зморшчынамі, аслеп ад катаракты і пазбаўлены нюху, сваё 190-годдзе ён збіраецца адсвяткаваць трохдзённай вечарынкай – паведамляе The Guardian. 

Дакладная дата яго нараджэння застаецца невядомай, а паводле ацэнак, ён вылупіўся прыкладна ў 1832 годзе. Але толькі ў лістападзе гэтага года яму нарэшце быў афіцыйна прысвоены дзень нараджэння, 4 снежня 1832 года, ад Найджэла Філіпса, губернатара брытанскай заморскай тэрыторыі.

У Кнізе рэкордаў Гінэса адзначаецца: «Узрост Джонатана заснаваны на тым факце, што ён быў цалкам сталым, а значыць, яму было не менш за 50 гадоў, калі ён прыбыў на востраў Святой Алены з Сейшэльскіх астравоў у 1882 годзе. Па ўсёй верагоднасці, ён нават старэйшы, чым мы думаем.”.

Пахавалі немаўлятка, якога забіла расійская ракета ў радзільным аддзяленні на Запарожжы

Навіна ад

У Вальнянску Запарожскай вобласці пахавалі нованароджанага хлопчыка, забітага ў выніку пападання расійскай ракеты ў радзільнае аддзяленне бальніцы. Пра гэты вусцішны выпадак ваеннага злачынства пісалі Магілёў.media.

Хлопчыку па імені Сяргей было ўсяго два дні. Маці толькі што скончыла яго карміць і паклала спаць у ложачак побач з сабой, калі ракета ўрэзалася ў лякарню. 

Фота: Хэйдзі Левін

Пад сто тысяч удараў маланкі за тыдзень зафіксавана над Новай Зеландыяй

Навіна ад

У сярэднім адзін удар адбываўся раз у сем секунд, паводле дадзеных MetService. 

Маланкі назіраліся ў кожным рэгіёне, акрамя Кентэрберыйскага высакагор’я. 27413 (30%) з іх былі зарэгістраваныя над сушай.

Ад удару маланкі ў Хакітыцы на заходнім узбярэжжы Паўднёвай выспы загарэўся аўтамабіль. Кіроўца не пацярпеў. Машына не ўзарвалася – перадае 1news.co.nz.

Усяго за тыдзень ад 16 да 23 лістапада над Новай Зеландыяй адбыліся 91 349 удараў маланкі.

 

Пераможца на выбарах у ЗША пакуль невядомы, а прайграўшы ёсць – гэта Трамп

Навіна ад

Традыцыйнага абвалу партыі, якая перамагла на прэзідэнцкіх выбарах, на першых парламенцкіх пасля – не адбылося, піша Guardian.

Трамперы дрэнна ішлі ў штатах, якія вагаюцца, а Байдэн перакуліў гістарычную тэндэнцыю і пазбег цяжкіх паражэнняў падчас свайго першага тэрміну – лічыць аналітык Джонатан Фрыдланд. А прайграў … Дональд Трамп. Асоба пераможцаў прамежкавых выбараў у Амерыцы была невядомая раніцай пасля вечара напярэдадні – нават у абедзенны час у сераду тэлевядучыя не маглі сказаць сваёй аўдыторыі, дэмакраты ці рэспубліканцы будуць кантраляваць Палату прадстаўнікоў або Сенат. Але не было такой двухсэнсоўнасці адносна лёсу чалавека, які працягвае навісаць над палітыкай ЗША, нават праз два гады пасля яго выдалення з Белага дома. Трамп атрымаў па зубах.

Праўду кажучы, былы прэзідэнт хацеў, каб гэтыя выбары былі прысвечаны толькі яму. Яго мітынгі, намінальна арганізаваныя для павышэння падтрымкі кандыдатаў-рэспубліканцаў, у якім бы штаце ён ні быў, замест гэтага былі моцна засяроджаны на ім самім. Напрыклад, на мерапрыемстве пад адкрытым небам у Латробе, штат Пенсільванія, у суботу ўвечары, ён толькі мімалётна казаў пра людзей, якія балаціруюцца на пасаду губернатара ці сенатара, прысвяціўшы большую частку сваёй двухгадзіннай прамовы паўторнаму аспрэчванню мінулага – настойваючы, насуперак усім доказам, што ў яго скралі выбары 2020 года – або намякаючы на ​​слаўную будучыню, распавядаючы пра свае перспектывы зноў заняць пасаду прэзідэнта ў 2024 годзе.

Калі ён праецыраваў дыяграмы на гіганцкія экраны, графіка не тлумачыла, чаму дэмакраты заслугоўваюць страты большасці ў Кангрэсе, і тым больш не прапаноўвала палітычныя меры супраць таго, як рэспубліканцы будуць змагацца з інфляцыяй ці злачыннасцю. Не, яны прадэманстравалі серыю апытанняў грамадскай думкі, кожнае з якіх пацвярджала, што Трамп застаецца фаварытам вернікаў-рэспубліканцаў, апярэджваючы любога патэнцыйнага суперніка.

Як аказалася, фірмовы нарцысізм экс-прэзідэнта быў не такім ужо і шырокім. У пэўным сэнсе прамежкавыя выбары 2022 года сапраўды былі прысвечаны яму – толькі не так, як ён спадзяваўся.

Трамп, як і многія іншыя, меркаваў, што ў аўторак па Амерыцы пракаціцца чырвоная хваля (чырвоны – колер рэспубліканскай партыі, а сіні – дэмакратычнай – заўв. перакл.), якая вымятае дэмакратаў з абедзвюх палат Кангрэса, разбураючы блакітныя цытадэлі ў самых нечаканых месцах: у апошнія выходныя ў самых высокіх раёнах была дастатковая паніка Дэмакратычнай партыі, што і Джо Байдэн, і Хілары Клінтан былі накіраваныя ў Нью-Ёрк, адзін з самых блакітных штатаў у саюзе, каб падтрымаць губернатара, які раптоўна лічыўся ў напружанай гонцы. (Насамрэч, яна лёгка выйграла.)

Трамп быў гатовы ўзяць на сябе заслугі за бліскучую перамогу і атрымаць асалоду ад яе плёну. Ён з нецярпеннем чакаў рашучага захопу Палаты прадстаўнікоў рэспубліканцамі, у выніку якога расследаванне спробы паўстання 6 студзеня 2021 года пад кіраўніцтвам дэмакратаў будзе спынена, а яго месца зоймуць шматлікія расследаванні спраў сям’і Байдэнаў. Як сказаў мне на гэтым тыдні адзін дасведчаны дэмакрат: “Ён будзе чакаць, што Палата будзе працаваць як яго юрыдычная фірма”.

Але нават калі яго партыя атрымае канчатковую перамогу ў Кангрэсе, рэспубліканскага цунамі не было. «Безумоўна, гэта не рэспубліканская хваля, гэта дакладна», – прызнаў сенатар і нястомны падхалім Трампа Ліндсі Грэм.

Гэта нечаканасць, і не толькі таму, што яна перавярнула агульнапрынятае меркаванне Вашынгтона. Цяжкае паражэнне ў сярэднетэрміновай перспектыве для партыі дзеючага прэзідэнта, які быў на першым тэрміне, разглядаецца як норма, эфект маятніка, які практычна кіруецца законамі прыроды. Барак Абама страціў 63 месцы ў Палаце прадстаўнікоў у 2010 годзе, гэтак жа як Біл Клінтан страціў 52 месцы ў 1994 годзе. Сам Трамп страціў 40 месцаў у 2018 годзе. Тым не менш страты дэмакратаў на гэты раз будуць значна меншымі, нават у перыяд вялікіх эканамічных цяжкасцей і нізкіх рэйтынгаў прэзідэнта-дэмакрата. Як Байдэн змог супрацьстаяць гэтай гістарычнай тэндэнцыі? Адказ часткова палягае ў асобе Трампа.

Былы прэзідэнт удзельнічаў у шматлікіх конкурсах, падтрымліваючы кандыдатаў на этапе праймерыз, калі партыі выбіраюць сваіх сцяганосцаў. Пячатка адабрэння Трампа аказалася вырашальнай у некалькіх выпадках, але проста паглядзіце, як паказалі сябе фаварыты Трампа. Праўда, мемуарыст і венчурны капіталіст Дж. Д. Вэнс выйграў у цяпер цвёрда чырвоным Агаё, але ў штатах, якія вагаюцца, “трамперы” паказалі сябе дрэнна. Адмоўнік выбараў, які прысутнічаў падчас беспарадкаў на Капіталійскім пагорку 6 студзеня, быў пераможаны ў барацьбе за пасаду губернатара Пенсільваніі, у той час як тэледоктар Мехмет Оз, яшчэ адзін абраны Трампам, пацярпеў паразу ў гонцы ў Сенат ад дэмакрата Джона Фетэрмана – нават калі апошні сутыкнуўся з настойлівымі пытанняямі што да яго здольнасці служыць пасля цяжкага інсульту летам.

Мабыць, самым паказальным эфектам Трампа стала Джорджыя. Два чыноўнікі-рэспубліканцы, якія сталі агульнанацыянальна вядомымі, калі супрацьстаялі ціску Трампа, каб адмяніць падлік прэзідэнцкіх выбараў у 2020 годзе ў іх штаце, былі камфортна пераабраны. Але Гершэль Уокер, выбраны Трампам для ўдзелу ў сенаце ў Джорджыі, быў на фотафінішы за гэтае важнае крэсла. А пераможца будзе вырашацца другім турам у наступным месяцы. Тым часам “трампер” у Нью-Гэмпшыры быў жорстка пераможаны, а іншы, Кары Лэйк, здавалася, адставаў у спаборніцтве, якое павінна было быць чыста выйгрышным у Арызоне.

Калі надышла серада раніцы, здавалася, вымалёўваецца заканамернасць. Нават журналісты Fox News цытавалі рэспубліканскія крыніцы, якія казалі ім: «Калі гэта было незразумела раней, гэта павінна быць цяпер. У нас праблема Трампа».

Справа была не толькі ў таленте Трампа выбіраць кандыдатаў-дафаў у штатах, дзе рэспубліканцы павінны былі выйграць (і ім трэба будзе перамагчы зноў у 2024 годзе). Гэта была трансфармацыя, якую ён зрабіў у самой Рэспубліканскай партыі. Большасць кандыдатаў ад Рэспубліканскай партыі паставілі пад сумнеў або наўпрост адмаўлялі легітымнасць выбараў 2020 года. Гэта дазволіла дэмакратам, пачынаючы з самога Байдэна, сцвярджаць, што, якія б крыўды ні былі ў выбаршчыкаў, звязаных з кіраваннем эканомікай партыі, яны павінны былі прагаласаваць за дэмакратаў, каб выратаваць дэмакратыю.

Дрэнныя лічбы апытанняў прымусілі некаторых задумацца, ці не было гэта памылковым паведамленнем, улічваючы заклапочанасць выбаршчыкаў ростам коштаў, але, здаецца, гэта прынесла дывідэнды. Разам з рэпрадуктыўнымі правамі, парушанымі летнім рашэннем Вярхоўнага суда аб спыненні канстытуцыйнай абароны абортаў, пагроза дэмакратыі выклікала сінюю яўку, здавалася б, ператварыўшы чырвоную хвалю ў чырвоную рабізну. Віна ці заслуга ў гэтым цалкам ускладаецца на Трампа, які зрабіў адмову ў выбарах рэспубліканскім веравызнаннем.

Усё гэта ўплывае на перспектывы Трампа на 2024 год, не ў апошнюю чаргу таму, што яго самы відавочны канкурэнт за намінацыю ад рэспубліканцаў, губернатар Фларыды Рон ДэСантыс, правёў такую ​​добрую ноч. ДэСантыс быў пераабраны ў сваім штаце, набраўшы вялікія лічбы ў гістарычна дэмакратычных акругах. На тым суботнім мітынгу ў Пенсільваніі Трамп здзекаваўся з губернатара, называючы яго «Ронам Дэсанктымёнісам» (не адна з яго лепшых варожых мянушак). Кантраст паміж гэтымі двума палітыкамі больш не ліслівы для Трампа, і пра гэта цвёрда выказаўся адзін высокапастаўлены рэспубліканец: «Адзіны хлопец, на якога [Трамп] напаў перад днём выбараў, быў ДэСантыс – відавочны пераможца. Між тым, усе яго хлопцы гадзяць у ложак». У Агаё, што дзіўна, Дж. Д. Вэнс нават не згадаў былога прэзідэнта ў сваёй пераможнай прамове.

Халодная, цвёрдая логіка дыктуе, што рэспубліканцы павінны адысці ад Трампа, чалавека, які цяпер тры разы запар прайграў – у 2018, 2020 і 2022 гадах (чатыры, калі ўключыць два другія туры сената Джорджыі ў студзені 2021 года). Але гэта будзе не проста. З аднаго боку, абаронцы Трампа могуць сцвярджаць, што ім лепш, калі яго імя ёсць у бюлетэнях для галасавання, чым калі яго няма – і гэта праўда, што рэспубліканцы атрымалі месцы ў Кангрэсе ў 2016 і 2020 гадах. Але ў пэўным сэнсе гэта падкрэслівае праблему. Таму што ў год, калі сам Трамп не з’яўляецца кандыдатам, напрыклад, у 2022, яго адсутнасць аслабляе жаданне адданых прыхільнікаў Трампа выйсці на выбары, у той час як яго навіслая прысутнасць на сцэне адштурхоўвае хісткіх выбаршчыкаў, якія вырашаюць выбары. Іншымі словамі, праблема рэспубліканцаў не толькі ў Трампе. Праблема – тое, што яны сталі партыяй Трампа.

Фота ўзята з адкрытых крыніц