Магілёўскі абласны савет па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны адмовіў у прысваенні ахоўнага статусу першай магілёўскай электрастанцыі па 2-м Крутым завулку – піша Тэлеграм-канал “Спадчына”.
Адмова тлумачыцца тым, што “ў выніку ўздзеяння фактараў прыроднага паходжання страчаны адметныя духоўныя і мастацкія вартасці, якія б абумовілі наданне яму статусу гісторыка-культурнай каштоўнасці. Пагоршаны тэхнічны стан і ўмовы ўспрымання аб’екта.”
Насамрэч будынак нават пасля перабудовы 1930-х гадоў у жытло захаваў увесь свой эклектычны дэкор – не згаджаецца з пастановай магілёўскіх функцыянераў заяўнік Уладзіслаў Чаховіч – што з’яўляецца незвычайнай цікавосткай само па сабе, але галоўнай яго вартасцю з’яўляецца не архітэктура, а дакументальнае сведчанне індустрыяльнага развіцця горада і рэгіёна. Ну і ў крытэрыях надання ахоўнага статусу адсутнічаюць хоць якія згадкі пра тэхнічны стан, тым больш што будынак хоць і адселены, не мае відавочных страт.
Варта адзначыць, што дакументацыя, з якой Уладзіслаў Чаховіч звярнуўся ў магілёўскі абласны савет па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны склала 43 старонкі з дэтальным абгрунтаваннем і вялікім ілюстрацыйным корпусам.
Першая магілёўская электрастанцыя была запушчаная 7 лютага 1910 года. Першапачаткова яна працавала ад дызельнага рухавіка з магутнасцю генератара пастаяннага току і давала напругу ў 90 кВт. Да канца 1920-х гадоў яна ўжо вырабляла пераменны ток а агульная колькасць рабочых на станцыі складала амаль 50 чалавек. Яе будынак захаваўся ў Магілёве з мінімальнымі зменамі, якія адбыліся пасля пераводу дома ў жылы фонд у 1930-х гадах. Зараз будынак нежылы, але тут знаходзіцца шэраг офісных памяшканняў.
Райцэнтр вядомы падарожнікам па трасе Бабруйск – Магілёў найперш сваёй смажанкай. Аўтобусы, якія рухаюцца па самай доўгай у Еўропе прамой трасе, робяць спецыяльныя прыпынкі ля кафэ з сімвалічнай назвай “Смажанка”, каб людзі маглі закупіццца гэтай смакатой.
Прыдарожнае кафэ за дзень рэалізуе ад 2 да 4 тысяч смажанак, а ў летні час продажы вырастаюць да 5-6 тысяч штук – паведамяе газета “Магілёўскія ведамасці”.
Як адзначаюць у Кіраўскім райспажыўтаварыстве, сярэднямесячны тавараабарот спажывецкага таварыства складае 330 тысяч рублёў, прычым паkову – 170 тысяч з іх прыносіць рэалізацыя смажанак.
mogilev.media
У 1934 годзе побач з вёскай Старцы на месцы былых хутароў і вёскі Качэрычы быў арганізаваны пасёлак Кіраўск. Пасёлак быў названы ў гонар Сяргея Кірава, сакратара Ленінградскага абкама ВКП(б) пасля яго забойства ў 1934 году. У 1955 годзе пасёлак Кіраўск і вёскі Кірава і Стараселле былі аб’яднаны ў адно паселішча – пасёлак пад назвай Кіраўск, які ў 1959 годзе атрымаў статус пасёлка гарадскога тыпу. У 2001 годзе Кіраўск атрымаў статус горада.
Папулярнасць кіраўскіх смажанак настолькі вялікая, што кіраўчане прапануюць увекавечыць свой брэнд ў скульптуры. Слава аб кіраўскім кулінарным шэдэўры так далёка выйшла за межы раёна, што многія жыхары вобласці, і не толькі яе, імкнуцца патрапіць у раённы цэнтр, каб самім пераканацца ў яго ўнікальных смакавых якасцях – заяўляюць жыхары горада.
Замысліў паставіць помнік Шагалу магілёўскі скульптар Андрэй Вераб’ёў. Аб сваёй задуме ён расказаў на творчай сустрэчы ў магілёўскім музеі Бялыніцкага-Бірулі.
На макеце адлюстраваны сімвал Парыжу – Эйфэлева вежа і летуценны чалавек, які цягнецца да яе, нібы, ляціць. Летуценнік двухаблічны, бо ў ім спалучаныя – жаночы і мужчынскі вобразы адначасова. Ён глядзіць у будучыню – бачыць свой Парыж, але ўглядаецца назад у свае віцебскія карані.
Пакуль невядомыя горад і месца, дзе будучы помнік Шагалу маглі б паставіць. Хаця, па словах Вераб’ёва, ужо знаходзіўся заказчык, які быў гатовы ўкласці грошы ў яго выраб. Помнік плануецца адліць з бронзы памерамі больш за 3 метры.
Андрэй Вераб’ёў лічыцца самым пладавітым магілёўскім скульптарам. Яго творы ўпрыгожваюць Быхаў, Горкі, Круглае, Клічаў, Магілёва. Ён аўтар знакамітых кампазіцыяў са львамі на Дняпроўскім мосце, скульптураў «Гімнасткі» ля Палаца гімнастыкі, «Маленькага прынца» у Камсамольскім скверы і многіх іншых. Вялічэзная скульптура «Кароль і каралева або Пясочны гадзіннік» усталявана і ў Нанкіне – кітайскім горадзе пабраціме Магілёва.
Творчую сустрэчу з Андрэем Вераб’ёвым арганізавала кіраўніцтва музею Бялыніцкага-Бірулі. Яе прысвяцілі 135-годдзя Марка Шагала. На ёй Вераб’ёў апавёў пра сваё першае знаёмства з работамі знакамітага мастака, пра ўражанні ад наведвання шагалаўскіх мясцін у Парыжы і ўплыў Шагала на яго творчасць.
Паводле Вераб’ёва найулюблёнымі тэмы яго творчасці зʼяўляюцца каханне і аўтапартрэт.
Па словах скульптара, ім яшчэ не створаная работа, якая б цалкам адлюстравала яго светапогляд. Але, як лічыць ён, найбольш блізкі яму твор з пясочным гадзіннікам і двума чалавечымі галовамі, якія, нібы, перацякаюць адна ў адну. Станковы варыянт гэтай работы знаходзіцца ў Беларусі, а вялікі помнік упрыгожвае Нанкін.
Андрэй Вераб’ёў кажа, што ў гадзінніку кожная з галоў па чарзе знаходзіцца то знізу, то зверху, а потым наадварот. Адсюль яднанне іх, і адначасова непаразуменні паміж імі.
«Гэта як жанчына і мужчына бачаць свет з розных бакоў, хаця разам і складаюць еднасць і часцяком мяняюцца месцамі», – заўважае ён.
Гітлераўская Германія атакавала Польшчу. Тады саюзнікам Германіі быў Савецкі Саюз. Ён напаў на Польшчу з усходу. Між двума краінамі-агрэсарамі існавала дамоўленасць аб падзеле краін усходняй Еўропы. Гэты дакумент вядомы, як пакт Молатава-Рыбентропа.
Саюзніцкія абавязкі Сталін выконваў да 22 чэрвеня 1941 году, калі на СССР напала Германія.
У вайне ўдзельнічалі 62 дзяржавы з 74 з 80 % насельніцтва Зямлі, загінула больш за 70 мільёнаў чалавек.
На тэрыторыі Беларусі было забіта 2219 тысяч чалавек, ускосныя страты – да 3 мільёнаў – кожны трэці жыхар краіны і 4,3% усіх ахвяраў вайны ў свеце.
Вайна скончылася ў Еўропе 8 мая 1945 году. Афіцынай жа датай яе сканчэння лічыцца 2 верасня 1945 году, калі Японія падпісала акт аб капітуляцыі.
1 верасня адзначаецца Сусветны Дзень міру.
1841 год. Нарадзіўся Гіяцынт Альхімовіч.
Беларускі і французскі мастак.
Разам з братам Казімірам удзельнічаў у паўстанні 1863-1864 гадоў.
Эміграваў у Францыю, прафесар школы малявання, прафесійна-тэхнічнага вучылішча, вышэйшай жаночай школы ў Перпіньяне.
Удзельнік выстаў мастацкіх твораў. Узнагароджаны французскім ордэнам «Officier d’Académie».
1853 год. Нарадзіўся Міхал Федароўскі.
Фалькларыст, этнограф, археолаг.
Збіральнік кніг, твораў жывапісу і графікі, гістарычных, фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў.
Сабраў беларускія песенныя і танцавальныя мелодыі, народныя песні, прыказкі, сотні казак, загадак, якія выдадзеныя ў 8-томнай працы «Люд беларускі» (1887-1981).
Аўтар этнаграфічнага твору «Пружана і яе ваколіцы».
Вёў археалагічныя раскопкі ў Гродзенскай губерні.
1900 год. Нарадзіўся Сымон Баранавых.
Празаік, дзіцячы пісьменнік.
Член абʼяднання «Маладняк».
Аўтар апавяданняў, аповесцяў, раманаў. Па смерці выдадзены 6 кніг з яго твораў.
Арыштаваны савецкімі органамі ў 1936 годзе, асуджаны на 10 гадоў лагераў як «член контррэвалюцыйнай нацыянал-фашысцкай арганізацыі і за антысавецкую дзейнасць». Загінуў на Калыме.
Рэабілітаваны прэзідыумам Вярхоўнага суда БССР 29 снежня 1954 году.
1913 год. Нарадзіўся Масей Сяднёў.
Паэт, празаік, журналіст
Праз усю яго творчасць праходзіць адна нязменная тэма – Бацькаўшчына, маці, мова.
Аўтар зборніка вершаў «Ад сына твайго, Беларусь», кнігі «Ахвяры бальшавізму», шэрагу зборнікаў паэзіі, у тым ліку «Цень Янкі Купалы», раманаў, успамінаў.
На беларускую мову пераклаў санеты Мікеланджэла, некаторыя творы І. Гётэ, Г. Гейнэ, Р. Рыльке.
Арыштаваны савецкімі органамі ў 1936 годзе, абвінавачаны ў нацдэмаўшчыне і распаўсюдзе твораў Язэпа Пушчы і Алеся Гаруна.
З 1944 года – на эміграцыі.
З 1967 да 1983 году Майсей Сяднёў працаваў на Радыё Свабода, узначальваў беларускую рэдакцыю.
1942 год. Нарадзіўся Іван Басюк.
Гісторык.
Даследаваў пачатковы перыяд Другой сусветнай вайны на тэрыторыі Беларусі, гісторыю беларускай дзяржаўнасці, палітычнай і прававой думкі ў Беларусі.
У рэпертуары беларускія, украінскія народныя, аўтарскія і іншыя песні, сярод якіх «У лузе каліна стаяла», «Кірыла Тураўскі» У. Будніка.
Працаваў у Дзяржаўным народным хоры Беларусі, ансамблі «Свята», Дзяржаўным ансамблі танца.
Сустваральнік ансамбля народнай песні «Вяселле».
1969 год. Калектыў “Лявоны” атрымаў статус вакальна-інструментальнага ансамбля.
У 1970 годзе «Лявоны» змянілі назву на «Песняры», якім наканавана было стаць брэндавым беларускім калектывам.
Аснову яго рэпертуару складалі апрацаваная беларускія народныя песні.
Мастацкім кіраўніком з моманту ўтварэння і да смерці ў 2003 годзе быў У. Мулявін, народны артыст Беларусі і СССР.
Самымі папулярнымі песнямі калектыву сталі «Касiў Ясь канюшыну», «Бывайце здаровы», «Белая Русь». У 1976 годзе падчас гастроляў у Амерыцы, канадцы знялі фільм пра «Песняроў», а кампанія «Columbia» выпусціла кружэлку з іх песнямі.
2007 год. Адкрыты помнік Усяславу Чарадзею.
Першы конны помнік у незалежнай Беларусі. Вышыня помніка з пастаментам складае 3,5 метраў. Скульптура важыць 4,5 тоны.
Пад уладай Усяслава з 1044 па 1101 гады Полацкае княства дасягнула найбольшай магутнасці, пры ім зʼявіўся і першы мураваны будынак – Сафійскі сабор.
У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу «Вікіпедыя» і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніцаў
На запраўцы напісана, што яе рэканструююць, але чытачы Магілёў.media сцвярджаюць: яна зачыненая наагул і замест яе збіраюцца ставіць кавярню.
Гэта запраўка непадалёк ад помніка святару Георгію Каніскаму, які паставілі два тыдні таму на глядзельнай пляцоўцы побач з лесвіцай у Падмікольскі парк – за сто метраў ад плошчы Арджанікідзэ. Мясціна – гістарычная частка гораду.
Чаму закрываюць запраўку, дакладна невядома. Дэмантаж яе абсталявання пачаўся 22 жніўня, паведамляюць чытачы Магілёў.media. Паводле іх на пад’яздных дарогах устаноўленыя абвесткі, што АЭС не працуе.
На яе месцы, нібы, з’явіцца кавярня.
Рашэнне аб узвядзенні запраўкі прыняў Магілёўскі гарвыканкам у 2003 годзе, нягледзячы на пратэст гараджан. Іх не задавальняла, што патэнцыйна небяспечны аб’ект размяшчаюць побач з жылымі дамамі. Пра намеры пабудаваць запраўку людзі даведаліся са сваіх крыніцаў.
Тагачасны старшыня гарвыканкаму Віктар Шорыкаў прызнаў факт будаўніцтва і паспрабаваў супакоіць незадаволенасць землякоў, сцвярджаючы, што сучасныя тэхналогіі дазваляюць істотна зменшыць уплыў АЗС на навакольнае асяроддзе. Чыноўнік прывёў прыклад Францыі, дзе сустракаюцца бензакалонкі, паводле яго, умантаваныя непасрэдна ў дамы.
Запраўку на Арджанікідзэ Шорыкаў называў «міні-запраўкай», якая, настойваў ён, будзе абсталяваная «лакальнымі ачышчальнымі збудаваннямі і ўсё ж будзе аддаленай ад жылога сектару».
Грамадска-палітычны дзеяч, публіцыст, доктар права.
Трымаўся ідэалаў, якія дэкларавалі «краёўцы». Гэта палітычная плынь першага дваццацігоддзя XX стагоддзя ў Беларусі і Літве, дзеячы якой – пераважна карэннае каталіцкае і польскамоўнае заможнае дваранства – сумяшчалі ў сваёй праграме аўтанамісцкія ліберальныя і інтэрнацыянальныя лозунгі. Пазней трансфармавалася ў ідэю дзяржаўнай самастойнасці зямель былога Вялікага Княства Літоўскага.
Корвін-Мілеўскі вядомы як падарожнік і заснавальнік віленскай газеты «Літоўскі кур’ер».
1891 год. Нарадзіўся Макар Краўцоў (Касцевіч).
Дзеяч нацыянальна-вызваленчага руху, паэт, публіцыст, перакладчык.
Аўтар слоў гімну Беларускай Народнай Рэспублікі «Мы выйдзем шчыльнымі радамі». Удзельнік Усебеларускага з’езду, сябра Рады БНР.
Даследчык творчасці Янкі Купалы, Якуба Коласа, Максіма Багдановіча ды аўтар успамінаў пра сучаснікаў, дзеячаў нацыянальна-вызвольнага руху.
У канцы 1939 г. арыштаваны савецкімі органамі і паводле некаторых сведчанняў, закатаваны ў савецкай турме ў Беластоку.
Працаваў у Дзяржаўным выдавецтве савецкай Беларусі. Ён аўтар шматлікіх акварэляў. Сярод іх знакамітыя “Новы Мінск”, “Краявіды Беларусі”. А таксама – паштовак з выявамі вуліц беларускіх гарадоў.
1946 год. Нарадзіўся Алесь Марціновіч.
Пісьменнік, крытык, літаратуразнаўца.
Аўтар больш трох дзясяткаў кніг. Сярод іх выданняў па гісторыі для дзяцей: «Святая Еўфрасіння», «Златавуст з Турава», «Сімяон, сын Полацку», «Як Гурка ворагаў граміў».
Марціновіч займаўся літаратуразнаўчымі даследаваннямі.
Вяршыняй творчасці з’яўляецца шматтомная гісторыя Беларусі ў асобах. Упершыню ў беларускай літаратуры праз жанр мастацка-дакументальных твораў прасочаны лёсы больш чым 300 знакамітых суайчыннікаў.
1954 год. Нарадзіўся Алесь Ксёндзаў.
Мастак-жывапісец, графік. Прафесар Беларускай дзяржаўнай Акадэміі мастацтваў.
Творы мастака захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, Траццякоўскай галерэі, калекцыі «Дойчэ-Банка» ў Лейпцыгу, у прыватных зборах Беларусі і замежжа.
1966 год. Нарадзілася Алена Брава.
Журналістка, празаік.
Аўтар зборнікаў паэзіі, прозы, шматлікіх апавяданняў, аповесцяў, раманаў. Асобныя творы перакладаліся на нямецкую, польскую мовы.
Лаўрэат літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес» за кнігу «Каменданцкі час для ластавак», міжнароднай літаратурнай прэміі «Silver Bullet» выдавецтва «Franc-Tireur USA».
1991 год. Адбылася найбуйнейшая аўтамабільная аварыя.
Пад Мінскам, аўтобус прабіў жалезную агароджу, вылецеў з масту і ўпаў дахам на чыгуначнае палатно. 17 турыстаў з 28 загінулі. Прычынай аварыі названа тэхнічная няспраўнасць аўтобуса.
2005 год. У Магілёве паставілі помнік класіку ўкраінскай літаратуры Тарасу Шаўчэнку.
Стаіць на ўзбярэжжы Дняпра.
Адкрыты напярэдадні 14 гадавіны незалежнасці Украіны з ініцыятывы мясцовай украінскай грамады.
Ідэю падтрымала пасольства Украіны ў Рэспубліцы Беларусь, а таксама гандлёва-эканамічнай місія пры ўкраінскім дыпламатычным прадстаўніцтве.
У 2015 годзе невядомыя пашкодзілі былі помнік. Актывісты ўкраінскай нацыянальнай суполкі «Дніпро» звярнуліся ў міліцыю, але ці выкрылі вандалаў, невядома.
У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу «Вікіпедыя» і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніцаў
У адкрыцці помніка ўдзельнічалі асобы апранутыя ў казацкае. На чорных майках было напісана, што яны нібыта прадстаўнікі «беларускага казацтва».
Помнік Каніскаму паставілі на глядзельнай пляцоўцы побач з лесвіцай, якая вядзе ў Падмікольскі парк. На адкрыцьцё прыйшлі кіраўнікі гораду і аблвыканкаму. Мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі Веніямін ўзнагародзіў Уладзімера Цумарава і Анатолія Ісачанку мэдалямі “святителя Георгия Конисского”.
На адкрыцьцё помніка сабралася вялікая грамада людзей, якія называлі сябе праваслаўнымі. Па іх словах Каніскі вялікі дзеяч і святы. Некаторыя адзначалі, што ён “абараніў Белую Русь ад каталікоў”.
Урачыстасць праходзіла побач з плошчай Арджанікідзэ. Яе ў 2016 годзе ўлады з ініцыятывы праваслаўных актывістаў хацелі пераназваць у гонар Каніскага. Тады было абвешчана грамадскае абмеркаванне, якое разгарнула палеміку ў беларускім інтэрнэце. Яно і выявіла неадназначнае стаўленне да святара, як гістарычнай асобы.
На епіскапскае служэнне ў Беларусь Каніскага запрасілі з Украіны ў 1755 годзе. Магілёўскай епархіяй ён кіраваў на зломе эпохаў у другой палове 18 стагоддзя. Падзеі таго часу прывялі да знікнення з палітычнай карты Еўропы Рэчы Паспалітай.
Па ўмацаванні на беларускіх землях расійскай улады, з ініцыятывы Каніскага прымусова пачалі навяртаць у праваслаўе ўніятаў, каталікоў ды пратэстантаў. Методыку, апрабаваную на Магілёўшчыне і Мсціслаўшчыне, пазней пашырылі на ўсю Беларусь.
Паводле ўкраінскага гісторыка Яраслава Фошчана, Георгій Каніскі, трапіўшы ў Беларусь, аказаўся закладнікам часу і ўмоваў, у якіх яму давялося дзеіць. Ён прасіўся, каб яго адправілі з архіепіскапскага служэння ў Рэчы Паспалітай ва ўкраінскі манастыр. Навуковец прызнае, што цяпер у гістарыяграфіі стаўленне да дзейнасці Каніскага палярныя.
У 1992 годзе вал «Красной звезды» пераназвалі у архірэйскі вал Каніскага. Тады гэта не выклікала ў грамадстве напружання і расцэньвалася як аднаўленне гістарычнай праўды.
6 жніўня 1993 году архіепіскап Георгій Каніскі быў далучаны да ліку мясцовых святых. Ягоны вобраз намаляваны на некалькіх праваслаўных святынях Магілёва. На Архірэйскім вале стаіць крыж у яго памяць, а на будынку былога архірэйскага палацу ўсталяваная шыльда са звесткамі пра яго жыццё.
Цяперашняя ўлада Каніскага ставіць у адзін шэраг з Еўфрасінняй Полацкай і іншымі прызнанымі беларускімі дзеячамі і асветнікамі.
Сама ж Беларусь успрымаецца ў свеце, як саўдзельніца вайны, распачатай Расіяй супраць Украіны. Адбылося гвалтоўнае здушэнне грамадскага пратэсту 2020 году. А, канчатковае рашэнне аб помніку Каніскаму было прынята ў 2021-ым. Грамадскага абмеркавання, як у выпадку пераназваннем плошчы, не абвяшчалася. Летась на месцы, дзе паставілі помнік Каніскаму, паклалі капсулу з пасланнем нашчадкам.
Чысцец знаходзіцца на мясцовых яўрэйскіх могілках. Працяглы час ён быў пакінуты на волю лёсу. Цяпер жа ўзяліся за яго ўпарадкаванне. Муры ўжо закансерваваныя. На саміх могілках з’явіліся новыя памятныя знакі – менгіры. Паволі старажытныя могілкі становяцца сапраўдным мемарыялам.
Знакаміты сёння «Чысцец» яшчэ пару дзесяцігоддзяў таму быў забытым, а яго муры разбураліся. Шклоўскі краязнаўца Аляксандр Грудзіна доўгі час звяртаў увагу навукоўцаў на бядотны стан адзінага ў Беларусі ацалелага тутэйшага ганку яўрэйскіх могілак. Намаганні рупліўца далі плён – пачалося вывучэнне будынку.
Настойлівасцю археолага, даследчыцы ўсходняй Беларусі, доктара навук Вольгі Ляўко Чысцец атрымаў афіцыйны статус помніка. Ён прызнаны гісторыка-культурнай каштоўнасцю.
Тым не менш, заняпад працягваўся. Абваліўся дах парталу. Несці нябожчыка праз чысцец, што паводле мясцовых вераванняў дазваляе памерламу трапіць у рай, стала небяспечна.
На шчасце для помніка, знайшоўся неабыякавы да яго лёсу чалавек, чые продкі былі выхадцамі са Шклова. На праблему звярнуў увагу расійскі прадпрымальнік Ілья Клябанаў. Ягонымі намаганнямі быў зроблены праект аднаўлення і праведзена рэканструкцыя ўнікальнай мясціны.
Напачатку беларускія эксперты прапаноўвалі зрабіць поўную рэстаўрацыю з рэканструкцыяй помніка. Але большасць сусветных экспертаў лічаць менавіта кансервацыю выдатным спосабам захавання аўтэнтычнасці помніка.
Мастак Георгій Франгулян настаяў не на аднаўленні, а выключна на кансервацыі партальнай групы. З яго ініцыятывы на яўрэйскіх могілках паставілі 7 менгіраў. На яго думку, гэтыя першыя рукатворныя вобразы чалавека будуць сімвалізаваць на могілках целы памерлых.
Комплекс уключае помнік забітых нацыстамі ў гады Другой сусветнай вайны мясцовых яўрэяў, 7 менгіраў і закансерваваны Чысцец.
Цягам бліжэйшага месяца чакаецца завяршэнне прац і ўрачыстае адкрыццё мемарыялу.
Менгір груба апрацаваны дзікі камень у выглядзе слупа. Камяні могуць стаяць як па адзіночцы так і прадстаўляць цэлую групу менгіраў, размешчаных недалёка адзін ад аднаго. Вядомыя з каменнага веку. Прызначэнне менгіраў не мае выразнага тлумачэння . Дапускаеца, што яны “кіравалі” культавымі збудаваннямі, звязанымі з услаўленнем Сонца.
Пасля навальніцы, якая адбылася 29 чэрвеня, адно з дрэваў на Яўрэйскіх могілках па вуліцы Альчынскай, абрынулася на помнік жыхарам гораду, закатаваным нацыстамі падчас Другой Сусветнай вайны. Ад удару верхняя гранітная пліта помніка абрынулася, паведамляў Магілёў.media.
У сярэдзіне ліпеня пачалося аднаўленне помніка. Але тэхналогія, якую абралі дзеля гэтага спецыялісты рытуальнай службы выклікала па меншай меры здзіўленне. Замест выкарыстання надзейных механічных прылад, помнік падымалі пра дапамозе круглякоў з таго самага абрынутага дрэва.
Помнік на Яўрэйскіх могілках усталяваны на месцы перазахавання рэшткаў прыблізна 2 000 чалавек, што загінулі ад рук нацыстаў у магілёўскім гета. Магілёўскія ахвяры Халакосту пазначаныя на помніку абагульнена – само слова «Халакост» на эпітафіі адсутнічае, усе загінулыя адзначаныя, як савецкія грамадзяне.
Помнік прасякнуты сімвалізмам. На ім малады капітан Шарль дэ Голь выяўлены на фоне паўкруглай рэльефнай сцяны з аконнымі праёмамі, якая сімвалізуе шлях ад вязня да лідара Супраціўлення.
Капітан Шарль дэ Голь – будучы генерал, лідар французскага Супраціўлення і прэзідэнт Францыі – з ліпеня па верасень 1916 году быў у Шчучыне ў нямецкім палоне, паведамляе тэлеграм-канал «Спадчына».
Ён прымаў удзел у ваенных дзеяннях ад пачатку І Сусветнай вайны – з жніўня 1914 года. Тройчы быў параненым, апошні раз у Вердэнскай бітве 1916 года. Пакінуты на полі бою.
Атрымаў пасмяротную воінскую пашану, ордэн Ганаровага Легіёну. Саслужыўцы не ведалі, што дэ Голь выжыў і ў палоне. Шэсць разоў ён рабіў спробы ўцячы і быў вызвалены толькі па сканчэнні вайны.
У Францыі яго шануюць як адну з самых значных палітычных фігур у гісторыі, нароўні з Напалеонам І.
2020 год у гэтай краіне быў абвешчаны «Годам дэ Голя». За межамі Францыі, помнікі яму ёсць у Варшаве, Маскве, Нур-Султане. Цяпер з’явіцца ў Беларусі.
