Tag: мінск

Дзень у гісторыі. 7 кастрычніка. Асвячэнне нясвіжскага касцёла Божага Цела. Дзень нараджэння філолага Івана Насовіча, пісьменніка Івана Пташнікава. Прыняцце “Брэжнеўскай канстытуцыі”

Навіна ад

1601 год. Адбылося ўрачыстае асвячэнне касцёла Божага Цела ў Нясвіжы. 

Архітэктурны помнік ранняга барока.

Першы езуіцкі касцёл, першая крыжова-купальная базіліка з бязвежавым барочным фасадам на тэрыторыі Рэчы Паспалітай. Радавы магільны склеп Радзівілаў.

Узведзены ў 1587-1593 гг. па праекце архітэктара Яна Марыі Бернардоні.

1788 год. У в. Гразівец Чавускага раёна нарадзіўся Іван Насовіч.

Філолаг, этнограф і фалькларыст.

Стваральнік «Слоўніка беларускай мовы», «Слоўніка беларускай гаворкі» (больш за 30 тыс. слоў), «Зборніка беларускіх прыказак».

Аўтар артыкулаў, прысвечаных песеннай культуры беларусаў.

Пераклаў з лацінскай мовы 3-томную працу «Старажытныя помнікі, што асвятляюць гісторыю Польшчы і Літвы», у якой адлюстраваны ўзаемадачыненні Польшчы і ВКЛ, асветлена гісторыя беларускіх зямель з 1217 да 1696 году.

1912 год. Нарадзіўся Юрый Жывіца (Попка). 

Беларускі палітычны і грамадскі дзеяч, выдавец, пісьменнік.

Актыўны ўдзельнік грамадска-палітычнага жыцця беларускай эміграцыі ў Германіі. 

Кіраўнік «Згуртавання беларускіх патрыётаў», палітычна-прапагандысцкага аддзела Галоўнага штаба Беларускага Вызваленчага Фронту.

Заснавальнік  Беларускага музея ў Лаймене, Інстытута Беларусаведы, часопіса «Весткі Інстытута беларусаведы». 

Усталяваў у нямецкім Лаймене помнік загінулым у 1939-1945 гадах беларусам.

1932 год. Нарадзіўся Іван Пташнікаў. 

Беларускі пісьменнік. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі імя Якуба Коласа.

Аўтар вершаў, шэрагу кніг, раманаў, аповесцей, апавяданняў.

Творчая прыхільнасць — тэма вайны (“Тартак”, “Найдорф”), вясковая тэматыка. Яго творчасці ўласцівыя веданне паўсядзённага побыту, звычаяў, псіхалогіі вяскоўцаў, здольнасць аўтара грунтоўна і ўсебакова паказаць дыялектыку характараў, праўду рэальных абставін.

Памёр у 2016 годзе.

1939 год. Памёр Раман Скірмунт. 

Беларускі грамадска-палітычны дзеяч, старшыня ўрада БНР. 

Мецэнат, значны землеўладальнік. 

Дэпутат I Дзяржаўнай Думы і Дзяржаўнага Савета Расійскай імперыі ад Мінскай губерні. 

Сенатар Польшчы (1930-1935).

1943 год. Нарадзіўся Яўген Шыпіла. 

Беларускі акцёр. Народны артыст.

Усё жыццё прысвяціў служэнню ў Нацыянальным акадэмічным драматычным тэатры імя Якуба Коласа.

Найбольш значныя ролі стварыў у беларускім нацыянальным рэпертуары: дзед Курыла («Сымон-музыка» паводле Я. Коласа), Несцерка («Несцерка» B. Вольскага), Андрэй Буслай, Мульцік («Парог», «Вечар» А. Дударава), Канстанцін Заслонаў («Паядынак» М. Матукоўскага) і іншыя.

Памёр у 1999 годзе.

1944 год. Загінуў Змітрок Астапенка. 

Беларускі паэт, празаік, перакладчы. Вучыўся ў Мсціслаўскім педтэхнікуме (з паэтам А. Куляшовым).

Двойчы арыштоўваўся (1933 і 1936) і асуджаўся як «член контррэвалюцыйнай арганізацыі». 

Пакаранне адбываў у Сібіры (некаторы час разам з М. Лужаніным).

Аўтар некалькіх зборнікаў паэзіі.

Стаяў ля вытокаў беларускай навукова-фантастычнай літаратуры, аўтар навукова-фантастычнага рамана «Вызваленне сіл» (часопіс «Маладняк», 1932).

Перакладчык з украінскай і рускай моў, у тым ліку рамана М. Горкага «Маці» (1932).

На фота – у цэнтры

1956 год. Нарадзіўся Вячаслаў Швед.

Беларускі гісторык. Доктар гістарычных навук.

Даследуе пытанні сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі XIX стагоддзя, 1772-1863 гадоў,  гісторыі Гродна і Гродзеншчыны, развіццё турызму ў Панямонні.

У 2013 годзе звольнены з працы ў Гродненскім дзяржаўным універсітэце. 

Выступіў у СМІ з адкрытым лістом, заявіўшы, што звальненне з’яўляецца палітычным.

Выдаленне з універсітэту Шведа асудзіў у тым ліку і польскі кінарэжысёр Кшыштаф Занусі.

1977 год. У СССР прынята апошняя, “Брэжнеўская канстытуцыя” замест “сталінскай” 1936 года. 

Дзейнічала з 1977 па 1991 год. “Канстытуцыя развітага сацыялізма”.

Асноўны закон 1977 года ўяўляў сабой больш высокі ўзровень канстытуцыйнага заканадаўства. 

Замацоўвала за кожнай саюзнай рэспублікай права выхаду са складу СССР.

2009 год. У Мінску адкрылася мастацкая “Галерэя Ў”.  

Галерэя сучаснага мастацтва аб’яднала пад адным дахам выставачную залу, кнігарню, кавярню і бібліятэку па сучасным мастацтве. 

На штогадовай выставе-кірмашы сучаснага мастацтва “ArtVilnius”, якая праходзіць у Вільнюсе, беларуская галерэя “Ў” двойчы, у 2011 і 2016 гадах, прызнавалася лепшай замежнай галерэяй.

 

Дзень у гісторыі: 19 верасня. Бел-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня» сталі дзяржаўнымі сімваламі Рэспублікі Беларусь. Акцыі пратэсту супраць вынікаў выбараў і гвалту сілавікоў. Нарадзіўся мастак Ігар Цішын. Памёр актор Алесь Лабанок. Каранацыя Жыровіцкага абраза Маці Божай

Навіна ад

1991 год. Вярхоўны Савет БССР зацвердзіў назву беларускай дзяржавы – Рэспубліка Беларусь і яе дзяржаўныя сімвалы: бел-чырвона-белы сцяг ды герб «Пагоня».

Бел-чырвона-белы сцяг – быў дзяржаўным  да 7 чэрвеня 1995 года.

У беларусаў даўняя традыцыя выкарыстання чырвонага і белага колераў у арнаменце. Іх спалучэнне і стала асноваю для бел-чырвона-белага сцягу.

«Пагоня» – спачатку была асабістым гербам Уладзіслава Ягайлы, пазней – роду Гедзімінавічаў. Атрымаў дзяржаўны статус у Вялікім Княстве Літоўскім пры Вітаўце.

«Пагоня» была дзяржаўным гербам Беларускай Народнай Рэспублікі ў 1918-1919 гадах і Рэспублікі Беларусь да 7 чэрвеня 1995 года.

Бел-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня» былі замененыя на цяперашнія ў выніку рэферэндуму, праведзенага ў 1995 годзе з ініцыятывы Лукашэнкі.

14 мая 2007 года Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь надаў гербу «Пагоня» статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай каштоўнасці.

1551 год. Нарадзіўся Генрых III Валуа.

Герцаг Анжуйскі, кароль польскі і вялікі князь літоўскі, кароль Францыі (1575-1589).

Прабыў польскім каралём і вялікім князем менш за 4 месяцы: 24 лютага 1574 года быў каранаваны, а па смерці 30 мая французскага караля тайна выехаў з Кракава.

У Францыі Генрыха абралі каралём пад імем Генрыха III.

У Рэч Паспалітую ён не вярнуўся, але да канца жыцця карыстаўся тытулам караля польскага і вялікага князя літоўскага.

1730 год. Каранацыя Жыровіцкага абраза Маці Божай папскімі каронамі.

Шануецца праваслаўнай і грэка-каталіцкай цэрквамі як цудатворны абраз.

Знаходзіцца ў Жыровіцкім Свята-Успенскім мужчынскім манастыры. Свята Жыровіцкай Божай Маці адзначаецца 7 мая.

Абраз з’явіўся ў Жыровіцах у 1470 году

1797 год. Нарадзіўся Януар Сухадольскі.

Жывапісец-баталіст.

Удзельнічаў у руска-іранскай вайне (1826-1828), быў пры штабе фельдмаршала Івана Паскевіча. На яго заказ напісаў цыкл карцін, прысвечаных кампаніі.

Удзельнік паўстання 1830-1831 гадоў.

Частка яго карцін захоўваецца ў карпаратыўнай калекцыі “Белгазпрамбанка” ў Мінску, у Гомельскім краязнаўчым музеі.

1952 год. У Мінску пусцілі тралейбус.

Першая лінія звязала пасажырскі вакзал з Круглай плошчай.

Цяпер працягласць тралейбусных лініяў у сталіцы – каля 190 км, 62 маршруты, 4 тралейбусныя паркі, каля 1000 тралейбусаў.

Тралейбусамі перавозіцца блізу 27 % пасажыраў гораду.

1938 год. Памёр Браніслаў Туронак.

Грамадскі дзеяч у Заходняй Беларусі за часамі Міжваеннай Польшчы.

Доктар лекарскіх навук. Папулярызатар аховы здароўя. Аўтар брашуры «Гігіена ўзгадавання дзіцяці» (1929).

Працаваў у месячніку «Наш шлях», газеце «Крыніца», Беларускім таварыстве дапамогі пацярпелым ад вайны, Беларускім сялянскім саюзе, Беларускім інстытуце гаспадаркі і культуры.

Зазнаў пераслед польскіх уладаў за грамадскую дзейнасць.

1958 год. Нарадзіўся Ігар Цішын.

Мастак, жыве і працуе ў Бельгіі.

Яго творам уласцівыя рысы адмовы ад традыцыйных формаў мастацтва, гратэск, алагізм.

Першым у постсавецкай беларускай культуры адкрыў новы патэнцыял партызанскай тэматыкі.

У іранічным вобразе партызана – ляснога жыхара-падпольшчыка, які хаваецца ўнутры любой сістэмы – новая беларуская культуралогія шукае шлях да нацыянальнай ідэнтычнасці.

2004 год. Памёр Рыгор (Гірша) Рэлес.

Яўрэйскі пісьменнік і паэт.

Пісаў на ідыш і беларускай і рускай мовах.

Працаваў выкладчыкам рускай мовы і літаратуры ў сярэдніх і вячэрніх школах, выкладаў ідыш.

Друкаваў свае творы ў газетах і часопісах.

Аўтар вершаў, аповесцяў, зборнікаў прозы.

Рыгор Рэлес 2.jpg

2005 год. Памёр Алесь Лабанок.

Заслужаны артыст Беларусі.

Скончыў Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут. З 1969 году працаваў у Беларускім нацыянальным драматычным акадэмічным тэатры імя Якуба Коласа.

2020 год. У Мінску і іншых гарадах адбыліся жаночая пратэстная акцыя «Бліскучы марш», а таксама «Дзень сцяга, марш раёнаў».

Удзельніцы былі апранутыя ў адзенне з бліскаўкамі.

«Дзень сцяга, марш раёнаў», прымеркаваная да надання Вярхоўным Саветам бел-чырвона-беламу сцягу і гербу «Пагоня» статусу дзяржаўных сімвалаў незалежнай Беларусі.

Было схоплена сілавікамі блізу 400 чалавек.

 

У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу «Вікіпедыя» і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніцаў

 

Ад 9 да 11 працэнтаў зменшыўся заробак у Хоцімскім, Магілёўскім і Касцюковіцкім раёнах

Навіна ад

Зніжэнне рэальных заробкаў у Беларусі назіраецца з сёлетняга сакавіка. Пры гэтым у краіне ёсць раёны, дзе гэта зніжэнне найбольш дынамічнае, піша рэсурс Banki24.by.

Паводле яго, у Магілёўскай вобласці рэальны заробак у ліпені найбольш упаў у Хоцімскім, Магілёўскім і Касцюковіцкім раёнах. У Хоцімскім раёне ён знізіўся да аналагічнага перыяду 2021 году на 11,7%, у Магілёўскім – на 10,3%, у Касцюковіцкім – на 9,1%.

Падобная дынаміка назіраецца ў суседняй Віцебскай вобласці. Тут рэальны заробак у ліпені больш за ўсё ўпаў у Расонскім, Талачынскім і Докшыцкім раёнах. У Расонскім раёне ён знізіўся на 10,2%, у Талачынскім – на 9,3%, у Докшыцкім – на 8,5%.

Banki24.by адзначае, што рэальная зарплата за сакавік па краіне ўпала да супастаўнага месяца 2021 году на 0, 7%, за красавік – на 4, 5%, за май – на 5, 7%, за чэрвень – на 4, 2%, за ліпень – на 5,9 працэнта.

Такім чынам, канстатуе выданне, працэс зніжэння рэальных заробкаў у Беларусі доўжыцца ўжо 5 месяцаў. За гэты час рэальныя заробкі не раслі да аналагічнага леташняга перыяду ні ў адной вобласці. Таксама змяншэнне рэальнага заробку паказваў і Мінск.

Рэальная заработная плата – гэта колькасць тавараў і паслуг, якую можна набыць на намінальную заработную плату; па сутнасці гэта пакупніцкая здольнасць намінальнай заработнай платы.

Намінальная зарплата – гэта канкрэтная грашовая сума, якую атрымлівае работнік.

 

Восень. Дажджоў сіноптыкі не абяцаюць і лясы наведваць забаронена

Навіна ад

У Магілёве 6 верасьня надвор’е будзе прахалодным і без форс-мажору. Імавернасць дажджоў 5-10 працэнтаў.

Паводле Белгідрамету цягам дня будзе воблачна з праясненнямі. Без істотных ападкаў. Тэмпература паветра +14…+16°C. Вецер паўночна-заходні, 3-8 м/с.

Актуальнымі застаюцца для Магілёўскага рэгіёну пастановы аб недапушчальнасці перабывання ў лясах. Яны прынятыя выканкамамі ўсіх 21 раёну вобласці ў сувязі з кліматычнымі ўмовамі. На карце Міністэрства лясной гаспадаркі Магілёўшчына – «чырвоная».

Тым часам, на большай частцы Гомельскай, Мінскай абласцей і ў Мінску чакаецца надзвычайная з 5 класам пажарная небяспека. На сайце Белгідрамету пазначана «штармавое папярэджанне аб небяспечнай гідраметэаралагічнай з’яве! (Чырвоны ўзровень небяспекі)». Зважайце на сябе.

фота з адкрытых крыніц

 

У Беларусі сетка піцэрый “Papa John’s” зачыняе апошнія ядальні

Навіна ад

Апошні дзень працы двух, што засталіся ў Мінску, 1 верасня. Пра тое паведаміла беларускае прадстаўніцтва сеткі на сваёй старонцы ў Інстаграме.

“1 верасня (чацвер) – апошні дзень працы піцэрый “Папа Джонс” – гаворыцца ў допісе прадстаўніцтва.

«Паспейце патраціць бонусныя балы, назапашаныя ў нашай праграме лаяльнасці «Папа Бонус», зрабіўшы замову онлайн на сайце або ў дадатку з дастаўкай» – адзначаецца ў ім.

Карыстальнікі паслугаў сеткі на навіну, аб закрыцці ядальняў адрэагавалі эмацыйнымі каментарамі.

«Вельмі шкада. Добрая сетка піцэрый была. Толькі вось прычыну закрыцця так і не сказалі. Неяк не прыгожа ў адносінах да спажыўца» – гаворыцца ў адным з іх.

22 чэрвеня піцэрыя “Papa Johnʼs” зачынілася ў Магілёве, а 5 красавіка – у Бабруйску.

Прычыны закрыцця ядальняў кіраўніцтва сеткі не агучвае.

У Беларусі сетка “Papa Johnʼs” – мела 21 ядальню ў 7 гарадах.

Да +33 з жоўтым узроўнем небяспекі. Надвор’е ў Магілёве

Навіна ад

Спёка не пакідае край.

Белгідрамет папярэджвае аб неспрыяльнай гідраметэаралагічнай з’яве! Абвешчаны жоўты ўзровень небяспекі.

26 жніўня ў Магілёве сіноптыкі прагназуюць невялікую воблачнасць. Без ападкаў. Тэмпература паветра +31+33°C. Вецер няўстойлівы, 3-8 м/с.

У дзённы час у многіх мясцінах краіны максімальная тэмпература паветра дасягне +30+32°С, у паўднёвых раёнах +33+34°С, у Мінску максімальная тэмпература паветра дасягне +30+32°С.

Паводле інтэрнэт-рэсурсаў, якія падаюць звесткі аб гісторыі надвор’я, найніжэйшую тэмпературу жніўня фіксавалі ў Магілёве ў 2015 годзе – +10°С.

Годам раней 3 жніўня было найцяплей – +26°С

 

Магілёўшчына застаецца з найменшымі заробкамі ў краіне. Крыху статыстыкі

Навіна ад

У ліпені намінальная налічаная сярэдняя заработная плата тутэйшых работнікаў склала – 1343,6 рубля. У параўнанні з чэрвенем яна вырасла на 16,2 рублі (1327,4 рублі). 

У маі ж заробак быў 1277,7 рублі і за месяц тады вырас на 49,7 рублі. 

Вынікі такой арыфметыкі падказваюць, што тэмпы росту зарплаты запавольваюцца. Нязначную надбаўку з’ядае інфляцыя. Гадавая інфляцыя за ліпень склала 18,1 працэнт, што на 0,5 працэнтаў больш, чым у чэрвені, калі гэты паказчык быў 17,5 працэнта.

Ацэньваючы намінальны сярэдні заробак варта ўлічваць, што яго памер падаецца да адлічэння 13 працэнтаў падаходнага падатку і іншых абавязковых выплатаў.

Намінальная налічаная сярэдняя заработная плата па Беларусі ў ліпені 2022 года склала 1644 рублі. Гэта на 18,5 рублі больш, чым у чэрвені.

Найбольшы налічаны заробак да мінусавання падаткаў маюць працаўнікі сталіцы – 2265,7 рублі.

У Віцебскай вобласці, якая таксама ў заробкавых аўтсайдэрах, налічвалі працаўнікам зарплату большую, чым суседзям з Магілёўшчыны на 50,7 рублеў. Яны мелі – 1397,3 рублі.

фота: belmarket.by

У Мінску следчыя стварылі крыміналістычную відэатэку, з дапамогай якой выяўляюць пратэстоўцаў

Навіна ад

Іх называюць удзельнікамі «вулічнага тэрору» і заяўляюць, што з дапамогаю відэатэкі ўстаноўлены больш за 1400 яго ўдзельнікаў.

Начальнік упраўлення Следчага камітэту па Мінску Сяргей Паско кажа, што за апошнія паўгода затрыманы больш за 280 «удзельнікаў беспарадкаў», з якіх 238 выстаўленыя абвінавачанні і яны арыштаваныя.

Акрамя таго, суды, паводле пазоваў следчых, прызналі больш за 60 рэсурсаў “экстрэмісцкімі матэрыяламі”, паведамляе БелТА.

Рэальныя даходы на Магілёўшчыне ўпалі на 4,5% – найгоршы паказчык па краіне

Навіна ад

У параўнанні са студзенем-чэрвенем 2021 года даходы жыхароў Магілёўскай вобласці ўпалі на 4,5 працэнты – гэта найгоршы паказчык сярод рэгіёнаў Беларусі. У Віцебскай вобласці падзенне склала 3,9%, у Мінскай – 3,1, а ў Гомельскай – 2,1.

Пра тое сведчыць афіцыйная статыстыка аб узроўні рэальных грашовых даходаў беларусаў у першай палавіне 2022 году, апублікаваная Белстатам.

 

Рэальныя даходы – гэта сродкі, якія застаюцца ў работніка па сплаце ўсіх падаткаў і збораў, скарэктаваныя на індэкс спажывецкіх цэн.

Адначасна, у Магілёўскай вобласці самая нізкая сярэдняя зарплата на чэрвень 2022 года. Яна складае 1 327 рублёў у параўнанні з 1 626-цю рублямі ў цэлым па краіне, канстатуюць звесткі Белстата.

Другі радок знізу займае Віцебшчына з 1 376 рублямі. Найбольшы заробак маюць работнікі Мінску. Яны маюць у сярэднім – 2 264 рублі.

Агульная структура даходаў насельніцтва Магілёўшчыны характарызуецца гэтак:

– Аплата працы займае 60,9% ад усіх відаў даходаў (па краіне – 65%).

– Даходы ад прадпрымальніцкай і іншай дзейнасці, якая прыносіць даход, – 8,3% (па Беларусі – 8,1).

– Трансферты насельніцтву (пенсіі, дапамогі, стыпендыі і іншыя выплаты) – 27,6% пры 22,1 працэнтах па краіне.

– Даходы ад уласнасці і іншыя даходы – 3,2 працэнта, тады як у сярэднім па Беларусі – 4,8%.

 

У мінскім рэстаране затрыманы магілёўскі прамыслоўца з 300 рублямі хабару, хваліцца міліцыя

Навіна ад

Кіраўнік магілёўскага прадпрыемства з дапамогай хабару спрабаваў дамовіцца з бізнесоўцам аб пастаўцы заводу металаканструкцыяў. Месцам сустрэчы «кампаньёны» абралі сталічны рэстаран.

Паводле тэлеграм-канала «Милиция Минска» агульная сума хабару склала 900 рублёў (350 долараў ЗША, ММ). Першая яе частка была перададзеная кіраўніку магілёўскага заводу раней, а падчас сустрэчы ў рэстаране яго затрымалі з 300 рублямі (117 долараў ЗША, ММ).

Паведамляецца, што 59-гадовага мужчыну зняволіла мінскае ўпраўленне па барацьбе з эканамічнымі злачынствамі сумесна з супрацоўнікамі Кастрычніцкага РАУС сталіцы з сілавой падтрымкац АМАП.