У двух кіламетрах ад Крычава масава высякаюцца розныя ўчасткі суцэльнага ляснога покрыва. Ліквідуюцца наступствы леташняга бурана.
Каля вёскі Прудок, што знаходзіцца недалёка ад Крычава, знікаюць вялікія кавалкі лясной прасторы. На розных участках спіленага лесу можна ўбачыць шмат складзеных у адно месца пнёў, разнастайнага галля, сучча ды ламачча.
Паабапал дарог знаходзяцца шэраг мясцінаў, дзе ляжыць нарыхтаваная драўніна.
Фота mogilev.media
Могілкі ў вёсцы Коцелева Горацкага раёна трапілі ў поле зроку выдання horki.info. Чытачы рэсурса падзяліліся сумнымі назіраннямі – на могілках наогул адсутнічае кантэйнер для смецця. Няма таксама пяску, які бывае патрэбны сваякам для папраўкі магіл родных, і які абавязкова павінен прысутнічаць на могілках. Таксама няма агароджы, затое ёсць куча наваленых дрэў – на фота. Пры гэтым падыйсці да могілак можна толькі праз нізіну, у якой пастаянна стаіць вады па калена.
Фота: horki.info
Пятнаццаць год таму былі завершаны працы па рэстаўрацыі і аднаўленню палаца Пацёмкіна-Галынскіх, у які пераехаў мясцовы краязнаўчы музей. У помніку XVIII cтагоддзя размясцілася новая экспазіцыя, якая ўключае дзевяць залаў. Залы насычаны прадметамі даўніны і каштоўнай інфармацыяй аб мінулым Крычава. Фонды музея налічваюць больш за 20 тысяч адзінак захоўвання.
Адным з самых унікальный экспанатаў у экспазіцыі Крычаўскага музея з’яўляюцца рогі тура. У 2-й палове ХХ стагоддзя іх прынёс у музей жыхар Крычава. Спачатку рогі знаходзіліся ў фондах, потым былі адрэстаўраваныя і змешчаныя ў экспазіцыю Рыцарскага зала.
Экспанат цікавы тым, што папуляцыя тураў на Зямлі знікла ў яшчэ ў 20-я гады XVII стагоддзя, калі апошні раз жывёлу зафіксавалі недалёка ад польскага Яктаруба. Датаваць рогі з экспазіцыі цяпер вельмі цяжка, аднак можна дакладна засведчыць, што гэты трафей не маладзейшы за XVII стагоддзе. А магчыма ўвогуле адносіцца да XV-XVI стагоддзяў і мог быць здабыты нават у ваколіцах Крычава.
У экспазіцыі музея прадстаўлены таксама гарматныя ядры, якія ўбачыш далёка не ў кожным музеі. З самага пачатку XVІ ст., калі межы ВКЛ з Масквой наблізіліся да горада, Крычаў пачаў выконваць функцыі сталага абарончага цэнтра, усходняга фарпоста дзяржавы. Па трапным выразе даследчыка Андрэя Мяцельскага “ўся гісторыя Крычава прапахла парахавым дымам”.
Крычаўскі замак вытрымаў аблогі расійскіх войскаў у 1507, 1508, 1514, 1535, 1633 (тройчы), 1648, 1651, 1654, 1658, 1661 гадах, а таксама штурм у 1744 г. сялян-паўстанцаў пад кіраўніцтвам Вашчылы.
У Рыцарскім зале музея акрамя рагоў і ядраў экспануецца кіраса – верхняя частка даспехаў, што абараняла цела рыцара ад удару мячом. Экспанат цікавы сваім адносна невялікім памерам, аднак з упэўненасцю можна казаць, што гэта кіраса належала даросламу ваяру.
Прыборы для пісьма з фондавай калекцыі «Археалогія» былі знойдзены падчас раскопак на гарадзішчы Замкавая гара. Яны захаваліся настолькі добра, што на паверхні чарнільніцы нават можна разгледзець каляровую эмаль.
Бяспрэчна прыцягвае ўвагу і зборнік казанняў Сімяона Полацкага “Абед душэўны”. Старадрук датуецца 1681 годам і быў выдадзены праз год пасля смерці асветніка ў заснаванай ім маскоўскай друкарні. Гэта першая частка яго казанняў, другая выйшла ў 1683 годзе і звалася “Вячэра душэўная”. У Маскве Сімяон Полацкі жыў з 1664 года. Ён прынёс у Расію заходнюю філасофію і эстэтыку, высокую кніжную паэзію і мастацтва школьнай драматургіі. Выхоўваў цароў Фёдара Аляксеевіча і Пятра І.
Палац, у якім месціцца музей, носіць імя графа Пацёмкіна, але шмат часу, 130 гадоў, да самай рэвалюцыі 1917-га, ім валодаў род Галынскіх. У 1959–1960 гадах, падчас рамонту крычаўскага палаца, пры замене драўляных перакрыццяў, рабочымі быў знойдзены гліняны гаршчок, у якім знаходзілася 49 дакументаў з сямейнага архіва Галынскіх. Яны датуюцца 1719–1905 гадамі. Першапачаткова дакументы патрапілі да тагачаснага дырэктара краязнаўчага музея Міхаіла Мельнікава, а цяпер знаходзяцца ў фондах Крычаўскага гістарычнага музея. Зараз некаторыя з гэтых дакументаў можна ўбачыць у адным з экспазіцыйных залаў.
Скарб дакументаў быў закладзены, верагодна, Уладзіславам Галынскім у 1905 годзе з-за небяспекі сялянскіх хваляванняў, бо 15 жніўня 1905 года быў разгромлены маёнтак Галынскіх у Кадзіна.
Сярод старых дакументаў разнастайныя паперы: лісты, распіскі, таварныя накладныя, дамовы, адрасы і нават дзіцячыя малюнкі. Адзначым, што амаль два дзясяткі дакументаў адносяцца яшчэ да часоў Рэчы Паспалітай. Наогул жа большая частка дакументаў напісана па-польску і асноўную масу іх складаюць лісты разнастайнай тэматыкі і зместу.
Асабліва замілоўваюць дзіцячыя малюнкі апошняга ўладара палаца Юзафа Галынскага, які пасля рэвалюцыі з’ехаў у Польшчу, дзе пражыў да глубокай старасці і памёр у 1973 годзе.
У сярэдзіне ХІХ стагоддзя цэнтральную частку Крычава знішчыў жудасны пажар. Згарэлі амаль усе пабудовы, у тым ліку і драўляны касцёл разам з плябаніяй. Часова набажэнствы вяліся на першым паверсе ў круглым зале так званага Пацёмкінскага палаца, валодаў якім на той час заможны крычавец Стэфан Галынскі.
На яго ж грошы, а таксама на грошы вернікаў, у 1855–1860 гадах быў пабудаваны новы каменны касцёл Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі. Стварыў гэты архітэктурны цуд у стылі неаготыкі таленавіты італьянскі архітэктар. Дзякуючы яго майстэрству, касцёл зрабіўся найпрыгажэйшай пабудовай у горадзе.
Аднак у савецкі час каталіцкую святыню зачынілі. Першапачаткова будынак крычаўскага касцёла выкарыстоўваўся як «народны дом», у якім дэманстраваліся кінафільмы і працаваў самадзейны тэатр, але ў 1934 годзе касцёл быў падарваны. Ад храма амаль нічога не засталася, акрамя невялічкага фрагмента ўнутранага ўбрання касцёла ў выглядзе маленькага анёла, які цяпер экспануецца ў адным з залаў музея.
Падчас рэстаўрацыі палаца былі знойдзены не толькі дакументы з асабістага архіва Галынскіх, але і нямала элементаў аздаблення палаца. У прыватнасці, была знойдзена кафля з рознымі матывамі XVIII-ХIХ стагоддзяў, а таксама кавалкі ляпніны, якія аздаблялі шматлікія залы палаца. Гэтыя экспанаты дапамагаюць наведвальнікам хаця б крыху ўявіць як раней выглядалі унутраныя інтэр’еры крычаўскай перліны.
Гарадзішча Гарадзец з’яўляецца першым умацаваным паселішчам на тэрыторыі сучаснага Крычава, з якога па-сутнасці і ўзнік горад. Археалагічныя даследаванні помніка паказалі, што паселішча на Гарадцы з’явілася яшчэ ў жалезным веку і існавала з ІІІ ст. да н.э. да ІV ст. н.э. Яно было заснавана прадстаўнікамі балцкай днепра-дзвінскай культуры.
У музейнай экспазіцыі якраз прадстаўлены шэраг цікавых рэчаў жыхароў Гарадца жалезнага веку. Сярод іх багата касцяных вырабаў (праколкі, наканечнік стралы, глянцавая падвеска ў выглядзе стылізаванай рыбкі, плоская праколка з рога з адтулінай для падвешвання), грузікі дзякаўскага тыпу, а таксама свідраваныя і клінападобныя каменныя сякеры. Прычым гэтыя экспанаты няправільна прадатаваны супрацоўнікамі ўстановы, бо музейная этыкетка сведчыць, што адносяцца старадаўнія прадметы да ІХ-ХІІ стагоддзяў.
Цікавым экспанатам з калекцыі “Фалерыстка” з’яўляецца медаль за лепшага сялянскага каня канца ХІХ-пачатку ХХ стагоддзя. Такая ўзнагарода выпускалася ў часы расійскага цара Мікалая ІІ, партрэт якога выяўлены на адным з бакоў медаля. Цяпер медная ўзнагарода дыяметрам пяць сантымертаў і вагой 50 грам знаходзіцца ў адной з вітрын музейнай экспазіцыі.
Фота dkmf.by, potyomkin.by, mogilev.media і з адкрытых крыніц
Хочу велосипед! Какой выбрать? Когда-то автору этих строк пришлось обратиться к одному известному могилевскому энтузиасту, с просьбой помочь выбрать велосипед. И тут началось! Какая-то переспицовка под мой вес, какого типа тормоза и ещё всякая непонятная всячина. Я решил сам разобраться и свой поиск поделил на несколько частей. Выбор велосипеда для каких дорог, где чаще буду пользоваться и конечно же цена.
Самый дешёвый вариант – “ашанбайк”. Этого зверя надо искать в больших сетевых магазинах, на рынках и иногда в веломагазинах. Беда с ними – они практически одноразовые и непонятно, что с ними делать когда все совсем скоро посыпется или поломается. Сомнительный плюс – очень дёшево.
Хотите что-то получше? Про это написаны толстые книги, спеты песни – «Я буду долго гнать велосипед», опубликована не одна статья. Отечество же баловало с СССР-овских времён брендом «Аист», который пользуется достаточно большой популярностью до сих пор. С одной стороны – велосипеды недорогие, а с другой – достаточно качественные. Модельный ряд представлен различными видами велосипедов: дорожные, шоссейные, городские, горные, складные и детские.
По правде сказать, это сборка из компонентов от сторонних поставщиков (рамы от различных китайских производителей, а остальные компоненты и оборудование широко известных брендов: Shimano, Neco, Promax, Vader и др).
Аист более чем конкурентоспособен в нише велосипедов начинающего и предлюбительского уровня. Цены, судя по интернет-каталогам начинаются от 240 рублей – детские и примерно от 340 – взрослые, самые простые. А вот предела ценам не особо видать, есть и за тысячи рублей.
Хочется лучше? Тогда без велосипедов западных производителей не обойдешься, но здесь уже надо идти к специалистам с хорошей суммой в кармане.
Да! И не забудьте про амуницию для безопасной езды и соответственно аксессуары, всегда нужные в пути.
P.S: Официальное открытие велосезона в Могилёве 30-го апреля (воскресенье).
Велосипедисты встретятся, чтобы официально открыть велосезон- 2023.
Сбор – на площади Ленина, откуда участники велопробега отправятся в сторону Могилевского аэроклуба (до поля ДОСААФ).
Старт в 10:00
Фото: mogilev.media
Mogilev.media паведамлялі, што цэлае грамадскае абмеркаванне было прызначана горацкім райвыканкамам на 3 красавіка па поваду бярозы, што расла на вуліцы Якубоўскага. Вопыт масштабнай падзеі быў, відаць, прызнаны станоўчым, пагэтаму на 26 красавіка ў Горках прызначылі грамадскае абмеркаванне яшчэ адной бярозы – што расце на вуліцы Пагодзінскай. Адзначаецца, што дрэва “перашкаджае эксплуатацыі будынкаў, збудаванняў і іншых аб’ектаў, бо расце на адлегласці менш за 5 м. да восі аб’екта”.
Фота ілюстрацыйнае.
Напоминаем, что государство обеспечило максимально благоприятные условия для реализации частным российским инвестором ЗАО “Гранд Экспресс” проекта строительства вагоностроительного завода в Осиповичах. Правительством была выдана гарантия под кредит Евразийского банка на $63,5 млн. на 8 лет – то есть, если инвестор не выплатит долг, то его обязано заплатить государство.
Не совсем понятно, зачем было менять исходную версию финансовой стороны проекта, представленную главе государства еще на заре формирования вагоностроительной отрасли в 2008 г.
Первоначально была договоренность, что проект будет осуществлен за счет средств инвесторов в пропорции 74% – капиталовложения “Гранд Экспресс” и 26% – Белорусской железной дороги. Источниками являлись собственные средства и беспроцентные займы, которые предоставляются инвестору. Исходя из этого, была рассчитана окупаемость проекта, все финансово-экономические показатели, на основе которых глава государства принял соответствующее решение.
Однако в процессе партнер серьезно скорректировал стратегию, выдав деньги заводу не беспроцентно, а под 11,5% годовых в валюте, к тому же заемщиком на сумму $63,5 млн. от Евразийского банка стал сам завод, а не инвестор, что изначально не предусматривалось и при распределении долей не учитывалось.
Само собой разумеется, что в таком случае говорить о классическом смысле прямых инвестиций со стороны ЗАО “Гранд Экспресс” в производство не приходится. Оно выступило, скорее, как управляющая компания, привлекающая и содействующая привлечению внешних ресурсов, а не как прямой инвестор.
Более того, основные риски в навязанных условиях стало нести государство. Дорогое удовольствие для предприятия, которое обошлось государству в 160 млн. долларов США.
И что сделали чиновники по защите интересов государства? Вместо того, чтобы вернуться к первоначальному варианту проекта правительство решило усилить наблюдательный совет, ввести в него спецпредставителя государства, который будет участвовать в согласовании всех крупных сделок, включая новые кредиты, условия отгрузки крупных партий товара и крупные импортные закупки. Кроме того, правительство предложило установить обязательное согласование в уполномоченном госоргане назначений директора и главного бухгалтера завода, сделать полную документальную ревизию в течение ближайшего месяца хода реализации проектной работы завода, обратив особое внимание на сделки по закупке оборудования и стоимость строительно-монтажных работ.
Всю эту работу предлагалось проводить в тесном взаимодействии компании-инвестора, органов госуправления и Комитета госконтроля. По результатам проверки при необходимости должны приниматься организационные и управленческие решения, вплоть до пересмотра условий инвестдоговора.
Но это никоим образом не сказалось на ускорении ввода мощностей в строй и завершении строительства завода, оснащенного современным оборудованием. В принципе, такой подход гарантировал до 21 % уровень рентабельности производства.
Увы, управленческие просчеты весьма негативно сказались на прибыльности завода и не выпускали его из когтей убыточности. Не выполнялись задания по экспорту вагонов, соответственно, и по поступлению валюты, «хромал» маркетинг, не удавалось закрепиться на мировом рынке, отсутствовали долгосрочные партнеры и покупатели. А ведь на экспорт должны были поставлять до 70 % намеченных объемов выпуска.
Держал на контроле реализацию проекта и глава государства, весьма недовольный темпами его вывода на полную мощность, хотя, по мнению правительства, у предприятия были все условия для решения этих задач. Российские инвесторы жаловались на постоянные срывы по строительству, тем не менее дополнительно согласовали освоение производства нового вида колесных тележек и создания многопрофильного железнодорожного логистического центра.
Разобравшись с технологией обмана российской стороной, проанализировав систему льгот и гарантий, глава вертикали на очередном совещании резюмировал:
– Если бы вы пришли ко мне сразу и начали объяснять, что денег у нас нет, 30% – собственные средства, а остальное привлекаем, и под 11,5% в Евразийском банке, и вы дайте нам гарантию правительства, я бы с вами и разговаривать не стал. – сказал Александр Лукашенко, обращаясь к руководству российской компании. – Знаете, если б вопрос изначально был так поставлен, я бы необходимые миллионы нашел бы и без вас под гарантию и начал это делать. Но я увидел, что деньги придут от вас, умных людей, которые знают дело, организуют его, так зачем государству в это влазить? А оказалось, что большей частью это повешено на государство.
В завершении совещания Александр Лукашенко потребовал большей оперативности в реализации проекта и поручил долгострой взять под контроль правительства.
Не остались за бортом поручений Комитет госконтроля и могилевский губернатор. Как будто их контрольные права кем-то прежде урезались.
Еще в 2011 г. Лукашенко, посещая Осиповичский вагоностроительный завод, обратил внимание на проблемы в экономике предприятия, которое должно было стать градообразующим. Экономические проблемы по ряду причин, к сожалению, в течение последующих лет лишь нарастали, и в 2016 г. было констатировано предбанкротное состояние СЗАО «ОВЗ».
Экономисты говорят, что краткая история этого завода – яркий пример бесхозяйственности и траты бюджетных средств, из-за которых так и не были достигнуты запроектированные объемы производства – а это 2,5 тыс. грузовых вагонов и 2 тыс. танк-контейнеров в год.
ОВЗ был построен и запущен в 2013 году, но, увы, он так и не вышел на проектные мощности. А затем и вовсе пошел на банкротство – в ноябре 2016 г. Экономический суд Могилевской области в отношении ОВЗ возбудил производство по делу об экономической несостоятельности.
В итоге гасить обязательства завода пришлось Минфину Беларуси, под гарантии которого был привлечен кредит ЕАБР. Затем белорусская сторона для покрытия расходов выставила претензии ОВЗ. Судебный исполнитель организовал торги, по результатам которых большую часть имущества завода приобрело Могилевское отделение БелЖД. Работники завода перешли на специально созданное ЗАО «Осиповичский завод транспортного машиностроения».
(продолжение следует)
Фото: Осиповичский вагоностроительный завод
Яшчэ ў студзені mogilev.media пісалі пра кепскі стан маста праз рэчку ў Крычаве. І вось цяпер камунальныя службы горада адрэагавалі і падлаталі бетонныя пліты. Усе дзіркі на мосце праз невялікую рэчку Крычаўку залатаны жалезнымі пласцінамі, якія прыварылі да арматуры плітаў.
Больш за тое, да жалезнай агароджы маста ў некалькіх месцах былі прывараны дадатковыя рашоткі, для таго каб зменшыць з’яўленне няшчасных выпадкаў на гэтым участку.
Цяпер жыхары горада змогуць адносна спакойна хадзіць па мосце, не моцна хвалюючыся за сваё здароўе і бяспеку. Нагадаем, што дагэтуль пліты маста знаходзіліся ў кепскім стане ўжо не першы год і выглядалі страшнавата, бо рассыпаліся літаральна на вачах.
Фота mogilev.media
Чытачы mogilev.media дзеляцца сваімі назіраннямі – хворыя чайкі сталі праяўляцца ўжо паўсюдна ў горадзе. Гэтую птушку сфатаграфавалі ў мікрараёне Юбілейны, які знаходзіцца даволі далёка ад Святога возера ды і ад Дняпра.
Пра праблему з чайкамі на Святым возеры мы пісалі яшчэ 17 красавіка, а прычына дзіўных паводзін птушак у Магілёве дагэтуль невядомая.
Фота: Чытачы mogilev.media
Чудотворная икона Божией Матери «Белыничская», привезенная в Могилев из Белынич, будет доступна для поклонения в храме Царственных мучеников (в парке Горького) :
22 апреля с 16.30 до 20.30;
23 апреля с 7.00 до 12.00.
25 апреля, день празднования иконы Божией Матери Белыничской, совпадает с Радоницей. Поэтому, по благословению архиепископа Могилевского и Мстиславского Софрония, праздник иконы Божией Матери Белыничской будет совершаться 24 апреля.
Традиционный крестный ход из Могилева в Белыничи состоится 23-24 апреля.
Молитвенное шествие начнется 23 апреля в 12.00 от храма Царственных мучеников (рядом с площадью Славы) и особо торжественно пройдет по ул.Первомайской.
Маршрут 23 апреля:
12.00 — храм Царственных мучеников — парк Горького –пл.Славы – ул.Первомайская – пр.Мира;
14.30 — храм иконы Божией Матери Всецарица в м/р Казимировке,
16.40 – Сумароково, 17.30 – Княжицы, 20.00 – Вишов. Ночлег в сельском клубе.
Желательно иметь одеяло или спальный мешок. Крестный ход будет сопровождаться м/автобусом для вещей.
24 апреля (понедельник перед Радоницей)
4.40 – выход из Вишова, 6.30 – Каменица, 7.30 – Светиловичи, 8.30 – Запокулье, 9.30 – вход в Белыничи, 10.00 – храм в честь Белыничской иконы Божией Матери.
10.00 – Божественная Литургия, которую совершит архиепископ Могилевский и Мстиславский Софроний.
Фото: mogilev.media
В субботу исполнилось 153 года со дня рождения вождя мирового пролетариата..
Если вспомнить, как готовились власти к этому дню раньше, то за неделю Ленина начинали чистить и мыть чем-то жирно блестящим и чёрным, сейчас же Ильич позеленел.
На сайте облисполкома нет традиционной заметки и соответственно не указано время для сбора коммунистов и прочих. Ровно в 10:00 появились целых пять пожилых мужчин с гвоздиками и розами.
Они быстро и без пафоса возложили цветы на постамент, сказав что госСМИ освещают конкурсы красоты и различные происшествия, а про день рождения великой личности для людей труда и мирового пролетариата забыли.
А может вот так, незаметно, идёт десоветизация Могилёвщины и совсем скоро мы будем чествовать других настоящих национальных героев.
Фото: mogilev.media
