Category: Навіны Магілёва

Золотая красота осени – письмо читателя

Навіна ад

В этом году не спешат, или не успевают убирать листья в Могилеве. Ветер гоняет их по площадям, паркам, улицам. И что удивительно, это нисколько не раздражает, а наоборот восхищает. Хочется успеть запечатлеть красоту на фотографии, холсте, или просто закрепить в голове ярким воспоминанием.

Был в Германии в такое же время. Меня поразило, что листьями усыпано всё вокруг, и никто не гоняется за каждым упавшим листиком. Посреди города ветер закручивал небольшие вихри из листьев, люди останавливались фотографировали, снимали видео, или просто смотрели, пока вихрь не сходил на нет. Потом с улыбками на лице и новым впечатлением шли дальше по своим житейским делам…

И как стало грустно, когда в парке Горького, преимущественно женщины, под баян с песнями стали убирать эту красоту. Но победить парк им не удалось. Большая его часть так и осталась утопать в “золоте” и “меди”.

 

З’явілася загадкавая выява Магілёва 1818 года

Навіна ад

“Начны пейзаж” Франца фон Вільбоа стаў здабыткам калекцыянера Аскольда Смірнова, які захапляецца графікай пачатку ХІХ стагоддзя. Паведамленне пра набытак было размешчана калекцыянерам у закрытай групе “Клуб коллекционеров графики” на Facebook. 

“Вельмі цікавае папаўненне маёй калекцыі: выдатны “Начны пейзаж” пэндзля мастака-аматара, аднаго з нашчадкаў знакамітай арыстакратычнай сям’і Вільбоа (Вільбуа). – піша Аскольд Смірноў у сваім каментарыі да малюнка – У экспертным заключэнні Вольга Сяргееўна Глебава адзначала арыгінальны характар ​​пейзажа (згодна з аўтарскім надпісам на манціровачнай паперы, ён быў выкананы, відавочна, у наваколлях Магілёва, які ўваходзіў тады ў склад Расійскай імперыі). Акрамя таго, “рамантычны сюжэт і мініятурны фармат акварэлі дазваляюць выказаць здагадку, што яна была выканана ў якасці сувеніра і магла існаваць у рукапісным літаратурна-мастацкім альбоме, якія былі надзвычай папулярныя ў гэты перыяд”.

Малюнак вельмі маленькі, усяго 8,9 на 12,5 сантыметраў. Выяўлены на ім будынак пакуль пакідае ў збянтэжанасці магілёўскіх аматараў старажытных выяваў горада. Так, вядомы магілёўскі калекцыянер Алег Давід Лісоўскі ў размове з Магілёў.media адзначыў: “загадкавы малюнак… шкада, што няма нiякiх зачэпак”. 

Па словах Алега, у Магілёве цяжка знайсці мясцовасць, якая б адпавядала выяўленай на малюнку. Найбольшыя пытанні выклікае домік на акварэлі – “цяжка сказаць, дзе такое магло быць, бо кожную вясну той дом залiвала б цалкам паводкай.” – падзяліўся сваімі сумненнямі Алег Лісоўскі.

Разам з тым, подпіс на акварэлі адназначны: Mohileff. 1818 – F. v Villebois.

Наконт асобы аўтара калекцыянер Аскольд Смірноў піша: “Упамінанне пра Франца фон Вільбоа ўдалося знайсці ў кнізе “Schüler-Álbum des Dorpatsehen Gymnasiums von 1804 bis 1879” (Дэрпт, 1879, С. 6), дзе пазначана, што юны Франц скончыў адну з дэрпцкіх гімназій у 1807 годзе. Вялікую дапамогу аказаў таксама сайт Geni.com, дзе ўдалося прасачыць гісторыю гэтага роду і знайсці даты жыцця некаторых яго прадстаўнікоў. Так, бацька Франца – Стэфан Гільём дэ Вільбоа (1757-1835), уладальнік маёнтка ў Курыста ў Эстляндыі, а дзед – вядомы ў рускай гісторыі Аляксандр Мікіціч Вільбоа (Alexander Guillemot de Villebois; 1716-1781) – восьмы генерал-фельдцэхмейстар, які ярка праявіў сябе падчас Сямігадовай вайны. Ён быў, у сваю чаргу, малодшым сынам віцэ-адмірала, паплечніка Пятра I Мікіты Пятровіча Вільбоа (1681-1760).”

Пажылы чалавек загінуў пад коламі цягніка ў Магілёве, ён ляжаў на рэйках

Навіна ад

Зараз міліцыя шукае сведкаў. Трагедыя адбылася 2 верасня недалёка ад чыгуначнай станцыі Магілёў-3. На ўчастку дарогі паміж мікрараёнам Юбілейны і вуліцай Падгорнай дызель Крычаў-Магілёў смяротна траўмаваў пажылога мужчыну, што ляжаў на рэйках – паведамляе БЕЛТА. Зараз следчыя ўстанаўліваюць відавочцаў гібелі мужчыны, які апынуўся пад коламі цягніка ў Магілёве.   

 

Сталі вядомыя падрабязнасці ДТЗ у Магілёве, калі машына наехала на светлафор

Навіна ад

За стырном аўтамабіля Audi знаходзілася 40-гадовая жыхарка абласнога цэнтра. Сама яна не пацярпела, а здарэнне адбылося з-за няўважлівасці жанчыны. 24 кастрычніка ў 22:50 яна рухалася па вуліцы Якубоўскага і здзяйсняла паварот на праспект Міра, але не справілася з кіраваннем – паведамляе Тэлеграм-канал прэс-службы абласнога УУС. 

 

Выйшла чарговая відэалекцыя “Магілёўшчына гістарычная” ад вядомага гісторыка

Навіна ад

Як маскоўскі шпіён “прамышляў” у Магілёве, здабываючы аптэкарскую расліну. Дзе знаходзіцца будынак самай старажытнай медыцынскай ўстановы Магілёва, што захаваўся да нашых дзён. Новая лекцыя Аляксея Бацюкова прысвечана развіццю медыцыны ў 16-18 стагоддзях на Беларусі.

Цыкл лекцый “Магілёўшчына гістарычная” вядзецца магілёўскім гісторыкам Аляксеем Бацюковым каля палутара гадоў. Першапачаткова відэалекцыі выходзілі на Youtube-каналах некаторых абласных інтэрнэт-рэсурсаў, а апошнія месяцы ўсе новыя ролікі выкладае на сваім канале.

 

З лекцыі можна даведацца, што беларускія лекары XVI – XVIII стагоддзяў карысталіся цалкам рацыянальнымі метадамі і прыёмамі лячэння, аналагічнымі тым, якімі карысталіся ў краінах Заходняй Еўропы, а іх кваліфікацыя і прафесійнасць цалкам адпавядалі ўзроўню развіцця медыцына свайго часу.

У якасці ілюстацыі ў відэалецыі прыводзіцца прыклад з гісторыі лячэння шляхціца І. Лапацінскага мсціслаўскімі цырульнікамі, якія выратавалі параненую нагу Лапацінскага ад гангрэны. Складаная хірургічная аперацыя прайшла ў 1718 годзе ў Шылаве. магчыма, на Магілёўшчыне. Мясцовая жыхарка Еўдакія Машчыха вылекавала украінскага пеўчага І. Турчыноўскага, якому галаву прабілі да мозга ў двух месцах.

Чым адрозніваліся цырульнікі ад аптэкараў, якія “лекі ад усіх хваробаў” і антыдот ад усіх атрутаў карысталася насельніцтва ВКЛ ад магнатаў Радзівілаў і да самых бедных жыхароў. Глядзіце ў новай лекцыі “Магілёўшчыны гістарычнай”.

Агароджа нямецкіх могілак у Магілёве руйнуецца вандаламі, а мясцовыя ўлады не звяртаюць на гэта ўвагі

Навіна ад

Пахаванне нямецкіх ваеннапалонных, якія адбудавалі раён аўтамабільнага завода імя Кірава пасля Вялікай Айчыннай вайны, было добраўпарадкавана ў канцы 1990-х гадоў. Цяпер яно паступова знішчаецца, верагодна, збіральнікамі чорных і каляровых металаў. 

Ахова любога некрапаля – справа гонару цывілізаванай дзяржавы. Канфесійныя і нацыянальныя пахаванні маюць яшчэ і міжнароднае значэнне. Таму дзейнасць варвараў, якія нішчаць могілкі, злачынна не толькі ў маральным і матэрыяльным аспектах, але і ў міжнародным.

У пошуку залатых зубоў

Могілкі ўтварыліся ў 1945 – 1948 гг. Нямецкія салдаты з’яўляліся ваеннапалоннымі і паміралі ў шпіталі пасёлка Халмы, а таксама падчас аднаўленчых прац у горадзе. Тут на ўскрайку горада, у пачатку Любужскага лесапарку пахавана па афіцыйных дадзеных больш за 200 нямецкіх салдат, а па неафіцыйных – каля 1000. 

У савецкія часы могілкі былі закінуты і не ахоўваліся. Мясцовы люд праводзіў самадзейныя раскопкі пахаванняў у пошуку залатых зубоў. Пра неабходнасць гуманных адносін да магіл былых акупантаў ніхто асабліва не задумваўся. 

Упарадкаваў рэктар нямецкага ўніверсітэта за свой кошт

З атрыманнем незалежнасці Беларусі часы сталі больш гуманнымі. Упарадкаванне памерлых пасля вайны нямецкіх ваеннапалонных адбылося на сродкі рэктара Хільдэбургскага ўніверсітэта Тэа Вольфа ў 1996 г. На месцы пахавання ўзведзена Капліца з чырвонай цэглы, а каля яе пастаўлены памятны знак. Адміністрацыя Кастрычніцкага раёна абнесла частку могілак агароджай, усталявала крыж і гранітную пліту з надпісамі на нямецкай і беларускай мовах.

І вось праз чвэрць стагоддзя пачалося знішчэнне агароджы некропаля. Паступова знікаюць адна за другой металічныя секцыі. Найбольш верагоднымі злодзеямі з’яўляюцца так званыя чорныя металісты – асобы, якія часцяком жабруюць, вядуць асацыяльны вобраз жыцця ці не маюць сталага месца жыхарства.

Памяць пра працу нямецкіх ваеннапалонных захоўваюць дамкі ў мікрараёне Кірава непадалёк ад могілак. 

Прыпыніць дзікунства і знайсці злодзеяў адносна не цяжка. У пунктах прыёму другаснай сыравіны ведаюць сваіх сталых кліентаў. Але падобна на тое, што мясцовай уладзе няма справы да гэтай праблемы. 

Лістапад – зіме родны брат. Папярэдні прагноз надвор’я

Навіна ад

 У адпаведнасці з рознымі мадэлямі прагнозаў сіноптыкаў еўрапейскіх краін да 22 лістапада на тэрыторыі Магілёўскай вобласці дзённыя тэмпературы будуць у асноўным да +2°С, на пачатку месяца да +6-8°С, месцамі і да +10°С. 

Уначы тэмпературы на пачатку месяца будуць дасягаць максімальна да +4°+6°С, потым да 22 лістапада крыху вышэй за °0С.

У трэцяй дэкадзе пачнуць зніжацца тэмпературы, сярэднясутачныя складуць меней за 0°, у асобных раёнах можа сфарміравацца снежнае покрыва вышынёй не болей за 2-5 сантыметраў.

Па вельмі аптымістычнаму прагнозу gismeteo.by, першая декада лістапада – а з ёй супадаюць восеньскія вакацыі беларускіх шкаляроў – можа быць у асноўным малавоблачнай, месцамі з праясненнямі, месцамі з выпадзеннем ападкаў. 

Прыкладна з 10 лістапада пачнуцца працяглыя  дажджы, дажджы са снегам.

У вобласці ўвогуле 80-82% лістападаўскіх дзён пахмурныя. Сярэдняя тэмпература лістапада ў Магілёўскай вобласці блізкая да 0°С.  

Самы цёплы лістапад быў у 1996 годзе з сярэдняй тэмпературай 4,7°С, а халодны – у 1993 калі у сярэднім было 7,6°С ніжэй за 0°.

Абсалютныя максімумы фіксаваліся ў 1967 годзе, калі ў Магілёве на тэрмометрах было +14,0°С, а ў Касцюковічах +15,7°С.

Абсалютныя мінімумы зарэгістраваны ў 1959 годзе, калі ў Горках было -32,1°С, у Магілёве -33,4°С, а у 1961 годзе ў Бабруйску -30,6°С.

Пры такіх тэмпературах “лістапад без сякеры масты будуе”.

У сярэднім у лістападзе выпадае 50 мм ападкаў. У 1910 годзе выпала рэкордныя  131 мм, а ў 1902 годзе толькі 10 мм.

 

Вэрхал адмяняецца, сквер каля 15 сярэдняй школы Магілёва не знішчаюць. Праводзіцца санітарная рубка

Навіна ад

Ранішныя панічныя паведамленні ў дваравых чатах мікрараёнаў “Саломенка” і “8-й цагляны” пра вырубку сквера каля 15-й школы аказаліся праўдзівымі. Дрэвы сапраўды ссякаюць. Але, па словах работнікаў Магілеўзелянбуда, высякаюцца толькі ссохлыя дрэвы. Праводзіцца так званая санітарная рубка. 

Можна выдыхнуць спакойна. Акцыю супраціву, да якой заклікалі некаторыя гарачыя головы, праводзіць не варта. 

Сонечнае зацьменне 25 кастрычніка будзе найбольш моцным у Хоцімску і блізкіх да яго раёнах, а сярод абласных гарадоў краіны – ў Магілёве

Навіна ад

Пасля сонечнага зацмення чакаюцца перамены. Нагадаем, што ў 1917 годзе ў гэты дзень адбыўся бальшавіцкі пераварот у Расіі. 

25 кастрычніка 2022 года жыхары Беларусі змогуць убачыць частковыя фазы сонечнага зацьмення, паведамляе рэсурс astrobel.ru.

У гэтым годзе цень Месяца пройдзе па сонечным дыску ўжо другі раз – упершыню гэта здарылася 30 красавіка і зацьменне таксама было частковым. 

У Хоцімску месяц схавае сонца на 65%

Частковае зацьменне Сонца змогуць назіраць жыхары большай часткі Еўропы, Паўночнай Афрыкі, Блізкага Усходу і заходняй часткі Азіі. Яно пачнецца з усходам сонца на тэрыторыі Ісландыі, а завершыцца з заходам сонца ў раёне Аравійскага мора. Найбольшая фаза сонечнага зацьмення складзе 0,863 і будзе назірацца ў Расійскай Федэрацыі ў Ханты-Мансійскай аўтаномнай акрузе – Югра. Тут Месяц схавае Сонца больш, чым на 86%.

Пры ўмове добрага надвор’я і яснага неба беларусы змогуць мілавацца зацьменнем таксама. Па разліках астраномаў, у Беларусі Сонца схаваецца за ценем Месяца прыкладна на 60%.

На тэрыторыі Беларусі найбліжэйшым горадам з бачнасцю максімальнай фазы стане горад Хоцімск. Тут Месяц схавае Сонца больш, чым на 65%.

Солнечнае зацьменне 25 кастрычніка па мінскім часе пачнецца ў 12 гадзін 17 хвілін. Яго пік, паводле разлікаў, павінен прыйсціся на 13 гадзін 29 хвілін. Сонца закрыецца па вобласці ў сярэднім на 60%, што будзе з’яўляцца максімальнай фазай. А завершыцца праходжанне ценю Месяца па сонечным дыску ў 14 гадзін 41 хвіліну. Час зацьмення ў сярэднем складзе 2 гадзіны 24 хвіліны.

Сонца з’яўляецца небяспечна яркай крыніцай святла.

Трэба памятаць, што нават часткова закрытае соца небяспечна. Таму назіраць зацьменне катэгарычна нельга праз біноклі ці тэлескопы, а таксама сонцаахоўныя акуляры, палярызацыйныя святлафільтры ці фотастужку. Дактары перасцерагаюць ад выкарыстання і народнага метаду назіранняў праз закуранае шкло. Усе гэтыя прадметы прапускаюць ультрафіялетавыя і інфрачырвоныя прамяні, якія шкодныя для вачэй самі па сабе.

Можна назіраць сонечнае зацьменне праз:

  • спецыяльныя сонечныя фільтры для тэлескопаў і бінокляў, якія можна набыць у профільнай краме;
  • маскі для зваркі з ахоўным адценнем не менш за 14;
  • спецыяльныя акуляры для назірання сонечнага зацьмення, іх можна вырабіць самастойна з плёнкі AstroSolar – яе выкарыстоўваюць у сонечных фільтрах.

Чаго нельга рабіць

З сонечнымі зацьменнямі таксама звязаны шэраг забарон, бо людзі здаўна надавалі такім з’явам вялікае значэнне. У прыватнасці, у гэты час не раяць:

  • пачынаць вялікія справы ў любых сфэрах;
  • прымаць важныя рашэнні;
  • перагружаць сябе фізічна ці эмацыйна;
  • падвяргаць сваё жыццё і здароўе рызыцы;
  • купляць новыя рэчы;
  • падпісваць дакументы;
  • сварыцца.

Дзень зацьмення раяць прысвяціць заспакаенню і рэлаксу – прыняць ванну, памедытаваць, прагуляцца на свежым паветры. 

Астролагі абяцаюць, што з гэтага зацьмення ў краінах, дзе яно будзе бачным, пачнуцца вялікія перамены. Таму перад імі варта набрацца сіл.