У малой зале магілёўскага Палаца культуры вобласці ў 19.00 пачнецца канцэрт-прэзентацыя творчага праекта “Песні нашага кола”.
У апошні ўікенд ліпеня, на Чыгірынскім вадасховішчы ў Быхаўскім раёне адбудзецца ХIІ Музычны фэст «Вялікая бард-рыбалка».
Штогадовы летні мультыкультурны фестываль пройдзе 28-30 ліпеня на пляцоўцы базы адпачынку Магілёўскага металургічнага завода. Як чакаецца, пройдзе як заўсёды – з яркай і насычанай музычнай праграмай, творчымі праектамі, выставамі і конкурсамі. З жывой музыкай, зоркамі аўтарскай песні, шансона, рок, кантры і фолька, з мясцовымі прысмакамі, забавамі для дарослых і дзяцей.
Арганізатары мерапрыемства прапануюць на кожны з трох дзён фэста новыя праграмы з удзелам больш за 200 удзельнікаў на Галоўнай і Лясной сцэнах, на 7 пляцоўках.
Непасрэдна на беразе Чыгірынскага вадасхвішча, у асноўныя дні фэста з пятніцы 28 да нядзелі 30 ліпеня, будуць працаваць інтэрактыўныя пляцоўкі, “Лазневая паляна”, “Кірмаш Смаку”, конкурсы, рыбалоўныя спаборніцтвы, канцэрты аўтарскай песні і паэзіі.
Адзін з самых загадкавых і інтрыгоўных музейных экспанатаў Беларусі, велізарны коўш-братчына з роспісамі, якія некаторыя тлумачаць праз паганскую астралогію, паходзіць з Прапойска – высветліў навуковец Станіслаў Чавус.
У экспазіцыі Музея беларускага народнага мастацтва ў Раўбічах пад Мінскам, што ўваходзіць у структуру Нацыянальнага мастацкага музея, захоўваецца ўнікальны экспанат – коўш-братчына выраблены з цэльнага кавалку дрэва.
Унутры коўш мае абстрактны раслінны роспіс, а знешнія сценкі распісаныя дванаццацю выявамі жывёлаў і сцэн палявання. У фонды Нацыянальнага мастацкага музея прадмет патрапіў з Гародні, з мясцовага музея яшчэ ў 1950-х гадах. Архаічнасць роспісаў на знешняй сценцы, іх сімвалічная колькасць – 12, як і знакаў задыяка – а таксама гарадзенскае паходжанне сфарміравалі вакол артэфакта арэол загадкавай балцкай паганскай святыні астралагічнага характару.
“Звярыны задыяк”
Літоўскі даследчык, спецыяліст па этнаастраноміі Ёнас Вайшкунас прысвяціў кнігу і шмат публікацый каўшу-браціне з Раўбіч, выказаўшы меркаванне, што выяўленыя на ім фігуры могуць з’яўляцца астралагічнымі знакамі. Ён звязаў іх з 12-цю старажытнабалцкімі знакамі задыяку, прычым аднім з ключавых аргументаў на гэтую карысць ён называў блізкасць месца знаходкі, Гродна, да Літвы.
На рэсурсах, прысвечаных этанаастраноміі і славянска-балцкаму паганству можна знайсці шмат публікацый, прысвечаных каўшу-браціне. Нярэдка даюцца прамыя паралелі выяўленых на каўшы фігур са знакамі задыяка, а час паходжання артэфакта адносяць ажно да ІХ – ХІІ стагоддзяў.
Аднак, яшчэ ў 1980-х гадах беларускай даследчыцай Ірынай Паньшынай у артыкуле “Ладдзя на хвалях часу” была выказана думка, што коўш-братчына з мінскага музея і з верагодным гарадзенскім паходжаннем надзіва блізка супадае з артэфактам са збораў Магілёўскага гісторыка-археалагічнага музея, які быў навукова апісаны яшчэ ў канцы ХІХ стагоддзя.
У чэрвені 2023 года ў часопісе “Роднае слова” выйшаў артыкул вядучага навуковага супрацоўніка аддзела старажытнабеларускага мастацтва Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь Станіслава Чавуса, прысвечаны паходжанню артэфакта.
Аналізуючы дакументацыю, з якой суправаджаўся музейны прадмет падчас перадачы з адной установы ў іншую, даследчык рэканструяваў увесь пакручасты шлях незвычайнага каўша.
Спадчына прапойскага выпівохі-калекцыянера?
Станіслаў Чавус прыйшоў да высновы, што помнік упершыню паяўляецца ў музейных зборах у ХІХ стагоддзі і паходзіць з царквы ў Прапойску, дзе выкарыстоўваўся для захавання святой вады, а таксама што з ім звязана легенда пра ахвяраванне яго царом Аляксеем Міхайлавічам. Адсюль ён быў перададзены ў магілёўскі музей – пасля таго, як у каўшы ўтварылася дзірка і яго немагчыма было больш выкарыстоўваць па прызначэнні.
У “XIX ст. ён паступіў у збор Магілёўскага гісторыка-этнаграфічнага музея, а ў 1918 г. дэманстраваўся на выставе беларускага мастацтва ў Мінску, арганізаванай А. Іпелем. – піша Чавус – У час Першай сусветнай вайны артэфакт быў схаваны, пасля выпадкова знойдзены і перададзены ў калекцыю Беларускага дзяржаўнага музея. У час Другой сусветнай вайны вывозіўся ў Германію, потым з Музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, дзе канцэнтраваліся музейныя прадметы ў пасляваенны час, коўш быў перададзены ў Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей.”
Што да паходжання каўша, адкуль і калі ён паявіўся ў прапойскай царкве – дыскусія разгарэлася на старонцы Станіслава Чавуса ў Facebook. Хтосьці ўспомніў пра знакамітага прапойскага выпівоху і калекцыянера Дзмітрыя Яншына, які па-эпікурэйску жыў у Прапойску ў ХІХ стагоддзі і які мог раздабыць артэфакт дзе заўгодна. Хтосьці звязвае яго з традыцыямі рускай Поўначы ці Паволжа. Але галоўная выснова ў каментатараў – цяпер ёсць умовы для больш дакладнага вызначэння лёсу і паходжання загадкавага помніка.
На Замкавай гары гарадка Радамля 29 ліпеня пройдзе этнакультурнае свята “У госці да радзімічаў”. На фестывалі плануюцца тэатралізаваныя дзеянні з удзелам клубаў гістарычнай рэканструкцыі, абрады, рытуалы, здабыча жывога агню, паказальныя баі рэканструктараў.
Пачатак свята ў 17.00, уваход вольны. Завершыцца мерапрыемства ў 22.00 рытуальным вогнішчам. З Чавус у Радамлю будуць арганізаваныя аўтобусы – туды ў 16.00, назад у 22.30 – пішуць “Магілёўскія ведамасці”.
“У госці да радзімічаў” заяўляецца як тэматычны фестываль, прысвечаны культуры дахрысціянскага перыяду на землях радзімічаў. Значнае месца падчас мерапрыемства займае імітацыя паганскіх традыцый і рытуалаў.
V рэгіянальнае свята паэзіі «Вянок Аляксею Пысіну» да 105-годдзя Краснапольскай раённай бібліятэкі, адбудзецца ў верасні бягучага года – паведамляе “Чырвоны сцяг. Краснаполле”.
На працягу апошніх 5 год, на пачатку восені ў Краснаполлі ладзіцца рэгіянальнае свята паэзіі “Вянок Аляксею Пысіну”. Назва паэтычнага свята “Вянок Аляксею Пысіну” з’явілася не выпадкова. Так названы зборнік успамінаў магілёўскага пісьменніка і краязнаўцы В. Арцем’ева, у якім пра Аляксея Пысіна расказваюць вядомыя пісьменнікі і паэты Беларусі, людзі, якія асабіста ведалі А.Пысіна і тыя, хто любіць і ведае яго творчасць: Пімен Панчанка, Аркадзь Куляшоў, Сяргей Грахоўскі, Янка Брыль, Ніл Гілевіч, Васіль Быкаў, Лідзія Пшанічнікава і іншыя.
У свяце паэзіі “Вянок Аляксею Пысіну” штогод прымаюць удзел мясцовыя паэты, у тым ліку С. Сыранкоў, Д. Кустаў, А. Амельчанка, Г. Каваленка, А. Войтаў, М. Шпунтоў, Д. Манько і іншыя.
У межах свята сваёй творчасцю падзеляцца паэты з суседніх раёнаў – Наталля Азаранка (Касцюковіцкі раён) і В. Стасенка (Слаўгарадскі раён).
Нагадаем, што Аляксей Пысін (1920-1981), беларускі савецкі паэт, перакладчык і журналіст, рэдактар. Заслужаны работнік культуры.
Нарадзіўся ў в. Высокі Барок на Краснапольшчыне. Вучыўся ў Палужскай СШ, Камуністычным інстытуце журналістыкі ў Мінску. Працаваў у раёнцы Бельска Беластоцкай вобласці, удзельнік вайны, быў двойчы паранены.
Пасля вайны працаваў у раённай газеце Краснаполля “Чырвоны сцяг”, у магілёўскай абласной “За Радзіму”, у чэрыкаўскай раёнцы, у рэдакцыі “”Магілёўская праўда”, быў сакратаром Магілёўскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў БССР.
Літаратурнай дзейнасцю займаўся з 1938 года. Першы верш быў надрукаваны ў газеце “Чырвоная змена”. Выпрабаваў на сабе ўплыў паэзіі М. Лермантава, Т. Шаўчэнкі, Я. Купалы, Я. Журбы, М. Чарота.
Дыяпазон яго паэтычнага таленту ўключае і грамадзянскі патрыятычны пафас, і тонкі лірызм. Адмысловае месца ў яго творчасці займаюць творы для дзяцей.
Памёр 27 жніўня 1981 года ў Магілёве. Пахаваны на Цэнтральных могілках.
Беларуска Наталля Ветрава (на фота – справа) ужо шмат гадоў жыве ў Японіі і прафесійна займаецца музыкай. Днямі яна прадставіла свой новы твор – музычную п’есу rondo-capriccioso “Пагоня”. У аснову твора лягла гісторыя славутай перамогі быхаўскага графа, гетмана Яна Караля Хадкевіча пад Кірхгольмам над шведамі ў 1605 годзе.
Свой твор Наталля Ветрава запісала разам з музыкай Юліяй Леў на фартэпіяна ў чатыры рукі і выклала на канале ў Youtube.
Далей аўтар плануе прадставіць п’есу “Пагоня” на міжнародным конкурсе кампазітараў у Токіо. Фінал конкурса пройдзе 13 верасня.
Уся прамоўцыя новага анімацыйнага фільма славутай студыі Ghibli заключалася ў адным плакаце, на працягу дзесяці гадоў вакол сюжэта фільма захоўвалася таямніца. Гледачы ўжо назвалі работу “кульмінацыяй” анімэ Міядзакі.
У Японіі быў паказаны першы поўнаметражны фільм оскараноснага рэжысёра Хаяо Міядзакі за апошнія дзесяць гадоў. Прычым для прыхільнікаў творчасці знакамітага рэжысёра ўпершыню прыходзілася толькі здагадвацца, пра што гаворыцца ў фільме – за пяць гадоў працы над карцінай яе стваральнікі са студыі Ghibli не выпусцілі ніводнага трэйлера, а рэклама была абмежавана адзіным плакатам, апублікаваным у снежні мінулага года, які паказвае эскіз птушынападобнай істоты з белымі і сінімі пёрамі – піша Guardian.
Новы анімацыйны фільм называецца “Як ты жывеш?”. Гэтая назва была ўзятая з бестселера 1937 года японскага дзіцячага пісьменніка Гензабура Ёсіна. У студыі Ghibli падкрэслівалі, што сюжэт стварыў сам Міядзакі. У цэнтры сюжэта – хлопчык, які пераязджае ў сельскую мясцовасць са сваім бацькам пасля таго, як яго маці загінула ў пажары ў Японіі ваеннага часу . Там ён сустракае чаплю, якая пераносіць яго ў альтэрнатыўны сусвет, дзе павольна раскрываецца таямніца смерці яго маці.
Прадзюсар фільма Тошыо Сузукі ў мінулым месяцы заявіў, што студыя вырашыла не рэкламаваць «Як ты жывеш?» з-за занепакоенасці тым, што чаканні папярэдняга анімэ Ghibli былі празмернымі.
– Я падумаў, што выдача занадта вялікай колькасці інфармацыі знізіць цікавасць аўдыторы. – сказаў Сузукі – У наш век інфармацыйных тэхналогій я палічыў, што недахоп інфармацыі сам па сабе будзе цікавым.
Першыя гледачы ўжо паспелі падзяліцца сваімі ўражаннямі ад відовішча.
– Я не адчуваў, што ёсць нешта асаблівае толькі таму, што гэта апошняя праца, але я дакладна бачыў шмат Міядзакі ў фільме … і гэта было захапляльна. – расказаў Эйсаку Кімура, студэнт універсітэта, які быў сярод прыхільнікаў Міядзакі ў чарзе каля кінатэатра ў такійскім раёне Сібуя.
Валерыя Мацвеева, настаўніца англійскай мовы з Расіі, апісала “Як ты жывеш?” як “вар’яцкую сумесь усіх фільмаў Ghibli, якія я бачыла раней”.
Адзін фанат, які толькі што паглядзеў фільм у кінатэатры ў Токіо, сказаў, што фільм стаў «кульмінацыяй» анімэ Міядзакі.
Асноўным фестывальным днём будзе 5 жніўня. У 10:00 раніцы на плошчы Пятра Мсціслаўца пройдзе ўрачыстае адкрыццё фестываля, а потым асноўныя мерапрыемствы перамесцяцца на Замкавую гару.
З 11.30 да 13.10 тут пройдуць тэатралізаваны паказ “Аднойчы на Дзікім полі”, бугурты, баі пешых рыцараў. З 14.00 да 15.40 выступіць фолк-гурт «Хмяльны вір» (г. Мінск), а таксама пройдзе майстар-клас па сярэднявечных танцах.
З 16.30 да 18.10 пройдуць тактычныя бугурты “Захоп сцяга”, “Ахова караля”, масавыя бітвы, турнір лучнікаў.
З 19.00 да 20.40 пройдуць рыцарскія забавы (на ХV ст.) конна-гістарычнага клуба “Залатая шпора”. Працягнецца праграма прадстаўленнем «Ваяры ранняга Сярэднявечча», турнірам «Кола Адзіна», тэатралізаваным штурмам замка, манеўрамі рыцараў. Завершыцца гэты блок праграмы ўзнагароджваннем пераможцаў турніраў.
З 21.30 да 23.10 арганізатары свята запрашаюць усіх на фаер-шоу ад клубаў «Атама» (г. Віцебск), «Маоры» (г. Магілёў) і канцэрты гуртоў «Адамант» (г. Мсціслаў), «Стокс» ( г. Мінск).
У 23.50 на Замкавай гары зноў стане горача. У гэты час тут сваю вогненную праграму прадставіць клуб “Рэй” (г. Брэст). Працягнецца праграма выступам Мінскага музычнага гурта “КаS” і канцэртам ВІА “RedFox Band” – паведамляе “Святло Кастрычніка”.
Культработнікі ў псеўданародных касцюмах прыехалі ў поле таньчыць і пець песні, каб павесяліць камбайнёраў.
Прыезд у поле артыстаў дома культуры быў арганізаваны нібыта для таго, каб крыху павесяліць і даць адпачыць камбайнёрам, якія ва ўсю працуюць на жніве. Забаўляць іх работнікі крычаўскага раённага цэнтра культуры прыехалі з народным і вясёлым рэпертуарам.
Прычым для гэтага “мерапрыемства” культработнікі апрануліся ў псеўданародныя касцюмы. Выглядае гэта, канешне, прыніжальна – у першую чаргу, для саміх супрацоўнікаў раённага цэнтра культуры.
Між іншым, у крычаўскім цэнтр культуры адзначылі, што падобныя палявыя выступленні будуць праходзіць ва ўсіх сельгаспрадпрыемствах раёна падчас усёй уборачнай кампаніі – паведамляе раённая газета “Крычаўскае жыццё”.
Міжнародны пленэр па кераміцы ў Бабруйску пачне сваю працу 12 ліпеня і працягнецца 18 дзён. У ім прымуць удзел 18 прафесійных мастакоў-керамістаў з Беларусі, Расіі і Егіпта. Асноўнай тэмай пленэру сёлета стане культура і мастацтва ў гістарычных фактах, асобах і падзеях.
Падчас пленэру прадугледжана правядзенне майстар-класаў і эксперыментальных абпалаў, а таксама шоу-абпал “Вогненная скульптура”. Завершыцца пленэр урачыстым адкрыццём выніковай выставы “Кераміка жывога агню”, якая пройдзе 28 ліпеня ў Бабруйскім мастацкім музеі – паведамляе БелТА.
Ад здымкаў палярнага ззяння да выяў цэлых галактык.
Журы найбуйнейшага ў свеце штогадовага конкурсу астрафотаздымкаў “Астранамічны фатограф года” апублікавала работы ўдзельнікаў 2023 года – паведамляе Каралеўскі Музей Грынвіч.
Арганізатар мерапрыемства – Каралеўская Грынвіцкая абсерваторыя – прадставіў здымкі, якія трапілі ў шорт-ліст спаборніцтва 2023 года. Штогод лонг-лісты складаюць тысячы работ.
Выстава з работ пераможцаў будзе прадстаўлена ў Нацыянальным марскім музеі ў Лондане 16 верасня 2023 года.
Конкурс праводзіцца ўжо 15 год. Удзельнікі могуць паспрабаваць свае сілы ў 8 асноўных катэгорыях. Пераможцы за 1, 2, 3-е месцы атрымліваюць прызы ў памеры 1 500, 500 і 250 фунтаў стэрлінгаў (прыкладна 5 475, 1 825 і 913 беларускіх рублёў) адпаведна.
Фота Савёнак А. Леапард у небе над Ізраілем.Фота М. Хэнсан, М. Сэлбі. NGC 3521 Маркіза ў небе.Фота П. Ларкін. Туманнасць МедузыФота М. Клара. Сонечная ўспышкаФота Дж. Гензель. Бяззоркавы стоўпы.Фота. К. Чандарыя. Млечны шлях.
