Пашпарт грамадзяніна Сінгапура ўпершыню ўзначаліў глабальны рэйтынг пашпартоў свету Henley Passport Index. Па ім можна без візы наведаць 192 краіны з 227. Рэйтынг заснаваны на эксклюзіўных дадзеных Міжнароднай асацыяцыі паветранага транспарта (IATA) – паведамляе smartpress.by.
Раней на працягу 5 гадоў, у 2018-2022, гэты рэйтынг узначальваў пашпарт грамадзяніна Японіі.
У лік лідэраў таксама увайшлі пашпарты ФРГ, Італіі і Іспаніі (па іх можна без візы наведаць 190 краін), Аўстрыі, Фінляндыі, Францыі, Японіі, Люксембурга, Рэспублікі Карэя і Швецыі (189 краін).
Па пашпарце Польшчы можна заехаць без візы ў 186 краін, Літвы і ЗША – у 184 краіны. Пашпарт грамадзяніна Украіны ўваходзіць у топ-30 (дае права на бязвізавы ўезд у 146 краін), расійскі – толькі на 49-м месцы (115 краін).
Па пашпарце грамадзяніна Беларусі можна без візы наведаць толькі 79 краін з 227 і па гэтым паказчыку дакумент дзеліць 64-е месца з Лесота і Тайландам.
Самымі “слабымі” прызнаны пашпарты Сірыі (30 краін), Ірака (29) і Афганістана (27). Усяго ў рэйтынгу ўлічаны пашпарты 199 краін і тэрыторый.
Жыхарка вёскі Чарнышын Чэрыкаўскага раёна Ева Марудзенка з’яўляецца не проста чалавекам з багатай працоўнай біяграфіяй, але таксама ветэранам Вялікай Айчыннай вайны.
Віншавалі чэрыкаўлянку з юбілеем прадстаўнікі райвыканкама, міліцыі і нават школьнікі. Але акрамя цёплых слоў удзячнасці і падтрымкі доўгажыхарцы падаравалі кветкі і новы пашпарт, які разлічаны ажно на 25 год.
Разынкай віншавання сталася выступлення артыстаў Верамейскага сельскага Цэнтра культуры, якія выказалі свае пажаданні песняй. Яны падрыхтавалі і выканалі спецыяльна для юбіляра некалькі музычных нумароў – паведамляе раённая газета “Веснік Чэрыкаўшчыны”.
Між іншым, шлях жанчыны-доўгажыхаркі лёгкім не назавеш, бо на сваім вяку яна пабачыла шматлікае, і самымі страшнымі былі, вядома ж, гады вайны і пасляваеннай разрухі. Але любоў да жыцця, роднага краю і людзей, адданая праца загартавалі яе і далі сілаў і здароўя дажыць да сваёй залатой даты.
Без візы беларусы могуць наведаць толькі 44 краіны свету. Па мабільнасці грамадзян Беларусь параўнальная з мізэрнай Науру.
Згодна “Індэкса пашпартоў свету” (Henley Passport Index), больш за ўсіх па безвізаваму рэжыму могуць ездзіць грамадзяне Швецыі, Фінляндыі, Германіі, Люксембурга, Іспаніі, Францыі, Італіі. Жыхары гэтых краін без візы маюць права наведаць 129 краін свету.
Сярод нашых суседзяў самы высокі рэйтынг па колькасці бязвізавых напрамкаў у Польшчы і Літвы – іх грамадзяне могуць без візы наведаць па 124 краіны свету. Амаль столькі ж краін адкрыты для грамадзян Рэспублікі Латвія – 123.
Высокі ўзровень мабільнасці і ў грамадзян Украіны. Без афармлення папярэдніх дакументаў украінцы могуць вандраваць па 95 краінах свету.
Грамадзяне Расійскай Федэрацыі могуць наведаць без віз 79 краін свету, але іх узровень мабільнасці горшы за Тонга і Кірыбаці, бо жыхары гэтых маленькіх ціхаакенаскіх краін могуць наведаць без дакументаў 80 і 81 краіну адпаведна.
Ацэнка мабільнасці сярод суседніх краінаў самая горшая ў Беларусі, бо грамадзяне нашай рэспублікі без спецыяльных дакументаў могуць паехаць толькі ў 44 краіны свету. Прычым столькі ж краін без візы могуць наведваць грамадзяне самай маленькай незалежнай рэспублікі ў свеце – Рэспублікі Науру.
Адзначым, што ўзровень мабільнасці вышэй за беларускі і ў Малдовы, жыхары якой могуць без папярэдніх дакументаў паехаць у 75 краін свету. Але ёсць і краіны СНД, індэкс пашпартоў якіх яшчэ горш, чым у Беларусі: Казахстан – 39 краін, Азербайджан – 34 краіны, Арменія – 33, Узбекістан – 27 краін, а Кыргызстан і Таджыкістан – 26 і 25 краін адпаведна.
Henley Passport Index – рэйтынг усіх пашпартоў свету ў адпаведнасці з колькасцю пунктаў прызначэння, у якія іх уладальнікі могуць патрапіць без папярэдняй візы, і заснаваны на эксклюзіўных дадзеных Міжнароднай асацыяцыі паветранага транспарту
Дзень памяці пакутнікаў Фірса, Леўкія і Калініка (праваслаўны каляндар).
У народзе верылі, што 27 снежня розная нечысць гуляе па зямлі. Лічылася, што яна не чапае добрых гаспадароў, таму ў хаце чысценька прыбіралі і мыліся самі.
Калі ў гэты дзень пераменлівае надвор’е, будзе адліга. Цёплы дзень прадвяшчае гарачае лета. Калі крумкачы збіраюцца ў чароды і громка крычаць, варта чакаць маразоў.
537год. У Канстанцінопалі асвечаны Сабор Святой Сафіі.
Галоўны храмі Візантыйскай імперыі і ўсёй Усходняй хрысціянскай царквы, самы высокі ў хрысціянскім свеце на працягу 1000 гадоў. Імператар Візантыі Юстыніян I Вялікі, па загадзе якога архітэктары з Малой Азіі Анфімій Тралскі і Ісідар Мілецкі ўзвялі гэты сабор, сам заклаў першы камень у яго падмурак і строга кантраляваў будаўніцтва. Пры асвячэнні храма Юстыніян, абышоўшы яго вакол, усклікнуў: “Слава Богу, які прызнаў мяне годным здзяйснення такога цуду. Я перамог цябе, о, Саламон!”.
Вышыня Сафійскага сабора – 55,6 метраў, дыяметр купала – 31 метр. У 1453 годзе султан Мехмед II, які заваяваў Канстанцінопаль, загадаў ператварыць сабор у мячэць, стварыўшы пры гэтым асабіста першую малітву на славу Алаха. Да сабора прыбудавалі чатыры мінарэты, і сабор ператварыўся ў Вялікую мячэць Айя-Сафія, аднак большасць фрэсак і мазаік засталіся цэлымі. У 1935 годзе паводле дэкрэта Атацюрка Ая Сафія стала музеем. Помнік Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА (2020). З 2020 года зноўў мячэць. Усе мячэці ў свеце пабудаваны на ўзор Айя-Сафіі.
Беларускі пісьменнік і рэлігійны дзеяч, праваслаўны архіепіскап Полацкі, Віцебскі і Мсціслаўскі (1620-1628). Вучыўся у Астрожскай, Віленскай, Лейпцыгскай, Вітэнбергскай акадэміях.
Адзін з набольш вядомых прыхільнікаў абнаўлення праваслаўнай царквы ў Рэчы Паспалітай, рэформы ўніяцкай царквы.
Спачатку быў зацятым абаронцай праваслаўя, членам Віленскага праваслаўнага брацтва, рэктарам кіеўскай брацкай школы, але пасля паломніцтва ў Іерусалім і Канстанцінопаль, прыняў Унію. Папа Урбан VIII у 1631 годзе прызначыў яго архібіскупам. Мялецій лічыў, што кароль і духоўныя ўлады павінны схіліць шляхту да ліквідацыі праваслаўных цэркваў і манастыроў у сваіх уладаннях.
Аўтар палемічных твораў на рэлігійную тэматыку, найбольш аўтарытэтнага падручніка па славянскім мовазнаўстве “Граматыка славенска, правільней сінтагма» (Еўе, 1618—1619) – узор для сербскай, харвацкай, румынскай і балгарскай граматык, неаднаразова перавыдавалася да XIX стагоддзя.
«Граматыка» Сматрыцкага. Выданне 1721 года. Масква
Беларускі кампазітар нямецкага паходжання, кіраўнік нясвіжскай капэлы, выкладчык музыкі ў Віленскім універсітэце.
Вядомы гамбургскі кампазітар, аўтар опер, сімфоній, кантат, музычных п’ес.
На пачатку 1780-х гадоў стаў дырыжорам нясвіжскай капэлы, ставіў у оперна-балетным тэатры Нясвіжа класічныя творы замежных і мясцовых аўтараў.
17 верасня 1784 года ў Нясвіжы адбылася прэм’ера оперы Я. Голанда «Агатка, або Прыезд пана» – адной з першых опер, што створаны і пастаўлены ў Беларусі ў XVIII стагоддзі, больш за 40 гадоў ішла на сцэнах тэатраў Рэчы Паспалітай.
У Нясвіжы ім напісаны опера «Чужое багацце нікому не служыць» і балет «Арфей і Эўрыдыка» («Арфей у пекле»).
Пасля 20-гадовай працы ў Нясвіжы, 23 гады выкладаў музыку ў Віленскім універсітэце, кіраваў універсітэцкім хорам і аркестрам, напісаў падручнік «Акадэмічны трактат аб сапраўдным мастацтве музыкі».
На сёння творы Голанда адноўлены на беларускай мове.
Беларуская пісьменніца, мемуарыст, дзеяч беларускай дыяспары ў ЗША.
Выкладала ў БДУ, Навагрудскай настаўніцкай семінарыі, Беларускай гімназіі імя Янкі Купалы ў Рэгенсбургу.
Уваходзіла ў кіраўніцтва Беларуска-амерыканскага задзіночання, Беларускага Інстытута Навукі і Мастацтва ў Нью-Ёрку.
Аўтар апавяданняў, аповесцей, успамінаў пра Я. Купалу, Я. Коласа, Я. Лёсіка, П. Бузука, М. Грамыку, У. Ігнатоўскага і іншых. У працах “Лістападаўцы”, “Да гісторыі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэту”, “Археалагічная экспедыцыя ў 1928 г.”, “Менск у 1930-1931 гадох” паўстае карціна жыцця на Беларусі міжваеннага часу.
Упершыню ў беларускай прозе шырока паказала лёс жанчыны, сямейнае, мацярынскае шчасце якой было разбурана бязлітаснымі катаклізмамі часу.
Памерла 8 студзеня 1997 года.
1923 год. Нарадзіўся Анатоль Вялюгін.
Беларускі паэт, празаік, кінасцэнарыст, перакладчык. Заслужаны дзеяч культуры. Лаўрэат Літаратурнай прэміі імя Янкі Купалы, Дзяржаўнай прэміі БССР.
Працаваў у газетах «Звязда», «Літаратура і мастацтва», часопісе «Полымя».
Аўтар больш 20 зборнікаў вершаў.
Па яго сцэнарыях пастаўлены два мастацкіх, 40 дакументальных фільмаў, у тым ліку «Бацька Нёман», «Генерал Пушча», «Белая вежа», «Я – крэпасць, вяду бой», «Магілёў – дні і ночы мужнасці».
Перакладчыкна беларускую мову твораў М.Лермантава, Ю. Тувіма, Э. Межэлайціса і іншых, паасобных вершаў У. Маякоўскага, А. Міцкевіча, У. Бранеўскага, М. Ціханава, Л. Украінкі і іншых. Склаў зборнікі «Мы іх не забудзем», «Крывёю сэрца».
Памёр 24 кастрычніка 1994 года.
1931 год. Нарадзіўся Юрый Карачун.
Беларускі мастак-графік, мастацтвазнаўца. Заслужаны дзеяч мастацтваў. Дырэктар Дзяржаўнага мастацкага музея Беларусі (1977-1997).
З’яўляўся аўтарам-складальнікам альбомаў «Янка Купала ў творчасці мастакоў» і «Якуб Колас у творчасці мастакоў», аўтарам кнігі пра народнага мастака БССР Яўгена Зайцава.
Яго працы захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, Беларускім музеі народнай архітэктуры і побыту, Літаратурным музеі Якуба Коласа.
Кіраўнік паўстання 1863-1864 гадоў у Ашмянскім павеце. Ганаровы грамадзянін Грэцыі.
Лектар генуэзскай ваеннай школы. Паўстанцкі ваенны начальнік Ашмянскага павета, камандзір атрада. Быў палонены і прыгавораны рускімі карнікамі да расстрэлу. Адбываў катаргу ў Сібіры, з якой збег.
Скончыў акадэмію генштаба ў Парыжы, жыў у Асманскай імперыі і 20 гадоў будаваў чыгункі, масты, каналы ў Балгарыі, Фракіі Фесаліі і Эпіры. Удзельнік вайны Грэцыі з Турцыяй за Крыт (1891). Папулярызатар Алімпійскіх гульняў у Афінах. Аўтар успамінаў.
Яго зяць – Георгіяс Папандрэу-старэйшы (1888-1968) быў прэм’ер-міністрам Грэцыі, унук – Андрэас Папандрэу (1919-1996), быў прэм’ерам Грэцыі (1981-1989, 1993-1996), праўнук – Георгіяс Папандрэу-малодшы, быў прэм’ер-міністрам Грэцыі ў 2009-2011 гадах.
У гонар Мінейкі названыя сярэдняя школа пры пасольстве Польшчы ў Афінах, вуліца ў Ашмянах.
1932 год. Увядзенне пашпартнай сістэмы.
Падпісана пастанова ЦВК і Саўнаркама “Аб устанаўленні адзінай пашпартнай сістэмы па Саюзе ССР і абавязковай прапіскі пашпартоў”. Усе грамадзяне СССР ад 16 гадоў, якія пастаянна пражывалі ў гарадах, рабочых пасёлках, якія працавалі на транспарце, у саўгасах, абавязаны былі мець пашпарты. Сельскае насельніцтва краіны пашпартамі не забяспечвалася, за выключэннем тых, хто пражываў у 10 кіламетровай памежнай зоне.
Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года пашпарты ўнутры краіны былі адменены, пашпартная сістэма ліквідавана. Усім грамадзянам было дадзена права свабоднага перамяшчэння па ўсёй тэрыторыі краіны. Дэкрэт ад 20 ліпеня 1923 года “Аб пасведчанні асобы” забараняў патрабаваць ад грамадзян абавязковае прад’яўленне пашпартоў і іншых відаў на жыхарства, якія абмяжоўваюць іх права перамяшчацца.
У канцы 1920-х – пачатку 1930-х гадоў дзяржава канчаткова вярнула сабе кантрольныя функцыі, у тым ліку і кантроль за перамяшчэннем насельніцтва. Пашпарты не выдаваліся вайскоўцам, інвалідам і жыхарам сельскай мясцовасці.
1938 год. Указам Прэзідыума Вярхоўнай Рады СССР уведзена званне Героя Сацыялістычнай Працы.
Першым Героем Сацыялістычнай Працы стаў Іосіф Сталін. Усяго званне прысвоена 20 613 дзеячам, у тым ліку 201 – двойчы і 15 – тройчы. БССР была на 7 месцы па ўзнагародам – 549. Сярод трохразовых Герояў Сацыялістычнай Працы – ураджэнец Мінска акадэмік Я. Зяльдовіч, сярод двойчы Герояу – палітычны дзеяч А. Грамыка, авіканструктар П. Сухі, сярод 11 Героеў Савецкага Саюза і Сацыялістычнай Працы – П. Машэраў, К. Арлоўскі. Героямі Сацыялістычнай працы былі пісьменнікі К. Крапіва, І. Шамякін, В. Быкаў, П. Броўка, аграрнікі У. Бядуля, У. Ралько і іншыя.
Беларускі мовазнавец, краязнавец, даследчык гісторыі тапаніміі Гомельшчыны. Доктар філалагічных навук,прафесар.
Аўтар звыш 2000 навуковых, навукова-папулярных і краязнаўчых публікацый, у тым ліку шэрагу кніг.
Вывучае паходжанне геаграфічных назваў Беларусі, гісторыю беларускай мовы і этнаса, праводзіць краязнаўчыя даследаванні Гомеля і Гомельшчыны, а разам з тым займаецца «эзатэрычнай лінгвістыкай».
Беларускі кампазітар і фалькларыст. Адзін з заснавальнікаў беларускай прафесійнай музыкі. Народны артыст.
Настаўнічаў, выкладаў музыку і маляванне, кіраваў аматарскімі харавымі калектывамі ў Баку, Коўне, Вільні, Мсціславе, Магілёве, Мінску.
Сабраў больш за 3 000 мелодый песень і танцаў розных народаў.
53 беларускія мелодыі ў яго запісе і апрацоўцы змешчаны ў «Беларускім зборніку» Е. Раманава (1910); склаў зборнікі «Беларускія народныя песні і танцы» і «Беларускія народныя песні».
Сярод твораў – оперы паводле твораў Янкі Купалы, творы для дзяцей, музычныя камедыі, сімфаньеты, сімфанічныя сюіты, сюіты і уверцюра «Памяці Янкі Купалы» для аркестра беларускіх народных інструментаў, 11 струнных квартэтаў, хары, рамансы; музыка для драматычных спектакляў; апрацоўкі народных песень і танцаў, песні для дзяцей на словы беларускіх паэтаў.
На доме па вуліцы Кісялёва, 3 у Мінску ўстаноўлена мемарыяльная дошка.
1979 год. ПамёрІван Ралько. Беларускі літаратуразнавец, крытык, паэт.
Настаўнічаў, працаваў у Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР. Аўтар вершаў, зборніка паэзіі, крытычных даследаванняў. Даследаваў праблемы сучаснай паэзіі, гісторыі і тэорыі беларускага вершаскладання. Асобнымі выданнямі выйшлі працы «Беларускі верш: Старонкі гісторыі і тэорыі» – першае ў беларускім літаратуразнаўстве гісторыка-тэарэтычнае даследаванне праблем беларускага верша, «Вершаскладанне: Даследаванне і матэрыялы», «Верш і мова: Праблема тэорыі і гісторыі беларускага верша».
Выкладаў у Дрысе, працаваў у газеце «Літаратура і мастацтва», часопісе «Полымя».
Аўтар вершаў, кніг паэзіі, перакладаў, выбранай паэзіі.
Пераклаў на рускую мову раман І. Мележа «Людзі на балоце», творы А. Карпюка, У. Караткевіча «Хрыстос прызямліўся ў Гародні», зборнікаў паэзіі Я. Купалы, творы Я. Коласа, М. Багдановіча, П. Броўкі, Р. Барадуліна і іншых.
У 1982 годзе выдаў кнігу перакладаў беларускай паэзіі «Спелый бор».
Дзень памяці пакутнікаў Фірса, Леўкія і Калініка (праваслаўны каляндар). 
