Tag: музей

Дзень у гісторыі: 11 верасня. Гадавіна тэрарыстычнай атакі на ЗША. Нарадзіліся: фалькларыст Еўдакім Раманаў і празаік, журналіст Вінцэсь Мудроў. Памёр этнограф Рамуальд Зянкевіч. Адкрыты Дом-музей Адама Міцкевіча

Навіна ад

1855 год. Нарадзіўся Еўдакім Раманаў.

Фалькларыст, этнограф, археолаг, настаўнік.

Аўтар дадаткаў да слоўніка Івана Насовіча, 15-томнага «Беларускага зборніка» – энцыклапедыі побыту, творчасці, матэрыяльнай і духоўнай культуры беларускага народу ХІХ – пачатку ХХ стагоддзя.

Пад яго рэдакцыяй выйшлі 3 выпускі «Магілёўскай даўніны», выпуск «Крыніц для гісторыі Магілёўскага краю» і іншыя работы.

Склаў археалагічныя карты Магілёўскай, Віцебскай і Гродзенскай губерняў, сабраў звесткі пра 1000 гарадзішчаў Беларусі.

Сузаснавальнік Віцебскага, Магілёўскага, Віленскага этнаграфічных музеяў.

У Магілёве абласны краязнаўчы музей носіць імя Еўдакіма Раманава. Тут праводзяцца навуковыя раманаўскія чытанні.

1868 год. Памёр Рамуальд Зянкевіч.

Этнограф, археолаг, фалькларыст.

Збіраў песні, казкі, паданні, легенды, абрады і звычаі на Піншчыне, укладальнік першага зборніка беларускіх песень.

Вывучаў Крэўскі замак, Тураў.

1938 год. Адкрыты Дом-музей Адама Міцкевіча ў Наваградку.

22 чэрвеня 1941 годзе разбураны нямецкай авіябомбай, экспанаты знішчаны.

Адноўлены ў 1955 годзе рэканструяваны ў 1989-ым.

У ім налічваецца каля 8000 музейных прадметаў у 5 залах і выставачнай галерэі.

1953 год. Нарадзіўся Вінцэсь Мудроў.

Празаік і журналіст. Аўтар 14 кніг.

Са школьных гадоў займаўся грамадскай дзейнасцю, распаўсюджваў беларускія кнігі.

Рэдагаваў літаратурны альманах «Ксэракс Беларускі», працаваў карэспандэнтам Радыё «Свабода». Сябра Беларускага ПЭН-цэнтру, які зліквідаваны ўладамі.

1968 год. Нарадзіўся Ігар Марзалюк.

Гісторык, археолаг, палітык.

Член-карэспандэнт НАН Беларусі, доктар гістарычных навук, прафесар МДУ імя А. Куляшова.

Дэпутат, старшыня пастаяннай камісіі Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Беларусі па навуцы, культуры і адукацыі.

Узначальвае «Магілёўскае краязнаўчае таварыства».

Аўтар даследаванняў па гісторыі Магілёва.

2001 год. Тэрарыстычныя акты ў ЗША, названыя «9/11».

Серыя з чатырох скаардынаваных тэрарыстычных актаў-самагубстваў, учыненых членамі тэрарыстычнай арганізацыі «Аль-Каіда».

Атакаваныя хмарачосы Сусветнага гандлёвага цэнтру ў Нью-Ёрку. У іх мэтанакіравана ўрэзаліся два самалёты. Абедзве вежы абрынуліся, выклікаўшы разбурэнні прылеглых будынкаў.

Трэці самалёт быў накіраваны ў будынак Пентагона.

Чацвёрты разбіўся ў штаце Пенсільванія.

У выніку нападу тэрарыстаў загінула больш за 3000 чалавек, каля 6000 было паранена, яшчэ 24 зніклі без вестак.

Катастрофа забрала жыцці пажарных і паліцэйскіх, дзякуючы намаганням якіх удалося выратаваць каля 30 тысяч чалавек.

Найбуйнейшы ў гісторыі чалавецтва тэрарыстычны акт.

 

У публікацыя выкарыстаныя звесткі рэсурсу «Вікіпедыя» і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніц

 

Магілёўскі скульптар прадставіў макет помніка мастаку Марку Шагалу. Дзе і калі ён з’явіцца невядома

Навіна ад

Замысліў паставіць помнік Шагалу магілёўскі скульптар Андрэй Вераб’ёў. Аб сваёй задуме ён расказаў на творчай сустрэчы ў магілёўскім музеі Бялыніцкага-Бірулі.

На макеце адлюстраваны сімвал Парыжу – Эйфэлева вежа і летуценны чалавек, які цягнецца да яе, нібы, ляціць. Летуценнік двухаблічны, бо ў ім спалучаныя – жаночы і мужчынскі вобразы адначасова. Ён глядзіць у будучыню – бачыць свой Парыж, але ўглядаецца назад у свае віцебскія карані.

Пакуль невядомыя горад і месца, дзе будучы помнік Шагалу маглі б паставіць. Хаця, па словах Вераб’ёва, ужо знаходзіўся заказчык, які быў гатовы ўкласці грошы ў яго выраб. Помнік плануецца адліць з бронзы памерамі больш за 3 метры.

Андрэй Вераб’ёў лічыцца самым пладавітым магілёўскім скульптарам. Яго творы ўпрыгожваюць Быхаў, Горкі, Круглае, Клічаў, Магілёва. Ён аўтар знакамітых кампазіцыяў са львамі на Дняпроўскім мосце, скульптураў «Гімнасткі» ля Палаца гімнастыкі, «Маленькага прынца» у Камсамольскім скверы і многіх іншых. Вялічэзная скульптура «Кароль і каралева або Пясочны гадзіннік» усталявана і ў Нанкіне – кітайскім горадзе пабраціме Магілёва.

Творчую сустрэчу з Андрэем Вераб’ёвым арганізавала кіраўніцтва музею Бялыніцкага-Бірулі. Яе прысвяцілі 135-годдзя Марка Шагала. На ёй Вераб’ёў апавёў пра сваё першае знаёмства з работамі знакамітага мастака, пра ўражанні ад наведвання шагалаўскіх мясцін у Парыжы і ўплыў Шагала на яго творчасць.

Паводле Вераб’ёва найулюблёнымі тэмы яго творчасці зʼяўляюцца каханне і аўтапартрэт.

Па словах скульптара, ім яшчэ не створаная работа, якая б цалкам адлюстравала яго светапогляд. Але, як лічыць ён, найбольш блізкі яму твор з пясочным гадзіннікам і двума чалавечымі галовамі, якія, нібы, перацякаюць адна ў адну. Станковы варыянт гэтай работы знаходзіцца ў Беларусі, а вялікі помнік упрыгожвае Нанкін.

Андрэй Вераб’ёў кажа, што ў гадзінніку кожная з галоў па чарзе знаходзіцца то знізу, то зверху, а потым наадварот. Адсюль яднанне іх, і адначасова непаразуменні паміж імі.

«Гэта як жанчына і мужчына бачаць свет з розных бакоў, хаця разам і складаюць еднасць і часцяком мяняюцца месцамі», – заўважае ён.

«Фантомныя кнігі невядомых друкароў» – магілёўскі гісторык расказвае пра таямніцы першай гарадской друкарні

Навіна ад

Падрабязнае даследаванне як з’явілася і працавала ў Магілёве першая друкарня.

На сваім ютуб-канале былы дырэктар Музея гісторыі Магілёва Аляксей Бацюкоў размяшчае ролікі, прысвечаныя гісторыі нашага краю. Чарговая лекцыя прысвечана пачатку кнігадрукавання ў Магілёве ў пачатку XVII стагоддзя.

Паглядзець лекцыю можна тут.

 

У навуковай літаратуры можна сустрэць тэзіс, што першыя кнігі былі надрукаваныя ў горадзе ў 1616, 1617 і 1619 гадах. Гэта літургічная кніга «Служэбнік» і літаратурны твор Кірылы Транквіліон-Стаўравецкага «Вучыцельнае Евангелле». Аднак саміх гэтых магілёўскіх кніг не існуе ў прыродзе. Іх няма ў каталогах, няма ў бібліятэках і зборах.

Відэалекцыя, ператварылася ў падрабязнае даследаванне таго, як з’явілася інфармацыя пра паяўленне і працу ў Магілёве першай друкарні.

«Фантомныя кнігі», магчыма, выдадзеныя ў Магілёве невядомымі пакуль друкарамі, былі вядомыя бібліёграфам у канцы XVIII – пачатку ХІХ стагоддзяў. Але пасля 1813 года іх не сустракаў больш ніводны даследчык.

Сенсацыя. Знойдзены артэфакт з асабістым гербам князя Ізяслава

Навіна ад

Донца гаршка з гербам князя Ізяслава знойдзенае на раскопках мінскага гарадзішча. Пра сенсацыйную знаходкі паведаміў стваральнік музею Стары Менск» Глеб Лабадзенка.

У Фэйсбуку ён напісаў што аналагаў такому артэфакту няма.

“Сенсацыя на раскопках у Старым Менску – знойдзена донца гаршка з асабістым гербам князя Ізяслава – то бок, гэта канец Х – пачатак ХІ ст., аналагаў няма, гэта першая такая знаходка ў Беларусі!”

“Што яна можа значыць, трошку пазней у каментары археолага” – паведаміў Глеб Ладзенка і запрасіў – “тэрмінова ў музей Стары Менск – бліжэйшыя дні знаходка выстаўленая для агляду турыстаў!”

Ізяслаў – сын Рагнеды і Уладзіміра Святаславіча, дзед полацкага князя Усяслава Чарадзея, які кіраваў у Ізяслаўлі (цяпер Заслаўе), куды была адаслана Рагнеда. Трызуб Ізяслава стаў гербам Заслаўя.

У Мікалаеўскай вобласці ўздым анкалагічных захворванняў. У краінах Балтыі растуць цэны на харчы, на некаторыя ажыятажны попыт. Літва не пускае транзіт у Калінінградскую вобласць, выконвае еўрапейскія санкцыі супраць Расіі

Навіна ад

Пішам, як вайна ва Ўкраіне ўплывае на жыццё еўрапейскіх гарадоў, якія маюць партнёрскія дачыненні з гарадамі Магілёўскай вобласці

Рух параднёных гарадоў паўстаў падчас Другой сусветнай вайны. Дзеля супрацоўніцтва ў інтарэсах міру і дабрабыту ў 1942 годзе сяброўскія адносіны наладзілі пацярпелыя ад наступстваў вайны Кавэнтры (Вялікая Брытанія) і Сталінград (СССР). У красавіку 1957 года была заснавана Сусветная федэрацыя параднёных гарадоў. Паводле яе статуту мэта руху гарадоў пабрацімаў – развіццё супрацоўніцтва паміж народамі незалежна ад іх расы, мовы, рэлігіі і палітычнай сістэмы. Параднёныя гарады абменьваюцца досведам у эканамічнай, культурнай, гуманітарных сферах, а таксама самакіраванні, чым умацоўваюць давер між грамадзянамі.

Мікалаеў, Украіна

Пабрацімства з Магілёвам замацаванае дамовай у 2009 годзе. 31 мая 2022 году мэр Мікалаева заявіў, што Пагадненне аб пабрацімстве з Магілёвам скасаванае і выказаў спадзеў, што яно будзе адноўленае, калі Беларусь стане свабоднай. Магілёў. media працягне сачыць за жыццём Мікалаева, нягледзячы на спыненне партнёрскіх сувязяў з Магілёвам.

Мікалаеў месціцца за 65 кіламетраў ад Чорнага мора. Да вайны ў ім жыло 490 тысяч чалавек. Траціна з іх вымушана была пакінуць горад. Паводле Генштабу Узброеных сіл Украіны Мікалаеў адзін з асноўных кірункаў наступу расіян. Яго рэгулярна абстрэльваюць, знішчаючы гарадскую інфраструктуру і змушаючы мясцовую ўладу капітуляваць. Прэзідэнт Украіны Уладзімер Зяленскі прысвоіў Мікалаеву ганаровае званне «Горад-герой».

У выніку абстрэлу Мікалаева, які адбыўся напярэдадні, 12 чалавек атрымалі раненні рознай ступені цяжкасці. Горад быў атакаваны 24 ракетамі.

Адзін двухпавярховы будынак згарэў дашчэнту, завалы і ўдарная хваля пашкодзілі суседнія будынкі. У іншым пяціпавярховіку частка ракеты прабіла столь з 5 па 3 паверхі, паведаміў мэр Мікалаева Аляксандр Сянкевіч.

Цалкам разбураны будынак адной з мікалаеўскіх школ ды выбітыя вокны і дзверы ў іншых будынках установы.

inshe.tv

Пашкоджаныя дзве больніцы. Вокны выбітыя, у некаторых пакоях абвалілася столь. Аналагічныя разбурэнні ў памяшканні банку і пошты.

Ад абстрэлаў пацярпеў грамадскі транспарт: 5 тралейбусаў не падлягаюць аднаўленню.

Ракеты трапілі на тэрыторыю рыбапрамысловага прадпрыемства. Разбураныя будынкі і транспарт.

У Мікалаеўскай вобласці – уздым запушчаных анкалагічных захворванняў, калі людзі звяртаюцца да лекараў на апошніх стадыях захворвання.

Начальнік упраўлення аховы здароўя абласной дзяржаўнай адміністрацыі Максім Бязносенка лічыць, што прычынай сталі спачатку пандэмія каранавіруса, а цяпер вайна, перадае выданне Green Post.

У Мікалеве збіраюцца адкрыць музей вайны.

Па словах начальнік упраўлення культуры і аховы культурнай спадчыны гарсавету Юрыя Любарава ад 24 лютага мясцовыя бібліятэкі працуюць над архіваваннем усяго інфармацыйнага складніка вайны.

cdn4.suspilne.media

«Віртуальны музей таго, што адбываецца, ужо існуе, – кажа ён. – Усе публікацыі, усе навіны, усё, што з’яўляецца ў сетцы, архівуецца супрацоўнікамі бібліятэкі. Але ёсць і матэрыяльны складнік: усе артэфакты, усё тое, што раскажа пра вайну, пра людзей, як яны ваявалі, будзе прадстаўлена ў музеі».

Клайпеда, Літва

8 сакавіка 1997 году падпісаная дамова аб аднаўленні пабрацімскіх сувязяў літоўскага гораду з Магілёвам. Месціцца на захадзе краіны і з’яўляецца портам на Балтыйскім моры. Насельніцтва 160 тысяч чалавек.

У другім квартале бягучага года цэны на прадукты харчавання істотна выраслі ва ўсіх краінах Балтыі

Ва ўсіх трох краінах Балтыі назіраўся ажыятаж на соль, грэчку і чорны чай. У Эстоніі ў пачатку чэрвеня гэтыя прадукты яшчэ цалкам не вярнуліся на паліцы магазінаў, тады як у Латвіі і Літве гэтыя тавары ўжо былі ў крамах, але па больш высокім кошце, піша выданне Press.

press.lv/slir

Калі параўноўваць цэны на прадукты харчавання ў сеткавых супермаркетах сталіц краін Балтыі, то ў Латвіі яны ў асноўным вышэйшыя.

На думку кіраўніка аддзелу садзейнічання сельскагаспадарчаму рынку Інстытуту аграрэсурсаў і эканомікі Латвіі Інгуны Гулбе ў будучыні больш сурʼёзную праблему ўяўляюць не падаражэнне прадуктаў харчавання, а нізкая пакупніцкай здольнасці.

Тое адбудзецца, калі не будзе развівацца прадпрымальніцкая дзейнасць, лічыць яна.

«Грошы ствараюць грошы, – тлумачыць эксперт. – Калі будзе бізнес, будуць заробкі і падаткі. Людзям не трэба будзе турбавацца аб тым, што прадукты сталі на еўра даражэйшыя, таму што яны змогуць іх сабе дазволіць».

Клайпеда, Літва

8 сакавіка 1997 году падпісаная дамова аб аднаўленні пабрацімскіх сувязяў літоўскага гораду з Магілёвам. Месціцца на захадзе краіны і з’яўляецца портам на Балтыйскім моры. Насельніцтва 160 тысяч чалавек.

34 грузавікі не прапусцілі праз мяжу Літвы пасля таго, як 10 ліпеня набыла моц забарона на транзіту Калінінград новых віды расійскіх тавараў.

g3.dcdn.lt

Паводле Літоўскай мытні частка грузавікоў везла груз праз Беларусь у Калінінград, а частка спрабавала ўехаць у Літву з Калінінграда. Рабіліся спробы ўвозу аўтазапчастак, драўніны, мэблі, алкагольных напіткаў і іншых тавараў, піша выданне Delfi.

Ад 10 ліпеня, па заканчэнні пераходнага перыяду пятага пакета санкцый Еўрапейскага саюзу супраць Расіі, праз Літву забараняецца перавозіць цэмент, спірт, дрэва, шкло, алюміній, вырабы з паперы, гіпс, суднавыя дэталі і іншыя тавары расійскага паходжання.

 

Ці хапае Магілёву Янкі Купалы? Экскурс у гісторыю пытання на юбілей класіка

Навіна ад

Сёння 140 гадавіна з дня яго народзінаў.

Янку Купалу натхніла легенда пра рамантычнага разбойніка Машэку на напісанне паэмы «Магіла Льва». Яна пабачыла свет у 1913 годзе. Такім чынам у творчасці класіка з’явіўся эпізод прысвечаны Магілёву.

 

Помнік Машэку ў выглядзе канаванай галавы

З мясцовага замчышча, якое гараджане і лічаць магілаю льва, экскурсаводы звычайна пачынаюць знаёміць гасцей з Магілёвам. На гары, якая ўзвышаецца над Дняпром, вандроўнік не знойдзе прыкметааўпадзякі Купалу за ўслаўленне гораду. Некаторыя сцвярджаюць, што тутэйшая скульптура ў выглядзе каранаванай галавы – помнік Машэку.

Штогод рупліўцы беларушчыны збіраюцца ля гэтай скульптуры, каб згадаць Янку Купалу, яго творчасці і паэму «Магіла льва». Чытаюць з яе ўрыўкі.

 

Вуліца Купалы заціснутая шматпавярхоўкамі

У Магілёве ёсць вуліца, названая ў гонар класіка беларускай літаратуры. Яна ў аддаленым кутку гораду, між завулкам Гогаля і вуліцай Кірава. Адшукаць гэтую мясціну не проста. Нават тутэйшыя жыхары не адразу падкажуць.

Вуліца Купалы – гэта заціснуты шматпавярхоўкамі прыватны сектар.На дзясятку дамоў прымацаваныя шыльды з імем літаратара. Мясцовыя жыхары кажуць, што выклікаючы хуткую дапамогу пазбягаюць згадваць, што жывуць на вуліцы Янкі Купалы, а паведамляюць пра Гогаля, ці Кірава. Так, хутчэй з медыкамі можна паразумецца, адзначаюць яны.

 

Бібліятэку назвалі імем Купалы, каб яно не згубілася

У 2016 годзе бібліятэцы імя Янкі Купалы выдзелілі новае памяшканне. З вуліцы будаўнікоў яна пераехала на праспект Дзімітрава.

«У горадзе была бібліятэка з імем Янкі Купалы. Месцілася яна ў заняпалым будынку. Яе зачынілі, і каб не згубілася імя, яго вырашылі надаць нашай бібліятэцы», – гаварылася на адкрыцці чытальні.

 

Не хапае настойлівасці

Гэтая бібліятэка на некалькі гадоў стала асяродкам адзначэння дня народзінаў Янкі Купалы. Акрамя імпрэзаў з музыкай і вершамі былі тут і дыскусіі.

«Магілёўцам не хапае настойлівасці, каб ушанаваць імя Янкі Купалы», – такая думка прагучала на першых Купалаўскіх чытаннях, якія правяла згаданая бібліятэка. Тое было ў 2017 годзе.

«Была цудоўная ініцыятыва паставіць помнік Янку Купалу, але, на жаль, ні ў Саюзу беларускіх пісьменнікаў, ні ў Саюзу пісьменнікаў Беларусі ды іншых арганізацый не хапіла настойлівасці, каб давесці справу да канца, – гаварыў адзін з удзельнікаў дыскусіі. – Трэба не проста заявіць пра жаданне, а яшчэ вызначыцца з месцам, дзе бачыцца такі помнік, як ён будзе выглядаць. Таму я лічу, што ў Магілёве не хапае настойлівасці саміх магілёўцаў у справе ўшанавання памяці Янкі Купалы».

Падчас дыскусіі заяўлялася, што Магілёў, якому Янка Купала прысвяціў паэму «Магіла льва», на пачатку ХХ стагоддзя быў самым беларускім.Адзначалася, што грамадскасці варта падумаць, што зрабіць, каб у Магілёве зʼявілася Купалава аблічча.

Прапаноўвалася тады паставіць помнік на Замчышчы. 10 гадамі раней па магілёве курсаваў тралейбус Янкі Купалы.

 

У Магілёўскім музеі імя Бялыніцкага-Бірулі прэзентавалі ікону ХІХ стагоддзя

Навіна ад

Даследчыкі адсачылі яе лёс – вясельны абраз захоўваўся ў сям’і багамольных людзей у Дасовічах.

Як адзначыла падчас прэзентацыі супрацоўніца музею Вольга Чарняўская, абраз прадстаўляе сабой выраб масавай вытворчасці, створаны рамеснікамі-іканапісцамі ў адной з майстэрняў Расійскай імперыі ў канцы ХІХ – пачатку ХХ стагоддзяў.

Незвычайным артэфактам гэтую ікону робіць яе біяграфія. Тое, што даследчыкам – педагогам школы ў Хонаве – удалося высветліць.

Настаўнікі Уладзімір Ласькоў і Алена Лукашова, як паведамляе газета «Прыдняпроўская ніва», выявілі ікону ў Дасовічах.

Абраз Казанскай маці Божай традыцыйна выкарыстоўваўся як элемент вясельнага рытуала, ёй бласлаўлялі на шлюб нявесту. Ікона мае ў якасці ўпрыгожванняў вясельны вяночак і букеты з кветак, зробленыя яе ўласніцай у 1941 годзе.

Абраз налажыў, як паведамілі даследчыкам, у вёсцы мясцовыя жыхары, Мікалаю і Марыі Цэлабаевым, якія нарадзіліся ў 1920 годзе, пабраліся шлюбам перад самай вайной, нарадзілі дзіця. Багамольная сям’я да самай смерці захоўвала ікону ў сваім доме, заставалася там яна і пасля іх, ужо ў закінутым доме.

Калі суседзі звярнулі на ікону ўвагу і вынеслі яе з дому, праз тры дні ён згарэў – хтосьці выпальваў непадалёку сухую траву. Цяпер абраз будзе захоўвацца ў краязнаўчым музеі хонаўскай школы.

 

Праект новага музея на Буйніцкім полі – у палоне гігантаманіі і пафасу. Было складана, але мы знайшлі прыкметы грамадскай дыскусіі праекту

Навіна ад

Пра планы пабудовы на Буйніцкім полі пад Магілёвам новага музейнага комплексу ў 2023 – 2024 гадах мы нядаўна паведамлялі. Аналізавалі таксама, што ў выніку рэалізацыі праекту ў такім выглядзе, як гэта падаюць чыноўнікі і праўладныя гісторыкі музейны комплекс стане месцам паказнога патрыятызму з ідэалагізаванай экспазіцыяй, засяроджанай на тэме рускай зброі.

 

Экспазіцыя магла б мець скіраванасць на ансамблевы тып экспазіцыі

Да 23 чэрвеня Магілёўскі райвыканкам праводзіць грамадскае абмеркаванне праекту будучага музею. Прыкмет прафесійнага, узважанага і зацікаўленага абмеркавання гэтага безумоўна важнага праекту, на старонках галоўных інфармацыйных рэсурсаў Магілёўшчыны намі выяўлена не было. А, абмяркоўваць сапраўды ёсць што.

Было б цікава прааналізаваць меркаванні спецыялістаў, як варта арганізаваць праблему ўзаемадзеяння наведніка з музейнай экспазіцыяй – адну з цэнтральных праблем у сучасным музеязнаўстве.

Савецкія салдаты аглядаюць падбітую нямецкую тэхніку на Буйніцкім полі

Размяшчэнне музею непасрэдна на месцы вядзення баявых дзеянняў падштурхоўвае да думкі, што экспазіцыя магла б мець скіраванасць на ансамблевы тып экспазіцыі. Гэта дало б магчымасць на дакументальнай аснове рэканструяваць рэальную баявую абстаноўку і жыццёвы свет чалавека, які апынуўся па Буйніцкім полі 11 ліпеня 1941 года.

 

Мала шанцаў пабачыць на Буйніцкім полі музей, экспазіцыю вольнай ад ідэалагічнага пафасу

Нам прыйшлося пашукаць, каб выявіць прыкмету хоць нейкага абмеркавання праекту новага музею на старонках «Прыдняпроўскай нівы». Але, лепш слова «абмеркаванне» тут узяць у двукоссі.

Матэрыял, апублікаваны на сайце выдання не мае прыкмет дыскусіі. Усе ўдзельнікі апытання паўтараюць адзін за адным наборы фраз з клішэ і штампамі.

Дадаюць яўнае перабольшванне – так, старшыня ветэранскай арганізацыі Магілёўскага раёну Віктар Пінчук выказаўся, што пад Буйнічамі чырвонаармейцы і народнае апалчэнне сарвалі бліцкрыг. Заўважым – калі б бліцкрыг быў сарваны менавіта пад Буйнічамі, нямецкай арміі не ўдалося б дайсці да Масквы.

wikimedia.org

«Новы музей знойдзе вялікі водгук у сэрцах жыхароў і гасцей Магілёва, стане яшчэ адным знакавым месцам памяці і славы, сімвалам гонару і яднання». – кажа вучаніца 8 «Б» класа Раманавіцкай школы, Настасся Жданко.

«Музей на Буйніцкім полі стане сэрцам мемарыяльнага комплексу, цэнтрам патрыятычнага выхавання насельніцтва і наглядным увасабленнем памяці, якую захаваюць будучыя пакаленні». – працягвае Вячаслаў Арлоўскі, дырэктар школы ў Вендаражы.

Як бачым з характару выказванняў, у магілёўцаў вельмі мала шанцаў пабачыць на Буйніцкім полі музей, экспазіцыя якога была б вольнай ад ідэалагічнага пафасу і патрыятычнага ўгару. Вольнай – каб даць месца рэальным людзям у іх непасрэдным жыццёвым свеце.

 

Музей гісторыі Магілёва анансаваў экскурсіі па яўрэйскіх мясцінах гораду

Навіна ад

Маршрут пройдзе праз могілкі і былое гета, Талмуд-Тору, рамеснае вучылішча і прыватныя дамы магілёўцаў-яўрэяў. Маршрут заяўлены як аўтобусна-пешаходная экскурсія на дзве гадзіны.

Упершыню яўрэі згадваюцца ў Магілёве пад 1522 годам, калі ліхвяр і зборшчык мытаў І. Езафовіч атрымаў у горадзе права на збор вагавага падатку, адкрыццё васкабойні і карчмы.

Да пачатку ХХ стагоддзя колькасць яўрэяў у горадзе вырасла да 34% ад агульнага насельніцтва.

Стагоддзі іх суіснавання з карэннымі жыхарамі былі азмрочаныя неаднаразовымі пагромамі, спробай крывавага паклёпу ў 1692 годзе, амаль поўным знішчэннем абшчыны ў 1655 годзе казакамі магілёўскага палкоўніка Канстанціна Паклонскага.

Гэтыя стагоддзі пражывання ў Магілёве яўрэйскай грамады пакінулі значныя культурныя сляды. У архітэктурным выражэнні, гэта будынкі Талмуд-Торы, яўрэйскага рамеснага вучылішча, сінагогі і безліч каменных дамоў на цэнтральных гарадскіх магістралях.

Сто гадоў таму прыватныя дамы насілі імёны сваіх уладальнікаў. Дом Берліна, дом Гісіна, Бернштэйна, Каца, Маховера, Мінахера, Ханіна, Ідэльсона, Зільберман. Яны дагэтуль упрыгожваюць Першамайскую і Ленінскую вуліцы, Пажарны завулак, але ж згубілі свае гістарычныя назовы.

Дом Сары Зільберман да рэвалюцыі і пасля

Распрацаваны маршрут, закліканы ў тым ліку і вярнуць гэтую гістарычную памяць наведнікам экскурсій. Ён пройдзе праз гандлёвую плошчу, Школішча, вуліцы Вароўскага, Ленінскую і Карла Маркса, могілкі на Машэкаўцы і памятны знак на месцы знішчанага ў 1941 годзе гета.

«Магчыма, калісьці гэтыя ацалелыя будынкі яўрэйскай спадчыны – сінагогі, гасцініцы, навучальныя ўстановы, вернуць свае гістарычныя назвы, хаця б на памятных таблічках – адрэагавала навіну ад музейшчыкаў жыхарка Магілёва.

Загалоўнае фота: Яўрэйскае турыстычнае агенцтва 

 

«Ноч» у Музеі гісторыі Магілёва» з дударамі і народнымі танцамі

Навіна ад

Музей гісторыі Магілёва запрасіў дудароў на «Ноч музеяў», а тыя са згоды супрацоўнікаў аматараў беларускіх народных танцаў. Наведнікі кажуць, што было крута. Музей гісторыі Магілёва месціцца ў ратушы.

 

Музыкі расказалі пра беларускую дуду, якую недасведчаны беларус аддае ірландцам. Але ў іх свая валынка, а беларусы спрадвеку гралі на сваёй дудзе.

Аматары танцаў апавялі пра асаблівасці беларускіх скокаў і зладзілі заняткі для наведнікаў музейнай імпрэзы.

Пажылыя магілёўцы памятаюць як у маладосці на вячорках бавілі час у скоках. У музеі ж згадалі маладыя гады і з задавальненнем танцавалі з цяперашняй моладдзю. Вядома ж павучаючы яе.