29 мая – Міжнародны дзень міратворцаў Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў. Адзначаецца ад 2002 году.
У 1948 годзе першая міратворчая місія «Орган ААН па назіранні за выкананнем умоў перамір’я« пачала аперацыі ў Палестыне.
У 1988 годзе міратворчым сілам ААН была прысуджана Нобелеўская прэмія міру.
У Беларусі існуе міратворчая рота. 2 жніўня 2010 годзе Аляксандр Лукашэнка падпісаў Указ «Аб накіраванні вайскоўцаў Узброеных Сіл Рэспублікі Беларусь для ўдзелу ў дзейнасці па падтрыманні міжнароднага міра і бяспекі ў Ліванскай Рэспубліцы». Вайсковы кантынгент складаў 9 чалавек.
29 мая 1453 года Канстанцінопаль захапілі войскі султана Асманскай імперыі Мехмеда II. Цяпер гэта горад у Турцыі – Стамбул.
Акупацыяй Канстанцінопалю быў пакладзены канец 1100-гадовай гісторыі хрысціянскай Візантыйскай імперыі.
Пра падзеі 1453 году «Хроніка Быхаўца» сціпла паведамляе:
«29 траўня туркі ўзялі Царград». Беларускія летапісы адзначалі, што гэты год адзначыўся непагаддзю.
lampada.in.ua
30 мая 1780 года закладзены Іосіфаўскі кафедральны сабор у Магілёве. Адзін з найбольш ранніх помнікаў класіцызму ў культавай архітэктуры Беларусі.
Зруйнаваны ў 1937 годзе згодна з генеральным планам забудовы Магілёва, які збіраліся зрабіць сталіцай Беларусі. На месцы святыні пабудавалі гатэль «Дняпро».
У кастрычніку 2011 году агучваліся планы гарвыканкаму аб аднаўленні сабора.
static.auction.ru
29 мая 1792 года завяршыўся Чатырохгадовы Сойм (Вялікі Сойм) Рэчы Паспалітай, які працаваў у Варшаве з 6 кастрычніка 1788 да 30 чэрвеня 1792. Сойм увёў рэкрутчыну паводле тэрытарыяльнага прынцыпу, пастанавіў павялічыць войска, ураўнаваў у правах мяшчан з шляхтаю, надаў правы габрэям і праваслаўным, зацвердзіў канстытуцыі 3 траўня.
У 1772 годзе адбыўся першы падзел Рэчы Паспалітай. Чатырохгадовы Сойм праходзіў, калі беларускія землі ўжо былі захопленыя Расіяй. У пачатку 1795 гэтая Рэч Паспалітая была цалкам акупаваная і знікла з мапы Еўропы.
be-tarask.wikipedia.org
29 мая 1920 года ў Навазыбкаве (цяпер – Бранская вобласць Расіі) бальшавікі расстралялі Фабіяна Шантыра (1887-1920), беларускага літаратара і дзяржаўнага дзеяча.
У 1914-1917 гадах служыў наглядчыкам палявога ваеннага шпіталю ў Бабруйску. Быў жанаты на Зосьцы Верас. Лідар левага крыла Беларускай сацыялістычнай грамады, член Беларускіх нацыянальных арганізацый, Цэнтральнай рады беларускіх арганізацый і партый, загадчык Смаленскага аддзялення Беларускага нацыянальнага камісарыяту, камісар па нацыянальных справах Часовага ўраду БССР, супрацоўнік Менскага губернскага ваеннага камісарыяту і Асобай харчовай камісіі Заходняга фронту.
be-tarask.wikipedia.org
29 мая 1945 года ў Копысі нарадзіўся Аляксей Кароль (1945-2015).
Беларускі грамадскі дзеяч, гісторык, кандыдат гістарычных навук, журналіст, рэдактар газеты «Новы час» (2007-2015). Аўтар манаграфіі пра Ўсевалада Ігнатоўскага, прац пра рэабілітацыю Змітра Жылуновіча, пра «нацдэмаў», рэпрэсаваных у 1920-1930 гады. Сузаснавальнік Партыі народнай згоды. Падчас прэзідэнцкіх выбараў 2006 г. быў даверанай асобай Аляксандра Казуліна.
29 мая 1946 года прынята пастанова Савету міністраў СССР аб будаўніцтве Мінскага трактарнага заводу.
У 1990 г. выпускаў 110 тысячаў трактароў у год (кожны 10-ы у свеце). Цяпер каля 30 тыс. На экспарт пастаўлена больш за 2,6 млн адзінак тэхнікі ў больш чым 100 краін свету. У лютым 2022 г. выраблены чатырохмільённы трактар.
wikimedia.org
29 мая 1965 года прынята рашэнне Савету Міністраў СССР аб будаўніцтве ў Магілёве камбіната сінтэтычнага валакна.
Першую прадукцыю беларускага лаўсану вырабілі 5 лістапада 1968 г.
Першую чарга камбінату ўвялі 9 ліпеня 1971 году. Пра чатыры гады ён стаў галаўным на створаным Вытворчым аб’яднанні «Хімвалакно».
31 снежня 2002 году прадпрыемства было пераўтворана ў адкрытае акцыянернае таварыства. На сёння прадпрыемства выпускае дыметылтэрафталат, поліэтылентэрафталат, поліэфірнае валакно, лаўсан, тэхнічныя ніці, нятканыя матэрыялы і шмат іншай прадукцыі.
Па выніках 2020 году кампанія мела выручку 580,2 млн руб. (223 млн дол. ЗША), чыстых страт на 6 тыс. руб. (2300 дол. ЗША), не размеркаваных страт у 119,8 млн руб. (46 млн дол. ЗША).
29 мая 1975 года на Беларускім аўтазаводзе пачалася вытворчасць самага буйнога ў СССР грузавіка «БелАЗ-7520» грузападымальнасцю 110 тон.
На сёння, у ТОП-5 сусветных вытворцаў суперсамазвалаў уваходзяць: БелАЗ 75710, 496 т; амерыканскі Terex MT 6300AC, 400 т; нямецкі Liebherr T 284, 400 т;.японскі Komatsu 980E-4, 360 т; амерыканскі Caterpillar 797F, 345 т.
wikimedia.org
29 мая 1977 года нарадзілася Святлана Зелянкоўская, беларуская актрыса.
Працавала ў Нацыянальным акадэмічным тэатры імя Янкі Купалы. У ліпені 2017 сышла з тэатру. Жонка спявака Сяргея Міхалка. Вядома гледачам па ролях у фільмах «Казка пра зорнага хлопчыка», «Ідзі і глядзі», «Анастасія Слуцкая» (роля княгіні Анастасіі).
stuki-druki.com
29 мая 2008 года памёр ураджэнец в. Красная Кіраўскага раёну Магілёўскай вобласці Валянцін Рабцэвіч (1934-2008).
Беларускі гісторык, археолаг, доктар гістарычных навук, прафесар, заснавальнік беларускай нумізматыкі.
Вывучаў гісторыю грашовага звароту на землях ВКЛ і Кароны, тапаграфію манетных скарбаў на Беларусі. Аўтар класічных манаграфіяў па нумізматыцы. Стваральнік нумізматычнага кабінета БДУ. Дзякуючы яго намаганням на Беларусі застаўся ўнікальны скарб з паясамі Вітаўта, які збіраліся прадаць у Расію.
wikimedia.org