Кіроўца аўтобуса ў Бабруйску не справіўся з паваротам – у пасажыра пералом з разрывам лёгкага

Бабруйскі кіроўца гарадскога аўтобуса здзейсніў вельмі няўдалы паварот, перавозячы пасажыраў – задняе кола наехала на бардзюрны камень і выскачыла на тратуар. У выніку аднаго з пасажыраў так падкінула, што ён паваліўся на падлогу і атрымаў пералом рабрыны з разрывам лёгкага і пнеўматораксам.

Супраць 61-гадовага кіроўцы ўзбуджана крымінальная справа, ён знаходзіцца пад падпіскай аб нявыездзе. Адзначаецца, што вадзіцеь аўтобуса неаднаразова прыцягваўся да адміністрацыйнай адказнасці за стварэнне аварыйнай абстаноўкі і пакіданне месца аварыі. Нагадаем, што ў Бабруйску доўгі час крытычна не хапала кіроўцаў гарадскіх аўтобусаў, аўтапарку прыходзілася адмяняць дзясяткі гарадскіх рэйсаў.

Фота ілюстрацыйнае 

Што за таямнічая японская дэлегацыя прыязджала на бабруйскі “ФанДОК” – разбіраемся

Здаецца, буйная японская фірма-забудоўшчык не цураецца санкцый і плануе супрацоўнічаць з беларускімі пастаўшчыкамі.

Навіну пра візіт прадстаўнічай японскай дэлегацыі на бабруйскі завод, вытворцу мэблі,  размясціў афіцыйны сайт Бабруйскага гарвыканкама, а потым прадублявалі іншыя гарадскія паблікі. Сама навіна пры гэтым атрымалася незвычайна лаканічнай: “Делегация из Японии посетила ОАО «ФанДОК»” – паведамляе загаловак, а сам тэкст навіны наступны: “Визит был направлен на установление партнерских отношений и переговоры о возможном сотрудничестве.” І на гэтым усё – толькі фотаздымкі без ніякіх каментарыяў.

Ніякай падрабязнай інфармацыі пра візіт не з’явілася ні на афіцыйным сайце гарвыканкама, ні на іншых рэсурсах, што даволі дзіўна. Ва ўмовах санкцыйных абмежаванняў наладжванне партнёрскіх сувязяў з буйным замежным бізнэсам, што прадстаўляе краіну з “Вялікай сямёркі”, цягне на сенсацыю, альбо, прынамсі, на моцны інфармацыйны шум. А тут – цішыня.

З дапамогай нашых цудоўных калег з партала hrodna.life нам удалося ідэнтыфікаваць прадстаўнікоў таямнічай японскай дэлегацыі. Такім чынам, знаёмцеся. На чале візіта – выканаўчы дырэктар і старшыня праўлення карпарацыі Land Business co., ltd Масамічы Камей. На фотаздымку ніжэй, з афіцыйнага сайту кампаніі ён справа. Злева – прэзідэнт фірмы і таксама выканаўчы дырэктар Тэцура Марысаку, які таксама браў удзел у візіце ў Беларусь.

Land Business co., ltd – гэта буйная японская карпарацыя з рынкавай капіталізацыяй больш чым у 4,7 мільярды долараў. Яна займаецца ў асноўным здачай нерухомасці ў арэнду – фірма набывае зямлю, сама займаецца праектаваннем і ўзвядзеннем на ёй будынкаў, якія потым прапануе пад офісы. Складана ў гэта паверыць, але, магчыма, інтарэс Land Business да бабруйскага “ФанДОКа” палягае якраз у пастаўках мэблі для іх памяшканняў, якія прапануюцца адразу абсталяванымі.

Зацікаўленасць да супрацоўніцтва з беларускім бокам кіраўніцтва Land Business co. праяўляла яшчэ з канца 2021 года. У снежні таго года старшыня праўлення Масамічы Камей наведваў Беларусь з дзелавой місіяй і на прыёме ў беларускага пасла ў Японіі Руслана Есіна дзяліўся сваімі разважаннямі наконт супрацоўніцтва:

“Улічваючы якасць выпускаемай прадукцыі, японская кампанія плануе прадоўжыць супрацоўніцтва з беларускімі прадпрыемствамі-экспарцёрамі вырабаў са шкла, мэблі, прадуктаў харчавання і алкагольных напояў”.

Алакогльныя напоі тут не павінны засмучаць – Land Business co. мае таксама дачэрні рэстаранны бізнэс у выглядзе Pelican Moon Cafe, генеральным дырэктарам якога выступае ўсё той жа Масамічы Камей.

У публічным полі не сустракаецца інфармацыі пра супрацоўніцтва Land Business co. з беларускімі прадпрыемствамі пасля візіту ў 2021 годзе і аж да вясны 2024-га. Выглядае, што гэта звязана з удзелам Беларусі ў вайне Расіі супраць Украіны і ўвядзеннем санкцый урадам Японіі супраць нашай краіны ў сакавіку 2022 года. Тады пад абмежаванні трапілі прадстаўнікі вышэйшага кіраўніцтва дзяржавы і арганізацыі, звязаныя з ваеннай прамысловасцю. У канцы 2023 года санкцыйны спіс павялічыўся за кошт новых абаронных прадпрыемстваў і стаў уключаць таксама абмежаванне на транзакцыі і замарозку банкаўскіх актываў. Але, як бачым, прайшоў час, прайшлі першыя эмоцыі, і бізнэс стаў проста бізнэсам.

Санкцыйны рэжым, канечне, не азначае аўтаматычнай забароны на любыя дзелавыя кантакты. Але падобная актыўнасць на рынку краіны, саўдзельніка ў ваеннай агрэсіі і ваенных злачынствах, відавочна, можа нанесці іміджавыя страты для прадпрыемства. Магчыма, што з гэтым якраз і звязана лаканічнасць афіцыйных звестак пра візіт кіраўніцтва японскай карпарацыі. Разам з тым, за апошні час гэта ўжо не першы прыезд японскай дэлегацыі ў Беларусь.

Перакладчыца з японскай мовы Наталля Вецік з Мінска, якая працавала з дэлегацыяй, распавядае ў сваім Instagram, што “Не прошло и месяца с прошлого визита, как вот целая делегация из 17 японских руководителей разного уровня обсуждает возможности поставки белорусских тканей и готовых изделий из Беларуси в Японию.”

Мы паспрабавалі звязацца з кіраўніцтвам Land Business co. і адправілі на E-mail карпарацыі зварот, у якім папрасілі адказаць на пытанні – “Як упісваецца магчымае дзелавое супрацоўніцтва паміж буйной японскай кампаніяй і беларускімі прадпрыемствамі ў ваша бачанне сітуацыі, калі Японія ўвяла маштабныя санкцыі супраць многіх беларускіх прадпрыемстваў з-за ўдзелу Беларусі ў вайне Расіі супраць Украіны? Ці прытрымліваецца ваша кампанія этычных прынцыпаў у вядзенні бізнесу?”

Адказу на наш зварот, адпраўлены ў пачатку чэрвеня, дагэтуль не паступіла. Таксама мы падрыхтавалі зварот у Японскую Федэрацыю Бізнэса KEIDANREN, да якой карпарацыя далучылася ў ліпені 2014 года. 

“Уварванне Расіі ва Украіну, якое пачалося ў лютым 2022 года, стварае сур’ёзную пагрозу міру і бяспецы ва ўсім свеце, выклікаючы каскад крызісаў.” – гаворыцца ў Хартыі карпаратыўных паводзін, апублікаванай бізнэс-федэрацыяй KEIDANREN у снежні 2022 года. 

Спадземся атрымаць ад Федэрацыі адказ на зварот, і, канечне, будзем трымаць нашых чытачоў у курсе, калі з’явіцца новая інфармацыя пра таямнічыя візіты акул японскага бізнэса на Магілёўшчыну.

Фота: bobruisk.by і з адкрытых крыніц

П’яны кіроўца ў Бабруйску збіў насмерць вядомага доктара, аглядзеў сваю машыну і паехаў

З’явіліся падрабязнасці трагічнай аварыі ў Бабруйску, у якой загінуў вядомы ў горадзе доктар-анколаг Сяргей Нікіцін. Вечарам 10 чэрвеня ён разам з жонкай ішоў дахаты з гаража па ўзбочыне дарогі. У нейкі момант жанчына пачула імклівае набліжэнне аўтамабіля, азірнулася, і пабачыла, як яе мужа збівае аўтамабіль.

Кіроўца праехаў яшчэ некалькі дзясяткаў метраў і спыніўся. Як паведамляюць у Бабруйскім міжраённым аддзеле Следчага камітэта, пасля аварыі вадзіцель выйшаў з аўтамабіля, аглядзеў яго, потым азірнуўся на цела збітага мужчыны. Нягледзячы на спробы відавочцаў яго спыніць, 38-гадовы кіроўца сеў у сваю машыну і з’ехаў з месца ДТЗ. Пазней ён не справіўся з кіраваннем і разбіўся аб забор, пасля чаго быў затрыманы супрацоўнікамі ДАІ. Праверка паказала ў яго 2 праміле алкаголю. Мужчына патлумачыў, што ў гэты дзень ён рамантаваў сваю машыну ў гаражы і выпіваў. Цяпер н пад вартай.

Фота: Следчы камітэт, “Вячэрні Бабруйск”

Як складваецца сітуацыя на “Магілёўліфтмашы” – наш вялікі разбор

Сустракайце лонгрыд з аглядам тых выклікаў, якім цяпер прыходзіцца супрацьстаяць лідару магілёўскай эканомікі. Калі коратка – згублены прывабныя рынкі, ёсць іміджавыя праблемы, а таксама кадравыя.

“Магілёўліфтмаш” – гэта безумоўны флагман машынабудавання Магілёўскага рэгіёна. Заводам ганарацца чыноўнікі як лідарам на ўсходнееўрапейскім рынку, яго фінансавая стабільнасць і перспектывы выглядаюць бясхмарнымі. Гэта адно з тых рэдкіх прадпрыемстваў з дзяржаўнай формай уласнасці на Магілёўшчыне, якое штогод паказвае шматмільённы чысты прыбытак. Аднак людзі, знаёмыя з сітуацыяй на прадпрыемстве, часам дапускаюць даволі скептычныя ацэнкі той кан’юнктуры, што складаецца на ліфтавым і вакол яго. Чаму – паспрабавалі разабрацца mogilev.media.

Мінус ЕС, мінус Украіна

Першы негатыўны фактар, які ўплывае на перспектывы магілёўскага прадпрыемства, гэта, як няцяжка здагадацца, санкцыі і страта рынкаў з-за ўдзелу Беларусі ў ваеннай агрэсіі Расіі супраць Украіны. Можа здавацца, што рынак Еўрапейскага Звязу меў вартае жалю значэнне для беларускага гіганта ліфтавага будавання. У параўнанні з расійскім – гэта, сапраўды, адносна невялікія аб’ёмы. Але вось на што трэба звярнуць увагу. У Літве, Латвіі і Эстоніі ў жылых дамах і будынках, узведзеных у савецкія часы, пераважная колькасць ліфтоў – менавіта магілёўскай вытворчасці. Рыга, Вільнюс і Талін да 1990 года наогул уваходзілі ў спіс асноўных заказчыкаў “Магілёўліфтмаша”.

Так, напрыклад, зараз у Рызе застаецца больш за тысячу магілёўскіх пад’ёмнікаў у шматкватэрных дамах. На працягу ўсіх апошніх дзесяцігоддзяў наша прадпрыемства мела адтуль стабільныя замовы на дэталі для рамонту. Цяпер жа мэрыя Рыгі б’е трывогу з-за немагчымасці працягваць падобныя закупкі. Санкцыі. Кіраўніцтва сталіцы Латвіі вымушана набываць камплектуючыя дэталі ў іншых вытворцаў і наогул блізкае да поўнай замены беларускіх ліфтоў на новыя. 

Для “Магілёўліфтмаша” вельмі прыцягальнай тэрыторыяй да вайны быў таксама ўкраінскі рынак. Адносна невысокі ўзровень жыцця гарантаваў стабільны попыт на магілёўскія ліфты па коштах, падобных на дэмпінгавыя. Гэты рынак, разам з рынкам краін Балтыі, даваў таксама Магілёву варыятыўнасць у накірунках рэалізацыі прадукцыі, і як вынік – устойлівасць. Лішне казаць, што цяпер наш завод трапляе ў пастку поўнай залежнасці ад кан’юнктуры на сваім адзіным значным рынку збыту.

Дзесяць крокаў наперад, пяць назад    

Адначасова, трэба прызнаць, што санкцыі для “Магілёўліфтмаша” адыгралі таксама і станоўчую ролю. Калі з Расіі пасля вайны сталі масава сыходзіць заходнія вытворцы, наогул увесь беларускі прамысловы сектар радасна паціраў рукі – зажывем! 

Расійскі рынак і без таго ўжо дзесяцігоддзямі з’яўляецца асноўнай сферай інтарэсаў “Магілёўліфтмаша”. Ён мае надзвычайную ёмістасць – штогадовая патрэба Расіі ў новых ліфтах складае 45 000 – 60 000 у год, падлічылі аналітыкі. Попыт фарміруюць дэвелаперы, якія ўзводзяць новабудоўлі, і рэгіянальныя аператары капрамонту, у рамках якога мяняюцца пад’ёмнікі ў шматкватэрных дамах. Сукупныя ж магутнасці ўсіх ліфтавых заводаў на постсавецкай прасторы гэтую нішу і далёка не закрываюць. 

Больш за тое. У адпаведнасці з тэхрэгламентам Мытнага саюза, да 15 лютага 2025 года ў Расіі неабходна замяніць усе ліфты, у якіх скончыўся тэрмін эксплуатацыі (25 гадоў). А гэта каля 100 000 ліфтоў па ўсёй Расіі.

Магілёўскі завод, з яго самымі вялікімі ва Ўсходняй Еўропе магутнасцямі ў 12 000 – 13 000 ліфтоў у год, здавалася б, гарантавана павінен быць забяспечаным працай на гэтым фронце. І сапраўды, у 2022 годзе чысты прыбытак (даход, які застаўся пасля ўсіх падаткаў, абавязковых выплат і разлікаў) “Магілёўліфтмаша” падскачыў у 10 разоў у параўнанні з папярэднім – 113 мільёнаў рублёў супраць 11 мільёнаў адпаведна. У 2023 годзе, праўда, назіралася зніжэнне прыбыткаў, хоць нішто гэтага не прадказвала. Магілёўскі ліфтавы завод зарабіў у два разы менш – меней за 60 мільёнаў рублёў чыстымі. 

Ужо не райскія шаты

Гэтае падзенне даходаў можа быць звязана з агульнай тэндэнцыяй на расійскім ліфтавым рынку. Аказалася, гэта не такія ўжо райскія шаты. Ва ўмовах санкцый і дэвальвацыі рубля ў Расіі назіраўся спад тэмпаў будаўніцтва новага жылля. Адпаведна, з’яўлялася менш замоваў на ліфты. 

Таксама, як нам патлумачылі людзі, знаёмыя са становішчам на прадпрыемстве, перыяд спрыяльнай канкурэнцыі для “Магілёўліфтмаша” аказаўся не дужа доўгім. На расійскі рынак масава пачала паступаць прадукцыя кітайскіх кампаній, адаптавацца да санкцыйнага ціску здолелі ўласна расійскія заводы, а некаторыя заходнія вытворцы толькі на словах пакінулі рынак, замяніўшы брэнд і працягваючы сваю працу ў РФ. 

Так паступіў, напрыклад, амерыканскі Otis, які прадаў свае расійскія актывы і ўжо ў жніўні 2022 года яго магутнасці запрацавалі пад новым брэндам. А трэба заўважыць, што Otis – гэта адзін з асноўных гульцоў на гэтым рынку. Яго сыход у 2022 годзе на 34% абрынуў вытворчасць ліфтоў у Расіі.

Вяртанне вострай канкурэнцыі – рэчаіснасць, якая азмрочыла такую салодкую і, здавалася, такую доўгую перспектыву. А ў канкурэнцыі, як правіла, выжывае не маменькін сыночак, а баец.

Адмоўная селекцыя і станоўчая кан’юнктура

Наступная праблема – кадравая. У красавіку гэтага года крыніцы паведамлялі пра праблемы на флагмане магілёўскага машынабудавання. На “Ліфтмашы” сталі скарачацца заробкі, людзі масава пакідалі прадпрыемства – пісала наша выданне, абапіраючыся на сведчанні супрацоўнікаў завода. Зараз мы зноў звязаліся са сваімі крыніцамі, каб прасачыць за дынамікай гэтай сітуацыі, а таксама атрымалі інфармацыю, якая тлумачыць пэўную нестабільнасць у працы прадпрыемства. 

Сапраўды, адток кадраў з “Магілёўліфтмаша” назіраецца ўжо не першы месяц – пацвердзілі нам. Можна пераканацца ў гэтым таксама, параўнаўшы колькасць вакансій на прадпрыемстве. Калі на сярэдзіну красавіка ліфтавы завод шукаў спецыялістаў на 80 вакантных пасадаў, то цяпер гэты спіс складае ўжо 90 пазіцый на дзень падрыхтоўкі матэрыяла. 

Шараговаму супрацоўніку заробак прапануюць прыблізна ў 1 400 рублёў, але калі няма адпаведнага разраду, то такі работнік будзе атрымліваць толькі 1 000. Для параўнання, у магілёўскім аўтапарку заробак абяцаюць ужо 2 300, але тут ёсць акалічнасць – за гэтыя грошы давядзецца адпрацаваць 280 гадзін у месяц, а гэта 28 дзён па 10 гадзін. Атрымліваецца, што за месяц супрацоўнік зможа адпачыць усяго два-тры дні.  

Для прадпрыемства з штатам у 4 500 – 5 000 чалавек 90 вакансій – гэта некрытычны працэнт. Але трэба ўлічваць, што, як і іншыя дзяржаўныя арганізацыі, завод ідзе па шляху адмоўнай селекцыі – губляе вопытныя і кваліфікаваныя кадры, ініцыятыўных людзей. Гаворка тут вядзецца пра палітычныя чысткі, якія на прадпрыемстве поўным ходам праводзіць намеснік генеральнага дырэктара па ідэалогіі Мікалай Міхаленя. 

Мікалай Міхаленя – ў цэнтры. Фота з афіцыйнага сайта прадпрыемства.

Замена звольненым з часам знаходзіцца, канечне – у Магілёве багата работнікаў, якія па старой памяці мараць служыць на ліфтавым. У ранейшыя часы ледзь не чарга стаяла з ахвотных сюды ўладкавацца. Але, як бачым па сітуацыі з актуальнымі вакансіямі, кадравы дэфіцыт актуальны для Магілёва гэтак жа сама, як і для ўсёй Беларусі. Эксперты тлумачаць гэту праблему двума прычынамі – дэмаграфічнай ямай і палітычнай эміграцыяй. І абедзьве гэтыя прычыны, як бачыцца, бліжэйшым часам – невырашальныя.

Зараз на ліфтавым заводзе не хапае інжынерна-тэхнічнага персаналу – паведамляюць нам крыніцы. Тых людзей, якія прыходзяць уладкоўвацца на кіроўныя пасады, падоўгу трымаюць у падвешаным стане, бо татальна правяраюць па т.зв. “дыскрэдытуючых абставінах”.

За кожным жа страчаным кадрам губляецца таксама і яго вопыт, а гэта – ўсё тая ж якасць працы. Нажаль, калі ў справу ўмешваецца палітыка, пра якасць ужо ніхто не думае. Адзін з нашых суразмоўцаў адпрацаваў на прадпрыемстве інжынерам па наладцы і выпрабаванням больш за дзесяць гадоў, а звольнены быў за подпіс у выбарчым лісце за вылучэнне кандыдатам у прэзідэнты Віктара Бабарыкі. Такіх як ён – дзясяткі, а можа і больш. Дакладная статыстыка, вядома ж, не вядзецца, але крыніцы кажуць, што палітычныя звальненні працягваюцца і зараз.

Гэтая своеасаблівая адмоўная селекцыя разам з кадравай праблемай гарантавана дадуць дэгенератыўны ўплыў на працу прадпрыемства ў далёкатэрміновай перспектыве. І гэта ва ўмовах, калі для завода сканчаецца цяплічны клімат на яго асноўным рынку збыту. Таксама – ва ўмовах, калі да якасці прадукцыі і так вельмі шмат пытанняў. Але пра гэта ніжэй.

Паміж Сцылаю і Харыбдай

Такім чынам, спрыяльныя ўмовы на асноўным рынку “Магілёўліфтмаша” сталі менш спрыяльнымі, і завод зноўку сутыкнуўся з абвастрэннем канкурэнцыі, якая цяпер наўрадці істотна знізіцца. Ва ўмовах канкурэнцыі поспех звычайна залежыць ад двух характарыстык – высокая якасць і нізкі кошт. Прычым балансіраваць даводзіцца толькі на чымсьці адным. Мантра пра “выдатнае спалучэнне “цаны і якасці”, якую прасоўвае менеджмент завода, як мы пабачым ніжэй, у людзей, добра знаёмых з прадукцыяй прадпрыемства выклікае горкую ўсмешку.

Нізкі кошт дае канкурэнтныя перавагі ў грамадствах з нізкім узроўнем даходаў. Але пачынае ствараць рэпутацыйныя перашкоды з выхадам грамадства на прыстойны ўзровень забеспячэння. Калі людзі могуць сабе дазволіць нешта лепшае па якасці, то яны, як прывіла, гэта сабе дазваляюць. 

Звярніце ўвагу – да вайны чысты прыбытак “Магілёўліфтмаша” скараціўся да 11 мільёнаў рублёў (у 2020 было 33). Атрымліваецца, калі ў пакупніка была магчымасць і сродкі выбіраць, то яны выбіралі – і далёка не заўсёды нас.

Даволі прадказальна, магілёўскі вытворца нізкі кошт сваёй прадукцыі пазіцыянуе як адну з галоўных канкурэнтных пераваг. Не забываючы пры гэтым дэклараваць, што “асноўнай стратэгічнай мэтай развіцця арганізацый холдынгу “Магілёўліфтмаш” на 2024 год з’яўляецца вытворчасць высокаякаснай канкурэнтаздольнай прадукцыі, якая адпавядае патрабаванням спажыўца.”

А як справы выглядаюць насамрэч, нам дапамогуць разабрацца якраз карыстальнікі магілёўскай прадукцыі і работнікі арганiзацый, што абслугоўваюць гэтыя ліфты. Тут, канечне, узнікае пытанне пра рэлевантнасць выбаркі. Мы правялі аналіз водгукаў на асноўных пляцоўках, дзе карыстальнікамі з усёй постсавецкай прасторы абмяркоўваюць якасць магілёўскіх ліфтоў. Нажаль, вялікая колькасць ацэнак гаворыць пра тое, што ў “Магілёўліфтмаша” ёсць сур’ёзныя іміджавыя праблемы. 

“Наиболее позитивно то, что после 2007 года могилевских лифтов в нашем городе не устанавливали.”

Лішне казаць, што ўсе магілёўцы, у дамах якіх усталяваныя – ну а чые ж яшчэ – ліфты “Магілёўліфтмаша”, маюць безліч гісторый пра праблемы з гэтымі пад’ёмнікамі. Заўважым – што гаворка вядзецца пра новыя дамы, якія мантажуюцца і абслугоўваюцца спецыялістамі, цудоўна знаёмымі са спецыфікай магілёўскага абсталявання.

Чаму гэта важна – практычна заўсёды, калі сустракаецца крытыка ў працы магілёўскіх ліфтоў, прадстаўнікі завода-вытворцы займаюць адну даволі камфортную пазіцыю – маўляў, якасць добрая, проста мантаж дрэнны і абслугоўванне не добрасумленнае. Таму і ўзнікае пытанне – а ў Магілёве што перашкаджае здзейсніць гэта ўсё на высокім узроўні? А тым часам рэдкі дамавы чат у нашым горадзе абыходзіцца без гістэрыкі пра зноўку паламаны ліфт. Абзванілі знаёмых, спраўдзілі – сапраўды, пастаянна ламаецца. Канечне, гэтыя размовы да справы не прыкладзеш, статыстыку на іх не пабудуеш, таму накіроўваемся ў сусветнае сеціва.

Найбольшая колькасць каментарыяў ад карыстальнікаў пра якасць магілёўскіх ліфтоў утрымліваецца на профілі завода ў Google-maps, Yandex-мапах, а таксама на сайтах otzyvy.by і otzovik.com. Найлепшы вынік завод мае на пляцоўцы Yandex – рэйтынг 4,5 з пяці, даволі шмат пазітыўных водгукаў. Але ёсць і проста адчайныя. “Мы с женой уже рассматриваем переезд в другой дом только из-за того, что здесь стоит этот ужасный лифт, который ломается просто постоянно.” – пісаў Ілья з Растова-на-Дану 28 студзеня гэтага года. Але ёсць і цалкам кампліментарныя каментарыі.

На Google-maps статыстыка ўжо трохі горш. Завод мае 3,6 зоркі з пяці, каментарыі таксама разыходзяцца – ад рэзка адмоўных да рэзка станоўчых.

Яшчэ горш сітуацыя на спецыялізаваных сервісах водгукаў. Так, на сайце otzovik.com з 27 водгукаў – 7 станоўчых, 20 адмоўных, а агульны рэйтынг прадпрыемства 2,3 з пяці. Характэрны прыклад – “Красивый, удобный, но уже успел нам надоесть постоянными сбоями” пракаментавала магілёўскія ліфты карыстальніца amimurka, якая паставіла заводу пяць зорачак.

З 32 адзнак на сайце otzyvy.by сфарміраваўся вартый жалю рэйтынг у 1,75 з пяці, а каментарыі пад профілем кампаніі – гэта проста ўзорны набор з сарказма, скаргаў і праклёнаў. Што цікава – пакінулі свае водгукі на гэтым рэсурсе і самі супрацоўнікі “Магілёўліфтмаша”, і людзі, якія абслугоўваюць прадукцыю магілёўскага завода.

А яшчэ ёсць спецыялізаваны прафесійны форум liftforum.ru, на якім адна з тэм прысвечаная якасці прадукцыі “Магілёўліфтмаша”. На дадзеным рэсурсе нашага гіганта абмяркоўваюць вузкія спецыялісты – людзі, якія займаюцца мантажом і абслугоўваннем ліфтоў. Па геаграфіі, гэта пераважна Расійская Федэрацыя, сам форум быў створаны ў 2006 годзе і заставаўся актыўным да 2015. Для нас цікава, што ў абмеркаванні былі апублікаваныя два рэйтынгі, дзе ацэнку магілёўскай прадукцыі ставяць у параўнанні з ліфтамі канкурэнтаў. Вось, напрыклад, першы водгук.

“На сегодняшний день уже достаточно много новых лифтов установленных в новых дома и на замену, разными монтажными организациями. Обслуживаются тоже разными эл.механиками, толковыми и не очень. Статистика такова: МЛЗ (Магілёўскі ліфтавы завод – mogilev.media) (особенно модели ЛП-0611Б, ЛП-0610БГ) – остановок в день на 50 лифтов от 5 до 15(0 ещё ни разу не было). КМЗ (Карачараўскі механічны завод у Маскве) – на 30 лифтов от 0 до 5. ЩЛЗ (Шчэрбінскі ліфтавы завод у Маскве) – на 20 лифтов от 0 до 3. Наше мнение, МЛЗ последнее время, самый бюджетный вариант, хуже нет, или мы ещё не сталкивались. КМЗ и ЩЛЗ примерно одинаковы, также бюджетные, типовые.” 

Вось другі.

Яшчэ адзін прафесійны водгук на прадукцыю “Магілёўліфтмаша” размясціла спецыялізаванае галіновае выданне “Ліфт-Прэс”. Гэта інтэрв’ю з Генеральным дырэктарам маскоўскай арганізацыі “Пад’ём-Поўнач” Віктарам Меліаранскім. На абслугоўванне гэтай арганізацыі паступілі некалькі магілёўскіх ліфтоў, і працу з імі, а таксама з заводам-вытворцай лепш за ўсё характаразуе апошні ўрывак дыялогу:

– Безрадостная картина получается. Давайте все же закончим беседу на позитивной ноте.

– На позитивной?(…) Наиболее позитивно то, что после 2007 года могилевских лифтов в нашем городе не устанавливали.”

Дзеля справядлівасці, трэба адзначыць, што гэта дастаткова стары матэрыял, аж 2010 года. Ён утрымлівае столькі негатыву пра працу “Магілёўліфтмаша”, што многія каментатары пад артыкулам справядліва абураюцца гэтым інтэрв’ю, падобным на замову ад канкурэнтаў.

Таксама адзначым, што сярод каментароў наконт прадукцыі магілёўскага ліфтавага завода раздаюцца таксама галасы ў абарону. Звычайна ў яго падтрымку кажуць, што галоўнае – правільны мантаж, абслугоўванне. Яшчэ – што ліфты “забіваюць” самі жыльцы, робячы ў новабудоўлях рамонт і нагружаючы пад’ёмнік будаўнічымі матэрыяламі. 

Такім чынам, даводзіцца канстатаваць, што Магілёўскі завод ліфтавага машынабудавання мае пэўныя іміджавыя праблемы што ў вачах карыстальнікаў, што ў вачах прафесіяналаў. Выглядае, што на рынку ён займае нішу вытворцы танных ліфтоў з невысокай якасцю. Гэта, канечне, не смяротны вырак – попыт у Расіі на ліфты нашмат перавышае прапанову. Заўсёды знойдуцца забудоўшчыкі, якія абяруць танны варыянт, альбо проста вымушаныя будуць купляць магілёўскае, бо іншага няма. 

У выніку прадпрыемства становіцца закладнікам запатрабаванасці ўласнай прадукцыі. Калі завод – адзіны ў рэгіёне, што паказвае стабільны высокі прыбытак; калі што б ты ні выпускаў, рынак усё праглыне і яшчэ папросіць – то навошта станавіцца лепш?

Якасць, залежнасць ад аднаго рынку збыту – выглядае, што гэта менавіта тыя фактары, якія навісаюць зараз над магілёўскім гігантам. Ці складуцца яны ў нейкае трывожнае, альбо нават небяспечнае спалучэнне? Цяжка сказаць. У сучасным свеце прагностыка далей за сённяшні дзень – справа няўдзячная. Але ў любым выпадку, калі заўтра ці паслязаўтра мы будзем чуць, што магілёўскі ліфтавы пачало трэсці, што на завод раптам перасталі паступаць замовы, што актуалізаваліся праблемы з кадрамі – то, здаецца, мы зрабілі крок у разуменні таго, чаму падобнае можа адбыцца.

Фота: mogiev.media

Ганьба года – у Магілёве адкапалі магчымы фундамент Чарнігаўскай брамы, і тут жа закапалі яго назад

Падчас рыцця катлавану для падземнага пераходу на скрыжаванні вуліцы Астроўскага і Пушкінскага праспекта, будаўнікі натыкнуліся на фундамент на месцы Чарнігаўскай брамы. Нягледзячы на тое, што паводле закона работы павінны былі спыніцца, знаходку тут жа засыпалі пяском.

Працы па пракладцы падземнага пераходу на Пушкінскім праспекце ў Магілёве, якія пачаліся ў канцы траўня, прывялі да прадказальнай археалагічнай знаходкі і да абсалютна прадказальнага абыходжання з ёй. Як было цудоўна вядома гісторыкам і краязнаўцам, менавіта на гэтым месцы размяшчалася Чарнігаўская брама, частка фартыфікацыйнай сістэмы старажытнага Магілёва. 

15 чэрвеня мясцовыя актывісты заўважылі, што пры правядзенні земляных работ на паверхні паказаліся рэшткі каменнай кладкі, якія па форме былі падобнымі на фундамент Чарнігаўскай брамы. Так, вядомы магілёўскі энтузіаст Леанід Платоненка апублікаваў у групе “Магілёў – горад, які быў…” у Facebook фотаздымкі знаходкі. Паводле яго меркавання, раздвоены вугал фундамента, а таксама яго размяшчэнне ніжэй самага ранняга слою глебы сведчаць пра тое, што знойдзеныя парэшткі належаць менавіта гэтаму гістарычнаму помніку.

Exif_JPEG_420

Паводле Кодэкса аб культуры Рэспублікі Беларусь (артыкул 88), у выпадку, калі падчас выканання земляных работ адбылося выпадковае выяўленне матэрыяльнай культурнай каштоўнасці, арганізацыя, якая праводзіць працы, павінна “безадкладна прыпынiць работы або iншую дзейнасць на нерухомай матэрыяльнай культурнай каштоўнасці, якiя могуць аказаць на яе ўздзеянне.”

Аднак у той жа дзень, 15 чэрвеня, знойдзеная каменная кладка была засыпаная пяском. “Замест таго, каб ідэнтыфікаваць выяўлены падмурак, гэта значыць вызначыць яго прыналежнасць, археолаг з Магілёўскага ўніверсітэта палічыў магчымым спыніць абследаванне фундамента, пасля чаго выяўлены падмурак пачалі закопваць – гэта добра відаць на здымку.” – піша Леанід Платоненка.

Exif_JPEG_420

“Стаю на месцы былой брамы. Ужо засыпалі ўсё пяском” – пацвярдзіў гэтую інфармацыю ў сваім каментарыі ў групе “Магілёў – горад, які быў…” вядомы гісторык, былы прафесар Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта Аляксандр Агееў.

Для параўнання, калі падчас правядзення работ па пашырэнні маста праз Днепр на Пушкінскім праспекце будаўнікі выявілі рэшткі фундамента Траецкай царквы, працы былі спыненыя, а ў праект будаўніцтва тэрмінова былі ўнесеныя змены. Зараз рэшткі фундамента царквы – адна з турыстычных атракцый, з інфармацыйнай таблічкай і зонай адпачынку. І гэта нягледзячы на тое, што падчас будаўніцтва маста горад таксама пакутваў ад транспартнага калапсу і кіраўніцтва Магілёва ўсімі намаганнямі імкнулася паскорыць будаўнічыя працэсы.

У 2024 годзе, як бачым, кіраўніцтва Магілёўскага гарвыканкама ўжо нашмат больш абыякавае што да гістарычнай спадчыны і да выканання ахоўнага заканадаўства. Можна ўзгадаць іншыя, але таксама характэрныя прыклады ў пацвярджэнне гэтай высновы. Калі праходзіў рамонт вуліцы Камсамольскай у Магілёве, а таксама вяліся земляныя працы на месцы былога касцёла св. Ксаверыя, то ніякага належнага кантролю з боку археолагаў не назіралася. Усе гэтыя працы “груба парушылі заканадаўства” – заявілі ў Акадэміі навук Беларусі.

Даведка: Чарнігаўская брама з’яўлялася часткай абарончых умацаванняў прадмесця Лупалава ў Задняпроўі. Яна знаходзілася на паўднёвым выездзе з горада і вядомая яшчэ з канца XVII стагоддзя. У часы магдэбургскага права яна была ўключаная ў абарончую лінію, што ахоўвала ўсё Задняпроўе. У Актавай кнізе магілёўскага магістрата маецца запіс ад 1692 года, у якім гаворыцца, што «ездили панове магистратовые на Луполов для обаченя валов, где бы мели становить брамы». У 1699 годзе брамы ў гэтым прадмесці ўжо існавалі.

У канцы XVIII – пачатку ХІХ стагоддзяў Чарнігаўская брама перастала выконваць абарончыя функцыі і была замененая на каменную пабудову, якая выглядала больш прадстаўніча, чым ваяўніча. Гэтая брама была выкананая паводле тыпавога праекта – гэтак жа сама выглядалі яшчэ Быхаўская, Віленская і Шклоўская брамы ў Магілёве.

У 1920-1930-х гадах, падчас пашырэння Чарнігаўскай дарогі пад шашу, перад тым, як тут з’явіцца праспект Пушкіна, браму знішчылі. Старажылы памятаюць, што ў ХХ стагоддзі аўтобусны прыпынак на гэтым месцы доўгі час яшчэ насіў назву “Брама”.

Фота: Група ў Facebook “Магілёў – горад, які быў…” і з адкрытых крыніц.

Как крепкие хозяйственники десятилетиями пытались спасти Быховский консервный завод, но в итоге довели до банкротства и сплавили его частнику

Попытки государства возродить ОАО “Быховский консервно-овощесушильный завод” длились пятнадцать лет и закончились продажей предприятия частнику. 

В Быхове продолжаются разбирательства вокруг банкротства местного консервно-овощесушильного завода. Так, накануне на торгах безуспешно пытались сбыть дебиторскую задолженность бывшего антикризисного управляющего этого предприятия Александра Морозова, который ранее получил срок. Тем временем “дочка” этого умирающего завода, которую в 2023 году выкупил частник, продолжает работать. Рассказываем историю того, как крепкие хозяйственники довели госпредприятие до “смерти”, а теперь лелеют надежды на частника, и на то, что завод сможет удержаться на плаву. 

Коротко о судьбе консервного завода

История консервного завода в Быхове началась в 1929 году, тогда он назывался ацетоновым. Пищевым он стал в 1950-м. В “золотые” времена продукция флагмана белорусской консервной промышленности славилась на весь Советский Союз и уходила с завода вагонами. В 1935 году предприятие было модернизировано, а 1950-м стало пищевым комбинатом. В 1958-м на заводе запустили линию по производству жестяной банки для консервирования. 

После 2006 года на заводе началась модернизация, которая закончилась в 2010-м. Были построены два новых модульных корпуса, установлено современное технологическое оборудование. Производственная мощность предприятия составила 28 миллионов условных банок в год.

В 2009 году предприятие возглавил Сергей Громыко – бывший руководитель могилевского ООО “Газосиликат”. А в 2014-м, когда начали ощущаться острые финансовые проблемы, на предприятие стали засылать антикризисных управляющих.

К примеру, в 2015 году с кризисом на предприятии попытался справиться Александр Морозов, позже его осудили, он получил срок.

В июле 2019 года Могилевский экономический суд принял постановление о санации предприятия. К 2021-му объемы производства консервов сократились почти вдвое по сравнению с пиковыми значениями. Если в 2016 году чистая прибыль составляла 0,729 млн рублей, то к 2018 году она сократилась до 0,122 млн рублей. Долг перед банками вырос на 30 млн рублей к 2018 году.

Постановление об открытии ликвидационного производства было утверждено в декабре 2022-го. Оно было продлено до конца июля 2024 года. 

Тем временем, в 2023-м основные производственные мощности были выкуплены частником. Завод в очередной раз сменил название. Теперь это – ООО “Быховский консервный завод”.

“Сокращения работников не было”. Какая сейчас ситуация на консервном заводе в Быхове 

Открытое акционерное общество “Быховский консервно-овощесушильный завод” продолжает ликвидационное производство. Тем временем его “дочка” – “Быховский консервный завод” занимается производством консервов. Причем эта компания работает “под крылом” российской компании «Экспресс-Кубань», основанной в 1999 году. 

С приходом частника ситуация на заводе стала меняться в лучшую сторону. На завод вернулась часть работников, которые уволились при антикризисных управляющих. Зарплата заводчан сейчас в зависимости от квалификации составляет от 700 до 2500 рублей. Может она и выглядит скромно, но с учетом того, что Быховский район является одним из самых слабых в области, а сама Могилевская область – беднейшая в Беларуси, то такой заработок можно считать неплохим.

Частное предприятие, только начав работать, в 2023 году закупило 1000 тонн кабачков, выращенных на полях Быховщины и выпустило первый миллион банок знаменитой кабачковой икры. В том же 2023-м установка новой маринадной линии позволила вплотную заняться томатами.

В этом сезоне на предприятии намерены выпускать зеленый горошек. Как сообщалось, заключаются договора на поставку сырья с быховскими фермерами. Возможно, им удастся вырастить горошек требуемого качества. Не выйдет – горошек поставят с Краснодарщины.

– После того, как завод перешел к частному собственнику, он продолжил работать, рабочие остались в цехах, а увольнялись по своей воле те, кто понял, что сладкая житуха закончилась и украсть что-то у частника будет невозможно. Придется просто работать, – сообщил Олег, сотрудник ООО «Быховский консервный завод”. 

Еще один знаковый момент – принято решение сохранить торговую марку “Хозяин-Барин”, ставшую визитной карточкой предприятия.

– Не скажу, что все у нас теперь распрекрасно. Есть свои проблемы, есть определенные трудности. Но все решается. – рассказал Александр, специалист «Быховского консервного завода” –  Устанавливаем новое оборудование, ежедневно контактируем с головным предприятием, расположенным в Краснодаре. Часть сырья поступает на предприятие оттуда, часть закупаем у фермеров Быховщины. Вопреки прогнозам пессимистов, сокращения работников не было, даже наоборот – на сезон набираем дополнительных работников.

Как “крепкие хозяйственники” довели предприятие до банкротства в погоне за рентабельностью

То, что процесс оздоровления идет полным ходом, ранее подтверждали и государственные средства массовой информации. Так, в бодреньком репортаже «На Быховщине возобновили производство овощной консервной продукции» телеканала «Могилев-4» повествовали в октябре прошлого года, что консервный завод стабильно работает. Причем подача новости была такова, словно государство имеет какое-то отношение к нынешним успехам предприятия. А ведь именно государственная «управленческая» система сделала все для того, что бывший флагман консервной промышленности страны никогда не встал с колен.

– В последнее время, когда завод уже собрались выставить на продажу, торговля дизельным топливом шла прямо с территории предприятия. – рассказал Юрий, работник автотранспортного парка ОАО «Быховский консервно-овощесушильный завод» – Раньше этого хоть как-то стеснялись. Впрочем, солярку у нас воровали при всех «антикризисных». Особенно хорошие условия создавались для этого, когда сеяли или убирали горошек на полях филиала «Мокрянский». Работали комбайны и масса прочей техники. Сливай – не хочу…

Речь и идет о филиале “Мокрянский” ОАО “Быховский консервно-овощесушильный завод”. Колхоз присоединили к предприятию в надежде на то, что будет выращено свое сырье. Однако толку от «Мокрянского» было как от козла молока. Без необходимых удобрений и должного ухода горошек вырастал низкого качества. Зато возможностей украсть и то, и это появилось много: здесь завод, тут филиал… Кто и за что отвечает, без стакана и не разберешься.

Необходимости иметь огромный колхоз у завода никогда не было. Сельхозпредприятие обеспечивало потребности завода в зеленом горошке на 25-30 процентов, но очень высокой ценой. Даже когда завод работал с прибылью, “Мокрянский” давал стабильный убыток. В лучшем случае выходили на ноль. Необходимое сырье всегда было проще и дешевле купить на стороне.

Красочной иллюстрацией того, как “хозяйствуют” в “Мокрянском” и сейчас, когда ООО “Быховский консервный завод” и ОАО “Быховский консервно-овощесушильный завод” существуют параллельно, может быть случай со строительством скотомогильника по предписанию главного ветеринарного врача Быховского района. 

Он потребовал от филиала «Мокрянский» ОАО «Быховский консервно-овощесушильный завод» оборудовать новый скотомогильник. Руководитель филиала ответил, что строительство скотомогильника на молочно-товарной ферме «Барколабово» будет завершено в январе 2024 года. Однако ничего оборудовано не было. В феврале 2024 года в дело вмешалась прокуратура. Выяснилось, что руководство Быховской райветстанции исполнение предписания не проконтролировало и виновных не наказало. 

Кстати, разные присоединения-отсоединения, выдуманные «крепкими хозяйственниками», доходили до абсурда. В свое время на баланс завода поставили взлетную полосу бывшего аэродрома военно-воздушной базы «Быхов-1» и попытались впарить ее надежному инвестору. Не вышло. Инвесторы отнеслись к предложению индифферентно – покупать дырку от бублика никто не пожелал.

Но вернемся к заводу. Сейчас, госСМИ расхваливают частника, а недавно еще пели хвалебные оды антикризисным управляющим, на которых, собственно говоря, проб ставить было негде. Так, например, журналисты быховской «районки» были убеждены в том, что антикризисный управляющий Александр Морозов знает некую формулу успеха. Как выяснилось, знал. За что и получил 7,5 лет заключения в ИТК усиленного режима.

Александр Морозов

После Морозова были и другие антикризисные управленцы, но особых успехов у них не было. К слову, в апреле 2009 года предприятие посетил тогдашний премьер-министр Сергей Сидорский, которому еще тогда говорили, что предприятие спасет только приход частного инвестора. 

– У меня создалось впечатление, что весь этот хоровод антикризисных управляющих был вызван вовсе не стремлением что-то исправить. Наверху понимали – завод эти ребята из кризиса не выведут. Может быть, им просто позволяли подзаработать? – задается вопросом Игорь, пенсионер, проработавший на ОАО «Быховский консервно-овощесушильный завод» больше тридцати лет. 

Быховский консервно-овощесушильный завод был изначально заточен на продажу своей продукции не машинами, а вагонами. После развала СССР предприятие потеряло как источники поставки сырья, так и рынки сбыта. Решить эти и другие проблемы менеджеры не смогли и стали экспериментировать, бросаясь в крайности. По факту имеем, что имеем: ликвидационное производство “Быховского консервно-овощесушильного завода”. А вот у “Быховского консервного завода” с приходом частника есть надежда на успех. 

Прокурор опротестовал слишком мягкое наказание бобруйчанину, домашнему насильнику

Не три месяца ареста, а 2 года колонии строгого режима получил житель Бобруйска за истязания сожительницы.

На счету 57-летего бобруйчанина – пять умышленных преступлений. Причем два – особо тяжкие. В свое время он убил жену.

После освобождения пил, не соблюдал правила превентивного надзора, а еще «истязал сожительницу с помощью ножа и разделочной доски», сообщает ведомственный сайт прокуратуры.

За издевательства над сожительницей суд приговорил его к трем месяцам ареста,  однако после апелляционного протеста прокурора Бобруйска, обвиняемый получил два года исправительно-трудовой колонии строгого режима. 

Фото носит иллюстративный характер.

Рупор из Костюкович опять вышел на международную арену

Бесстрашный Игорь Ковалев недавно запомнился тем, что отдавал Калиниградскую область прибалтам. Сейчас же он убежден, что кризис на границе организован поляками.

Игорь Ковалев, который является рупором Костюкович на международной арене, стал учить жизни министра иностранных дел Польши Радослава Сикорского.

«…Официальное лицо, не имеющее права разбрасываться такими обвинениями без веских на то причин. Хочется спросить у министра: «А состав преступления где?» – замечает Ковалев.

Это – о бывшем судье Шмидте, который продолжает восхищаться достижениями режима Лукашенко, посылает в Польшу какие-то документы и просит земляков взять у него интервью.

Тут Ковалев и Шмидт – собратья по несчастью. Сикорский не станет отвечать на вопрос костюковичского «аналитика», а со Шмидтом не станет контактировать ни один уважающий себя поляк.

Рассуждая  о правах «разбрасываться обвинениями», Ковалеву стоило бы вспомнить Лукашенко и грязные словечки, которыми он одаривает западных политиков. Впрочем, узурпатор и ведет себя так, как положено узурпатору.

Что касается очередей на границе, то они – в одну сторону. Счастливые жители Беларуси стремятся «помучаться» в Польше. То же самое можно сказать и о нелегальных мигрантах, которые почему-то не хотят задерживаться в «процветающей» Беларуси.

По мнению Ковалева поляки у нас «видят только миролюбие и доброту». Жаль, что об этом уже нельзя спросить молодого пограничника, которого убили свезенные лукашистами к границе нелегальные мигранты.

От такого, елы-палы, миролюбия надо не только отгораживаться заборами, но и перекрывать все пункты пропуска, а желательно – и железные дороги. Пусть лукашенковская Беларусь процветает сколько ей влезет, но… в международной изоляции.

Фото: “Голос Касцюкоўшчыны”.

Курсанты могилевского института МВД написали семь докладов о Лукашенко и потрогали его личные вещи

Особенности правового статуса Лукашенко обсуждают пока не в Гааге, а в могилевском институте МВД.

Здесь для первокурсников прошла конференция факультета “30-летие института президентства Республики Беларусь”, сообщает MAYDAY.TEAM. Особенности проведения белорусских выборов, от которых до сих пор не может очухаться сам Лукашенко, молодые курсанты описали в семи докладах.

Потом была экскурсия. Будущим правоохранителям даже дали право коснуться святого – личных вещей Лукашенко в шкловском краеведческом музее.

Курсанты также побывали в средней школе-музее деревни Александрия, где когда-то вгрызался в гранит науки будущий диктатор.

 Фото: MAYDAY.TEAM

Як завяршылася экспедыцыя на Магілёўшчыне па пошуках метэарыта?

Знайшлі штосьці вельмі падобнае, але не тое.

У Бабруйскім раёне завяршылася другая экспедыцыя па пошуках самага яркага метэарыта за ўсю гісторыю назіранняў у Беларусі. Супрацоўнікі Мінскага планетарыя прайшлі шмат дзясяткаў кіламетраў у ваколіцах вёсак Вярбкі, Раксалянка, Ізюмава, Пад’ясенка і Токары, правяраючы магнітам усе камяні на сваім шляху.

З другой спробы, 26 траўня ім удалося напаткаць камень з прыкметамі магнетызму – піша гарадскі паблік bobr.by. Праўда, гэта не той самы камень, што шукалі энтузіясты. Абломак не праявіў моцна выяўленых магнітных уласцівасцяў і быў пакінуты на месцы.

Пазней яго ўсё ж забралі ў планетарый. Аб’ём камяня 4080 мл, шчыльнасць 2,4 г/куб.см. Магнітныя ўласцівасці ён выяўляе: у лабараторных умовах некаторыя фрагменты камяня ўсё ж прыцягваюць невялікія металічныя прадметы. На чарзе – геалагічная экспертыза, якая вызначыць яго пароду.

Астраномы не губляюць надзею знайсці і майскі метэарыт. Яны працягнуць пошукі ўвосень, пасля ўборкі ўраджаю з палёў.

Фота: bobr.by