Палякі: свае і чужыя. На захадзе Беларусі руйнуюць магілы, на ўсходзе – ускладаюць кветкі

Пакуль на Гродненшчыне глумяцца над магіламі салдат Арміі Краёвай на Магілёўшчыне ўскладаюць кветкі да мемарыялу палякам, якія гінулі пад савецкімі сцягамі.

 

Разбурана пяць магілаў польскіх воінаў

22 ліпеня стала вядома пра чарговы акт вандалізму ў вёсцы ў вёсцы Стрыеўцы Гродненскай вобласці. Там знесены помнік байцам Арміі Краёвай, якія загінулі ў 1943 годзе ў баях з нямецкімі акупантамі. На месца разбурэння пабываў генеральны консул Польшчы Анджэй Рачкоўскі.

scontent-cdt1-1.xx.fbcdn.net

Гэта ўжо пятае вядомае разбурэнне магілаў воінаў Арміі Краёвай. 1 ліпеня медыі паведамлялі пра разбурэнне пахаванняў у Ёдкавічах Бераставіцкага раёну, 4 ліпеня – у Мікулішках Ашмянскага раёну, 8 ліпеня – у Ваўкавыску, 9 ліпеня – у Качычах Карэліцкага раёну.

Старшыня аблвыканкаму Ўладзімер Каранік сітуацыю не каментуе, а запрашае польскіх турыстаў скарыстацца бязвізавым рэжымам і наведаць Гродненскую вобласць.

twitter.com

7 ліпеня ў Міністэрства замежных спраў Беларусі выклікалі часовага паверанага ў справах Польшчы ў сувязі з сітуацыяй са знішчэннем пахавання салдатаў Арміі Краёвай у вёсцы Мікулішкі Ашмянскага раёну. У міністэрстве адмаўляюць, што нейкае пахаванне ўвогуле існавала.

Як гаворыцца ў паведамленні МЗС, часоваму паверанаму Марціну Вайцяхоўскаму патлумачылі, што ў гэтым паселішчы, паводле інфармацыі мясцовых уладаў, «вайсковых пахаванняў і пахаванняў замежных вайскоўцаў не зарэгістравана».


Шануюць палякаў з дывізіі Касцюшкі, якія палеглі ў бітве пад Леніна.


22 ліпеня, у дзень, калі стала вядома пра руйнаванне чарговай польскай магілы на Гродненшчыне, на Магілёўшчыне адбылося ўскладанне кветак да брацкай магілы невядомых савецкага і польскага салдатаў. Мемарыял стаіць у мястэчку Леніна, што ў Горацкім раёне, за 90 кіламетраў ад Магілёва.

https://t.me/mogilevnewsby/30711

Пра падзею паведаміў адзін з праўладных тэлеграм-каналаў. У каментары напісана, што ўшанаванне памяці загінулых у баях з нацыстамі адбылося падчас прэс-туру журналістаў у Горкі.

На апублікаваным відэароліку дарослыя і падлеткі нясуць да мемарыялу вянок і кветкі. На відэа дзяржаўныя сцягі Польшчы не паказаныя – толькі дзяржаўны беларускі і Горацкага раёну.

Мемарыял, да якога ўсклалі кветкі, адзін з некалькіх пастаўленых у мястэчку. У 1943 годзе тут упершыню ўступіла ў бой з нацыстамі толькі сфармаваная ў СССР 1-я польская пяхотная дывізія імя Касцюшкі. Яе кінулі на прарыў глыбока эшаланіраванай абароны гітлераўцаў.

t.me/mogilevnewsby/30711 

Паводле вайсковых экспертаў патрэбы ў той бітве не было, акрамя палітычнага разьліку Сталіна, якому хацелася паказаць, што на савецкім баку таксама ваююць палякі. Гэта было важна, бо ўскрылася праўда пра масавыя забоства польскіх жаўнераў саветамі ў Катыні.  

У 1943-ім дывізія Касцюшкі за два дні бою страціла 27 працэнтаў асабовага складу (прыкладна 3 тысячы чалавек). На пачатак бітвы ў ёй было 12600 салдат.

«Культавая «Бярозка» у Горках у запусценні – ні ўласнік, ні гарадскія структуры не могуць даць рады праблеме

«Бярозка» – танцпляцоўка ў цэнтры Горкі. Дзесяцігоддзямі яна была асяродкам гуртавання мясцовай моладзі. Тут ладзіліся дыскатэкі, поп і рок канцэрты. У 2000-х змена культурных тэндэнцый прывяла да яе заняпаду.

У 2018 годзе на танцпляцоўку звярнулі ўвагу мясцовыя актывісты. На круглым стале па пытаннях развіцця гарадскіх культурных асяродкаў была ўхваленая прапанова стварыць на месцы «Бярозкі» творчую пляцоўку, нагадвае рэсурс Horki.info.

Мясціна, на якой размяшчаецца танцпляцоўка, ужо мае новага ўласніка. На аўкцыёне зямельны ўчастак у 2015 годзе набыў прадпрымальнік Сяргей Цароў.

Ён планаваў пабудаваць тут жылы дом, але ўжо пасля здзелкі высветлілася, што, паводле генеральнага плана развіцця Горак, на месцы былой танцпляцоўкі, павінна быць размешчана выставачная прастора пад адкрытым небам.

Іншага прызначэння тэрыторыі не дапускаецца, і паўплываць на гэта на мясцовым узроўні немагчыма – генплан зацвярджаецца міністэрствам архітэктуры Рэспублікі Беларусь.

«Падчас пакупкі мне ніхто не ўказаў на гэтую дэталь, – каментуе сітуацыю Сяргей Цароў. – Цяпер я проста кожны год плачу падаткі за гэтую тэрыторыю і толькі».

У такой сітуацыі верагодныя два варыянты развіцця – альбо ўласнік зменіць свае планы на тэрыторыю «Бярозкі» і абсталюе тут выставачную прастору пад адкрытым небам, альбо ён дачакаецца зменаў у генеральным плане гораду, што дазволіць рэалізаваць праект з будаўніцтвам жылога дому.

Два жыхары Горацкага раёна злавілі злодзея – ён паспеў абнесці вясковую краму

Аляксандр Міхайлоўскі і Аляксандр Ляўтко праходзілі міма сельскага магазіна ў роднай вёсцы Копцеўка, калі заўважылі, што адно з вокан узламанае. Пашкоджанымі былі рашотка і шклопакет. 

Неўзабаве, побач з крамай два Аляксандры пабачылі незнаёмага нецвярозага мужчыну. Пры сабе ў яго былі і скрадзеныя ў краме тавары – паведамляе  Магілёўскае абласное Упраўленне ўнутраных спраў. 

Жыхары Копцеўкі на месцы затрымалі падазроную асобу і выклікалі міліцыю. Віна затрыманага была ўстаноўленая ў ходзе далейшых следчых мерапрыемстваў, а пільныя сяльчане атрымалі падзякі і каштоўныя падарункі.

У Горках збіраюць сродкі на рамонт помніка ахвярам вайны. Сам помнік гараджане таксама будавалі за складкі і адстойвалі ад уладаў

Зараз жа прадстаўнікі вертыкалі зноў выступілі з ініцыятывай збору грошай у насельніцтва – цяпер на рэканструкцыю мемарыяла.

Людзі баранілі помнік

Помнік «Тужлівая маці» быў усталяваны на паўночным ускрайку Горак у 2009 годзе. Так было ўшанаванае месца, дзе ў часы вайны нямецкія акупанты расстралялі каля 80 мясцовых падпольшчыкаў і больш за 150 дзяцей, выхаванцаў дзіцячага дому. 

Будаўніцтва вялося за кошт ахвяраванняў жыхароў раёну, якія «збіралі» падчас суботніка, і абышлося ў 500 мільёнаў недэнамінаваных рублёў.

Месца мемарыяльнага комплексу жыхарам горада аднойчы прыходзілася адстойваць ад пасягальніцтваў – у 2015 годзе ўлады меркавалі размясціць побач гаражны масіў. 

Тады дзясяткі гараджан скардзіліся ў дзяржаўныя інстанцыі і дамагліся, каб гаражы былі перанесеныя ў іншае месца. Замест іх побач з мемарыялам пасадзілі яблыневы сад – лаканічна адзначана гэта гісторыя на сайце райвыканкаму.

Месца пафасных імпрэзаў

У апошнія гады месца мемарыяла ператварылася ў пляцоўку, на якой праводзяцца ідэалагічныя акцыі ў савецкім стылі. Як, напрыклад, мітынг са свечкамі смутку 22 чэрвеня. Таксама мемарыял летась быў дапоўнены помнікам, прысвечаным дзецям, ахвярам вайны.

Як паведамляюць Gorki News, акрамя ахвяраванняў гараджане могуць дапамагчы ва ўсталяванні імёнаў ахвяр, што знайшлі свой спачын у брацкіх магілах на месцы мемарыяла. Тыя, хто валодае адпаведнай інфармацыяй, мусяць звярнуцца ў раённы ідэалагічны аддзел.

фота: wwii.space

В Горках у подъезда обустраивают пандус. Его установки мать, которая воспитывает ребёнка с инвалидностью, добивалась 5 лет

Сына, болеющего детским церебральным параличом, ей приходилось с коляской выносить с подъезда на руках. Пандус взялись обустраивать после того, как, о проблеме написала местная газета.

По словам женщины, как только ребенку дали инвалидность, она обратилась в предприятие “Коммунальник” с просьбой обустроить пандус, но ничего не получилось. Писала в районный центр социальной обороны населения и в райисполком.

“Все меня внимательно выслушивали, но обнадежить не могли – на 2018 год уже все средства были распланированы, в 2019 тоже вряд ли могло получиться, потому что очередь. А там, дальше, может быть”, – вспоминает женщина.

После встречи с председателем райисполкома в конце лета 2019 года дело, как будто, сдвинулось с мертвой точки – председатель дал распоряжение, чтобы пандус был обустроен к 1 ноября 2019 года, рассказала женщина местной газете “Узгорак”.

Однако задачу, отмечает она, поставленную главой района, коммунальники «подкорректировали»: отремонтировали рассыпающиеся ступени крыльца, а внутри подъезда установили поручень.

Прошло два года. Ничего не изменилось, кроме как, отремонтированные ступени снова пришли в негодность.

После того как о проблеме написал “Узгорок” она начала потихоньку решаться. Сперва в подъезде установили откидной щит, а 15 июня рабочие “Коммунальника” начали обустраивать возле подъезда долгожданный пандус.

фото: horki.info

У Горацкім раёне вяскоўцы труны нясуць на руках. Дарогу зааралі.

Да могілак кіламетр. Цяпер трапіць на іх можна толькі праз суседнюю вёску, альбо на ўседарожніку, апавядаюць жыхары вёскі Шалаханаўка, што ў Горацкім раёне. Сельсавет абяцае сітуацыю выправіць і больш падобнага не дапускаць.

Шалаханаўка за дзясятак кіламетраў ад райцэнтру. У ёй жыве меней за 50 чалавек.

Па словах вяскоўцаў, да могілак вяла праз поле добра ўкатаная дарога, якая задавальняла іхныя патрэбы. Дабрацца да магілаў родных яны маглі пешкі альбо на машыне. Аднак, летась поле з дарогай зааралі.

«У лістападзе мінулага года ў мяне памерла мама і мы ледзь змаглі даставіць труну да магілы. Добра, што было сухое надвор’е! А вось памянуць яе на могілках праз дзевяць дзён мы ўжо не змаглі. Зямля намокла, і мы туды проста не змаглі прабрацца», – распавяла выданню Horki.info жыхарка вёскі Ірына Аляксандраўна.

Калі памерла іншая жыхарка Шалаханаўкі супрацоўнікі рытуальнай службы неслі труну на руках.

Ёсць іншая дарога да могілак, але яна ляжыць праз суседнюю вёску, да якой шлях няблізкі. Але і тут праблема. Паводле вяскоўцаў, труба, якая адводзіць ваду з тутэйшага ручая перастала функцыянаваць. У нізіне збіраецца вада.

Старшыня Паршынскага сельсавету, да якога адносіцца вёска, паведаміў выданню, што з праблемамі Шалаханаўкі знаёмы. Ён гарантуе: як поле засеяць, то дарогу зноў пракладуць па ім. Па ягоных словах сельсавет прасочыць, каб на далей могілкі для вяскоўцаў былі даступныя.

Адносна падтаплення мясціны, то высветлілася: прычына не ў прапускной здольнасці трубы, а ў бабрах, якія засялілі ручаіну і запрудзілі яе.

Жыццё ў вёсцы. Не рамантаваныя вуліцы, кепская вада, зачыненая крама і фэльчарска-акушэрскі пункт

У Горацкім раёне на сустрэчу з чыноўнікам жыхары аграгарадка Леніна прынеслі ваду, каб паказаць якой яна якасці.

Скардзіліся вяскоўцы на нястачу ў мясцовых крамах неабходных тавараў харчовай групы і канцтавараў для школьнікаў. 

Яшчэ іх абурае якасць рамонту шматкватэрнага дому і стаянка аўтамабіляў у зялёнай зоне ды клумбе. Яны хацелі б, каб закрылі праезд аўтатранспарту па цэнтральнай плошчы пасёлку, піша газета райвыканкаму «Горацкі веснік».


У аграгарадку Леніна жыве паўтары тысячы чалавек. Тут месціцца педагагічны каледж. Ёсць Дом культуры, гасцініца. Паселішча за дзясятак кіламетраў ад беларуска-расійскай мяжы. Многія жыхары выязджалі ў суседнюю краіну на заробкі. Да райцэнтру Горкі 16 кіламетраў.

Паселішча вядомае музеем «савецка-польскай баявой садружнасці». У Другую сусветную вайну толькі сфармаваную польскую дывізію Касцюшкі кінулі на прарыў абароны гітлераўцаў. Загінула блізу 3 тысяч вайскоўцаў.


Наведаліся чыноўнікі, як піша раёнка, і ў суседняе Стараселле. Да яго ад Леніна тры з паловай кіламетры. Паводле вяскоўцаў тут наагул зачынілі краму. Харчы прывозіць аўталаўкай. 

Жыхары цвердзяць, што ёй бракуе запатрабаваных тавараў, а якасць тых, што ёсць іх не задавальняе. 

Зачынены тут і фэльчарска-акушэрскі пункт. Жыхарам даводзіцца звяртацца па медычную дапамогу альбо ў Леніна, або ездзіць у Горкі.

 


У Стараселлі месціцца Лагер працоўнай прафілактыкі. У ім утрымліваюць жанчын, якія злоўжываюць алкаголем. Яны шыюць спэцадзежу пад заказ для розных арганізацыяў, а таксама матрацы, падушкі, коўдры.

Пасля чарнобыльскай аварыі ў Стараселлі ўзвялі дамы для перасяленцаў. Нямала іх цяпер пустуе.


фота: gorki news

Горецкая пенсионерка борется за посаженную ей иву – неизвестные второй год стремятся её уничтожить

Эту иву Людмила Васильевна посадила лет тридцать назад возле жилого дома по Интернациональному проспекту, 22. Дерево было посажено на расстоянии от проезжей и пешеходной части, поэтому не могло мешать людям, и со временем превратилось в живописный элемент ландшафта. Каково же было удивление женщины, когда в марте 2020 года кто-то спилил дерево на высоте около метра.

Как удалось выяснить по горячим следам, это не было делом рук коммунальщиков, а значит, налицо незаконное уничтожение городской растительности. 

В соответствии с законодательством, такое правонарушение наказывается штрафом на сумму до тридцати базовых величин, если ущерб насаждениям нанесло физическое лицо. Если юридическое – намного больше. 

Обращение в РОВД по факту нарушения привело к тому, что сигнал был переадресован в Горецкую районную инспекцию природных ресурсов и охраны окружающей среды. Кто спилил дерево, в ходе проверки выяснить не удалось. 

Ива, однако, выжила и пустила несколько отростков, которые за два года разрослись и давали надежду на восстановление изуродованного дерева.

И вот, вновь в марте, но уже 2022 года кто-то попытался спилить ещё и отростки. Из девяти ветвей, были спилены шесть, а на оставшихся трёх сохранились следы пилы – видимо, нарушителя что-то отвлекло или испугало. А кроме ивы были срезаны также кусты сирени на газоне возле той же многоэтажки.

– Кому-то это дерево не дает покоя. Конечно, я опять очень расстроилась, когда увидела это варварство. Позже я обнаружила спиленные ветви сперва возле кафе, которое здесь есть неподалеку, а потом уже и в мусорном контейнере. Я вызвала милицию, все рассказала. Надеюсь, на этот раз злоумышленника удастся установить, – поделилась Людмила Васильевна с изданием horki.info.

В своём комментарии ресурсу руководитель Горецкой районной инспекции природных ресурсов Андрей Павловский заявил:

– На следующей неделе мы выедем на место, пройдем по квартирам, поговорим со всеми людьми. Постараемся установить того, или тех, кто пилит это дерево. И накажем.

фото: horki.info

У Горках ніяк не прыбяруць апалае лісце

У Горках дамагаюцца ад камунальнікаў прыбраць газоны. Тыя на патрабаванні жыхароў не рэагуюць. Людзі робяць выснову: газоны, гэта нічыйная пляцоўка. 

Жыхары дамоў на вуліцы Будаўнікоў наракаюць, што леташняя лістота гурбамі ляжыць паміж дрэў і сярод кустоўя, хоць ужо ў бліжэйшы час настане пара падстрыгаць маладую траву.

– Мы кожны год прыбіраем каля свайго пад’езда і пад вокнамі з супрацьлеглага боку дома. Супрацоўнікі дзіцячага сада, які знаходзіцца побач, таксама падтрымліваюць парадак на даручанай тэрыторыі. А вось гэтыя газоны, атрымліваецца, нічые? Ці іх усё ж такі павінны прыводзіць у парадак работнікі камунальных службаў? Я ўжо некалькі разоў звярталася да іх, прасіла прыбраць гэтае лісце, вынік пакуль нулявы – распавяла выданню horki.info Ірына Уладзіміраўна, жыхарка аднаго з тутэйшых дамоў.

 


Вуліца Будаўнікоў знаходзіцца на ўскраіне горада, але гэта густазаселенае паселішча побач з цэнтральнай вуліцай райцэнтру Якубоўскага. Ад райвыканкаму 10 хвілінаў гарадзкім аўтобусам.


 

Яна сцвярджае, што ўжо пісала прадпрыемству “Камунальнік” і тэлефанавалі на “гарачую лінію115”, але адзінае, што зрабілі службы – змялі частку лістоты ў кучы ды пакінулі.