На гэты момант імя украінскага ваеннапалоннага, якога пасля словаў “Слава Украіне” расстрэльваюць расійскія ваенныя, застаецца пакуль невядомым, але менш за суткі ён ужо ператварыўся ў новы сімвал непахіснасці і самаахвярнасці украінскіх воінаў.
Кароткае відэа з расстрэлам бяззбройнага украінскага ваеннапалоннага з’явілася 6 сакавіка. Чалавек за кадрам у пачатку відэа кажа “я здымаю” і накіроўвае камеру на ўкраінскага палоннага. Той прамаўляе «Слава Украіне», пасля чаго расейцы адразу ж прыцэльным агнём выстрэльваюць украінскаму палоннаму ў галаву – ён падае, і акупанты яшчэ некалькі разоў цэляць у цела загінулага. Сыходзячы з таго, што расійскія ваенныя наўмысна пачалі здымаць украінскага палоннага, накіраваўшы на яго аўтаматы, а таксама з тых абставін, што ён стаіць у яміне альбо варонцы ад снарада, і паліць сваю апошнюю цыгарэту – можна меркаваць, што на відэа расіяне мэтанакіравана запісвалі расстрэл украінца.
Апошнія словы украінскага салдата ператварылі яго ў новы сімвал непахіснасці і гераізма абаронцаў Украіны. “Украінцаў аб’ядналі ярасць і боль” – пішуць СМІ. “Расіяне думалі, што забілі салдата. Але яны спарадзілі сімвал, які не памрэ” – заўважаюць іншыя. Хэштэг #SlavaUkraini узначаліў сусветныя трэнды ў Twitter.
Да гэтага часу грамадскасці невядома імя украінскага героя. Журналіст Масі Наем нават прапанаваў грашовую ўзнагароду тым, хто паведаміць асобу забітага воіна.
Сёння ў Мінску быў вынесены прысуд беларускім праваабаронцам – лаўрэату Нобелеўскай прэміі міру Алесю Бяляцкаму, а таксама праваабаронцам і яго паплечнікам Валянціну Стэфановічу і Уладзіміру Лабковічу.
Справа яшчэ аднаго праваабаронцы, Змітра Салаўёва разглядалася завочна. Алесь Бяляцкі атрымаў турэмны тэрмін на 10 гадоў, Стэфановіч – 9 гадоў, Лабковіч сем гадоў калоніі.
Абвінавачаным ставіліся ў віну кантрабанда грашовых сродкаў і фінаансаванне пратэстнай актыўнасці ў 2020 годзе. Ніхто з асуджаных сваёй віны не прызнаў – паведамляюць СМІ.
1 сакавіка адзначыліся па Беларусі серыяй спроб масавых збораў моладзевай субкультуры “Рэдан”.
Збор, прызначаны на 16.00 1 сакавіка каля магілёўскага гандлёвага цэнтра “Атрыум”, пра які пісалі mogilev.media, не адбыўся. Плошча перад гандлёвым цэнтрам патрулявалася нарадам АМАПаўцаў, на кожным паверсе “Атрыума” дзежуравалі міліцыянты. Купкі маладзёжы размяшчаліся на фудкорце, на лаўках вакол плошчы, аднак у значнай колькасці падлеткі не сабраліся разам. Не паведамлялася таксама і пра затрыманні ў Магілёве 1 сакавіка.
У Брэсце і Мінску таксама абвяшчаліся зборы прыхільнікаў маладзёвай субкультуры. Прэс-служба УУС паведаміла пра затрыманне 52 чалавек у Брэсце, сярод якіх 41 былі непаўналетнімі. Пра затрыманні паведамлялася таксама і ў Мінску, але без ніякіх лічбаў ці фактаў.
Адзін з Тэлеграм-каналаў, што спецыялізуецца на трэш-відэа, размясціў ролік пра сутычку трох падлеткаў каля віцебскага гандлёвага цэнтра “Трыа”. Мяркуецца, што бойка адбылася з нагоды збора “Рэдана” ў Віцебску, але пацвярджэння гэтай інфамацыі з афіцыйных альбо незалежных крыніц няма. На відэа можна пабачыць вялікую групу моладзі, якая назірае за бойкай двух дзяўчын, адной з якіх дапамагае трэцяя.
Прадстаўнікі анімэ-субкультуры, вядомыя як “ЧВК Рёдан”, што пераследуюцца паліцыяй і футбольнымі фанатамі, абвясцілі збор у магілёўскім “Атрыуме” на 1 сакавіка.
Абвестка пра збор прыхільнікаў анімэ-субкультуры “Рэдан” у Магілёве з’явілася ў папулярных месенджарах і сацсетках пасля інфармацыйнай хвалі пра аблавы і масавыя бойкі ў расійскіх і украінскіх гарадах. Чакаецца, што збор анімэшнікаў пройдзе 1 сакавіка ў 16.00 каля гандлёвага цэнтра “Атрыум” у Магілёве. У Расіі і Украіне прыхільнікаў субкультуры абвінавачваюць у нападах на каляфутбольных фанатаў і выхадцаў з рэспублік Каўказа і Азіі.
“Павукі рэдан” – падлеткавая субкультура, сфармірваная па матывах папулярнага анімэ Hunter X Hunter, якая за некалькі дзён разраслася да магутнага моладзевага руху ў буйных расійскіх і украінскіх гарадах. Падлеткі, якіх у сацсетках называюць «ЧВК Рёдан» патрапілі ў навіны з-за боек з футбольнымі фанатамі ў маскоўскім гандлёвым цэнтры «Авіяпарк» і ў іншых гарадах Расіі, а таксама з-за масавых затрыманняў удзельнікаў канфліктаў.
Відэа, на якім падлеткі ў чорных худзі з павуком на спіне б’юцца з маладзёнамі ў спартыўных касцюмах разляцелася па інтэрнэце 23 лютага. Сама бойка адбылася ў “Авіяпарку” яшчэ 19 лютага. Пасля таго, як ролік з ёй стаў папулярным, у шматлікіх гарадах Расіі і Украіны імкліва пачала расці папулярнасць анімэ-субкультуры, што прывяло да новых канфліктаў, а потым і буйных аблаў.
Так, у Санкт-Пецярбургскім гандлёвым цэнтры “Галерэя” адбылася бойка, падчас якой паліцыя затрымала больш за 150 прыхільнікаў “Рэдан”. Сама бойка пачалася з таго, што 17-гадовы студэнт з Кіргізіі прычапіўся да 15-гадовага анімэшніка, запатрабаваўшы “пояснить за шмот” – перадае Фантанка. Студэнт і яго сябры некалькі разоў ударылі падлетка рукамі і нагамі, пасля чаго той быў шпіталізаваны. Студэнт затрыманы паліцыяй.
Пасля 23 лютага масавыя зборы анімэшнікаў “Рэдан” сталі адбывацца ў Маскве, Санкт-Пецярбургу, Краснаярску, Навасібірску, а потым і украінскіх гарадах – Львове, Кіеве, Харкаве, піша Unian. Нярэдка гэтыя зборы перарастаюць у бойкі з праціўнікамі субкультуры (звычайна гэта футбольныя фанаты, гопнікі), што вядзе да паліцэйскіх аблаў і затрыманняў. Толькі ў Харкаве 27 лютага паліцыяй было затрымана больш за 200 анімэшнікаў.
Пакуль не зразумела, першапрычынай боек становяцца напады анімэшнікаў, ці гэта адваротны працэс – маладзёны, што не любяць анімэшнікаў, адмыслова прыходзяць на іх месцы масавых збораў, правакуюць і нападаюць на “Рэдан”. Так, у сеціве паявіліся ролікі, на якіх маладыя людзі ў спартыўных касцюмах ходзяць па гандлёвых цэнтрах і шукаюць “павукоў”.
Журналісты з Medialeaks.ru прасачылі, што да публікацыі відэа з бойкай у «Авіяпарку», «павукі» былі такой жа інтэрнэт-культурай, як zxc альбо гулі, і відэа, прысвечаныя гэтай эстэтыцы не змяшчалі заклікаў да гвалту над кім-небудзь, а літары ЧВК побач са словам «рэдан» сталі з’яўляцца ў публікацыях ужо пасля віруснага роліка з маскоўскага гандлёвага цэнтра.
Уладзімір Андрэенка, дырэктар Магілёўскага абласнога тэатра лялек памёр 25 лютага – паведамляе афіцыйны Telegram-канал Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь.
Уладзімір Андрэенка працаваў дырэктарам лялечнага тэатра з 2008 года. Пры ім тэатр атрымаў званне Заслужанага, прайшоў масштабную рэкансрукцыю. За шматлікія творчыя поспехі на чале творчага калектыва і асабістую прафесійную дзейнасць Уладзімір Андрэенка 25 лютага 2022 года быў ушанаваны медалём Францыска Скарыны.
Уладзімір Андрэенка нарадзіўся ў Мсціславе, тут пачаў навучацца музыцы на духавых інструментах. Ён скончыў Мінскі інстытут культуры, выкладаў у Магілёўскай музычнай школе №4, працаваў кіраўніком духавога аркестра ў Шклове. З 2000 па 2008 гады быў дырэктарам Магілёўскай дзіцячай музычнай школы №5.
Развітанне з Уладзімірам Андрэенкай запланаванае на 27 лютага з 10.00 да 14.00 у тэатры лялек.
В редакцию mogilev.media обратился житель Могилева, пораженный безразличием городских коммунальных служб к реальному – не выдуманному экстремизму на улицах города. Публикуем его письмо без изменений, с использованием иллюстраций, предоставленных автором.
Можно отвернуться и пройти мимо, можно сослаться на то, что это пишут малолетки, мол не ведают, что творят… Но так ли всё просто и безобидно. Граффити призывающие к геноциду народа, оскорбляющие народ, просто свастика, могут висеть на стенах домов бесконечно долго.
Встаёт вопрос – для государства, фашистская символика, призывы уничтожить народ, возвеличивание соседнего народа, соответственно этим принижая свой – это нормально, это в порядке вещей?
Почему к народу, к его памяти, такое отношение? Или мы будем только по праздникам вспоминать то горе, которое принесли носители этих символов и таких призывов? Мы рьяно ищем признаки нацизма у соседей, при этом закрывая глаза на ростки своего. Не единожды оскверняли памятный знак жертвам нацизма, установленный возле Концертного зала “Могилев”. Свастика на домах в центре города – не смущает?
Почему, какие-то символы могут висеть на стенах домов и службы не обращают на них внимания, а другие отслеживаются и моментально закрашиваются? Вопрос – что в приоритете?
От редакции: изображения используются в данной публикации в качестве иллюстрации проблемы, редакция не ставит целью популяризацию либо возвеличивание фашистской либо какой угодно человеконенавистнической символики.
Злуецца Марэна – зіма на Вялеса, напускаючы на яго люты мароз, а на скаціну “каровіну смерць”, але ніяк не можа адолець.
Вялесаў дзень, Валоссе, Улас, Аўлас – апякун свойскай жывёлы, каровіна ці конскае свята. На конях у гэты дзень не працавалі. Коням даюць лепшы корм.
На іконах Святы Аўлас заўсёды маляваўся акружаны каровамі, авечкамі. Да яго іконы ў гэты дзень прыносілі масла: “Аўлас на масла лас”, “У Аўласа барада ў масле”.
У цэнтральных і заходніх раёнах Беларусі атрымаў распаўсюджанне «Бабскі Улас», які адзначаўся толькі жанчынамі, што збіраліся разам і балявалі ўсю ноч, мужчыны на святкаванне не дапускаліся, а калі і сустракаліся па дарозе, то павінны былі адкупіцца.
1466 год. Дзень нараджэння сучаснай латарэі.
Убельгійскім горадзе Бруге ўдава фламандскага мастака Яна Ван Эйка да 25-й гадавіны смерці мастака правяла грашовую латарэю. Атрыманы прыбытак накіравалі на падтрыманне маламаёмасных жыхароў горада.
Латарэя – гэта азартная гульня, пры якой выгада і страты размяркоўваюцца ў залежнасці ад адвольнага вымання таго ці іншага латарэйнага білета або нумара.
Слова “латарэя” – ад франкскага “hlot” – “жэрабя”, потым яно скарацілася да ангельскага “lot” – “доля”. Італьянская версія lotto – “лёс”.
Сама гісторыя латарэй адыходзіць у далёкае мінулае чалавечай цывілізацыі. Першае згадванне аб латарэі гэта старажытнагрэцкія міфы. Воіны бяруць каменьчыкі з залатога шлема, і адзін з каменьчыкаў даваў права на паядынак з самім Зеўсам, што ў сваю чаргу мела на ўвазе верагоднасць застацца ў жывых або загінуць з гонарам.
Латарэі ў старажытным Рыме звязаны з імем Юлія Цэзара. Менавіта падчас яго праўлення была праведзена першая грамадская латарэя. Сродкі, атрыманыя ад гэтай латарэі, былі накіраваны на муніцыпальныя патрэбы Рыма.
На тэрыторыі ВКЛ латарэя з’явілася прыблізна ў XVIII стагоддзі.
Савецкія латарэі бяруць пачатак з 1921 года, беларускія – з 1990-х гадоў.
1536 год. Нарадзіўся Мацей Казімір Сарбеўскі.
Новалацінскі паэт, тэарэтык літаратуры і школьнага тэатра.
Скончыў Віленскую езуіцкую акадэмію. Выкладаў у Полацкім, Нясвіжскім езуіцкіх калегіумах, Віленскай акадэміі. Полацкія і віленскія курсы лекцый паэтыкі і рыторыкі ляглі ў аснову яго літаратуразнаўчых і эстэтычных трактатаў на лацінскай мове.
З яго асобай звязана з’яўленне ў Віленскім універсітэце кола гуманістаў, якое ўключала прафесараў рыторыкі, прамоўцаў і паэтаў, у тым ліку Жыгімонта Лаўксміна, Яна Рывоцкага, Томаша Клягэ, Яна Хадзынскага, Мікалая Кміціца.
Быў каталіцкім прапаведнікам пры двары караля Уладзіслава IV.
Распрацоўваў эстэтычныя пытанні паэзіі, драматургіі, красамоўства, міфалогіі.
Яго трактат «Пра трагедыю і камедыю, або Сенека і Тэрэнцый» прызначаўся для практычнага кіраўніцтва ў школьным тэатры Беларусі, Літвы і Польшчы.
Аўтар зборнікаў «Тры кнігі лірычных вершаў» (1625), «Чатыры кнігі лірычных вершаў» (1631), «Лясныя песні» (1637). Сумяшчаў у сваёй паэтыцы элементы Рэнесансу і барока. Вершы М. Сарбеўскага перакладзены на англійскую, нямецкую, французскую мовы Д. Набароўскім, на польскую мову — У. Сыракомлем. На беларускую мову іх перакладалі Ларыса Чарнышова, Лявон Баршчэўскі.
1582 год. Папа Рымскі Рыгор XIII выдаў булу аб пераходзе на новы каляндар.
Прапанаваўся астранамічна больш дакладны каляндар, які сталі называць “грыгарыянскім” – у адрозненне ад ранейшага, “юліянскага”, які быў уведзенага яшчэ ў 45 годзе да н. э. Юліям Цэзарам.
Да XVI стагоддзя юліянскі каляндар з-за недастатковай дакладнасці моцна разышоўся з рэальнасцю: так, найважнейшы для вызначэння Велікоднай даты дзень вясновага раўнадзенства з 21 сакавіка перамясціўся на 11-е.
Пантыфік пастанавіў: дзень, які надыходзіць пасля чацвярга 4 кастрычніка 1582 года, лічыць пятніцай, 15 кастрычніка 1582 года. Указанне, натуральна, адразу прынялі да выканання толькі каталіцкія краіны: Італія, Іспанія, Партугалія, Францыя, Рэч Паспалітая і ВКЛ. Германскія княствы перайшлі на новы стыль у 1700 годзе, Англія – у 1752-м, Расія – у 1918-м, Югаславія і Грэцыя – у 1925-м, а В’етнам – толькі ў 1967-м.
1760 год. Памёр Мацей Догель (1715-1760).
Вялікалітоўскі гісторык-археограф і правазнавец. Быў рэктарам піярскага калегіума ў Вільні, заснаваў Віленскі піярскі «Калегіум Нобіліум».
Збіральнік гістарычных і дыпламатычных дакументаў. Выдавец збора міжнародных трактатаў «Дыпламатычны кодэкс Польскага каралеўства і Вялікага княства Літоўскага», збора дакументаў «Граніцы Польскага каралеўства і Вялікага княства Літоўскага», якія не страцілі свайго значэння.
1805 год. У Мсціславе нарадзіўся Сцяпан Кутарга (1805–1861).
Геолог, прыродазнавец, картограф, падарожнік, стваральнік і першы старшыня Пецярбургскага мінералагічнага таварыства, прафесар Пецярбургскага ўніверсітэта, Галоўнага педагагічнага інстытута. Першы ў Расіі дарвініст і папулярызатар дарвінізму, папулярызатар навукі сярод шырокіх мас. Доктар медыцыны.
Распрацоўшчык шматлікіх пытанняў геалогіі, геалагічных экскурсій.
Аўтар шміатлікіх прац, у тым ліку “Гісторыя зямной кары”, 10-вёрстнай геагнастычнай карты Пецярбургскай губерніі, за якую атрымаў залатую Канстанцінаўскую медаль Рускага Геаграфічнага таварыства
Загадчык кафедры заалогіі Пецярбургскага ўніверсітэта (1833-1861), настаўнік будучага акадэміка К Ціміразева.
Памёр 7 мая 1861 года.
1852 год. М. Гогаль спаліў у Маскве другі том “Мёртвых душ”.
Гогаль жыў сваёй творчасцю, дзеля якой ён вырак сябе на беднасць. Уся яго маёмасць абмяжоўвалася “самым маленькім чамаданам”. Другі том “Мёртвых душ” – галоўная праца жыцця пісьменніка. Аднак у жыцці пісьменніка наступіў пераломны момант, калі з’явілася хвароба – псіханеўроз. Уноч на 24 лютага ён паклікаў свайго слугу Сямёна і загадаў прынесці партфель з рукапісам працягу “Мёртвых душ”.
Пад маленні слугі не губіць рукапіс, Гогаль паклаў сшыткі рукапіса ў камін і падпаліў іх свечкай.
Але праз 20 гадоў пасля гэтага, з Магілёва-на-Дняпры ў сталіцу паступіў па пошце ліст, які ўвосень 1872 года зрабіў эфект разарванай бомбы не толькі ў рэдакцыі часопіса “Руская даўніна”, якому быў адрасаваны, але і ва ўсім Санкт-Пецярбургу і нават сярод чытачоў з усёй Расіі.
Гісторыя містыфікацыі такая. Яшчэ ў студзені ў часопісе былі апублікаваны быццам бы “новыя ўрыўкі і варыянты” другой часткі “Мёртвых душ” М. Гогаля, якую перад самай смерцю пісьменнік спаліў. Як паведамляла рэдакцыя, сёе-тое нібыта захаваў у копіях стары прыяцель Гогаля па гімназіі Пракаповіч, які перадаў іх свайму калегу па педагагічнай працы магілёўскаму “палкоўніку М.Ф. Я-му”. Гэты “палкоўнік” – магілёўскі дарожна-маставы інжынер М. Ястржэмбскі, які потым прызнаўся, што сам з’яўляецца аўтарам працяга “Мёртвых душ”, а не Гогаль.
1922 год. Памёр ураджэнец в. Добасна (зараз – Кіраўскі раён) Ядвігін Ш. (Антон Лявіцкі).
Беларускі празаік, публіцыст, фельетаніст, драматург, паэт, перакладчык, літаратуразнавец, палітык, адзін з пачынальнікаў беларускай мастацкай прозы.
Яго літаратурная творчасць шматжанравая. Вядомы як аўтар аднаго з першых беларускіх раманаў, баек у прозе, лірычнага апавядання, сатырычнай замалёўкі, дарожных нататкаў, фельетона, мастацкай публіцыстыкі, мемуараў.
Вялікае значэнне для станаўлення буйной празаічнай формы беларускай літаратуры меў яго раман «Золата». Яго творчасць адыграла значную ролю ў фарміраванні норм беларускай літаратурнай мовы, удасканаленні сістэмы яе стылістычных сродкаў, пашырэнні выяўленчых магчымасцей.
У 1910 годзе ажыццявіў пешую вандроўку па Беларусі. У сваіх падарожных нататках, апублікаваных у «Нашай Ніве» пад назваю «Лісты з дарогі», распавядаў пра мястэчкі і вёскі, цікавых людзей, разважаў над эканамічнымі і сацыяльнымі праблемамі беларускага сялянства, пра родную мову і народную асвету.
Пахаваны ў Вільні на могілках Росы на літарацкай горцы.
1935 год. Нарадзіўся Рыгор Барадулін.
Беларускі паэт, эсэіст і перакладчык. Вядомы таксама як ДзядзькаРыгор. Апошні, хто атрымаў званне «Народны паэт Беларусі».
Працаваў рэдактарам у розных перыядычных выданнях: газетах, часопісах, выдавецтвах «Беларусь», «Мастацкая літаратура» (рэдактар, загадчык рэдакцыі).
Адзін са стваральнікаў, прэзідэнт Беларускага ПЭН-цэнтра, член Сойма БНФ, сукіраўнік Беларускага Фонду Сораса, суарганізатар Усебеларускага з’езда за незалежнасць (2000 год).
Аўтар вершаў, паэтычных кніг, 100 зборнікаў, сатырычных і гумарыстычных твораў, эпіграм на дзеячаў беларускай літаратуры і мастацтва, шаржаў, перакладаў, твораў для дзяцей, кнігі літаратурна-крытычных артыкулаў і эсэ «Парастак радка, галінка верша», кнігі «Вушацкі словазбор Рыгора Барадуліна» (лепшая кніга 2013 года па версіі газеты «Наша Ніва»).
Творчасць паэта вызначаецца разнастайнасцю жанраў, вобразна-стылявых сродкаў, яркай метафарычнасцю, тонкім псіхалагізмам, багаццем моўнай палітры.
Двойчы выдаваліся зборы выбраных твораў паэта (1984, 1996–2002). Апошні збор напачатку заяўляўся ў пяці тамах, але выйшлі толькі чатыры.
У яго творах адкрываецца жывая крыніца хараства мовы і мудрасці народа, яго традыцый і звычаяў, своеасаблівай натурфіласофіі.
Перакладаў на беларускую мову Я. Райніса, Ф. Гарсія-Лорку, І. Драча, Г. Містрал, Амара Хаяма, «Слова пра паход Ігараў», У. Шэкспіра, Дж. Байрана,А.Міцкевіча і іншых.
Песні на яго вершы напісалі А. Камоцкі, І. Барсукоў, Г. Вагнер, З. Галубіцкая, Я. Глебаў, У. Журовіч, М. Наско, Дз.Смольскі, М. Хаўхлянцаў і іншыя.
Узнагароджаны ордэнамі СССР, Латвіі, медалем Францыска Скарыны. Ганаровы доктар БДУ і ганаровы грамадзянін Ушацкага раёна. Лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі і Дзяржаўнай прэміі імя Янкі Купалы. У 2006 годзе быў намінантам на Нобелеўскую прэмію ў галіне літаратуры.
Яму прысвечана аповесць «Ладдзя Роспачы» У. Караткевіча.
Памёр 2 сакавіка 2014 года. Пахаваны ва Ушачах.
У гонар Народнага паэта ўстаноўлены мемарыяльная дошка ў Мінску, помнік ва Ўшачах.
1963 год. Нарадзіўся Алесь Макарэвіч.
Беларускі літаратуразнавец. Доктар філалагічных навук, прафесар МДУ імя А. Куляшова.
У Магілёўскім дзяржаўным універсітэце працуе з 1984 года. У 2001–2015 гадах з’яўляўся загадчыкам кафедры беларускай літаратуры.
Даследуе гісторыю беларускай лiтаратуры, паэтыку мастацкага тэксту, гістарычную рухомасць мастацкага тэксту, пытанні методыкі выкладання беларускай літаратуры, польскай мовы ва ўстановах агульнай сярэдняй i вышэйшай адукацыі.
Аўтар больш за 170 навуковых i вучэбна-метадычных публікацый.
2022 год. Расія пачала ваеннае ўварванне ва Украіну.
Кампанія была развязана пасля нарошчвання вайсковай моцы, прызнання Расійскай Федэрацыяй самаабвешчаных Данецкай і Луганскай народных рэспублік. Урадам Расіі пазначана як «спецыяльная ваенная аперацыя» па “дэнацыфікацыі”. Прэзідэнт Украіны У. Зяленскі перакананы, што галоўная мэта праціўніка – ліквідацыя Украіны як дзяржавы.
За першыя 100 дзён вайны амаль 14 мільёнам украінцаў давялося пакінуць свае дамы.
У справаздачы ААН гаворыцца, што з 24 лютага 2022 па 15 лютага 2023 года зафіксавана 21 293 выпадкі гібелі або ранення грамадзянскіх асоб у 1 141 населеных пунктах Украіны: 8 006 загінуўшых і 13 287 параненых,
Нават калі ўлічваць толькі пацверджаныя дадзеныя, сукупныя страты тых, хто ваюе на баку Расіі, могуць перавысіць 43 000 чалавек загінуўшымі. З улікам параненых агульныя страты прарасійскіх сіл могуць перавышаць 193 000 чалавек.
Па ацэнцы выведкі ЗША, агульныя страты Расіі ва Ўкраіне на канец студзеня 2023 года перавысілі 188 000 чалавек.
Генштаб Украіны ацэньвае страты Масквы ў больш за 145 000 чалавек. Але міністэрства абароны Расіі свае страты ацэньвае каля 10 000 забітымі.
На 22 лютага 2023 года, паводле украінскіх дадзеных, знішчана расійскіх танкаў – 3334, баявых машын – 6569, артылерыі – 2345, рэактыўных сістэм – 471, сродкаў супрацьпаветранай абароны – 243, самалётаў – 299, верталётаў – 287, беспілотных апаратаў – 2026, крылатых ракет – 873, караблёў і катэраў – 18, аўтамабіляў і аўтацыстэрн – 5212, спецтэхнікі – 226, асабовага складу – каля 145 060 чалавек.
Страты ўкраінскіх войск, паводле розных крыніц, – да 13 000 забітымі, разам з параненымі – каля 100 000.
Лётчык-інструктар Магілёўскага аэраклюба Дзяніс Шкарэнда змог пасадзіць самалёт, калі падчас трэніровачнага палёта адмовіў рухавік машыны. Яму быў уручаны ордэн “За асабістую мужнасць”.
Трэніровачны палёт самалёта “Як-52” адбываўся ў чэрвені 2022 года. На дзясятай хвіліне палёта, калі ў кабіне знаходзіліся курсант і лётчык-інструктар Дзяніс Шкарэнда, адбылася паломка рухавіка. Інструктар адразу ўзяў кіраванне палётам самалёта на сябе і здолеў дацягнуць самалёт да пасадачнай паласы.
– Усё адбылося на дзясятай хвіліне. – расказаў лётчык-інструктар у інтэрв’ю газеце “Прыдняпроўская ніва” – Мы толькі пачалі выкананне задання, курсант прыступіў да адпрацоўкі элементаў пілатажу на «Як-52». І ў гэты момант адбылася поўная адмова рухавіка. Калі зразумеў, што здарылася, узяў упраўленне на сябе. Хаця трэба сказаць, што курсант таксама не разгубіўся – вельмі дакладна выконваў усе мае ўказанні.
Пры амове рухавіка самалёт працягвае планіраваць – распавёў Дзяніс Шкарэнда. Але гэты палёт небяспечны тым, што борт у любы момант можа сарвацца ў штопар. Тады пагроза сыходзіць не толькі для людзей, якія знаходзяцца ў кабіне, але і для тых, хто можа апынуцца ўнізе. Трэніровачнае поле Магілёўскага ДАСААФ размешчана недалёка ад густанаселеных вёсак на захад ад Магілёва – Пашкава, Новае Пашкава і іншыя. Таксама побач праходзіць траса на Мінск.
Усведамляючы ўсю рызыку сітуацыі, у тым ліку і для свайго жыцця, Дзяніс Шкарэнда выратаваў самалёт.
– Не, страшна не было. – расказаў лётчык – Было разуменне, што трэба вельмі дакладна выконваць тое, што не раз адпрацоўвалася на зямлі. Бо лётны склад незалежна ад вопыту і ўзроўню падрыхтоўкі сістэматычна праходзіць трэнажы па дзеяннях у асаблівых выпадках. Гэта трэба і маладым лётчыкам, і тым, хто лятае даўно.
Дзяніс Шкарэнда ўжо 25 гадоў працуе лётчыкам-інструктарам, мае 2800 гадзін налётаў. Быў удзельнікам і прызёрам многіх спартыўных спаборніцтваў, навучыў навыкам лётнага майстэрства спартсменаў, і курсантаў ваеннай акадэміі. 10 лютага 2023 года ён быў ушанаваны ордэнам “За асабістую мужнасць”, а на Х пленуме цэнтральнага Савета ДТСААФ, які адбыўся 16 лютага ў Мінску, быў удастоены ганаровага звання “Спецыяліст авіяцыі ДТСААФ 2022 года”.
Уникальная и инновационная, обеспечивающая почти треть валового продукта в области, промышленность города Могилева – в нашем очередном экономическом обзоре. Начало.
Особое место в жизни Могилева занимает промышленность – именно промышленные предприятия насыщают потребительский рынок товарами, способствуют работе других отраслей, формируют рабочие места. В промышленности создается основная часть валового продукта и национального дохода.
Уровень развития промышленности определяется различными факторами, но в основном емкостью рынка, позволяющей осуществлять производство продукции в экономически обоснованных объемах.
Промышленность города Могилева представлена уникальными производствами: лифтостроение, строительство грузовых вагонов, сталелитейное производство, производство электродвигателей переменного тока, оригинальных тканей.
Сложившаяся специализация промышленности в основном согласуется с ресурсной базой области. Для промышленности города Могилева характерно деление предприятий на три группы.
Во-первых, это предприятия машиностроения, полностью работающие на привозном и импортном сырье. Эти предприятия в большей степени зависят от конъюнктуры на мировом рынке и наиболее восприимчивы к инвестиционным решениям.
Во-вторых, это предприятия химической и легкой промышленности, энергетики – они работают на импортном сырье и территориально привязаны к условиям потребления продукции, что является стимулом для внедрения современных технологий;
Третья группа – строительные организации и предприятия по переработке сельскохозяйственной продукции. Территориально и технологически они привязаны к местным сырьевым ресурсам и потребителям, имеют устойчивый характер производственной деятельности.
Высокая концентрация промышленных предприятий – а их в городе 53 – наличие развитой инфраструктуры и квалифицированной рабочей силы создают условия для определенного роста реального сектора экономики и социальной сферы города. Сегодня промышленность Могилева формирует 32 % объема валового регионального продукта области.
По итогам работы промышленности города за 2022 г. мы видим рост объемов производства в действующих ценах на 20,6 %. Среди лидеров: ОАО “Могилевлифтмаш”, ОАО “Зенит”, ОАО “Моготекс”, ОАО “Лента”, СЗАО “Могилевский вагоностроительный завод”, ОАО “Можелит” и ряд других. Среди названных особое уважение вызывает производство продукции ОАО “Зенит” – 48 % выпускаемых им сегодня изделий – инновационного плана.
Но, если взять динамику индексов промышленного производства за прошедшие 7 лет (2015 г. к предыдущему году – 94,4 %, 2016 г. – 87,3 %, …2020 г. – 97,4 %, 2021 г. – 100,2 %), мы видим, скорее, восстановление производства 5-летней давности.
Подобная ситуация наблюдалась в экономике города 13 лет назад, когда в 2010 г. индекс промышленного производства к предыдущему году составил 1,24. Тогда на гребень экономической славы взобрались СЗАО “Могилевский вагоностроительный завод”, ОАО “Могилевский металлургический завод”, СООО “Джокей Пластик Могилев”, ОАО “Могилевхлебопродукт”.
В 2011 г. даже изменилась отраслевая структура производства города – впервые за последние годы производство продукции предприятиями машиностроения и металлообработки превысило объемы производства химических волокон и устойчиво заняло в структуре промышленной продукции более 1/3 от общего объема производства по городу. Увы, через пару лет промышленность Могилева катастрофически стала терять свои позиции.
В целом же, показатель 2022 г. в определенной степени может претендовать на эксклюзивность и по ряду сопутствующих изменений в экономике отрасли: выросла на 3,4 % инновационность реализуемой продукции, увеличилась прибыльность производства и реализации продукта, расширяются контакты по его экспорту, растет экономия энергоресурсов. Так что возрождение (ренессанс) отрасли на лицо. Только вот среди пяти выполненных заданий (из десяти), установленных решением Могилевского облисполкома, промышленность города пока не значится.
Маніторынг выявіў у Горках і раёне дзясяткі кілаграмаў пратэрмінаванай і проста гнілой прадукцыі што ў прыватных, што ў дзяржаўных крамах.
Маніторынг праводзіўся Горацкім раённым упраўленнем эканомікі сумесна з спецыялістамі мясцовага цэнтра гігіены і эпідэміялогіі – паведамляе “Горацкі веснік”.
Хлеб у краме райспажыўкааперацыі №3 ў Горках выявіўся цвёрдым, заплесневелым (на загалоўным фота справа). Тут жа спецыялісты маніторынгавай групы знайшлі пратэрмінаваныя спецыі. У магазіне “Ясень” па вуліцы Кузняцова пратэрмінаваных прадуктаў выявілі ўжо проста горы. Замарожаныя паўфабрыкаты, кураціна, цеста, селядзец, марынаваныя агуркі, чыпсы, кукурузныя палачкі, зефір, спецыі і нават кава. Але найбольш уразіла каўбаса – паглядзіце.
Яшчэ горш абстаноўка аказалася на сяле. Сок, тэрмін прыдатнасці якога скончыўся ў верасні 2022 года. Заплесневелы хлеб, гнілая капуста былі выяўлены ў краме райпо ў вёсцы Курганне.
Зацвілыя здоба і хлеб, пратэрмінаваныя каўбасныя і макаронныя вырабы, кукурузныя палачкі, гнілыя гародніна і садавіна, усё гэта разам з брудам і смеццем, не кажучы ўжо пра пах – так сустрэў кантралёраў магазін райпо ў вёсцы Вялікія Шарыпы.
Найбольшая колькасць пратэрміноўкі і гнілля была выяўленая ў крамах сеткі “Родны кут” – піша выданне. Разам з тым, маніторынгавую групу прыемна здзівіла тройка іншых сельскіх крам – райпа ў вёсках Сенькава, Шышова, у Ракце-1 – усё ў парадку з тэрмінам прыдатнасці на ўсіх таварах, чыста і прыгожа ў гандлёвых залах.