У чэрвені 2024 года Магілёўскі гарвыканкам правёў грамадскае абмеркаванне праекта рэканструкцыі будынка першай магілёўскай электрастанцыі, размешчанага каля гандлёвага цэнтра “Мацярык”. Першапачаткова планавалася цалкам знесці гістарычную пабудову і ўзвесці на яе месцы шэры пяціпавярховік – пісалі mogilev.media.
Праект быў, аднак, адхілены па фармальнай прычыне адсутнасці парковачных месцаў – паведамляе тэлеграм-канал “Спадчына”. Зараз жа на аб’екце пачаліся працы – дом фарбуюць у ружовы колер, піша інфармацыйны рэсурс Магілёўскага гарвыканкама.
Верагодна, гэта звязана з імкненнем палепшыць агульны выгляд будынка, і не звязана напрамую з яго магчымым далейшым лёсам.
На яго месцы можа з’явіцца невыразны шматкватэрны дом, але абмеркаванне яшчэ не завяршылася.
Будынак першай магілёўскай электрастанцыі размяшчаецца на 2-ім Крутым завулку, каля гандлёвага цэнтра “Мацярык” і галоўнага аддзялення “Тэхнабанка”. Электрастанцыя была пабудаваная яшчэ ў 1900-я гады, а ў 1930-х яе памяшканні пераробліваліся пад жылыя кватэры. Зараз гэты дом пустуе.
У 2022 годзе актывіст Уладзіслаў Чаховіч падрыхтаваў прапанову аб наданні будынку статуса гісторыка-культурнай каштоўнасці. Дакументацыя, з якой ён звярнуўся ў магілёўскі абласны савет па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны склала 43 старонкі з дэтальным абгрунтаваннем і вялікім ілюстрацыйным корпусам. Абласны савет, аднак, прапанову адхіліў – пісалі mogilev.media.
Цяпер Магілёўскі гарвыканкам правёў грамадскае абмеркаванне “рэканструкцыі” будынка, якая прадугледжвае поўны знос электрастанцыі і ўзвядзенне на яе месцы шараговага шасціпавярховіка, пазбаўленага якіх-небудзь эстэтычных пераваг.
“Улічваючы размяшчэнне ў самым цэнтры горада мы прадказвалі, што закінутаму будынку пагражае знос пад офісны гмах ці элітнае жыллё. – каментуюе сітуацыю з будынкам першай магілёўскай электрастанцыі аўтар тэлеграм-канала “Спадчына – Але замест элітнага жылля – звычайная калгасная каробка без якіх-небудзь пробліскаў архітэктуры.”
Па выніках грамадскага абмеркавання аб’екта, камісія гарвыканкама прыняла рашэнне адправіць праект на дапрацоўку – аказалася, што не вытрыманая норма па колькасці парковачных месцаў. Таксама плануецца правесці паўторнае грамадскае абмеркаванне што да архітэктурна-планіровачнай канцэпцыі аб’екта.
Магілёўскі абласны савет па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны адмовіў у прысваенні ахоўнага статусу першай магілёўскай электрастанцыі па 2-м Крутым завулку – піша Тэлеграм-канал “Спадчына”.
Адмова тлумачыцца тым, што “ў выніку ўздзеяння фактараў прыроднага паходжання страчаны адметныя духоўныя і мастацкія вартасці, якія б абумовілі наданне яму статусу гісторыка-культурнай каштоўнасці. Пагоршаны тэхнічны стан і ўмовы ўспрымання аб’екта.”
Насамрэч будынак нават пасля перабудовы 1930-х гадоў у жытло захаваў увесь свой эклектычны дэкор – не згаджаецца з пастановай магілёўскіх функцыянераў заяўнік Уладзіслаў Чаховіч – што з’яўляецца незвычайнай цікавосткай само па сабе, але галоўнай яго вартасцю з’яўляецца не архітэктура, а дакументальнае сведчанне індустрыяльнага развіцця горада і рэгіёна. Ну і ў крытэрыях надання ахоўнага статусу адсутнічаюць хоць якія згадкі пра тэхнічны стан, тым больш што будынак хоць і адселены, не мае відавочных страт.
Варта адзначыць, што дакументацыя, з якой Уладзіслаў Чаховіч звярнуўся ў магілёўскі абласны савет па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны склала 43 старонкі з дэтальным абгрунтаваннем і вялікім ілюстрацыйным корпусам.
Першая магілёўская электрастанцыя была запушчаная 7 лютага 1910 года. Першапачаткова яна працавала ад дызельнага рухавіка з магутнасцю генератара пастаяннага току і давала напругу ў 90 кВт. Да канца 1920-х гадоў яна ўжо вырабляла пераменны ток а агульная колькасць рабочых на станцыі складала амаль 50 чалавек. Яе будынак захаваўся ў Магілёве з мінімальнымі зменамі, якія адбыліся пасля пераводу дома ў жылы фонд у 1930-х гадах. Зараз будынак нежылы, але тут знаходзіцца шэраг офісных памяшканняў.
