Падаражэюць цыгарэты і крэдыты, а стаматалогія патаннее – што нас чакае ў снежні

Пачынаючы з 1 снежня на дарогах Беларусі пачнуць штрафаваць за адсутнасць зімовых шын на аўтамабілях. Першы штраф – адна базавая велічыня, а пры паўторым правапарушэнні выплата складзе ад двух да пяці базавых. Зімовая гума абавязковай будзе для аўтамабілістаў да 1 сакавіка.

А вось іншыя навінкі снежня. 

З 1 снежня на 20 і 30 капеек падаражэюць больш чым 25 марак цыгарэт. Напрыклад, Kent Navy Blue, Kent Silver будуць каштаваць 6,50 рублёў, Pall Mall Superslims Azure – 5,20 рублёў, Dunhill Fine Cut Gold – 6,90 рублёў, а Camel Compact – 5,10 рублёў. Поўны пералік новых коштаў можна паглядзець тут.

Таксама ад заўтрашняга дня павысіцца стаўка на крэдыты ў камерцыйных банках для фізічных асобаў. Цяпер стаўка па крэдытах (за выключэннем ільготных) складзе 15,25% гадавых замест 14,61% ранейшых.

Пачынаючы з 13 снежня ўступіць у сілу пастанова Міністэрства аховы здароўя аб зніжэнні коштаў на стаматалагічныя паслугі. Так, лячэнне карыесу сярэдняй ступені патаннее на 47%, выдаленне малочнага зуба – на 33%, а складанае выдаленне зуба – на 42%.

Фота з адкрытых крыніц

Жыхарка Глускага раёна ўзяла тры крэдыты для кібермахляроў – развялі на сумленнасць і ганарлівасць

Пачатак 2023 года адзначыўся на Глушчыне рэзкім ростам кібермахлярстваў – паведамляе газета “Радзіма”. У раёне толькі ў студзені 6 чалавек сталі ахвярамі падобных махлярстваў. 

Самая характэрная гісторыя адбылася ў адным з сельскіх населеных пунктаў Глускага раёна. На прыкладзе гэтай гісторыі добра бачна, як дзейнічаюць махляры. 

Тэхналогія махлярства аказалася класічная, і яе першы этап – уваходжанне ў давер. 

На гэтым этапе вядуцца размовы і тонкая псіхалагічная гульня. Злачынцы спекулююць як на самых лепшых чалавечых якасцях – сумленнасці, спачувальнасці, так  і на некаторых пароках, напрыклад на ганарлівасці. 

У снежні 2022 года нашай гераіне патэлефанавалі з Telegram. Хтосьці назваў сябе прадстаўніком асацыяцыі беларускіх банкаў і пераканаў суразмоўцу стаць удзельнікам спецыяльнай аперацыі па выяўленні ашуканцаў сярод банкаўскіх работнікаў. Жанчына засумнявалася, але суразмоўцам удалося ўвайсці ў давер. Пра аперацыю ніхто не павінен быў ведаць, у тым ліку блізкія сваякі. 

Як бачна, у глускім выпадку ашуканцы абапіраліся на сумленнасць і жаданне справядлівасці вясковай жанчыны. Але важную ролю сыграла і акцэнт на тым, што ёй даверылі выкананне важнай ролі выкрывальніцы злачынцаў. Такая роля дазваляе чалавеку лічыць сябе абраным, выключным, далучаным да сакрэтнай аперацыі, робіць ягонае жыццё напоўненым нейкім важным сэнсам. 

Другі этап – афармленне крэдытаў. 

Жанчыне патлумачылі, што для выкрыцця банкаўскіх ашуканцаў, неабходна падаць заяўку на крэдыты. Выконваючы загады ілжывых супрацоўнікаў асацыяцыі, яна ўзяла крэдыт на 6400 рублёў у банку, а потым у іншым банку яшчэ на 3000. 

Трэці этап – усталяванне ілжэпрылажэння.

Жанчыну пераканалі ўсталяваць прылажэнне з функцыяй аддаленага доступу (пра што яна не ведала). З дапамогай яго злачынцы змаглі перавесці ўсе 9400 рублёў на ўласны рахунак. Сваёй добраахвотнай памочніцы яны патлумачылі, што ён бяспечны. 

Чацвёрты этап – паўтор махлярства.

Калі ахвяра аказалася занадта даверлівай, і ўсё для ашуканцаў прайшло па іх злачыннай схеме, то яны спрабуюць паўторна развесці сваю ахвяру на грошы. 

Вось і наша глуская жанчына праз некалькі тыдняў, па ўказанні “спецыялістаў па асацыяцыі”, ізноў узяла крэдыт, ужо ў трэцім банку на 4000 рублёў, якія сама перавяла сваім суразмоўцам. 

Увесь гэты час жанчына нікому не расказала пра “спецыяльную аперацыю”, нават супрацоўнікам рэальнага банка, якія былі заклапочаны тым, што грамадзянка афармляе трэці крэдыт за месяц. 

Пяты самы кароткі этап – развітанне. 

Натуральна, што пасля пераводу ўсіх грошай жанчыны на свае рахункі махляры зніклі і на званкі не адказвалі. Яна засталася сам насам са сваімі крэдытамі, а потым звярнулася ў міліцыю. 

Кіраўнік аддзелу ўнутраных спраў Глускага раёна Сяргей Красавін пацвердзіў, што новы год сапраўды адзначаны рэзкім павелічэннем кіберзлачынстваў. Калі ў 2022 годзе іх у раёне было зарэгістравана 13, то толькі за 1 месяц гэтага года – 7 (па 5 з іх ужо распачаты крымінальныя справы, а па двух праводзіцца расследаванне). 

Адных ахвяр ашуканцы ўгаварылі ўзяць крэдыты а потым авалодалі гэтымі грошамі, кагосьці пераканалі ўсталяваць прылажэнне і “спісалі” сабе грошы, хтосьці стаў удзельнікам “рэкламнай гульні” і таксама страціў свае зберажэнні на карце. 

Фота з адкрытых крыніц.

Что происходит на рынке кредитования недвижимости

Получить кредит на строительство и покупку квартиры, не имея льгот и преференций от государства, в нынешних условиях – задача со звездочкой. Мы изучили предложения банков и подсчитали, кто может претендовать на финансовую помощь в решении квартирного вопроса.

Сегодня взять кредит на жилье предлагают 4 банка: БеларусбанкБелинвестбанкБелагропромбанк и Приорбанк. В Приорбанке и Белагропромбанке доступен лишь один вариант – кредитование с привлечением государственной субсидии в рамках Указа № 240. Напомним, рассчитывать на помощь государства могут многодетные семьи, судьи, работники прокуратуры, семьи, где воспитываются дети-инвалиды и т.д. (с полным перечнем можно ознакомиться в тексте документа). Процентная ставка за пользование кредитом стартует от 15% годовых.

Более разнообразные кредитные программы предоставляют Беларусбанк и Белинвестбанк. Но и здесь есть свои нюансы.

Без льгот и привязки к застройщику – всего один вариант

В Беларусбанке наряду со льготным кредитованием в рамках Указа №13 и кредитованием с использованием субсидии доступны совместные кредитные программы с застройщиками (кредит «Время строить» для финансирования квадратных метров, возведенных Витебским ДСК и Могилевским ДСК), а также строительство по системе стройсбережений, где в начале нужно накопить определенную сумму на депозите.

Единственный вариант взять кредит на жилье, не имея льгот и без привязки к конкретному застройщику, – продукт «Ипотека Экспресс». Он предоставляется на приобретение уже готового жилья. Условия: срок кредитования до 20 лет, процентная ставка – 23% (ставка рефинансирования +11 п.п.). Кредит может покрыть до 100% стоимости жилья, и его размер зависит от кредитоспособности заемщика.

Мы подсчитали, кто потенциально может претендовать на его получение. Сразу оговоримся, что расчеты приблизительные и не учитывают дополнительных факторов, – в реальной ситуации цифры могут быть иными.

Доступно не каждому?

Согласно данным портала realt.by средняя цена однокомнатной квартиры в Минске на 10 апреля 2022 г. составляла $ 45 300 (около 127 338,3 BYN по курсу Нацбанка на 10 апреля 2022 г.). Если взять всю эту сумму на максимально возможный срок в 20 лет, то первый платеж составит 2 759,01 BYN. Каждый банк рассчитывает кредитоспособность заемщика по-разному:

  • Чтобы платежи по кредиту и всем обязательствам занимали не более 40% дохода (так ниже риски невозврата).
  • Ориентируются, чтобы на руках оставалась сумма, сравнимая с минимальным потребительским бюджетом (который отменили c ноября 2021 года).
  • Применяют сложные математические расчеты платежеспособности и риска, скоринговые оценки и т.д. Как именно эти модели работают – коммерческая тайна.

Мы воспользуемся самой простой моделью расчета платежеспособности, при которой платежи по кредиту не должны превышать 40% дохода заемщика. В этом случае зарплата кредитополучателя должна составлять не менее 6900 BYN «на руки». Согласно последним опубликованным данным Белстата, в ноябре 2021 от 7000 до 10 000 BYN «грязными» в Беларуси получало всего 10 645 работников из более чем 4 200 тыс., занятых в экономике.

А если вложиться на этапе строительства?

Белинвестбанк, помимо строительства по субсидии, предлагает только партнерские программы с застройщиками с льготным периодом процентной ставки (по его окончании ставка составит 24%) и кредиты на строительство, если застройщиком является УКС или другая организация с долей государства свыше 50%. Срок кредитования в таком случае – 10 либо 20 лет, а процентная ставка – 24%. Собственное участие заемщика должно составить не менее 10% от стоимости жилья.

Попробуем рассчитать этот вариант. По информации Белстата, средняя стоимость 1 кв. метра в однокомнатной квартире в 2021 году в новостройках составила 2 546,5 BYN. При средней площади в 40 кв. м. «однушка» обошлась бы покупателю в 101 860 BYN. Самостоятельно пришлось бы внести 10 186 BYN и открыть кредитную линию на 91 674 BYN. При сроке в 20 лет первый платеж по кредиту составил бы 2 215,58 BYN. Для одобрения заявки зарплата «на руки» должна составлять не менее 5540 BYN. Исходя из данных Белстата о начисленной заработной плате в 2021 году, заработок от 6000 до 7000 BYN имеют 16 785 белорусов.

Что будет со спросом на жилье?

Как мы можем наблюдать, сегодня на рынке жилищного кредитования в основном доминируют кредиты с использованием субсидии, на которые могут претендовать льготные категории граждан, и партнерские программы банков с застройщиками (их также немного). Кредиты без льгот и дополнительных условий – буквально единичные предложения.

Рост объемов кредитования при существующих процентных ставках сдерживают низкие доходы населения. Поэтому к получению кредита чаще всего прибегают, если не хватает сравнительно небольшой суммы после продажи существующей недвижимости и перед покупкой новой. Ограниченность кредитования и далее будет существенно тормозить спрос как на строительство, так и на покупку недвижимости.

myfin.by