Для агратурызму ўзнялі падаткі. Эксперты не выключаюць, што ад новаўвядзенняў могуць збанкрутаваць да 17 працэнтаў аграсядзібаў. На гэты від бізнесу, які да 2022 году лічыўся самай ільготнай сферай дзейнасці ў краіне, скажацца і адключэнне Беларусі ад сістэмы браніравання Booking і Airbnb.
Напачатку Магілёў. media апавядае пра гісторыю поспеху аграсядзібы ў Слаўгадскім раёне. Яе гаспадары пазбягаюць гаварыць пра праблемы. Яны засяроджаныя на поспехах.
Аграбізнес захаваў бабуліну хату, у якой цяпер знаёмяць з таямніцамі даўнейшага жыцця вяскоўцаў
На Магілёўшчыне пад тры сотні аграсядзібаў, якія прапануюць кліентам адпачынак з разнастайнымі заняткамі: рыбалка, паляванне, баўленне з сям’ёй выхаднога дня. Гаспадары пазнаёмяць наведнікаў з традыцыйнымі промысламі і рамёствамі. Адкрыюць таямніцы нацыянальнай кухні і кулінарыі.
Паводле знаўцаў агратурызму за апошнія два гады попыт на туры выхаднога дня значна ўзрос. Нямала гараджанаў замест паездак за мяжу выбіраюць беларускую глыбінку.
У адной з сацыяльных сетак яе карыстальнікаў падзяліўся ўражаннямі ад наведвання аграсядзібы ў глыбінцы Магілёўшчыны. У Слаўгарадскім раёне, у вёсцы Ржаўка, піша ён, мясцовыя жыхары Галіна і Аляксей Ермаковы стварылі «Пчалінае царства».
Усё тут звязана з пчоламі і пчалярствам. Турыст трапляе ў мінулае, дзе яму аповядаюць пра культурныя і гастранамічныя традыцыі магілёўскага Пасожжа. Знаёмяць са схаваным светам пчол.
Наведнікам «Пчалінага царства» прапануецца сеанс апітэрапіі. Тое незвычайная комплексная тэрапія, якая выкарыстоўвае вынікі жыццядзейнасці пчол. Пацыент спіць на вуллях. Гэта дапамагае ў лячэнні боляў спіны, выбаўляе ад галаўнога болю, ратуе ад стомы, стрэсу ды бяссонніцы. Пазітыўна ўздзейнічае на дыхальную, страўнікава-кішачную і сэрцава-судзінную сістэмы.
Як піша наведнік «Пчалінага царства» яго гаспадыня Галіна паводле адукацыі школьны псіхолаг. Яна сустракае гасцей аграсядзібы ў ролі «Пчалінай каралевы». Галіну радуе, што невялікі іхны з мужам бізнес дазволіў захаваць бабуліну хату. Падчас яе агледзінаў госці даведваюцца пра вясковыя традыцыі і традыцыі пчалярства. У доме гучыць беларуская мова.
Галіна кажа, што ў хаце месціцца экамузей, створаны 5 гадоў таму, калі ажыццяўляўся мясцовы праект «Ад вытокаў да развіцця» і фонду развіцця сельскіх тэрыторый «Адраджэнне-агра». Пры музеі ёсць крамка. У яе асартыменце мёд, васковыя свечкі, праполісныя халсцінкі, сам праполіс ды іншыя прадукты пчалярства і рамесніцтва.
Жыццём на вёсцы задаволеныя. Тут сталы занятак, даход ад яго
Амплуа Аляксей, галінінага мужа, працягвае наведнік «Пчалінага царства», «Труцень». Паводле сямейных паданняў, Аляксей пчаляр у пятым пакаленні. Пчалярствам займаюцца і яго Галінай дзеці. Бабуля і дзядуля чакаюць, што ўнукі стануць пчалярамі новай фармацыі.
Гаспадары цвердзяць: жыццём на вёсцы задаволеныя. Тут у іх сталы занятак, даход ад яго і адчуванне, што іхны бізнес прыносіць задавальненне наведнікам. Многія вяртаюцца, адзначаюць яны, каб зноў акунуцца ў вясковую экзотыку даўнейшага жыцця беларусаў.
Па словах уладальніка старонкі ў сацыяльнай сетцы з аповедаў Галіны І Аляксея госці даведваюцца пра таямніцы бортніцтва і пчалярства на Прапойскай зямлі. Прапойскам зваўся даўней цяперашні Слаўгарад. З гісторыі вядома, што тут шмат было пітных устаноў для падарожнікаў.
Па словах Ермаковых, падсумоўвае аповед уладальнік старонкі ў сацыяльнай сетцы, да 70% наведнікаў гэта – беларусы, астатнія – замежнікі. Іх сёлета прызнаюцца яны няшмат. Праблему Ермакову бачаць у неспрыяльных умовах надвор’я. Па іх словах госці прыязджаюць адпачыць, паласавацца беларускамі стравамі і надзівіцца прыгажосцю беларускіх краявідаў. А па вяртанні дамоў з нецярпеннем чакаюць спаўнення загаданага над Студняй Жаданняў.
Для аграсядзібаў надышлі не простыя часы
Магілёў. media прыкладам з «Пчаліным царствам» праілюстраваў наколькі руплівыя беларусы і здольныя да крэатыўнага развіцця свайго занятку. Уладальнікі аграсядзібаў у глыбінцы сваю будучыню бачаць не без хмарнай. Сёлета скасаваны льготны збор у сферы агратурызму, які існаваў ад 2006 году. Такая палёгка дазваляла лічыць агратурызм – адной з самых ільготных сфераў дзейнасці ў Беларусі.
Аграсядзібы і рамеснікі меліся штогод плаціць падатак у памеры двух базавых велічынь. У 2021 годзе гэта складала – 58 рублёў. Падатак падвысілі да 31 рублі ў месяц за адну сядзібу. Такую ж суму варта плаціць і за другую, калі яна ёсць. Пасля новаўвядзенняў, кажуць уладальнікі аграсядзібаў, гадавая сума падаткаў вырасце ў разы і сягне 350 рублёў.
Для вялікіх аграсядзібаў з наяўнасцю пастаянных кліентаў такая сума пад’ёмная. Для невялікіх, якія месціцца ў глыбінцы праблемная. Эксперты нагадваюць, што для агратурызму існуюць правальныя месяцы, калі турыстаў зусім няма. Гэта лістапад, снежань, люты, сакавік.
Яны адзначаюць, што людзі, занятыя ў агратурыстычным бізнесе, укладаюць не малыя грошы у упарадкаванне прылеглых да сядзібаў тэрыторыяў, рамантуюць дарогі, удасканальваюць інфраструктуру. Акрамя таго яны адраджаюць беларускія традыцыі, ствараюць працоўныя месцы, прыцягваюць у краіну замежнікаў, а значыць і валюту.
Існуюць больш песімістычныя прагнозы. Паводле іх да 17 працэнтаў існуючых аграсядзібаў збанкрутуюць. Гэта прывядзе да скарачэння працоўных месцаў у малых паселішчах, а таксама да таго, што ўладальнікі не змогуць вярнуць льготныя крэдыты, узятыя на развіццё сядзібаў.
З сакавіка 2022 году Беларусь адключана ад сістэмы браніравання Booking і Airbnb. Знікненне такіх сервізаў стане крытычным для тых аграсядзібаў, у якіх няма сваіх сайтаў і кліентуры.
Знаўцы гэтага бізнесу адзначаюць: беларусы адкрылі для сябе аграсядзібы ў перыяд пандэміі. Яны былі здзіўленыя на колькі адладжаны і арганізаваны ў іх адпачынак.
Паводле Белстата, на пачатак 2022 года ў Беларусі налічвалася 3150 аграсядзіб. Год таму іх было больш чым на дзве сотні менш – 2936. За 2021 год турысты пакінулі ў аграсядзібах каля 31 млн рублёў.