У Чэрыкаве пройдуць рэйды па курыльшчыках у забароненых месцах

Рашэннем Чэрыкаўскага райвыканкама ў раёне яшчэ ў 2011 годзе былі вызначаны месцы, дзе забаронена паленне. Гэта паркі і скверы горада Чэрыкава, прыпынкі грамадскага транспарту на тэрыторыі горада і раёна, гэта таксама тэрыторыя ўстаноў аховы здароўя, культуры, адукацыі, фізічнай культуры, спорту і турызму, аб’екты гандлю, грамадскага харчавання і бытавога абслугоўвання насельніцтва. 

Да гэтага спісу пазней дадалі гарадскі рынак, аўтавакзал і чыгуначную станцыю ў Верамейках. Цяпер жа па ўсіх гэтых зонах свабодных ад курэння адновяцца рэйды, каб сцвердзіць, што “Чэрыкаў – здаровы горад”, піша “Веснік Чэрыкаўшчыны.

Фота ілюстрацыйнае.

Новенькі электрадом у Чэрыкаве – вада з люстры, уздутыя шпалеры

Будаўніцтва новага электрадома ў Чэрыкаве прыцягнула ўвагу мясцовага чынавенства і журналістаў. “Веснік Чэрыкаўшчыны” пабываў на будоўлі чатырохпавярховіка па вуліцы Ракасоўскага і падзяліўся ўражаннямі.

Калі ўнутранае аздабленне на двух ніжніх паверхах выявілася дастаткова прыстойным, то два верхнія паверхі паказалі відавочную спешку альбо абыякавасць будаўнікоў. Часам шпалеры адставалі ад сцяны з боку столі альбо падлогі, былі паклееныя ў нахлёст. У адной з кватэр дзвярны праём быў элементарна запенены, і мантажная пена засталася навідавоку ў пакоі. На самым верхнім паверсе з адтуліны для люстры на ламінат крапала вада, а шпалеры на сценах пацямнелі з-за падцёкаў. Дзе-нідзе шпон адстае ад дзвярэй.

Электрадом у Чэрыкаве разлічаны на восем кватэр, тры з якіх будуць сацыяльнымі, а пяць арэнднымі. Дом узводзіцца з лета 2022 года. Усё жыццезабеспячэнне ў ім будзе сілкавацца электрычнасцю – электрычнымі будуць батарэі і пліта.

Фота: “Веснік Чэрыкаўшчыны”

ТОП-5 цікавостак Чэрыкаўскага музея

Зуб і косткі маманта, каменныя сякеры, якар ды іншыя цікавосткі Чэрыкаўскага музея. Расказаем, што можна цікавага тут убачыць.

Установа культуры Чэрыкаўскі гісторыка-краязнаўчы музей была заснавана ў 1983 годзе. Пад музей у свой час быў выдзелены будынак былога раённага вузла сувязі, зроблены рамонт і рэканструкцыя памяшканняў пад музейныя экспазіцыі. Больш за тры гады ішла інтэнсіўная работа па зборы экспанатаў і камплектаванні музейных фондаў, стварэнні навуковай канцэпцыі экспазіцыі. Цяпер жа яе плошча складае 318 метраў квадратных, а ў фондах музея налічваецца больш за дзевяць тысяч экспанатаў.

Шэсць экспазіцыйных залаў распавядаюць наведвальнікам пра розныя этапы гісторыі Чэрыкаўшчыны, прыроду і народныя традыцыі краю. Адзначым, што музейная прастора арганізавана згодна савецкім прынцыпам музеязнаўства, пагэтаму там ёсць залы прысвечаныя Кастрычніцкай рэвалюцыі і Леменскай школе-камуне.

Зуб, косткі і поўсць маманта

Парэшткі маманта былі знойдзены падчас раскопак стаянак каменнага веку на Чэрыкаўшчыне, а пасля трапілі ў мясцовы краязнаўчы музей. Прычым зуб, бівень і косткі маманта настолькі добра захаваліся, што даюць уяўленне аб памерах старажытнай жывёлы. Уразіць можа і тое, што экспануецца нават поўсць маманта, які некалі хадзіў па чэрыкаўскай зямлі. Парэшткам налічваецца некалькі дзясяткаў тысяч гадоў.

Натуральна, падобныя экспанаты рэдка можна ўбачыць у раённых краязнаўчых музеях, пагэтаму яны выклікаюць усеагульны інтарэс у рознаўзроставых наведвальнікаў.

Камень надмагільны

У фондах краязнаўчага музея знаходзіцца вельмі цікавы культавы аб’ект – надмагільны камень сярэдзіны ХVII ст, які быў знойдзены пры археалагічных раскопках Чэрыкава. Для надмагілляў нашы продкі колісь выкарыстоўвалі валуны ледавіковага паходжання. На чэрыкаўскім каменным надмагіллі высечаны наступны тэкст: «Зде лежит раб божи Пилип В«?». На версе каменя выбіты крыж тыпу “Галгофа”, якія мае антрапаморфныя рысы – гэта значыць падобны да фігуркі чалавека.  

Каменнае надмагілле дастаткова масіўнае: даўжыня 77 сантыметраў, а шырыня 42 сантыметра.

Багатыя зборы народнага адзення, вырабаў ткацтва і вязання канца ХІХ – пачатку ХХ ст.

Не кожны гісторыка-краязнаўчы музей можа пахваліцца багатай калекцыяй ручнікоў, набожнікаў і посцілак. Але чэрыкаўскі музей выключэнне: тут знаходзяцца сотні найцікавейшых тканых вырабаў. Прычым усе яны былі сабраны з розных вёсак Чэрыкаўшчыны, у тым ліку з адселеных пасля катастрофы на Чарнобыльскай АЭС.

У музеі знаходзяцца і каштоўныя зборы народнага адзення: андаракаў і фартухоў, жаночых і мужчынскіх кашуль, саматканых паясоў і інш. Добра прадстаўлены ў экспазіцыя “Сялянская хатка” гліняныя вырабы, прадметы побыту і прылады працы, якія даюць уяўленні пра жыццё сялян на Чэрыкаўшчыне ў канцы ХІХ – першай палове ХХ стагоддзя.

Нездарма найбольшую значнасць у музейнай экспазіцыі мае зала этнаграфіі, у якой праходзяць музейныя заняткі абрадавай накіраванасці, рэалізуюцца музейна-адукацыйныя праграмы.

Якар нібыта ХIV стагоддзя 

На ўваходзе ў сам музей можна ўбачыць унікальны экспанат – якар, які супрацоўнікі музея атрыбутуюць ХIV стагоддзем, гэта значыць яшчэ часоў Вялікага княтсва Літоўскага. Якар каваны, чатырохлапавы. Знойдзены ён быў у р. Сож каля вёскі Гранава Чэрыкаўскага раёна ў 1998 годзе. Памеры яго нямалыя – даўжынёй 130 сантыметраў.

Якар на ўваходзе ва ўстанову культуры выключна выконвае функцыю рэпрэзентатара, бо пасля такога экспаната гасцям горада захочыцца наведаць і музейныя пакоі. Што да даціроўкі якара XIV чтагоддзем, то варта крытычна ўспрымаць гэтую інфармацыю – у тыя часы наўрадці гаспадары сталі б ахвяраваць такой вялікай колькасцю метала дзеля якара.

Каменныя сякеры

Адметнымі экспанатамі з’яўляюцца каменныя сякеры рознага часу, знойдзеныя падчас археалагічных даследаванняў Чэрыкаўскага раёна. Частка каменных клінападобных сякер адносіцца да эпохі неаліта. Свідраваныя сякеры, якія складаюць другую частку калекцыі, адносяцца да эпохі бронзавага веку на тэрыторыі Беларусі.

Ёсць у экспазіцыі і жалезная сякера, якую музейшчыкі чамсусьці даціруюць XVI стагоддзем. Яна быццам бы таксама знойдзена падчас археалагічных даследаванняў Чэрыкаўшчыны і прыцягвае ўвагу наведвальнікаў. Мы ж ведаем, што гэта нішто іншае, як склюд – сякера-цясак, якой яшчэ і ў ХХ стагоддзі апрацоўвалі бярвенне.

Фота  mogilev.media, dkmf.by

Чериковская депрессия – экономический обзор

На фоне новостей о том, что некоторые районы Могилевской области – одни из самых нищих в Беларуси, обратимся к экономике еще одного депрессивного региона. Чериковский район в лучах статистики и экономических показателей – в нашем большом материале. 

Чериковский район – заурядная стагнирующая территория Могилевской области. Перманентно снижается численность населения – за 7 последних лет на 9,7%, количество занятых в экономике за этот период сократилось на 300 человек. Соотношение принятых на работу и уволенных не в пользу первых: особенно «пострадало» соотношение в 2020 г. – уволили на 7,4 % больше рабочего люда, чем приняли на работу. 

Катастрофическая ситуация с инвестициями – в 2020 и 2021 гг. 46,7% и 46,1% соответственно к уровню предыдущего года. Аналогичная тенденция с вводом жилья в эксплуатацию – 98,9% и 60,4%. За этот период реальная зарплата занятых в экономике района не только не прогрессировала приемлемыми темпами для улучшения благосостояния населения, но по итогам за 2022 г. даже снизилась на 4,9%. Убыточных организаций в 2022 г. стало на 2,7 процентных пункта больше, чем в предыдущем году.

Закономерность предкатастрофы

В 2022 г. в экономике Чериковского района в сравнении с показателями за последние 7 лет по всем позициям, кроме ввода жилья (101,5 %), получены негативные результаты. Можно, конечно, умиляться урожайностью зерновых, которая составила 23,6 ц/га (выше уровня 2021 г. на 6,4 ц/га), но в 2015 г. собирали ведь 27,4 ц/га.

Добавили в производстве скота 16,6%, но опять же, этот показатель за 7 лет выше только уровня 2020 г. Что в целом произошло с мясной подотраслью в районе? Ведь в 2017 г. реализовали на убой 2899 т. скота,  в 2018 г. – 2530 т., в 2019 г. – 2 162 т. Но настоящий обвал состоялся в 2020 г. – всего реализовано 652 т. или в 4,5 раза меньше уровня 2017 г. Да и в 2021 г. среднесуточные привесы к предыдущему году снизились по крупному рогатому скоту на 26 граммов, по свиньям – на 8 граммов.

Молока надоили в 2022 г. на 18,3% меньше уровня предыдущего года (товарность – 84,2%), а удой на 1 корову составил всего лишь 2 488 кг (111 место в республике) или на 503 кг меньше, чем в 2021 г.

Из хорошего: заготовлено кормов на 27% больше уровня 2021 г., на 1 условную голову – 19,3 центнеров кормовых единиц против 17,1 в предыдущем году. Кормовая база позволила ежедневно «плюсовать» удой на корову в январе-феврале 2023 г. до 0,9 кг.

Возможен ли рывок в производстве сельскохозяйственной продукции (именно она определяет экономическое лицо района) в ближайшие годы? Конечно, возможен, если нарастить поголовье крупного рогатого скота (в 2022 г. оно было меньше уровня 2016 г. на 17 %) и коров (меньше на 21%), заняться технологий производства продукции растениеводства. Естественно, и экономикой района в целом.

Экономические глупости в отдельно взятом районе.

В 2019-2021 гг. в Чериковском районе отказались от выращивания картофеля и овощей. Представить, что данное решение принято сугубо местным начальством или, еще хуже, руководителями сельхозорганизаций, невозможно – всё под всевидящим оком облсельхозпрода. Однако, в 2022 г. к выращиванию этих культур вернулись и даже придали этому решению определенную пафосность. Несмотря на огромные подводные экономические валуны.

Все 5 хозяйств района дружно посеяли по 5 гектаров столовой свеклы, а КСУП “Агрокомплекс «Светлый»” еще и 17 гектаров картофеля. И это при специализации хозяйств по производству зерновых и зернобобовых культур. Если овощи сразу продали потребкооперации, нуждающемуся населению и оставили на свои нужды (питание работников), то с картофелем получилась неувязка. Своей техники нет, на ее покупку элементарно не хватает средств и хозяйства обратились за помощью к фермерам. Фермеры, естественно, помогли, но не бесплатно.

С хранением также проблемы: в ОАО “Экспериментальная база «Чериков»” хранилище для картофеля имеется, но необходима его модернизация – район обещает помочь. Хранить же овощи вообще негде. Как спасение – небесплатная аренда площадей у фермеров и потребсоюза.

Заметим, что речь о рентабельности картофеле-овощной авантюры даже не идет, а ресурсы в нее уже вброшены огромные и если не одумаются и ввергнут хозяйства в покупку техники, ситуация в экономике резко ухудшится. А это Черикову нужно?

Фото из открытых источников.

Выканалі толькі тры паказчыка з адзінаццаці – у Чэрыкаве падвялі вынікі года

З адзінаццаці паказчыкаў прагнозу сацыяльна-эканамічнага развіцця Чэрыкаўскага раёна па выніках 2022 года выкананы тры – піша “Веснік Чэрыкаўшчыны”.

Не дасягнуты неабходны ўзровень сярэднямесячнай намінальнай налічанай заработнай платы, не выкананы заданні па вытворчасці сельскагаспадарчай прадукцыі ва ўсіх катэгорыях гаспадарак і ў сельгаспрадпрыемствах раёна. У прыватнасці – па экспарту тавараў і паслуг, аб’ёме будаўніча-мантажных работ, рознічным тавараабароце, энергазберажэнні.

Такія вынікі былі агучаныя на паседжанні райвыканкама па падвядзенні вынікаў мінулага года. Сярод паказчыкаў, выкананне якіх Чэрыкаўскім раёнам дасягнута – інвестыцыі ў асноўны капітал, сукупныя паступленні даходаў кансалідаванага бюджэту і ўвод у эксплуатацыю агульнай плошчы жылых дамоў. Па астатніх васьмі паказчыках заданне не выканана. 

Фота: vetliva.by

Мост праз Сож у Чэрыкаве цалкам закрыюць з панядзелка

Пачынаючы з 6 лютага цалкам і для любога транспарта перакрываецца рух праз мост у Чэрыкаве – паведамляе “Веснік Чэрыкаўшчыны”. Увесь транспартны паток будзе накіроўвацца на пантонную пераправу.

Грузападымальнасць пантоннага маста – 40 тон. Ён прайшоў неабходную экспертызу і адпавядае ўсім неабходным патрабаванням.

У выпадку адвядзення пантоннай пераправы ў затон перавозка пасажыраў будзе ажыццяўляцца з дапамогай ледакола “Байкал” кожныя 30 хвілін. Ледакол умяшчае да 20 пасажыраў. На абодвух берагах у гэты прамежак часу грамадскі транспарт будзе працаваць на дадатковых маршрутах.

Фота: “Веснік Чэрыкаўшчыны”

Вось такая вада ўжо некалькі тыдняў у Чэрыкаве

Гнілыя трубы, паламаная станцыя абезжалезвання. Вадаправодная вада ў жылым доме па вуліцы Ракасоўскага ў Чэрыкаве ўжо некалькі тыдняў палохае жыхароў, і само кіраўніцтва водаканала не ведае, калі гэта закончыцца. 

Кожную раніцу вада з крана ў доме №5 па Ракасоўскага мае цёмны, карычневаты колер, з вялікай колькасцю іржы – піша раённая газета “Веснік Чэрыкаўшчыны”.  Бліжэй да абеда вада становіцца быццам чыстай, але калі набраць і адстаяць яе, то ўсё роўна з’яўляецца асадак. У якасці доказу мясцовая жыхарка прынесла ў рэдакцыю газеты дзве бутэлькі з вадой – адна з вадой ранішняй, другая, набраная з крана бліжэй да абеду (на фота).

Вось як гэта растлумачыў начальнік Чэрыкаўскага ўчастка Касцюковічыводаканал Аляксандр Чысцякоў.

– Справа ў тым, што ў нас якраз у гэты перыяд узніклі праблемы ў працы станцыі абезжалезвання, якая ачышчае ваду, у тым ліку і для жыхароў пятага дома па вул. Ракасоўскага, Выйшаў з ладу фільтр, патрабуецца замяніць фарсункі. Усе гэтыя дэталі – ключавыя вузлы станцыі, без іх яна якасна выконваць ачыстку вады ад жалеза немагчыма. Плюс да ўсяго побач са свідравінай, размешчанай паміж першай школай і першым дзіцячым садам, адбыўся прарыў водаправоднай сеткі. Там мы аператыўна замянілі частку згнілага вадаправода на новы і ліквідавалі цеч. На станцыі абезжалезвання працэс ліквідацыі непаладак больш працяглы, і цяпер на ёй вядуцца рамонтныя працы. Мы разлічваем зрабіць усё ў кароткія тэрміны.

Што да розніцы ў колькасці іржаўчыны раніцай і на працягу дня, начальнік участка адзначыў, што звязана гэта хутчэй за ўсё з тым, што на працягу дня павялічваецца разбор вады і таму колькасць іржы ў ёй зніжаецца.

Фота: “Веснік Чэрыкаўшчыны”

118 удараў рукамі, сякерай, качаргой – пракурор расказаў, як Чэрыкаўскі раён стаў крымінальным лідарам

У раёне зарэгістравана больш за ўсё злачынстваў за 2022 год па ўсёй вобласці, распавёў пракурор Чэрыкаўскага раёна. У асноўным вінаватыя – людзі, якія вядуць асацыяльны лад жыцця.

Пракурор Чэрыкаўскага раёна Аляксандр Майсееў пракаментаваў крымінагенную абстаноўку:

– У 2022 годзе колькасць зарэгістраваных на тэрыторыі Чэрыкаўскага раёна злачынстваў павялічылася ў параўнанні з 2021 годам з 91 да 117, што з’яўляецца самым высокім паказчыкам у Магілёўскай вобласці. Адбыўся значны рост колькасці злачынстваў, учыненых у групе асоб, у грамадскіх месцах, у стане алкагольнага ап’янення.

У мінулым годзе, паводле слоў пракурора, у раёне былі ўчынены злачынствы, якія не былі зарэгістраваны ў 2021 годзе. Размова ідзе аб 8 махлярствах, 3 ухіленнях ад мерапрыемстваў прызыву на воінскую службу, 2 забойствах, 1 рабаванні і 1 угоне.

Пракурор распавёў падрабязнасці пра адну з трагедый, што адбылася ў Чэрыкаўскім раёне ў 2022 годзе. Пара сужыцеляў доўгі час вяла асацыяльны лад жыцця, ужывала спіртное. У алкагольным псіхозе мужчына нанёс сужыцельцы больш за 118 удараў рукамі, сякерай, жалезнай качаргой. Жанчына памерла на месцы.

Амаль у тры разы (з 52 да 143) павялічылася колькасць правапарушэнняў, звязаных з распіццём алкагольных, слабаалкагольных напіткаў або піва, спажываннем наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў або іх аналагаў у грамадскім месцы або з’яўленне ў грамадскім месцы або на рабоце ў стане ап’янення.

Асноўнымі віноўнікамі з’яўляюцца не працаўладкаваныя асобы, якія не маюць пастаяннага заработку, злоўжываюць спіртнымі напіткамі і вядуць асацыяльны лад жыцця – падкрэсліў пракурор.

Даведка: Чэ́рыкаў – горад у Магілёўскай вобласці Беларусі. Адміністрацыйны цэнтр Чэрыкаўскага раёна. Насельніцтва – 12777 жыхароў (на 1 студзеня 2022 года). Размешчаны на рацэ Сож, за 32 км ад чыгуначнага вузла Крычаў, за 77 ад Магілёва.

Фота ілюстрацыйнае.

У Чэрыкаве шукаюць назву цэнтральнаму скверу

Мясцовая арганізацыя ветэранаў вайны і працы звярнулася ў райвыканкам з просьбай даць чэрыкаўскаму скверу па вуліцы Болдзіна назву “сквер Памяці і Славы”.

Фармальнасць, якую пасля гэтага павінен выканаць выканкам – абвясціць пра грамадскае абмеркаванне новай назвы. 

Цяпер кожны зацікаўлены можа з 16 студзеня па 15 лютага пісьмова накіраваць сваю прапанову ў Чэрыкаўскі раённы Савет Дэпутатаў. Адрас электроннай пошты –  ideologia@cherikov.gov.by. Абавязкова трэба ўказваць прозвішча, імя, імя па бацьку, адрас месца жыхарства ці працы і свой электронны адрас – папярэджвае “Веснік Чэрыкаўшчыны”.

Фота: “Веснік Чэрыкаўшчыны”

Ода аўталаўцы – у Чэрыкаве знялі хвалебны ролік пра новы аўтамагазін

“Машына прасторная, увесь тавар добра відны, акрамя таго ёсць казырок, пад якім можна схавацца ад дажджу” – гэтыя думкі ў розных варыяцыях на працягу двух хвілін пад бадзёрую музыку паўтараюць кіроўца аўталаўкі і адна з пакупніц.

Крынжовае відэа размешчана на старонцы “Весніка Чэрыкаўшчыны”. Паглядзіце ролік, каб акунуцца ў атмасферу беларускай глыбінкі.

Фота: “Веснік Чэрыкаўшчыны”