У чэрвені тое прывяло да зніжэння працэнтаў па дэпазітах насельніцтву і прадпрыемстваў. А ў ліпені–жніўні можа выклікаць абвал ставак. Юрыдычныя асобы гэта ўжо адчулі.
Рублі…
Фізічным асобам пашанцавала больш, бо банкі не наважыліся істотна скарачаць працэнты па іх укладах, хоць і пачалі зніжаць іх, дзеліццавысновамі рэсурс Select.by.
Ён нагадвае: сярэдняя стаўка па новых кароткатэрміновых укладах насельніцтва ў чэрвені апусцілася да 17, 12% з 18, 02% у траўні. Па новых доўгатэрміновых укладах стаўка ўпала да 20, 21% з 20, 71%.
Паводле дадзеных Нацыянальнага банку для юрыдычных асобаў, сярэдняя стаўка па іх новых дэпазітах на тэрмін да 1 года скарацілася ў чэрвені да 8, 83% з 11, 85% у траўні. Па доўгатэрміновых укладах аналагічная стаўка ўпала да 9, 18% з 14, 46%.
Валюта…
Select.by адзначае: у сегменце валютных дэпазітаў і крэдытаў у чэрвені назіралася прыкладна тая ж карціна, што і з рублёвымі.
У банках у чэрвені ўзнік лішак валютнай ліквіднасці, у сувязі з чым яны пачалі зніжаць працэнты па ўкладах, але пры гэтым павялічылі працэнты па крэдытах, якія ў Беларусі выдаюцца толькі юрыдычным асобам.
Нягледзячы на некаторае зніжэнне кошту доларавых рэсурсаў на ўнутраным рынку, камерцыйныя банкі ў чэрвені значна павялічылі працэнты па крэдытах у доларах.
Сярэдняя стаўка па новых крэдытах на тэрмін да 1 года ўзнялася да 9, 73% гадавых з 8, 42% у траўні. Па доўгатэрміновых крэдытах аналагічныя працэнты павялічыліся да 10,62 працэнта з 9,58 працэнта.
Гэта можа азначаць, выснуе рэсурс Select.by, што банкі лічаць рызыкі крэдытавання ў доларах высокімі. Яны апасаюцца ўзнікнення праблем з разлікамі ў доларах з-за санкцый.
Многія вытворчасці з-за санкцыйнай палітыкі знізілі аб’ёмы ў параўнанні з аналагічным перыядам мінулага году, прызнаюць у Магілёўскім райвыканкаме. Мясцовая эканоміка трымаецца на двух прыватных прадпрыемствах з замежным капіталам. Адно з іх 1 чэрвеня прыпыніла дзейнасць у Беларусі.
Гаворка пра вынікі працы прамысловага комплексу першых шасці месяцаў гэтага году. За гэты час у раёне выраблена прамысловай прадукцыі ў фактычных цэнах на 503,8 мільёнаў рублёў.
Паводле намесніцы старшыні райвыканкаму Ірына Чындо доля двух прадпрыемстваў з замежным капіталам, у аб’ёме прамысловай вытворчасці арганізацыяў раёну сягае амаль 55 працэнтаў.
Доля сумеснага беларуска-аўстрыйскага прадпрыемства «Кранаспан» – 30,7 працэнтаў. Беларуска-літоўскае «ВМГ Індустры» дае раёну 23,3 працэнты. Гэтае прадпрыемства з 1 чэрвеня прыпыніла сваю дзейнасць у Беларусі. У Магілёве спынены дрэваапрацоўчы завод кампаніі.
Наколькі «прасела» эканоміка раёну ў параўнанні з аналягічным пэрыядам мінулым годам Ірына Чындо не паведаміла. Адзначыўшы, што ёсць таварныя пазіцыі, дзе назіраецца стабільны рост.
Паводле яе павялічыўся выраб зборных будаўнічых металаканструкцыяў, дзвярэй, а таксама мяса птушкі. Гэтая прадукцыя вырабляецца таксама на прыватных прадпрыемствах.
Інфармацыйнае агенцтва Белта, спасылаючыся на Ірыну Чындо, канстатуе: «многія вытворчасці праз з-за санкцыйнай палітыкі знізілі аб’ёмы ў параўнанні з аналагічным перыядам мінулага году».
Адшукаць звесткі пра сітуацыю ў эканоміцы раёну першых шасьці месяцаў мінулага году не ўдалося. У адкрытых крыніцаў падаюцца дадзеныя за 9 месяцаў. Паводле іх за гэты час аб’ём вырабленай прамысловай прадукцыі ў фактычных адпускных цэнах перавышаў адзін мільярд рублёў – 1 011,2.
Рост цэн на сыравіну ды аслабленне беларускага рубля да расійскага – асноўныя прычыны, якія, як лічаць Міністэрства антыманапольнага рэгулявання, прывялі да росту інфляцыі. Цяпер яна сягае 17, 6%.
«Захоўваецца ціск на спажывецкі рынак ад павелічэння сярэдніх коштаў імпарту на фоне росту сусветных коштаў, коштаў у сумежных краінах, краінах – асноўных гандлёвых партнёрах», – тлумачаць сітуацыю ведамства.
Паводле яго мяса і мясапрадукты за год, у параўнанні з леташнім чэрвенем, падаражэлі на 17 працэнтаў, хлеб і хлебабулачныя вырабы – 14,7 працэнтаў, малако і малочныя прадукты – 12,7%, мыйныя сродкі – 21,5%, электратавары – 25,7%.
Цэны на аўтамабільнае паліва за мінулыя дванаццаць месяцаў вырасла на 25%.
У снежні 2021 году, за два месяцы да ўварвання Расіі ва Ўкраіну, якое прывялося да нестабільнасці сусветнага рынку, Міністэрства антыманапольнага рэгулявання тлумачыла рост коштаў на харчовыя тавары павышэннем цэн на сыравіну на знешніх рынках, што негатыўна сказалася на фармаванне рознічных цэн у краіне.
На «мінскім», як упарта працягваюць называць гэты рынак магілёўцы, можна вывучаць геаграфію, якая, аднак, уступае ў канфлікт з тым, што ляжыць у кашальку.
Наведнікаў рынку дзівіць, што сярод вялікага выбару садавіны ды гародніны, ёсць прадукцыя з Украіны, дзе шугае вайна.
Але, за яе просяць значна больш, чым за тавар, прывезены з далейшых краёў. З Украіны вязуць чарэшні, херсонскія памідоры.
З пабачанага на мясцовых прылаўках самымі таннымі былі «гурочкі» са Шклова. Некалі ў гэтым райцэнтры кожная сядзіба мела парнікі, дзе гадаваліся гуркі.
Нават тутэйшая гасцініца названая «Раднічком», у гонар аднаго з гурочных гатункаў. На пляцоўцы ля Дому культуры стаіць скульптура гурка. Цяпер тыя часы ў мінулым і гуркі расцяць з большага для сябе, а не на продаж.
Нямала садавіны з цяплейшых куткоў Беларусі, пераважна, з Берасцейшчыны.
Багата зяленіва з далёкіх краёў – Туркменіі, Арменіі, Турцыі, Узбекістану.
Выбар ёсць, але пытанне ў тым, што мае пакупнік у гаманцы.
Урад і Камітэт дзяржкантролю зацвердзілі праграму стабілізацыі коштаў. Ёю прагледжваецца насычэнне ўнутранага рынку таварамі, а таксама ўвядзенне новых правілаў у эканамічным і адміністрацыйным рэгуляванні.
У Саўміне, настойваюць: «большасць мерапрыемстваў знаходзіцца ў высокай стадыі прапрацоўкі, асобныя ўжо рэалізуюцца», піша рэсурс «Смартпресс».
Неабходнасць такіх захадаў тлумачыцца праблемамі ў эканоміцы.
Сёлета ў траўні спажывецкія кошты ў параўнанні з красавіком выраслі на 0,7%, а з пачатку года інфляцыя склала 11,9%. Гадавая інфляцыя дасягнула 17%.
Цэны на харчовыя тавары за год выраслі на 19,3 працэнта, нехарчовыя – на 18,7 працэнта, кошт платных паслуг павялічыўся на 10,8 працэнта.
Сярод першачарговых мераў, урадоўцы абяцаюць легалізаваць паралельны імпарт.
Гэта значыць, у краіну будуць увозіцца тавары без згоды праваўладальніка гандлёвага знаку.
Ва ўрадзе тлумачаць, што такая часовая мера скіраваная на недапушчэнне дэфіцыту тавараў імпартнай вытворчасці на насычэнне спажывецкага рынку.
Неабходнасць яе выкарыстання выкліканая, тым, што краіна пад санкцыямі і ўладальнікі вядомых брэндаў пазбягаюць увозіць у Беларусь свае тавары.
Разлічвацца за энергарэсурсы збіраюцца расійскімі рублямі.
Сёлета ў красавіка паведамлялася, што Міністэрства Беларусі і «Газпром» падпісалі адпаведныя дакументы.
Заяўлялася, што гэта створыць «камфортныя і празрыстыя» умовы разлікаў для Беларусі.
У чэрвені ж незалежным медыям стала вядома, што беларускія ўлады сталі затрымліваць аплату, бо, на іх думку, Расія штучна завышае курс расійскага рубля і цана выходзіла завялікай».
Так пастанавіў урад сумесна з Нацыянальным банкам. Афіцыйна дакумент пакуль не апублікаваны.
У тэлеграм-канале ўраду гаворыцца, што выкананне даўгавых абавязкаў па дзяржаўных каштоўных паперах, размешчаных на знешніх фінансавых рынках, будзе ажыццяўляцца ў беларускіх рублях паводле курсу Нацыянальнага банку на дату плацяжу.
Такую меру ўрадоўцы называюць вымушанай і абумоўленай немагчымасцю плацежнага агента і іншых удзельнікаў міжнароднай разьлікова-клірынгавай сістэмы гарантаваць паўнату і своечасовасць пералічэння сродкаў усім трымальнікам еўрааблігацыяў.
Урадоўцы сцвярджаюць: ёсць факты неатрымання асобнымі ўладальнікамі купоннага даходу па еўрааблігацыях, пералічанага Міністэрствам фінансаў у лютым.
Мінфін яшчэ ў сакавіку паведаміў, што ўлады Беларусі маюць намер разлічвацца па даўгах ураду, беларускіх банкаў і кампаніяў з «недружалюбнымі» краінамі не ў той валюце, у якой бралі крэдыты, а ў беларускіх рублях.
Раней аб абслугоўванні свайго знешняга доўгу ў нацыянальнай валюце – расійскіх рублях – таксама аб’явілі ў Маскве.
27 чэрвеня заходнія СМІ паведамілі аб «сімвалічным» дэфолце Расіі па валютных дзяржаблігацыях з-за таго, што напярэдадні, 26 чэрвеня, скончыўся льготны перыяд па аплаце каля 100 млн долараў пратэрмінаваных плацяжоў па каштоўных паперах Масквы.
Згодна з дамовай Расія павінна была заплаціць у замежнай валюце, аднак у Крамлі настойваюць, што ўнеслі суму ў рублях, і на гэтай падставе называюць сцвярджэнні аб яе дэфолце неправамернымі.
Покупая популярные камни, можно потерять до 50% инвестиций, но действительно редкие и уникальные сокровища могут принести до 1000% прибыли за пару лет. Однако, чтобы их найти, придется очень постараться.
О специфике инвестирования в драгоценные камни изданию myfin.by рассказала профессиональный геммолог Ольга Меликян.
Традиционно инвестиционно привлекательными камнями у населения считаются бриллианты. Однако, только специалисты знают, что все они делятся на два вида – бесцветные и цветные. Покупка бесцветных бриллиантов может привести к инвестиционным потерям, так как цена на них за последнее десятилетие не только не росла, но даже снижалась. Поэтому, учитывая инфляционные риски, вкладываясь в них, в долгосрочной перспективе можно потерять 40 или даже 50% своих вложений.
Фото носит иллюстративный характер. Источник: allAfrica.com
Также на инвестиционную привлекательность драгоценных камней влияет их состояние. Любые следы попыток облагораживания камня путем окраски, заливки трещин ювелирным стеклом или даже просто наличие следов нагревания снижают стоимость драгоценности до мусорного уровня.
Фото носит иллюстративный характер. Источник: astrology.astrosage.com
– Традиционно, на протяжении веков лучшие сапфиры, рубины, хризобериллы, шпинели и другие драгоценные камни поставляли страны Азии. – рассказывает Ольга Меликян – В последние десятилетия к этому процессу подключился африканский континент. Мозамбик, Танзания, Замбия, Зимбабве, Эфиопия и т.д. Здесь встречаются невероятные гранаты, шпинели, танзаниты, турмалины, рубины, цветные сапфиры.
– Выгодными вложениями можно назвать те драгоценные камни, которые быстрее всего растут в цене. – рассказывает специалист – Одновременно это сокращает срок инвестирования и обеспечивает максимальную выгоду. К таким драгоценным камням можно отнести бирманские рубины, александриты, шпинель махенге, шпинель джедай, турмалин параиба, зеленый гранат цаворит, сапфир падпараджа, полихромные сапфиры, полихромные бериллы, а также драгоценные камни, признанные авторитетными лабораториями как выдающиеся.
Все интересные открытия последних лет связаны с Африкой. Например, гранат с александритовым эффектом, меняющий цвет от синего к красному. Или красные сапфиры, которые были обнаружены в местечке Сонгеа в Танзании.
Гранат с александритовым эффектом. Фото: alexandrite.net
Все африканские месторождения небольшие, и только мир начинает узнавать о новом драгоценном камне, появившемся буквально год-два назад на мировом рынке, как месторождение уже исчерпало себя. В этом случае особо ценный камень может взлететь в цене на 1000 процентов всего за пару лет.
Как самоцветный рай можно выделить отдельно и Мадагаскар. Это кладезь драгоценных камней. Особого качества здесь встречаются цветные сапфиры, аквамарины, демантоиды и сфены.
Остаются и традиционные месторождения драгоценных камней: Колумбия – изумруды, Иран – бирюза, Мьянма – рубины, Австралия – благородные черные и белые опалы, полихромные сапфиры, Афганистан – изумруды, турмалины, шпинель, Вьетнам – голубая шпинель и еще много-много других стран. Всего драгоценных камней около 100 штук, а стран их добычи еще больше.
На вопрос, где покупать, нет единого ответа. Есть коллекционеры, которым нравится азарт и приключения, они выбирают джемсхантинг – поездки в поисках сокровищ. Есть те, кто привык покупать у своего проверенного дилера камней. Этот вариант тоже хороший, ведь, приехав на месторождения на короткий срок, редко когда удается найти драгоценный камень для инвестиций.
Для особо крупных и выдающихся камней есть закрытые аукционы – «Сотбис», «Кристис», где выставляют уникальные драгоценные камни.
Такія высновы зрабіў інфармацыйны рэсурс banki24, прааналізаваўшы звесткі Белстату аб памерах заробкаў у жыхароў аддаленых ад сталіцы мясцовасцяў.
Аналіз паказаў, што на Магілёўшчыне найменш зарабляюць у Мсціслаўскім раёне – 984 рублі, ці меней за 360 долараў ЗША. А таксама – у Хоцімскім. Там – 988 рублёў, ці амаль 360 долараў ЗША.
Троху больш маюць жыхары:
– Круглянскага – 1025 рублёў;
– Краснапольскага – 1043 рублі;
– Клімавіцкага – 1046 рублёў.
Адзін істотны нюанс гэтыя сумы пададзеныя да адлічэння падаходнага падатку і выплат у фонд сацыяльнай абароны насельніцтва.
Для параўнання. Згодна са звесткамі Белстату ў красавіку сярэдні налічаны беларусу заробак быў у межах 1568 рублёў, ці 570 долараў.
А вось пасля адмінусоўкі абавязковых выплат 1568 рублёў зменшылася да 1340-1360, гэта 480-490 долараў ЗША.
Прадаўцы стаміліся перапісваць цэннікі, таму вынайшлі спосаб аблягчыць сабе працу.
«У сувязі з пастаянным ростам курсу валют актуальныя цэны ўдакладняйце ў прадаўца», – такой аб’явай сустракаюць пакупнікоў у краме аднаго з беларускіх гарадоў.
Тым часам, урад высільваецца, каб адвучыць бізнес і насельніцтва ад валютнага погляду на фармаванне цаны. З’явілася нават «стратэгія дэдалярызацыі». Самі ўрадоўцы, аднак, не зусім упэўненыя, што іх намаганні даюць плён.
Прэм’ер-міністр Раман Галоўчанка неяк прызнаўся: ««Яна ідзе няпроста».
«З усіх краін ЕАЭС менавіта, беларусы адрозніваюцца такой унікальнай псіхалагічнай прыхільнасцю да яго (долара). Ні ў РФ, ні ў Казахстане, ні ў Арменіі такой прыхільнасці няма. Напэўна, так гістарычна склалася», – тлумачыў старшыня ўраду адданасць беларусаў валюце.
Телевизоров за рубеж продаем в десять раз больше, часов продаем в три раза меньше.
Как подсчитали“Белорусы и рынок”, экспортные позиции производимых в Беларуси товаров за тридцать лет независимости претерпели существенные изменения.
Преимущественно отмечается существенный рост производства и продажи на экспорт калийных удобрений, тракторов и грузовых машин. Эти позиции занимали лидирующие места в экспортной статистике на заре существования Республики Беларусь, и продолжают занимать сейчас.
Так, в 1989 году БССР продавала за рубеж 3 424 тысяч тонн калийных удобрений. В 1990-ом 3 069 тыс. тонн. Приблизительно такие же цифры наблюдаются в статистических данных начала 2010-х, но после 2014 года наблюдается стремительный рост. Как итог, в 2020 году Беларусь продавала за рубеж более 7 миллионов тонн калия.
Статистические данные позволяют проследить динамику только на период до 2020 года включительно. Данные за 2021 год были засекречены Национальным статистическим комитетом.
Наряду с “Белкалием”, крупнейшими экспортерами страны являются предприятия МАЗ, МТЗ и БелАЗ.
В 1989 году БССР продавала за рубеж 20 тысяч тракторов, в 1990-ом – двадцать одну тысячу. Среди стран, купавших белорусскую технику, значились Дания, Канада, Коста-Рика, Куба, Польша, Венгрия, Румыния.
В 2020 году экспорт из РБ составил 51 257 единиц техники. В состав этой позиции входят и трактора, и седельные тягачи, которые выпускают «Минский завод колесных тягачей» и «Минский автомобильный завод». Поэтому, трудно проследить динамику относительно именно тракторов, но известно, что в 2021 году Минский тракторный завод поставил за рубеж около 36 тысяч тракторов и машин.
Больше всего тракторов было продано в Российскую Федерацию, Украину и Казахстан – 13,5 тысяч, 6,2 тысячи и 4 тысячи соответственно. Также наши трактора продавали в Кению, Мали, Нигерию, ЮАР, Грецию, Индию, Китай, Монголию, Польшу, Египет.
Экспорт грузовых автомобилей, штук
Экспорт грузовиков, как следует из графика выше, демонстрирует постепенное снижение показателей. Но это в сравнении с началом 2010-х. В 1989 году поставки грузовых автомобилей за рубеж составили 4 695 шт., а в 1990 году — 4 359 шт. – что вполне сопоставимо с актуальными данными.
Значительный рост отмечается в поставках за рубеж телевизоров. В 1990 году их экспортные поставки составили 116,3 тыс. шт., а годом ранее — 90,7 тыс. шт.
В 2020 году отечественный экспорт товарной позиции «телевизоры, мониторы и проекторы» в 2020 году вышел на уровень 2 408,5 тыс. шт. Однако самих телевизоров на экспорт было отправлено меньше, учитывая статистику по их производству.
Так, в Республике Беларусь было выпущено телевизоров:
в 2020 году — 1 374 тыс. шт.;
в 2019 году — 1 060 тыс. шт.;
в 2018 году — 597 тыс. шт.;
в 2017 году — 359 тыс. шт.;
в 2016 году — 169 тыс. шт.
Таким образом, можем наблюдать десятикратный прирост в продажах по данной позиции.
А вот производство и продажа часовых механизмов, например, демонстрируют устойчивое снижение. В 1989 году поставки часов (включая механизмы) за рубеж составили 1 599,5 тыс. шт., в 1990 году — 1 873,2 тыс. шт. При этом произведено бытовых часов в БССР в 1990 году было 13,4 млн шт. (годом ранее — 11,8 млн шт.).
В 2019 году в Беларуси было выпущено 2 302 тыс. часов, в 2020 году — 2 376 тыс. Экспорт товарной позиции «часы наручные, карманные с корпусом из драгоценных металлов» составил в 2020 году 7,2 тыс. шт., экспорт позиции «часы наручные, карманные с корпусом из недрагоценных металлов» — 593,3 тыс. шт.
