Беларуская бібліятэка ў Лондане зрабіла даступнымі праз магчымасці інтэрнэт-рэсурсаў рукапісы, асобнікі ранніх выданняў Янкі Купалы і арыгінальныя ілюстрацыі мастака Барыса Заборава да твораў песняра.
Гэты беларускі даробак апублікаваны на сайце бібліятэкі і музею імя Францыска Скарыны. Ён азагалоўлены святкуем 140-годзьдзе Янкі Купалы.
«Лінагравюра Барыса Заборава «Янка Купала», ілюстрацыя да зборніку «Выбраная лірыка» (Менск, 1967), падараваная Скарынаўскай бібліятэцы аўтарам», – гаворыцца ў прэзентацыйнай частцы публікацыі.
Беларуская бібліятэка і музей Францыска Скарыны – адзіная ўстанова такога кшталту за межамі Беларусі. На працягу дзесяцігоддзяў яна спрыяла развіццю беларусістыкі ва ўсім свеце. Усе яе фонды знаходзяцца ў вольным доступе для добрасумленных навукоўцаў, якія цікавяцца Беларуссю.
10 ліпеня 1067 года полацкі князь Усяслаў Брачыславіч трапіў у палон да кіеўскіх князёў Яраславічаў.
У зняволенні быў больш за 14 месяцаў. Падчас паўстання яго вызвалілі і абвясцілі Вялікім князем кіеўскім. У Кіеве на велікакняжацкай пасадзе Усяслаў прабыў 7 месяцаў, а пасля вярнуўся ў Полацк.
У Полацку валадарыў – 54 гады. Займеў мянушку Чарадзей.
Адстойваў і пашыраў Полацкае княства. Падчас яго княжання быў пабудаваны Полацкі Сафійскі сабор – найранейшае манументальнае архітэктурнае збудаванне ў Беларусі. Адзін з герояў «Слова пра паход Ігараў» і ўсходнеславянскага фальклору.
10 ліпеня 1781 года нарадзіўся Антон Марціноўскі.
Выдавец і публіцыст, апякун здольнай моладзі.
Адзін з арганізатараў Віленскага друкарскага таварыства, літаратурна-грамадскага аб’яднання шрубаўцаў, рэдактар «Вулічныя навіны», «Dziennik Wileński», уладальнік друкарні, у якой друкаваліся «Статут ВКЛ» (1819), літаратурныя творы.
Марціноўскі лічыцца, для часу, якім жыў, узорам новага тыпу патрыёта Беларусі: быўшы палякам, любіць Беларусь, а быўшы беларусам, любіць Польшчу.
10 ліпеня 1856 года нарадзіўся Нікола Тэсла.
Фізік, вынаходнік у галіне электрычнасці, магнетызму і электратэхнікі.
Першым звярнуў увагу на фізіялагічнае ўздзеянне токаў высокай частаты, публічна прадэманстраваў бесправаднае перадаванне высокачастотнага току на лямпы і рухавікі.
Быў ключавой фігурай пры будаўніцтве першай гідраэлектрастанцыі на Ніягарскім вадаспадзе. Адзінка вымярэння магнітнай індукцыі ў сістэме СІ носіць назву ў гонар даследчыка.
Распрацаваў прынцыпы дыстанцыйнага кіравання, асновы лячэння токамі высокай частаты, стварыў першыя электрычныя гадзіннікі, рухавік на сонечнай энергіі, машыну-тэлепартатар.
10 ліпеня 1900 года нарадзіўся Пётра Сергіевіч.
Мастак, актыўны дзеяч беларускага адраджэння.
Заслужаны дзеяч мастацтваў Літвы (1965).
Яго творчасць вызначаецца прасякнутая цікаўнасцю да самабытнасці беларускай народнай культуры, рамантычнасцю.
Яго творы прысвечаны беларускім гістарычным асобам. Значнае месца ў творчасці займалі купалаўская тэма, жыццё Заходняй Беларусі.
10 ліпеня 1942 года нарадзіўся Пётр Клімук.
Беларускі касманаўт палітычны дзеяч.
Адзначаны вялікай колькасцю савецкіх узнагарод. У трэцім палёце ў космас у 1978 годзе адправіўся разам з польскім касманаўтам Міраславам Гермашэўскім.
Пётр Клімук аўтар дзвюх кніг пра касмічныя палёты – «За зорамі» і «Атака на бязважкасць».
10 ліпеня 1994 года Аляксандр Лукашэнка стаў кіраўніком Беларусі.
Пасля масавых пратэстаў 2020 году і пачатку палітычнага крызісу ў Беларусі яго статус застаецца нявызначаным. Краіны захаду не прызнаюць яго прэзідэнтам. За час кіраўніцтва Беларусь апынулася ў міжнароднай ізаляцыі і ўспрымаецца, як саўдзельніца поўнамаштабнай вайны Расіі супраць Украіны.
У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу “Вікіпедыя” і з іншых адкрытых у інтэрнэце крыніц
Для пенсіянераў паездку ў Нясвіж арганізавалі ўнукі. У сваім лісце яны адзначалі, што наведванне знакавай для Беларусі мясціны для дзядулі і бабулі было падарункам да залатога юбілею іхнага шлюбу.
Ідэю паехаць туды падказалі самі старыя, адзначана ў допісе.
«У сваіх аповедах бабуля і дзядуля не раз наракалі, што пражыўшы доўгае жыццё далей Мінску не выязджалі. Ды і паездка ў сталіцу, па іх словах, не была прагулкай. Там былі справы», – тлумачаць аўтары ліста.
Унукі здымалі тое, што найбольш падабалася іх родзічам у Нясвіжы. Серыю фотаздымкаў даслалі Магілёў.media. Чытачы не назвалі імёнаў ні сваіх, ні бабулі з дзядуляй. Выбачылі, што сярод фотаздымкаў няма фота са «сваімі старымі», бо тыя не пажадалі таго.
Па словах аўтара ліста яны «проста хочуць, каб прыгажосць Нясвіжу пабачылі тыя хто ў ім не бываў».
У фотаальбоме Магілёў.media – сабраныя фотаздымкі, дасыланыя чытачамі. Так павялося, што іх аўтары суправаджаюць свае работы невялікімі допісамі. У асноўным тлумачаць, чаму вырашылі сфатаграфаваць той, ці іншы ўпадабаны вобраз. Як і раней, чакайма фотаздымкай і допісаў да іх у паштовай скрынцы skrynia@mogilev.media.
Палацава-паркавы комплекс у Нясвіжы – помнік архітэктуры XVI–XVIII стагоддзяў. Заклаў яго князь Мікалай Крыштаф Радзівіл «Сіротка». У XVI–XX стагоддзях замак быў рэзідэнцыяй князёў Радзівілаў.
Род Радзівілаў не меў сабе роўных у гісторыі Вялікага Княства Літоўскага па колькасці знаных палітычных, царкоўных, ваенных і культурных дзеячаў.
Палацава-паркавы ансамбль размешчаны на паўночным усходзе Нясвіжа, у акружэнні сажалак ракі Уша.
Замак стаіць на востраве, створаным ракой Уша, ставамі і ровам. Акружаны валам з бастыёнамі па кутах. Меліся і падземныя хады.
На тэрыторыі комплексу сам замак, замкавыя ўмацаванні, а таксама вялікі ландшафтна-пейзажны парк.
Ландшафтныя паркі Нясвіжа – культурна-гістарычны здабытак, адмысловая з’ява ў паркавым дойлідстве Беларусі.
Нясвіжская ратуша з’яўляецца найстаражытнай сярод пабудоў гарадскога самакіравання, якія захаваліся ў Беларусі.
Нясвіжскі касцёл Божага Цела – першы помнік архітэктуры барока ва Ўсходняй Еўропы.
Адзначаецца з 2001 году з ініцыятывы Арганізацыі Аб’яднаных нацыяў.
Закліканы нагадаць аб небяспецы, якую залішняя, недастаткова абароненая і незаконная зброя ўяўляе для бяспекі насельніцтва.
Прынята Праграма дзеянняў у прадухіленні і выкараненні незаконнага гандлю стралковай зброяй і лёгкімі ўзбраеннямі ва ўсіх яе аспектах.
9 ліпеня 1883 года нарадзіўся Аляксандр Дубах (1883-1942).
Навуковец у галіне меліярацыі і гідралогіі, пачынальнік сучаснай гідралесамеліярацыі.
Працаваў ва ўпраўленні земляробства і дзяржаўнай маёмасці ў Магілёве, прафесарам Горацкай акадэміі, займаўся асушэннем лясных сельскагаспадарчых земляў.
Рэпрэсаваны ў 1930 і 1937 гадах.
9 ліпеня 1906 года адбыўся нелегальны настаўніцкі з’езд Мінскай губерні.
Праходзіў у вёсцы Мікалаеўшчына на Стаўбцоўшчыне Мінскай губерні, разагнаны паліцыяй.
На ім агучваліся думкі аб неабходнасці навучання дзяцей на беларускай мове, увядзенне бясплатнага навучання ў пачатковых школах. Прызнаваўся факт бяспраўнага становішча народнага настаўніка.
Удзельнікі былі арыштаваны і пазбаўлены права настаўнічаць, некаторыя, як К. Міцкевіч (Якуб Колас) адсядзелі ў турме, 13 настаўнікаў былі звольнены з працы, у тым ліку І. Фёдараў (Янка Маўр).
9 ліпеня 1946 года нарадзіўся Уладзімір Някляеў.
Паэт, празаік, эсэіст, грамадска-палітычны дзеяч.
Лідар грамадскай кампаніі «Гавары праўду!», кандыдат на прэзідэнцкіх выбарах, палітычны зняволены. Намінант на Нобелеўскую прэмію.
Працаваў на кіроўных пасадах у афіцыйных выданнях, калі Беларуссю ўжо кіраваў Лукашэнка.
З 6 чэрвеня 1999 года жыў у Польшчы, публічна абвясціўшы аб разрыве з беларускімі ўладамі. Уладзімір Някляеў стаў першым дзеячам беларускай культуры, які з’ехаў з Беларусі па палітычных матывах.
Філосаф і культуролаг Валянцін Акудовіч лічыць, што Някляеў разбурыў стэрэатып, што найлепшыя вершы паэт піша ў маладосці, паколькі эмоцыі ў чалавека больш моцныя ў маладыя гады.
9 ліпеня 1955 года адкрыта Мінская дзіцячая чыгунка.
Працуе з 1 мая да канца верасня і на зімовых канікулах па пэўнаму раскладу.
Галоўная станцыя «Заслонава». Працуюць два цеплавоза і 12 вагонаў з сістэмай радыёвяшчання для правядзення музычнага суправаджэння і тэматычных экскурсіяў.
У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу «Вікепедыя» і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніц
8 ліпеня 1812 года войскі напалеонаўскага маршалу Даву без бою ўвайшлі ў Магілёў.
Напярэдадні з гораду збегла расійская адміністрацыя губерні, частка святароў.
Праваслаўны архібіскуп Варлаам прысягнуў Напалеону.
Французскія войскі занялі плошчу перад ратушай, дзе маршала Даву са світай вітаў кіраўнік губернскага дваранства Кроер.
wikimedia.org
8 ліпеня 1861 года нарадзілася Магдалена Радзівіл.
Арыстакратка, дзяячка беларускага культурнага руху, мецэнатка.
Спансавала беларускія выданні. Адкрывала школы для беларусаў.
У 1917 годзе ахвяравала дыяментавае калье на заснаванне беларускай грэка-каталіцкай калегіі ў Рыме. У 1924 годзе яно было прададзенае ксяндзом Фабіянам Абрантовічам за 15 тысяч амерыканскіх долараў, а грошы былі перададзеныя ва ўласнасць беларускім айцам-марыянам у Дру.
Быўшы ў эміграцыі дапамагала беларускім арганізацыям у Заходняй Беларусі, літоўскаму і яўрэйскаму культурным рухам.
У ліпені 2017 года прах Магдалены Радзівіл быў прывезены ў Мінск і перададзены касцёлу святых Сымона і Алены. 17 лютага 2018 года яго пахавалі ў касцёле Найсвяцейшай Тройцы на Залатой Горцы ў Мінску.
wikimedia.org
8 ліпеня 1949 года нарадзіўся Уладзіслаў Завальнюк.
Каталіцкі святар, беларускі рэлігійны і культурны дзеяч.
Змагар за вяртанне беларускіх каталіцкіх святынь у Мінску, паслядоўна праводзіў беларусізацыю каталіцкай царквы ў Беларусі.
wikimedia.org
8 ліпеня 1993 года распачаў працу I зʼезд беларусаў свету.
Праходзіў у Мінскім тэатры оперы і балета з ініцыятывы Згуртавання беларусаў свету «Бацькаўшчына».
Быў скліканы з мэтаю абʼяднання беларусаў свету і арганізацыйнага афармлення сусветнай беларускай супольнасці як новай грамадскай структуры на карысць нацыянальнага адраджэння і будаўніцтва самастойнай беларускай дзяржавы.
Прыняў Дэкларацыю аб прынцыпах дзяржаўнага будаўніцтва Беларусі, звароты да беларускага народу, замежных беларусаў да сваіх суайчыннікаў на Бацькаўшчыне, да парламента і ўрада Беларусі, да Вярхоўнага Савету Беларусі аб устанаўленні мемарыяльнай дошкі на будынку, дзе была абвешчана Беларуская Народная Рэспубліка.
У Зьездзе ўдзельнічалі 486 дэлегатаў з замежжа, 510 дэлегатаў з Беларусі і больш за 200 гасцей.
opt-1794691.ssl.1c-bitrix-cdn.ru
У публікацыя выкарыстаныя звесткі рэсурсу “Вікіпедыя” і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніц
Янку Купалу натхніла легенда пра рамантычнага разбойніка Машэку на напісанне паэмы «Магіла Льва». Яна пабачыла свет у 1913 годзе. Такім чынам у творчасці класіка з’явіўся эпізод прысвечаны Магілёву.
Помнік Машэку ў выглядзе канаванай галавы
З мясцовага замчышча, якое гараджане і лічаць магілаю льва, экскурсаводы звычайна пачынаюць знаёміць гасцей з Магілёвам. На гары, якая ўзвышаецца над Дняпром, вандроўнік не знойдзе прыкметааўпадзякі Купалу за ўслаўленне гораду. Некаторыя сцвярджаюць, што тутэйшая скульптура ў выглядзе каранаванай галавы – помнік Машэку.
Штогод рупліўцы беларушчыны збіраюцца ля гэтай скульптуры, каб згадаць Янку Купалу, яго творчасці і паэму «Магіла льва». Чытаюць з яе ўрыўкі.
Вуліца Купалы заціснутая шматпавярхоўкамі
У Магілёве ёсць вуліца, названая ў гонар класіка беларускай літаратуры. Яна ў аддаленым кутку гораду, між завулкам Гогаля і вуліцай Кірава. Адшукаць гэтую мясціну не проста. Нават тутэйшыя жыхары не адразу падкажуць.
Вуліца Купалы – гэта заціснуты шматпавярхоўкамі прыватны сектар.На дзясятку дамоў прымацаваныя шыльды з імем літаратара. Мясцовыя жыхары кажуць, што выклікаючы хуткую дапамогу пазбягаюць згадваць, што жывуць на вуліцы Янкі Купалы, а паведамляюць пра Гогаля, ці Кірава. Так, хутчэй з медыкамі можна паразумецца, адзначаюць яны.
Бібліятэку назвалі імем Купалы, каб яно не згубілася
У 2016 годзе бібліятэцы імя Янкі Купалы выдзелілі новае памяшканне. З вуліцы будаўнікоў яна пераехала на праспект Дзімітрава.
«У горадзе была бібліятэка з імем Янкі Купалы. Месцілася яна ў заняпалым будынку. Яе зачынілі, і каб не згубілася імя, яго вырашылі надаць нашай бібліятэцы», – гаварылася на адкрыцці чытальні.
Не хапае настойлівасці
Гэтая бібліятэка на некалькі гадоў стала асяродкам адзначэння дня народзінаў Янкі Купалы. Акрамя імпрэзаў з музыкай і вершамі былі тут і дыскусіі.
«Магілёўцам не хапае настойлівасці, каб ушанаваць імя Янкі Купалы», – такая думка прагучала на першых Купалаўскіх чытаннях, якія правяла згаданая бібліятэка. Тое было ў 2017 годзе.
«Была цудоўная ініцыятыва паставіць помнік Янку Купалу, але, на жаль, ні ў Саюзу беларускіх пісьменнікаў, ні ў Саюзу пісьменнікаў Беларусі ды іншых арганізацый не хапіла настойлівасці, каб давесці справу да канца, – гаварыў адзін з удзельнікаў дыскусіі. – Трэба не проста заявіць пра жаданне, а яшчэ вызначыцца з месцам, дзе бачыцца такі помнік, як ён будзе выглядаць. Таму я лічу, што ў Магілёве не хапае настойлівасці саміх магілёўцаў у справе ўшанавання памяці Янкі Купалы».
Падчас дыскусіі заяўлялася, што Магілёў, якому Янка Купала прысвяціў паэму «Магіла льва», на пачатку ХХ стагоддзя быў самым беларускім.Адзначалася, што грамадскасці варта падумаць, што зрабіць, каб у Магілёве зʼявілася Купалава аблічча.
Прапаноўвалася тады паставіць помнік на Замчышчы. 10 гадамі раней па магілёве курсаваў тралейбус Янкі Купалы.
Кожны чалавек за жыццё цалуецца каля двух тыдняў, а ў больш чым 60 краінах, пераважна ў Еўропе і Амерыцы, адзначаецца дзень пацалунка.
Дзень пацалунка з’явіўся ў Вялікабрытаніі больш за сто гадоў таму з ініцыятывы стаматолагаў. Адзначаюць яго 6 ліпеня.
У гэты дзень праводзяцца імпрэзы, звязаныя з філаматалогіяй – так называецца навука пра дакрананне вуснамі да кагосьці дзеля дэманстравання любові, альбо шанавання.
У Магілёве падобных дзействаў на вуліцах не назіралася. Не было бачна, каб маладыя людзі цалаваліся на публіцы, падкрэсьліваючы, што гэтым адзначаюць Дзень пацалунка. Выратавалі «пацалункавае свята» музейныя работнікі.
У музеі Бялыніцкага-Бірулі на прыкладзе жывапісных работ навуковая супрацоўніца музэю Святлана Сідарава разважала і паказвала самыя распаўсюджаныя жэсты любові, кахання, павагі. З веданнем справы яна распавяла пра «Пацалунак у выяўленчым мастацтве». Яе лекцыя называлася “ART гісторыі пацалункаў”.
З лекцыі стала вядома, што людзі не заўжды ведалі пра пацалункі. Але ўжо ў старажытнай Грэцыі на амфарах можна было пабачыць пацалункі мужчын, а публічныя пацалункі мужчыны і жанчыны лічыліся тады грахоўнымі.
Дзякуючы лекцыі магілёўцы цяпер адрозняць пацалунак кахання Мэры Касат ад рэлігійна-маральных пацалункаў Джота (“Пацалунак Юды”) або мукі творчасці ў Сезана “Пацалунак музы”, ад мацярынскага ці братэрскага пацалунка.
7 ліпеня 1572 года памёр Жыгімонт Аўгуст (1520-1572).
Кароль польскі і вялікі князь ВКЛ, апошні з дынастыі Ягелонаў.
Знешняя палітыка Жыгімонта Аўгуста была накіравана на захаванне мірных стасункаў з суседнімі дзяржавамі.
Унутраная палітыка – на паляпшэнне становішча і павелічэнне ўплыву сярэдняй шляхты.
Праводзіў палітыку талерантнасці ў адносінах да ўсіх канфесіяў. Пацвердзіў роўнасць правоў праваслаўнага і каталіцкага баярства Вялікага Княства Літоўскага. Дазволіў дзейнасць езуітаў у Польшчы і Літве.
Зацвердзіў Статут Вялікага Княства Літоўскага.
Падтрымліваў мастакоў, архітэктараў, музыкантаў, актораў. Яго ўладарства было перыядам росквіту Рэнесансу ў Літве.
wikimedia.org
7 ліпеня 1633 года памёр Леў Сапега.
Уплывовы дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага і Польшчы.
Сапега падтрымліваў ідэю царкоўнай уніі ў Літве, бо лічыў, што рэлігійнае адзінства спрыяе ўмацаванню дзяржавы і пазбаўляе ад унутраных канфліктаў.
Быў катэгарычным праціўнікам гвалту як сродку ўмацавання веры. Сам перайшоў з праваслаўя ў кальвінізм, а ў 1588 прыняў каталіцтва.
Ахвяраваў сваю маёмасць на ўтрыманне арміі Вялікага Княства.
Фундатар выдання трэцяй рэдакцыі Статута ВКЛ.
Помнікі Льву Сапегу стаяць у Лепелі і Слоніме.
wikimedia.org
7(18) ліпеня 1708 года Магілёў заняты войскамі Карла XII.
На горад накладзеныя абавязкі на ўтрыманне войска.
Кожны з 15 кварталаў горада штодня павінен быў шведам па 312 пудоў хлеба і 960 гарнцаў (3 тыс. літраў) піва.
Шведы вывезлі з гораду больш за 9 пудоў срэбра.
За 5 тыдняў валадарання знішчылі 1700 жылых дамоў.
Войскі шведаў стаялі на правым беразе Дняпро ля Буйніцкага манастыра – гэта частка называецца «Карлава Даліна».
pikabu.ru
7 ліпеня 1869 года нарадзіўся Лявон Вітан-Дубейкаўскі (1869-1940).
Палітычны і грамадскі дзеяч, паэт, інжынер і архітэктар.
Збіральнік беларускага фальклору. Кіраваў аднаўленнем каталіцкіх храмаў у Мсціславе, Магілёве, Воршы, Крычаве, Свіслачы, Смальянах.
Член Беларускага нацыянальнага камітэту, галоўны архітэктар Беларускай Народнай Рэспублікі.
Нарадзіўся ў вёсцы Дубейкава пад Мсціславам.
wikimedia.org
7 ліпеня 1887 года нарадзіўся Марк Шагал (1887-1985).
Сусветна вядомы беларускі, яўрэйскі і французскі мастак.
Стваральнік Віцебскай народнай мастацкай школы, афарміцель спектакляў маскоўскага Камернага яўрэйскага тэатру.
Жыў у Парыжы, ЗША.
У Віцебску працуе мемарыяльны Дом-музей Марка Шагала, ёсць вуліца і праезд яго імя, у Іерусаліме названа плошча.
Нарадзіўся ў Лёзна, Віцебская вобласць. Магчыма яго продкі Сегалы жылі на Школішчы (Падміколлі) ў Магілёве. Існуе версія, што прадзед мастак Хаім Сегал распісаў драўляную халодную сінагогу ў Магілёве.
karavan.ua
7 ліпеня 1892 года памёр Іван (Ян) Чэрскі.
Геолаг, географ, удзельнік паўстання Кастуся Каліноўскага.
Даследчык Сібіры, заснавальнік байкалазнаўства, уладальнік трох Залатых медалёў Рускага геаграфічнага таварыства.
У гонар яго названы: хрыбты ва Усходняй Сібіры, у Забайкаллі, пасёлак у Якуціі, а таксама вуліцы ў гарадах Літвы, Украіны, Польшчы.
У беларускім Верхнядзвінску, і вёсцы Валынцы працуюць музей і экспазіцыі ў гонар Чэрскага. Яго імя носіць Іркуцкае таварыства беларускай культуры.
Памёр падчас экспедыцыі па Калыме.
wikimedia.org
7 ліпеня 1961 года нарадзіўся Вінцук Вячорка.
Мовазнаўца, журналіст, палітык і грамадскі дзеяч.
Адзін з стваральнікаў і кіраўнікоў моладзевых груп і арганізацый «Майстроўня», «Талака», Канфедэрацыі беларускіх маладзёжных аб’яднанняў, няўрадавай арганізацыі – Цэнтр «Супольнасць», старшыня працоўнай групы Асамблеі няўрадавых арганізацый Беларусі.
Быў старшынём руху і партыі БНФ.
ruski.radio.cz
У публікацыі выкарыстаныя зьвесткі з рэсурсу “Вікіпедыя” і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніц
Незвычайнае хобі мае магілёўская пенсіянерка Валянціна Шышкіна. Лясное ламачча яна ператварае ў драўляную скульптуру. Вобразы бачыць у адшуканым матэрыяле, з якога адкідае лішняе і выходзіць шэдэўр.
Валянціна Шышкіна рабіла ў Магілёўскім педагагічным інстытуце імя Куляшова (цяпер Дзяржаўны ўніверсітэт імя Куляшова). Яна кандыдат педагагічным навук. Сваю працоўную кар’еру скончыла ў 82 гады.
Па яе словах свае скульптуры яна выстаўляла ў сваёй навучальнай установе. Выставы арганізоўваліся ледзьве не штогод. На пачатку 1990-ых работы вазіла ў Нямеччыну. На выгаданыя ад іх продажу грошы прыдбала лецішча. Там цяпер яе майстроўня. А ў самой хаце выставачная зала.
Суседзі называюць дом Шышкіных – казачным. Свае творы ў 85 гадоў гаспадыня даводзіць да ладу ў адрыне. У паху сена яна бавіць час, карпеючы над чарговым сваім шэдэўрам.
Валянціна Шышкіна кажа, што ад аўтара, які працуе з дрэвам, патрабуецца назіральнасць, засяроджанасць і троху фантазіі. Самае галоўнае – выбраць прыдатны матэрыял, убачыць у ім будучы вобраз, адзначае яна.
«З кампазіцыямі працаваць найбольш цікава»,апавядае майстрыца журналістцы газеты «Зара Над Друццю».
Яна прызнаецца: падчас прагулак выглядае, што прыдасца ў працы. На ейным стале ляжыць багата галля, каранёў ды іншага ляснога ламачча.
Працу над будучай скульптурай Валянціна Шышкіна пачынае з падрыхтоўкі матэрыялу. Адкідае ўсё лішняе і тады больш ясным становіцца яе вобраз А на фінішы драўніну апрацоўвае адмысловымі рэчавымі і шукае месца для твору ў сваёй экспазіцыі.
Першы вялікі князь літоўскі, першы і апошні кароль літоўскі. Карону атрымаў ад Папы рымскага, прыняўшы каталіцкую веру.
Лічыцца, што Міндоўг запачаткаваў беларускую дзяржаву з назвай Літва. Пры ім узрасло палітычнае значэнне Наваградку, які стаў першай сталіцай дзяржавы. Дзякуючы МІндоўгу Літва-Беларусь займела міжнароднае прызнанне і ўлучылася ў еўрапейскі кантэкст.
Міндоўг адзін з першых убачыў перспектыву ў руху на захад, у Еўропу. Праводзіў палітыку аб’яднання беларускіх земляў і пашырэння тэрыторыі гаспадарства, імкнучыся ўзмацніць яго ўплыў на суседнія землі і дамагаючыся выхаду з-пад залежнасці ад галіцка-валынскіх князёў.
Паводле Васкрасенскага летапісу, ён паходзіць з роду полацкіх Ізяславічаў (Рагвалодавічаў).
У Наваградку ёсць гара Міндоўга. Паводле падання ў XIII стагоддзя пад ёй пахаваны заснавальнік Вялікага Княства Літоўскага – Міндоўг.
Паводле іншай версіі, такая назва магла ўзнікнуць ад таго, што на гэтай гары і вакол яе праходзіла ў 1253 годзе каранацыя Міндоўга, які прыняў ад Папы Рымскага Інакенція IV карону і тытул Караля Літвы.
wikimedia.org
6 ліпеня 1851 года нарадзіўся Янка Лучына (Іван Неслухоўскі).
Паэт, перакладчык.
Як беларускі паэт дэбютаваў у друку ў 1889 годзе, калі змясціў у газеце «Минский листок» верш «Вясновай парой», паклаўшы тым самым пачатак вяртанню беларускай літаратуры да друкаванага жыцця, перарванага паражэннем паўстання 1863 года і рэпрэсіямі расійскіх уладаў за яго.
Тэматычна паэзія Янкі Лучыны звязаная пераважна з жыццём беларускай вёскі. Ён па-мастацку асэнсаваў рэчаіснасць, сцвярджаў дэмакратычныя ідэалы.
wikimedia.org
6 ліпеня 1905 года нарадзіўся Пятро Глебка.
Грамадскі дзеяч, навуковец, паэт, драматург, перакладчык.
Друкаваўся з 1925 года. Першы яго зборнік – «Шыпшына» – красамоўны ўзор лірычнай паэзіі, сведчанне яго самабытнага таленту.
Рэчаіснасць бачылася маладому Глебку ў рамантычным святле, а будучыня Беларусі – мройліва і светла.
«Ён самы асвечаны і культурны з усіх сённяшніх жывых беларускіх пісьменнікаў і самы большы абладальнік яснай думкі. Вышэйшая асвета дала яму вялікую карысць. Яго талент узбагачаны думкаю, ясным розумам. Кафедра беларускага ўніверсітэту была ашчасліўлена такім прафесарам», – пісаў Кузьма Чорны пра Пятра Глебку.
wikimedia.org
6 ліпеня 1927 года нарадзіўся Кастусь Харашэвіч.
Мастак-жывапіцец.
Вучыўся ў Маладзечанскай гандлёвай школе падчас 2-й сусветнай вайны. Прымаў удзел у дзейнасці Саюзу беларускай моладзі.Сябра Беларускага саюзу мастакоў і мастацкай суполкі «Пагоня».
Сузаснавальнік студыі выяўленчага і дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва ў Маладзечне.
Творчасць мастака-пэйзажыста прадстаўлена больш чым 500 карцінамі, якія адлюстроўваюць знакавыя падзеі ў гісторыі Павілля і ўсёй Беларусі.
Яго творы захоўваюцца ў Беларускай бібліятэцы імя Францыска Скарыны ў Лондане, Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва, Мінскім абласным краязнаўчым музеі ў Маладзечне, Скандынаўскім цэнтры ў Менску, а таксама ў прыватных зборах у Польшчы, Нямеччыне, ЗША, Канадзе і Ізраілю.
У 2011 годзе ў філіяле дзяржаўнага літаратурнага музею імя Янкі Купалы ў Яхімаўшчыне адкрылася персанальная галерэя твораў Кастуся Харашэвіча.
Памёр 12 ліпеня 2013 году ў Маладзечне.
molib.by
6 ліпеня 1977 года нарадзіўся Максім Мірны.
Беларускі тэнісіст. Экс-першая ракетка свету ў мужчынскім парным разрадзе, 10-разовы пераможца турніраў Вялікага шлема, Алімпійскі чэмпіён Летніх Алімпійскіх гульняў 2012 г. у парным разрадзе разам з Вікторыяй Азаранкай.
Максім Мірны – рэкардсменам па колькасці матчаў, згуляных у Кубку Дэвіса. У 2003 годзе, дзякуючы яго перамогам, зборная Беларусі трапіла ў Сусветную – найвышэйшую – групу ў Кубку Дэвіса.
wikimedia.org
6 ліпеня 1989 года адроджана Полацкая праваслаўная епархія, найстаражытнейшая ў Беларусі.
Полацкая епархія вядзе сваю гісторыю ад канца Х – пачатку XI стагоддзяў, калі тут была заснавана першая ў Беларусі епіскапская кафедра.
У X–XIII стагоддзі ў яе склад уваходзіла тэрыторыя з гарадамі Віцебск, Мінск, Ізяслаў, Лагойск, Слуцк, Друцк, Наваградак, Ворша, Лукомль.
З 1391 года кафедра атрымала статус архіепархіі.
Цяпер епархіі ўключае тэрыторыі Браслаўскага, Верхнядзвінскага, Глыбоцкага, Докшыцкага, Мёрскага, Полацкага, Пастаўскага, Расонскага, Ушацкага, Шаркаўшчынскага раёнаў.
Кафедральныя саборы – Багаяўленскі (Полацк), Сабор Раства Прасвятой Багародзіцы (Глыбокае).
gorod214.by
У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу «Вікіпедыя» і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніцаў
9 ліпеня 1906 года адбыўся нелегальны настаўніцкі з’езд Мінскай губерні.
