Выстава магілёўскага авангардыста Ігара Бяспалава адкрылася ў Мінску

У Мінску ў галерэі Саюза мастакоў адкрылася выстава вядомага магілёўскага мастака-авангардыста Ігара Бяспалава. 

Для любога беларускага мастака падобная персанальная выстава з’яўляецца этапнай і сімвалізуе прызнанне калег па цэху. 

Творы Ігара ўпрыгожваюць прыватныя калекцыі ў ЗША, Аўстраліі, Германіі, Галандыі, Аўстрыі, Расіі і Беларусі. Асабістыя выставы мастака раней праходзілі ў Магілёве, Бабруйску, Горках і Віцебску і вось прыехалі ў адну з самых прэстыжных галерэй Мінску. 

Ігар Бяспалаў мастак неверагодна сучасны, авангардны і адначасова глыбока традыцыяналісцкі для авангарду. У Магілёве мастацтвазнаўцы адносяць яго да Віцебскай школы жывапісу. Яе асновы былі закладзены ў другім дзесяцігоддзі мінулага стагоддзя Маркам Шагалам і Казімірам Малевічам. Менавіта яны ў сваёй працы ярка адказалі на рэвалюцыйныя змены ў грамадстве і мастацтве ў свой час. 

Як і яго папярэднікі магілёўскі мастак працуе з сакавітымі і кантраснымі колерамі, якія былі так характэрны для майстроў расійскага авангарду пачатку 20 стагоддзя.

Адкрыццё выставы прайшло з добразычлівым поспехам. 

Галерэя «Мастацтва» Беларускага саюза мастакоў у Мінску размешчана на праспекце Незалежнасці, 12. 

Фота выставы ўзяты з сацыяльных сетак. 

“PORTALТЕАТР с Максимом Чернюком” – в Могилевском драматическом театре появился новый творческий проект

Владимир Петрович рассказывает про новый театральный интерактив.

Идея и её воплощение принадлежит талантливому, харизматичному, эрудированному артисту нашего театра, Максиму Чернюку. Вот как описывает свое детище сам Максим:

– #PORTALTEATP – это серия встреч с нашими актёрами. Это искренние беседы об искусстве, уникальном творческом пути и нескончаемой борьбе за место под софитами. #PORTALTEATP максимально близко познакомит Вас с нами.

Ведь театр – это не здание, не спектакли и даже не буфет. Театр – это люди.

И мы считаем, что пришло время нам всем близко познакомиться.

Максим Чернюк

Максим является, как идейной составляющей проекта, так и непосредственно его участником. Он в роли эдакого независимого, свободного от условностей интервьюера, который приглашает на проект артистов театра, и в течении полутора часов “истязает” их разными вопросами. Первыми его “жертвами” стали актёры нашего театра, Народный артист Республики Беларусь, Григорий Белоцерковский и его дочь, актриса, Евгения Белоцерковская.

Григорий и Евгения Белоцерковские

В таких случаях когда-то писали: “встреча прошла в теплой, дружественной обстановке” И это правда. Было тепло, по домашнему уютно и главное, интересно. Я, знающий этих людей не одно десятилетие, с интересом слушал и наблюдал за ними. Зритель также был очарован этой актерской парой, и долгие аплодисменты были тому подтверждением.

Есть в этом некое очарование. Зная людей долгие годы, проработав с ними бок о бок и “съев не один пуд соли” вдруг узнаешь их с неизвестной тебе стороны и понимаешь что: “есть многое на свете, друг Горацио, что и не снилось нашим мудрецам…”

Уверен, что ради этого и нужно было придумать этот проект.

Браво!!!

Гостем второго выпуска – 20 января 2023 года – будет великолепная Елена Кривонос. 

Встреча пройдет на Малой сцене театра в 18.30, стоимость билета 10 руб. 50 коп. – 12 руб. 50 коп.

Мінскі майстар ледзяных скульптур узвёў дзевяцімятровы маяк пад Магілёвам

Ён капіруе знакаміты францускі маяк Ля Жуман, а для рэалістычнасці на ім таксама гарыць святло.

Мінскі майстар Іван Карпіцк з’яўляецца аўтарам некалькіх ледзяных скульптур пад Магілёвам. Цяпер на тэрыторыі базы адпачынку “Благо” ў Салтанаўцы з’явілася чарговая, 9-метровы «Маяк надзеі» – расказаў майстар у сваім Instagram.

– За аснову працы ўзяты маяк Ля Жуман – піша Іван Карпіцкі – Канструкцыя была пабудавана на малюсенькім каменным выступе. З-за неверагоднай складанасці і небяспечнага штармавога надвор’я будаўніцтва маяка расцягнулася на 7 гадоў. Сусветную вядомасць будынку прынёс фатограф Жан Гішар, які сфатаграфаваў маяк Ла-Жуман падчас зімовага шторму ў 1989 годзе.

Калі верталёт з Жанам Гішарам на борце ляцеў да маяка, на ім дзяжурыў Тэадор Малхорн, які думаў, што яны прыляцелі забраць яго з маяка і адвезці ў бяспечнае месца. У той момант, калі ён апынуўся на вуліцы, чарговая хваля з грукатам разбілася аб сцены маяка. На шчасце, вартаўнік своечасова заўважыў надыходзячую небяспеку і кінуўся да дзвярэй. Тэадор Малхорн застаўся жывы і шчасліва перажыў страшны шторм. Тэадор Малхорн, які з’явіўся на сусветна вядомых фотаздымках, працаваў на маяку адным з апошніх, у 1991 годзе маяк быў аўтаматызаваны.

Фота: Інстаграм Івана Карпіцкага

Пишется – фиалка, читается – сирень. Ушел Леонид Кучко

Владимир Петрович в память о друге.

Ушел из жизни актер Могилевского областного драматического театра им. В. Дунина-Марцинкевича, Леонид Кучко. В 1980-х годах он работал в нашем Могилёвском театре. Мы с ним дружили в жизни и пересекались на сцене. 

Я только пришёл из армии и первый спектакль, который я увидел, был “Точка зрения” по Шукшину в постановке Николая Пинигина. Спектакль был очень смешной и все роли в нем были великолепно сыграны. Можно было бесконечно смотреть на узнаваемость персонажей. 

В этом спектакле я впервые увидел Леонида Кучко, который играл “отца со стороны невесты”. Потом были другие спектакли, где-то мы пересекались, где-то смотрели на работу друг друга из зрительного зала, но первое впечатление осталось от роли отца в “Точке зрения”. 

Леонид Кучко – в очках, возле автобуса

Есть такая порода людей, которых называют “душой компании”. Леонид был из этой породы. Он был очень позитивным человеком, всегда у него было хорошее настроение и этим хорошим настроением он щедро одаривал других. Наверное, в жизни у него не всегда все гладко складывалось, наверное были минуты огорчения и отчаяния, но это никто никогда не видел, потому что он никому никогда это не показывал. 

У него всегда наготове были анекдоты, или  потешные случаи из жизни, и он готов был “разбиться в доску”, чтобы поднять настроение, если кто-либо почему-то приуныл. Его любимая поговорка к неожиданным жизненным поворотам: “пишется – фиалка, читается – сирень” 

Первое что приходит на ум, когда вспоминаешь о нём, это слово “балагур”. Так он в моей памяти и останется, весёлым, добрым, отзывчивым БАЛАГУРОМ. 

Светлая память.

Владимир Петрович – “Не могу понять людей”. Вместо эссе

Mogilev.media на протяжении десяти недель знакомил своих  читателей с воспоминаниями одного из организаторов, творческих вдохновителей блистательного театрального действия “M@rt-контакт” Владимира Петровича. Про фестиваль, от которого могилевчанам, похоже, только и остались – воспоминания. Субъективные заметки бывшего главного режиссера Могилевского областного драмтеатра Владимира Петровича мы брали из его небольшого и уютного блога, и с любезного разрешения автора публиковали по выходным – без изменений и с сохранением авторского стиля. Последний выпуск Субъективных заметок был напечатан в прошлое воскресенье, но мы продолжаем следить за творчеством автора и предлагаем Вашему вниманию следующую запись “Субъективных заметок”. 

Не могу понять людей.

Не могу понять тягу человека разумного к разрушению. Не понимаю, как можно сломать не тобой посаженное деревце, не тобой сделанную лавочку, песочницу, детские качели… Можно продолжать до бесконечности. Потом удивляемся случаям насилия над животными, издевательствам над человеком, развязанной войне? Насилие в семье, стало “нормальным” явлением, многих даже не шокирует. А ведь это звенья одной цепи. Неуважение к чужому труду, плавно перетекает к неприятию другого мнения, других взглядов, других предпочтений…

Был свидетелем прогулки представителей косплей (косплей – костюмированная игра – М.М.) по бывшей Большой садовой, ныне Ленинской. Девушки были одеты в героев комиксов, аниме, компьютерных игр, фильмов. Это было красиво, ярко, необычно. Видно было, что каждый персонаж девушками с любовью продуман. Была проделана колоссальная работа – над образом костюмов, макияжем, реквизитом. Это должно было восхищать, удивлять, радовать глаз. Должно было…

Пока девушки шли, они много разного услышали о себе, в большинстве своем, от сверстников противоположного пола. Громко, по-хамски…

Жалко уничтоженную, загаженую галерею граффити по улице Лазаренко, возле старых домов начала ХХ века. Осталась память в виде 60 фотографий. А ведь там были приличные работы, которые делали облик города более ярким и красочным. Туда специально спускались люди, чтобы посмотреть и на их фоне сфотографироваться.

А расстрелянный красной краской мурал на улице Тимирязевской? Ведь кто-то это делал сознательно? И им было совершенно наплевать, что мурал украшает город, делает его уютным и привлекательным. 

Каком-то бдительному горожанину, или функционеру, не понравилось жанровое граффити “Чарка-шкварка-хата з краю?” во дворах улицы Тимирязевской, и оно не долго простояв, было закрашено.

Показательна ситуация с авторскими львами, выставленными летом перед Ратушей.

Два из десяти были разбиты. Львы, художниц Веры Юрковой и Галины Кононовой.  Хочется понять – ПОЧЕМУ?

Откуда эта тяга гадить на прекрасное, просто красивое, или ещё проще – радующее глаз? Неужели от тех матросов, бравших Зимний дворец, и потом все на своем пути крушивших? Откуда желание полоснуть лезвием по картине, загадить уродливым граффити мурал, разбить скульптуру, разрушить, испортить, хоть как-то отметиться своей ущербностью в этом мире? И вот яркая радость на казённой площади стала редеть, и львы, которые могли украсить город, канули в Лету. Очень обидно и жалко.

Остался только вопрос: “ПОЧЕМУ?!!”

Адзіны ў Беларусі дзіцячы калядны абрад “Куры” правялі ў Клічаве

У Клічаве адбыўся ўнікальны дзіцячы калядны абрад “Куры”. Праводзіў яго на вуліцах горада фальклорны ансамбль “Купалачка”, які пад кіраўніцтвам Наталлі Коктыш з 2006 года займаецца адраджэннем даўняй мясцовай традыцыі. 

Вясёлая шумная зграйка дзяўчат рознага ўзросту хадзіла ад дома да дома па Клічаву з традыцыйнай песняй «Гэй, куры, куры». “Куры”, або “кураняты”, як называюць удзельнікаў абраду, стукалі ў вокны, потым выконвалі гаспадарам святочныя песні, а тыя ў падзяку частавалі дзетак. 

Важна адзначыць, што калядны абрад «Куры» звязаны з правядзеннем так званых Святак – зімовых свят ад Нараджэння Хрыстова да Вадохрышча і праводзіцца штогод на Шчодры вечар 13 студзеня. Абрад унікальны тым, што ўдзельнічаюць у ім толькі дзеці (ва ўзросце ад 6 да 14 год). Гэта адзіны дзіцячы калядны абрад, які захаваўся ў Беларусі. Яшчэ адна цікавая асаблівасць традыцыі – у калядным гурце няма традыцыйных для калядавання масак-персанажаў – тут не водзяць ні казу, ні мядзведзя, ні каня. Дзяўчынкі і хлопчыкі апранаюцца ў абрадавае адзенне, упрыгожваюць калядную зорку, з песнямі ідуць па вёсцы і, падыходзячы да хат, пяюць калядныя святочныя песні, сярод якіх ёсць спецыяльная песня «Куры». 

Гаспадары хаты ў сваю чаргу частуюць удзельнікаў гурту ежай – смажанымі блінамі, салам і цукеркамі. Абрад завяршаецца з заходам сонца. Абрадавая дзея звязана з спецыяльнымі абрадавымі атрыбутамі: касцюмам, каляднай зоркай і свячой, якая гарыць у каляднай зорцы каля абраза Божай Маці. 

Удзельнікамі абраду ў свой час у дзяцінстве было не адно пакаленне жыхароў вёсак Дзмітраўка, Віркаў і Нясета. Многія з іх сёння – бабулі і дзядулі, бацькі, старэйшыя сёстры – з энтузіязмам распавядаюць сучасным удзельнікам каляднага гурту як трэба калядаваць, перадаюць ім песні, расказваюць парадак дзеянняў. 

Калядны абрад «Куры» па-ранейшаму з’яўляецца актуальнай культурнай з’явай, перадаецца з пакалення ў пакаленне і прызнаецца супольнасцю сваёй нематэрыяльнай каштоўнасцю. Між іншым, абрад “Куры” быў уключаны ў Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ў 2013 годзе.

Фота: mogilevnews.by, library.mogilev.by 

Дзед Мароз супраць Санта Клаўса. Як ідэалогія адгукаецца на жыхарах глыбінкі – крычаўскія замалёўкі

Нягледзячы на нясмелыя спробы прапаганды традыцыйнага Дзеда Мароза, жыхары Крычава па звычцы ўпрыгожваюць вокны і балконы цацкамі Санта-Клауса.

Апошнія месяцы ў Беларусі адзначаны прыкметамі барацьбы з “чужымі заходнімі каштоўнасцямі”. Робіцца гэта млява і без іскрынкі, але час ад часу здараюцца канвульсіі барацьбы з ёлачнымі ўпрыгажэнні, дзіцячымі лялькамі і навагоднімі персанажамі. Барацьба нібыта ідзе па лініі “сваё – чужое”, але пад “сваім” разумеецца зусім не беларускае, а савецкае. 

Нядаўна з крытыкай на цацкі монстра Хагі Вагі абрынулася раёнка “Веснік Чэрыкаўшчыны”, пра што пісалі mogilev.media. А вось на аграсядзібе ў Чэрвенскім раёне Мінскай вобласці наогул было забаронена праводзіць навагодняе мерапрыемства з удзелам Санта-Клауса і эльфаў, як паведамляе telegraf.news. 

У аснове падобных праяваў беларускай прапаганды – кансерватызм і антызаходніцтва. Супрацоўнікі дзяржаўных СМІ часта дазваляюць сабе зняважлівыя выказванні пра вобраз Санта-Клауса, а адзіная фабрыка ёлачных цацак “Грай” у Беларусі працуе пад лозунгам «Делаем не Санта-Клаусов, а Дедов Морозов», пра што пісала дзяржаўная “Мінская праўда”. 

На Магілёўшчыне шмат у якіх гарадах перад наступленнем Новага Года быў праведзены шэраг святочных мерапрыемстваў, якія падкрэслена рабіліся ў стылістыцы савецкага вобразу Дзеда Мароза з унучкай Снягуркай. Не выключэннем быў і Крычаў, дзе прапаганда “традыцыйных” каштоўнасцей адзначэння навагодніх святаў прайшла досыць актыўна. У канцы 2022 года адбылося штогадовае шэсце Дзедаў Марозаў са Снягуркамі па вуліцы Камсамольскай. 

Акрамя таго на сёлетнія навагоднія святы ў палацы Пацёмкіна-Галынскіх была адкрыта рэзедэнцыя Дзеда Мароза, у якой прайшлі мерапрыемствы для дзетак рознага ўзроста. 

Будынкі і тэрыторыі навучальных ўстаноў Крычава таксама ўпрыгожвалі выключна савецкімі навагоднымі персанажамі. 

Што цікава, яшчэ на леташнія калядныя і навагоднія святы мясцовыя ідэолага Санты не цураліся – пры ўваходзе ў будынак чыгуначнага вакзала ў Крычаве стаяла менавіта яго надутая постаць. 

Што ж да простага люду? Мы прайшліся па вуліцах Крычава і заўважылі, што да намаганняў ідэолагаў паставіць перад абавацелем сцяну, якая б адрэзала яго ад звыклых традыцый святкавання людзі ставяцца прынамсі абыякава. Вось болкон з Сантай, вось вакно з персанажам у кароткай шубейцы і штоніках. 

І так дом за домам – недзе фігурка, недзе малюнак на вакне. Змаганне са святам, змаганне з радасцю, змаганне з дзіцячымі перажываннямі, чаканнямі, наіўнай верай і любоўю – каму яно патрэбна, падумалася міжволі. Што гэта за людзі?

Старадаўні калядны абрад Шчадрыца адрадзілі ў Магілёўскім раёне

Старадаўні калядны абрад “Шчодрыца” – Шчодры вечар, або Шчадрэц – адрадзілі ў аграгарадку Кадзіна Магілёўскага раёна.

Удзельнікамі абраду сталі выхаванцы тэатральнага гуртка, школьнікі мясцовай школы і работнікі Кадзінскага дома культуры.

Калядныя абрады праводзяцца па ўсёй Беларусі, але ў кожным рэгіёне ёсць свае асаблівасці. Па традыцыі на стары Новы год калядоўшчыкі вялікім і вясёлым гуртом ходзяць па хатах суседзяў, водзяць Казу і Мядзведзя, танчаць і спяваюць шчадроўкі – хвалу гасцінным гаспадарам, варожаць.

Асаблівасцю Шчадраца ў Магілёўскім раёне стала забытая традыцыя перадачы дзяўчатамі адна адной свечкі-шчодрыцы – абярэга ад адзіноты.

Гісторыю абраду захавала жыхарка Кадзіна Ніна Пятрэня.

– Свечку прыносілі ў хату той прыгажуні, якая хацела выйсці замуж. – тлумачыць хармейстар раённага цэнтра культуры Ірына Якаўлева – Лічылася, што шчодрыца дапамагала ва ўладкаванні асабістага шчасця. Свечка перадавалася з хаты ў хату толькі ў Шчодры вечар і заставалася ў незамужняй дзяўчыны на цэлы год – да наступнага свята. Лічылася, што за гэты перыяд яна абавязкова павінна сустрэць наканаванага. Дарэчы, кожная дзяўчына ўпрыгожвала свечку самастойна – рабіла для яе своеасаблівую карункавую або атласную спаднічку”.

Традыцыйна Каляды былі самым спрыяльным часам для варажбы – усе вечары са Шчодрай Каляды да Вадохрышча дзяўчыны толькі гэтым і бавілі час. Аднак свечка-абярэг у варожбах не ўдзельнічала, з ёй было прынята мець зносіны сам-насам: прасіць дапамогі праз малітву аб любым і вырашэнні сардэчных спраў.

Самае галоўнае вясёлае музычнае дзейства ў Кадзіна па традыцыі разгарнулася на сельскіх вуліцах. Вялікі і шумны гурт на чале з Калядай, Казой і гарманістам спявалі песні-калядкі і зазіралі ў кожны дом. У стракатым натоўпе пераапранутых былі заўважаны Мядзведзь, цыганы, Механоша, пераапранутыя неслі ўпрыгожаную рознакаляровымі стужкамі “калядную зорку”.

Калядоўшчыкі ўваходзілі ў хаты са словамі: “Мы – людзі не простыя, з далёкага краю, ідзём вакол святла ажно ад пана Лета. Не адны ідзём, свечку-шчодрыцу з сабой нясем!” Дзяўчына, якая жыве ў гэтым доме прымала свечку, прыбірала і несла да бажніцы. З малітвай яе ставілі пад выявы: “Свяці-свяці, Шчодрыца, шчасце хай памножыцца!”

Як толькі вясёлая гурма трапляе ў хату, пачынаецца жартоўнае паданне па класічных канонах.

Ніводнае беларускае народнае свята не абыходзіцца без музыкаў. На свяце ў Кадзіна сярод усіх музычных інструментаў вылучаўся незвычайны самаробны “бусел”. 

 

Яго прыдумаў і зрабіў акампаніятар Падгорскага клуба Магілёўскага раёна Віктар Пастухоў. Гэта шумавы інструмент, якога больш няма ў Беларусі. Каб ён загучаў, варта ўсяго толькі стукнуць ім аб зямлю, як кіем. Яго асновай стаў раздвоены сук, паміж галінамі якога нацягнута струна з маленькімі талерачкі. Унізе на ножцы прылады прадугледжана гумка, каб стук быў мякчэйшым. Уверсе прымайстравана “бусліная” галава з доўгім носам.

У наступным годзе Віктар Пастухоў хоча зрабіць “саву” са званочкамі і бразготкамі – яшчэ адну музычную навінку.

Пажыццёва – шапавальшчыцы з Дрыбіна прысвоена званне майстра

Па ўсёй Магілёўскай вобласці ўсяго пяць такіх умельцаў.

Рашэннем Міністэрства культуры і экспертнай камісіі пры Беларускім Саюзе майстроў народнай творчасці Таццяне Чарапавіч з Дрыбіна статус “народнага майстра шапавальства” прысвоены пажыццёва – піша газета “Савецкая вёска”. Таццяна Чараповіч – народная майстрыца Беларусі па валянню, член Саюза майстроў народнай творчасці Рэспублікі Беларусь, навуковы супрацоўнік Дрыбінскага раённага гісторыка-этнаграфічнага музея.

Такога ганаровага звання ў Магілёўскай вобласці ўдастоены ўсяго пяцёра народных майстроў – Ірына Кухціна (саломапляценне, г. Быхаў), Галіна Сцепанькова (лозапляценне, г. Горкі), Таццяна Фяськова (лозапляценне, г. Магілёў), Вольга Сыцікава (мастацкая апрацоўка льну, г. Магілёў). Усе астатнія народныя майстры павінны перыядычна пацвярджаць сваё майстэрства.

Фота: “Савецкая вёска”

«Аватар» і «Чабурашка» б’юць рэкорды і збіраюць поўныя залы

У кінатэатрах Магілёўшчыны зноў назіраюцца аншлагі на прагляд самых касавых карцін у гісторыі.

Сямейная стужка пра вушастую жывёлу з апельсінавага гаю “Чабурашка” стала самай касавай у расійскай гісторыі кінастужкай. Аналітыкі звязваюць гэта з адсутнасцю заходніх блокбастэраў, якіх не было ў расійскіх кінатэатрах на навагоднія канікулы з-за санкцый. 

Стужка ўжо прынесла расійскім кінатэатрам касу 3,162 мільярда расійскіх рублёў. Усяго за дзесяць дзён у кінатэатрах карціна Дзмітрыя Дз’ячэнкі ўпэўнена пераўзышла ранейшага лідара кіно ў Расіі – камедыю “Халоп” (3,073,8 млрд. рубл.). “Чабурашка” дэманструе шалёны тэмп атрымання прыбыткаў, таму вельмі хутка ён пакіне пасля сябе і ранейшага лідара – першы “Аватар”, які прынес 3,51 мілд. руб. 

Сёняшні канкурэнт “Чабурашкі” у кінатэатрах Магілёва і Бабруйска – “Аватар: шлях вады” з’яўляецца працягам першага “Аватара”, які сабраў у ЗША і Канадзе 760 507 625 долараў і 2 029 172 169 дол. у астатнім свеце. Агульны збор склаў 2 789 679 794 долара. Улічваючы інфляцыю “Аватар” займае другое месца ў спісе самых фінансава паспяховых фільмаў усіх часоў і народаў пасля “Унесеных ветрам”.

Не дзіва, што новы “Аватар: шлях вады” складае ўпэўненую канкурэнцыю фільму “Чабурашка”. Прыняўшы вобраз аватара, салдат Джэйк Салі становяцца лідарам людзей народа на ві і прымае на сябе місію па абароне новых сяброў ад эгаістычных бізнесменаў з Зямлі. Цяпер яму ёсць за каго змагацца – з Джэйкам яго прыгожая каханая Нейтыры. Калі ўзброеныя зямляне вяртаюцца, Джэйк гатовы стрымаць іх.

Паказ кінастужак “Чабурашка” і “Аватар: шлях вады” у магілёўскіх кінатэатрах працягнецца яшчэ некалькі тыдняў. 

Фота з адкрытых крыніц.