У Магілёве перапахавалі прах пісьменніка Ігара Шклярэўскага, прывезены з Расіі

Месцам свайго вечнага спачыну літаратар абраў могілкі ў Магілёве. На тутэйшых Машэкаўскіх кладах пахаваныя бацькі Ігара Шклярскага. Ён завяшчаў, каб яго паклалі разам з імі. 14 жніўня ягоную волю выканалі брат і дачка пісьменніка.

«14 жніўня 2022 года назаўжды ўвойдзе ў гісторыю Магілёва, як дзень апошняга вяртання паэта Ігара Шклярэўскага на радзіму, якая была ўслаўленая ў яго вершах, і якая заўсёды ганарылася сваім вялікім сынам», – адрэагаваў на навіну аб пахаванні праху літаратара на радзіме адзін з яго знаёмцаў.

Ігар Шклярэўскі нарадзіўся ў 1938 годзе ў Бялынічах, у сям’і настаўнікаў. Дзяцінства і юнацтва правёў у Магілёве. Затым выбраўся, як кажуць ягоныя калегі, скараць маскоўскія літаратурныя вышыні, але ніколі не забываўся аб сваёй малой радзіме.

Пра Ігара Шклярэўскага пішуць, што ён належаў да пакалення шасцідзясятнікаў. На пачатку творчага шляху сутыкнуўся з цэнзурнымі забаронамі. Набор першага зборніка вершаў «Я іду!» быў рассыпаны ў друкарні і выйшаў з купюрамі.

Як паэт Шклярэўскі дэбютаваў у 1969 годзе. Ён аўтар дух дзясяткаў вершаваных кніг. Многія з іх перакладзены на італьянскую, нямецкую, польскую і нават японскую мовы. Шклярэўскі – лаўрэат некалькіх літаратурных прэміяў.

Пісаў ён таксама прозу, пераважна кароткія эсэ і апавяданні.

Шклярэўскі пакутліва перажываў трагедыю беларускай зямлі, якую прынесла ёй Чарнобыльская катастрофа. Яго намаганнямі збіраліся сродкі для пацярпелых ад Чарнобылю.

Дзяржаўную прэмію, атрыманую ў 1987 годзе, ён патраціў на высаджванне лесу ў Беларусі. Гэтак літаратар зрабіў унёсак у справу пераадолення барацьбы землякоў-беларусаў з радыяцыйным забруджваннем радзімы. Высаджаны ім лес названы «Лесам паэта Шклярэўскага».

Пра Ігара Шклярэўскага кажуць, што ён быў заўзятым гульцом, захапляўся рулеткай, картамі, більярдам і разнастайнымі латарэямі.

Памёр Ігар Шклярэўскі 7 верасня 2021 году, не адужаўшы наступстваў COVID-19.

 

Ці хапае Магілёву Янкі Купалы? Экскурс у гісторыю пытання на юбілей класіка

Сёння 140 гадавіна з дня яго народзінаў.

Янку Купалу натхніла легенда пра рамантычнага разбойніка Машэку на напісанне паэмы «Магіла Льва». Яна пабачыла свет у 1913 годзе. Такім чынам у творчасці класіка з’явіўся эпізод прысвечаны Магілёву.

 

Помнік Машэку ў выглядзе канаванай галавы

З мясцовага замчышча, якое гараджане і лічаць магілаю льва, экскурсаводы звычайна пачынаюць знаёміць гасцей з Магілёвам. На гары, якая ўзвышаецца над Дняпром, вандроўнік не знойдзе прыкметааўпадзякі Купалу за ўслаўленне гораду. Некаторыя сцвярджаюць, што тутэйшая скульптура ў выглядзе каранаванай галавы – помнік Машэку.

Штогод рупліўцы беларушчыны збіраюцца ля гэтай скульптуры, каб згадаць Янку Купалу, яго творчасці і паэму «Магіла льва». Чытаюць з яе ўрыўкі.

 

Вуліца Купалы заціснутая шматпавярхоўкамі

У Магілёве ёсць вуліца, названая ў гонар класіка беларускай літаратуры. Яна ў аддаленым кутку гораду, між завулкам Гогаля і вуліцай Кірава. Адшукаць гэтую мясціну не проста. Нават тутэйшыя жыхары не адразу падкажуць.

Вуліца Купалы – гэта заціснуты шматпавярхоўкамі прыватны сектар.На дзясятку дамоў прымацаваныя шыльды з імем літаратара. Мясцовыя жыхары кажуць, што выклікаючы хуткую дапамогу пазбягаюць згадваць, што жывуць на вуліцы Янкі Купалы, а паведамляюць пра Гогаля, ці Кірава. Так, хутчэй з медыкамі можна паразумецца, адзначаюць яны.

 

Бібліятэку назвалі імем Купалы, каб яно не згубілася

У 2016 годзе бібліятэцы імя Янкі Купалы выдзелілі новае памяшканне. З вуліцы будаўнікоў яна пераехала на праспект Дзімітрава.

«У горадзе была бібліятэка з імем Янкі Купалы. Месцілася яна ў заняпалым будынку. Яе зачынілі, і каб не згубілася імя, яго вырашылі надаць нашай бібліятэцы», – гаварылася на адкрыцці чытальні.

 

Не хапае настойлівасці

Гэтая бібліятэка на некалькі гадоў стала асяродкам адзначэння дня народзінаў Янкі Купалы. Акрамя імпрэзаў з музыкай і вершамі былі тут і дыскусіі.

«Магілёўцам не хапае настойлівасці, каб ушанаваць імя Янкі Купалы», – такая думка прагучала на першых Купалаўскіх чытаннях, якія правяла згаданая бібліятэка. Тое было ў 2017 годзе.

«Была цудоўная ініцыятыва паставіць помнік Янку Купалу, але, на жаль, ні ў Саюзу беларускіх пісьменнікаў, ні ў Саюзу пісьменнікаў Беларусі ды іншых арганізацый не хапіла настойлівасці, каб давесці справу да канца, – гаварыў адзін з удзельнікаў дыскусіі. – Трэба не проста заявіць пра жаданне, а яшчэ вызначыцца з месцам, дзе бачыцца такі помнік, як ён будзе выглядаць. Таму я лічу, што ў Магілёве не хапае настойлівасці саміх магілёўцаў у справе ўшанавання памяці Янкі Купалы».

Падчас дыскусіі заяўлялася, што Магілёў, якому Янка Купала прысвяціў паэму «Магіла льва», на пачатку ХХ стагоддзя быў самым беларускім.Адзначалася, што грамадскасці варта падумаць, што зрабіць, каб у Магілёве зʼявілася Купалава аблічча.

Прапаноўвалася тады паставіць помнік на Замчышчы. 10 гадамі раней па магілёве курсаваў тралейбус Янкі Купалы.