Актыўны продаж унікальных артэфактаў заўважылі стваральнікі ініцыятывы “Спадчына” на платформе Telegram – магілёўскія прадаўцы выставілі на расійскіх інтэрнэт-пляцоўках пячныя “кароны”, кафлю. Мінкульт – “фактаў крадзяжу не зафіксавана”.
“Шэры” продаж беларускіх артэфактаў на папулярных інтэрнэт-пляцоўках цягнецца ўжо дзесяцігоддзямі, і гэты стыхійны працэс усё часцей вядзе да паступовага вымывання каштоўнасцяў з тэрыторыі нашай краіны. Характэрную карціну зафіксавалі энтузіясты, стваральнікі папулярнага Telegram-канала “Спадчына”.
“Аднойчы на аўкцыёне натыкнуўся на прыгожую кафляную карону. – піша аўтар канала – Яна была выраблена на знакамітым заводзе Песельніка ў Копысі. Прадукцыя завода ў 1896 была адзначана бронзавым медалём Усерасійскай выстаўкі ў Магілёве за высокую якасць. Яе пастаўлялі ў сам Пецярбург.”
Падобная пячная кафля – рэдкая сямейная спадчына, але ўсё ж яна часам сустракаецца ў старых пабудовах з пячным абсталяваннем. Верагодна, у Магілёве сфармавалася пэўная колькасць прыхільнікаў ці калекцыянераў, якія сталі ўласнікамі падобных упрыгожванняў і цяпер распрадаюць свае здабыткі.
Разрабаваная Беларусь застаецца донарам культурных каштоўнасцей
“На [розных] пляцоўках адшукалася з паўтузіны падобных высокамастацкіх вырабаў, як асобных карон і кафляў, так і поўных пячных камплектаў. Амаль на ўсіх клеймы копыскага завода. – працягвае аўтар канала “Спадчына”.
І амаль усе прадаваліся з Магілёва. Можа б і прайшоў міма “прыватнай уласнасці”, але, па-першае, для мяне відавочна, што такая кафля знятая не з сялянскай хаты, а з інтэр’ераў забяспечаных мяшчан, а мо і нават з прызнаных помнікаў архітэктуры Падняпроўскага рэгіёна. Па-другое, што мела вырашальнае значэнне, прадаўцы прапаноўвалі даставіць беларускую кафлю ў Маскву… Бедная, разрабаваная ўсімі Беларусь у 2023-м застаецца донарам культурных каштоўнасцей!”
Што варта адзначыць – бізнэс у магілёўскіх прадаўцоў (ці прадаўца) цягнецца і даўно, і досыць млява. Як бачна з даціроўкі на фотаздымках, выстаўленых на інтэрнэт-аўкцыёнах, асобныя экспанаты рахтаваліся да продажу яшчэ ў 2013 годзе.
Аўтар канала “Спадчына” напісаў звароты ў Магілёўскі і Віцебскі аблвыканкамы, каб праверылі, ці можна гэтыя культурныя каштоўнасці вывозіць з Беларусі без дазволу Міністэрства культуры, праверылі адкуль іх знялі, і паглядзелі ці не варта выкупіць іх для музеяў.
Аблвыканкамы тэмай не зацікавіліся
Аблвыканкамы, гледзячы па адказах, асабліва тэмай не зацікавіліся – маўляў, гаспадры каштоўнасцяў знялі элементы аздаблення са сваіх дамоў, у музях такая кафля і так ёсць, а грошай, каб яе выкупляць, як заўсёды няма. У ведамствах унутраных спраў адказалі, што заяваў аб выкраданні не было, значыць – усё законна. Адзінае, што даведаўся аўтар – што традыцыі копыскай кафлі рыхтуюцца надаць статус гісторыка-культурнай каштоўнасці.
Больш парадаваў адказ з міністэрства культуры. Там адказалі: “У дачыненні да пячных кафляў, згаданых у вашым звароце, магчымы толькі часовы вываз па-за межы Рэспублікі Беларусь.» Пераважнае права набыцця культурных каштоўнасцей застаецца за беларускай дзяржавай.
“У цяперашні час адна з усталяваных асоб звярнулася ў Музей гісторыі Магілёва з мэтай перадачы кафлі, другая – будзе выкарыстоўваць у інтэр’еры уласнага дома.”
То бок, выглядае, што міністэрства культуры і іншыя інстанцыі змаглі звязацца з людзьмі, якія выставілі на продаж беларускую кафлю з опцыяй дастаўкі ў Маскву, але службовых асоб задаволілі вусныя тлумачэнні пра добрыя намеры.
Раство Хрыстова (праваслаўны каляндар) і пачатак Калядаў.
Каля мястэчка Віфлеем нарадзіўся Сын Божы Ісус Хрыстос. Прыйшоўшы на зямлю, Хрыстос не быў сустрэты пашанай, шляхетнасцю і багаццем. У яго нават не было зыбкі (калыскі), як ва ўсіх дзяцей, не было і прыстанку. Ён нарадзіўся ў пячоры і быў пакладзены ў яслі, куды кладуць корм для жывёл.
Першымі гасцямі боскага немаўлятка былі не цары і вяльможы, а простыя пастухі, якім Анёл абвясціў аб Нараджэнні (Растве) Хрыстовым. Затым прыйшлі вешчуны, якім цудоўная Віфлеемская зорка паказала шлях. Вешчуны прынеслі дары: золата, ладан і смірну. Гэтыя дары мелі глыбокі сэнс: золата прынеслі як Цару ў выглядзе даніны, ладан як Богу, а смірну як чалавеку, які павінен памерці (смірнай памазвалі памерлых).
Святая царква распавядае, што ўсё тварэнне Божае сустракала Збавіцеля: анёлы прынеслі спевы, вяшчуны – дары, пастыры сустрэлі дзіцятка, зямля прыгатавала пячору – батлейку, а Маці Госпада стала Дзева Марыя.
Раство Хрыстова завяршае саракадзённы Калядны пост (святая Чатырохдзесятніца), напярэдадні свята выконваецца строгі пост. Пасля Раства настаюць каляды – святыя 12 дзён, на працягу якіх адзначаецца свята. «Ой, Калядачкі, бліны-ладачкі». Ідзе калядаванне і нашэнне «звязды». Паказваюць батлейку і праводзяць ігрышчы: «ваджэнне казы», «жаніцьба Цярэшкі» і гульню ў «Яшчура».
1858 год. У мястэчку Лужкі (зараз Шаркаўшчынскі раён) нарадзіўся Эліэзер Бэн-Егуда.
Яўрэйскі мовазнаўца, адраджальнік іўрыта. Адзін з заснавальнікаў гебраізму, піянер сіянізму.
Скончыў полацкую ешыву, Дзвінскае рэальнае вучылішча, Сарбонскі універсітэт Парыжа.
У 1881 годзе іміграваў ў Палесціну. Яго сын Бэн-Цыён быў першым ізраільцянінам, для каго іўрыт быў роднай мовай, бо іншай не ведаў.
Выкладчык іўрыта, перакладчык, аўтар артыкулаў для газет, заснавальнік уласнай газеты «Гацві» на іўрыце.
Аўтар 17-тамовай працы «Поўны слоўнік старажытнагабрэйскай мовы і сучаснага іўрыту», заснавальнік Акадэміі мовы іўрыт.
Яго намаганнямі 29 кастрычніка 1922 года іўрыт, разам з арабскай іанглійскай мовамі, абвешчаны адной з афіцыйных моў Брытанскага мандату ў Палесціне.
У яго гонар у Іерусаліме ўсталяваная памятная дошка, названы вуліцы ў Іерусаліме, Тэль-Авіве, Хайфе і іншых гарадах Ізраіля.
У Лужках усталяваны памятны знак на месцы дома, дзе ён нарадзіўся. Яго бюст усталяваны на Алеі славутых землякоў у Глыбокім.
Памёр 16 снежня 1922 года.
1877 год. Нарадзіўся Стафан Багушэўскі.
Беларускі і польскі грамадска-палітычны дзеяч. Антыфашыст.
Вучыўся ў Інстытуце сельскай гаспадаркі і лясніцтва ў Пулавах, Ягелонскім універсітэце ў Кракаве.
Разам з В. Іваноўскім і М. Фальскім займаўся арганізацыяй нелегальнай беларускай выдавецкай дзейнасці ў Кракаве, удзельнік работы Беларускай сацыялістычнай грамады.
За рэвалюцыйную дзейнасць арыштаваны ў 1905 годзе разам з К. Каганцом.
Працаваў аграномам, у 1-ю сусветную вайну служыў у польскіх легіёнах аўстра-венгерскай арміі, выкладаў у Вольным польскім універсітэце, з’яўляўся членам Міжнароднай земляробчай камісіі пры Лізе Нацый, членам польскага сената.
У 1933 годзе заснаваў Польскі антыфашысцкі і антываенны камітэт, дэлегат Еўрапейскага антыфашысцкага рабочага кангрэса ў Парыжы, рэдактар часопіса ‘Kolumna’. Крытык санацыйнага ўрада Польшчы, за што быў зняволены ў турме ў 1936 годзе.
Памёр 18 красавіка 1938 года.
1888 год. Нарадзіўся Дамінік Аніська.
Беларускі рэлігійны і грамадскі дзеяч, публіцыст.
Браў удзел у беларускім рэлігійным і грамадскім руху, быў аўтарам віленскай газеты «Беларус», беларускага каталіцкага часопіса «Хрысціянская думка». Аўтар брашур: «Да беларускага народу», «Усё ў міласці».
Адзін з відных беларускіх рэлігійных публіцыстаў 1-й паловы ХХ стагоддзя.
У 1939 мабілізаваны ў польскае войска.
Быў арыштаваны органамі савецкай дзяржбяспекі, знаходзіўся ў лагерах. У 1942 годзе ўступіў у армію генерала Андэрса, разам з ёю выйшаў у Іран, а адтуль у Палестыну.
З 1949 жыў у Вялікабрытаніі, у Беларускім Доме ў Лондане. Быў аўтарам беларускага рэлігійнага часопіса «Божым шляхам» (Парыж-Лондан).
Памёр 28 снежня 1971 года ў Лондане, дзе пахаваны на могілках Святога Панкрата.
1897 год. Нарадзіўся Язэп Адамовіч.
Беларускі дзяржаўны дзеяч, другі старшыня СНК БССР (1924-1927). Адзін з актыўных дзеячаў палітыкі беларусізацыі.
Удзельнік Першай сусветнай вайны, георгіеўскі кавалер. Вёў рэвалюцыйна-прапагандысцкую дзейнасць сярод салдат.
У 1918 годзе фармаваў палкі дзеля спынення нямецкіх войск, удзельнік падаўлення антысавецкіх выступленняў ў Гомелі, у Віцебскай, Смаленскай губернях, камендант Смаленска, ваенны камісар Смаленскай губерні, Магілёўскага і Лепельскага ваенных Саветаў.
У 1920-1927 гадах сябра ЦВК БССР і прэзідыума ЦВК БССР, ваенны камісар Менскай губерні, старшыня Менскага гарнізона, народны камісар па вайсковых справах БССР і адначасова народны камісар унутраных спраў БССР, старшыня СНК БССР.
Браў удзел у падрыхтоўчай рабоце па ўтварэнні СССР, прыняў удзел у першым і другім узбуйненнях БССР
У 1924 годзе разам з А. Чарвяковым і У. Ігнатоўскім падпісаў «Палажэнне аб Інстытуце беларускай культуры». Паводле слоў Язэпа Пушчы, у Адамовіча знаходзілі падтрымку нацыянальна арыентаваныя літаратары.
Пасля канфлікта з Першым сакратаром ЦК КП(б)Б А. Крыніцкім быў пераведзены ў Маскву. Працаваў на розных пасадах у Маскве, на Далёкім Усходзе.
22 красавіка 1937 года у атмасферы масавых рэпрэсій і цкаванняў застрэліўся ў цягніку Уладзівасток – Масква.
1907 год. У Копысі нарадзілася Соф’я Друкер.
Беларуская оперная спявачка, народная артыстка Беларусі.
Скончыла Беларускія музычны тэхнікум, студыю оперы і балета, кансерваторыю. Усё сваё жыццё прысвяціла служэнню Дзяржаўнаму тэатру оперы і балета БССР, за выключэннем гадоў ваеннай эвакуацыі, калі спявала ў Саратаўскім тэатры, удзельнічала ў працы франтавых канцэртных брыгад.
Адна з першых беларускіх оперных спявачак. Першая выканаўца многіх партый у беларускіх нацыянальных операх.
Лепшыя партыі опернай класікі: Яраслаўна («Князь Ігар» А. Барадзіна), Наташа («Русалка» А. Даргамыжскага), Марыя («Мазепа» П. Чайкоўскага), Аіда («Аіда» Джузэпэ Вердзі) і іншых.
Яе двое дзяцей загінулі ў першы дзень бамбардзіроўкі Мінска нацыстамі.
Памерла 21 красавіка 1984 года.
1907 год. У в. Гарадзец Быхаўскага раёна нарадзіўся Канстанцін Лукашоў.
Беларускі геолаг.Рэктар Ленінградскага і Беларускага дзяржаўных ўніверсітэтаў. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, доктар геолага-мінералагічных навук, прафесар. Заслужаны дзеяч навукі БССР.
Пасля сканчэння Ленінградскага ўніверсітэта, працаваў загадчыкам кафедры, дэканам геолага-глебава-геаграфічнага факультэта, рэктарам ЛДУ.
Падчас Другой Сусветнай вайны быў прадстаўніком у Нью-Ёрку па ленд-лізу. Пасля вайны загадваў кафедрай у Маскоўскім універсітэце імя М. Ламаносава, быў рэктарам БДУ (1953-1956), віцэ-прэзідэнтам АН БССР (1956-1969), дырэктарам Інстытута геахіміі і геафізікі АН БССР, старшынёй Беларускага геаграфічнага таварыства (1957-1960).
Аўтар прац па грунтазнаўству, фізічнай і эканамічнай геаграфіі, чацвярцічнай геалогіі і геахіміі, праблемах рацыянальнага выкарыстання і аховы навакольнага асяроддзя, геалогіі Забайкалля і Амурскай вобласці, даследаванняў па эканоміцы ЗША, праблемах мінеральных рэсурсаў і геапалітыцы. Абгрунтаваў перспектывы пошукаў радовішчаў металаў і неметалічнай сыравіны на тэрыторыі Беларусі.
Памёр 23 мая 1987 года.
1910 год. Нарадзіўся Канстанцін Заслонаў.
Адзін з кіраўнікоў беларускага савецкага партызанскага руху. Герой Савецкага Саюза.
Да вайны працаваў начальнікам дэпо станцыі Орша. У верасні 1941 года стварыў партызанскі атрад з чыгуначнікаў. Сам Заслонаў уладкаваўся на працу ў Аршанскае дэпо начальнікам рускіх паравозных брыгад, стварыў і ўзначаліў некалькі падпольных дыверсійных груп, якія паралізавалі работу Аршанскага чыгуначнага вузла.
У лютым 1942 года пайшоў у партызаны. Камандзір партызанскай брыгады «Дзядзькі Косці», камандуючы партызанскімі сіламі аршанскай зоны.
Загінуў 14 лістапада 1942 года ў баі супраць карнікаў.
У Айчынную вайну 2 партызанскія брыгады называліся імем Заслонава. У Оршы створаны мемарыяльны музей Заслонава, яго імя прысвоена дэпо станцыі Орша, школе, алеі ў Оршы, чыгуначнай станцыі ў Лепельскім раёне, вёсцы ў Сенненскім раёне, дзіцячай чыгунцы ў Мінску, многім вуліцам у шэрагу населеных пунктах Беларусі, у тым ліку ў Магілёве. Пра яго складзены народныя песні і легенды.
1960 год. Нарадзіўся Георгій Кандрацьеў.
Беларускі футбаліст і трэнер. Галоўны трэнер нацыянальнай зборнай Беларусі. Чэмпіён СССР (1982), бронзавы прызёр чэмпіянату СССР, фіналіст кубка СССР, уладальнік Кубка Федэрацыі футбола СССР (1990).
Гулец віцебскай «Дзвіны», мінскага і брэсцкага «Дынама», адэскага «Чарнаморца», маскоўскага «Лакаматыва», мазырскай «Славіі», іншых клубаў, у тым ліку еўрапейскіх, член зборнай СССР.
Трэнераваў мазырскую «Славію», мінскае «Дынама», віцебскі «Лакаматыў», «Смаргонь» (вывеў у Вышэйшую лігу чэмпіянату) і іншыя, ўзначальваў моладзевую зборную Беларусі.
1964 год. Памёр Янка Журба (Іван Івашын).
Беларускі паэт.
Нарадзіўся ў сялянскай сям’і, у якой было 12 чалавек.
Настаўнічаў ва Украіне, Беларусі, Расіі, працаваў у навукова-педагагічнай камісіі Наркамасветы БССР, інспектарам Бабруйскага, Калінінскага (Клімавічы) акруговых аддзелаў народнай асветы (1923-1927), выкладчыкам Чэрыкаўскай сямігодкі, Магілёўскага медвучылішча (1927-1934), супрацоўнікам Інстытута мовазнаўства АН БССР, настаўнікам спеваў у Чашніцкім раёне.
Апошнія гады жыцця правёў у в. Слабада пад Полацкам, у Полацку ў сваякоў і манашак зачыненага Свята-Еўфрасінеўскага манастыра, у доме састарэлых.
Аўтар этнаграфічных нарысаў, вершаў для «Нашай нівы», «Савецкай Беларусі», «Полымя», 5 зборнікаў паэзіі, 3 кніг вершаў для дзяцей. У 1950 выйшлі Выбраныя творы.
У яго гонар названы вуліцы ў Полацку, Магілёве, некаторых іншых гарадах.
1991 год. Памёр Кандрат Крапіва (Атраховіч).
Беларускі пісьменнік, паэт, сатырык, драматург, перакладчык, грамадскі дзеяч, літаратуразнавец. Народны пісьменнік. Герой Сацыялістычнай Працы. Лаўрэат дзвюх Сталінскіх, Дзяржаўнай прэмій СССР. Акадэмік АН БССР, доктар філалагічных навук. Заслужаны дзеяч навукі.
Працаваў у Цэнтральным бюро краязнаўства, у часопісах, газетах, дырэктарам Інстытута мовазнаўства АН БССР, віцэ-прэзідэнтам АН БССР.
Неаднаразова абіраўся дэпутатам, старшынёй Вярхоўнага Савета БССР.
Аўтар вершаваных фельетонаў, сатырычных вершаў, куплетаў, баек, прозы, крытычных, лінгвістычных артыкулаў, каля 20 кніг сатыры і гумару. Майстар камедыйнага жанру, па яго п’есах зняты кінафільмы.
Творы Крапівы перакладзены на многія мовы свету. Сам пераклаў шмат твораў рускай і замежнай класікі.
Адзін з навуковых рэдактараў «Русско-белорусского словаря», рэдактар «Беларуска-рускага слоўніка», «Тлумачальнага слоўніка беларускай мовы» ў 5 тамах. Узначальваў Тэрміналагічную камісію Беларускай Савецкай Энцыклапедыі, непасрэдна займаўся распрацоўкай тэрміналогіі ў розных галінах навукі. Навуковы рэдактар «Дыялекталагічнага атласа беларускай мовы».
У яго гонар названы Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору акадэміі навук, Уздзенская СШ № 2, названы вуліцы ў Мінску і Уздзе. У Мінску на доме па праспекце Незалежнасці, 76, устаноўлена мемарыяльная дошка.
1995 год. Памёр Анатоль Ляляўскі.
Беларускі тэатральны рэжысёр. Народны артыст.
У 1956-1986 гадах працаваў рэжысёрам Беларускага дзяржаўнага тэатра лялек, выкладаў у Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце.
Сярод яго лепшых пастановак па творах беларускіх аўтараў «Дзед і жораў» В.Вольскага, «Сярэбраная табакерка» паводле Змітрака Бядулі, «Ліпавічкі» У. Галубка, «Сымон-музыка» паводле Якуба Коласа і іншыя.
Дзеяч беларускай эміграцыі ў ЗША. Беларускі этнограф, педагог.
Падчас студэнцтва ва Універсітэце Стэфана Баторыя працаваў у этнаграфічным музеі, выязджаў для збору матэрыялаў у розныя мясціны Беларусі, быў сябрам Беларускага студэнцкага саюза, старшынёй Таварыства прыяцеляў беларусаведы, спяваў у хоры пад кіраўніцтвам Рыгора Шырмы.
З 1939 года настаўнічаў, арганізаваў першую ашмянскую беларускую сярэднюю школу, настаўніцкія курсы, каля 90 беларускіх школ на Ашмяншчыне, працаваў загадчыкам аддзела народнай асветы і школьным інспектарам-метадыстам Ашмянскага раёна.
23 чэрвеня 1941 года арыштаваны НКУС, вызваліўся ў выніку налёту нямецкай авіяцыі.
Эміграваў. У Германіі адшукваў сляды беларускіх музейных каштоўнасцей. У ЗША працаваў старшынёй Беларуска-Амерыканскага задзіночання, членам рэдакцыі газеты «Беларус», Беларускага інстытута навукі і мастацтва ў Нью-Ёрку.
Беларускія ўлады заявілі пра намеры стварыць ува ўсіх рэгіёнах «Вёскі будучыні». Чыноўнікі запэўніваюць, што ў такіх паселішчах будзе забяспечанае камфортнае пражыванне і створаныя новыя працоўныя месцы ды вытворчасці.
Намесніца міністра эканомікі Таццяна Бранцэвіч кажа, што ўся тэрыторыя краіны ўжо падзелена на шэсць рэгіянальных груп, дзе адначасова будзе ўкараняцца гэты праект, піша краснапольскае выданне «Чырвоны сцяг».
Вернутыя з савецкай мінуўшычыны – аграгарадкі, якія і тады не далі плёну
Два дзясяткі гадоў таму заяўлялася, што аграгарадкі стануць прыкладна тым жа, што і праектаваная «Вёска будучыні».
У 2003 годзе Лукашэнка даручыў распрацаваць праграму адраджэння вёскі, каб яна стала перспектыўнай і прывабнай для моладзі.
Першым аграгарадком стала вёска Язёры Чэрыкаўскага раёну Магілёўскай вобласці.
Феномен «аграгарадка» – не выдумка цяперашняй улады ў Беларусі. Яе прататыпы ў БССР з’явіліся яшчэ ў 1950 гадах, калі ўзяліся ўзбуйняць калгасы. Новых паселішчаў стварылі 3852. Тагачасныя аграгарадкі не выратавалі вёску ад дэградацыі, не затрымалі там і моладзь.
Праз некалькі дзесяцігоддзяў савецкі досвед узгадалі. Планавалася, што да канца 2011 года будзе завершана стварэнне сеткі аграгарадкоў, а іх колькасць перавысіць 1,5 тысячы. У 2014 годзе іх было 1512. Аграгарадок стаў афіцыйным відам сельскага паселішча.
У ідэале аграгарадок меўся быць забяспечаны сувяззю, электрычнасцю, газам, водаправодам, крамамі, сталоўкамі, поштай, ашчаднай касай, установамі медыцыны, адукацыі, культуры, спорту.
На справе ж многія аграгарадкі не адпавядалі крытэрыям такой інфраструктуры. Толькі 93 % жыллёвага фонду газіфікавана, 76 % забяспечана водаправодам, 72 % каналізацыяй, 65 % цэнтральным ацяпленнем, 50% гарачай вадой. Насельнікі аграгарадкоў не маюць абяцаных высокіх заробкаў, а адсутнасць перспектыў не прываблівае ў іх моладзь.
Пра “Вёскі будучыні” чыноўнікі кажуць ужо пяць гадоў
У лістападзе 2017-га тагачасны віцэ-прэмʼер Міхаіл Русы абвясціў, што ў Беларусі выбралі пасёлкі, якія ператворацца ў «вёскі будучыні». Іх збіраліся ствараць на базе аграгарадкоў і, нібыта, тады ўжо былі падрыхтаваныя тыпавыя праекты «вёсак будучыні».
У якасці прыкладу, да чаго павінны імкнуцца такія вёскі, чыноўнік назваў аграгарадок Верцялішкі і вёску Копысь, пісала «БелТА».
Копысь адметная тым, што праз Дняпро родная вёска Лукашэнкі, а ў копысеўскай лякарні ён нарадзіўся і, таму, па словах мясцовых жыхароў, па асабліваму ставіцца да гэтага паселішча.
Як вынікала з тлумачэньняў Русага, тагачасныя намеры ў стварэнні «вёсак будучыні» не былі прапрацаваныя, бо, як ён адзначыў, толькі ў 2018 збіраліся іх «юрыдычна ўзаконьваць».
Мінула 5 гадоў і чынавенства зноў загаварыла пра “Вёскі будучыні” ўжо вуснамі намесніка міністра эканомікі Таццяны Бранцэвіч.
З яе слоў, праўда, незразумелая прынцыповая розніца паміж «вёскай будучага» і аграгарадком. Яна амаль цытуе Русага, але спасылаецца на «Канцэпцыю рэгіянальнага развіцця», якую толькі разглядае Лукашэнка.
«Ужо вызначаны населеныя пункты, падрыхтаваны комплекс мер. – запэўнівае яна – Дадаткам да гэтай канцэпцыі зʼяўляюцца палепшаныя сацыяльныя стандарты пражывання ў гэтых населеных пунктах».
Высновы…
Чыноўнікі не могуць зразумець, што толькі прыватная ўласнасць паставіць усё на свае месцы без аграгарадкоў, «вёсак будучыні», а сусветны вопыт паказвае, што без прыватніка-гаспадара свайго лёсу і не будзе гэтай «будучыні».
Кожны новы віток рэфармавання вёскі чыноўноўнікамі вядзе да змяншэння колькасці сельскага насельніцтва, дэградацыі сяла, нягледзячы на вялізныя фінансавыя затраты, датацыі ў аграпрамысловы комплекс, ад якіх не багацеюць ні краіна, ні яе грамадзяне.
Фота з рэсурсаў: komandirovka.ru, tourister.ru, pniva.by, mezcisetki.mogilev.edu.by, rodniva.by, be.wikipedia.org
У мястэчку Копысь, што ў Аршанскім раёне, на самай мяжы з Магілёўшчынай, Янка Купала перабываў пакуль у недалёкіх адсюль Ляўках, узводзілі яму дачу. Там цяпер філіял Дзяржаўнага літаратурнага музею.
У Копысі бюст Івана Луцэвіча паставілі непадалёк ад месца, дзе было яго часовае прыстанішча. У мястэчку школа названая ў гонар Янкі Купалы.
Яшчэ Копысь вядомая тым, што ў мясцовай больніцы нарадзіўся Аляксандр Лукашэнка. Яго родныя мясціны праз Дняпро. Непадалёк узведзеная рэзідэнцыя.
Жыхары Копысі кажуць, што Лукашэнка не прамінае адведваць мястэчка. Паводле іх, ён часта бывае ля лякарні. Цяпер дарогай да яе будзе бачыць Янку Купалу.