Першы беларускі электрамабіль “Інэса” мог паявіцца ў Магілёве трыццаць год таму

Для пачатку серыйнай вытворчасці ў горад даставілі эксперыментальны італьянскі электракар.

Ідэяй запусціць на “Магілёўсельмашы” вытворчасць савецкіх электрамабіляў яшчэ ў канцы 1980-х загарэўся тагачасны першы сакратар Магілёўскага абкама КПБ Васіль Лявонаў – сцвярджае выданне “Віртуальны Брэст”. Але яго прапанова з адпаведнымі разлікамі, адпраўленая ў саюзнае Міністэрства аўтамабільнай прамысловасці, лягла пад сукно.

Затое ў пачатку 1990-х гадоў навацыйная ідэя па стварэнні кампактнага гарадскога электрамабіля з’явілася ў інжынераў Казіміраўскага доследна-эксперыментальнага завода. Існуе версія, што куратарам рэвалюцыйнай ініцыятывы выступаў першы дэмакратычна абраны мэр горада Сяргей Габрусеў.

Італьянскія запчасткі, беларускі канвеер

У 1992 годзе на Казіміраўскі завод быў дастаўлены эксперыментальны электракар вытворчасці адной італьянскай фірмы. Што за фірма паставіла гэты аўтамабіль магілёўцам, як і арыгінальная назва вопытнага ўзору – застаецца загадкай. Ужо няма на свеце тых, хто памятае дэталі гэтай ініцыятывы. Але на фотаздымках з беларускай прэсы 1990-х гадоў на капоце электракара можна пабачыць назву “Vector 90”. У Магілёве аўтамабілю, аднак, прысвоілі новую назву.

Фота: Нататка ў газеце ”Вечерний Минск”

“Вопытна экзэмпляр двухмеснага аўтамабіля “Інэса” прыбыў на Казіміраўскі доследна-эксперыментальны завод у Магілёве. – пісаў ”Вечерний Минск” у 1992 годзе – Дасягнутая дамоўленасць пра тое, што адна з італьянскіх фірм будзе пастаўляць прадпрыемству камплектуючыя дэталі, а збіраць электрамабіль будуць на беларускім канвееры. Частка машын паступіць на рынак рэспублікі.”

У сваім каментарыі аднаму беларускаму выданню галоўны інжынер Казіміраўскага завода Ігар Хадорчанка паведаміў, што, сапраўды, у 1992 годзе на завод прыехаў электрамабіль ад італьянцаў. Але нават да дробнасерыйнай зборкі справа не дайшла. Магілёўцы так і не сабралі ніводнага экзэмпляра. Па словах галоўнага інжынера, “профіль завода памяняўся некалькі разоў”, і дакументацыю на электрамабіль згубіліі.

А вось сам эксперыментальны экзэмпляр так і застаўся на заводзе. У 2003 годзе карэспандэнт газеты “Советская Белоруссия” знайшоў гэты аўтамабіль, зрабіў яго каляровы фотаздымак і даў падрабязнае апісанне машыны.

Фота: Павел Мінчанка, “СБ”

Лёгкім рухам рукі хэтчбэк можна было ператварыць у кабрыялет

“Такога тэхнічнага ўнікума, як Inessa (менавіта так завецца электрамабіль), я, аўтааматар са стажам, яшчэ не бачыў. – піша аўўтар нататкі 2003 года, Павел Мінчанка – Па-першае, маленечкія памеры, нешта накшталт абрэзанай напалову “Акі”. У кабіну з маім ростам забрацца аказалася дастаткова праблематычна. Але ў выніку атрымалася-такі ўладкавацца за абаранкам, прычым досыць камфортна. 

Калі б аўтамабільчык гэты быў на хаду, то ў дарогу я мог бы ўзяць толькі аднаго спадарожніка – відавочна не сямейны варыянт. За сядзеннямі знайшоў дастаткова вялікую прастору. Падумаў, што гэта багажнік, дзе можна размясціць пару-тройку валізак, але памыліўся. Тут, аказваецца, месца для акумулятарнай батарэі. Увогуле, атрымліваецца, што сяджу за рулём тыповага гарадскога аўтамабільчыка, якім уяўлялі яго фантасты і канструктары-футурысты ў 1960-70-я гады.

Хоць спідометр разлічаны на 160 кіламетраў у гадзіну, тактыка-тэхнічныя характарыстыкі электрамабіля значна сціплейшыя – максімальная хуткасць 50 км/г, аднаго зарада батарэі хапае на 100 кіламетраў прабегу. Да гэтага дадайце яшчэ здымны пластыкавы кузаў, і лёгкім рухам рукі хэтчбэк можна ператварыць у кабрыялет ці пляжны аўтамабільчык.”

Эксперыментальны экзэмпляр у 2003 годзе ўяўляў сабой толькі кузаў з хадавой часткай – ні рухавіка, ні акумулятарнай батарэі ў ім ці то ўжо не было, ці то яшчэ не было. Праўда, адзін раз аўтамабілю прыйшлося прыняць удзел у здымках рэкламнага кліпа для Італіі. Тады насустрач машыне пусцілі КамАЗ, які нясецца на вялікай хуткасці. У гледача ж складалася ўражанне, быццам гэта грузавік стаіць на месцы, а імчыцца электрамабіль.