“Мне ўсё роўна, пад якім сцягам гуляць” – выйшла інтэрв’ю з магілёўскай грасмейсцеркай, што перайшла ў зборную Расіі

Беларускую мову абсалютна не ведае і не імкнецца яе вучыць. Настальгіруе па СССР. У зборную Расіі перайшла, каб федэрацыя шахмат аплачвала асабістага трэнера, але так і не атрымала яго. Любіць, калі яе называюць сэкс-сімвалам.

Выданне Championat.com апублікавала вялікае інтэрв’ю з магілёўскай шахматысткай Вольгай Бадэлькай, якая амаль два гады таму прыняла расійскае спартыўнае грамадзянства.

Вольга Бадэлька нарадзілася ў Магілёве ў 2002 годзе. Шахматам вучылася ў магілёўскай спартыўнай дзіцячай школе, і ўжо падлеткам паказала высокія вынікі – стала чэмпіёнкай Беларусі ў чатырнаццаць гадоў ва ўзроставай катэгорыі для тых, каму да 20. У 2017 годзе стала пераможцай Чэмпіянату Еўропы для спартсменаў, маладзейшых за шаснаццаць гадоў. У жніўні 2021 года яна перайшла ў расійскае спартыўнае грамадзянства. Вось як тлумачыць сваё рашэнне сама шахматыстка.

“Уласна, чаму я хацела перайсці менавіта ў ФШР (Федэрацыю шахмат Расіі). У беларускай федэрацыі вельмі даўно няма нармальнай падтрымкі, я нават не памятаю часу, калі такое было. Няма ні спонсараў, ні трэнераў, ні каманды, ні канкурэнцыі нармальнай. Я хацела перайсці ў Расію, бо тут моцная каманда, трэнеры.

Калі я пераходзіла ў ФШР, маёй адзінай умовай быў трэнер. Нічога, акрамя трэнера, я не хацела. Мне сказалі, што яго выдзеляць. Правяла я з асабістым трэнерам адзін збор, не спадабалася. Але пасля пачатку [вайны] ( у змененай фармулёўцы выдання – “падзей 24 лютага 2022 года”) мы праводзілі толькі камандныя зборы. Уласна, як у мяне не было асабістага трэнера, так і не (усміхаецца). Чаму? Загадка. Я шчыра не ведаю.”

Мы ні там не маглі гуляць, ні тут не можам

Падчас інтэрв’ю была закранутая тэма тых змен, якія абрынуліся на расійскіх спартсменаў пасля пачатку ўварвання арміі Расійскай Федэрацыі ва Ўкраіну. На міжнародных спаборніцтвах расійскія шахматысты выступаюць пад нейтральным сцягам, а федэрацыя перайшла з чэмпіяната Еўропы ў чэмпіянат Азіі.

“Камандных турніраў у прынцыпе няма, Расію нікуды не дапускаюць. А якое гэта – гуляць у асабістым чэмпіянаце Азіі, я пакуль не ведаю. У цэлым з-за пераходу мяняецца толькі адзін турнір – асабісты чэмпіянат Еўропы на чэмпіянат Азіі. Так што асаблівай розніцы няма, перайшлі ці не перайшлі. Будзе дрэнна ці добра – я не ведаю. Абсалютна нічога не памянялася, мы ні там не маглі гуляць, ні тут не можам (смяецца). 

Хтосьці кажа, што ў нейтральным статусе – не тое? Гэта робіць адзін чалавек, яго завуць Сяргей Каракін. Усе мы разумеем, хто ён. Для мяне ж абсалютна не важная сімволіка пры выступах. У цяперашняй сітуацыі трэба сказаць: “Дзякуй, што ўвогуле выступаем”. Дзякуй, што спаборніцтвы праходзяць не толькі паміж Беларуссю і Расіяй. Нам, шахматыстам, у гэтым плане вельмі пашанцавала. Калі трэба будзе згуляць пад сцягам Хогвартса, што ж, згуляем пад сцягам Хогвартса (смяецца). Мне, у прынцыпе, без розніцы, пад якім сцягам гуляць.”

У інтэрв’ю быў закрануты вялікі пласт – тэмаў – асабістыя зацікаўленасці ў літаратуры, музыцы, спорце. Некалькі пасажаў Вольгі Бадзелька далі характарытыку што да яе стаўлення да беларускай мовы. На пытанне “Вы ўвогуле з Беларусі. Якога аўтара вы б вылучылі ў нацыянальнай літаратуры?” Бадзелька адказала:

“У школу я хадзіла вельмі мала, але з таго, што памятаю, мяне чаплялі пісьменнікі і паэты ваеннай эпохі, тыя, хто прайшлі Вялікую Айчынную вайну. Я беларускую мову абсалютна не ведаю, нават не імкнуся яе вучыць, але ў школе прымушалі вучыць вершы, так што нейкія творы ў галаве яшчэ засталіся. Зачытваць вам вершы зараз не буду, атрымаецца жудасна (смяецца). Так што я вылучыла б аўтараў той эпохі. Яны пісалі прыгожа, даводзілі сваімі творамі да слёз.”

На пытанне “Калі б у вас была магчымасць нарадзіцца ў іншым стагоддзі і месцы, які б перыяд абралі?” Вольга Бадзелька адказала:

“Напэўна, зараз прагучыць вельмі дзіўна, але я так шмат чытаю “Намедни” Парфёнава пра СССР, што мне цікава было б там пажыць (усміхаецца). Не сталінскія часы, а ў перыяд Хрушчова, у «Адлігу». Мяне вельмі захапляе гэта. Мая мама 1969 года нараджэння, а тата – 1966-га. Яны выраслі і паўнавартасна сталі дарослымі ў СССР. Бацькі шмат расказвалі мне пра гэты час. Гэта сапраўды цікава, бо кардынальна розныя эпохі!

Чалавецтва паступова эвалюцыянавала сотні гадоў, але з вынаходствам інтэрнэту ўсё змянілася. Таму паспрабаваць пажыць 60 і нават 40 год таму было б вельмі цікава. Цяпер, калі ў цябе ёсць інтэрнэт, ты можаш патэлефанаваць у любую кропку свету і ўбачыць усё, што хочаш. А раней такое было немагчыма. Гэта сапраўды займальна, бо гістарычна прайшло не так шмат часу, але тэхналагічна ўсё змянілася кардынальна.”

На пытанне, як Вольга адносіцца да таго, што ў шматлікіх выданнях яе называюць сэкс-сімвалам расійскіх шахмат, Бадзелька засмяялася:

“Гэта ж проста цудоўна! У сэнсе – каму гэта можа не спадабацца? Больш тэкстаў пра гэта, гэта значыць сярод матэрыялаў з трызненнем пра сябе мне было б цікава менавіта такія чытаць.”

Цалкам вялікае інтэрв’ю можна прачытаць тут.

Фота: championat.com