Магільнік ядзерных адыходаў плануюць пабудаваць у Беларусі – магчыма, на Магілёўшчыне

У лік прыярытэтных месцаў пад будаўніцтва ўключылі раёны, што пацярпелі ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС.

Калі працуе АЭС, то яна выпрацоўвае адкіды. Гэта азначае, што краіне неабходна стварэнне пункта пахавання радыёактыўных адыходаў. Гэты аб’ект павінен быць цэласным, адзіным і дазваляць рэгуляваць пытанні абыходжання з такімі адходамі па ўсёй краіне і на доўгі прамежак часу.

Зараз у краіне праходзіць грамадскае абмеркаванне праекта стратэгіі абыходжання з радыёактыўнымі адкідаміі. Разглядаецца ўся тэрыторыя Беларусі.

Сёння прадстаўнікі Дзяржатамнагляду паведамілі журналістам аб планах па будаўніцтва пункта пахавання радыеактыўных адкідаў у Беларусі.

Пра якія адкіды ідзе гаворка.

“На тэрыторыі Беларусі будуць пахаваны радыёактыўныя адкіды, якія ўтварыліся ў нашай краіне. – распавёў першы намеснік начальніка Дзяржатамнагляду Леанід Дзядуль – Радыёактыўныя адкіды – гэта рэчывы, якія змяшчаюць радыёнукліды, якія ўжо не плануецца ў далейшым выкарыстоўваць. А адпрацаванае ядзернае паліва падлягае перапрацоўцы. У адпаведнасці з пагадненнем з Расійскай Федэрацыяй перапрацоўка будзе праводзіцца на тэрыторыі Расіі, а ўжо астатнія прадукты перапрацоўкі мы пахаваем у Беларусі”.

Нагадаем, што Беларуская АЭС пабудавана каля беларуска-літоўскай мяжы, за 18 кіламетраў ад горада Астраўца Гродзенскай вобласці. Афіцыйны запуск першага блока станцыі адбыўся 7 лістапада 2020 года. 26 красавіка 2022 года адбыўся фізічны запуск другога энергаблока. Але БелАЭС працуе ўсе гэтыя гады нестабільна, з пастаяннымі перапынкамі на рамонт.

Прапрацоўваемыя варыянты пляцоўкі:

– зона паблізу дзеючай станцыі, 

– тэрыторыі, якія пацярпелі ў выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Гэта найперш раёны Магілёўскай і Гомельскай абласцей.

Пункт пахавання радыёактыўных адкідаў бачыцца як модульна арганізаваны аб’ект.

Гэта значыць, для кожнага тыпу адыходаў будуць асобныя модулі. Яго плануецца будаваць паэтапна.

“Праз 10 гадоў будзе неабходна размясціць адкіды, якія ўжо ўтвараюцца на БелАЭС, на пункце пахавання. Таму першую чаргу гэтага аб’екта плануецца стварыць і ўвесці ў эксплуатацыю менавіта праз 10 гадоў. У планах прыпаверхневае пахаванне, а не глыбіннае” – адзначыў начальнік упраўлення Дзяржатамнагляду Дзмітрый Паўла.

Пункт пахавання радыёактыўных адкідаў патрабуе стварэння дадатковай інфраструктуры. “Гэты аб’ект у стратэгіі прапанавана разглядаць як пункт эканамічнага росту, адзначаны яго патэнцыял для развіцця рэгіёну, у якім ён будзе размешчаны”, – звярнуў увагу Дзмітрый Паўлаў.

Пытанні бяспекі

Першы намеснік начальніка Дзяржатамнагляду Леанід Дзядуль падкрэсліў, што пытанні бяспекі персаналу пункта пахавання радыёактыўных адкідаў, насельніцтва, якое пражывае паблізу пункта, уплыву на навакольнае асяроддзе пастаўлены як галоўныя. 

“Вакол гэтага пункта можна стварыць навуковы кластар, каб распрацоўваць новыя тэхналогіі і мерапрыемствы па забеспячэнню ядзернай і радыяцыйнай бяспекі” – дадаў ён.

фота з адкрытых крыніц