Крычаўскі народны майстар адраджае традыцыі беларускай выцінанкі

Крычаўлянка Наталля Бярнадская стварае папяровыя ручнікі, а яе выцінанкі ўключаны ў народную спадчыну Беларусі.

Цікавасць да народнай творчасці Наталлю Мікалаеўну ў свой час прывяла ў дзіцячую школу мастацтваў Крычава, а пасля была вучоба ў Магілёўскім вучылішча культуры на аддзяленні дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Атрыманыя навыкі майстар замацавала падчас вучобы ў Беларускім універсітэце культуры і мастацтваў. 

З 2006 года Наталля Бярнацкая працуе настаўнікам у дзіцячай школе мастацтваў, дзе працуе з вучнямі, дзеліцца сваім вопытам з майстрамі Магілёўскай вобласці, праводзіць майстар-класы для жыхароў Крычаўшчыны.  

За час сваёй працы на малой радзіме Наталля Бярнадская стала членам “Беларускага саюза мастакоў”, міжнароднага клуба “Папяровыя традыцыі”, атрымала званне народнага майстра і яе выцінанкі ўвайшлі ў спіс элементаў народнай спадчыны Беларусі. Дарэчы, па ўсёй Беларусі толькі адзінаццаць выцінаншчыкаў, што маюць званне народнага майстра. Каб атрымаць такі статус, трэба прытрымлівацца народных традыцый і перадаваць іх, ведаць тэхналогію выразання выцінанкі, яе гісторыю.

Як прызнаецца сама майстрыха, выцінанкай сур’ёзна займаецца ўжо дваццаць год. Крычаўскі народны майстар любіць выразаць рознакаляровую выцінанку, шматслаёвую і больш ажурную.

Яшчэ ў дзяцінстве Наталля ўсе канікулы праводзіла з дзядулям і бабуляй, якія жылі ў вёсцы Горкі ў 30 кіламетрах ад Крычава. Бабуля вучыла дзяўчынку ўсяму, што ўмела сама: вышываць, вязаць, выразаць. На стыль і творчасць крычаўскай выцінаншчыцы паўплывала ўменне яе бабулі добра ткаць ручнікі і вышываць іх ніткамі, вобразы якіх Наталля ўвасабляе ў папяровым варыянце. Яшчэ дзіцём будучы народны майстар назірала за бабуляй, стараючыся паўтарыць на паперы арнамент, які тая вышывала на ручніку. Да сённяшняга дня Наталля Бярнадская захоўвае саматканы ручнік і абрус з вышытымі па краях узорамі, якія належалі яе бабулі, як самы дарагі ўспамін дзяцінства.  

Ёсць у крычаўскай майстрыхі і невялікая калекцыя выцінанак. Самыя прыгожыя ў ёй – працы кітайскіх і літоўскіх майстроў, якія ўдалося прыдбаць Наталлі на міжнародных форумах народных творцаў.

Нагадаем, што мастацтва выцінанкі стала папулярным на тэрыторыі Беларусі ў канцы XIX – пачатку XX стагоддзя, як спосаб упрыгожвання жылля і было адноўлена як від дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва ў канцы XX стагоддзя.

Фота :“Крычаўскае жыццё”.