Эфект “губной памады” – беларусы сталі набываць больш танныя рэчы, алкаголь, падарункі, скарацілі расходы на кавярні і адзенне

Даследаванне кампаніі CIVITTA і аналітычнай платформы OpenBusiness паказала змены ў спажывецкіх паводзінах беларусаў у пераднавагодні перыяд. Але гэтыя паводзіны адлюстроўваюць і фінансавы стан грамадзян у цэлым.

У залежнасці ад індустрыі, спажыўцы ідуць двума асноўнымі патэрнамі (сцэнарамі) паводзін: пераход на больш танныя тавары – у гэты трэнд упісалася купля тэхнікі, ювелірных вырабаў, касметыкі і алкаголю і скарачэнне спажывання (на адзенне, грамадскае харчаванне, спортклубы, салоны прыгажосці і іншыя “другарадныя” катэгорыі).

У 2022 годзе беларусы эканомілі на алкаголі, часцей хадзілі ў харчовыя крамы і святкавалі дома.

Сярэдні чэк у крамах алкагольнай прадукцыі ў параўнанні з 2021 годам упаў на 6%, але колькасць транзакцый вырасла, з чаго вынікае, што набываліся больш танныя напоі.

Вырасла і наведванне звычайных супермаркетаў. Магчыма, таму, што больш беларусаў вырашылі сустракаць 2023 год за навагоднім сталом замест святкавання па-за домам, а падарункі вырашылі купіць больш танныя.

Улічваючы, што колькасць транзакцый і абарот у дыскаўнтэрах у параўнанні з супермаркетамі выраслі, можна зрабіць выснову, што людзі шукалі прадукты танней.

Нашы грамадзяне скарацілі таксама выдаткі на грамадскае харчаванне. Наведваць кавярні, заказваць піцы і сушы беларусы сталі значна радзей, чым у аналагічны перыяд 2021 года. Прычым ад сушы сталі адмаўляцца нашмат часцей з-за больш высокага іх кошту.

Зніжэнне транзакцый у сектары фастфуду ў асноўным тлумачыцца сыходам McDonald’s.

У сегменце рэстаранаў выручка вырасла – з-за росту наведвальнікаў пасля спаду ўзроўню напружанасці па COVID-19.

Беларусы больш сталі закупляцца на маркетплэйсах і зменшылі фэшн-расходы.

Маркетплэйсы павялічылі свае продажы. Асноўны гулец, які задаў дынаміку індустрыі, – Wildberries. Адток кліентаў назіраецца з пляцоўкі Lamoda – верагодна, з-за росту кошту тавараў. 

Сталі драматычна менш набываць адзення.

Гэта можна растлумачыць тым, што пры росце коштаў на іншыя, «першачарговыя» катэгорыі (падарункі, прадукты для навагодняга стала), у насельніцтва проста не засталося грошай.

Менш спорту і больш эканоміі на б’юці-індустрыі. Абарот фітнес-цэнтраў упаў, што можа быць выклікана адмовай ад іх паслуг адчувальнай да цаны аўдыторыяй. Людзі з меншым прыбыткам сталі зразаць выдаткі на другарадныя запатрабаванні. Тыя, хто раней меў танны абанемент у спартзалу, адмовіліся ад яго падаўжэння. А тыя, хто раней наведваў салоны прыгажосці, – перасталі іх наведваць або сталі браць таннейшыя паслугі. Так, эстэтычныя запатрабаванні сышлі на другі план.

Індустрыя касметыкі і парфумерыі вырасла ў транзакцыях – спажыўцы цешаць сябе дробнымі пакупкамі, а аб росце сярэдняга чэка або абароту сегмента казаць не даводзіцца.

Беларусы не адмаўляюцца ад набыцця ўпрыгожванняў, але пераходзяць на больш танныя аналагі. 

Такія паводзіны называюцца эфектам “губной памады”. З-за недахопу фінансаў спажыўцы менш выдаткоўваюць на буйныя пакупкі, а замяшчаюць тавары, якія сталі менш даступнымі, больш таннымі, каб працягваць атрымліваць радасць ад эмацыйных пакупак і падтрымліваць адчуванне ранейшага ладу жыцця. Менавіта таму назіраецца зусім малаважны рост у крамах тэхнікі або прасадка ў фэшн-сегменце.

Такія паводзіны пакупнікоў, абмежаванне грамадзян у сродках вядуць да банкруцтва, закрыцця гандлёвых сетак, асобных крам. А калі не рэалізуецца нейкая прадукцыя, то банкруцяцца яе вытворцы.

Фота носіць ілюстрацыйны характар