Навіны

Дзень у гісторыі. Пачытайма скандальны для свайго часу твор Элізы Ажэшкі «Хам», у аўтаркі Дзень народзінаў. Згадайма знанага беларуса Браніслава Эпімах-Шыпілу, па ім Дзень памяці. Не забывайма жахлівы пажар у Магілёве напачатку 20 стагоддзя

6 чэрвеня 1664 года войскі Вялікага Княства Літоўскага перамаглі маскоўцаў пад Віцебскам на рацэ Лучоса падчас Трынаццацігадовай вайны.

Вясной 1664 году Масква «выпаліла і высекла» Дуброўна, Воршу, Чарэю, Талачын ды «паліла да самога Барысава». Падчас бітвы разбітыя наўгародскія казакі ўцякалі да Ноўгараду, а рэшткі маскоўскіх войск Хаванскага схаваліся ў Віцебску.

wikimedia.org


6 чэрвеня 1841 года нарадзілася Эліза Ажэшка (1841-1910), польская пісьменніца беларускага паходжання.

Дапамагала паўстанцам у 1863-1864 гг., хавала ў сябе Рамуальда Траўгута, якога пазней пераправіла за мяжу.

У творчасці выступала за раўнапраўе жанчын, з крытыкай шляхецкай арыстакратыі і саслоўных прымхаў, адлюстроўвала жыццё беларускай вёскі, падзеі паўстання 1863-1864.

Двойчы намінавалася на Нобелеўскую прэмію: у 1904 і 1909. У першы раз большасць членаў камітэту прагаласавала за творчасць этнічнага беларуса Генрыка Сянкевіча, у другі раз узнагарода дасталася шведцы Сельме Лагерлёф.

У Гродна працуе Дом-музей Элізы Ажэшка, там жа ёсць вуліца яе імя і пастаўлены помнік.

wikimedia.org


6 чэрвеня 1909 года ў пажарам знішчаны будынак Магілёўскага народнага дому, які ўрачыста адкрылі ў 1900 году.

Праз год, 6 чэрвеня 1910 года здарыўся самы моцны пажар у гісторыі задняпроўскага Магілёва і самага Магілёва: за адзін дзень поўнасцю выгарала Лупалава – 700 дамоў, 2 царквы, найлепшы ў губернскім цэнтры бардэль, загінула 20 чалавек, некалькі пажарнікаў. Некалькі тысяч жыхароў засталіся без даху над галавой, сотні сталі жабракамі.

sb.by


6 чэрвеня 1934 года пайшоў з жыцця Браніслаў Эпімах-Шыпіла (1859-1934).

Прафесар, член Інбелкульту, дзеяч беларускай культуры, выдавец, фалькларыст, мовазнавец, літаратуразнавец.

Аўтар першай хрэстаматыі беларускай літаратуры. Адыграў значную ролю ў жыцці і творчым станаўленні Янкі Купалы. На радзіме, у вёсцы Залессе Полацкага раёну ў яго гонар паставілі мемарыяльны знак, а ў Ветрынскай СШ заснаваны музей.

Браў удзел у дзейнасці культурна-асветнай арганізацыі «Круг беларускі», у стварэнні беларускага выдавецтва «Загляне сонца і ў наша аконца», студэнцкага «Беларускага навукова-літаратурнага гуртка», лектар на беларускай мове ў Петраградзе, старшыня навуковага «Таварыства вывучэння культурна-прамысловага стану Беларусі».

 wikimedia.org


6 чэрвеня 1950 года нарадзіўся Аляксей Дудараў.

Беларускі драматург, сакратар Саюзу тэатральных дзеячаў Беларусі, член Беларускага ПЭН-цэнтру.

Па яго сцэнарыях пастаўлены шматлікія фільмы. Сярод іх «Суседзі», «Белыя росы».

Аўтар п’ес аб гісторыі шлюбу Рагнеды і Уладзіміра, аб Другой сусветнай вайне, міжусобнай барацьбе ў ВКЛ напярэдадні Крэўскай уніі 1385, а таксама па матывах паэмы М. Гусоўскага.

Пераклаў на беларускую мову хроніку Уільяма Шэкспіра «Рычард III».

wikimedia.org


6 чэрвеня 2011 года памёр Уладзімір Конан (1934-2011).

Беларускі філосаф, гісторык, літаратурны крытык, доктар філасофскіх навук, загадчыкам аддзелу Нацыянальнага навукова-асветніцкага цэнтру імя Францыска Скарыны.

Даследаваў тэарэтына-метадалагічныя праблемы філасофіі і культуралогіі, гісторыю эстэтычнай думкі, пытанні фалькларыстыкі і літаратуразнаўства Беларусі.

nov-centr.of.by

 

Апошнія навіны

Анатоль Ісачанка сабраўся будаваць на Магілёўшчыне DOTA-цэнтры

Кіраўнік Магілёўскага аблвыканкама падчас выступу перад журналістамі зрабіў анонс інавацыі, у якой ён сам, гледзячы…

24 сакавіка, 2025

З’явілася відэа з пралётам “шахеда” над Магілёвам учора вечарам

Чытачы mogilev.media даслалі ў рэдакцыю кароткі ўрывак з відэа, знятага падчас пралёту "шахеда" ўчора вечарам у…

12 сакавіка, 2025

Над Магілёвам праляцеў дрон-камікадзэ, паведамляюць чытачы

Баявы дрон, які па гуку нагадвае расійскія "шахеды", некалькі хвілін таму быў заўважаны ў небе…

11 сакавіка, 2025

Аляксандра Студнева перавялі на пасаду міністра будаўніцтва

Старшыня Магілёўскага гарвыканкама Аляксандр Студнеў быў прызначаны на пасаду міністра архітэктуры і будаўніцтва. Пасаду магілёўскага…

4 сакавіка, 2025

Рэлігійны пост – у чым яго карысць і магчымая шкода

Ад заўтрашняга дня пачынаецца Вялікі пост у праваслаўных, які завяршыцца святкаваннем Вялікдня 20 красавіка. Каталікі…

2 сакавіка, 2025

Якое надвор’е чакае нас гэтай вясной

На Магілёўшчыне сёлета незвычайна цёплая зіма скончылася зацяжным пахаладаннем. Трывалы мінус працягваецца ў нашым рэгіёне…

1 сакавіка, 2025